Lögberg - 30.12.1909, Blaðsíða 4

4
LÖGTiERG. FTMTUDAGINN 30. DESEMBER 1909.
LÖGBERG
gefift út hvera fiaiiud ig af I hi LftG-
BKBG PbINTING & PuBLlSHING Co.
Cor. Williaih Axe. & Nena St.
Wl.NNIPBG, - MaNITOBA
S. BJÖRNSSON, Editor.
J. A. BLÖNDAL, Bns. Manager
I tanÁgki ift:
Tiir LftíHerg P intiiig& Pnhlishing C«.
1». O. HOX l >VINMI'K(i
Utaaáskrift ritstjórans:
Kilitnr Ughrri:
P.O. BOI.HW 1 Minvipfo
PIIONK ma.n liVl
og þykkuir ufidir hönd, bláeygur,
jarpu-r á hár og skegg, og að öllu
Fyririestur um ísiand.
Ameríkanskur rnabur, W. E.
mefial ^°°re !iaín'. hefir tvisvar sinn-
|um ferðast ■umhverfis jörðina og
Iheimsótt öll lönd hnattarins, og
honum vel og lipurlega úr hendi.
Þa8 vertSur ekki sagt um hann,
aö hann hafi verið hlutsamur um hinn höföinglegasti.
of í kirkjumálum eða í garð presta
um sína biskupstíö. En sjálfur
var hann í öllu dagfari og fram-
komu hin mesta fyrirmynd og
siðavandur. Þannig gekst hann
fyrir bindindissamtökum
prestanna á íslandi, en það var all
þarflegt verk, því að drykkjuskap
, , „■ , x ... 'kynst hinum breytilegu siöum og
aroregla þeirra á meðal, var miklu / . . . . ..
lifnaðarháttum þjóðanna. Hann er
gáfumaður mikill og mentaður vel,
og hefir aflað sér mikillar þekk-
ingar á mannlífinu yfir höfuð.
Nú er hann nýskeð kominn til
meiri en góðu hófi gegndi áður
bindindi þetta komst á.
Frá bókmentalegu sjónarmiðí er
merkasta starf ihr. Hallgríms af-
skifti hans af biblíuþýðingunni. . , , . ,
/• , ‘f„. Bandaríkjanna aftur eftir langa
nyju. Marga Islendmga hafði ’ .
úftivist í Norðuraifulöndunium. I
þetta sinn var ferðinni eingöngu
heitið til íslands, Færeyja, Græn-
lands og Spitzbergeri. Mikkelsen
,, , . , _ _. . kapt. hitti hann í Þórshöfn á Fær-
Nýskeð .hefir andlatsfregn hans 'um oðrum þyöendum, og auðnaðist f , , .
tt , . „ , , . . .„ ,K |eyjuru. Hann var að koma ur leit-
Hann and- honum að sja þvi starfi lokið aður 1
1 -----• hotum,
Hallgrímur Sveinsson
biskup
langað til þess að eignast biblíuna
Já vöndttðu máli. Fyrir því gekst
Hailgrímur biskup og vann að
Iþví með alúð og elju ásamt hin-
borist vestur um haf.
aðist 16. þ. m., og hefir þar hnig- en hann andaðist. Það er ekki vort
ið til moldar einn mikilsvirður að dæma um nákvæmni þýöingar-
leiðtogi andlegu stéttarinnar á Is- innar. En það.má með sanni segja, |
ar’æiðangri sínum norður
eins og danska stjórnin hafði fal-
| ið honum aö gera, til að komast
... - eftir hvort n^kkrar leifar tnundu
iandi, eftir langt æfistarf í þarfir að malið er jafn-fagaðra a þessari,
,. .. ... . L,v. .. * ® . ,... . þar finnast af Grænlandsfaranum
kirkju og þjoðar stnnar. þyðingu en hinum eldri, en eðlilegt
■ / Mylius-Erickson; en hann varð
TT . ... , ... •, aö menn sakm þo lunna fornu J *
HallgTimur biskup hafði att við 1 vísari
. ....... „ . . orðatiltækja, sem menn kunnu ut-íeinsK1;5 vlsa
langvarandt hedsuleyst að bua. 1 ’ ! „ , „ , n
14 , „ ( . .. .• anbókar. En hvað sem um það er, W. E. Moore kom ul Reykjavik-
Hann var bilaður fyrir brjosti um 1 ; , , . ., , .... .
