Lögberg - 29.06.1916, Qupperneq 4
4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 29. JÚNl 1916.
gögberg
Gefið út hvern Fimtudag af The Col-
umbia Press, Ltd.JCor. William Ave. &
Sherbrook Str., Winnipeg, Man.
TALSIMI: CARRY 2156
SIG. JUL. JÓHANNESSON, Editor
T. J. VOPNI, Business Manager
L/tanáskrift til blaðains:
THE 00LUN|BIA PRESS, Ltd., Box 3172, Winnipeg,
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LOCBERC, Box 3172 Winnipeg, M*n.
VERÐ BLAÐSINS: $2.00 um árið.
Mannssálin og vatnið.
Mannssálin er eins og vatnið; stundum tár-
hrein og tær og krystalls fögur, stundum—því
miður—saurguð ýmsu annarlegu.
Lindin sem stöðugt streymir og aldrei þreyt-
ist, jafntær og jafnsvalandi og jafnhressandi, er
nokkurs konar ímynd þeirrar sálar, sem altaf og
alstaðar virðist hafa uppsprettu sína í einhverju
ómælisdjúpi kærleiks og hluttekningar.
Ekkert er þyrstum manni kærara á þreytu-
göngu hans í eyðimörku en það að koma auga á
tæra lind. Ekkert er lífsþreyttum manni eða konu
kærra en það að mæta hluttakandi sál. Eins og
vatnið svalar þorsta þess er að þrotum var kom-
inn, þannig streymir nýtt líf og nýir kraftar út
frá þeirri sál sem af kærleika hrærist.
Eins og lækurinn eða áin líður með óstöðvandi
elju frá upptökum að hafi fram, hvað sem fyrir
verður; eins og hann eða hún þvær í burtu alt það
óhreina sem á vegi verður; eins og hann eða hún
gefst ekki upp þótt hæðir og klettar mæti, heldur
vindur sig í kring um það eða ryður sér veg í gegn
um það, eins er það með heita og andríka sál; hún
þreytist aldrei; hún fylgir samferðamönnum og
systrum frá vöggunni til grafarinnar. En vatnið
getur sezt að á þeim stöðvum sem það nýtur sín
ekki; forartjamimar eru margar. Vatnið sem í
þeim er var upphaflega hreint og tært, eins og
lindin líðandi eða lækurinn streymandi, en kring-
umstæðurnar blönduðu það þannig að það er ó-
heilnæmt og ósjálegt—jafnvel viðbjóðslegt.
þannig eru sumar sálir. pótt þær séu allar af
sama eldi kveiktar; allar í upphafi sams konar
neistar, þá hafa kringumstæðurnar farið með þær
eins og vatnið.
Sumar mannssálir eru og verða að skuggum á
leið samferðamanna sinna, í stað þess að vera
þeim lýsandi geislar.
En það er fleira en þetta sem er sameiginlegt
með vatninu og mannssálinni.
þegar vatnið er áhrifalaust utan að frá, þá er
það rólegt og kyrt. Tært vatn í skál er eins og
hugsa mætti sér bráðinn krystall.
En sé hiti borinn að því, sé hann nógu sterkur,
þá þenst það út og stækkar að ummáli—þenst út
jafn vel óendanlega—það verður að gufu, verður
loftkent, verður andlegra en ella.
Vér höfum öll séð gufulestimar þjóta eftir
járnbrautarteinum og gufuskipin svífa með flug-
hraða eftir fleti sævarins.
pau eru knúin áfram af því að vatnið breytist
í gufu. Hitinn þenur út vatnið og kuldinn kemur
því í samt lag aftur, og það er þetta afl, þessi
breyting, sem til þess er notuð að hreyfa vélar og
afkasta meira verki, en þúsundir og jafnvel mil
jónir manna eru færir um af handafli.
Aðal framfarir mannkynsins hafa verið í því
fólgnar að læra að nota þau öfl sem náttúran á i
skauti sínu; nota öflin í kringum oss, og ekki síður
að nota öflin í sjálfum oss.
pensla og þrýstingur vatnsins eru þannig not-
uð til þess að framkvæma það sem áður fyr hefðu
verið talin kraftaverk eða galdrar. Og það er
hitinn sem þessu veldur.
pað er hitinn sem öllu kemur í hreyfingu; það
er hitinn sem bræðir ísinn, það er hitinn sem linar
stálið; það er hitinn sem breytir aðgerðarlausu
vatninu í starfandi almætti, ef svo mætti að orði
komast.
