Lögberg - 23.01.1919, Page 1
SPIERS-PARNELLBAKING CO.
ábyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verð sem verið
getur. REYNIÐ ÞAÐ!
TALSÍMI: Garry 2346 - WINNIPEG
Það er til myndasmiður
í borginni
W. W. ROBSON
490 Main St. - Garry 1320
32 ARCANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 23. JANÚAR 1919
NUMER 4
Friðarþingið sett.
pau stórtáðindi gerðust kl. 3
síðaeliðinn laugardag, að friðar-
þing það hið mikla, er gera á út
um afleiðingar styrjaldarinnar,
var fí'ett í París, eftir langan
undirbúning.
Porseti Frakklandis, Poincare,
•setti þingið og ibauð fulltrúana
velkoanna. —
piwgsetningm fór fram á skrif
stofu utanríkisráðaneytisins
franfíka.
Eftir blaðafregnum að dæma
rikti fullkomin eininig og bróð-
urhugur yfir fyrsta fundinum.
Ciemenceau yfirráðgjafi
Frakka var kjörinn forseti þings
ins, í einu íhljóði, samkvæmt upp
ástungu frá Wilson Bandaríkja-
fometa.
Hér fylgir á eftir listi yfir
nöfri' fulltrúa þeirra, er í byrjun
þingsdns voru mættir til þess að
taka iþátt í friðarsamningunum,
fyrir hönd hinna ýrnsu þjóða:
Frakkland: George Clemen-
ceau, yfirráðgjafi; Stephen
Piclhion. utanríkisráðgjafi; Louis
Klotz fjármálaráðgjafi; Andre
Tardieu, sendiherra Frakka í
Bandaríkjunum, og Júles Cam-
bon.
Breiland hið mikla: David
Lloyd Oeorge, forsætisráðgjafi;
Artlhur J. Balfóur, utanríkisráð-
gjafi; Andrew Bonar Law, for-
seti leyndarráðsins; George Nic-
holö Barnes, fulltrúi verkamanna
og annar varafu'lltrúi.
Bandaríkin: Woodrow Wilson
fonseti; Robert Lansing, ríkis-
ritari; Henry White; Col Ed-
ward M. House og Gen. Tasker
H. Blks.s.
ítalía. Vittoro Orlando, yfir-
ráðgjafi; Baron Sonnino, utan-
i-íkisráðgjafi; Antonio Salandra,
fyrv.yfirráðgjafi; Salvago Raggí
fiármálaráðgjafi.í sem við em-
bæftti tók af Frances Nitti, er
i.ýlega sagði af sér.
Japan: Sionji greifi, fyrv.
forsætisráðherra; Baron Macino
Baron Ohinda; Baax)n Maitrui og
Hayatsíhi greifi.
Brazfilía: Epitacio Pessa, þing
maður öldungadeildarinnar; Dr.
Pendía Caloreras og Raoul Fem-
andez, fúlltrúi þjóðiþingsins.
Belgía: Paul Hymans, utan-
ríkisráðgafi; Emil Vandervelde
og M. Vanden Heuval.
Serbía: Nikola Pachlitelh, fyrv
yfirráðgjafi; M. Trumbitclh; Dr.
M. Rvesnitch, sendiíherra Serba
í Frakklandi og M. Reber þing-
maður.
Grikkland: Eliptiheries Veni-
zelos, forsætiisráðgjafi og M.
Politis utanríkisráðgjafi.
Rúmenia: M. Bratio, yfirráð-
gjafi og M. Misher.
Coecho - Slovakia:. Dr. Karl
Lramarz, yfirráðgjafi og M.
Benes, utanríkisráðiherra.
Pólland: M. Donowslki, sem
kegnt, íhefir fulltrúastörfum þjóð
ar .sinnar, við allslherjarstjórn
sambandfíþ j óðanna, meðan á
striðinu stóð og M. Pifeudski.
China: Lu Cheng Heang ut-
anríkisráðherra, ásamt öðrum
ulltrúa, sem enn ihefir eigi nafn
greindur verið.
Canada: Sir Rcvbert Boi*den
tonsætferáðherra og Sir George
toster verzlunarráðgjafi.
