Lögberg - 24.04.1919, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 24. APRfL 1919

ö g b c r g
Gefið út hvern Fimtudag af Th« C«l-
umbia Pren, Ltd.,Cor. William Ave. &
Sherbrook Str., Winnipeg, Man.
TALSEVfí: GARRY 41« og 417
Jón J. Bíldfell, Editor
J. J. Vopni, Business Manager
btanásknft til blaðsins:
THE eOLUMBIA PRES8, Ltd., Box 3172. Winnipog, N|an.
Utanáakrift ritstjórana:
EDITOR LOCBERG, Box 3172 Winnipog, ^an.
VERÐ BLAÐSINS: »2.00 um árið.
llllllllllil!li[|lllllli!lillllllllllllllliílll)WlllilllllllimHIIIIIIIIIIII
Lífsgleði
Eitt af því fegursta sein lífið getur veitt
er lífsgleði, og fátt er }>að sem hægt er að segja
mönnum eða konum meir til ihróss, lieldur en
það að þau séu lífsglöð, og fátt er það, sem
færir meiri yl inn í hið ikalda líf vort heldur en
návist lífsglaðra manna og kvenna. i
Oft höfum vér heyrt menn segja: Ó, hvað
hann eða hún á gott að vera svona lífsglöð. Og
svo er þar við látið sitja, án }>ess að reynt sé
til að gjöra sér grein fyrir því hvernig á þess-
ari lífsgleði standi, ogfíka án þess að hugsa um
hve afar þýðingannikil hún er.
Menn hugsa kannske ekki um það, að lífs-
glaði maðurinn eða lífsglaða konan hafa
þurft að leggja á sig afarmikið erfiði til þess
að eignast ihana. Hugsa máske ekki um það,
að þegar þeir fyrst komu auga á perlu Kfsgleð-
innar, að þá hafi hún skinið á sorgar-hafsbötni
og að þeir hafa orðið að kafa sjóinn t-il botns til
þess að ná henni.
Eitt er alveg víst, og það er að enginn mað-
ur getur eignast sanna lífsgleði fyrirhafnar-
laust. Og hitt er líka víst, að enginn þarf að
fara á mis við hana, senx er reiðubúinn að borga
verðið sem hún kostar.
Svo spursmálið verður þá : Borgar það sig
að vera lífsglaður maður?
Og hvert er verðið ?
l»að mætti alt eins spyrja livort að Vólskin
náttúrunnar borgaði sig. Hvort að grösin,
blómin og jurtirnar mundu skreyta grundir,
dali og hlíð, ef að sólin ekki skini. Hvort
fuglarnir mundu syngja eins glatt. Hvort
jörðin mundi gefa eins ríkulegan ávöxt. Hvort
hún mundi veita mannanna börnurn eins ríku-
iega úr fofrðabúri sínu, ef sólin liætti að skína.
Og sólin þarf ekki að lxætta að skína til
þess að sýna og sanna o»s þetta. Það þarf ekþi
annað en að ský komi á milli vor og hennar til
þess að lífið verði dapurt og kaldara.
Og það sem sólin er náttúrunni, það er lífs-
gleðin lífinu. Mannssálin er sólin, og það er
undir henni komið hvort að dimt er eða bjart,
kalt eða hlýtt, bjartsýni eða bölsýni, gleði eða
hrvgð.
En ef að hún á að geta skinið eiils bjart og
sól náttúrunnar, þegar hún skín í heiði, þá má
ekkert ský vera á milli hinnar einstöku manns-
sálar og iþeirra, sem hún er með í lífinu, eða
réttara sem hún nær til, því ef það er, þá kólnar
í lífi mannanna, eins og í náttúrunni þegar ský
hylja sólina.
En það sem byrgir fyrir Kfsgleði mann-
anna er ekkert annað en það vonda og ljóta í
fari þeirra. Þar sem ljótar hugsanir búa og
ljót orð hrjóta af vörum, þar getur engin Kfs-
gleði verið, hvorki hjá þeim sem yfir þeim
hugsunum á að ráða, né heldur hjá þeim sem
þær ixerast til.