Mannssálin er eins í þessu tilliti og vatnið. par
sem tilfinninga eiginleiki mannsins hefir verið
ósnortnn og áhrifalaus—ekki orðið fyrir neinum
áhrifum og ekki haft nein áhrif á annað—þar er
sálin í því efni eins og vatnið sem hitinn kemst
ekki að. Og þannig eru flestar mannssálir oftast.
pær eru kyrrar og hreyfingarlitlar þegar ekkert
sérstakt kemur fyrir.
En þegar hiti er borinn að þeim stækka þær.
pá er eins og þær vakni af svefni og fái aukið afl,
hundraðfalt eða þúsundfalt, eftir því hversu mik-
ill og heitur var eldurinn sem snerti þær og um-
fram alt eftir því hversu vel þær sjálfar svara til
þess elds.
Og það þarf ekki altaf að vera mikið sem þann-
ig kemur mannssálinni á hreyfingu. Af einni eld-
spýtu má kveikja stórt bál, með einni eldspýtu
má koma til leiðar þeim hita sem nægir til að
þenja út vatn er hreyfi gufuvélar sem hafskip eru
knúin af.
Með einu orði má stundum byrja þann eld, er
hiti svo sálir manna að þser stækki þúsundfalt.
Margur merkis og áhrifamaður ber vitni þess
að hann hafi verið vakinn til starfs og athafna
af hita sem streymt hafi inn í sál hans frá einni
einustu ræðu er hann hafi heyrt annaðhvort í
kirkju eða á öðrum mannfundum.
pegar einhver stendur á ræðupalli og talar
áhugamál af eldmóði, þá veit hann aldrei hvar
neisti kunni að falla frá tungu hans inn í instu
tilveru einhvers æskumanns, sem kveiki í honum
þannig að hann í fyrsta skifti finni til ástríðu í
þá átt að láta eitthvað gott af sér leiða.
Já, það eru virkilegir eldneistar sem falla af
tungum sumra manna; enda kannast flestir við
orðatiltækið að eldlegar tungur hafi sést.
En eins og beita má afli vatnsins undir áhrif-
um hitans bæði til góðs og ills; eins og beita má
því til að létta störf og stytta ferðir, eins má einn-
ig beita því til skaða. pannig er því nú t. d.
beitt til þess að vinna tjón í stríði og orustum.
Og því er eins varið með mannssálina. pað er
til margs konar tegund hita, sem áhrif hefir á
hana, og eftir því hvaða tegundar hann er, eftir
því verða þau störf sem sálin framkvæmir á
áhrifa- og hitastundum eða augnablikum.
Tilfinningar manna eða sálareldur eru til þess
ætlaðar að gera bjartara og hlýrra í öllum skiln-
ingi, en hann getur orðið til þess að brenna upp
líkamann og beina störfum í rangar og skaðlegar
áttir ef ekki er varlega og skynsamlega með farið.
Dr. Guðmundur Finnbogason er að ferðast um
Bandaríkin nú í þeim erindum að kynna sér það
sem hann kallar nothæfa sálarfræði.
Menn hafa tekið eftir því fyrir löngu, þótt of
lítill gaumur hafi verið gefinn, að vér eigum í
sjálfum oss ótal öfl, eða afl sem vér getum beitt 1
ótal áttir.
Að fá sál og líkama til þess að vinna saman í
fullu samræmi, fá líkamann til þess að verða not-
hæft verkfæri heilbrigðrar og framkvæmdarsamr-
ar sálar, það er eitt af aðalstörfum og viðfangs-
efnum þessarar aldar.