Á.stralía: WiJliam Morrfe
Hughes yfirráðiherra, áisamt öðr
um fulltrúa, ónefndum enn.
Suður-Afriku lýðveldið: Gen-
Bouís Botiha og Gen. Jan Smuts.
Indía: Rajah og S. P. Sinah.
Siam: M. Charron, sendi-
herra Siam<sibúa í Frakklandi.
New Zeeland: William F.
Masfæy forsætferáðherra.
Portugal: Ejas Moniz.........
Auk þesls munu allar hlutlausu
Bíoðirnar senda fulltrúa á friðar
P’ngið, er á líður, og til þess kem
J aS ^ða um og útkljá uppá-
? ungu Wifeons forseta um alfe-
|®>*jar þjóðasamband (League
ot Natíons).
. ‘Þýzkaland stjómaði með
;y«i. — og fyrir jámi beið
byzka^ hervaldið þann ákveðn-
ósigur, er isögur fara af,”
■ . Pöincare forseti í niður-
a8i ræðu sinnar, um leið og
jann j nafni Frakklands þakkaði
o lum sambandsiþjóðunum fyrir
drengílega þátttöku í stríðinu,
''Hklaði og árnaði þeim blessun-
ar og Iheilla í framtíðinni.
Minnisvarðamálið.
Eins og vér skýrðum frá í
síðasta blaði, þá var fundur hald
inn hér 1 Winnipeg 14. þ. m.
Fundarstjóri Hon. Thos. H.
Johnson skýrði frá tildrögunum
að 'því að hann Öhef ði verið boðað-
ur af sér og Dr. B. J. Brandsyni.
pau væru að á síðasta kirkju-
þingi hefði séra Bjöm B. Jóns-
eon gefið $125.00, sem vísi til
sjóðs, er varið skyldi þegar að
i hann væri orðinn nógu stór og
tími þætti til korninn, tilþess að
reisa föllnum vestur-íslenzkum
l'hermönnum sæmil'egan minnis-
varða, og hann hefði falið sér
og Dr. B. J. Brandsyni að varð-
veita þessa peninga, þar til al-
mlennar framkvæmdir yrðu hafð
ar í málinu. Las hann því næst
upp aftirfyllgjandi bréf, sem séra
Björn afhenti með peningunum,
og hljóðar:
Wpg. Man.,25. júm 1918
Hon. Thomas H. Johnson
og
Dr. B. J. Brandson.
, Kæru vinir!
Hér með afhendi eg ykkur
! peninga að upplhæð eitt hundr-
| að tuttugu og fimrn dollara, og
bið ykkur að vera forráðendur
(Trustiees) þessa sjóðs, sem skal
vera byrjun á samskotum í al-
mennan sjóð. er safnað skal til
meðal fslendinga í Ameríku, án
tillits til flokka eða félaga, sem
nokkur önnur mál hafa að öðru
leyti en þvá, sem einstök félög
gefa í sjóðinn, á sama hátt og
einstaklingar. — Sjóð . þessum
skal varið til þess eins, að koma
upp sæmilegu minnismerki yfir
þá hermenn íslenzka eða af ís-
Íenzkum ættum, sem leggja líf-
ið í sölumar, hvort Iheldur er hér
í Canada eða Bandaríkjunum,
íyrir föðurland og frefei í styrj-
öldinni miklu, sem nú er háð. —
Vonasti eg svo góðs til ykkar, að
þið komið máli þessu á framfæri
er ástæður leyfa.
Vinsamlegast.
Björa B. Jónsson.
Tillaga Dr. Brandsonar:
“pessi fundur skoðar það sem
sjálfsagða skyldu allra íslend-
inga í þessari heimsálfu, að
leggja sitt fram til þess, að við-
eigandi minnisvarði sé reistur
til handa þeim mönnum, af ís-
lenzku bergi brotnum, s'em létu
lífið í Iþjónustu þess dýrmæta
og réttláta málefnis, sem Banda-
þjóðirnar börðust fyrir í hinu
miklia stríði, sem nú hefir verið
lcitit til sigursæla lykta.