Hjá þeim sem óeinhi^gnin situr í hástóli
getur heldur ekki verið um neina Kfsgleði að
ræða, því hann er alfaf að svíkja lit — svíkja
sjálfan sig óg aðra. — Altaf að gjöra lífið
óhreinna og ljótara.
Enginn sá sem með framkomu sinni í lífinu
er spillaudi, getur sjálfur verið lífsglaður mað-
ur, né heldur getur orðið bjartara í kringum
nokkra manneskju í lífinu fyrir veru hans í því.
Svo til þess að geta verið Kfsglaður irtgður
þarf maður að vera hreinhjartaður maður, og
til jxess að geta aukið lífsgleðina í lífinu, má
ekkert af þessum illveðurs skýjuni mannlífsins
grúfa yfir sál vorri, því eitt einasta þeirra getur
byrgt svo fyrir lífsgleði mannsins að hún
fái hvórki að lauga eða verma hans eigin huga
né heldur náð til annara manna-.
Og þetta er verðið: “ Látið sama lunderni
búa í yður, sem var í Jesú Kristi”.
Oft er }>etta erfitt, og ef til vill mönnunum
ofvaxið. En það er engum manni ofvaxið að
revna — það er engum manni ofvaxið að vilja.
— Það er beinKnis skyilda allra manna að vilja
og reyna. t)g það er nxeð lífsgleðina eins og
alt annað, að það er að all rnikJu leý-ti á valdi
sjálfra vor hvernig fer fyrir manni í !}jeim sök-
um — hvað mikla nekt að maður vilí leggja
við hana, livað mikið að maður vill gjöra á
móti skapi sínu — leggja í sölurnar til þess að
eignast hana og halda henni.
Vestur fslendingar, þurfum vér hennar
með? Þurfum vér þess að einstaklings líf vort
og fólagslíf vermist og hreinsist í geislum lífs-
gleðinnar — í geisilum kærleikans? Lítið yfir
hið félagslega ástand vort, eins og það er nú, og
athugið hversú mikið þið finnið }>ar af sannri
lífsgleði.
Hlustið á ræðiir inanna, pg vitið hvað mikið '
af yl þið finnið leggja frá orðum þeirra, og
hvað mikil Kfsgleði lýsir sér í ræðum þeirra.
Hafið þið tekið eftir því, hvað mörg ský
grúfa nú um þessar mundir yfir íslenzka þjóð-
arbrotinu, sem hvr í fiessu landi, og hvað menn
gjöra mikið til þess að auka þau, en lítið til þess
að dreifa ? Pinst mönnum ekki að tími sé kom-
inn til þess að átta sig fyrir alvöru á ástandinu
á meða'l vor, eins og það nú er — á ljótleikan-
um, sem virðist alt ætla að gleypa, á kuldanum,
sem alt vill nfsta og í ómenskunni sem er að
leitast við að reka upp hausinn í hverju h-orni.
Finst mönnum ekki að við ættum að fara,
að leggja rækt við einhvem sóilskinsblett þar sem
Kfsgleðin og Kfsfegurðin fengi að njóta sín?
Nýtt lýðveldi.
Að fá að lifa sínu Kfi, er tilfinningin sem
nú virðist gagntaka þjóðirnar, stórar og smáar,
um heim allann. Að fá að vaxa þjóðernislega,
og.leggja rækt við menningþá sem þeim er skyld
ust og eignlegust, að fá að þroskast án þvingun-
ar og yfirráða annara.
Og þessi réttur er nú viðurkendur og með
honum er sú yfirsjón, sá misréttur^ eða réttara
sagt óréttur, að aflið skuli hafa rétt til þess, að
brjóta ttndir sig parta, stóra eða smáa, af veikari
þjóðum og neyða þær til að taka upp siðmenn-
ing, sem þeim er ónáttúrlegog óskyld.
