Lögberg - 21.12.1911, Side 1

Grain Commission Mcrchants
-- 201 GKAIN EXCHANGE BUILDING -
Members Winnipeg Grain Exchange Winnipkg
I
ISLENZKIR KORNYRKJUMENN
Sendið hveiti yðar til Fort William
eða Port Arthur, og tilkynnið
Alex John&on £> Co.
aol GKAIN EXCHANGE. WINNIPEG.
Fyrsta og eina íslenzka kornfélag í Canada.
24. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 21. DESEMBER 1911
NUMER 51
ft Stór hvsi, sem 1 ísl lendi nffar í ^ íinn iioec reistu sumarið ] 191 1 5

kjallara, 20 alls. Geymsluklefi fylg-; son stóð fyrir trésmiSi, Páll Johnson
ir hverri íbúS og þvottahús eftir nýj-í ]agði ljósvíra; G. L. Stephenson sá
ustu tízku, meö þurkhjalli þar sem j um vatn Gg hita, en G. Goodman um
bvottur er þurkaður, — ekki er vind-i . ;
K r tmsmiOi og bak.
fyrir bvi, heldur s P
urinn látinn hafa fyrir því,
gaslog, eins og nú tíökast i íbúðar-
stórhýsum.
Þeir félagar, Hallgrimsson og
Sigurösson voru höfuösmiðir aö
byggingunni. Þorsteinn Hallgríms-
Málningu annaöist
Þ. Þ. Þorsteinsson sjálfur. Öll var
byggingin leigö áöur en hún var full-
smíðuö og flestir leigjendur fluttir
inn þann 1. September.
“Vesta” mun kosta um $55,000.
VERONA APARTMENTS
heitir stórhýsi þaö, hið prýöilega, er
herra Jónas Jóhannesson, verkstjór
hér í bæ, hefir reist á suðvestur horn
Victor og Wellitigton stræta, síðastl
sumar. Bygging þessi er 56 feta
breiö, en 93 fet aö lengd, þrílyft,
meö háum kjallara undir. Kjallar-
inn úr steini, höggnum og strikuðum
fyrir ofan jörö. Þær hliðar hússins
sjálfs, er að strætunum vita, eru úr
rauöum tígulsteini, en hinar úr gul-
um. Inn í bygginguna eru vik nokk-
ur til aö leiða birtu í herbergin, svo
að útgluggar eru á hverju einasta
herbergi, og er þaö meir en lítill
kostur, og mjög fátíður á
byggingum hér í bæ.
í Verona-byggingunni eru alls 20
íbúðir, þriggja til fjögra herbergja
hver, að frátöldu baðherbergi. Eru en
þrjár ibúðir á hverju lofti, en tvær
í kjallaranum. Allur hinn hluti kjall-
arans er notaður leigendum til hag-
ræðis, að undanteknu rúmi, sem hit-
unarvél og kolaklefa er ætlað. Þarna ir litist vel á
er mjög vandað þvottahús, geymslu- Tóhannessonar,
klefar handa hverri fjölskyldu. Þar
eru ljósa- og gasmælar, sem vel er
fyrir komið.
Gasstór eru í öllum íbúðum, gufu-
hitun og rafmagnsljós. Útidyr eru
og að hverju eldhúsi, svalir þar út
af og stigar niður á jörð.
Byggingin njun hafa kostað $38,-
000 fyrir utan lóð,—en lóðin $5,000
virði. Uppdráttinn að byggingunni
gerði enskur byggingameistari, E.
