Lögberg - 16.03.1916, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 16. MARZ 1916
Yfirlýsing.
Útaf því að í verkstofu Columbia Press félags-
ins var prentað flugrit á íslenzku, sem var máls-
vöm vínsalanna í Manitoba, er þeir svo lögðu fram
í vínbannsbardaga þeim, sem staðið hefir yfir í
fylkinu og nú er lokið, ræðst blaðið Heimskringla,
sem út kom þ. 9. þ.m., að Lögbergi og aðstandend-
um þess með bríxlum og fúlmensku. Oss virðist
ekki nein sérstök ástæða til þess að eiga orðastað
við blaðið að þessu sinni út af áminstu riti, því
öllum skynbærum mönnum er það ljóst, að það
kemur því ekki allra minstu vitund við, hvað vér
tökum til prentunar og hvað ekki.
Fyrst og fremst hefir það engan siðferðisleg-
an rétt til þess að skifta sér af því, og í annan stað
skortir Heimskringlu þroska til þess að geta dæmt
um slíka hluti af nokkru viti.
En fyrst rit þetta var gert að umtalsefni
á annað borð, þá virðist stjómamefnd Columbia
Press félagsins rétt að gera afstöðu sína og blaðs-
ins í þessu máli ljósa öllum þorra íslendinga.
pá er fyrst að geta þess, að blaðið Lögberg er
með öllu aðskilið frá prentverkstæði félagsins
(Job Printing), nema að því leyti að blaðið Lög-
berg er þar prentað fyrir fastákveðið verð. J?að
er ekkert annað samband á milli blaðsins og rit-
stjóra þess og prentsmiðjunnar, og ber blaðið og
ritstjóri þess því enga ábyrgð á því verki, sem
gert er í prentsmiðjunni. pað gerir stjómar-
nefndin eingöngu, eða umboðsmaður hennar.
pegar umboðsmaður vínsalanna fór þess á leit
við ráðsmann félagsins, að hann léti prenta þetta
rit, þá kallaði hann stjórnarnefnd þess til
viðtals og kom hún sér saman um, að það væri
rétt að verða við bón þessara manna, þar sem þeim
væri algerlega varaað að bera málsbætur fram í
sínu máli á meðal íslendinga ef vér neituðum. Vér
gátum eigi annað séð en að vínsalamir væru menn
eins og vér. peim hefir verið með lögum leyft að
stunda þessa atvinnu, þeir hafa allir lagt mikla
peninga í hús og eignir í sambandi við þessa
verzlun, og margir aleigu sína og fáir menn munu
neita því, að mönnum sé það eðlilegt að vilja
vemda eignir sínar og atvinnu. Vér álitum ekki
að atvinna þessara manna væri til heilla fyrir
þjóðfélagið, en vér álitum að þrátt fyrir það þá
áettu þessir menn heimtingu á ekki minna réttlæti
frá meðborgurum sínum, heldur en brezk réttvísi
veitir jafnvel hinum lægst föllnu glæpamönnum,
sém sé að bera vörn fram í máii sínu áður en að
dómur er upp kveðinn.
, Og þetta er ástæðan fyrir því að vér létum
pjrenta þessa málsvörn vínsölumanna.
í Oss var ómögulegt að skilja að málstaður bind-
indismanna væri svo veikur, að honum vær’
hætta búin af því, þótt mótstöðumenn þeirra
fengju að bera fram fyrir almenning sína máls-
vbrn. Oss fanst að hann mundi þar á móti græða.
Oss var og er ómögulegt að viðurkenna þá dygð
eða þá karlmensku lund, sem vill fjötra mótstöðu
mann sinn á höndum og fótum og berja svo á hon-
um liggjandi. Að sönnu er slík hernaðar aðferð
okki ein5 hættuleg og þegar mótstöðumaðurinn er
laus, því jafnvel hin mestu ragmenni geta gengið
á milli bols og höfuðs á óvinum sínum bundftum.
