Lögberg - 29.10.1914, Síða 1

idíief &
27. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGÍNN 29. OKTÓBER 1914
NÚMER..44
FRÉTTIR AF STRlDINU.
Við Yser elfu.
Ain Yser reimur til sjáva,r
gegnum suSvestur homiö á Belgiu,
skamt frá landamærum Frakk-
lands. Þar er marflatt land og
skurðir margir og stórir til og frá
um mýrarnar, langt upp frá sjó.
SuSur eftir þessum mýraflákum
sótti ÞjótSverja her, en til varnar
var Belgja her mcfi Bretum. Á
hverjum degi undanfarna viku,
hafa ortSiS stórar orustur á þess-
um slótSum. Suma daga 'hafa
ÞjóSverjar komizt suSur yfir ána,
en ortSiS aö hörfa norður yiir
hana jafnharSan. Eitt sinn keyrtSu
þeir Belgja her tvær etSa þrjár
mílur undan sér, en þá kom þeirn
liiSveizla frá Frökkum, margar
sveitir meS stórar byssur, og uröu
þá hinir þýzku undan aS láta.
Bretar lögSu vígfleknum upp í
skurtSakjaptana og létu skotin
ganga á skotgrafir ÞjóSverja og
veittu þeim mikiS mannspell. I
einum kirkjuturni var þýzkur hers-
höftSingi með fyrirliða sveit, ‘hon-
um sundruðu Bretar meÍS skotum
og stráfeldu sveitina. Brýr gerCu
þýzkir víiSa yfir ána og skuriSina,
og uriSu margar atrennur aiS gera,
áiSur þeir fengju komiiS þeim upp,
því aS bandamenn geriSu sem harS-
asta skothrítS á þá sem atS smíiSinni
störfuiSu og variS þar ógurlegt
mannfall, en brýmar voru brotnar
og geriSar upp aftur mörgum sinn-
um á dag. SumstaiSar stóiSu þýzk-
ir hermenn í vatni upp aÍS mitti,
heila daga, og böriSust sem ákafast,
en margir druknuðu, er flóiSlokur
voru opnatSar og vatni hleypt yfir
vígvöllinn. Um tíu þúsundir féllu
af Belgja her á fám dögum, mikiiS
féll af Frökkum og Bretum, en af
ÞjóiSverjum miklu mest. öll-
mortStól sem mönnum hefir tekist
atS smíiSa hafa veriiS dregin saman
á þennan litla blett, loftskip fljúga
uppi yfir og kasta sprengikúlum,
herskip liggja fyrir ströndu og
senda sínar kveiSjur á land, brynj-
a«ar jámbrautarlestir bmna á víg-
völlinn meiS vistir og skotfæri og
flytja burt sára, en upp úr öllu
taka þrumandi þórdrunur vélabyss-
anna, er senda skotjelin margar
mílur, og granda öllu sem fyrir
veröur. Svo er sagt, aiS dunurn-
ar af skotunum heyrist til Eng-
lands og er þaiS í fyrsta sinn, um
margar aldir sem ibúar þess hafa
heyrt óminn af • skotum
sinna.
Að baki 'hinum brezku fylkingum
voru sveitir Hindúa og réiSust i
móti hinum þýzku hersveitum, er
þær komu brunandi. Var viiStak-
an svo höriS af hendi þeirra ind
skýlur settar yfir flest, svo a?S
birtunni slái ekki upp. FólkiíS
| hefir veriS aövaraiS, aS hafa til
I kerti, ef gas og rafljós skyldu verSa
slökt meS öllu, enda skuli þrii allir,
sem því geta viS komiS, hafa sig
niSur i kjallara, því aS þá séu loft-
skip ÞjóSverja í nánd meS sínar
sprengikúlur. A vissum stöÍSum í
borginni eru sterk leitarljós, sem
versku, aS hinir hrukku undan og! ^sa. a UPP> svo S'j1"
fóru sömu leiS til baka og þeir
komu, en er kom í fylkingaskörS
Bretanna, þarsem þýzkir höfSu
áSur brotist í gegn, urSu hinir
þýzku staddir í kví, var sótt aS
þeim á hrjár hliSar, og varS ógur-
legt mannfall í liSi þeirra. Hinir
andi fallbyssur aS taka á móti
flugdrekunum ef nærri skyldu
koma. Kringum sumar borgir á
austurströnd Englands er veriS að
grafa skotskurBi, en umhverfis
London er sagt aS settar séu
margskonar vígvélar. Af þessu
indversku höfSu mest lagvopn og ma sJa> a® Bretar vilja vera viS
höggp>opn og eru manna skæSastir
aS beita þeim. Þeir eltu þaS sem
eftir lifSi af hinum þýzku sveitum,
þartil foringjar þeirra stöSvuSu
þá. Þýzkir hermenn þykja ekki
duga í návígi á viS H8 banda-
manna, enda er mikiS kapp á lagt,
aS kenna hermönnum Canada
lands aS beita byssufleinum, svo
aS þeir kunni aS taka á móti
skyndilegum áhlaupum ÞjóSverja,
á viöeigandi hátt.