Vér vorum staddir í kirkju á mánudagskveldið
var, þar var fjöldi fólks saman kominn og hátíða-
blær á öllu. Ekki sá hátíðablær sem stundum verð-
ur vart við og lætur manni líða illa af því að mað-
ur sé ekki heima hjá sér. pað var sannarlegur
hátíðablær, þar sem fólkið var með óhindrað bros
á vörum og drakk í sig með áfergju alt sem fram
fór.
petta var hljómleika- og söngsamkoma. par
sem margt fólk er saman komið við slík tækifæri
er eins og partur af sál allra viðstaddra streymi
út frá ásjónu þeirra eða persónu og myndi eina
stóra, sameiginlega sál, er fylli húsið og alt sem
í því er. Ekki þannig að sál hver einstaks minki,
lieldur þvert á móti. par er sálin eins og eldur-
inn; eftir því sem meira er látið frá sér af henni
eftir því vex hún og þroskast.
par sem hljómdísin og sönggyðjan haldast í
hendur og senrta strengi í hjörtum manna, þar er
hátíðleikinn á fullkomnasta stigi sem oss er unt
að þekkja.
Já, oss datt í hug nothæf sálarfræði, þar sem
vér sátum í kirkjunni og hlustuðum á tónraddir
þessara tveggja goðtalandi systra.
pað er áreiðanlegt að vér vorum ekki sá eini
sem fundum hita og kraft og lotningu taka sig
föstum tökum þegar bezt var sungið og fegurst
leikið. Við slík tækifæri kemur engin flokkaskift-
ing til greina. pá eru sömu strengimir snertir í
sálum allra og þær leiðast saman, lyftast saman
upp í hærra veldi lotningar og. hreinleika.
pegar slíkar stundir ná fullum tilgangi þá svo
að segja hverfa menn líkamlega, verða eintómar
sálir; það er að segja sálin og tilfinningarnar yfir-
gnæfa hið jarðneska svo stórkostlega að því er svo
að segja enginn gaumur gefinn.
pað verður ekki mælt með neinu móti hvílík
áhrif slíkar stundir geta haft á þá, sem þar eru
staddir. Hvílík ljós það eru sem þeir taka heim
með sér er samkvæmin sóttu.
Og þegar þetta er athugað dettur oss í hug
hvort vér séum ekki skamt komnir í þeirri háleitu
list að nota það afl sem svona tækifæri kveiki;
nota það til virkilegra framkvæmda.
Vér erum að hefja hér þjóðernisbaráttu. Vér
eigum þar ýmsum erfiðleikum að mæta; en þar
um gildir sama lögmálið og annarsstaðar; annað-
hvort er að leggja árar í bát með öllu eða beita
öllum kröftum með fullri alvöru; og þá er sjálfsagt
að nota þau öflin mest, sem áhrifamest eru og
fegurst.
Ef vér gætum notað hljómlistina og sönggyðj-
una til þess að reisa tungu vorri hér vestra var-
anlegt vígi, þá væri henni borgið.
Oss datt það einmitt í hug í kirkjunni á mánu-
daginn hvílíku eilífðar afli vér ættum þarna yfir
að ráða og hversu óhugsandi það væri að tunga
vor hyrfi eða gleymdist ef vér gætum hagnýtt
oss það.
Er ekki hægt—eða mögulegt—að koma því til
leiðar að flest sem sungið er hér verði sungið á
íslenzku, velort, létt og auðskiliðn ættjarðarkvæði
sungin með viðeigandi lögum og vel æfðu fólki.
pað væri tungu vorri og þjóðemi hér sá verndar-
engill sem ekkert gæti grandað.
Vér eigum í hundraða tali íslenzk kvæði, auð-
lærð og auðskilin, svo fögur að ekkert jafnast við.
Væru þau sungin inn í sálir vorar af þeim mönn-
um og konum sem hér eru fremst í þeirri list, þá
væri kveiktur sá eldur sem jafnvel Manitoba-
kuldinn gæti ekki unnið á móti.
Mál vort er hreint og tært eins og “berglindin
sem brunar að hafi, og tilfinningamar í orðunum
á bak við þau og á milli þeirra eru svo heitar að
þar “heyrist vella á heitum hveri’”.
Sé oss alvara með það að halda við íslenzkri
tungu; ef vér ætlum oss að varðveita íslenzkt
þjóðemi, þá verðum vér að færa oss í nyt þetta
afl, sem öllum þjóðernisöflum er æðra og sterkara.