En oss fanst þessi aðferð andstyggileg og léðum
henni því ekki fylgi vort. En vér sjáum nú að það
hefir ekki verið samkvæmt “kokkabók” Heims-
kringlu, en við því verður ekki gert. Vér verð-
um að láta oss nægja, úr því sem komið er, að
leggja mál vort undir dóm óvilhallra og heiðar-
legra manna.
Stjómarnefndin.
Dómur uppkveðinn.
Síðan Lögberg kom út seinast hafa mikil tíð-
indi og góð gerst í Manitoba. Tíðindi sem lengi
verður minst í sögu landsins; tíðindi sem skapað
hafa eldstólpa á eyðimerkur göngu annara fylkja,
er beinir þeim að réttu marki. Lögberg hefir
lagt til sinn litla skerf af alefli í þessu mikla verki
og er það því ekki óviðeigandi að hér séu nokkur
orð sögð að málalokum.
I.
Fimtán ára stríð.
í fimtán löng óstjómarár hafa kjósendur
Manitoba fylkis og þjóðin yfir höfuð háð það stríð
er með svo miklum sigri endaði á mánudaginn.
í fimtán ár hefir verið barist hvíldarlaust af
hálfu bindindismanna og siðbótamanna þessa
fylkis á móti því ofurafli, sem litlar vonir virtust
stundum benda á að væri sigranlegt.
í fimtán ár hefir verið barið höfðinu við stein
árangurslaust og svo að segja vonlaust; höfði
skynseminnar og réttlætisins við stein harð-
stjómar, þrjósku og ósanngimi, til þess að aðeins
sé farið sem vægustum orðum um það, sem virki-
lega hefir verið.
Menn og konur sem hag og heill þjóðarinnar
báru fyrir brjósti hafa lagt fram fé og krafta í
þessu óeigingjarna stríði. Feður og mæður hafa
gert sitt ítrasta til þess að verja böm sín fyrir
þeim óvætti, sem legið hefir við hverjar dyr og
spúið eitri á allar götur þessa lands.
pjóðin hefir í stórum herdeildum gengið á
fund þeirra er framkvæmdarvaldið höfðu og beiðst
þess að óvætturinn væri af dögum ráðinn.
En svörin og undirtektirnar hafa ávalt verið
þess ljós vottur, að stjómin sjálf hefir verið
vemdandi foreldri óvættsins. Aldrei hefir móðir
hlúð með ifteiri umhyggju að börnum sínum—al-
drei hefir tígrisdýr varið betur unga sína en Rob-
linstjómin brennivínsmennina. Stríðið var því
óvinnanlegt — vonlaust — eins lengi og ekki var
hægt að koma fram breytingum.
En hér var um ójafnan leik að ræða. öðru
megin var alþýðan, sem lifði undir alls konar
kúgun og ólögum. peim megin urðu menn og kon-
ur að vinna endurgjaldslaust, að öðru leyti en því,
hversu mikil laun það eru sönnum mönnum að
íeggja fram lið í góðri baráttu.
Hins vegar var stóreflis her auðugra manna,
sem ekki einungis höfðu fjárhagsleg ráð til þess
að beita öllum ærlegum vopnum, heldur gátu vel
samvizku sinnar vegna, beitt hvers konar vélum,
af hvaða tagi sem voru. Og þessi óaldarflokkur
hafði annars vegar í hendi sér, en hins vegar til
vemdar sér, sjálfa stjóm fylkisins.
Loksins vaknaði fólkið fyrir alvöru og fann
ný ráð. pau ráð að neyta óhikað atkvæða sinna
og reka Tammany flokkinn í Manitoba af höndum
sér.
pegar það var gert var aðalsporið stigið; sterk-
asta vígið unnið og sigur svo að segja vís. pá
fyrst sást fyrir enda fimtán ára stríðsins og nú
er sigur fenginn, enn þá meiri og enn þá glæsi-
legri en jafnvel þá dreymdi um, er allra trústerk-
astir og vonbeztir voru.
II.
