Lögberg - 04.04.1912, Qupperneq 4

4-
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 4. APRÍL 1912.
LÖGBERG
GefiO út hvern fimtudag af The
COLUMBIA PrBSS LlMlTED
Coroer William Ave. &
SherbrooVe Street
WlNNIPEG, — MANITOPA.
STEFÁN BJÖRNSSON,
EDITOR
J. A. BLÖNDAL,
BUSINESS MANAGER
UTANÁSKRIFT TIL BLAÐSINS:
TheColumbiaPress.Ltd.
P. O. Box 3084, Winnipeg, Man.
utanXskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG.
P. O. Box 3084. Winnipeg,
Manitoba.
TALSÍMI: GARRY 2156
VerÖ bLðaina $2.00 um árið.
| réttindum og sitja þegjandi hjá á
' me5an. Mótmæli þeirra höfðu og
'eftiræsktar verkanir. Þau hrifu.
ískvggilegustu ákvæðin hafa verið
I strikuð út úr frumvarpinu.
En þessi mótmæli svíða stjóm-
! inni sáran. Hún er orðin svo vön
' því. að ráða hér öllu og- “regera”
; siðastliðin tólf ár, og við það hefir
I einveldis- og harðstjórnar-ofsi
i hennar stælst svo ákaflega, a5 nú
j orðið má ekki anda á móti henni,
; hvað þá meira. Henhi finst ekki
nema svo sem sjálfsagt, að hún
hafi óskoraða heimild til að rót-
skota í réttindum alþýðunnar og
miðla auðkýfingum og ribbölditm
af þeim eftir eigin vild. Svo er
hrokinn orðinn magnaður og
drotnunargimin gegndarlaus, að
henni finst það landráðasök að
nokkur skuli dirfast að andmæla
sér hvaða ójöfnuð, sem hún býð-
ur.
.Finst mönnum ekki kominn tími
,: til að hafa stjórnarskifti ?
Roblin reiður. I Breiðdal fyrir 60
Það er að vísu engin nýjung,
þó að Roblin stjórnarformanni
renni í skap; en heldur en ekki
hefir borgarafundurinn á fimtu-
dagskveldið reitt hann til reiði.
Þó er það einkum sú samþykt
fundarins, sem stjórnarformann-
inum hefir orðið illa við, að efna
skyldi til opinberrar borgara sam-
komu undir beru lofti hjá stjóm-
arbyggingunum, ef frumvarp auk-
inna réttinda til handa rafmagns-
félagi Mackenzie og Mann yrði
samþykt. Og svo bætti það ekki
úr skák. að borgarstjórinn hafði
lagt samþykki sitt á þessa væntan-
legu borgara samkomu, og lofaði
arum
Mikil ánægja var Lögbergi aB
því aö flytja þá ágætlega skrifuöu
grein eftir herra Árna Sigurðsson
í Mozart, Sask., er hann nefndi:
,,I Breiödal fyrir 60 árum. “ Þar
var ítarlega skýrt frá sveitarbrag
cllum í Breiödal um miöja síöustu
öld, búskaparlagi, húsaskipan, fé-
lagslífi, háttum sveitarbúa o. fl.
Breiödalur er, svo sem kunnugt
er, og hefir lengi veriö einhver
bezta og þjóölegasta sveit á Aust-
urlandi, og er þessi þáttur um
hana sérlega merkilegur. Þó aö
ýmsum kunni aö finnast efni
þetta ekki beinlínis hugnæmt eöa
skemtiiegt, hetír höfundinum tek-
j laugardögum, frá Nóvember-byrj-
|ur til Marzloka. Kennarar hafa
; verið átta • flestir, en stundum
j færri, og nemendum verið skift í
; bekki eftir þroska og kennara-
fjölda. Aðsókn að skólantim hef-
ir verið allgóð, einkum fyrir hátíð-
jar, en lakari siðari hluta vetrarins.
jFlestir hafa nemendur verið á dag
183, en fæstir 36—fyrsta skóladag
eftir nýár; en að meðaltali hefir
j nemendafjöldi verið 60,17.
Það sem skólanum hefir helzt
j staðið fyrir þrifum 1 vetur, er
] kennaraskortur — eða hve oft
jhefir orðið að skifta um kennara;
j það hefir dregið úr aðsókninni og
! árangri kenslunnar líka.