Tillaga séra B. B. Jónissonar:
“Fundurinn kýs níu menn,
sem framkvæmdanefnd, sem sé
byrjun til miðstjórnar fyrirtæk-
isins. Skulu þeir setja sig í
samband við allar bygðir fslend-
inga í Vesturheimi, og fá til að-
stoðar starfsnefnd í ihverri bygð
og skal hver starfsnefnd í bygð-
unum kjósa úr sínum hópi menn
í miðstjórnina, jafnmarga og
miðstjórnin til tekur. Mið-
stjómina skal þegar löggilda,
samkvæmt lögum Manitoba-
fylkis.”
Samþykt í einu hljóði.
Tiliaga Amgr. Jónssonar:
“Fundurinn lýsir >Tir þeirri
ósk. til forstöðunefndarinnar, að
hún snúi sér sem fyrst til Ein-
ars Jónssoar viðvíkjandi fyrir-
huguðum minnfevarða.
Samþykt.
Ljúfar raddir.
Skeyti á þjóðræknisfund.
Samkvæmt áskorun.
Að mér þó sé Ktið lið,
Læt eg uppi mína þrá:
pjóðerni vort — það eg styð,
petita svona — hvað eg má.
Jón Kjærnested.
“Lestrarfélagið “pjóðemið”,
á Winnipeg Beatíh, má telja með
j'jóðræknfefnugmyndinni, þó að
fundi hafi elkki orðið við komið
fyrir Winnipeg-fundinn núna um
þetta efni.
J. K.”
pannig skrifar skáldið á
“Beaoh”, og er hann fyrstur til
að verða við áskorun minni um
þjóðræ'kmis-yfirlýsingu, sem birt
var í blöðunum nýlega. Hafi
J. K. heiður og þökk fyrir þessa
Ijúfu rödd síua. — Hvaðan mun
hin önnur óma.
j Að margar slíkar raddir vaki
í vestur-iísle n zk um brjóstum,
þarf ekki að ef a; nú er aðeins að
lyfta þeim út yfir túngarðinn,
svo þær blandfet saman og úr
vei’ði ein rödd, rík og há, ljúf og
laðandi, er Ijóði hverjum íslend-
ing í eyra með unaðshreim Jón-
asar: “Ástkæra, ylhýra málið,
og állri rödd fegra! Blíð sem að
bami kvað móðir Á brjósti svan-
hvítu; Móðurmálið mitt góða,
Milda og ríka, Orð áttu enn eins
og forðum, Mér yndið að veita.’’
. Meðlimir íslenzkra félaga!
Takið eftir: Hreyfið þessu máli
á fundum yðar og leggið fram
yðar skerf S hina sameiginlegu
h'ljómibylgju, er í vorblænum leiki
um hvert* vestrænt Islands bam.
Nú er hin æskilega tíð!
II.
“Á milli 40—50 ár hafa íslend
ingar dvalið hér í landi, og má
með sanni segja, að flestar hugs
anlegar þrautir hafi orðið á vegi
þeirra. Jafnsatt er það, að þeir
hafa sigrað þær eins vel og
nokkur annar þjóðflokkur, er
hér býr. Betur en margir.
Leiknir sem lærðir hafa. á ís-
lenzkum þrótti, klifrað menh-
ingarstigann og með íslenzku
þori náð ákveðnum höftum þar.
.... pegar hér er komið sög-
unni, erum vér stödd á þeim
tímamótum, þar sem hverjum
hugsandi manni er ljóst, að
þjóðerni vort og tunga er í hættu
stödd. Gæ'tum vér lagt þjóð-
erniseinkenni og tiingu niður,
eins og gamlan fatnað, þá væri
sjállfisagt að gjöra það, svo fram-
arlega sem canadískt þjóðlíf
græddi á |því. En bæði er oss
þetta ómögulegt, og ekkert
væri við það unnið.
Menn og konur af íslenzku
bergi brotin geta 'lagt lífið í söl-
urnar fyri það er þau unna. En .
að skifta um isál sína er öllum
um megn. Ekki mundi Canada-
veldið græða á slíkum skiftum,
þó þau væru möguleg. Hróður
hennar rýrnar við ihvert það
blém, sem deyr án þess að festa
rætur.