Seinasta skorpan.
pegar gengið var út í seinustu hríðina, var
vígaskjálfti í fylkingum á báðar hliðar. Bindind-
ismenn voru vissir um það að ef þeir að öllu leyti
nytu sín og engin óhöpp kæmu fyrir, þá væri þeim
sigurinn viss. En þeir mintust þess einnig hvílík
brögð þeir mættu óttast. peir vissu það að flokk-
ur, sem var orðinn vanur því í fimtán ár að fót-
umtroða lög og reglur með vernd sjálfrar stjóm-
arinnar, mundi vera orðinn svo leikinn í listinni
að eitthvað yrði reynt í síðustu hríðinni. peir
vissu það að dauðir menn mundu rísa upp og
greiða atkvæði, eins og vant var, ef ekki yrðu
hafðar gætur á gröfunum. peir vissu það að reynt
yrði að kaupa atkvæði manna og sannfæringu.
En þeir treystu því að þrátt fyrir þessar til-
raunir væri þeim nú nokkurn veginn borgið; þeir
vissu að þeir höfðu nú réttláta og óhlutdræga
stjórn, sem gæta mundi laga og hafa eftirlit at-
kvæðisdaginn. Enda reyndist það svo.
Atkvæðagreiðslan var þannig undirbúin að
tæplega var hægt að koma við svikum eða mútum,
og auga stjómarinnar horfði glaðvakandi á hvert
spor sem stigið var.
Áður en atkvæðin voru greidd var reynt af
hálfu brennivínsmanna að hafa brögð í tafli, sér-
staklega á vissum kjörstöðum, t. d. í St. Boniface,
en Siðbótafélagið varnaði því með aðstoð dóms-
málaráðherrans. Nokkrir menn voru teknir fastir
atkvæðisdaginn fyrir klæki; einn fyrir mútur,
annar fyrir að greiða atkvæði á annars manns
nafn o.s.frv. En tiltölulega var það lítið, því óald-
arflokkurinn hafði það á vitundinni, að ekki yrði
hlíft við hegningu þeim er lögin brytu.
Bindindismenn voru alstaðar á vaðbergi og
lágu hvergi á liði sínu; enda fengu þeir frægan
sigur að launum.
pegar þess er gætt hversu margt var því til
fyrirstöðu að vel greiddust atkvæði, þá er það enn
þá eftirtektaverðara hvernig fór. pessi tími árs
er óhentugur til ferðalaga venjulega, en aldrei
fremur en nú. í síðastliðin 20 ár hefir ekki kom-
ið eins mikill snjór og nú; eru brautir svo að segja
ófærar víða hvar og auk þess var stórhríð um alt
fylkið atkvæðisdaginn. Var því ekki búist við
nema örfáum atkvæðum úti í sveitum. En það
fór á annan veg. Siðbótafélagið fékk hvert skeyt-
ið eftir annað úr öllum pörtum fylkisins þar sem
frá því var sagt að ekki væru tiltök að aka á kjör-
staðinn, vegir væru með öllu ófærir; “en við bara
göngum” bættu menn við.
Já, svo var áhugi fólksins orðinn sterkur. pað
gekk langar leiðir í djúpum snjó og hríðarbil á
kjörstaðina í stórhópum.
petta er einstakt í sögu fylkisins. Árið 1902
þegar Roblin stjórnin lét greiða atkvæði um mál-
ið á móti vilja fólksins, aðeins í því skyni að reyna
að hafa afsökun til þess að geta svikið loforð sín,
tóku bindindismenn sig saman og sátu heima. peir
höfðu ekkert traust á því að jafnvel þótt lögin
yrðu samþykt—sem þeir töldu ómögulegt undir
þeirri stjóm—að þá yrði þeim framfylgt. Og lög
sem sjálf stjómin reyndi að láta mishepnast
hljóta að gera það.
Nú hafði fólkið svo mikla trú á stjórnarfari
fylkisins að það vildi leggja á sig alla hugsanlega
fyrirhöfn til þess að fá lögin samþykt, af því það
veit að þegar það er búið, þá verður þeim fram-
fyigt.