Syngið íslenzk ljóð með íslenzkum lögum;
kennið þau hinum ungu og uppvaxandi; kennið
þeim ekki einungis orðin og búninginn, heldur
einnig það sem á bak við þau er; ekki einungis
líkama þeirra, heldur einnig sálina. Syngið þau
inn í fólkið þangað til það sér myndimar sem á
bak við kvæðin hreyfast og fær ást á þeirri þjóð
sem þetta gat framleitt og því landi sem slíka
þjóð á.
pegar sú stefna er tekin hér—ef það verður
nokkum tíma—þá er íslenzkri tungu borgið um
langan aldur.
“Þú skalt ekki stela”
pannig hljóðar eitt boðorðið. Allir þykjast
telja það boðorð gott og heilbrigt.
pað er alment kallað brot á velsæmi—brot á
móti einstaklingnum og þjóðfélaginu í heild sinni
að taka það sem maður á ekki—það sem einhver
á annar, eða með öðrum orðum að stela.
Menn greinir á um ýmislegt í trúmálum, í
THE DOMINION BANK
MHWO B. 08LU, M. P, Pra W. D.
C. A- BOOERT. General
Stoínsjóður..................$8,000,000
Varasjóður og ósklftur gróði.. . . $7,500,008
BYRJA MA SFARISJ6PSRBHKJ7INC MKÐ $1.00
pað er ekki nauðsynlegt fyrlr þig að btCa þangaC til þti
&tt álitlega upphæt til þess aJG byrja sparisjóCsrelkning vlC
þennan banka. ViCsk'iftl m& byrja meC $1.00 eCa melru, og
eru rentur borgaCar tvisvar & Arl.
stjómmálum, í siðfræði og fleiru, en í þessu tilliti
viðurkennir enginn neinn ágreining í orði. pað
er að segja, enginn virðist dirfast að koma fram
með þá kenningu að rétt eða afsakanlegt sé að
stela.
En það er annað sem menn virðast ekki vera
sammála um, ekki í verkinu að minsta kosti. pað
er svo au sjá sem í huga sumra manna sé það ekki
ljóst við hvað sé átt með orðinu að stela.
Allir koma sér saman um það að ef Bjami fer
inn í hús Árna og tekur þar $100 í leyfisleysi og
án þess. að Ámi viti af, þá hafi Bjarni stolið $100
frá honum.
Ef einhver brýst inn í banka og tekur þar
peninga, þá viðurkenna allir að hann hafi stolið.
Ef maður tekur brauð í matsölubúð eða fisk á
sölutorgi, þá viðurkenna allir að hann hafi stolið.
öllum slíkum mönnum er ákveðin hegning.
peir eru allir brotlegir við þetta boðorð og sekir
um glæp.
Sama er að segja ef bóndi eða verzlunarmaður
ræður mann til þess að stjóma búi sínu eða búð og
hann dregur undir sig eitthvað af eign húsbónda
síns, án hans vitundar, þá er hann þjófur.
En það er samt vafamál í hugum sumra —
margra — manna hvað talist geti til brots á þessu
boðorði og hvað ekki.
Maður sem kosinn er eða settur til þess að hafa
á hendi trúnaðarstöðu fyrir þjóð sína virðist undir
mörgum kringumstæðum hafa svo að segja ó-
bundnar hendur til þess að draga í eigin vasa og
vildarmanna sinna offjár af þjóðarfé, auk hárra
launa.
pað virðist eins og vafi leiki á því hvort það
sé þjófnaður. pað þykir með öðrum orðum ómót-
mælanlegt og óbótmælanlegt ef einhver prívat
maður tekur eyris virði frá öðrum; ómótmælan-
legt að það sé að stela, og óbótmælanlegt að gera
það.
En ef embættismaður—trúnaðarmaður lands og
þjóðar—tekur fyrst og fremst afarhá laun fyrir
starfa sinn og auk þess off jár—helzt svo miljónum
skifti—úr vasa fólksins, þá er vafasamt hvort
hann hafi stolið eða hvort hann hafi ekki af-
sakanir.
pá verður að fá lögmenn og dómara til þess
að ákveða—ekki hegninguna fyrir það sem liggur
í augum. uppi að brotið hafi verið, heldur hitt hvort
virkilega sé um brot að ræða.
