Lögberg - 09.12.1915, Qupperneq 2

2
L/ÖGBEBG, FIMTUDAGINN 9. DESEMBER 1915.
HEIMSINS BEZTA
MUNNT.ÓBAK
Kaupmannahafnar
Hefir góðan
keim
Munntóbak sem
endist vel
Hjá öllum tóbakssölum
HEILBRIGÐI.
Upplýsingar um berklaveiki.
Eftirfarandi grein er þýíing á
litlu riti sem heilbrigtSismáladeild-
in í Saskatchewan hefir gefiB út.
“Alvarleg áskorun til presta,
bœjarstjóra og annara yfirvalda,
til kennara og skólastjóra.
ÞaS er viSurkent meSal allra
lækna aS þótt berklaveiki sé sótt-
næm þá sé þó hægt aS verjast
henni, ef vissum reglum sé fylgt
samvizkusamlega.
ÚtbreiSsla þessarar voSa plágu
stafar aS miklu leyti af því hversu
illa menn eru aS sér alment í þeim
fræSum er til varnar þurfa. Og
á bví er enginn efi aS almenn
þekking og samvizkusöm notkun
þeirra vamarmeSala sem þekt eru,
upprættu svo aS segja þessa veiki
á dögum tveggja næstu kynslóSa.
Þeir sem hafa á hendi Dama-
gæzlu, sérstaklega prestar og
skólakennarar, era alvarlega beSn-
ir aS útbreiSa þau þekkingaratriSi
sem fram eru tekin i þessu litla
riti. Geta þeir gert þaS meS fund-
um og fyrirlestram.
MeS því aS veita bömum og
unglingum hæfilega þekkingu um
útbreiSslu veikinnar og hættu-r þær
sem af henni stafa, og jafnframt
meS því aS kenna þeim þau ráS,
sem til eru veikinni til vamar, má
draga úr henni. Þeir sem völdin
hafa geta mikiS 'gert í þessa átt —
jafnvel meira en læknamir.
Frœðsla handa skólabörnum.
HvaS er berklaveiki?
Berklaveiki er mjög alvarlegur
og oft banvænn sjúkdómur. Hann
er í öllum löndum heimsins, bæSi
i mönnum og dýrum.
Hvar er berklaveiki algengust?
Þar sem þéttbýlast er í bæjum; ,
j>ar sem húsin eru jættust saman
og strætin þrengst; þar sem loftiS :
getur ekkki streymt hindrunar-
laust og j>ar sem sólarljósiS kemst
ekki aS.
Hver er orsök berklaveikinnar? i
Hún orsakast at orsmáum1
gerlum, sem aöeins sjást meS
stækkunargleri: jvessir gerlar
fjölga og vaxa í líkamanum og
eySileggja þá parta eSa J>au líffæri
sem Jæir era í.
Hversu stórir eru jæssir tæring-
argerlar?
Þeir eru svo litlir aS 400,000,000
hvern viS hliSina á öSrum, raSaS í
ferhyming, þyrfti til þess aS
Jækja ferhymingsþumlung. Væru
þeir settir hver viS endann á öSr-
um þyrfti 7000 til }>ess aS gera
einn þumlung. Hver jæirra er því
1-7000. partur úr jmmlungi á
lengd.
Hvar í líkamanum eru Jæssir
gerlar oftast?
Oftast í lungunum; en einnig
oft í liSamótum, beinum, kyrtlum,
lieilahimnunni, innýflunum og
ýmsum öSrum líkamspörtum.
HvaSa tegund lærklaveiki er
hættulegust.
Sú sem er í heilahimnunni og
orsakar heilahimnu bólgu.
HvaSa tegund af berklaveiki er
algengust ?
Lungnatæring, sem er oft köll-
11S hvita plágan.
IJverjar eru afleiSingar berkla-
veikinnar?
Auk allra kvalanna og veikinl-
anna deyja nokkrar miljónir af
völduni hennar á ári hverju; hér
um bil 2,000,000 beinlínis og um
5,000,000 bæSi beinlínis og ooein-
linis.
Hversu margir deyja af tæringu
árlega i Canada?
Hér um bil níu þúsund.