Þetta síðasta atriði vildum
vér mega benda söfnuðinum á, sem
fyrir kenslunni gengst. Hann ætti
að gera ítarlegri ráðstafanir en
hann hefir gert, til að útvega næga
kennara að skólanum, . ef hann
hefir í hyggju að halda honum á-
fram. En sennilegt er, að hann
láti þessa íslenzkukenslu ekki nið-
ur leggjast. Það væri spor afttir
á bak, ef hann gerði það, sem
framfarafólkið ætti að vera tregt
til að stíga.
Stjórnarformaðurinn virðist eins
og þrumulostinn yfir þessum ó-
sköpum, og verður það fyrst fyrir
að fara að ógna borgarbúum með j
hegningarlögunum. Það á að
varða alt að 14 ára fartgelsi, að
mótmæla geröum Roblinstjórnar-
innar; í stað þess að halda slíka
mótmælafundi er borgurunum ráð-
lagt að koma bljúgir og auðmjúk-
Flugrit afturhalds-
manna.
Það gerist nú helzt í þjóðmála-
deilum fylkisbúa í Saskatahewan,
aö conservatívar eru famir að sá
ritlingum út um alt fylkið. Einna
svæsnastir og öfgamestir eru þeir
sem samdir hafa verið um farm-
flutningsgjaldið og landamálið, en
allir eru pésar þessir krökir af
rangfærslam og ósannindum.
Hálfur sannleikur er miklu
háskalegri en hrein lygi, en ein-
mitt þetta vopn brúka þeir Haul-
tainsliðar óspart. Þeir eru að
rægja Scott-stjórnina 1 augum
kjósenda meö því að segja hálfan
sannleik í hinum helztu fylkismál-
umr, er almenningi ríður á að
þekkja út í æsar til að geta lagt
réttan dóm á framkomu stjórnar-
innar í þeim.
Nú þykjast menn vita, að þess
verði ekki langt að bíða, að fylkis
að gefa hálfs dags frí, til þess að | ist aö gera frásögnina ljómandi
hún gæti orðið sem fjölmennust. i læsilega. Honum veröur svo
mikiö úr öllu sem hann ber við
j að lýsa, enda er hann prýðilega
ritfær og stálminnugur greindar-
; maöur.
Árni Sigurðsson er nú hniginn
j á efra aldur, og er þaö skaði mik- j kosningar fari fram í Saskatdhe-
jill, aö ekki hefir meir komiö á!wan- Þess vegna eru conserva-
prent eftir hann, heldur en þegar |tivar Þar 1 fylki svona áfJáöir um
hefir sést. Vér Vestur-íslend- aS,ófr*gja Scottstjórnina í augum
„ ! kjosenda, reyna að veiða atkvæði
mgar megum ekki v,ö því. _ aö ■ ]ianda Haultain og auðfétögunum.
. . , jafn-ritfærir menn eins og Árni sem ráða lögum 0g lofum í flokki
,r fram fynr stjornarberrana. og ; sUji hljósir hjá> þar £ em ritSn,ld- afturhaldsmanna.
taia bónaiveg að þeim, um a® m er ekkí meiri eða almennari hjá j Vonandi láta kjósendur þó ekki
traðka ekki rétti almennings. Með QSS en ajjjr vjta. ginnast af kosningabeitu aftur-
auðmjúkri undirgefni á að biðja Þessi ritgerö Árna hefir fengiö kalclsmanna- í>eim er e*a srtti að
stjórnina að vera svo náðuga, að góöar undirtektir og flestir máls-
láta ekki lögleiða hverskonar ó-, metandi menn, sem á hana þafa "
hæfu, sem auðfélög hafa krafist minst. hafa fariö um hana hlýleg-
I ötulleik Scottstjórnarinnar, að róg
ur um hana verði áhrifalaus. En
samt er ekki úr vegi að benda
mönnum á livað einkum og allra
helzt ræður samningi og út-
sending þessara flugrita, sem fyr
voru nefnd.
Það er ekki um að villast, hverj-
,,, . , , , ,, , ,ir þar standa á bak við. Það eru
fus, Blondal. bókayerö, viö kon-,augfélögin. Þau viIja koma herra
Engan kunnugan getur furðað ungle8a leikhusl0 1 Kaupmanna-. Haultain í stjórnarsessinn. Þau
höfn ummæli pessa merka og vilja fá þann mann í stjórnarfor-
af henni, og hún er svo ósvífin að Um oröum aö maklegleikum.
reyna að fleyta gegnum þingið Til marks um þaö, aö greinin
fyrst í stað með lævíslegtim for- hefir vakiö víöar athygli heldur
tölum og vifilengjum, en síðar en hér vestanhafs, birtum vér hér
með þjósti og ofsa, ef 1 móti er á eftir kafla úr bréfi frá herra Sig-
mælt.