Praine. Steinsmíði önnuðust þeir
félagar Hallgrímsson og Sigurðsson
En um trésmíði annaðist herra Jó-
hannesson sjálfur. Hann er manna
vandvirkastur á alt það, er hann tek-
ur að sér að láta vinna, og er þessi
slíkum bygging einn vottur þess. Allur frá-
gangur á henni er myndarlegur og
smekklegur að sania skapi. Innvið-
ir allir i forstofum og stigum úr eik;
í herbergjum úr
innviðir í herbergjum úr furu,
alt fjórmálað, en hlyntré j'maplej
í öllum gólfum í dagstofum og for-
stotum. Ln það er fátitt nema í vel
vönduðum byggingum. Mörgum hef-
þetta stórhýsi herra
— því að íbúðirnar
leigðust áður en byggingin var full-
gerð i Nóvemberlok siðastliðin.
KOMOKA, KELONA. IvOLBRÚN.
heita þrjú stórhýsi á St. Poul stræti, ,ir á. thúðir eru 14 með fjórum her-
|ir a-
er Th. Oddsson, fasteignakaupmað-. bergjum og öllum þægindum, sem í
ur, hefir reisa látið í sumar. Þau siíkv,m bvggingum tíðkast.
Kelona og Komoka eru eins bygð-
eru hvert um sig 90 fet á lengd og
34 á breidd og standa öll í röð með
20 feta stundum á milli. Kolbrún
stendur yzt á horni St. Paul og
Burnell stræta og er úr rauðum múr-
steini, með dyraumbúningi úr hvítum
steini, eikarmáluðum glerhurðum
fyrir útidyrum, snotur og hýrleg á
svip og alls ekki lík nafni. Hún er
að innan einkar þokkaleg, innviðir
úr birki, syllur í setustofum, sem eru
málaðar með mahoganí lit; veggir í
eldhúsum og baðhúsum lagðir dúk.
sem nefnist “sanitas”, og ekkert fest-
ar og eins útlítandi.
Smiðin var gerð að fyrirsögn og
undir yfirtimsjón Mr. Oddsons og
verkstjóra hans. Kristján Kristjáns-
son stjórnaði trésmíðaverki, en að
öSru leyti höfSu islenzkir menn enga
framkvæmd verks á þessum húsum,
nema Gísli Goodman; hann gerSi
þak og rennur og annaS tinsmíSi.
Svo er sagt, aS þessi þrjú stór-
hýsi gefi ríflega vexti af 150 þúsund
dollurum.
J Ráðin bót á tauga-
veikinni.
RITGJÖRÐ EFTIR
Dr. 0. STEPHENSEN
WALÐORF.
heitir þaS stórhýsi, sem reist j innanverSu; grár marmari í tröppum
horni Broadway og Langsidejog
Svo
var á
strteta í sumar, og þeir eiga í sam-! i ölluin gólfum, arinn meS gaslogi í
einingu Björn Walterson og Lindal I eikarumgjörS í setustofum og tal-
HEKLA BLOCK.
Hallgrímsson. ÞaS er 120 fet á
lengd, sú hliSin er snýr út aS Lang-
side, en 50 á breidd, bygt úr rauSum
múrsteini á grásteins undirstöSu,
;rcð ýmislegri prýði á framhliðum
4.M' »
Taugaveikin hefir lengi veriB á-
l tin með mestu meinvættis sjúk-
dómuin mannkynsins, og víst er um
það, að oft hefir sóttkveikja tauga-
veikinnar: Ebeth’s-gerillinn, hart
leikið veslings ísl. þjóðina á um-
liðnum öldum, því af hans völdum
hefir mörg fjölskyldan orðið á bak
að sjá kærum vinum og fósturjörSin
mörgum nýtum drengnum. I gamla
daga var taugaveikin nefnd rotnun-
arsýkin, og stóS öllum stuggur af
veggjum í fordyrum, harSviSur { henni, því aS um þær mundir voru
ekki nægilega kunnar þær varúSar-
reglur, sem nú bezt gefast aS
hnekkja útbreiSslu sýkinnar, svo
sem eins og aS gæta vel saurinda
sjúklingsins, er gerillinn felst í, og
Þetta stórhýsi stendur aS vestan-
verSu á Toronto stræti rétt fyrir
norðan Portage Ave., og er alt úr
múrsteini, ljósrauSum á framhliS og
gráum á hliSum og afturstafni. ÞaS
er 90 fet á lengd, 68 á breidd og 40
fet undir þakbrún.