Og i Saskatchewan ?
Yfir hundraS á ári. Þar eru !
um 1000 sjúklingar veikir af tær- j
ingu.
Á hvaSa aldri er tæringin tíSust?
Oftast á milli 15 og 40. Þó hún
geti komiS í alla á hvaSa aldrei sem *
er.
Er efnaSa fólkiS laust viS þessa
veiki ?
Nei, menn geta fengiS hana
hvaSa flokki sem þeir tilheyra,
hvort sem þeir eru ríkir eSa fá-
tækir.
Getur tæring borist frá einum
til annars?
Já, hún er sóttnæm vetki.
HvaS hjálpar tæringu til þess
aS berast út?
Óhreint loft og lítiS sólarljós;
þetta hvorttveggja eykur og fjölg-
ar gerlunum?
HvaSan koma gerlarnir?
Af því jæir eru eiginlega jurta
eSlis, þá geta þeir ekki veriS part-
ur af likama voram. Þeir verSa
því aS koma einhversstaSar aS.
Hvernig komast þeir þá inn í
líkama vom?
Þeim er andaS aS sér í loftinu og
þeir komast ofan í menn með því
sem maSur borSar og drekkur.
Af hverju kemur tæring oftast í
lungun ?
Fyrst og fremst af því aS gerl-
amir eiga svo hægt meS aS kom-
ast þangaS þegar andað er aS sér
lofti sem þeir eru í meS allskonar
ryki, og í öSru lagi er þægilegra
fyrir þessar litlu jurtir aS vaxa í
lungunum en nokkrum öSrum hluta
líkamans.
HvaSan koma gerlarnir sem eru
| í loftinu ?
Þeir koma frá þomuSum hrák-
, um þeirra sem hafa tæringu.
Er mikiS af gerlum í hrákunum?
ÞaS hefir veriS reiknaS út. og
sannaS aS sá sem er veikur af tær-
ingu getur hrækt frá sér meira en
1,000,000 á dag.
Hvemig geta þessir hrákar or-
sakaS tæringu ?
Ef hrákinn er ekki eySilagSur,
j>á jnornar hann og verður aö rytei.
í jæssu ryki eru gerlar og maSur
I getur andaS þeim aS sér, eSa
[ flugur sem éta hrákann geta borið
gerlana í mat sem vér borSum.
Getur veikin þá borist meS!
I matnum ?
Já, ef gerlar eru í fæSunni. ÞaS ;
| er algengt aS gerlar séu i mjólk
i úr tæringarveikri kú.
Er tæringarveik manneskja
nokkuS hættúleg ef hún hrækir!
ekki, eSa ef hrákinn er eyðilagSur? j
AIls ekki; ef hún fylgir þeirri I
reglu aS eySileggja altaf hrákann
og lætur ekki hrákaagnir hrökkva
út úr sér framan í fólk þegar ver- j
iS er aS tala eSa hósta eSa hnerra. !
Þvi ef agnir hrökkva þannig, þá |
geta gerla^ veriS í þeim.
Geta þeir sem verSa fyrir tær- j
ingar bakteríum, varist því aS fá [
tæringu ?
Já; en þaS er aS miklu leyti 1
komiS undir mótstöSuafli hvers j
einstaklings. Sumir hafa meira j
mótstöSuafl en aSrir. Lungun i
heilbrigSum manni geta staSiS á
móti gerlum og eySilagt þá.
F.r þaS nokkuS sem veikir mót-
stöSuafl manna til aS standast I
árásir gerlanna?
Já, veiklandi sjúkdómar, eins og
t. d. taugaveiki eSa blóSþynna.
SömuleiSis þaS aS hafa oflítiS eSa
slæmt aS borSa, áfengisnautn, of
mikiS erfiSi og . þreyta ; ofmiklar j
inniverur, of lítiS sólarljós í hús- *
um og vinnustofum, þar sem er
slæmt loft og ryk.
Hvernig hefir áfengisnautn áhrif í
á berklaveiki ?