Spursmálið beinist því að
hverjum einstaklingi: Hvað
get eg gjört til þess að íslenzk
tunga og íslenzkt þjóðerni lifi,
þó ekki væri nema einum manns
áldri ’lengur hér í landi ?
Hver og einn svarar eftir
föngum. En váðisýnum mönn-
um er ljóst, að eitthvað ákveðið
þarf að gjörast, til þess að sam-
eina svör ]>essara einstaklinga.” |
pannig ritar Rahnveig Kr. G. I
Sigurþjöm'sson í Leslie. petta
þykir mér Ijúf rödd, og eg get |
ekki stilt mig um að birta hana
hér, höf. til verðugs heiðurs ogi
öðrum góðum bi'æðruim og systr-:
um til eftirdæmis.
Og Matthías, góðskáldið snjalla, j
hrópar til vor með háum tón-1
um, á
M á 1 i, sem hefir mátt að þola 1
tneinin flést, sem skyn má;
greina:
fe og hungur, eld og kulda,
áþján, nauðir, svartadauða;
málið fræga söngs og sögu,
'sýnu ibetra guðavtíni, —
mál, er fyllir svimandi sælu
sál og æð, þótt hjartanu blæði.
Sturla kvað yfir styrjar-hjarli,
Snorri sjálfur á feigðar-þorra;
ljóð fá auði lyfti Lofti;
Lilja spratt í villi-jkyljum.
Araison mót exi sneri
andans sterka vígabrandi.
Hallgrímur kvað í heJjar nauð-
um
heilaga glóð í freðnar þjóðir.
Heyrið skáld á fimbúlfoldu:
fram í stafn í drottins nafni.
Yður eg fel — það sjái sólin —
sverð, er dýrast fengið verður:
það er harpan, hert og orpin
Hekluglóð og jökulflóði, —
vígð í Dvalins voða-ibygðum.
vöggu-óð og föðurblóði!
pæri eg yður við sól og báru,
isæri yður við líf og æru:
Yðar tungu (orð þó yngist)
aldrei gleyma í Vesturheimi!
Munið að skrifa meginistöfum
manna-vit og stórhug sannan!
Andans vigur er æfistundar
eilífa Iffið —
Hverju svarar felenzka sálin
vestræna ?
pjóðrækinn.
Einn af stofnendum fyrstu Good !
templarareglunnar á fslandi.
Mr. Guðmundur Nordal frá
Leslie, Sask., kom til bæjarins í
vikunni sem leið. Hann sagði
að spanska veikin væri óðum að
berasit út í hinni svokölluðu Hóla
bygð þar vestra. — Guðmundur
er 75 ára gaimall, og íþó ern vel —
fæddur 24. maí 1844 í Borgafirði
syðra. Sonur Guðmundar Ás-
mundssonar og Steinunnar Sæ-
mundardóttur; og er einn af
þeim, sem mynduðu fyrstu Good-
templarastúkuna á Akureyri, 10.
janúar 1884. Og segir Guð-
mundur svo fyá þeim tildrögum:
“Eg ólst upp hjá foreldrum
mínum, iþar til eg var 14 ára. En
þá fór eg frá þeim og í vinnu til |
vandalausra, þar sem mér grædd j
ist nokkurt fé. En um þær j
mundir var gleði mikil á meðal
manna á mfnu reki, en sam-
fara' henni var ávalt drykkju-1
skapur meiri og minni, og j
þóttu þeir ekki menn með
mönnum, sem ekki vildu taka
þátt í gleðiskap þeim. Fyrst og
íremst er það nú á móti eðli hins I
unga manns, að taka ekki þátt I
gleði lífsins, og iþað er með öllu
óþolandi fyrir ungmenni að vera
ekki talinn maður með mönnum.
Svo eg drógst brátt út í þessa
gleði, og með gleðinni út í
drykkjuskap, og ugði ekki að
mér á þeim vegi, þar til efni mín
voru farin að ganga mjög til
þurðar.