. , •, . - < þá er þy'ðingin bókmentalegt stór- ur itwn mánaðamotin junt og juii 1
morg ar, en vanheilsa hans agerð- 1 * ö ; , „ x
ist svo á Siðari árum, að hann virki, sem nafn Hallgríms biskttps ^ sumar, með hmu alþekta ferða-
sigldi til Danmerkur til að leita sér mun Ien^ ver5a vlð tenSt* |mannask.pi ‘’Oceana . Hann ferð
lækninga sumarið 1908. En er' Um önnur opinber bókmentaleg;aöist 'irin?!nn 1 kring. um ísland
þangað kom varð það augljóst, að störf er oss eigi kunnugt, en vel allmikið innanlan !s. Iletir
sjúkleiki biskups var annars eðiis má vera. að þau séu einhver. !*,ann sjálfur sagt svo frá, að dvöl
og hættulegri heldur en búist Jafnhliða biskups embættinu sin a Islandi hafi verið hin ánægju
hafði verið við áður hann fór utan. gegndi hann þingstorfum um all- 0
ilegasta, fólkið hafi verið alúðlegt
og gestrisið o. s. frv. — Á föstu-
dagskvöldið 17. þ.m. hélt hr. W. E.
Það var krabbamein i maganum, mörg ár, var konungkjörinn þang-
og mun það hafa valdið dauða að til stjórnarskiftin urðu 1904.
hans. | Hallgrími biskupi var mjög vel ^foore fyrirlestur um ísland í ein-
Þegar Hallgrímur biskup kom hent að taka þátt í almennum mál-!nnl af háskólum Chicagoborgai .
heim aftur frá Danmörku, og fékk um, því að hann var frábærlega j Wcndell Philips-skólanum í suö-
engan bata vanlieilsu sinnar, lét vel máli farinn hvort hel lur hann urhluta borgarinnar; var þar við-
liann af biskupsembættinu. Þá talaði 'utan kirkju eða innan. Raeð- staddur mesti mannfjöldi, eitthvað
varð biskup séra Þórhallur Bjarn- ur hans voru hinar áheyrilegustu, |l,m 3-000 >nanns, þar af fjöldi af
arson, svo sem kunnugt er. Herra prýðilcga fágaðar og látlausar og' námsmönnum háskolanna.
Iíallgrímuir vígði eftirmann sinn, oft mjög innilegar og hrifandi, en, Um 50 skuggamyndir af ýmsum
og um það leyti sýndu prestar Is- ekki að sama skapi tilþrifamiklar. hinum helztu og nafnkunniistu
lands hinum fráfarandi biskupi Hallgrímur biskup var kvæntur stöðtim á íslandi, lét hr. Moore
sóma og viðurkenningu. Þeir konu af dönskum,ættum, sem lifir sýna þar þetta kvöld. Myndirnar
fluttu honum alúðlegt ávarp og hann. Þau áttu fjögur börn: voru allar frábærlega vel sýndar,
fa.’legt kvæði, er ort hafði séra Friðrik prest í Argyle-bygð; Svein |°g náttúrlegri en aðrar skugga-
Valdimar Briem. Var það fagur starfsmann við íslandsbanka; Guð myndir aö heiman, er eg minnist
og hlýlegur þakklætisvottur frá rúnu, gifta Axel Tulinius, sýslu- að hafa séð, einkum voru mynd-
andlcgu stétíinni á íslandi fyrir manni í Suður-Múlasýslu, ov 'rnar af Reykjavík og Akttreyri a-
unnið æfistarf hins aldurhnigna Ágústu, konu D. A. Thomsens gætar, °g allar báru þær vott um
ins hafi koinið a 8. öld, og hann einkum fornmannarit isl. þjóðar-
ihafi nefnt landið Snæland. Og fá-|innar. Þess gerist ekki þörf að
jum árum síðar hafi annar víking- skýra hér nákvæmlega frá þessum
ur sænskur að ætt, farið að leita kafla fyrirlestursins. íslendingum