Þessari þrá þjóanna, að fá að lifa sínu lífi,
var gefin byr undir báða vængi, með hinum fjór-
tán friðarákvæðum Wilsons forseta, eða sem
vanalega eru kend við hann, þó hann sé ef til
vill ekki höfundur þeirra hugmynda, en sem
hann hefir gefið fast form, og leggur sig nú fram
til iþess, að fá viðurkendar. Eittaf þeim atrið-
um sem . þar er tekið fram, eins og kunnugt er
sem friðarskilyrði, er sjólfsékvarðanir hinna
ýmsu mannflokka.
Nú hefir fjöldi af þjóðunum fært sér þetta
í nyt, og ein sú síðasta sem fram keinur og biður
um sjálfstæði sitt, samkvæmt þessu skilyrði, og
samkvæmt loforði sem henni var gefið fyrir
tuttugu árum síðan; iþað eru Philippiu-eyja-
húar.
'Þeir hafa sent fjörutíu manna nefnd til
Bandaríkjastjórnarinnar og fara frarn á það,
að eyjarskeggjum sé veitt fult sjálfstæði.
Eins og menn muna, þá hafa Pilippiu-eyja-
menn verið undir vernd Bandaríkjánna, síðan
að stríðið stóð á milli Spánverja og þeirra, 1898
var eyjarskeggjum þá heitið, að Iþeir skildu fá að
ráða sér sjálfir, þegar þeir væru komnir á það
menningarstig, að líkindi væru til þess, að þeir
gætu staðist í samikeppni þjóðanna.
Arið 1916 var völdunum að miklu leyti slept
við þá, fengu á sjálfstjóm í öllum sínum heima-
málum, og'hefir þeim farist sú stjórn vel úr
hendi. En Bandaríkin hafa þó staðið á bak við
þá og farið með þeirra utanríkí'smál, sem hefir
verið þeim ómetanlegur styrkur. En nú finst
þeim, að sá tími sé kominn, að iþeir ættu að taka
að sér veg og vanda af öl'lum sínuxn múlum —
ættu nú að fara lifa sínu lífi — fá fulla viður-
kenningu fyrir sjáfstæði sínu.
Wilson forseti hefir svarað þessari beiðni
Piiippiumanna, með bréfi, þar sem hann segir
tiÖ sér finnist að skilyrðin sem nauðsynleg séu
til þess að þetta verði veiýt, hafi að mestu verið
uppfylt og stundin sé nálæg, að þessi bæn þeirra
verði veitt, ef að þéir sjálfir séu áfram með það.
Misjafnlega taka Bandaríkjablöðin í þetta. Sum
þeirra telja samibandið, eins og það er nú, vel við
unanlegt fyrir báða málsaðilja; að hætta geti
verið ó því fyrir Bandaríkin að sleppa bendi
sinni af eyjunum, og eyjarskeggjum, því þeir
gætu verið hremdir af einhverjum öðrum. Sum
þeirra eru hraxld við Japana; að þeir muni ná
fótfestu á eyjunum og jafnvel ná þeim undir sig.
ItJn sendinefndin kveður enga hættu á slíku
vegna þess að hinir h'ersióu Japanítar, sem hafa
og ráðið miklu þar í landi séu nú orðnir áhrifa-
lausir, og eins muni sú tilfitming, sem hjá þeim
var vakandi, og tiL var all mikib af hjá 'þjóðinni,
sú að Iþeir ga'tu harist á rnóti öllum heiminum
hafa fjarað út að mestu þegar að þeir sáu hvað
ýmsar þjóðir gjörðu í þessu striði. — Einkum
hvað Bandaríkin voru þróttmikil og fljót til
framkvæmda eftir að þau fóru í stríðið. Nefnd-
in segir að um 700 Japanítar séu búsettir á eyj-
um á móti um 10,000,000 Philippinos.
Söngmeistarinn Caruso.