Áfengisnautn veikir mótstöSu-!
afl likamans; þaS gerir fólk fá-
tækt, svo þaS getur ekki keypt
lífsnauSsynjar; þaS veldur óþrifn-
aði og illri liSan. Og jægar fólki
HSur illa þá er því hættara viS aS
fá tæringu og þá er hún hættulegri
fvrir })aS ef þaS fær hana.
Iir tæring arfgeng?
I raun og veru er j>aS ekki;
samt getur barn stundum erft
veikina frá móSur sinni. Böm
tæringarveikra foreldra hafa
venjulega veikara mótstöSuafl en
hin sem fædd era af hraustu fólki.
Hvers vegna er talaS um aS
tæring sé fjölskyld-uveiki ?
Af því fleiri en einn —stundum
margir í sömu fjölskyldu verSa
vefkir af tæringu. Er þaS sum-
part vegna þess aS sumar fjöl-
skyldur hafa litiS mótstöSuafl eSa
era veiklaSar yfir höfuS og sum-
part af því aS kærulausir sjúkling-
ar geta sýkt heilt heimili.
Hver eru aSal einkenni tæring-
ar?
SíSdegis hiti; stöSugur hósti,
vaxandi máttleysi, megran, lystar-
leysi.
Hefir veikin nokkur önnur ein-
kenni?
Já, nætursvita, blóSuppgang,
hæsi og verk fyrir brjóstinu.
Eru öll þessi einkenni stöSug?
Langt frá, samt hafa þeir oftast
nokkur þeirra sem veikir eru.
Geta menn haft tæringu án þess
aS fólkiS sem meS þeim er viti af
því ?
Já, sérstaklega á meSan hún er
aS byrja.
Hver eru venjulega fyrstu ein-
kennin ?
Hósti, þreyta þegar lítiS eitt er
reynt á sig og megurS eSa holda-
tap.
Er mögulegt aS vera viss um
þáS hvort manneskja hafi tæringu?
Ef tæringar gerlar finnast í
hráka þá er þaS víst aS sá sem
hrákann átti er tæringarveikur.
Eykst veikin fljótt eSa ágerist?
Venjulega ekki.
Getur tæringarveik manneskja
haldiS áfram aS vinna?
Venjulega ekki; þaS er samt
undir því komiS hversu veikin er
mögnuS, hversu langt hún er kom-
in og hvaS verkiS er.
Er veikin læknanleg?
Já, ef hún kemst eitru a of hátt
stig. Þeim fjölgar daglega sem
læknaSir eru, sérstaklega meSal
þeirra sem leita læknis strax í
byrjun.
Getur tæring batnaS án læknis-
hjálpar ?
Nei; lækningin tekur margar
vikur, stundum marga mánuSi meS
sérstakri nákvæmni.
Vita menn af nokkru meSali
sem sé örugt að læxna tæringu?
Nei; þaS er samt ekki ómögulegt
aS þaS finnist einhvern tíma.
HvaSa lækninga aSferS er þaS
þá, sem reynist bezt?
ÞaS aS vera sem mest út undir
beru lofti, í sólskini, aS borSa nær-
ingargóða fæSu, og hvíld, og upp-
bygging kraítanna á ýmsan hátt
undir stöSugu eftirliti góSs læknis.
HvaS er heilsuhæli?
ÞaS er lækningarstaSur, þar sem
tæringar sjúklingarnir era látnir
vera undir beru lofti sem mest,
undir sérfræSings umsjón í þeirri
veiki. Þar er sjúklingum kent aS
stunda sjálfa sig og umfram alt
kent aS forSast aS láta aSra
smittast af sér.
Hvernig er hægt aS verjast tær-
ingu?
MeS því aS varast alt sem veik-
in berst meS eSa réttara sagt, alt
sem gerlarnir berast meS; enn
fremur meS því aS forSast alt sem
veiklar líkamann eSa lamar heils-
una og niinkar mótstöSuafliS.
HvaSa ráS eru nauSsynleg til
[>ess aS eySa þessari plágu?
AS hætta aS hrækja þar sem
hrákinn getur þornaS og gerlar
borist frá honum, og eySileggja alt-
af hráka þeirra sem maSur veit aS
hafa tæringu.
Hvernig er hægt aS. eySileggja
hrákann ?
ÞaS ætti helzt aS brenna hann.