Snælands að tilvisun móður sinnar, er öllum nægilega kunnugt um það
,og hafi hann kallað landið Garð- efni. Að eirvs vil eg geta þess, að
■arshólma, sjálfur hafi hann heitið ræðumanni sagðist vel. Hann
Garðar Svafarsson (eigingirni og hyrjaði á Snorra Sfiurlusyni, riti
sjálfselska Svíansj. Síðan hafi hans Heimskringlu og á íslend-
þriðji vikingurinn, Flóki Gláinsson ingasögunum. ÖIl þessi rit lofaði
frá Noregi, lagt í haf að leita Garð hann að verðugleikum, og sagö'
arshólma og hafi hann ftnviið land 1 meöal annars að bokmnetir Evrópu
ið á ný og kaliað það ísiar.d og þjóöaima vær.u aö niiklu levti bvgö
beri landið þa!s nafn enn i dag ein- ar á þessum fomu ritum o. s. frv.
og allir viti. |í geg[1 um allar aldirnar hefðu I»-
j Hinn rétti landnámsfaðir ís- lendingar átt sæg af góðtön skáld-
lands sagði harn að hefði heitið um °g þjóðin ætti þau, enn í dag.
Ingólfur Ar i:u t. n, göfugur n;dð-|T- <!• hafi þessir aukið og skreytt
ur og mest.1 hvtj ;. Ingólfur hafi íslenzkar bókmentir til muna,
komið þar ab :bygöu landi árið sagði hann; Hallgrímur Péturs-
874 e. Kr. og hafi att því láni að ^11. Jónas Hallgrimsson, Valde-
fagna að nema land, rækta það ogimar Briem, Matthías Jochumsson,
í’eggja það undir sig einmitt á Steingr. Thorsteinsson og ótal
þeim bletti þar sem Reykjavik ! 'lehi skáld fyr og síðar. En sagna
b.öfuðstaður landsins, væri nú íjskáld ætti ísland fá í samanbui„t
dag. I. A. væri því sá eiginlegi V1^ 1 jóöskáldin. Mesta söguskáld
íaöir eyjunnar og íslendingar landsins hefði verið Jón Thorodd-
\ irtu hann og elskuðu og væru nú | Sen lögfræðingur o. s. frv.
í þann veginn að heiðra minningu | Þá fór ræðum. mörgum fögrum
jþessa fyrsta landnámsmanns m^ó orðum um náttúrufegurð Islands,
Ibvi að reisa honum voldugan minn jog útmálaði liaiia á allar lundir!
isvarða í höfuðstaö landsins. {Fossarnir, dalirnir og hlíðarnar
Næst talaði ræðumaöur um ýms-|heima stóðu honum fyrir hugskots
iar hörmungar og lanclplágur er Is- sjónum. Hiö undursamlega töfra-
ilendingar hefðu átt viö að striöa í !afl fossanna hreif hann, og hin
gegn unt allar þessar ajdir, sem l50fi>t,1a ró og spekt jöklanna og
liðnar væru siðan Ingólfuir Arnar- ‘fveitanna vakti hjá honum lotn-
. , , , TT . in?n fynr óllu fögru og háíeitu
son reisti j>ar bu. Hafisinn og „ . • • 5 ,s ....,
1 , . . 0 tjollin og lunir tignarlegu joklar
harðindin, drepsottirnar ge.gvæn- landsins blöstu við auganu hvaðan-
|legu á 12., 13. og 14. öld og bæði æfa. Ræðumanni þótti það mjög
í l’yrir og eftir þann tima. Is’.end- eÖli!eg-t, að íslendinrfár elskuðu
Iingar hefðu faliið úr hungri og landiS sitt °S bæru velferð jiess
Iharðinclum svo tugum þúsunda ní"lr J’rÍost‘lul> l'rritt fyrir storm-
I, r , ,. 1. . . iana- kl>l’ann og harðænð, er Jjeir
|hafl sklft’ °S svo hafi svartidauði, svo oft hefðu orSig a5 ])o]a ^
jhólan og fleiri skæðar sóttir lam-
Ihc DOMINION BANK
ski.kikk GTietmi
AUs konar bankastörf af hendi leyst.
