Lögberg - 31.10.1918, Qupperneq 7

logberg, fimtudaginn
31. OKTÓBER 1918
EATÓN’S
HAUST og
VETRAR
CATALOGUE
TheAvenue
of Economy
1
1
I
W
.
:Xv::
Business and Professional Cards
HVAÐ »em þér kynnuð «ð kaupa
af húsbúnaði, þá er hægt að
semja við okkur, hvort heldur
fyrir PENINGA ÚT 1 HÖND eða að
LÁNI. Vér höfum ALT sem til
húsbúnaðar þarf. Komið og skoðið
OVER-LAND
HOUSE FURNISHING Co. Ltd.
580 Main St., hoini Alexancier Ave.
Brown & McNab
Selja i heildsölu og smásölu myndir,
myndaramma. SkrifiS eftir verði á
stækkuSum myndum 14x20.
175 Carlton St. - Tals. Main 1357
Dr. R. L HURST,
Member of Royal Coll. of Surgeons,
Eng., útskrlfaður af Royal Coiiege of
Physicians, London. SérfrseClngur I
brjftst- tauga- og kven-sjúkdúmum.
—Skrifst. 305 Kennedy Bldg, Portage
Ave. (ft mðtl Uaton’s). Tals. M 314.
Heimlli M. 269«. Timt til vlCtals:
kl. 2—6 og 7—8 e.h.
Dr. B. J.BRANDSON
701 Lindsay Building
Tblbpnone oarsy aa«)
OrpicB-TfMAR: a—3
Halmili: 776 Victor St.
Tki.kpho.nk OAKRY S81
Winnipeg, Man,
Endurminningar frá
Miklagarði.
Eftir
Henry Morgenthau
fyrv. sendiherra Bandaríkjanna
Framh.
2. mai 1915 sendi Enver þjón
sinn til ameríska sendiherrabú-
staðarins með skilríki, sem hann
bað mig um að afíhenda stjómum
Frakka og Breta tafarlaust. Hér
um bil vifcu áður höfðu sam-
bands]?jóðirnar hleypt liði á land
við Gallipoli sundið. — Foringjar
þeirra þjóða hafa á þeim tíma
verið bensýnilega komnir að
þeirri niðurstöðu, að árásir af
sjónum mundu eigi nægja ein-
göngu til þess að opna leiðina til
Miklagarðs, og ihafa þess vegna
tekið upp þá aðferðina líka, að
skjóta á land öflugum her og að-
stoða hann svo með stórbymum
sínum frá herskipunum. Mesti
fjöldi hermanna frá Ástralíu og
Nýja Sjálandi, hafði tekið sér
bækistöð við sundið, gjört skot-
gnafir og önnur vamarvirki, og
óttinn og æsinigarnar í Mikla-
garði voru enigu minni, en átti
sér stað þegar flotans hafði fyrst
orðið vart, tvedmur mánuðum á
undan.
Enver tilkynti mér að herskip
bandamanna létu skotlhríðina
dynja án afláts og án þess að
nokkurt tiUdt væri tekið til al-
þjóðalaga, sem tækju það tví-
mælalaust fram, að islík hemað-
araðferð mætti ekki eiga sér stað
nerna um verulega víggirta staði
væri að ræða; hann sagði að fall-
byssukúlur frá Englendingum
og Frökkuan eyðilegðu miskunn-
arlaust býli og simáþorp Möha-
medstrúarmanna og dræpu svo
hundruðum skifti saklaust fólk,
sem gæti enga björg sér veitt.
Hann bað mig að tilkynna
stjómum sambandsiþj óðanna það
undireins, að slíkt háttalag yrði
eigi liðið mínútunni lengur. Einn-
ig kvaðst liann hafa skipað svo
fyrir, að allir enskir og franskir
borgarar, sem búsettir væru í
Miklagarði, skyldu •tafarlaust
fluttir þaðan burtu, og settir nið-
ur á víð og dreif í þorpunum við
sundið, er abndamenn væru dag-
lega að skjóta á; gætu þeir þá
eigi lengur 'haft friðsama Moha-
imedstrúarmenn eina að skot-
marki, iheldur yrðu þeir jafn-
framt að skjóta samlanda sína.