Sjúklingurinn verður aS hafa
hrákabolla, eða ef hann er ekki
til þá verSur hann aS hrækja í
bréf eSa í venjulegan bolla meS
vatni í, sem til }>ess er hafSur og
einskis annars, og svo er hrákaboll-
anum eða blaSinu kastað í eldinn,
eSa ef venjulegur bolli er hafSur,
þá er altaf helt úr honum í eldinn.
Er nokkur hætta á því aS tær-
ingarveikt fólk renni niSur hrák-
aniira ?
Já, mikil hætta. Gerlarnir sem
eru i hrákanum geta byrjað veiktna
í maganum og innýflunum eSa ann-
arsstaSar og þá er erfiSara aS
lækna hana.
HvaSa varúSarreglum ætti tær-
ingarveik manneskja aS fylgja
þegar hún hóstar?
Hún ætti aS hafa eitthvaS fyrir
munninum, t. d. breismpil, eða
hreina dulu og brenna þaS svo.
Getur veikin borist frá sjúk-
lingi á nokkurn annan hátt?
Já; alt sem snertir munn á tær-
ingarveikri manneskju getur sýkt
aðra, J>ví J>aS getur boriS gerlana
á milli, t. d. skeið eSa spónn, mat-
kvisl, bolli, glas, o. s. frv.
HvaSa reglum er nauSsynlegt aS
fylgja til þess aS komast hjá þessu?
Sjúklingurinn ætti aS hafa sín
eigin áhöld, ef því verður viS kom-
iS, og alt sem hann lætur upp i sig
ætti að vera soSiS rækilega i hvert
skifti.
Er þaS hætulegt aS kyssa tær-
ingarveika manneskju?
Já ,berklaveikt fólk ætti aldrei
að kyssa neinn, og aSrir ættu al-
drei að kyssa þaS á munninn.
HvaSa reglum ætti aS fylgja
viðvíkjandi svefnherbergjum tær-
ingarveiks fólks?
Gluggi ætti aS vera þar opinn
nótt og dag; enginn annar ætti aS
sofa í sama herbergi; gluggablæj-
ur ættu aS vera úr elni, sem hægt
væri aS þvo; engir dúkar ættu aS
vera á gólfinu, lök og nærföt þarf
að sjóSa oft og duglega.
Hvernig ætti aS sópa herbergiS?
MeS rakri dulu og rökum sópi
til j>ess aS rykiS þyrlist ekki upp.
Hverjir eru sterkastir óvinir
tæringargerlanna ?
Algert hreinlæti; aS veikla á
engan hátt heilsuna aS öSru Ieyti,
hófsemi í öllum hlutum, sólarljós,
hreint loft, og nóg af góðri fæSu.
HvaSa héraS og livemig lands-
lag er bezt fyrir tæringarveikt fólk?
Úti á landi hér um bil alstaSar
er allgott, sérstaklega þar sem
fjalllent er, þar er loftiS hreint og
heilnæmt; þess þarf aS gæta aS
eiga ekki heima nálægt vegi þar
sem ryk er og mikil umferS, því
ryk veikir lungun.
HvaS á aS gera þegar veikin er
á enda?
HúsiS, eSa aS minsta kosti her-
bergiS, sem hinn veiki var í, ætti
aS vera vel og rækilega sótthreins-
aS, ,og eins öll föt og áhöld, sem
sjúklingurinn hefir notaS. Alt
sem má eyðileggja ætti aS brenn-
ast.
IlvaS ættu börn sérstaklega aS
hafa hugfast til þess að verja sig
sjálf fyrir veikinni og þá sem með
j>eim eru?
Þau ættu ekki aS hrækja á gólf-
iS inni né stéttamar úti. þau ættu
aldrei að hrækja á ritspjaldiS sitt;
þau ættu aldrei aS sleikja né sjúga
á sér fingurna. Þau ættu aldrei
að láta hina og aSra hluti upp í sig,
eins og þeim er hætt vfS, t. d.
blýanta, penna, o. s. frv. Þess
konar hlutir hafa legiS hér og þar
og geta auSveldlega boriS meS sér
sóttkveikjur. Þau ættu aldrei aS
bíta í neitt sem önnur börn hafa
bitiS í á skólanum eSa annarsstaS-
ar. Þau ættu ekki aS nota bauna-
byssur eSa munnhörpur eða neitt
sem önnur böm hafa látiS aS
munninum á sér eSa upp í sig.