SpnrisjtiOsdtHldiii.
Tekiö viö intUógum, frá >1.00 að npphæð
on þar yfir Ha-stu vextir borgaðir tvisvat
sinnum á ári ViOsleiftura bænda og ann-
arra sveitamanna sérstakur gaumur gefinL
BréHeg innlegg og últektir afgreiddar. Ósk-
að eftir bréfaviðskiftum.
Nótur innkal aðar fyrir bændur fyrir
sanngjorn umb. ðslauu.
Við skifti við kaupmean, sveitarfélóg,
skólahéruð og eiostaklinga með hagfeldam
kj árum.
J. GRfSDALE,
huvhast lórl.
Vér óskum yður öllutn
Gleðjlegs nýárs.
að j)jóðina, og svo niikið liafi kveð
jiö að mannfallinu stundum, að
ert gæti hrifið mannssálina og fe ,
urðartilfinningu mannkynsins bet-
!,r 011 átakanleg nndrafull náttúru-
ælzt hafi litið út fyrir að jjjóöin I°fl; ’^ál "áfUinmnar stæði stöð-
! cyðilegðist og ísland legðist . eyði. | fe?ur5 væri niikilfenffleff
Jarðskjálítar hefðti frá elztu tím-
;n gert illa vart víð sig á íslandi
og eldfjallið, Hekia hafi gosið oft
;á þessum öldum og eyðilagt heilar
“ “ °s °-
segjanlega fogur og skemtileg
])egar veðrið væri gott og bjart.
Að vera staddnr á Aknreyri eða
norðanlands i góðu veðri um liá-
bisktips.
Hallgrímur biskup var fæddur í
konsúls í Reykjavík.
það, að hr. W. E. M. hafi hel lur
valið af betra endanum, eins og
soguna.
prúðmenni í allri framkomu; kqpi
það eigi síður fram heima fyrir Ræðumaður byrjaði á því að
en utan heimilis. skýra fólki frá hnattstöðu íslands
Hann var einstaklega góðu.r °g fra stærð þess. Honhm var uin
Þess var getið hér að framan,
Blóndudalshólum í Húnavatnssýslu a5, HaHgrímur biskup hefði veriö hann líka bar landsm5nnum g°*a
5. Apríl 1841. Faðir hans var
Sveinn Nielsson, prófastur, er síð-
ast var prestur að Hallormsstað,
en móðir hans var Guðrún systir
sera Halldors a Hofi 1 V opnafirði. heim ag Htiiiátur og við- hugaö vm aö áheyrendurnir settu
Hal.grimtir biskup var snemma ræSuþý5ur> og mesta jjúfmenni og M á sig, að ísland lægi á milli 63.