því, þó að stjórnarformaðtirinn
mikilhæfa tnentamanns þjóöar i manns embættið, sem sé samvinnu-
þau, er vorrar austanhafs veröum vér j Þægnr þeim sjálfum, þ.e.a.s. auð-
omu fram ,á borgarafundinum, a8 teIja mjög mikiivægt mat á félögunum og au'ðkýfingunum í
kki skapstiltari maður en hann K : c- « Ottawa. Þau vita að Scott stjórn-
tolla sinna.
Til að reyna að koma bESSU
TlL VECGR eru afturhaldshá-
karlar og auðvaldsdólgar að sá
þessu flugrita-fargani út urn alt
Saskatchewan - fylki um þessar
mundir.
1 þeim ósannindavef er að eins
herrar
C

3
THE DOMINION BANK
Slr EDMl'ND b OtLEK, M.P., fornetl W D MATTHEWS, vara-forsetl
C. A. BÖGERT. aOal rafísmaður
HÖFUÐ9TÓLL $4,700000 VARASJÓÐUR $5.700,000
',■■■== ALLAR EIGNIR $70,000,000 — —1-
IIENTFGT á EEWDM.Afil
Feröamönnum feegin skírteini ogávísanir frá Dominion bankanum
sem eru góðar eins og gull hvar sem er. Þær segja til eigandans og
skifta má þeim fyrir peninga í hverri borg í heimi þarsem banki finst.
\0TKb HANK KKAiM II H- n»the»-s..n. SELKIRk KK. Fchemerveth
rtanager __________ Manager
TttT
St?ða Canada í brezka
ríkinu.
Rœða eftir Hallgrím Jónsson, flutt
á mœlsku-samkepni stúdenta
26. Fcbr. þ. á.
hafi þykzt við mótmæli
komu
ekki skapstiltari maður en hann ' J ~ c c. ~ „ jUttawa. Þau vita að Scott stiórn
1 gildi ritgeröar Arna Sigurössonar, , v ,, . , J.
hetir verið á þessu þingi. og oft ... K . u ...... .arformaður er ohæfur til þeirrar
r s og ætti aö vera honum hvot til aö T .•«• ,
áður og út af minna tilefni. Allir . ... . samVnnu- ,Þess ve£na v,Jla Þau
. ... - r> ur aU * elra k°ma a prent eftir ?ig. !Uli; fram alt bola hann frá. Þau
sem þekkja meginstetnu Koblin- Urnmæli Sigfúsar Blöndals eru vilja koma þeim/manni að, er hef-
stjórnarinnar geta skilið það, hve j bréfi til herra Jóns A. Blöndals, ir sýnt sig auðsveipan fylgismann
há-bölvanlega henni komu þessi, ráösmanns Lögbergs. Þarersvo lierra Bordens, en það er herra
mótmæli Winnipegbúa. Hún var ag orgj koniist: Haultain. Þau vilja fá þann mann
þar búin að semja frumvarp, sem ,,Beztu þakkir fyrir Lögberg, ,SCtt^.n v‘ö stJornvolinn, er fastast
svifti bæinn margskonar og tnikil- sem þiö eruö svo elskulegir aö lá?um '^"haglÍæmrTTerz'l-
vægum rettindum. og fekk þau 1 senda okkur, og svo fyrir jóla- unar samkepni, til þess að geta
hendur auðfélagi, sem stjómin ; númeriö, sem þú sendir mér. Eg 1 flaggað með þvi, að Saskatche-
hefir verið að hlynna að á ýmsan vona aö hinar ágætn greinar Árna wanbúar hafi gengið í sig og séu
hátt í siðastliðin 12 ár. Svo miklu Sigurössonar frá Breiödalnum | or®nir andvígir verzlunarfrelsi og
haldi er þetta auðfélag nú búið að korni út í bókarformi. Það væri komnir a klafa auðvalds og há-
ná á fvlkisstjórninni í Manitoba, hrópleg synd, ef ekki er svo gert,
aö hún svifist ekki að rýja bæjar- j Þessar greinar eru svo óvenju-
búa réttindum í hagnaðarskyni fé- \ lega vel skrifaðar og hafa hrnnt
lagi þessu, þegar það leggur5 og beint vísindalega þýSingu,
stjórninni svo fyrir. Þó tekur út j sem merkileg og nákvæm lýsing
vfir, er fylkisstjórnin lætur hafa I á íslenzku sveitalífi á þeim tíma.