Árið 1876 fluittfet eg til Akur- j
eyyar. Var þar þá mannval
gott og glatt á ihjalla og drykkju-
skapur mikiU, og rak iþar að, að
sumum fór að ofbjóða það. Var
þá, að nokkrir menn þar í bæ,
tóku sig saman, þar á meðal
Friðbjörn Steinsson, Karl Kristj
ánsson og eg, til þess að tala um
hvernig að mætti stemma stigu
fyrir drykkjuskapnum. Fundir
voru haldnir í prívatihúsum tvisv
ar í viku og vanst okkur brátt
liðsauki, og upp úr þessum sam-
tökum var fyrsta Goofilemplara-
stúkan á íslandi mynduð 10. jan.
1884 þar á Akureyri í sal á efra
loftinu í húsi Friðbjörns Steins-
sonar, og var eg fyrsti innvörður
í stúkunni fsafold nr. 1, og var
35 ára afmæi hennar 10. janúar
s. 1., og er eg nú sá eini, sem á lífi
er iþeirra manna, sem gengust
fyrir myndun þeirrar stúku.”
,Árið 1903 fluttist Guðmundur
til Ameríku, og ihefir aðallega
dválið úti í Vatnabygðum síðan
að ihann kom til þessa lands.
Hann hygst að bregða sér suð-;
ur til Amaud, þar sem bróður- |
dóttir hans, Mrs. Jóh. Sveinsson,
býr, og dvelja þar um t!ma.
BANDARIKIN
Um mánaðarmótin des og jan-
uar var sprengikú'la sett við hús-
dyr yfirdómarans í Philadelphia
og sprakk 'hún þar, og auk hans
eígin húss, sem skemdist mjög
urðu skemdir á húsum aðstoðar-
lögreglustjórans og forseta
verzlunarráðs bæjarins. Bol-
sheviki æsingarmenn kváðu vera
valdir að spillvirkjunum.
Mr. Lever forseti akuryrkju-
máianefndar Cöngressins hefir
gefið tilkynmngu um að hann
innan fárra daga ætlaði sér að
flytja frumvarp þess efnis að
stjórnin keypti alla uppskéru
bænda í Bandaríkjunum, sem
framleidd yrði 1919 fyrir hið
fast ákveðna verð og selja svo
aftur á álheimsmarkaðnum, fyr-
ir hvað svo sem að hún gæti
fengið fyrir það.
Skýrsla frá ihinum stærri lífs-
ábyrgðar félögum sýnir að þau
hafa borgað út $52,408,000 í
sambandi við 120,000 dauðsföll
áf völdum spönsku veikinnar.
ping héldu verkamenn í New-
York ríki í Albany. Rætt var
um hvern iþátt verkamenn gætu
tekið í því að byggja upp það
sem aflaga hefði farið heima
fyrir í sambandi við stríðið, og
hvernig að þeir gætu sem bezt
tryggt sín velferðarmál.
pegar að Cubastjóm frétti
um Irát Theodors RooSevelts sam
þykti ún að veitia $25.000 til þess
að reisa honum minnisvarða.
Dómsmáladeild Bandaríkjanna
hefir gefið til kynna að óhjá-
kvæmilegt sé að taka fjölda af
Bofeheviki æsinganmönnum í
Bandaríkj unum fasta, og af sum
um þeirra verði borgararéttur-
inn tekin og þeir sendir burt úr
landinu.
CANADA
Auðug fiskimið.
Mjög er hún merkileg skýrsla
landa vors, Norðurfarans al-
kunna, Vilhjálms Stefánssonar,
á meðal annare sem hann til-
kynnir stjóminni, er að sfldar-
fiskimið séu ágæt við norður
strendur Canada, einkum nálægt
mynni McKenzie árinnar, og er
sú uppgötvun líkleg til að verða
afar mikils virði fyrir Canada
þegar samgöngur verða góðar.
Að líkindum verður langur tími
enn þar til skýrslan í heild sinni
kemur fyrir álmenningssjónir,
en vér bíðum eftir henni með
óþreyju.