til menta settur. Faðir hans sera á heimili, en kat- °£ 67- gr. norðlægrar breiddar,
Sveinn var lærdomsmaðair nukill ur cg spaugsaniur( þegar svo bar^með íshafið kalda að norðan verðu
og bjo hann son sinn agætlega undir> Bæ5i voru þau hjón sam. en Atlanzhafið aö sunnan. Eftir
undir skolanam. Gekk hann syöan um ag gefa heimilislífi5 ^ Jæssari afstöðu landsins myndi
á latinuskolann og sottist namið ánægjulegast, og voru þau sér- margur ímynda sér, að þar væri
pryðisvel, þvt að hann var bæði a- staklega ástí..æl af viimufólki sínu, ólifandi sökum sífeldra kulda, en
stundunarsamur og goðum hæfi- enda yar heimili þeirra sönn fyrir„ þessu væri öðru vísi háttað, og til-
leikum buinn. Hann lauk prófi mynd Hallgrímur biskup var hagað af náttúrunnar hendi. Ein
við latmnskolann 1863 með ágæt- starfsmagur mcðan heiisan entist; grein af golfstraumnum lægi þar í
iseinkunn, fyrstur , allra studenta megan hann hafgi ag sjnna stifts. hafinu að sunnan við landið og
fra þeim skola. Þvi næst fór liann yfirvalda starfi fen j)a5 var lengst ekki mjög langt undan landi. Golf-
utan til að nema guðfræði við ha- af hans hjskllpstj5; voru rjtstörf straumurinn og svo hiö salta haf
skolann 1 Kaupmannahofn. Þar ærjn> ])y. að hann svara5i flestum ger5u 61 samans l>að að verkum,
lauk hann embc^ttisprofi 1870 með bréfum sjálfur og lét sér mjog að þar væri alls ekki kalclara en
II. einkunn. Ariö næsta a eftir umh.ugag um ag Ö11 skj51 og skrjf( víða annarstaðar í heiminum; en
sem til hans kasta komu væru í sokum l>ess hve Island lægi norð-
hinni bcztu reglu. Var hann um arlega á hnettinum, væri sumarið
s’veitir, drepið bæði menn og skepn [s,,marle>tið. þegar miðnætursólin í
jur o. s. frv. Arið 1342 hafi Hekla *tráir g?!S’n™ SÍ" •
jgosið svo átakanlega, að svarta-1 lög”, það væri himneskt, sagði
! myrkur hafi orðið um land alt íjliann. Enginn nema sá, sem til Is-
| fleiri sólarhringa, öskufíll hafi þá j lands kæmi, gæti gert sér ljósa
orðið svo mikið að jafnvel hafísn- j&rcin fyrir l'eirri fegurð o. s. frv.
um hefði þótt nóg um, en reykjar- f oks mintist ræðumaður á af-
mokkinn hefði lagt yfir til Skot- iatr|
smanna,
°g
sem
atvinnugreinar
aðallega værn
lands og fleiri landa. Þetta samajþes.^ar tvær: kvikfjárrækt og fiski-
'ár hefði og elclu.r verið uppi í veiðar. Iðnaður væri sarna sem
Knappafellsjökli og viðar á ís- en?inn í landinu og fyrir ])á sök
landi. Ræðumanni |)ótti j)að mega heffii n®lfli af fslendingum fluið
heita kraftaverk, að íslendingar .fy"r a,damótin f1,stn °?
. x f- . -x „ , fan5 td Vesturheims. I Canada
hefðu getaö yfirstigið allar þessarjværu alifjölmennar islenzkar ný-
plágur og verið til sem starfan li lendur og væru íslendingar hver-
þjóð alt fram á þennan dag, sér- vetna góðir og vel nýtir borgarar.