Hríðin er yíirstaðin, sigurinn er unninn og
lögunum verður framfylgt.
III.
Stjórnin átalin.
pegar ákveðið var að gengið yrði til atkvæða
um þetta mál, þá glumdi við í afturhaldsblöð-
um og bleðlum að nú væri sjálfsagt að stjómin
leyfði konum atkvæði í því. pað voru taldar ótví-
ræðar sannanir um tvöfeldni stjómarinnar ef hún
léti ekki tafarlausj; skrásetja nöfn atkvæðisbærra
kvenna. En þessir sömu menn gættu þess ekki,
að samkvæmt lögum er Roblinstjórnin hafði leitt
í gildi fer skrásetning ekki fram fyr en skrámar
eru orðnar ársgamlar. pá hefði verið svo áliðið
vors að útrunnin hefði verið vínsöluleyfin og því
sjálfsagt að veita þeim framhaldsleyfi sem ekkert
höfðu brotið í bága við lög landsins. petta hefði
frestað atkvæðagreiðslunni um heilt ár.
pá var það annað atriði sem vert var að at-
huga og það er þetta. Ef konum hefði verið veitt
atkvæði í þessu máli með öðrum reglum en venju-
lega eða með sérstakri löggjöf, eins og hefði orðið
að vera, þá hefðu vínmenn álitið að þeir væru
brögðum beittir; þeim væri ekki gefið sanngjarnt
tækifæri, þar sem sérstök löggjöf væri útgefin að-
eins í því skyni að fella mál þeirra.
í öðru lagi hefði því verið haldið fram að karl-
menn þessa fylkis væru svo brennivínselskir að
ekki væri tiltök að vinna málið með atkvæðum
þeirra einna, þeir yrðu að fá meðhjálp kvenna.
Bindindismennirnir hefðu ekki þorað að leggja út
í baráttuna án atkvæða kvenna.
En bæði bindindismenn og stjórnin vissu það
vel, að hvenær sem atkvæðisbærir karlmenn í
Manitoba fengju óhindrað og undir sanngjarnri
stjórp að greiða atkvæði um þetta mál, þá væri
því sigur vís. pað er ekki fólkinu í Manitoba sem
það er að kenna að vínsalan hefir haldist, með
öllum hennar óheillaafleiðingumi Fólkið hefir
fyrir löngu lýst yfir vilja sínum í því efni. En
vilji þess var fótum troðinn og einskis virtur. pað
var Manitoba stjórnin sem á móti meirí hluta kjós-
endanna hafði haldið verndarhendi yfir þessari
óguðlegu verzlun.
Nei, stjómin hefir breytt vel og viturlega í
þessu máli. Hún hefir gefið karlmönnum einum
tækifæri til þess að þvo þann svarta blett af sér,
sem þeir einir eru valdir að. Stjómin veitti þeim
til þess þann rétt sem þeir áttu heimting á og
sanngjörn vopn til baráttu. petta hafa þeir ræki-
lega fært sér í nyt og leikslokin eru kunn.
Stjórnin á þakkir skyldar frá oss karlmönnun-
um fyrir það að hafa gefið oss tækifæri til þess
að hefja oss þannig í áliti alls umheimsins.
IV.
Beina löggjöfin.
petta er í fyrsta skifti sem eðli beinnar lög-
gjafar hefir komið fram óhindrað í verkinu í
Manjtoba, og er það gleðilegt tákn tímanna hversu
vel það fórst.
Hefði þetta mál verið borið upp með kosning>
um, þá hefði flokkaskifting komið því fyrir katt-
arnef. pá hefðu conservativar margir hverjir
greitt atkvæði á móti flokknum og þar með á móti
lögunum. Meira að segja sumir bindindismenn
hefðu metið flokkinn meira en félag sitt og gott
málefni og greitt atkvæði á móti.
Beina löggjöfin hefir þann mikla kost að menn
geta stutt sinn eiginn pólitíska flokk og á sama
tíma greitt atkvæði með eða móti málum eftir
sannfæringu sinni, sem oft er ómögulegt að sam-
eina hinu.