sig til annarar eins óhæfu eins og 1 þekki ekki höfundinn, en ef
s 61---- eitt atriði, sem þeir nerrar eru |
*« •* <a. lögfesla slík rétt- þekkir ha„n vildi eg biCja þig
indaspjöll bæjarins, og reynir að j færa honum líka mínar þakk-
berja niður öll mótmæli þeirra fáu jIr'
þingmanna, er andæfa þessari j
háðung.
Hvað gátu borgarar Winnipeg-
borgar annað gert en að reyna að
taka 1 taumana, þegar svo lubba-
lega átti að leika við þá? Þ"að var
beinlínis skvlda þeirra. Fylkis-
stjórnin hafði í þessu máli sýnt sig
opinberlega fjandsamlega hags-
munum borgarbúa, en hóflauslega
halla undir rafmagnsfélagið. Á
fundinum sjmdu Winnipegbúar,
að þeir ætla ekki að láta reita sig
Laugardagsskólinn.
Fyrsti lúterski söfnuður í Win-
nipeg hefir haldið uppi í vetur ís-
lenzku kenslu ungmenna í sunnu- Saskatchewan er of kunnugt um
dugnað, ötulleik og ráðvendni
Það
er þetta: “Við þurfum að fella
Scottstjómina.” En Scottstjómin
hefir staðið fastara en svo, að hún
falli fyrir orðum einum. Hún
hefir ráðsmensku sína á undan-
förnum ámm fyrir sig að bera.
Það eru beztu meðmælin, með-
mæli, sem óhróður afturhaldsins
fær ekki haggað. Fylkisbúum í
dagsskólasal sínum, eins og næst-
liðna tvo vetur á undan.
Stjórn kenslunnar hefir herra
Magnús Paulson haft á hendi og
farist það mjög vel. Kenslustund-
ir hafa verið ein í hverri viku, á
Scottstjórnarinnar til þess að þeir
vilji hafa stjómarskifti, og sízt til
að hleypa þeim mönnum að, sem
eru svarnir fjandmenn mesta á-
hugamáls bændanna í Saskatche-
wan, tollækkun og betri markað
fyrir afurðir landsins.
Næstum allir, sem af íslenzku
bergi eru brotnir, -unna landi því,
sem þeir eru komnir ffá, eða þjóð-
erni því, sem þeir eru runnir af.
Getur sú ræktarsemi verið á nokk-
uð mismunandi stigi, en lofsverð
er hún eigi að síður og ber vott
um mannkosti.
En þó að þetta sé sjálfsögð
skylda og ómótstæðilegt eðli ís-
lendinga, þá dregur það ekki að
neinu leyti úr skyldu þeirri, sem
þeir hafa gagnvart Canada. Can-
ada er kjörland þeirra, sem hingað
hafa fluzt frá gamla landinu, og
fósturjörð þeirra, sem hér eru
fæddir. Landið, sem við byggjum
og þjóðin, sem hér er að myndast,
þjóðin, sem við erum partur af, á
heimting á því, að hver og einn af
oss láti hagsmuni Canada sitja í
fyrirrúmi fyrir öllu öðru. Það
land, sem vér byggjum á heimting
á því, að vér allir leggjum okkar
skerf til þess, að hér geti risið upp
öflug.voldug og atkvæðamikil þjóð.
En til þess að geta lagt fram nýti-
legan skerf til þess, verðupi vér að
kynna oss ástand þjóðarinnar, sem
hér er nú. afstöðu hennar gagn-
vart öðrum þjóðum og þau mál,
sem efst eru á dagskrá hjá henni.
Allir verða að gera sér grein fyrir
að hvaða takmarki er verið að
keppa í hverju rnáli, sem er.