Dómsmálaráðherra Manitoba
fylkis Hon. Thos. H. Johnson
hefir verið kosinn forseti nefnd-
ar þeirrar er stendur fyrir hin-
um svo kallaða Jefferson High-
way. En það er bifreiðarbraut
sem liggur — jþegar að hún er
fullgjörð alla leið frá Winnijæg
og til New Orleans, sem er höf-
uðstaðurinn, í Loufeiana og stend
ur beggja megin við Mississippi
ár.a, hér um bil 170 mílur frá !
mynni ihennar, og er einhver
scærista verzlunarborg Banda-
ríkjanna.
ping frjálslynda flokksins í
Alberta.
Á flokksþingi Liberala í Al-
berta, sem haldið var í Calgary,
var samþykt:
1. Að skora á sambandsstjórn
ina að aíhenda fylkinu tafar-
laust náttúruauð þann, sem væri
innan jæss vébanda, til eignar og
umráða, og að sambandsstj órnin
bæti því að fullu skaða þann, er
það hefir beðið á þessum eign-
um, svo sem landeignum, sem
|)ví bar, en hafa verið seldar,
einkaleyfum, sem gefin hafa ver-
ið á n'ámalöndum og skógarítök-
um.
2. Tafarlaust sé tekið til
starfa af sambandsstj órninni að
velja og mæla út land handa aft-
urkomnum ihermönnum; kaupa
land, sem hæft væri til akur-
yrkja, sjá fyrir nægum pening-
um í samibandi við veðlán til her-
manna, er á slík lönd settust; að
séð væri urn að rjómabú yrðu
(Stofnsett í sambandi við þessar
framkvæmdir, þar sem þeirra
þyrfti með, og að öðru leyti
hrinda þessu máli áfram fljótt
og vél, — að framkvæmdir í
þessu imáli enn sem komið er haf i
\erið litlar og ófullkomnar.
3. Að borga skyldi sömu dag-
iaun konum og körium, sem að
sömu vinnu væru (indrustial
workers), og að vinnutími þeirra
skyldi vera 8 stundir á dag; að
barnnað iskyldi vera að láta börn
vinna í verksmiðjum eða að nokk
urri annari daglaunavinnu innan
viss aldurstakmarks, og að lág-
mark skyldi sett á daglaun allra
“indrustial workers”, eftir kring
umstæðum og atvikum.
4. Um tollmál ríkisins fórust
Hon. A. G. McKay svo orð; “í
mörg ár hefir fjálslyndi flokk-
urinn í Canada verið að vinna að
því, að lækka tollana, og hefir
unnist nokkuð á í þeim sökum;
og sama stefnan er það, sem
fram kom í stefnuákrá bænda, er
þeir sömdu og gáfu út í nóv.
1918. Á milli þeirrar stefnu-
skrár og stefnu frjáfelynda
flokksins er enginn munur, enda
hafa bændurnir og frjáfelyndi
flokkurinn haldist í hendur svo
árum skiftir, og urðu stefnur
þeirra ekki aðgreindar. Bænd-
urnir kröfðust ]>ess ekki að allir
tollar væru skafnir í burtu; en
þeir krefjast þess, að þeir séu
lækkaðir; og svo gjörum vér.”
5. Sami maður, Hon. A. G. Mc.
Kay, bar fram uppástungu um
að krefjast þess, að sambands-
stríðskiosningalögin væru numin
úr gildi. Skýrði frá mörgum
tilfélium þar vestra, þar sem að
bændur — sikandínavisikir og frá
Bandaríkjunum — hefðu sent
borgarabréfin til Ottawa í saim-
bandi við heimilisréttarlönd sín,
en hefðu fengið afrit af þeim.
En þegar þessir menn hef ðu kom
ið á kjörstaðinn, hefðu þeir ver-
ið gjörðir afturreka samkvæmt
skipunum frá Ottawa. — Uppá-
stunga ]>essi var samþykt í einu
hljóði.
Samskonar uppástungu hefir
fylkfeþingið í Saskatchewan
samþykt alveg nýlega.
Um 400 fulltrúar voru stadd-
ir á þinginu.
Gunnar Sveinsson
er fæddur að Klúku í Fljótsdal í
Norður-Múlasýslu á fslandi 21.