Og eins mætti geta í sambandi við þetta atriði.
Ef stjómin hefði ekki verið bindindi hlynt, þá
hefði henni ekki dottið í hug að veita beina lög-
gjöf; því hún mátti vita það að jafnvel þótt lögin
hefðu verið feld í þetta skifti, þá hefðu þau verið
tekin upp aftur næsta ár undir hinum nýju lögum
beinnar löggjafar og konurnar þá sópað það sem
vér karlmennirnir hefðum vanrækt.
Beina löggjöfin hefir með þessari atkvæða-
greiðslu riðið svo vel í garð að allir Manitobabúar
hljóta að sannfærast um blessun hennar. Hún
er mesta réttarbót sem þessu landi hefir hlotnast.
V.
Framtíðin.
En nú mega bindindismenn ekki leggja árar í
bát. peir mega ekki láta það henda sig að þeir
telji allrar vinnu vanþörf hér eftir. pví hefir
verið haldið fram að þessi lög reynist illa; bind-
indi verði ekki barið inn í menn með lögum; lögin
verði brotin. Og það er satt, þessi lög verða brot-
in, eins og öll önnur lög eru brotin. En við því
má búast að brennivínsmenn geri alt mögulegt til
þess að láta lögin mishepnast; geri alt til þess að
brjóta þau og láta brjóta þau, í því skyni að sanna
með því hrakspár sínar. petta þurfa bindindis-
menn að hafa sér fast í huga eftir 1. júní. Aðal-
starf þeirra eftir það er að sjá um í sambandi við
stjórnina og samvinnu við hana að hlífðarlaust
verði allir kærðir og öllum refsað sem reyna að
brjóta lögin. pað er því áríðandi nú fremur en
nokkru sinni áður að vera á verði og vaka; vinna
og láta ekki neinn bug á sér finna. Nú þarf að
halda við öllum deildum og auka þær og stofna
nýjar, þar sem því verður við komið.
Undir því er ávöxtur þessa mikla stríðs kominn
að því sé ekki gleymt að eins mikils virði er að
gæta fengins fjár og afla þess.
STAKA.
Eru að gerast örlög köld
öldnum þjóðaböðli.
Bakkus með sín véla völd
valt úr gyltum söðli.
S. J. Jóhannesson.
W

THE DOMINION BANK
Mr UUHitill B. (Mll.tClt. M P„ Prm W O. MATTHJCW8 ,Tlw-Pi«
C. A. BOtiEKT. tieneral Hsiiager.
Borgnöur liiiriiöstóll............
Varasjóður oj; óskil'tur ábatl
8A.nno.ooo
$7.300,000
BYUJA MA SPAIUSJ6»»REIKXIXG MEU 81.00
paö er ekkl nauðsynlegt fyrlr blg aö b«öa þangaö til þú
átt álitlega upphæö til þess aö byrja sparlsjöösrelkning viö
þennan banka. Viðskifti má byrja með $1.00 eða melru, og
eru rentur borgaðar tvlsvar á árl.
Xotre Dame Branch—\V. M. HAMIIjTON, Manager.
Selklrk Branch—M. S. BUKtiKK, Manager.
Fylkisþinginu slitið.
Þinginu vaf slitið á föstudaginn
og eru allir sannsýn r menn á einu
máli með það að aldrei hafi af-
kastameira Jiing setið í þessu landi.
Saga Norrisstjórnarinnar er stutt
enn þá, en hún er alveg einstök í
sinni röð. Engin önnur stjórn í
þessu landl—og þótt víðar sé leit-
að—hefir á fyrsta þingi komið svo
að segja hverju einasta máli í
framkvæmd, sem hún lofaði fyrir
kosningar. En það hefir Norris-
stjórnin gert—og mik’.u meira en
það. Mörgum málum, sem aldrei
var fyr minst á, hefir hún tafar-
laust hrundið í framkvæmdir.