staklega þegar menn íhuguðu Eæðum. tók það fram, að þótt
fólksfæð þjóöarinnar frá byrjun. '°ftsla* vaeri ka,t á íslandi °S nátt
. , . , . urufegnrðin meiri en viða annars
lbuatala landsins hefði aldret cf_x_ . . • • „ , , .. , ,
staðar 1 heiminnm, J)á gæti fólk ])ó
numið 100,000 manns, en nú i ár engan veginn dregið fram lífið á
væru íbúarnir um 90,000. Þrátt því. Honum þótti atvinnugreinar
fyrir alla baráttuna og alt and- ’andsmanna of Htilfjörlegar og of
streymi fortíðarinnar, hefðu Is- onrSar, eins og satt er. Fiskiveið-
•• , , , , , arnar væru í raun oe- verti bað
lendingar orugga tru a framtið ís-. . , . .. 8 . „ "aD
, ,, 1 eina, sem Islendingar alt fram á
rands og syndi þetta betur en nokk þennan dag hefðti lifað á. en sjó-
juð annað ást til fööurlandsins oglmenskti hefðu. þeir líka stundað af
j)að, að íslendingar hefðu öld fram!alefli, eg fiskiveiðin við strendur
af öld verið tápmikil og þrekmikil
þjóð, eins og forfeöur þeirra voru,
Triands hafi verið þeim á við gull-
námu fram til skamms tíma. En
var honum veitt dómkirkjuprests-
embættið t Reykjavík. Var hann
þar prestur 1 15 ar, alt þar til er þag hjrgumaglir og smekkmaðiir, eðlilega mjög stutt en veturinn
hann var vigður til biskups anð sem annag Hann var prý8jlega langur. A landnámstíö, þegar hin-
1889. Hann let af biskupsdomi 1 ha ma5ur sv0 sem hann átti ir víöfrægu víkingar námu j>ar
fyrra haust svo sem fyr var sagt kyn ti^ og. áttf gér sml5ahás a5 land, hafi ísland staðið í miklum
og hafði ]>á verið bisktip í 18 ár.
Um biskupsstörf hr. Flallgríms
má það meðal annars segja, aö
l>ar oft að h °ma, sérstaklega á 9. og 10. öld.
heimili sínu og var
smíðtim í tómshvndum síntim, og Mintist ræð.wnaður ]>ar næst a
bjó einkum til smáliluti úr tré, sér Naddodd víking, sem hvergi átti
hann lét sér ant um að bæta hag og sjruirl til gamans. friöland sökum ofsóknar, þegar
presta og var hinn ljúfmannlegasti Ha lgrímur •b'iskup var fríður 1 a,-n I ra!tist í hafinu og varð sæ-
við undirmenn sína og J>eim hug- maður sýnum, vel meðalmaður á hari 61 íslands. Naddod lur hafi
þekkur og öll embættisfærsla fór hæð, en vel þrekinn cg beinvaxinn verið fyrsti maðurinn er til lands-
.. , ... , , . 1 nú væru Englendingar og fleiri
gomlu vikingarnir, og nu 1 dag . ..... f _ ,, , þ
. . Jijoðir farnar að hlaupa 1 kapp við
væn bloðið aftur fanð að renna fsienflinga og vejíca fjskinn frá
til skyldunnar, íslendingar væru j>eim; en engtt að síöur mundii af-
nú aftur að rakna við með endur- urðtr aflans nema tngum miljóna
nýjuðu þreki og dugnaði víkinga- nrle7a-. Hval og j>orskalýsi væri
blóðið væri enn verkandi í æðum frnnil(itt selt tii nt.anda í stór-
, . ... , , „ , . , , .nm stil. Kvikfenaðarrækt íslend-
jjeirra, og allir elskuðu j>eir Island _ . .... _ f,- .
f ., ’ s 1 inga væri tnluverð og eftir afstoðat
innilega. i landsins mjög mikil. En jæssar
Þá talaði ræðumaður um bók-|t”ær atvinnugremar Isl. væru ó-
mentir íslendinga að fornu og fu'lnægjandi kröfum þjóðarinnar,
nýju. Það var lengsti J)átturinn í .seni færi nú fjölgandi ár frá ári.
fyrrlestrinum og mun ]>að hafa
verið ásetningxir ræðumanns frem
Ræðumaður hélt þvt fram, að
rriálm og kolanámur mundu vera á
ur öllu öðru, að fræða fólk hér um fs!anai; en litið hefði enn verið
bókmentir Norðurálfubúa, og þá gert til að hrinda því máli áfram.