Enver 'þóttist sannfærður um,
að ef slákar hótanir færu beina
boðleið frá sendiherra Banda-
rikjanna, þá mundi það ná til-
gangi sínum langt um fyr, og að
þessi “brot á allþjóðalögum”, er
hann svo nefndi, mundu áður
en langt um liði hverfa með öllu
úr sögunni. Hann kvaðst auð-
vitað gefa mér nægan fyrirvara,
til þess að koma iþessum hótun-
arskilmálum til Parísar ag Lund-
úna. —
Um þessar mundir voru fullar
þrjú hundruð þúsundir brezkra
og franskra 'borgara í Mikla-
garði. Megin þorri þeirra töld-
ust til f lokks, er nefndist Levan-
tines; langflestir fæddir í Tyrk-
landi, og ihöfðu forfeður þeirra í
mörgum tilfellum átt þar heima
svo mannsöldrum skifti.— Borg-
ararétturinn er hér um bil það
eina samband, er menn þessir
áttu saffneiginlegt með ættþjóð
sinni. — pað var ekkert óalgengt
að 'hitta menn í hinum stærri
borgum Tyrklands, sem voru af
ensku bergi brotnir, en gátu
varla tallað stakt orð á ensiku. En
aftur á móti hafði franskan orð-
ið Ihið daglega mál þessara Le-
vantina. — Miki'll meiri hluti
fóliks þeSisa hafði aldrei stigið
fæti sínum á enska grund, og
Tyrkland var í flestu tilliti þess
eina heimili. —
pað, að menn þessir voru þeg-
ar til efnisins kom, tengdir móð-
urþjóðum sínum með böndum
borgararéttarins, svall mjög í
hinum tyrknesku yfirvöldum og
kveykti Ihjá þeim hefndarhug.
Au'k Levantinanna var fjöldi
af skólakennurum, trúboðum, fé-
sýslumönnum og kaupmönnum í
Miklagarði. — Stjórnin ætlaði
nú að sýna myndugleika sinn
með því að ’hefna sín á ölum þess
um mönnum; hún ætlaði að láta
flytja alla menn, allar konur og
öll börn, er á einlhvem hátt voru
tengd Englandi og Frakklandi,
burt úr Miklagarði, og koma
þeim fyrir á þeim stöðum, þar
sem þeir hlytu að verða fyrir
fallbyssukúilum samþjóðarmanna
sirnna.
Fyrsta spurningin, sem kom
upp í ihuga mínum, var sú, hvort
það gæti rneð nokkurju móti átt
sér stað, að herskip bandamanna
væru að skjóta á vamarlausar
borgir og myrða friðsama borg-
ara, er ættu sér einkis ills von;
því ef svo hefði verið, var eigi
með öllu ólíklegt að tiltæki En-
vers hefði við eitthvað réttlæti
að styðjast eða gæti þá að minsta
kosti verið verjanlegt.-
Auðvitað sýndist mér það harla
ósennilegt, að Englendingar og
Fralkkar gætu gert sig seka um
annað eins 'hryðjuathæfi. Eg
hafði oftar en eimu sinni áður
fengið umkvartanir slíks efnis
frá tynkneslkum embættismönn-
um, en þær höfðu allar ufidan-
tekningarlaust reynst ósannar,
eftir að ranmsókn hafði fram
farið. — Fyrir örstuttum tíma
hafði Dr. Meyer, yfirmaður
íæknaráðsins skýrt mér frá því
ð brezki flotinn hefði látið dynja
stórskotalhrið á tyrknesk sjúkra-
hús og myrt á þanm hátt þúsund
manns. Eg hafði rannsakað mál
það undir einis, og komst skjótt
að þeirri niðurstöðu, að bygging-
in hafði að eins af tilviljun
skemst líti’ð eitt á einum stað, og
að einn maður hafði í Iþví sam-
bandi týnt lífi. Og með svona
lagaða reynslu að baki, þótti mér
því fátt líklegra, en að þessar
síðari ákærur, væru rógburðartil-
raunir. Og eg komst líka brátt
að þeirri niðurstöðu, að 'hér var
einunigis um nákvæmlega sömu
blekkingar að ræða.