Láttu. þér ekki detta í hug, að þú verðið
nokkurntíma verulegur söngvari,” sagði ítalsk-
ur sönglkennari fyrir réttum aldarfjórðungi við
Enrieo Caruso, sem nú er alment talinn einn
binn frægasti og fullkomnasiti tenorsöngvari
samtíðarinnar. Þessi fyrsti kennari Caruso’s
þótti allvel að sér í list sinni, og \'oru ummæli
hans því tekin til nokkurra greina þar í bygðar-
laginu. — Hann bætti því seinna við, að í raun
og veru væri það ekkert annað en hlægilegasta
fiarstæða fyrir piltunga eins og þenna Caruso,
að vera að burðast við söngnám. Svona er nú
dómgreindin istundum skrítin. — En þrátt fyrir
hrakspárnar liefir Enrico Caruso farið hverja
sigurförina á fætur annari um víða veröld og
unnið það tignarsæti í ríki sönglistarinnar, er
að eins fá skipað “þeir fáu útvöldu.”
Caruso er í þenna heim borinn árið 1874 í
borginni Naples á ttalíu. Fjönugt sönglíf var í
borg þeirri nnv þær mundir, og voru menn vanir
að segja, að tæpast mundi vera þar sá strák-
hnokki, að eigi gæti hann sungið, þótt fáitt gæti
annað, er til nokkurs væri nýtt. — Var það venju
legast Mutverk sóknarprestsins, að grenslast
eftir sönghæfileikum drengjanna, og fó þá til
þess “að koma í flokkinn” ef þeir þóttu því
vaxnir. Og Caraso var einn þeirra, sem í flokk-
inn komst. En ekki var fvrir laununum að
gangast, frekar en títt er, þegar um slíkan
starfa er að ræða — ef til vill takmarkalaust
Jof frá þeim, sem minsta höfðu ])ekkingun,a,
en afskiftaleysisþögnina fró hinum. — Þó
tóbst honum að vinna sér inn nokkra skild-
inga með því að syngja við baðstöðvamar
í Naiples, þar sem ávalt var hinn mesti
fiöíldi gesta. Þar hitti hann ungan bary-
tone-söngvara, er um það leyti var að reyna að
ryðja sér braut til söngfræðar og tilsagnar naut
hjá kennara einuip er Gruglielmo Vergine nefnd-
ist. BarytoneHSÖngvarinn fór með Carnso til
kennara sínis og fékk hann til þess að reyna rödd
hans. Og koinst Vergine að þeirri niðurstöðn
eftir fyrsta prófið að Caruso væri með öllu óhæf
ur til söngs. En barvtone-söngvarinn var ekki
alveg á sömu skoðun, og hætti hann ekki fyr við,
en Vergine hét því að reyna piltinn í annað sinn
og fóru þá svo leikar að niðurstaðan varð alveg
gagnstæð.
‘‘Gerðu þér samt ekki of góðar vonir,” sagði
Vergine með kæruleysilsblæ í röddinni. ‘ ‘ Bezta
iioðið, sem eg get veitt þér er það, að þú greiðir
mér í kenslueyri f jórðapartinn af öllu því fé, er
þú vinnur þér inn á næstu fimm órum; það verð-
ur nú samt KkJegast enginn feitur af því,” hætti
hann við brosandi.
Caruso fanst eins og þaraa hefði ihann nú í
i-aun og yeru gleypt sjöstirnið. Slík fódæma
kostaboð bafði hann aldrei vogað að láta sig
dreyma um, og auðvitað tók hann þeim fegins-’
hugar.
Og nú eru liðin tuttugu og fiinm ár síðan að
Caruso fyrst söng opinberlega í óperu einni, er
L’Amico Franeeseo nefndist. Sönigleikur sá
hefði að líkindum löngu gleymdur verið, ef nafn
æfintýramannsins, söngmeistarans frá Naples
lxefði eigi orðið við hann knýtt. — Caruso söng
fjórum sinnum í leiknum, og iWaut að launum
eitt hundrað franka, gljáleðursskó til þess að
nota á leiksviði, þunnan álklæðnað og hálsbindi.