ágúst 1863. Foreldrar hans
voru Sveinn porsteinsson og
Mekkin ólafsdóttir, bæði löngu
á undan gengin. ófet Gunnar
upp fyrstu árin hjá föður sínum
og móður, en síðar hjá bróður I
sínum Sigurði og konu hans
Ingibjörgu Gunnarsdóttur, sem
bjuggu á Egifestöðum í sömu
sveit og Gunnar fæddist. Til
Ameríku fluttist hann árið 1886
og settist að í Winnipeg, hvar
hann litlu seinna gekk að eiga
Krfetínu Finnsdóttur, prests
Jónsisonar á Klyppstað í Loð-
mundarfirði, og konu has ólaf-
ar. Árið 1904 fluttu Mr. og
Mrs. Sveinsson sig vestur að
hafi og settust að i Blaine, Was-
hington Qg dvöldu þar örfá ár; j
tóku sig síðan þar upp aftur og;
fiuttiu til Seattle í kringum 1906!
eða það ár, og ibjuggu þar upp j
frá því, þar til dauðinn aðskildi
þau og kallaði Gunnar burtu frá
henni, á sviplegam hátt þann 27.
nóv. s. 1. Dauða hans bar þann-
ig að íhöndum, að hann var að
ganga heim til sín' þenna dag
einn síns liðs, frá vinum sínum 1
og dóttur, sem ihann var að heim :
sækja, og bjuggu skamt frá
heimili hans, en er hann gefck
yfir síðasta strætið, sem var alt
steinlímt, kom bifreið á brun-
andi ferð og kastaði honum svo
hart niður á steinstrætið, að
hann beið bráðan bana af. Sjón
Gunnars var mjög biluð hin síð-
ustu ár hans, og hafði hann því
sjálfsagt ekki séð bifreiðina
nema í móðu. — Gunnar var vel
skýr og greindur maður, og bar
meiri skilninig á það sem gjörð-1
ist í umheiminum en alment
gjörist. Hann var ástríkur eig-!
immaður og faðir, og friður og
fyrirmyndar samkomulag á
heimili ihans, héldiust ávalt í
hendur. Sí og æ var hann kát-
ur eim að sækja, og ætíð um-
burðarlyndur og nægjusamur;
hafði þó oftar >af meira eða
minna heifeulasleik að segja,
eftir að hann kom til Seattle, en
sem hanni gjörði þó aldrei að ym-
kvörtunar- eða óánægjuefni.
Hann var skemtilegur í viðræð-
um og hollur í heilræðum. All-
ir, sem til hans komu, fundu að
hann bar gott skyn á margt, því
maðurinn var sennilega vel upp-
lýstur, og þar að aufci bráðskyn-
samur. Allir vildu fcoma til
Gunnars aftur, sem fcymst höfðu
honum einu sinni; enda var
þeim hjónum báðum samhent í
gestrisninni sem öðru. Ekfcja
og tvær dætur bera harm sinn í
huga út af á&tvininum látna,
með stillinig og hugprýði. Yngri
dóttirin, Finna að nafni, er gift
hérlendum manni, Samuel Han-
son; en sú eldri, Mekkin, ógift,
og hámentuð í tungumálafræði;
verður hennar getið frekar síð-
ar’- ,
Utiför hins látna fór fram frá
einni útfarastiofu bæjarins, að
j f jölda fólks viðstiöddum. Séra
J. A. Sigurðssom flutti ræðu og
jarðsömg. Gunnar sál. heyrði
til ísienzka söfnuðinum í Seattle
og einnig félaginu “Vestri”, er
heiðraði útiför ans með fögrum
og vönduðum blómkransi, sem
það lagði á kistu hins látna með
bróður.
Vinur hins látna.
í nefnd þeirri sem Overman
pefnd kallast og var til þess sett
að rannsaka ýmfelegt í sambandi
við stríðið, hefir sannast að
pjóðverjar, eða þeirra umboðs-
menn í Bandaríkjunum hafl
| borgað hinum alkunna stiga-
manni Mexicomanna, Villa $380-
.000 til herútibúmaðar og skot-
færa kaupa.
Eimskipafélag Islands.