Vestur af Lille.
SíSasta hálfa mánuS hafa veriS
óSar omstur fyrir vestan borgina
Lille, sóttu þýzkir á meS ofurefli
liSs og urSu bandamenn aS láta
undan síga um stund, en unnu þaS
upp, smátt og smátt. öll þorp og
nálega öll mannabygS á þeim
slóSum eySilagSist fyrir skotum
beggja og margir af íbúunum
fengu bana; í einu húsi fanst alt
heimilisfólkið dautt; í rústum eins
þorpsins voru náir 500 ÞjóSverja.
Bandamenn höfSu ekki tíma til aS
grafa skurSi til hlifSar sér, meira
en tveggja feta djúpa, en nú hafa
þeir þó grafiS sig þaS djúpt í
jörSu, aS þeir hafa hlífS og vöm
í áhlaupum óvinanna og geta hald-
iS stöSu sinni, þartil þeim kemur
liSsauki. SuSur af þeim vigslóS-
um hafa Frakkar 'hrakiS óvini
sína aftur á bak og felt af þeim
mikiS HS, aS sögn.
LiSsafnaSur.
500,000 franskir varaliSar eru
nú í þann veginn aS vera fullæfS-
ir til hermensku og verSur bráS-
lega bætt viS herinn. Á Englandi
eykst herinn á hverjum degi, af
sjálfboSaliSum frá öllum pörtum
landsins. Þar er þvt svo til hagaö,
aS hver stétt eSa iSnaSargrein
safnar svo og svo stómm fylking-
um sín á meSal, skólasveinar einni,
tinsmiSir annari, kolanemar, sports-
ntenn, smiSir o. s. fr., þópast sam-
Uppreisn sefuð.
Uppreisn ‘herforingjans Moritz í
SuSur-Afriku er á dreif drepiB,
sjálfur 'hann særSur og flúinn á
náSir ÞjóSverja og HSi hans sumu
sundraS, sumt handtekiS, sumt
drepiS. Omsta milli uppreisnar-
manna og Búahers stóS þarsem
heitir Kakamas í Bechuana landi;
ekki var lengi barizt, áSur flótti
brast í HSi Moritz, þó mjög hefSi
hann víglega talaS fyrir orustuna,
]>ózt hafa vasklegt liS og vel búiS
aS þýzkum vopnum. ÞjóSverjar
hafa töluvert liS á þes.sum slóðum
og eru torsóttir um langan veg,
stórar merkúr og vegaleysur. Bú-
ar hafa ráSiS aS fylgja Botha og
halda trúnaS viS Bretland og er
ÞjóSverjum þaS mikill harmur, því
aS þeir töldu Búa vísa aS berjast!
meS sér og höfSu aS þvi öllum ár-
um róiS, áSur en stríSiS skall á.
Herlið Þjóðverja.
Mjög er nú nærri gengiS í liS-
safnaSi á Þýzkalandi. Af nor-
rænum blöSum má sjá, aS í suSur
Jótlandi, sem Þýzkalandi tilheyrir.
hafa allir karlmenn veriS kvaddir
til hemaSar, milli 17 og 53 ára.
Þar er landiS nálega autt af karl-
fólki, þvi aS rnargir af þeim sem
ekki voru herfærir, vom ‘hand-
teknir og settir í fangelsi á Þýzka-
landi. Um 500 af helztu mönnum
ovma meSal þýzkra þegna af dönsku
kyni, voru fluttir til Hamborgar
sem fangar og dreift um fangelsi
Þýzkalands. HarSa æfi eiga þýzk-
ir hermenn á vígvelli. Þeir berj-
ast í tvo sólarhringa og smakka þá
stundum hvorki vott né þurt.
ÞriSja sólarhringinn eru þeir úr
omstu og fá þá nógan mat aS
borSa, milli þess aS þeir sofa.