Ef svo fer—sem sjaldnast er—að slíkur stór-
Jr'ófur sé fundinn sekur, þá hefir hann meðaumkv-
Mi fjölda manns, og það þykir mörgum illa farið
■5 hann skyldi “tapa”.
iL-En þegar hann “vinnur”—eins og oftast er—
þá er litið upp til hans með lotningu og virðing,
eins og stór hetju, sem vel og drengilega hafi bar-
ist og hlotið verðugan sigur.
Má vera að einhverjum þyki hér djúpt tekið
í árinni, en þá hina sömu biðjum vér að lesa þann
kafla sögu vorrar sem nú er að gerast og gerst
hefir nýlega hér í landi.
Aldrei hefir það komið greinilegar í ljós
hversu saklaust það þykir að “taka” fé fólksins
og kalla sitt eigið, án þess að það sé talinn þjófn-
aður, en einmitt nú við rannsókn skotfæranefnd-
arinnar.
pað er sannað fyrir réttinum að þrír menn taka
þar ekki hundrað dala, ekki þúsund né tugi eða
hundruð þúsundir, heldur þúsund þúsunda, eða
miljón dali af fólksins fé og skifta á milli sín.
par er það sannað að trúnaðarmenn stjómar-
innar eða þjóðarinnar taka ekki tvöfalt, heldur
fjórfalt verð fyrir vörur, sem í lífsnauðsyn eru
keyptar fyrir beinharða peninga.
par er það sannað að fulltrúi fólksins býr út
falska skýrslu til þess að geta “tekið”—segjum
ekki stolið—$5.00 af hverjum $25.00 sem borgað
var fyrir eina vörutegund, og þetta eitt út af fyrir
sig nam hundruðum þúsunda.
Og þetta eru aðeins örfá dæmi af mörgum
samkyns.
Og svo kemur opinbert blað hér í bænum—
blaðið “Telegram” — og lýsir því yfir í rit-
stjórnargrein að alt hafi verið heilt og hreint, alt
ráðvandlega af hendi leyst, engir langir fingur í
f járhirzlunni; engin svik í tafli; enginn þjófnaður.
Og lögmenn þessara manna halda því fram að
þetta sé ekkert athugavert; kærumar séu aðeins
af ofsóknaranda sprotnar frá hálfu andstæðinga,
án þess að nokkur fótur sé fyrir þeim.
Og sakborningamir sjálfir bera jafnvel ekki
á móti að þeir hafi “tekið” þessar miljónir dala af
fólksins fé auk launa sinna,—þeir halda því fram
að við það sé ekkert athugavert; þeir séu vel að
því komnir.
En það merkilegasta er að þessi skoðun þeirra
virðist falla saman við álit sumra borgara landsins
pað er aldrei að búast við að sá er annara fé tekur
—hvort sem hann á að kallast þjófur eða ekki—
telji það hegningarvert sjálfur, en að nokkur part-
ur alþýðumanna skuli mæla sama máli, það er
óskiljanlegt.
pað er eins og þessi öld eða þessir tímar hafi
það aðaleinkenni að alt eigi að vera sem teygjan-
legast, þegar vissir menn eiga í hlut; jafnvel boð-
orðin eru orðin svo teygjanleg að það heitir ekki
að stela að taka annara manna fé, ef það er gert í
stórum stíl.
Boðorðið var afar einfalt í gamla daga; bara
blátt áfram “þú skalt ekki stela”, og það var skýrt
og skilið þannig að hvorki mætti stela smáu né
stóru. Nú er boðorðið svona: “pú skalt ekki stela
litlu, en það er heiður að taka annara manna fé
ef það er gert í stórum stíl, og þá heitir það ekki
að stela.”
Notre Dame Brajicli—W. M. HAMHjTON, Manager.
Selldrk Brancb—M. S. BURGER, Maiugw,
> .. s
MIXNINGAR.
Brosandi haf, þú bíður eftir mér.
Brosandi land, hve heitt eg unni þér!