Um fátt er nú meir rætt í Can-
ada en það, hver afstaða þessa
lands eigi að vera gagnvart nkis-
heildinni brezku. Um það eru
nokkuð skiftar skoðanrr. Einum
sýnist þetta, en öðrum hitt. Sumir
vilja helzt að Canada sliti sig lausa
frá Bretlandi, og verði sjálfstætt
ríki* Aðrir halda því fram, að
heppilegast væri að Canada sam-
einaðist Bandaríkjunum. Hvorug-
ur þessara flokka mun þó fjö’-
mennur. enda virðist hvorug stefn
an álitleg, þegar að er gætt. Þýí
til sönnunar mætti benda á það, að
ef Canada sliti sig frá brezku rík-
isheildinni. þá yrði hún að eins
sem smáþjóð við hliðina á ná-
grannaþjóð sinni, sunnan landa-
mæranna. Nú er hún aftur á móti
öflug og auðnuvænleg. af því aS
hún er einn hluti af brezka veldinu
og styðst við hinn máttuga arm-
legg hins voldugasta rikis í víðri
veröld.
Enn minni byr hefir þó hin síð-
arnefnda stefnan hlotið. sú, að
Canada sameinist Bandaríkjunum,
og jafnvel Bandaríkjamenn, sem
eru nýfluttir hingað til lands að
sunnan, eru henni lítt hlyntir.
Það er alkunnugt/ að Bandaríkja-
mönnum hefir ekki hepnast eins
vel að byggja upp lög og lands-
stjórn eins og menn gerðu sér von
um fýrir 50 árum. Ef til vill eru
og engir óánægðari með stjórnar-
far sitt og þjóðfélagskipun ýmsa,
heldur en einmitt Bandaríkjamenn
sjálfir.
Eins víst og það er, að báðir þeir
flokkar, sem fyr var áminst, eru
fremur fámennir, eins víst er og
liitt, að meginþorri Canadamanna
er áfram um að halda sambandinu
við Breta. En þá hlýtur þessi
spurning að vakna: Hvernig á fyá
því sambandi að vera háttað?
Til eru þeir menn og þeir fjöl-
margir, sem vilja að það samband
sé sem allra rýmst, helzt að eins
konungssamband. Þeir vilja um-
fram alt, að hér myndist og dafni
þjóð, er sé sem frjálsust að öllu
leyti, sem sé sönn canadisk þjóð,
— þjóð, sem hafi þroska Canada
um fram alt fyrir augum, þjóð,
sem taki á sig engar byrðar, né
neina ábyrgð, er geti orðið henni
til óhagnaðar, en hagnaðar alrík-
inu, er hafi öll höppín aT samband-
inu. Þessir menn vilja að Bretar
baldi hlífiskildi fyrir landinu, ef á
þarf að halda, en á hinn bóginn
vilja þeir hafa rétt til að láta hlut
lausan ófrið, sem Bretar eiga í,
hvort sem þeir eru sækjendur eða
verjendur.
Á^rir eru þeirrar skoðunar, að
væitlegast sé að komast í sem nán-
ast samband við Breta. Þeir vilja
helzt, að hér vaxi upp þjóð, sem
það markmið sé ríkast hjá, að
verða brezk þjóð. Þeir vilja, að
Canada veiti Bretum að málum í
ófriði, hvort sem er til sóknar eða
varnar, og það skilyrðislaust. Þeir
æskja þess helzt, að Canada bygg-
ist sem allra mest af þvi fóiki, sem
er af engilsaxnesku bergi brotið.
Þeir æskja þess, að Canada verzli
sem allra mest við Bretland, en líta
tortrygnis-augum á vinfengi Can-
ada við nokkra aðra þjóð,
Enginn vafi er á því, að báðir
þessir flokkar manna hafa mikið
til síns máls. Af báðum má mikið
læra. Þegar rætt er um stöðu
Canada í brezka veldinu, er hyggi-
legast að taka til greina skoðanir
beggja. Og ef það bezta er lagt
til grundvallar, sem báðir hafa til
brunns að bera, þá ætti framtíð
Canada að vera borgið.
Fyrri flokkurinn er þjóðlegri.
Vöxtur og viðgangur Canada er
fvrsta sporið. Það vakir fyrir
þeim, sem þann flokk fylla. Hug-
sjónin um volduga þjóð, er hafi
ná'ð til sín því bezta úr öllum þjóð-
arbrotunum, sem hingað flytjast,
er göfugt og sjálfsagt takmark að
keppa að. En um leið verðum vér
að gæta þess, að sjóndeildarhring-
urinn verði ekki of þröngur. Vér
verðum að muna, að vandi fylgir
vegsemd hverri.