Þau ættu aldrei aS sleikja miSa
til aS líma þá á. ÞaS er altaf hægt
að bleyta þá meS vatni.
Þau ættu altaf aS hata xiút
fyrir munninum þegar þau hósta
eða hnerra.
Þau ættu ldrei að borSa án þess
aS þvo sér fyrst um hendumar
meS sápu og hreinu vatni.
Þau ættu altaf aS vera eins
hrein og þau mögulega geta.
I Búnaður ss !
♦ t
ÞaS er fróðlegt fyrir bændur aS
frétta nákvæmlegá hvemig alls-
herjar bændafélaginu gengur. ÞaS
llélt ársfund sinn í Winnipeg 11.
og 12. nóvember. Voru þar lagSir
fram reikningar fyrir fjárhagsáriS
sem endaSi 31. ágúst; hagur fé-
lagsins athugaður yfir höfuS og
framtíSarhorfur þess.
ÁgóSa var útbýtt til hluthafa,
og voru J>aS 10%, eins og vant er.
Sýnir þaS hversu vel félaginu hef-
ir veriS stjómaS.
Samþykt var tillaga um aS skora
á stjórnina að afnema toll af
hveiti. Ennfremur var skorað á
öll bændafélög aS sameinast í eina
heild til þess aS bændur gætu því
betur neytt sín og látiS áhrifa
sinna gæta.
Sama stjórnin var kosin og sú
er veriS hafSi. Eru þaS F. A.
Crerar, John Kennedy, William
Moffat, R. McKenzie, John Morri-
son, F. J. Colyer, F. ÍN. t.ates, J.
F. Reid og R. J. Frean.
Crerar forseti flutti langa ræðu
°g snjalla, sýndi frarn a nveisu
miklu bændur væru jægar aS koma
til vegar meS þessu félagi og
hversu miklu fleiru þeir gætu kom-
ið fram meS góðum samtökum.
Sökum þess aS uppskera var í
rýrara lagi i fyrra, var ekki eins
mikiS korn selt í gegn um korn-
geymsluhlöSur þær, sem félagiS
leigir af Manitoba stjórninni og
ella hefSi veriS. Til þess aS bœta
þetta upp varS aS minka kostnaS-
inn viS kornhlöðumar, og þaS var
gert. FélagiS græddi yfir árið á
þessari deild $7,390.95, en í fyrra
græddi þaS á henni $4,317.29.
Má jætta heita mjög gott, sersiaKi
lega þegar tekiS er tillit til þess
aS samkepni í komkaupum 1 Mani-
toga er afar mikil.
Því var haldið frarn aS félagið
ætti aS halda áfram aS leigja
Jiessar kornhlöður, því þannig gætu
Manitobabændurnir tekið höndum
saman viS bænduma i ’Saskatchew-
an og Alberta og ráSið þannig
töluverSu i kornkaupum landsins.
Þess var getiS aS innan skamms
mundu komast a samningar milli
félagsins og Manitoba stjómarinn-
ar um j>aS aS félagiS annaShvort
keypti kornhlöSurnar eða leigSi
þær um langan t.ma.
FélagiS hafSi auk þessa gengist
f)jrir félagskaupum á kolum, mjöli
og eplum, viS, byggingaefni, girS-
ingavír. girSingastaurum, oliu,
tvinna, kartöflum og alls konar
búnaðarverkfærum, svo sem gas-
oliu vélum, kerram, vögnum o. fl.
RICHARD-BELIVEAU Co..Ltd
330 Main Street.
Beint á móti Industrial
Bureau
Talsímar Main 5762-5763
lAl A ITRVAT me^ lágu verði sem œtti að ganga
Y /ÍL í augu jafnvel þeirra sem vilja spara
LÍTIÐ á þessi SÉRSTÖKU KJÖRKAUP:
DEILD No. 1
1 ílaska l'.vlra Special Kjie
1 flaska McDonald Scotch
1 flaska Gordon’s Dry Gin
1 flaska Vintage E. Port.