Brosandi sveit, með björtum hnjúk og foss.
Brosandi hvel, sem gafst mér vorsins sólarkoss.
Minning björt, minning björt. ó, barnsins dýrsta hnoss:
Brosandi hvel, sem gafst mér vorsins sólarkoss.
Hér hefi’ eg liðið bæði súrt og sætt,
sveittur og kaldur dagsins striti mætt.
Andstæðar kendir hjartað margoft hitt
héma við fyrsta, gamla kofaskriflið mitt.
Hugþrá mörg, hugþrá mörg sá hinsta ljósið sitt
hérna við fyrsta, gamla kofaskriflið mitt.
Sakna’ eg þín haf, eg sé þig aldrei meir.
Sakna’ eg þín land, unz minning fölvast—deyr.
Sakna’ eg þín bjarta sveit og himinn skær.
Sakna’ eg þess alls, er bjó mér ungum hjarta nær.
Sorgarblóm, sorgarblóm í syrgisdölum grær.
Sakna’ eg þess alls, sem bjó mér ungum hjarta nær.
Hér er mér orðið hlýtt við margan blett.
Hér hefi’ eg bygt og plægt og gróðursett. —
Lífseld þér gaf eg lands míns arni frá
lendan með vötn og skóga fyrir vestan sjá.
Lífstarf mitt, lífstarf mitt þig lét eg óskift fá
lendan með vötn og skóga fyrir vestan sjá.
Dreymir mig hafsins djúp við vatna sýn.
Dreymir mig land, þá austursólin skín.
Dreymir mig sveit og drengjaárin mín.
Dreymir mig heim úr vestri, móðir, heim til þín.
Ást til þín, ást til þín í draumum aldrei dvín.
Dreymir mig heim úr vestri, móðir, heim til þín.
porsteinn p. porsteinsson.
>>--- ---------------------------------------------- *
223. Canadíska-Skandi-
nava herdeildin.
fFrá fréttaritara deildarinnar).
223. skandinavisku herdeildinni
hefir verið veittur sá sómi aS vera
heiSursVörður hans konunglegu há-
tignar ríkisstjórans í Canada á
meðan hann dvelur í Winnipeg 29.
júní T. Lund deildarstjóri verður
foringi varðarins.
223. herdeildin var skoðuð af R.
A. Talton aðal herstjóra, mánudag-
inn 26. júní 1916. , Deildin á heið-
ur skilið fyrir frammistöðu sína.
Deildin er á verði í Winnipeg þessa
yiku.
Vikuna seim leið innrituðust
þessir:
G. W. A. Michal, Eli Larson,
Hallie William Sweet, Maurice
Arons, Thomas Swenson, Roy
Harpold, Williafn Hamilton, George
Acteka, O. G. Eliason, A. E. H.
Reynolds, Thomas Johnson, George
J. Wieb, Lawrence Thompson, John
Oscar Elmeborn, John W. Lind-
holm, Knut Kruzstad, John August
Brandstrom, Richard Strenberg,
W. R. E. Brioers, William Steph-
enson, Oli Vanz, John Smith, Jam-
es Ýork, Alfred Emprois, John
Finnbogason, J. R. Norrison, W.
A. Shaw, Wverner Bostrom, H. J.
Lester, H. Mathson, John Zubar,;
Clarence Lester, Emil Edberg,
Leonard R. Kay, G. Jenkyas, Karl
W. Berg, Henry J. Lester, Guð-
mundur Hannesson, Mamuel Mal-
ones, R. Nielson Hogh, Klim
Smikles.
Siðan seinasta orustan var við
St. Eloi hefir hermálastjórnin gef-
ið út skrá daglega, þar sem það sést
að hundruð Canadamanna hafa
fallið í stríðinu fyrir frelsun lands-
ins og útrýming hernaðarstefn-
unnar; flest nöfn voru auglýst á
sunnudaginn og voru þar 1100 can-
adiskra hermanna fallinna. Á
meðal þeirra eru íslendingar. Hver
slík skrá sem út er gefin eykur
sorgarleikinn. Hversu Iengi á þessu
^ð halda áfram? Vér sjáum engan
endi þess nema því aðeins að allir
borgarar ríkisins sjái þörf á því
að leggja fram alla sína krafta
þangað til styrkur vor er orðinn ó-
mótstaeðilegur. Andstæðingar vorir
eru voldugir, afarvoldugir, og það
að viðurkenna ekki styrkleika
þeirra eða það að láta nokkra
krafta ónotaða til þess að senda
hvern einasta mann á hervöllinn
«em farið getur, seinkar sigri vor-
um og lengir hörmungar þær sem
stríðinu fylgja.