Því nær öllum ber saman um
það, aö Canada muni með tíman-
um verða einhver sterkasti hlekk-
urinn í keðju þeirri, er bindur sam-
an hið brezka veldi. Þeim ber
saman um það, að Canada verði
fremst í röð allra nýlendanna eða
jafnvel allra nkishlutanna, og þá
einnig Bretlands sjálfs. Þetta
verða Canadabúar að hafa hug-
fast í öllum afskiftum sínum af
alríkismálum. Þetta verða þeir og
að liafa hugfast, þegar um afstöðu
lands þeirra er að ræða gagnvart
öðrum hlutum ríkisins. Enginn efi
er heldur á því, að Bretar hafa
metið Canada meira en nokkurn
annan liluta alríkisins, og alt viljað
gera til þess, að íbúar þessa lands
rnætti una sem bezt hlutskifti sínu.
Bretar hafa tekið á sig alla á-
byrgð um vörn landsins, án þess
að hafa fengið nokkuð beinlínis í
aðra hönd. Sumum stjórnmála-
mönnum Breta hefir jafnvel þótt
nóg um það, og látið þau orð sér
um munn fara. að Canada væri
heimaþjóðinni að eins til byrði.
Þetta hlýtur alt að breytast.
Vér hljótum* að taka á oss sum-
ar af þessum byrðum. Vér hljót-
um að veita Bretum að málum, ef
þeir lenda 5 ófriði við aðrar þjóð-
ir. Það liggur næstum 1 augum
uppi. að Canada getur ekki setið
hlutlaus hjá. Ef Bretar lentu í ó-
friði og Canada teldi sér óskylt að
skifta sér nokkuð af honum, þá
væri það hér um bil sama sem að
segja, að hún væri ekki partur af
brezka ríkinu, er í ófriði ætti og
þyrfti á liðveizíu að halda. Ef svo
væri, þá ætti Canada ekki að réttu
lagi neina heimting á vöm af
hendi Breta. Ef Canada aftur á
hinn bóginn teldi sig part af Breta
veldi, þrátt fyrir þetta. þá væri
ekkert því til fyrirstöðu, að óvin-
irnir herjuðu á Canada, ef það
væri þeiin hentugt eða mögulegý.
Nei. Canada stendur og fellur með
öðrum pörtum rikisins. Óréttlátt
sýnist það, samt, að Canada. sé
neydd til að veita Bretlandi að
málum í ófriði, sem Canada hefir
ekkert verið við riðin, eða átt
neinn þátt í að til yrði stofnað.
Ekki virtist það heldur viður-
kvæmilegt, að hún yrði að gera sér
að góðu þá friðarsamninga, sem ef
til vill væm vel við unandi fyrir
aðra hluta ríkisins, en skaðlegir
Canada. Með öðmm orðum, það
er að Canada taki sér á herðar
skyldur í sambandi við alrikið,
en hafi ekki rétt til a'ð hafa hönd í
bagga með stjórn alríkismála á
neinn hátt. Margir finna til þessa,
en á þvi má ráða bót.
Nú um nokkur ár hafa ráða-
neytisforsetar úr hinum ýmsu ný-
lendum Breta átt fund með helztu
atkvæðamönnum brezka ráðaneyt-
isins, til að ræða um alríkismál.
Að vísu hefir ekki mikið verið gert
á fundum þessum, en þeir ættu að
verða vísir annars meira.
Ekkert er því til fyrirstöðu, að
stofnað væri einskonar þing á
Englandi, þar sem mættu fulltrúar
frá öllum hlutum hins brezka veld-
is. Hlutverk þess þings ætti að
vera að ræða um málefni ríkis-
heildarinnar. Þetta hefði ekki
verið takandi í mál fyrir fimtíu
árum s^kir vegalengdar. Nú- er
öldin ónnur. Nú er lítið erfiðara
að ferðast frá fjarlægustu pörtum
»
N0RTHERN CR0WN BANK
AÐALSKRIFSTOFA í WTONIPEG
HdfuðMéíl (löggfltur) . . . $6,000,000
HirfuÖstóíI (greóMHr) . . . $2^200,000
STJÓRNENDUR:
..............Sir D. H. McMillan, K. C. M. G.