Hér með tilkynnist að hinn
lögákveðni ársfundur vestur-ís-
lenzkra ihlutihafa í Eimskipafé-
lagi íslands verður haldinn hér í
borg, fcl. 8 að kvöldi þess 24. fe-
brúar 1919, til þess að útnefna
menn í stjórnamefnd félagsins.
f þetta sinn verður að útnefna
fjóra menn sökum þess, að út-
nefning sú, sem gjörð var á
fundi í fyrra, komsti efcki í hend-
ur stjómarnefndarinnar á fs-
landi nógú snemma til þess að
hún yrði lögð fyrir ársfundinn.
Tók stjómamefnd Eimskipa-
félagsinis því það ráð, að út-
nefna herra Árna Eggertisson til
ein's árs í nefndina fyrir hönd
Vestur-íslendinga, ásamt J. J.
Bíldfells, seim kosinn var á aðal-
fundi félagsins 1917. Er þvi
kjörtímabil þessara manna út-
runnið á ársfundi 1919. Allir
hluthafar félagsins búsettir í
Vesturheimi, sem ekki geta
mætt á áður greindum fundi,
eru því hér með alvarlega ámint-
ir um að senda útnefningar sín-
ar til undiritaðs eins fljótt og
þeir getia, og ekki síðar en 20.
febrúar n. k.
Rétit virðist að taka það fram,
að sökum þeirrar hreyfingar,
sem vart hefir orðið í íslands
blöðum út af þeim fclutakaup-
um, sem gjörð voru hér vestra á
síðastliðnuim vetri, er nauðsyn-
legt að útnefna til fslandsfarar
þá menn, sem líklegaistir em til
þess að geta sótt ársfundinn í
Reyfcjavík, því kringumstæða
vegna er nauðsynlegt að mál-
svarar Vestiur- fslend inga mæti
á þeim fundi.
Hlutdrægnislaust mælt er
mér, að svo komnu, efcki kunn-
ugt um aðra menn, sem líklegir
séu til íslandsferðar á komandi
sumri, en þá Árna Eggertisson
Ásmundur P. Jóhannsson, J. J.
Bíidfell frá Winnipeg og Ámi
Sveinsson frá Glenboro.
Winnipeg 20. jan. 1919.
B. L. Baldwinson,
727 Sherbrooke St.
Fréttir.
Prins John, yngsti sonur George
konungs, deyr í svefni.
London 19. jan. — Prins John,
yngsti sonur Georgs konungs,
lézt að Sandringham í fyrrinótt.
— Hann hafði Verið vfeikur æði
lengi. Prinsinn var fæddur 11.
júl! 1905.
Samsæri til þess að myrða for-
ingja sambandsþjóðanna.
Sú fregn hefir borist hingað
jfrá Geneva 19. þ. m., að nokkrir
! þýzkir og rússneskir Botehe-
vikingar hafi verið teknir fast-
ir af lögreglunni í Lauzanne;
höfðu iþeir í vörzlum sánum föfe-
! uð vegabréf til Parísarboingar.—
Blaðið Gazette. sesm gefið er út
í Lauzanne, segir að Bofehe-
vikijátiendur þessir hafi verið
sendir út af örkinni til ]æss að
myrða Clemenceau, Wilson for-
seta og Lloyd George. — pað er
flést á sömu bókina lærti úr her-
búðum Bofehevikinganna.
Einn fslendingur í 16. þingi
Dakotaríkis.
Bfemarck, N. D., 17. jan. —
Margvfsleg þjóðemi eiga full-
trúa á hinu 16. iþingi Dakotarík-
isins, og þar á meðal er einn fs-
lendingur, af hinum iharðsnúna
þjóðflokki norðursins, sem átt
hefir sinn góða þátt í því, að
rælkta og byggja upp hinn efra
| hluta Rauðarárdalsins. Maður
sá er Col. Paul Johnson frá Mo-
untain, þingmaður Pembina-
kjördæmisins, einn hinna fáu eln
dregnu Democrata, er á þingi
sitja að þessu sinni. Hann er
maður, sem mikið hefir látið til
sín taka * héraði, og imá vænta
þess að áhrifa hans gæti eigi all-
lítið á þingi því, er nú stemdur
yfir.
(pýtt úr Grand Forks Herold.)