1 flaska Golden Sherry
1 l'laska St. Julien Claret
Sex flöskumar. . . .
$4.50
DEILD No. 2
1 flaska Fiset Brandi xxx
1 flaska Sandy Tamson Scotch
1 flaska Extra special Rye
1 flaska Vintage D Port
1 flaska Golden Diana Wine
1 flaska St. Julien Claret
Sex flöskumar.........
$5.00
DEILD No. 3
1 flaska Claudon Brandy 10 years
1 flaska White Ilorse Scotch
1 flaska Creme de Menthe
1 flaska Extra Special Rye
1 flaska Duc de Beauport Cliampagne
1 flaska Burgundy
Sex flösknmar.........
$7.00
DEILD No. 4
DEILD No. 5
1 flaska Pommery Extra Dry Champagne
1 l’iaska Vintage A Port
1 flaska Aniontillado Sherry
1 fiaska Claudon Brandy V.O.
1 l'laska Foulds Grand I.Iqueur Scotch
1 flaska Extra Special Rye
1 l'laska Gorilon’s Dry Gin...........
1 flaska Aprlcot Brandy Liqueur
1 flaska Ginger Wine
1 kassi 25 Cigars Celestina Puritanos Finos.
\ í u flöskurnar og
og Cigara-kassidn......
DEILD No. 6
1 ilaska Bolinger Vintage 190« Champagne
2 flöskur Moselle Wine.
lflaska Vintage A Port.
1 flaska Amontillado
1 flaska Vermouth f)rv
2 flöskur Pontet Canet Claret
14-flaska Yellow Chartreuse
1 l'laska Foukls Grand Liqueur Scotch
1 flaska G. and W. Rye Special
1 flaska Power's Irish Whiskey
1 kassi 25 Clgars’ Celestina Perl'ectos Extra.
Tóll' flöskurnar
og Cigara-kassinn.........
DEILD No. 7
ÓAFENG VIN—
2 nöskur Schwepps Orange Wine
1 flaska Sohweppps Lime Juice Cordial
1 flaska Vincent Grendine Symp
12 flöskur Scliwcpps Dry Ginger Ale.
Verðið er alls..............
$17.00
$20.oo
$3.25
1 flaska Sparkling Burgiindy
1 flaska llaut Sauternes
1 llaska Man/anilla Sherry
1 flaska St. Emelion Claret
1 flaska Foulds Grancl Iiiqueur Scotch
1 flaska Extra Soecial Rye
1 flaska St. Jean Rum
1 flaska Apricot Braiuly n AA
Átta flös'kurnar...............i()1U»UU
Póstpantanir afgrciddar—
DEILD No. 8
ÁFEN GISL AU ST—
2 flöskur Schepps Strawberry Wine
2 flöskur Scliwepps Raspberry Wine.
1 flaska Vincent tírenadinc Syrup
12 flöskur Selmepps Glnger Beer
6 flöskur Cantrel and Lochrans Aromatic
Ginger Ale
Verðið er.................
-Skrlfið eftlr verðlista.
$5.25
Sarríningur hafSi verið gerSur
viS bændafélagiS í Saskatchewan
áriS sem leið })ess efnis aS þegar
bændur keyptu akuryrkjuverkfæri
í félagi þá nyti þannig hver ann-
ars, aS allir fengju umlíSan sam-
eiginlega. Verkfæradeildin varð
félaginu fremur til taps en ágóSa,
en samkaupin voru til mikils hagn-
aSar þegar alt var reiknaS.
Verzlun félagsins með vörur
jókst frá $550,000 fvar þaS í
fyrra) upp í $1,062,200 þetta ár.
Fyrir uppskeruna í haust keypti
félagið 6,750,000 pund af tvinna,
en í fyrra 2,395,000 pund.
Vélar seldi félagiS fyrir $6,334.-
93-
ÞaS aS félagiS fór að verzla
með akuryrkju verkfæri varð til
þess aS verS á verkfæram lækkaði
til muna, í öllu vesturlandinu.