Floti samiherja hafði ekki skot-
ið einni einustu kúlu á friðsöm
smáþorp Mohammedstrúar-
manna. — En nokkur brezk her-
skip höf ðu tekið sér legu í Saros-
flóanum, sem liggur inn úr Egea-
hafinu, vestan megin sundsins,
og þaðan höfðu þau beint nokkr-
um skeytum að Gallipoli borg-
inni. Og þetta var einungis
eina borgin, sem verið var að
skjóta á. Og með því var brezki
flotinn ekki að brjóta minstu vit-
und nokkra einustu grein af við-
urkendum alþjóða hemaðalögum
fbúamir allir höfðu fyrir löngu
gefið borgina upp og flúið þaðan
en hermálastjóm Tyrkja hafði
aftur á móti komið á fót hermála
skrifstofum í mörgum hinna ein-
stöku húsa, og að slíkum bygg-
ingum beindu Bretar eingöngu
skeytum sínum. Eg hefi aldrei
fyr á æfinni heyrt að til væm
nokkur þau fyrirmæli í heraaðar-
lögum, er bönnuðu áhlaup á iher-
búðir, eða al'lra sízt herstjómar-
stöðvar þar sem öll ráð em bmgg
uð og lögð á. Sögumar allar um
morð kvenna og bama, reyndust
með ölu ósannar, eins og gefur
að skllja, úr því að fólk alt hafði
f lutt á brott úr þesisari einu borg,
sem fyrir skothríðinni varð.
Eg átti all-ítarlegt samtal við
Mr. Emest Weyl, sem talinn var
á meðál 'himna alra færustu
franzkra borgara í Miklagarði,
og einnig við Mr. Hoffman Pliilip
trúinaðarmann sendiherrasveitar-
innar, og niðurstaðan varð sú, að
eg skyldi halda rakleitt til stjóm
arráðskrifstofu Tyrkja — Sub-
ilime Port, og bera fram opiijber
mótmæli við Enver.
þegar eg kom þangað, stóð yfir
ráðgjafastefna; eg gerði boð fyr-
ir Enver og hann kom til fundar
við mig svo að segja undir eins.
— Hann var æstari en hann átti
að sér að vera. Eg sá undir
eins iþegar hann var að berjast
við að lýsa árásum Breta að hann
hafði mi'st valdið á sjálfum sér
GOFINE & CO.
Tals. M. 3208. — 322-332 Ellice Ave.
Horninu á Hargrave.
Verzla með og virCa brúkaCa hús-
m’ini, eldstór og ofna. — Vér kaup-
ur.i, seljum og skiftum á öllu sem e»
nnkkurs virCI
The ideal Plumbing Co.
Horrjí Notre Dame og Maryland St.
Tale. Garry 1317
.Gera alskonar Plumb-
ing, Gasfitting, Gufu og
Vatns-hitun. Allar við-
gerðir gerðar bæði fljótt
og vel. Reynið oss.
Oss vantar mcnn og konur tll þess
aS læra rakaraiCn. Canadiskir rak-
ara hafa orðiS aS fara svo hundruCum
skiftir I herþjónustu. Pess vegna er
nú tækifæri fyrir ySur aS læra pægl-
lega atvinnugrein oy komast í gðCar
stöSur. Vér borgum ySur göB vmnu-
laun á meSan þér eruS aS læra, og út-
vegum ySur stöSu aS loknu naml, sem
gefur frá $18—25 um vikuna, eSa viB
hjálpum ySur til þess aS koma á fðt
“Business” gegn mánaSarlegri borgun
—. Monthly Payment Plan. — NámiS
tekur aSeins 8 vtkur. — Mörg hundruS
manna eru aS læra rakaraiSn á skðlum
vorum og draga, há laun. SpariB
járnbrautarfar meS þvi aS læra á
næsta Barber College.
HomphiU’s Barber College, 220
Pacific Ave, Winnipeg. — útibú: Re
gina, Saskatoon, Edmonton, Calgary.
Vér kennum einnig Telegraphy,
Moving Picture Operating á Trades
skðla vorum aS 209 Paclfic Ave Winni-
peg. __________________________
KAUPIÐ VICTORY BOND!
SPARIÐ TIL pESS AÐ KAUPA
Vér leggjum eérstaka áherzlu á aS
seija meSöl eftir forakrlftum lækna
Hln beztu lyí, sem hægt er aS fá
eru notuS eíngöngu. þegar þér komiS
meC forskriftlna til vor, megiC þér
vera viss um aC fft rétt ÞaC sem
læknirinn tekur til.
COLCLEDGH A CO.
Votre Dame Ave. og Sherbrooke St.
Phonea Qarry 26 90 og 2691
Giftingaleyfisbréf aeld.
og var eiginlega ekki lengur sami
maðurinn, sem eg oft áður hafði
haft svo mikið saimain við að
sælda, og sem svo dæmalaust
sjaldan virtist skifta skapi.