Tré
í kaupbæti þegar keyptur er
viður
Vér ætlum að gefa jólatré hverj-
um sem kaupir eldivið af oss til
jóla. Einnig gefum vér hverjum
skiftavin vorum jólatré, sem sýnt
getur, að hann hafi keypt af oss.
En ekki er ajt búið enn. Vér
höfum líka fært verðið svo mjög
niður, að yður mun alveg blöskra.
Enn eru óseld nokkur “cord” af
blönduðum viði, er kosta $5 00
hvert ,,cord-‘.
J. & L. GUNN,
Quality Wood Dealers,
Horni Princess og Aiexander ave.
|Tals.: Mainygi, Winnipeg.
1
Islendingar hefðu enn sem komið
er ekki veitt J>essu mikla eftirtekt,
;°g þjóðin væri fámenn og fátæk,
og ætti fáa eða enga menn sem er
væru færir pm að leggja þar Iið.
En hann þóttist fotllviss um það,
að 20. öldin mundi geyma í skaufi
sínu auðlegð og farsæld fyrir Is-
land, hin veru.lega “gullölrl Is-
lands” væri þegar byrjtið; fiski-
veiðarnar hefðu minni þýðingu
fyrir þjcðina þegar gullnámamir
yrðti opnaðir; þeir mynclu verða
happasælasti atvinnuvegjir íslend-
inga í framtíðinni. Og þegar tím-
ar liði fram og fólkið fjölgaði á Is-
landi og arðurinn af námunúm
færi að verða í höndum lands-
manna, myndu verksmiðjur kom-
acrt jrar á fór-rrreð ýTfTSTTfh 'íðhaði,
eins og annarstaðar í hinum ment-
aða heimi. Flciri þúsund hestöf!
væru til í hinum afarmiklu vatns-
fölhim og í fosstin'um, að eins
þyrfti íslendingar aiö læra að hag-
nýta sér náttúruöflin, það mundi
jafn námfús j>jóð og íslendingar
væru, læra fljótt, þegar féö væri
fengið.
Eftir því sagðist ræðumaður
hafa tekið, að íslendingar væru
engan veginn eins þrifnir og æski-
legt væri, í sumum smærri kaup-
túnum Iandsins, J>ar sem aflabrögð
og fiskiveiðar væru sá eini atvinnu
ur þeirra, þegar sjómennrnir
“kæmu að og gerðu til” fiskinn
sinn, |>á skildu þeir vanalega eftir
stórar hrúgur af slori og hausum í
fjörunni, sem svo úldnaöi þar og
giæfi frá sér daun mikinn og 6-
hollnustu, í stað þess að safna þess
um leifum saman og nota það til
áburðar á tún og engjar. Þótt
hitinn væri ekki eins afskaplegurá
íslandi og t. d. hér í álfu, J)yrfti
engpi síður að gæía allrar varúðar
og varðveizlu heilbrigðinnar. Hin-
ar skæðu drepsóttir, er á íslandi
hefðu geysað svo oft og mörgum
sinnum, ættu að vera glögg bend-
ing til íslendinga um j>að, að var-
ast þennan löst, það væri blátt á-
fram lifsskilyrði fyrir framtíð
j)jóðarinnar íslenzku — og fyrir
allar j)jóðir — að vera þrifnar, c»g
ræðumaður var ekki í neinuni efa
um ]>að, að íslenclingar bættu úr
])é’ssu bráölega, enda sagðist liann
að eins hafa crðið var við ]>ennan
óþrifnað á örfáum blettum lands-
ins í fiskiveiðaplássum, og j>á helzt
j>egar aflinn væri sem mestur.
Þá fór ræðumaður nokkrum orð
um um skólana á íslandi og utn
{fyrirkommlag þeirra. Hann taldi
htpp helztu mentastofnanir lan ls-
ins og lauk lofsorði á latínuskól-
ann og fleiri æðri skóla jijóðar-
innar. Aljiýðuskórarnir kefðu i
síðari árum tekið afarmiklum fram
förum. I Reykjavík væri helzti