AgóSi félagsins alls er lítiS
eitt yfir 10%. Þrisvar sinnum
eins mikla verzlun hefði félagiS
getað rekiS hér um bil meS sama
kostnaði, og væri þá ágóðinn auS-
vitaS meiri. Þannig er þaS glögt
aS framvegis eykst ágóSinn eftir
þvi sem umsetningin vex.
Eitt er þaS sem bændur eru al-
varlega mintir á, þaS er aS senda
inn pantanir sínar snemma, til þess
að hægt sé aS láta verksmiðjumar
fá þær í tæka tíS og þannig bæði
aS fá nóg og eins ódýrt og hægt er.
Þetta er afar áríSandi.
Af útflutningadeildinni var
ágóSinn $550,000.00 yfir áriS
Meira en 45,000,000 mæla af korni
var höndlaS af félaginu, mest skift
viS Bandaríkin.
HafSi félagið útibú í New York
um tíma til kornkaupa.
Agóðinn alls að frádregnum
kostnaði var fjórði partur úr miljón
eSa nákvæmlega $226,963.08, þeg-
ar alt kaup og allur kostnaSur
hefir veriS greiddur.
Þetta er miklu meiri ágóði en
nokkru sinni hefir veriS áður.
Næsta ár á undan var ágóðinn
$7,000 minni. Þegar þaS er tekiS
til greina aS ekki var verzlaS með
nema 18,800,000 mæla af komi
þefta ár, vegna uppskeruskort, en
29,900,000 næsta ár á undan, þá
sést þaS glögt aS gróði félagsins er
stórum aS vaxa. ÞaS hefir kost-
að $66,000 minna aS stjórna fé-
laginu í ár en aS undanfömu, en
því samt aldrei betur stjórnaS;
þetta liggur alt í aukinni þekk-
ingu og reynslu. $8,000 voru
veittir bændafélögum úr sjóSi
jæssa félags, $1,500 bændafélaginu
í Manitoba og $1,500 bændafélag-
inu í Saskatnhewan, og $1,500
bændafélaginu í Alberta; ennfrem-
ur $500 bændafélaginu í Ontario.
Eignir félagsins hafa aukist árið
sem leið frá $1,531,822.00 upp i
$1,639,342.00 eða um $88,000.
Hlutir í félaginu hafa þegar veriS
teknir sem nema $1,199,400 og
]>ar af jægar borgað $876,422.
VarasjóSur var i fyrra $200,000,
en nú $340,000.
FélagiS var stofnaS 1906, síSan
hefir þaS verzlaS meS 156,642,904
mæla af komi; gróSi þess heiír
verið alls $915,936.64, rentur
borgaSar hluthöfum alls $442,511.-
48 og fjárveitingar til mentunar
og kenslu alls $60,200.00.
Nú ætlar félagiS að færa út kví-
arnar eftir nýáriS og setja upp
gripaverzlunardeild; er búist við
aS hún verSi bóndanum til afar-
mikils hagnaðar.
A þaS var lögS áherzla á þessu
búnaðarþingi aS mestu ríði á ná-
inni samvinnu allra bændafélaga;
um aS gera aS þau yrðu ekki óvin-
veitt eða afbrýðissöm eSa ósam-
taka, því þá væri takmark þeirra
eyðilagt, en hinna, sem á móti
þeim vinna, náS. Samheldni fyrst
og síðast.
^ *
Ur bygðum Isiendinga.
Vatnabygðir.
Þakklætis samkoma var haldin
aS Leslie 20. nóv. Var þar
staddur J. J- Bíldfell frá Winnipeg
og flutti hann langa og sköralega
ræSu, aSallega viðvíkjandi skóla-
nfálinu.
VeriS er aS byggja SSra enska
kirkju í Leslie, og er í ráSi að Is-
lendingar byggi sér einnig kirkju,
sem þá verSur þriðja kirkjan í
bænum.
Hveitiverzlun hefir aldrei veriS
eins fjörug í Leslie og í haust;
hefir veriS flutt þangaS hveiti af
mörgum þeim er aS undanförnu
hafa flutt þaS til Foam Lake eSa
Elfros, en hveitikaupmenn í Leslie
hafa veriS sérlega sanngjarnír viS
bændur í ár.