Og víst er um það að Vergine fékk tafarlaust
sína tuttugu og fimm franka. —
Eftir þessa fyrstu söngtilraun, flaug hróð-
ur Caruso’s út um alla Italíu, og var liann svo
að segja samstundiis viðurkendur langbeztur
tenorsöngvari þjóðar sinnar.
Eigi leið á löngu áður en isöngfrægð hans fór
að gera vart við sig í Ameríku. Og því var það,
að Maurice Grau sendi utmíboðsmann sinn á fund
Caruso’s, er þá var staddur í Milan og gerði
honum tilboð nin að koma til New York;
launin áttu að vera $200 um vikuna í 20
viikur. — öaruso þótti tilboðið all glæsilegt og
jafnaði í huganum $4,000 niður í 20,000 franka,
það hljómaði sannarlega ekki illa í eyra.
— “Það er hreint ekki »vo afleitt”, sagði hann.
“Eg iheld eg slái mér á það.”
Umboðsmaðurinn kvaðst hafa mundu samn
inigiiin útbúinn og undirskrifaðan áf Mr. Grau
innan hálfsmánaðar. — Dagrnir liðu þannig
hver af öðrUm og loks sá fimtándi líka, að hvorki
heyrðiist neitt frekar frá Mr. Grau né umboðs-
manni hans. Caraso só því þann kost vænstan
að ganga að saanningi er honum hafði boðist frá
Pétursborg. Fórust Caruso þó þannig orð: ‘ ‘ Eg
hefi dregið mig of lengi eftir Mr. Grau. Eg þarf
á nýjuim vetrarfrakka að hallda og svo að sjálf-
sögðu fáeinum kolamolum í eldstæðið.”
Rúmu misseri síðar hafði Maurice Grau
heyrt 'Caraso syngja í Lundúnum, og sendi hann
enn út af örkinni umboðsmann sinn Antonio
Scotti til að ná tali af Caruso. Fóru þá svo
leikar að samningar tókust af háifu Caruso’s
við Mr. Grau. — Átti Caruso samkvæmt þeim
samningi að syngja fimtíu sinnum og 'hljóta að
launum $1,000 í hvert skifti, með von um árlega
haJkkun.
TIugTir Caruso’s hafði lengi staðið til New
Y'ork, og nú sýndist istaiksteinunum rutt úr vegi,
fyrirheitna landið hefjast sólroðið upp úr blá-
Sæviisbungunni — landið, sem “opið stóð
hverjum þeirn, sem þorði að koma og
reyna”, huldulandið, sem margfaldast hafði
að fegurð og fulikomnun í draumtöfrum
æfintýramannsins. “Kóngur vill sigla, en
byr blýtur að ráða. ” — Caruso var um
þessar mundir í Lisbon bundinn samningi við
Operuféílag nokkurt þar í borginni. Samningur
só var svo að segja útrunninn og var söngmeist-
arinn í óða önn að taka isaman pjönkur sínar og
búast til Ameríkuferðarinnar. En rétt í þeirri
andmnni barst honuin sú fregn að Mr. Grau.
væri sjúkur, hefði orðið að hætta við óperastörf
in og að samningurinn væri þar með að sjálf-
sögðu úr gildi numinn.
^Nú fór að þykna í Caruso. Hann einsetti
sér að komast til New York, hvað sem tautaði.
Þessvegna tók hann samstundis það ráð að
skrifa landa sínum einum, er búsettur var í New
York og fá hann til að tala málli sínu við for-
gonguimenn ópéruhallanna. Maður þessi brást
vel við, fékk í lið með sér ýmsa málsmetandi
ítali þar í borginni og hélt til fundar við Mr.