Capt. Wm. Robmson
H. T. Champion Frederick Nation
W, C. Leistikow Hon. R. P. Roblin
Fcrmaður -
Vara-formaður
Jas, H. Ashdown
Hon.Ð.C- Cameron

Allskonar oankastörf afgreidd.—Vér byrjum reikninga við eiustaklinga
eða félög og sanngjarnir skilmálar veittir.—Avísanir seldar til hvaðastaðar
sem er á íslandi,—Sérstakur'gaumur gefinn sparisjóðs innlögum, sem hægt
er að byrja með einum dollar. Reutur lagðar við á hverjum 6 raánuðum.
T. E. THORSTEINSON, Ráösmaður.
Corner William Ave. og Nena St. Winnipeg. Man.
brezka veldisins til Lundúna, en
það var að ferðast nyrzt af Skot-
landi fyrir 150 árum, suöur til
þeirrar borgar. Það væri svo sem
sjálfsagt, að Canada-þjó'ðin kysi
fulltrúa þá, sem héðan úr landi
yrðtt sendir á það þing. Þeir yrðu
og auðvitað að bera ábyrgð gerða
sintia fyrir þjóð sinni. Margar
raddir hafa látið til sín heyra á
síðari árum, sem lilyntar liafa ver
ið þessu fyrirkomulagi. En hvað
inyndi af því lei'Sa fyrir Canada?
Hver mundi þá afstaða Canada
verða gagnvart Bretlandi?
Eins og eg tók áður fram, þá er
litið svo á, að Canada hljóti að
verða einhver atkvæðamesti hluti
brezka veldisins. Þegar svo er
komið, þá hlyti það að verða henn-
ar mesti hagur, að komast i nán-
ara samband við aðra hluta ríkiis-
ins, og að hún yrði sem mest metin
meðal hinna þjóðanna, m. Ö. o.
vegur Canada myndi vaxa við
þetta. En um leið og þjóðin yxi
út á við, eða í augum erlendra
lýða, þá mundi aukast alt sem
þjóðlegt er í landinu sjálfu. Eyrsta
skilyrði til þess, að vér berum
virðingu fyrir þjóð vorri, er sem
I sé það, að hún, þjóðin, standi svo
! í stöðu sinni, að vér höfum ástæðu
J til að vera upp með oss af. Einn-
ig mundi þetta verða til að tengja
J Canada fastara við Bretland í viss-
um skilningi. Allir vita það, að
þjóðin, sem hér er að myndasí, er
samsafn margra þjóðflokka, sém
ekki bera neitt tiltakanlega hlýjar
tilfinningar til Breta. Hið um-
rædda sambandsþing mundi verða
til þess að þetta sundurleita þjóð-
flokka safn kyntist Bretum betur
og lærði að skija þá, og þeir
mundu á hinn bóginn eiga hægra
með að skilja oss.
Eg get ekki betur séð, en að
þetta væri vissasti vegurinn til'
þass, að hér vzi upp þjóð, er fyndi
til þess, að húrí er voldug og sjálf-
stæð, en umfram alt canadisk
þjóð. þjóð, sem einnig finnur og
veit hvaða skyldur hvíla á lienni
j gagnvart ríkisheildinni, og er fús til
J að rækja þær skyldur þannig, að
lienni verði sjálfri til sóma og al-
ríkinu til blessunar. Ef Canada
hefir það stöðugt fyrir augum og
gleymir aldrei, að á hana er litið
sem fegunsta gimstein brezka veld-
isins, þá er framtíð hennar borgið
og einnig alríkisins, sem hún heyr-
ir til.
Til Californiu.
ÍJr kunningja bréfi.
. ... Eg fór af stað frá Winni-
| peg á laugardag, eins og til stóð.
Þá var ekki kalt í veðrinu, allra
sízt hjá því sem verið hafði að
undanförnu, en ærið fanst mér
| liann samt andkaldur, þegar bif-
| reiðin brunaði á móti norðangol-
unni, til járnbrautarstöðvanna. Eg
hefi aldrei verið hrædd um sjálfa
mig í bifreið, en margsinnis um
þá, sem ganga um göturnar og
vagninn sýnist stefna á, á fleygi-
ferð, þó sjaldnar verði slys af því,
heldur en á horfist, sem betur fer.