FjórSa og fimta sólarhringinn eru
þeir i orustu á ný og sv koll af
kolli.
búnir, ef þeir þýzku skyldu gera
þeim heimsókn. Um 5000 nýjir
liSsmenn era teknir til æfinga á
Bretlandi á hverjum degi og kom-
ast færri aS en vilja. Fleiri verSa
ekki teknir vegna þrengsla í ‘her-
búöum og skorts á fyrirliSum til
aS æfa liSsmennina.
A Póllandi
hafa Rússar tekiS hart í móti her
Þýzkalands og Austurríkis og
keyrt hann af höndum sér um 50
mílur frá aðalstöBvum omstunn-
ar á Vjslubökkum, suSur frá Var-
sjövu. Af Rússa hálfu börSust
þar 2,500,000 manns, en um 2
miljónir af hinum. Fréttir ‘hafa
nær engar borizt af vopna viSskift
um aSrar en þær, aS ÞjóSverjar
urSu aS hopa á hæli úr þessari
stórorustu. í Galizíu er enn bar-
izt í ákafa og nú síSast er hildar-
leikur hafinn á ný x Austur Prúss-
landi. Því hefir löngum veriB
spáS, að Rússar mundu sækja sig,
þegar veturinn kæmi. Nú virSist
sókn af. þeirra hendi.
Hvaðanæla.
ir vinnuveitendur þar hafa veriS
svo skammsýnir, aS íæka menn úr
þjónustu sinni fyrir þá sök eina,
sem þeir þó ekki geta sjálfir aS
gert: að þeir eiga kyn sitt aS rekja
til þessara þjóða. Eru borgarbúar
smeikir um aS lögreglan muni e:ga
fult í fangi meS aS halda þeim lýS
í skefjum þegar kólna tekur og
harSna fer i búi. ÞaS bætir held-
ur ekki úr skák, aS margir þess-
ara manna hafa veriS kallaSir til
vopna og væru meira en fúsir til
aS fara, ef þeir fengju. Þetta eru
hinir seku skógarmenn vorra tima.
Væri óskandi aS enginn þeirra
væri mitt á meSal vor.
— .Kjötútflytjendur í Chicago
og húSakaupmenn verða aS láta
vinna dag og nótt til þess aS af-
greiSa pantanir. í niBursuSuverk-
smiSjum hefir veriS bætt viS þrem
þúsundum manna a einni viku.
HúSakaupmenn segjast hafa feng-
iS pantanir fyrir öllum húSum sem
þeir hafa fyrirliggjandi og búast
viS aS skortur verSi á þeim þekar
kemur fram á næsta mánuS.
— SamskotasjóSurinn. sem
stofnaSur var til þess aS hjálpa
þeim, sem mistu nákomin ætt-
menni sín, þegar Empress of Ire
land fórst, er orSinn meira en
$62,000. ÞaS hefir veriS ákveðiS
að senda hann ekki til Englands
aS svo komnu, því vegna stríSsins
mundi það kosta ${ 00 eSa meira;
hann verSur því giymdur hér í
landi fyrst um sinn.
Michigan og Illinois, hefir vcriS
bannaS*aS flytja þaSan og úr ná-
lægum ríkjum gripi, hunda, hey,
háhn og annaS fóSur, til Canada.
— Tveim mönnum leist vel a
stúlku nokkra í NorSur Dalcota.
UrSu meS þeim skærur svq mikl-
ar, aS annar þeirra réði hinn af
dögum; sá hét Tomas Allen er mannai víSsvegar um landiS.
verkiS vann. Dómstólamir álitu
kunningjum bæSi í herbúðum og á
æfingum. Alveg er taliS víst, aS
Kitchener komi her Breta upp í
miljón manna, ef ófriSur stendur
svo lengi, aS á þurfi aS halda.
Hindúar í orustu.
Á einum staS nálægt landamær-
um Belgiu, bmtust fylkingar ÞjóS-
verja yfir skotgrafir Breta og
feldu alt sem fyrir þeim varS.