Conried, sem þá var mestur áhrifamaður við
Metropolitán, og fór þess á leit, að hann tæki að
sér að fullnægja isamningi þeim, er Maurice
Grau hafði gert við Caruso, en sem farið hafði
snögglega út um þúfur. • Mr.^Conried kvaðst
engin deili vita á þessum Caruso, en lýsti yfir
því, að sjáJfur væri liann í þann veginn að
leggja af stað til ItaKu og skyldi hann taka mál-
ið til nánari íhugunar, er þangað kanni.
Jafnskjótt og Mr. Conried kom til Domo-
dossa-la ó lan-damærum Italíu og alla leið til Mil-
an, gerði hann sérþað að fastri'reglu að spyrja
hrautarþjóna og blaðadrengi að sömu spurn-
ingunni: “Ilvaða maður er Carnso!” Svörin
voru ávatt eins: “Nú er eg öldungis hissa.
Þekkirðu hann ekki? Ilann er langfærasti ten-
orsöngvari þjóðar vorrar, og Kklegast mesti
söngmaður heimsims.”
Jiúmum mánuði síðar, þegar Mr. Conried
kom heim aftur til New York, gerði hann boð
cftir kunningja Caruso’s þeiin er áður úár
nefndur og mælti til hans á þessa leið: “Eg
hefi Ókveðið að fullnægja sajmnjngnum við Car-
uso, nú veit eg hver maður hann er, og nú þarf
cg að eins að vita hvar hann er niðnrkominn.”
Caruso var þá staddur í Ijisbon, og kunn-
ingi iians sendi honum tafarlaust svoWjóðandi
hraðskeyti: “Þú hefir sigrað. Samningur við
Conried undirskrifaður. ’’
Caruso tók fregninni feginshugar, sem
vænta mátti, og innan fárra daga var hann lagð-
ur af stað -til “fyrirheitna landsins.”
Á mámidagskveldið þann 23. nóvembermán-
aðar órið 1903 söng Caruso í fyrsta skiftið í
New York; söng hann þá “Hertogann í Rigo-
letto.” Hann lagði undir sig Ban-daríkin í and-
legum skilningi, á þessu eina kveldi.
t New York liefir hann sungið alls 549
sinnum, og' segja blöð þaðan, að ef til. vill hafi
hann áldr'ei sungið eins dásamlega, og á hinu \ <
nýafstaðna tuttugu og fitom ára söngafmæli
s-ínu.
Caruso hefir sungið á ítölsku í þessum
óperam: “Rigoletto,” “Aida,” “La Bohéme,”
“L’Africaine,” “La Favorita,” “La Sonnam-
buta,” “La Traviata,” “Les Huguenots,” .
“Fedore,” “Adrienne Lecouvreur,” “Cavaþ
Jeria Rusticana,“Pagliacci,” “L’Amore dei
Tre Re,” “Un Ballo in Masdliera,” “Lodoletta”
“Martha,” “L’Elisir d’Amore,” “Manon Les-
caut,” “Madama Butterfily,” “La Fanciulla ^
del West,” “Lucia di Lammermoor,” “La Gio-
conda,” “fl Trovatore,” “Don Giovanni,”
“Germania,” “Iri-s,” “Lucrezia Borgina,”
“Tosca,” “Tosca,” ‘%La Franza del Destino.”
En á frönsku befir ihann sungið í óperanum :
“Les Pecheurs de Perles,” “Araiide,” ‘Faus-t’
“Julien,” “Le Prophéte,” “Carmen,” “Sam-
son et Dalila” og “Manon.”
Minnisvarðamálið.