Við komum til St. Paul á sunnu-
dags morgun og gistum þar á hó-
teli í sólarhring. Leikhús var beint
á móti glugganum mínum. og sá
eg fólk koma út úr því, svo
hundruðum skifti um há-messu-
timan'n. Mjög marga sá eg þar
við útivinnu allan þann dag og er
það sannast að segja, að þar var
lítinn helgidagsblæ að sjá á fólk-
inu. Við ókum víða um bæinn og
þóttu irtér strætin þrengri og ó-
hreinni en eg var vön við í Winnr-
peg, en vel voru þau lýst á kveld-
in þau sem við fórura um. Kalt
var þar og ekki þægilegt að vera
mikið úti, sízt í ihitalausum vagni.
('Bréfið er skrifað um mánaðamót
Febrúar og Marz.J
Eftir tveggja daga dvöl i St.
Paul, lögðum við af stað og þarf
eg ekki að segja þér, að eg var
áttavilt; ekki voru kennileitin,
ekkert nema sléttan á allar hliðar,
snævi þakin, svo langt sem augað
eygði. Mér hefir aldrei þótt mik-
ið gaman að horfa út um glugga
á járnbrautarvagni og sízt i þetta
sinn, þegar ekkert var að sjá nema
sléttuna “kropna 1 klaka"; okkur
bar þar að auki undra hratt yfir,
því að við vorum með hraðlest;
hristingurinn var mikill, en sætin
í Pullman vagninum hæg og mjúk,
svo að eg skorðaði mig í sætinu,
lét fara vel um mig og leit í bók
við og við. Það er mikið þægilegt
að skreppa bæjarleið með strætis-
vögnum, jafnvel ferðast stund úr
degi staða á milli með1 jámbraut,
en gamanið fer af þegar maður
þarf að ferðast allan daginn og
nóttina með og næsta dag og næstu
nót og mörg dægur þar á eftir.
Lestin stanzaði við og við, stund-
um í stórum stöðum, en eg setti
ekki á mig hvað þeir hétu, fyr en
við komum til Omaha. Sá bær er
mér minnisstæður fyrir tvent. Við
hvíldum okkur þar í fimm klukku
tíma og höfðum miðdegisverð á
lióteli við1 járnbrautarstöð og feng-
uin þar þann bezta mat á allri
leiðinni. t annan stað var þar
kalt og ekkert að sjá nema kuld-
ann.
Þegar við fórum frá Omaha,
fór bráðlega að sjást mikil bygð
meðfram brautinni, Jxirp og smá-
bæir; húsin litil og svo þétt sam-
an. að það var einsog þau vildu
hafa skjól og stuðning hvert af
öðru. Snjór var ta'.sverður, en þó
sást mikið af skepnum á beit, hest-
um, nautum og sauðfé. Aldrei
,j hafði eg séð nautum beitt á snjó
fyr en þar. Þið' hafið víst séð það
í blöðunum, að veturinn hefir ver-
ið óvenjulega harður í Bandaríkj-
um. Mér varð sjón sögu ríkari,
]iví að mér virtist alstaðar vetrar-
ríki þangað til við komum suður x
Utah; þar var sól og sumar. J>ár
þótti mér fallegt, sumstaðar bygð-
ir fagrar og útsýni að sama skapi.
Þar langaði mig til að verða eftir
og leita uppi kunningjana, þvi þar
á eg beztu vinkonu mína frá æsku
árunum. En því varð nú ekki við
kornið.
Við höfðum Iengi séð fjaJlabnjúka
blána í fjarska, og mmtu þeir mig
á ísland að vísu. Samferðafólki ð
var alt á lofti, því að sumt af þv'i
hafði aldrei séð svo mikið sem
holt eða múla á ævi sinni; á einum
stað fórum við þar um, sem lækur
bunaði í gilskoru milli tveggja
gróðurlausra fjallakamba; varð þá
mikil kæti ’hjá þessu fólki 0g furöa
yfir svo fallegri sjón. Eg varð að
stilla mig um að segja því, að þetta
væri svipur hjá sjón—hvað myndi
það segja, ef það sæi fjöllin á
Fróni!
Við komum til Riverside i Cali-
forniu fimm klukkutímum seinna
en til stóð, og hefir mér liðið vel
síðan. Pólkið er blátt áfram og
viðkunnanlegt, rétt einsog eg hefði
verið með því alla mína ævi. f
PURITy FLOUR
i
Western Canada Flour Mills Company, Limited
1