Þeir sem smíSuSu þaS voru S.
Brynjólfsson and Co, er gerSu stein-
verk og steypu. FriSrik Kristjánsson
hróSir eigandans réSi fyrir trésmíSi,
G. L. Stephenson lét leggja vatns-
pípur og gufuhitunarpípur, en Gisli
þess aS gefa betri birtu; undir þeim P* vera eins smekkleg í útliti.
, • Frá húsinu er mjög vel gengiS
verSa til prySi, þegar vorar, grænir
reitir meS blómabeSum. InnviSir
eru úr því bezta efni, sem tíSkast í
, slikum stórhýsum og öll gólf úr
j harðviSi ('maplej.
Eigandi þessa stórhýsis er Aðal-
steinn Kristjánsson. Hann kom að
heiman úr átthögutn r.Vnum i Eyja-
firði fyrir 10 árum; fór fyrst til
Bandaríkja og var þar 3 ár á ýms-
um stöðum, en þetta er sjöunda árið,
Goodman lagði þak og stjórnaði sem hann dvelur í Winnipeg. Marg-
blikksmíðinni. Hérlendir menn tóku ír landa vorra hafa gengið upp hér
að sér verk við raflýsingu og alt vestra og grætt stórfé á tiltölulega
þar að lútandi. ! skömmum tíma, en Mr. Kristjánsson
1 byggingunni eru 21 íbúð með d virðist hafa verið einn allra snarp-
herbergjum hver, hver og ein með astur á sprettinum, því að það munu
baðhúsi, heitu og köldu vatni og einsdæmi, að nokkur sem komið hef-
gas eldavélum; tvennar dyr liggja ir til borgarinnar eignalaus, hafi eft-
inn í bygginguna úr hverri ibúð og ir að eins 7 ára veru reist vandað
sírri fvlgir hverri ibuð. Öll önnurj
þægindi, sem nú tiðkast i stórhýsum,
sem til íbúðar eru ætluð, finnast og
þar.
Mr. Hallgrímsson stjórnaði byggú þess einnig, að hann berist ekki i
af múrsteini og höggnum og steypt- ingu hússins eftir uppdráttum og á-j neytsluvatnið eða annað matarkyns,
um steini, og munu fá stórhýsi hér í ætlunum P. M. Clemens.
Waldorf mun ekki fást til kaups
að fyrir minna en 100,000 dollara.
einar út á palla bakatil og á hliöum j stórhýsi á dýrri lóð, fyrir
hússins eru sneiðingar eða vik á dollara. og ekki tekið það
hliðunum fyrir pallana, svo og til sér, heldur.
60,000
nærri
YESTA
heitir stórhýsi það, sem Björn kaup- á framhlið úr rauðum.
maður Pétursson og Þorsteinn skáld
Þorsteinsson létu byggja á Agnes
stræti rétt sunnan við Sargent Ave.
Byggingin er 90 fet á lengd og 44
á breidd, úr gráum múrsteini, nema
RIVERSIDE APARTMENTS,
Það stórhýsi bygðu þeir konsúll j geymslu áhalda og matvæla. Ábreið-
Sveinn Brynjólfsson og synir hans , ur eru á göngum og stigum, og frá-
á Langside stræti, á bakka Assini-j gangur að öllu leyti við hæfi þess
boine fljótins, rétt við Armstrong s; (jýra stagarj Sem húsið stendur á.
Point. Þar er útsýni fagurt yfirl
ána og nesið hinum megin, þar sem
ríkismanna setrin gægjast gegn um
skógarlimiö. Húsið er fallegt að ut-
an, úr rauðum múrsteini, og með
breiöum svölum fram af öllum loft-
um, eftir allri framhlið og afturhlið.