Fyrircetlanir
þýzku stjómarinnar, ef sigurinn
verSur hennar megin, eru taldar
upp í jafnaSaxrnanna blaSinu
Vorwárts á þessa leiS: Belgia
legst undir rikiS og Antwerp verS-
ur þýzk flotahöfn ásamt Ostend og
Calois, því tekin verSur hún og
nokkur sneiS af Frakklandi norð-
an til. Af Rússlandi skal taka
Iöndin meSfram Eystrasalti, Pól-
land og Galizíu, svo og lönd aust-
ur aS Svartahafi, sem Austurríki
á aS eignast. Bosporus og Dard-
anella sund komast undir um-
ráS Þýzkalands og Tyrkland
sömuleiSis, þó ekki vertBi þaö beint
lagt undir þýzka ríkiS, Serbia legst
undir Austurriki, sem fær greiða
götu til Grikklands hafs. ÞjóS-.
verjar taka suSurhluta Perslands
og fleiri lönd og fleyga þarmeS
Egyptaland frá Indlandi. Bretar
verða aS láta af hendi eignir sin-
Austur Afríku og jafnvel í
— Miss Margrét
Wilson, eina ógifta dóttir Wilson
forseta, fékk nýlega bónorSsbréf
í staS þess aS fá góð svör og gegn,
var veslings maSurinn tekinn fast-
ur og eiga læknar aS skera úr því
hvort hann er meö réttu ráSi eSa
ekki. MaSur þessi, sem kveðst
heita Daniel A. Wilson, kannast
viS aS hafa skrifaS bréfiS, en neit-
ar um alla frekari fræSslu.
— Sex ára gömul stúlka í Durb-
an, Man. varS fyrir banvænu
skambyssu skoti. Drengur á líku
reki og hún var, hafSi fundiS
vopniS undir gangstéttinni og var
aS leika sér aS því ásarnt öSrum
barnagullum.
— Þegar Pius páfi tíundi lá
banaleguna, veitti hann utanríkis
ráSgjafa ttala, sem þá var einnig
hættulega veikur, blessun sína; nú
er ráSgjafinn einnig látinn. Þetta
var gagnstætt lögum þeim og
reglum, sem páfa er ætlaS aS halda;
hann má engin mök hafa viS ver-
aldlega stjórnendur, síSan hann
sjálfur misti sín veraldlegu völd.
Páfar hafa fylgt þessari reglu trú-
lega, nenaa þegar Leo þrettándi
reyndi aS fá aS taka þátt í fyrsta
friSarfundinum í Haag. Fékk hann
þá ekki vilja sinum framgengt, því
aS ítalir mæltu á móti. Þeir
þykjast sjálfsagt háfa fengiS sinn
mæli fullan af veraldlegri páfa-
drotnun.
— Drotningin í Danmörku 'hef-
ir síSustu dagana veriS tíSur gest-
ur í herbúðunum í grend viB Kaup-
mannahöfn. Hefir ‘hún óspart gef-
iS hermönnunum frímerkt bréf-
spjöld. Kveld eitt þegar hún var
á þessum ferSum, var fariS aS
skyggja. þegar hana bar aS tjaldi
nokkru. Voru piltar gengnir til
náSa aS loknu dagsverki. Drotn
ingin spurSi hvort þar væri nokk
ur, sem kærSi sig um aS fá bréf-
spjöld. Henni var svaraS því, aS
hér væru allir svo fátækir, aS þeir
hann ekki vera meS réttu ráði, og
var hann því sendur á geSveikra-
hæli; nú er hann sloppinn þaSan.
— Annar maSur þar á hælinu, sem
stöSugt var aS stagast á því, aS
hann hefði gengiS af “manninum
_________ sínum” dauSum, slapp meS Allen.
Wnrvdrnwí Þe'm hafSi tekist . '' opna ‘hurSina
á herbergi sínu og sigu svo í rúm-
fötunum út um glugga. Er vel
líklegt, aS þessir piltar séu ekki
svo fávitrir sem þeir þykjast, og
er þá sennilegt aS þeir leiti norSur
vfir landamærin.
ar
SúSan. Belgir ríki sitt í Kongo,' gætu ekki keypt bréfspjöld, "og
... ... , Portugal allar eignir í Afriku. j fartju burtu”. “Eg ætlaði aS gefa
an 1 100 txl 1000 manna svextxr a Nýlen(luveldi Frakka og Breta ykkur þau”, sagSi drotnxngin bros
. verður sundraS. lTm Bandaríkin j ancj; j>4 kannaSist einhver þeirra
a vera 1 samveru me sinxxnt segjr 'bJa.íSiíS, aS óvíst sé, hvort þau v;g málróminn og veslings menn-
geti haldiS áhrifum sínum og völd-j jrnir urSu ekki fóSur undir fat,
um aS stríSinu afstöSnu, en eitt sé þegar þeir sáu viS hvem þeir áttu.
ráSlegast fyrir auSkýfingana í því j?n drotningin gaf þeim bréf-
landi, aS lata stríSiS afskiftalaust, j spjöldin og var hýr og brosandi aS
ella skuli þeir fá aS borga sinn
part af bmsanum, þegar gerSir
verSa upp reikningarnir.
f London
era ljós slökt snemma á kveldin og
danskra kvenna siS.