Og þannig hafa þessi mál mörg
verið vaxin að Manitoba verður
tekið sem leiðtogi annara fylkja í
það hefir gengið á undan með Jiví
góða eft’rdæmi, sem hin fylkin
hljóta að taka upp fyr eða siðar.
Þannig hefir Manitobafyklið
orðið fyrst til þess al’.ra fylkja í
Cana^a að veita konum fullkomið
jafnrétti við menn. Það er ekkert
hálfverk á því sem hún gerir
Norrisstjórnin. Hún hafði aðe ns
lofað konum atkvæðisrétti, en þeg-
ar frumvarpið var til umræðu fóru
þær einnig fram á kjörgengi, og
var þeim það veitt tafarlaust. Kon-
ur í Manitoba—og hvergi annars-
staðar í þessu ríki—hafa því öll
réttindi til jafns við menn í ö’.lum
efnum. Slik spor eru ekki stigin
nema af sannri framfarastjórn.
Frumvarpið um beina löggjöf
var einnig afgreitt sem lög frá
þinginu, og er Manitoba |>ar ekki
síður á undan systurfylkjum sín-
um. í seinni tíð hefir sú stefna
rutt sér til rúms meira og meira
með hverju ári að fólkið eigi að
vera herrann, en stjórnin þjónn
þess; fólkið eigi að skipa, en
stjórnin að hlýða; fólkið eigi sjálft
að segja til Jiess hvað þaö vilji að
gert sé og hvað látið ógert, en
stjórnin eigi ]>ar aðeins að vera
framkvæmdarvald eða afl þeirra
hugmynda sem fólkið vilji koma
fram.
Beina löggjöfin er afleiðing
þeirrar stefnu. Frumkvæðisréttur
kjósenda og ákvæðisréttur þeirra
hefir hlotið viðurkenningu í augum
allra sannra og rétthugsandi borg-
ara. Þetta hefir Norrisstiórnin
séð og skil ð—ski’.iö það að hún er
þjónn en ekki harðstjóri. Þessi
nýju lög um be’na þitttöku fólks-
ins í stjóm landsins eru svo stór-
kostlegar réttarbætur að ekkert
jafnast við. Þegar fólkið vill að
þingið taki fyrir eitthvert mál, þá
getur það samkvæmt þessum lög-
um samt stjórninni frá því og hún
verður að láta að vilja jiess. Sam-
kvæmt þessum lögum getur fólkið
e!nnig bannað stjórninni að fram-
kvæma það sem því finst vera sér
í óhag; stjórnin getur ekki sam-
kvæmt þessum nýju lögum, samið
lög og gefið þeim gildi, nema með
vilja fólksins; sé það óánægt með
eitthvert laga ákvæði, þá getur það
blátt áfram skipað stjórninni að
bætta við það.
Þessi eru hlunnindi læinnar lög-
gjafar; }>etta hefir Norrisstjómin
veitt og er það ljós sönnun þess að
hún hugsar sér í einlægni að vinna
að framkvæmd í samræmi við óskir
kjósendanna, þjóðarinnar. Það
sýnir það glögt að hún viðurkennir
í verki yfirráðsrétt fólksins og tel-
ur sig skylda að hlýða honum í einu
og öllu.
En J>etta eru stórkostTegar breyt-
ingar; það er aðeins sannarleg
framfarastjórn sem lætur sér slík
risaskref til hugar koma.
Vinsölubannið sem atkvæði voru
greidd um í fyrra dag, er eitt stór-
sporið i byrjunargöngu ]>esasrar
stjórnar. Hún lofaði því aö þar
skyldu kjósendur fá óhindrað tæki-
færi til }>ess að láta i ljósi vilja sinn.
Lögin snerta almennings heill og
var það þvi einkar sanngjarnt að
almenningur réði þar með atkvæð-1
um. Og hreinleikur flokkanna ogj
stjórnanna—þeirrar sem frá féll
og hinnar sem nú situr á stóli verð-
ur með mestri sanngirni samanbor-
inn á þann hátt að bera saman at-
kvæðisgreiðsluna 1902 um þessi
sömu lög undir umsjón Roblin-
stjórnarinnar og nú á mánudaginn
undir umsjón Norrisstjórnarinnar.