Frágangur allur mjög vandaður,
“maple”-viður í gólfum, “leather-
ette”-fóður á veggjum, syllur í setu- frá þeim tíma.
stofum, og gluggaumbúningar mál-
aðir með “mahogany” lit og litir á
stofum mismunandi, eftir því sem
hver leigjandi vildi kjósa sér. öll
herbergi eru stærri en venjulega ger-j fór
Sveinn konsúll hafði í smíðum í
sumar meðal annars hið nýja og
vandaða samkomuhús Y. M. C. A.
félagsins og hefir enn, og byrjaði
ekki á “Riverside” fyr en seinni part
sumars. Um miðjan Ágústmánuð
var byrjað að grafa fyrir grunnin-
um, en 1. Nóvember var farið að
flytja í húsið og allar íbúðir leigðarj &raum
LTVTNTA COURT og LIVINIA ANNEX.
heita tvö stórhýsi, seni Hr. Jóseph
Johnson hefir reist i sumar á horni
Livinia Ave. og Victor strætis. Hin
fyrri er 80 fet á breidd og 90 á
lengd, þrílyft með 8 íbúðum á hverju
lofti og 5 í kjallara, eða 29 íbúðum
alls, er flestar hafa fjögur og sumar
fimm herbergi. Húsin eru úr rauð-
um múrsteini með grásteins undir-
stöðu. Hin síöarnefnda hefir sjö
ibúðir með fjórum herbergjum hver,
auk baðhúss, og er 60 fet á lengd og
26 á breidd. Allbreitt húsasund er
á milli þeirra, en eru þó báðar hit-
aðar með sama gufukatli. Frágang-
ur á þeim er allur með nýtízku sniði.
Jóseph var sjálfur yfirsmiður að
húsunum, og unnu þessir Islendingar
að smíðinu: S. Brynjólfsson and Co.
gerðu múrverk og stein, G. Goodman
þak og tinverk, en J. Eggertsson
plastringu.
Svo er sagt, að ekki muni þessi
stórhýsi föl fyrir minna en 120,000
dollara, enda gefi góða vexti af
þeirri upphæð. Mr. Johnson haföi
auk þeirra 6 hús í smíðum fyrir
sjálfan sig í sumar og eitt að auki
fyrir einn auðmann borgarinnar, af-| beint einhlít meðul átt.
ar dýrt og skrautlegt.
Undirstaða,
sem stendur upp úr jörð er úr hvít-
um steini, söguðum, og dyra og
gluggabrúnir slíkt hið sama. Inn-
viðir úr furu, útidyra hurðir úr eik.) fylgja eldhúsum og “Hoosier Cabi-j Sveins og
KALOKAGATHON..
heitir stórhýsi með 14 íbúðum, sem með gaslogum, geymsluskápar, gas
herra Loptur Jörundsson hefir reisa eldavélar o. s. frv.
látiö á austanverðu Furby stræti Engir Islendingar unnu að smíð-
skamt fyrir norðan Ellice Ave.; það irm nema Mr. Jörundsson sjálfur, er
er bygt úr múrsteini á undirstöðu úr stjornaSi treverki og þeir Johnsona
steini söguðum, með port bræður, er annar annaðist tinsmíði
fram af útidyrum á framhlið og en binn var verkstjóri þess franska
íslendingar unnu að öllu smíði trépöllum fram með afturhlið endi- manns, sem tók að sér múrsmíði.