— í Montreal ganga 'hundruS og
jafnvel þúsundir manna atvinnu-
lausir. Þar af eru margir ÞjóS-
verjar og Austurrikisrnenn. Marg-
— Skipbrotsmennimir af Kar-
luk, 9 aS tölu, úr fylgdarliSi Vil-
hjálms Stefánssonar, era komnir
til Victoria, B. C.
— í alla flóa meSfram Rúss-
landi, sem til Eystrasalts liggja,
hefir Rússastjóm IátiS leggja
tundurdufl, vegna þess aS ÞjóS-
verjar sækja þar aS meS köfunar-
bátuin og hafa sáS tundurduflum
á skipaleiSir til Rússlands.
— írar í London héldu afar-
fjölmennan fund og samþyktu aS
berjast þangaS til búiS væri aS
losa Belgiu úr herfjötri og veita
þjóSinni aftur frelsi og sjálfstæSi
— í símfrétt frá Pétursborg
segir, aS bændur á Póllandi og all-
ur landslýSur af pólsku kyni, hafi
veizt aS því aS stemma stigu fyrir
herferS ÞjóSverja; jafnvel ungar
stúlkur hafi unniS eins og ber-
serkir aS því aS grafa skotskurði
og hrúga upp skotgörSmn fyrir
hermenn Rússa og þeim hafi veriS
aS þakka, aS hægt var aS stöSva
hinn þýzka her á Vislu bakka.
— í skipasmiSju Frakka viS
Loire fljót er nú hleypt af stokk-
um vigdreka einum þeim mesta, er
þeir eiga, heitir Normandia, er yf-
ir 25,000 tons á stærS og er fer
legum vopnum varinn eftir nýj-
ustu tízku.
— Þýzkan tundurbága (destroy-
er) eltu Japanar, er læddist
myrkri út úr Tsing Tao höfn, þar
til hann hleypti upp í fjöra, og
sundruBu honum meS skotum;
skipverjar voru 56 og fórust allir.
Tvö önnur skip þýzk hafa Japan-
ar tekiS. HöfuSvígi ÞjóSverja í
Kína á aS vinna meS langri umsát,
en ekki áhlaupum.
— Fred Stobart heitir sá, er
sendur er af Bretastjórn til þess
aS kaupa ýmsar nauSsynjar hér í
landi til hernaSarins. Níu menn
eru sendir meS honum til aS lxta
eftir kaupunum og verSa sumir í
Montreal, aSrir í Winnipeg. Stob-
art hefir áSur fyrri átt heima hér
í borginni.
— Japanir hafa tekiS herskildx JþjóSrækllÍSSjÓðurinn.
allmargar eyjar, sem ÞjoSverjar *■ •> •»
áttu í Kyrrahafi. Bandamönnum Thos H Johnso“.........$30o.oo
og Bretum segja þeir aS eylond- Afni Eggertsson ..... 240.00
l,m þessum verSx ekkx haldxS nema John j BildfeI1 ... 240.00
““ ------------ Þyzkt 'hersklp B. L. Baldwinson ..... 120.00
J. B. Skaftason
— Dominion stjórnin hefir j um stundar sakir.
fengiS pengingalán í London til leitaSi hafnar í llonolulu, sem
xess að létta undir til bráSabirgða, Bandamenn eiga, og mátti ekki Hr B j Brandson
og fær peninga hjá Englands dvelja lengur en sólafhring aB alls- Nla ús pétursson
banka, eftir þörfum. Gull streym- '—----------- *--------
ir til Ottawa frá Bandaríkjunum,
skuldir sem bankinn á þar aS
heimta og lætur greiSa til stjórnar-
innar í Ottawa.
— Elizabet Belgiu drotning er
hjá bónda sínum, en hann stýrir
leyfum af herliði lands síns á
landamærum Frakklands og Belgiu
Drotningin hefir aftekiS aS flýja
til Englands.