Annars hefir þetta verlS veltiár
fyrir bændur bygðarinnar; hafa
þeir svo að segja allir borgaS upp
skuldir sínar og byrja nú framtiS-
ina með nýjum og björtum vonum.
Á Kandahar hefir Porsteinn
IndriSason seet upp búð í hótelinu,
siSan áfengissölunni var hætt; en
þar er þó haldiS áfram greiSasölu.
Kandahar liefir þvi tvær almennar
verzlanir, auk ýmsra annara smá-
búSa. Þar hefir nú veriS byg[t
stórt héraðshús fyrir samkomur og
era aS því mikil þægindi.
MiSvikudaginn 1. desember
voru þau Andrés Helgi Eyjólfsson
og Olive Ágústa Jóhanna Borg-
fjörð, bæði frá Hólar í Sask.,
gefin saman hjónaband af séra
H. Sigmar aS heimili foreldra
brúðarinnar Mr. og Mrs. M. J.
BorgfjörSs. Eftir hjónavígsluna
var skemtileg veizla hjá þeim
BorgfjörSshjónum og voru þar
nánustu skyldmenni hjónanna.
Ungu hjónin setjast aS í Hóla-
bygSinnb
Af Kyrrahafsströnd
í bréfi frá Þorsteini M. Borg-
fjörS í Olympia, Wash. er þetta:
Háttvirti ritstjóri Dr. Sig. Júl.
Jóhannesson.
Oft hefi eg ætlaS aS rita þér
nokkrar línur, síSan þú tókst á
hendur ritstjóm Lögbergs í annaS
sinn; en ætíS hefir þaS dregist.
ViS hér erum einangraSir frá okk-
ar fámenna þjóSarbroti. ViS er-
um líkt og viS hugsum okkur þá
sem framliðnir era aS við vitum
og skiljum þaS sem fram fer á
meSal ykkar, en viS höfum ekki
vald til aS tala neitt út í þá sálma
nema aðeins í gegn um drauma
eSa lokuð kunningja bréf, sem eru
eftir vonum fátíð og fáorS.
1 fyrsta lagi vildi eg mega þakka
þér fvrir kvæSin þín góðu, svo sem
þýðinguna á Tipperary og TáriS;
j>aS er fagurt; og svo kvæðiS til
vors hugum ljúfa ljóBsnillings
Matthíasar; eru ljóS þín yfirleitt
kærkomin og gæti eg bezt ~ lýst
jæim fyrir minn smekk meB einni
visu:
t*..
í
LjoS þú drýgir, landi minn,
lífs eg nýjan kraft þar finn,
flytur hlýju í hjartað inn
himingigju söngur þinn.
Nú er veturinn aS byrja með
illviðris rigningum og slyddu kaf-
aldi, væri því fljótlegast fyrir mig
aS lýsa veðrinu eins og þaS er nú
meS tveimur visum, því tíSin er
hér stundum leiðinleg um þetta
leyti:
Bjamar grima birtist gra
blóma tími er liðinn hjá,
dýrin hýma, hrystist há
hrynja Ými tár af brá.
Fyllist raka foldin bleik,
fjóla á baki sefur smeik,
titrar nakin aldin eyk
eftir hrakinn vindaleik.
ÖSru vísi yrSi eg aS lýsa vetr-
inum J)ar sem þú átt heima í Can-
ada. ÞaS yrði líklega svona, eöa
nálægt því:
Fönn og klaki fylla skjól,
frádýr hrakin gjalla;
fögur vakir sumarsól
aS suðurbaki fjalla.
Or NarrowsbygOum.
Fyrsta desember skrifar Jón
Jónsson frá SleSbrjót:
TíSin má heita góS; hæg frost,
svo ekki má minna vera til aS
geyma fisk óskemdan. FiskiveiSi
sæmilega góS fyrst, en minni
þessa dagana. Útlit meg fiskverS
dauft. Enginn aS kaupa hér nema
Armstrong; fiskverS hans er 1 yA
cent fyrir birting og ,,pike”, 3
cent fyrir ”pidkrell”; ekkert verS
kveSiS upp fyrir hvítfisk.