hússins: J. Goodman hafði málningu, langri. Útitröppur eru úr steini, úti- Nafnið a húsinu eg gnskt ig þýðir
G. L. Stephenson “plumbing”, Gísli dyr og innviðir úr eik, gólf úr harð- “Gott og fagurt”. — Hitt stórhýsi
Goodman þak og tinsmíði; tresmiði viði. Mr. Jörundssonar, er hann bygði
stjórn Björgólfs Ö1I nýtízkuþægindi finnast í stór- fvrir fám árum, ber latneskt nafn;
fram undir
ast 1 storhýsum til íbúðar; ísskáparj Brynjólfssonar, en alt undir umsjón hýsinu, gufuhitun og heitt vatn, “Quo vadis”. er merkir: “Hvert skal
íbúðir eru 6 á hverju lofti og 2 ílnets” með mörgum skápum tiL gerði P. M. Clemens.
sona hans. Uppdrátt þvottahús í kjallara ásamt þurkhjalli halda ?”
(Framh. á 12. bls.)
sem aðrir út í frá láta ofan í sig.
Jafnvel þótt taugaveikin nú á tím-
um geri ekki út af við fleiri, en sem
svarar 1 af hverjum 10, sem fá
hana, hefir hún þó oftsinnis gert
mikinn usla meðal stórþjóðanna,
helzt í herbúðum þeirra á ófriðar-
tímum. Þannig deyddi hún ein fyr-
ir Bandamönnum í striði þeirra við
Spánverja 80 af hverjum 100, er
létust í því stríöi að öllu saman
lögðu, og söm varð reyndin á í Búa-
stríöinu og í ófriðnum milli Rússa
og Japana. Bandamenn telja, að sér
standi 350 miljóna árlegt tjón af
völdum taugaveikinnar, og vísinda-
menn þeirra og annara þjóða hafa
gert alt, er í þeirra valdi stóð, til að
grenslast eftir, hvernig þessu mikla
og hættulega tjóni yrði sem hag-
feldast afstýrt, og haft málið lengi
til meðferðar. Alt um það hefir þó
til skamms tíma virst svo, sem það
væri ofraun að verjast smittaninni,
eöa varna gerlinum frá að komast í
neyzluvatn eða annaö matarkyns,
sem og að fást við fluguna, sem nú
telst vera skaðvænasti miðillinn í að
útbreiða sóttkveikjuna með löppun-
um. ’
Við taugaveikinni hafa engin
Svo það
( eina, sem hægt hefir verið að gera,
, hefir þvi verið það, að ala sem bezt
1 önn fyrir sjúklingum með því að
fylgja sem nákvæmast öllum vísinda-
reglum, og aðallega hafa verið í því
íólgnar, að næra sjúkhnginn sem
bezt á vel blandaöri, nærandi vökvun.
Lífsmagn sjúklingsins hefir virzt
vera það eina, er til alls kemur, sem
nokkra verulega rönd viröist geta
reist gegn veikinni, og því beri að
styrkja það af öllu megni.
Úr þessum vandræðum hefir þó,
sem betur fer, ráðist á allra síðustu
tímum, því nú hefir orðið stórvægi-
leg breyting með taugave:kishættuna
frá því, sem verið hefir, því upp frá
þessu er hverjum og einum í sjálfs-
vald sett, hvort hann vill eiga á hætt-
unni að leggjast í taugaveikinni eða
ekki, með því nú eru heilsu-vísindin
orðin þess megnug, að afstýra því
að nokkur taki veikina, nema hann
endilega sjálfur vilji það.
Mönnum er það fyrir löngu ljóst,
að nú á tímum fær enginn bóluna,
sem sómasamlega hefir verið bólu-
settur; en vanræki fólk af áset u
ráði þá almennu varúðarreglu, get-
ur það átt á hættu að taka bóluveih-
ina. 1 framtíðinni veröur því alt
eins háttað með taugaveikina, með
því nú hefir ráð fundist til að at-
stýra því að nokkur smittist af
þeim sjúkdómi. Vamaðaraðferðin er
hin sama og við bóluna, efnið, sem
notað er, gerir þann, sem það er
hrúkað við, ómóttækilegan f/Hr
taugaveikinni framvegis.
(Framhald á tolftu síðu)
1