— Frú ein tiginborin á höll
forna og fagra í Frakklandi norS-
antil; þangaS komu ÞjóSverjar og
gisti krónprinsinn þýzki þar nokkr-
ar nætur,
sakir, aS hann hefði látið fylla
kistur af fornum menjagripum
hallarinnar og einstöku hefSi hann
jafnvel stungiS á sig. Þetta var
rannsakaS af velþektum manni
frönskum, og kvittar 'hann krón-
prinsinn af ákærunni, en virðist
bendla annan son keisarans viS
máliS.
herjar lögum. Japanar lágu úti
fyrir og biðu skipsins, en koma
þess dvaldist og hafa þeir nú kært
þetta fyrir Bandaríkja stjóm, en
málalok ófrétt.
— Tveir synir Asquiths forsæt-
is ráðherra eru farair í stríSiS,
sömuleiSis tveir af sonum Lloyd
Georga, Rosebery lávarSur á tvo
syni á vígvellinum og margt ann-
aS af stórmenni Bretlands 'hefir
gengiS i herþjónstu sem sjálfboSa
liSar.
— Utanríkis ráSherra páfans er
dáinn, sat aSeins fáa daga aS völd
Frúin bar á hann þær um'
— Kóngurinn í Albaniu, hinn
þýzki prins Wilhjálmur af Wied,
stökk úr því landi fyrir ófriSi
landsmanna og er genginn í þýzka
herinn. Nú er spum, hvort hann
hafi fariS úr eldinum í öskuna eSa
úr öskunni í eldinn.
— Sögur um njósnir ÞjóSverja
öSrum löndum ganga fjöllunum
hærra, og einkum' eru Bretar
smeikir viS spæjarana þýzku,
Englandi hafa nokkrir alþektir
menn þýzkir verið handsamaSir af
grunsamlegum athöfnum, en lýS-
urinn er svo reiður, aS hann brýt-
ur búðir og skrifstofur þýzkra
88.00
60.00
56.00
Björn Stefánsson ............ 40.00
S. ,J. Sturlaugsson ......... 36.00
Eiríkur SumarliSason ........ 36.00
John Benson.................. 31.20
Sakarías Björnsson .......... 33.00
BárSur SigurSsson ........... 30.00
Lárus GuSmundsson ........... 24.00
Jóhannes Gottskálksson ...... 30.00
GuSm. Símonarson ............ 50.00
T. E. Thorsteinsson ......... 54.00
G. Finnbogason............. 24.00
Sveinn Bjarnason .......... 12.00
Mr. og Mrs. Ólafur Bjarnason 10.00
GuSm. Sturluson, West-
bourne, Man............... 5.00
Philip Jónsson, Stony Hill.... 5.00
KvenfélagiS “ísafold”
ViSir P. O., Man......... 10.00
Vilhorg Thorsteinsson, (Stony
HiUJ ..................... 5.00
$1,539.20
— Sir Hiranx Maxim, sem véla-
byssan alþekta er kend viS, hefir
aS sögn búiS til skeyti fyrir smáar
og stórar byssur, sem Jcveikja
því sem þær koma viS. Einkum
eru þær sagSar hentugar til aS
kveikja í gasbelgjum loftskipa.
— Einn af sex sonum Vilhjálms
keisara heitir Oscar. Hann var
staddur á einhverjum staS meS
sveit háttsettra herforingja, sem
honum fylgdi, er skotmenn Frakka
sendu sprengikúlur í hópinn, svo
aS sveitin stráféll. Þegar keisara-
sonurinn sá alla falla i kringum sig,
varS honum svo mikiS um, aS yfir
hann leiS, og er svo sagt aS þaS
hafi bjargaS lifi hans. Hann var
fluttur af vígvelli, en svo veill er
hann síSan fyrir hjartanu, aS lækn-
ar hafa bannaS honum aS ganga í
bardaga aftur.
— Vetrarnótta hret hefir gert í
Galiciu, svo og í Balkan fjöllum,
meS frosti allmiklu og jafnvel
fannkomu á sumum stöSum. ViS
þaS hafa úlfar leitaS úr fylgsnum
sínum, og verSa hermenn aS verj-
ast ásóknum þeirra um nætur. Þeir
leggjast á nái og grafa jafnvel
upp moldaðan val.
— Svo er sagt, aS í NorSursjó
hafi Bretar tekiS þýzkt skip, er
vár aS sá tundurduflum í sjó, en
hafSi þó uppi þau merki er spítala-
‘skipum einum er leyft aS 'hafa í
hemaSi.