“jTessar ensku raggeitur!” hróp-
aði hann upp yfir sig. “Já, þeir
hafa margreynt að brjótast gegn
um Hellusund, en vér reyndust
þeim til allrar hamingju ofjarlar!
Hugsið þér yður aðferðina sem
þeir hafa til þess að reyna að
koma fram hefndum! Skip þeirra
liggja að jafmaði það utarlega, að
skot frá landvirkjum vorum ná
ekki til þeirra, en þegar rökkva
tekur, eða þoku slær yfir, þá læð-
ast þau ögn nær og láta skothríð-
ina dynja á hinum friðsömu
strandþorpum, myrða konur,
böm og gamalmenni og splundra
sjúki’aihúsunum. Haldið þér að
við látum slíkt atferli Mðast til
'lengdar? Hvað gétum vér tekið
ti'l bragðs? Ef vér gætum náð
til þeirra í omstu, mundum vér
borga fyrir oss með rentum og
renturemtum, þá mundu þeir fá
sömu útreiðina og iþeir fengu í
sundinu fyrir mánuði síðan, ef
þá ekki aðra enn þá eftirminni-
legri. Vér höfum engan flota, er
,vér getum sent til Englands til
þess að skjóta þar á vamarlausa
bæji, eins og þeir láta sér sæma
að gera á voru l'andi. — Þess-
vegna hefir stjómin ákveðið að
láta flytja tafarlaust alla enska
og f ranska borgara burt úr Mikla
garði, og koma þeim fyrir í Galli-
poli. — pá gefst þessum illræðis-
mönnum eikki tækifæri að strá-
drepa lengur vora menn, nema
því að eins að stúta sínum eigin
samiborgurum hlutfallsleiga.
Eg sagði honum, að esf ástaind-
jð væri í raun og vem eins og
hann skýrði frá, mundi eg á eng-
an hátt hafa viljað takast á hend
,ur að verja það. — En um leið
benti eg honum á með alvöruorð-
um, að ákærur hans ihefðu ekki
við allra minstu rök að styðjast
— að hann væri að bera ósannar
sakagiftir á sambandscþjóðimar
og að honum Myti að vera kunn-
ugt um þetta sjálfum.
Framh.
Outftals. SLJ. 414. Næturt. 6tJ.: »•«.
Kalll sint & nðtt og decri.
DR. B. GBRZABEK.
M.R.C.S. frft Englandi, L.R.C.P. fra
London, M.R.C.P. og M.R.C.S. frft
Manitoba. Fyrverandi aCstoCarlæknlr
viC hoepltal i Vlnarborg, Prag, o«
Berlin og fleirl hoapitöl.
Skrifstofa i eigin hoapltall. 415—41
Pritchard Ave., Winnipeg, Man.
Skrifstofutími frft 9—12 f. h.; 8—
og T—9 e. h.
Dr. B. Gerzabeke edgið hospítal
416—417 Pritchard Ave.
Stundun og lækning valdra ajúk-
linga, sem þjftst af brjðstveikl, hjart-
veiki, magaajúkdðmum, lnnýflaveikl,
kvenajúkdðmum, karlmannaajúkdöm-
um, taugaveiklun.
Dr. O. BJORN&ON
701 Lindsay Building
rKl.KPHONBlQARRY
Officetimar: a—3
HklMILI:
764 Victor 6t.®et
fRMraONEi GARRY 703
Winnipeg, Man.
Dr- J. Stefánsson
401 Boyd Building
COR. P0RT\Ct A7E. & EDMOpTOJI 3T.
Stuadar eingöngu augna, eyina. nef
og kverka sjúkdóma. — Er að hitta
frá kl. 10 12 f. h. «g 2 5 e. h.—
Talsími: Main 3088. Heimili 105
Olivia St. Talalmi: Garry 2315.
Dr. M. B. Halldorson
401 Boyd Building
Cor. Portage Ave. og Edmonton
Stundar sérstaklega berklasýkl
og aCra lungnasjúkdðma. Er aC
finna & skrifstofunr.1 kl. 11—
12 f.m. og ki. 2—4 c.m. Skrlf-
stofu tals. M. 3088. Helmill: 46
Alloway Ave. Talsiml: Sher-
brook 3158
MABSil f [om
V»B sölutorgiC og City Hall
Sl.00 til $1.50 á dag
Eigandi: P. O’CONNELL.
J. G. SNÆDAL,
TANNLŒKNIR
614 Someraet Block
Cor. Portage Ave. «g Donald Streot
Tals. main 5302.