í síðasta blaði var sá sann-
leikur staðhæfður, í sambandi
við byggingu minnisvarða yfir
failna íslenzka herm-enn, að
ekikert það gæti réttilega tali-st
minnisvarði sem reist -kynni að
verða lí eigingjörnum tilgangi til
sérstakra hagsmuna fyrir núlif-
andi kynölóð og þær sem á eftir
koma. Svo sem stofnanir þær,
sem nauðsynlegar eru til þess að
mæta sífeldlega áfallandi þörf
jim ungdóms, elli eða armæðu,
og sem hvert vel skipað sveitar-
félag þarf að eiga, starfrækjaog
viðhalda sjólfu sér til vemdar,
til uppeldis unglingum. Ellihrum
um til umönnunar, sj-úkum til
læ-kninga og fátækum til styrkt-
ar. Slíkar stofnanir eru rétt-
mætlega sjálfsagðar og stofnun
þeirra og viðhald á að hvíla á
gjaldþoli þjóðarinnar. En allar
slíkar stofnanir eru með öllu
óskyldar hinu nýafstaðna mikla
stríði og eiga ekkert skylt við
þa^.
þetta grundvallar atriði er
svo einfalt 1 eðli -slínu og svo
auðskilið öllu heilbrigðu hugs-
andi fólki að það æltti að vera
óþarft að orðlengja um -það, og
svo mikið er víist að Winnipeg
fslendinguim -hefir frá iþví fyrsta
skilist það. pes,s vegna hafa
þeir með atkvæðagreiÓsíu á al-
mennum málfundum um þetta
atriði tv-ivegis játað >gig sam-
þykka s-tefnu minnisvarðafélags-
in-s; að rei-stur sé varði úr steini
og málmi og með því auka á-
kvæði að listamaðurinn íslenzki
Einar Jón-sson sé fenginn til að
gera hann.
Við þessar atkvæðagreiðslur,
sem og allar ílhuganir málsins
mun það hafa legið djúpt í með-
vitund landa vorra hér í borg:
1. Að það hefir jafnan á liðn-
um öldum svo skoðað verið að
varðar gerðir af grjóti eða
málmi eða hvorttveggja þessu,
væru allra ástæðna vegna það
eina sem notihæft væri til þess
að votta með því þá virðingu,
vel-unnan og þakklætistilfmn-
ingu sem velkja ætti og viðhalda
í hugum ikomandi kynslóða, við-
uirkenningu Iþess sem vel hefir
verið í haginn búið fyrir þær.
2. Að íslenzka þjóðin hefir í
þessu átt sammerlkt m-eð öðrum
þjóðum. pess vegna befir fyrir
löngu síðan verið reist upp á
Austurvelli í Reykjavík á Is-
landi myndastytta af Albert
Thorvaldsen, víðfrægasta lista-
manni . sem kominn er af ís-
lenzkum stofni. pað var lengi
eina listaverkið sem til var í
landinu. petta listaverk var
þar til þess reist að hver kynslóð
fram af annari skuli u-m ókom-
inn aldur hafa í minni þennan
mdkla snilling og þá sæmd og
nytsemd sem hann vann landi
sínu með æfistárfi sínu.
3. pegar íslenzka þjóðin fyrir
nokkrum árum tókst í fang með
almennum samskotum austan
hafs og vestan, að íheiðra minn-
ingu Jóns Sigurðgsonar og halda
henni sívakandi í hugum lands-
ins bama um aldir fram, svo
þau skyldu vi-ta um verk það -hið
mikla sem hann vann landi sínu
og þjóð til varanlegra hagsmuna,
þá var það einróma talið rétt og
sjálfsagt að gera minnisvarðann
úr málmi og steini og 'það var
gjört.
4. Að bygging bamahæ-lis,
sem ^ýmsir telja hæfilegast til
viðhalds og sæ-mdar minningu
vorra föllnu hermanna, sé alls
ekki og geti ekki skoðast að
neinu leyti skylt minningunni
um þá, af ýmsu-m ástæðum sem
ekki virðist þarft að greina ná-
kvæmlegar frá fyekar en þegar
hefir verið gert í fyrri greinum
um minnisvarðamálið.
5. Að hverskyns annað lfkn-
arhæli sem reist kynni að verða
sé háð sömu andmælum sem
barnahælishugmyndin og að þau
andmæli s.tyðjist við svo gild og