— BlöS geta þess aS Bretar hafi
komizt aS því, aS ÞjóSverjar hafi
haft eina eyðiey fyrir norSan
Hjaltland fyrir köfunarbáta hæli,
og fundiS þar mörg áhöld þeirra,
svo sem tundurskeyti og þess hátt-
ar.
— RáSaneyti hins nýja Rumeniu
konungs hefir lýst því, aS það land
láti ‘hlutlausan ófriS stórveldanna
og sé þjóSin reiSubúin aS verja
hlutleysi sitt fyrir hverjum' sem á
leitar.
— Sjö ára gamalli stúlku í
Minneapolis, Minn. fór einn morg-
un aS lengja eftir aS móSir henn-
ar kænii á fætur og færSi henni
morgunverSinn. Fór hún því á
fætur og inn í herbergi foreldra
sinna; lágu þau þá bæSi og voru
örend. Var konan meS þrem
banvænum sáram, en xfxaSurinn
einu; hann er talinn valdur
aS glæpnum.
— SíSustu sjö eSa átta vikum-
ar, fram aS 22. október, hafa aS
minsta kosti fjörutíu miljón bushel
af hveiti frá vesturfylkjunum
komist austur til vatnanna miklu
a og auk þess hafa fjórar miljónir
bushela komist í hendur mölunar-
húsanna. Ef gert er ráS fyrir aS
öll uppskeran verSi nálægt hundr-
aS þrjátxu og fimm miljónum
bushela og til heima nota gangi
þrjátíu og fimm miljónir, þá eru
nálægt 56 miljónum búshela
enn í höndum bænda. Ef miSaS
er viS september, þá eru rúmir 300
dagar eftir af árinu og ef hvert
1 vagnhlass er nálægt 1150 húshel,
þá er aS meSaltali von á 156 hlöss-
um á hverjum degi til síðasta
ágúst 1915. ÞaS lítur út fyrir að
í þetta sinn komist uppskeran á
markaSinn smátt og smátt, en ekki
öll eSa meiri partur hennar í einu
lagi. Þannig ætti þaS aS vera á
hverju ári.

Enn koma þeir.
Vikuna sem leiS komu 224 inn-
flytjendur frá Bandaríkjum til
Vesturlands, samkvæmt skýrslu
Bruce Walkers, sem stjómar inn-
flutninga deildinni hér í Winnipeg.
Þessir innflytjendur höfSu meB
sér 50,000 dali í peníngum og
muni til 5,280 dala.
Sömu viku vora tekin 513 heim-
ilisréttar lönd í vestur Canada.
AS visu koma færrt til landsins
en um sama leyti í fyrra, í því
skyni aS setjast hér aS. En lönd
era nú numin fast aS því eins
mörg og aS undanfömu, og sést af
því, aS landsmenn sækja út
sveitir allkappsamlega.

— Vegna þess aS munn- og
klaufasýki gengur á gripum í
Dánir á íslandi eru Egill Eyjólfs-
son, skósmiSur í HafnarfirSi; Magn-
ús bóndi Magnússon í ÓsgerSi
Ölfusi, Þorsteinn prestur Halldórs-
son i MjóafirSi, Ámi Ámason
kirkjuvörSur í Reykjavík, flestir úr
lungnabólgu.
I skotgröfunum.
Þeim lýsir kunnugur xnaBur
vígvellinum, er séS hefir tilhögnn
ÞjóBverja í hliBunum meSfram
Aisne-dalnum. Þær eru ekki
djúpar, margar meS steinsteypu
gólfi, reft yfir þær meS borSum,
en ofan á borSin er ty7rft með
snyddum. MeS þvi móti era þær
faldar fyrir þeim frönsku og ensku,
og hlífS er meS því fengin fyrir
regni og vindi. Þeirn er skift
sundur í mörg hólf, meS milligerS-
um, meS hurSum í. Vitanlega
liggur ekki allur herinn í einni af-
langri gryfju, heklur í mörgum
samhliða. Fremst er sú, sem for-
verSir liggja í á nóttum; um fimrn
htxndruS skrefum aftar taka viS
— Sendiherra Breta í Washing- aSalgryfjurnar, þarscnx meginliS:S
ton hefir, samkvæmt skipun frá heldur sig, en að baki þeirra eru
Sir Edward Grey, bent útflytjend- 'heljar stórar gryfjur, þarsem mat-
um á, aS þeir verSi aS merkja búiS er og sofiS. og þar hefst viS
allar vörusendingar sem fara eiga hjálparliS, sem tekiS er til í viS-
til hlutlausra landa, til stjómarinn- lögum.