BIFREIÐAR “TIRES”
Goodyear og Dominion Tlres ætiB
á reiSum höndum: Getum út-
vegaS hvaBa tegund sem
þér þarfnist.
Aðgerðum og “Vulcanlzing” sér-
stakur gaumur gef’nn.
Battery aBgerSir og bifreiBar tll-
búnar til reynslu, geymdar
og þvegnar.
AUTO TIRE VUliCANlZING CO.
309 Cumberland Ave.
Tais. Garry 2767. OpiS dag og nött
Verkstofu Tals.:
Garry 2154
Heim. Tals.:
Garry 2949
G. L. Stephenson
PLUMBER
Allskonar rafmagns&höld, svo sem
straujárn vfra, ailar tegundlr af
glösum og aHvaka (batteris).
VERKSTQFA: 676 HOME STREET
J. H. M
CARS0N
Byr til
Allskonar llml fyrir fatlaða menn.
einnlg kviðslitsumbAðlr o. fl.
Talsími: Sb. 2048.
338 COIjONY ST. — WTNNIPEG.
TH0S. H. J0HNS0N og
HJÁLMAR A. BERGMAN,
íslenzkir lögfræQingar,
Sksifstofa:— Rcom 8ti McArthur
Building, Portage Avenue
AmiTon: P. O. Box 1658,
Telefónar: 4503 og 4504. Winnipeg
Tals. M. 3142
G. A. AXF0RD,
Málafoerslumaður
503 PARIS BUILDING
Winnipeg

JOSEPH TAYLOR
DÖGTAKSMAÐUR
Heintilis-Tals.: St. John 1844
Skrif stofu-Tals.: Main 7978
Tekur lögtaki bæSi húsaleiguskuldir,
veBskuldir, vixlaskuidir. AfgreiBir alt
sem aB lögum lýtur.
lloom 1 Corbett Blk. — 615 Main St.
Gísli Goodman
TINSMIÐUR
VBRKSTŒÐI:
Horni Toronto og Notre Dame
«.r^SS
J. J. Swanson & Co.
Veizla með fasteignir. Sjft um
leigu & hútum. Annaat lftn og
eld'sftbyrgðir o. fl.
504 The Kenslugton.Port.ftfeSmitib
Phone Main 2597
A. S. Bardal
846 Sherbrooke St.
S.lur likkistur og annaat um útfarir.
AUur útbúnaður aft bezti. Ennfrem-
ur selur hann alakonar minnisvarða
og legsteina.
Heímlli. Tals - Qurry 1151
SkrifOtofU Tale. - Garry 300, 376
Giftinga og ...
Jarðartara- blom
með litlum fyrirvara
Birch blómsali
616 Portage Ave. Tals. 720
ST. JOHN 2 RING 3
Williams & Lee
Vorið er komið og sumarið f nftnd.
fslendlngar, sem þurfa aB fft sér
reiShjði, eSa láta gera viS gömul,
snúi sér til okkar fyrst. Vér höf-
um einkas’lu á Brantford Bycycles
og leysum af hendi aliskonar
mötor aSgeröir. Avalt nægar byrgS-
ir af “Tires’’ og ljðmandi barna-
kerrum.
764 Sherbrook St. Horni Notre Danw
Gerið ráð fyrir mót-
lætisdögum.
pað má vera að það eigi fyrir
þér að liggja að stríða við maga-
veiki, harðMfi, vindspenximg,
'höfuðverk og yfirhöf uð alskonar
þreytu og muntu því þá þarfn-
ast Triners American Elixir oí
Bitter Wine, sem er bezta með-
aJið við allri óreglu á maganum.
pað getur og hent sig að einhver
af fjölskyldunni eigi vanda fyrir
gigt og ’því sem henni fylgir og
þá mun þér þykja vænt um að
hafa Triners Liniment við hend-
ina. Eiimig gæti átt sér stað að
þú fengir kvef og þá er Trinera
Cough Sedative bezta meðalið.
Þú getur fengið öll þessi meðöl í
lyfjabúðum. En svo gæti verið
að lyf salinn væri útseldur af þess
um meðulum og að vér ekki gæt-
um afgreitt pantanir hans eins
fljótt og skyitii af því meðala
stofa vor er önnum kafinn við
ýmsar stjómarpantanir. Búið
yður því út í tíma og kaiupið Jo-
seph Trinera meðul og hafið þau
ætíð við liendina. — Joseph Tri-
ner Compaaiy, 1333—1343 S.
A'shland Ave., öhioago, 113.