Piltarnir á vígvellinum treysta
yður sem heima sitjið til þess að
hjálpa þeim. I>eir ætluðust til þess
þegar þeir gengu í herinn og þeir
höfðu rétt til að vænta þess. Ekki
er það einhlýtt að eyðurnar á víg-
vellinum séu fyltar, heldur verður
að fjölga svo liði að virkilegar árás-
ir sem nauðsynlegar eru til sigurs
verði framkvæmdar. Rússland
gerir skyldu sína drengilega, Frakk-
land gerir jafnvel meira en búast
mætti við. Menn og konur þessara
landa hafa lagt sig fram svo dást
má að og lagt óumræðilega mikið í
sölurnar. Og þó hefir Stór-Bret-
lant gert meira; yfir 5,000,000
manna hafa þegar boðið sig fram
í stríðið; 10% af allri þjóðinni.
Bretland hefir haldið við sínum
5terka flota, verndað verzlun og
samgöngur á hafinu fyrir alla
bandamenn sína. Bretland hefir
eytt yfir 8,000,000,000 til síns eigin
hers, og lánað $2,000,000,000
bandamönnum sínum; gefið hundr-
uð miljóna til þess að hjálpa
Servíu og Belgíu, Seríu og Póllandi
og þann dag í dag leggur Bretland
til stál og annað efni í herbúnað
handa Frökkum, hún hjálpar
mikið til þess að vopna lið Rússa
og gerir það mögulegt að Rússar
vinni eins og þeir gera. Bretland
eyðir um $250,000,000 á dag til
striðsins og hefir vopnasmiðjur þar
sem m'eira en miljón manns vinn-
ur. Og samt þykist Bretland ekki
vera að gera nóg. Nú hefir þar ver-
ið sett á herskylda. Konur vinna
þar í hergagnabúðum til þess að
karlmenn geti komist í burt til
flutninga. Þær vinna bændavinnu
úti á landinu. í október síðast
sendi Selborne lávarður áskorun til
kvenna um það að gefa sig fram í
þau stóru störf er að stríðinu lúta
Styrkur Frakklands, Belgíu og
Þýzkalands er í því fólginn að kon-
urnar vinna á landinu. I blaðinu
“British Review” í desember skor-
ar A. Mary Aglionby á konur að
gefa sig fram; hún er einn helzti
kvennrithöfundur Breta. Hún sagði
að engin kona þyrfti að skoða þetta
niðrandi starf, heldur væri það
æðsta skylda að leggja þar hönd á
plóginn, sem mest væri þörfin.
Konur tóku þessu vel og þúsundir
NORTHERN CROWN BANK
Höfuðstóll löggiltur $6,000,000 HöfuSstóII gr.iddur $ 1.431,200
Varasjóðu......$ 715,600
Formaðor...........- - - Slr I). H. McMIIjIiAN, K.O.M.G.
Vara-íormaður................. - Capt. WM. ROBLNSON
81r D. O. CAMKRON, K.C.M.G., J. H. ASHDOWN, H. T. CHAMPION
K. F. HUTCHINGS, A. McTAVISH OAMPBKIjIj, JOHN STOVKIj
Allskonar bankastörf afgreidd. Vér byrjum reikninga við einstaklinga eða
félög Og sanngjarnir skilmálar veittir. Avlsanir seldar til hvaða staðar scm er
á Islandi. Sértakur gaumur gefinn sparisjóðsinnlögum, sem byrja má með
einum dollar. Rentur Iagðar viðá hverjum sex mánuðum.
'T. E. THORSTEIIM9SON, Ráð.maður
Cor. Williasa Ave. og SherbrookelSt., u - Winnipeg, Man.
HSÍi