ar í viSkomandi löndum eSa manna Milli þessara skotgrafa liggja
sem hún kveður til þess. gangar afarmargir, og eru í sum
um þeirra stórbyssur, er senda
skeyti sín yfir þær fylkingar, sem
framar standa og oft standa eSa
liggja utan í garSi þeim eSa þúst,
sem fylgir grafabökkum endi-
löngum. En aftast allra eru
stærstu byssumar greyptar í stein-
steypu palla með sterkum járnslám,
og snara sumar þeirra sendingum
sínum í háa loft, er springa þar
sem þær koma niSur, svo sem
þrjár mílur í burtu. Þessar stór-
byssur era víða í hvylftum, sem
grafnar hafa veriS í brekkumar og
krít hefir verið tékin úr.
Þaraa í hlíSunum má segja, aö
sé stór neSanjarSar borg meS víS-
um göngum fyrir götur i allar áttir;
telefón strengir liggja eftir þeim;
íbúarnir skifta hundruSum þús-
unda og eta, búa og sofa þar, en
svo vel er frá þessari moldarborg
gengiS, aS neSan xír hlíSunum aS
sjá eSa af jafnsléttu, er ekki unt
aS greina þær, nema af þúst þeirri
eða lágu görSum, sverSi þöktum,
sem meSfram þeim liggja, og sum-
staSar gætir þeirra jafnvel alls
ekki.
Þá rigningar daga og köldu næt-
ur, sem oft hafa gengiS aS undan-
fömu, hafa hinir þýzku hermenn
orðiS að halda sig í þessum mílu-
löngu gryfjum, hreyfingarlausir og
varla getaS rétt úr sér, en alt í
kringum þá hefir veriS haugblaut-
ur, krítarblandinn leir. Ef þeir
hafa hætt sér úr þeim, hafa þeir
orðiS aS mæta látlausri stórskota-
hriS Frakkanna, en aS nóttu til
hafa þeir orSiS aS vera viðbúnir
áhlaupum bandamanna. Þá hefir
hver þýzkur rnaSur orSiS aS halda
sig í stöSu sinni, sofa meS byssu
sína í hendinni, ef því hefir orSiS
viS komiS, kreftir í þröngri og
blautri gryfju, og vera jafnan viS-
búinn aS stökkva á fætur, til aS
húka bakviS bakkagarBinn og
skjóta þaSan á aSsóknarliS.
En dúrarnir verSa sjaldan lang-
ir hjá þeinx. ÚtverSir, sem fremst-
ir standa og næstir óvina fylking-
um, hlusta og horfa í náttmyrkrinu
eftir hverju hljóBi og hreyfingu.
þeim verSur þaS oftlega, aS þeir
þykjast heyra fylkingu: Frakkanna
læSast aS sér. Ef steinn losnar og
veltur ofan brekku, ef lauf eSa
hrisla slæst til, þá hrekkur vax‘8-
liSinn viB, skimar í kringum sig
og hlustar.. Honum sýnast skugg-
ar á hreyfingu alt í kringum sig
og þykist sjá menn á ferS.
Skyldu nú óvinirnir vera komnir
svo nærri, skríSandi á fjóram fót-
tim, meS byssufleinana ginandi, til-
biinir aS reka 'hann i gegn fyrstan
allra?
“Hver þar?” hrópar hann út í
myrkrið og hleypir af byssu sinni
á þann staS,- er hann þvkist vita
aS óvinaliSiS sé aS læSast á. ViS
hvellinn af skotinu vaknar liSiS aS
baki honum viS vondan draum og
þýtur á fætur. Sú sveit, sem sett
hefir veriS til aS vaka næst honum
kemur hlaupandi, en í næstu skot-
gryfjum er hver maSur vakinn og
kevrSur upp á skotbakkann.
Þessi sífeldi órói er hermönnum
þvngstur aS bera; þeir fá oftlega
ekki stundarfriS alla nóttina. held-
ur verSa aS spretta upp rétt í því
aS þeir festa blund. * ÚtverSir
bandamanna, sem á ýmsum stöS-
um eru aSeins nokkur hundruS
vards frá skotgröfum ÞjóSverja,
heyra skotsmelli þeirra af og til á
hverri nóttu, alla liSlanga nóttina.