Þann mismun kannast allir við og
honum þarf ekki að lýsa.
En það er fleira en þessi þrjú
stórmál, sem }>ingið hef r haft með
höndum og lokið við. Það af-
greiddi yfir 140 mál og flest sér-
lega þýðingarmikil.
Þau helztu eru þessi:
1. Afnám Coldwells auka’.aganna.
2. Skylduskólaganga.
3. Afnám skiftrar kenslu í al-
þýðuskólum.
4. Lög um breytingu á kosn’nga-
lögum til þess að hægt sé að
kæra fyrir kosningasvik. en
það hefir Roblinstjórnin gert
lítt mögulegt.
5. Lög um bætta meðferð á
föngum og stofnun fangabú-
garðar.
6. Afnám allra þeirra ósiðferðis-
klúbba sem verið höfðu þjóð-
inni glötun og svívirðing á
tímum Roblins.
7. Lög sem banna að piltar
vinni á verkstæðum yngri en
14 ára eða stúlkur yngri en 15
ára.
8. Samtenging búnaðarskólans við
háskóalnn. Með því er á fót
komið stórri og veigamik’lli
nytsemdarstofnun, sem álít
hlýtur að vinna þessu fylki í
augum annara.
9. Lög um skaðabætur og upp-
bætúr fyrir verkamenn í ýms-
um tilfellum.
10. Lög um styrk handa þurfandi
mæðrum, og eru það ágæt lög.
Varði forsætisráðherrann sjálf
ur miklum tíma til þeirra laga.
11. Ivög um búnaðarstyrk til fá-
tækra bænda, sem byrjuðu úti
á landi. Er það styrkur í stór-
um stíl, sem bæði hlýtur að
verða til blessunar einstak-
lingum þeim er hans njóta og
fylkisbúum í heild sinni.
12. Lög um það að leggja meiri
skatta á járnbrautir og eftir
sanngjarnari mæl’kvarða.
13. Lög um tekjur af skemtihús-
um. Er það mjög sanngjarnt.
Leikhús og aðrar skemtistofn-
anir draga tugi þúsunda úr
vasa alþýðunnar árlega og er
það vel til fundið að þaðan
komi framvegis meira í ríkis-
fjárhirzluna en hingað til hef-
ir átt sér stað. ,
14. Lög sem heimili hverju hér-
aði eða sveit að haga sköttum
meira eftir ástæðum í hverju
tilfelli fyrir sig en verið hefir.
Þetta er að eins það helzta.
Á þessu þ’ngi hefir margf verið
eftirtekta vert, en þó eitt öðru
miklu fremur, og það er fram-
koma landa vors, Thos. H. John-
son ráðherra.
Það var oftast viðkvæðið hjá
andstæðingum hans þegar Roblin-
stjórnin sæla sat að völdum, að
Johnson væri snja’.l í aðfinningum,
enda væri það oftast hægðarleikur;
þeir töldu það víst að hans aðal-
eða jafnvel eina þingmanns ein-
kenni væri það að finna að og veita
mótstöðu; enda var það mála sann-
ast að á engum bar meira en hon-
um í mótstöðuliðinu á meðan Tam-
many flokkurinn sat hér að völd-
um. Honum fremur en öllum öðr-
um eiga Manitobabúar þau góðu
skifti að þakka sem hér eru á orð-
in.
En nú reynir á aðra hlið þing-
hæfileika hans, og hefir hann þar
reynst ekki miður. Johnson hef-
ir á þessu þingi flutt fáar ræður og
stuttar, en kjarnyrtar hafa þær
verið og hrundið til framkvæmda.
Öll stærstu málin lét liann sig skifta
og enginn steig framar í endurbót-
um á þingi en hann. Hann ver nú
mestum tíma sínum til fram-
kvæmda síðan hann lauk þeim
mikla bardaga og sigursæla, er
lengi mun verða i minnum hafður.