Lögberg - 14.08.1919, Blaðsíða 5

LÖGBERG. FIMTUDAGINN 14. ÁGÚST 1919
Bls. 5
iiiiHiraiiiiBitiiBiiiiHiniBnnBiiiiBianiiBiiiiaiiniiiaiiiiaiiiiBiiitail
Sjóðið matinn á |
Rafmagns vél §
Og ■
SPARID :
peninga, 'tíma og vinnu ■
; City Light & Power ■
' 54 King Street |
máttugur hefir helt yfir íslenzku Porvaldur porvaldsson var einn
þjóðina í öndverðu. með þeim fyrstu íslendingum, sem
Hvað sprettur svo upp úr þess- vakti athygli hérlendu þjóðarinn-
ari öskustó,-þessu glóandi gjalli? ar á íslendingum sem lærdóms-
Eg hefi vaðið með ykkur í gegn mönnum. Hann skaraði fram úr
um hörmungar og dauða — bölvun j á sinni tíð og er minst þann dag
kúgunarinnar, sýnt ykkur inn í' á dag við þann skóla, sem hann
myrkasta myrkrið. En nú skal/gekk á, sem eins hins gáfaðasta
ykkur fara að birta fyrir augum. lærisveins sem þar hefir komið.
Eg ætla að fara að tala um gróð-
urinn.
Áður en hraunin voru kólnuð
fæðist Bjarni Thorarinsen, og svo
hver af öðrum, Björn Gunnlaugs-
son, Sveinbjörn Egilsen, Baldvin
Einarsson, Tómas Sæmundsson,
Jónas Hallgrímsson, Konráð Gísla-
son og Jón Sigurðsson. Allir þess-
ir fæddust á seinustu áratugum
átjándu aldarinnar og fyrstu ára-
tugum hinnar nítjándu. Aldrei
hefir nokkur þjóð getað stært sig
af fegurri blómum upp úr öðru
eins fámenni og öðru eins líka
kaldakoli. — Mörg og elskuleg
stórskáld hefir íslenzka þjóðin
eignast síðan, en engan enn sem
tekur fram Jónasi og Bjarna.
Marga kennara hefir ísland feng-
ið og átt, en aldrei neinn sem bet-
ur hefir kent en Baldvin og Tómas.
Og ekki hefir okkur brostið af-
bragðs menn til að hefja íslenzka
tungu úr niðurlægingu þeirri sem
hún var komin í, upp í þáð veldi,
sem henni ber að skipa. En enn
sem komið er teljum vér Konráð
fyrstan.
Og í stjórnmálum. pið vitið öll
hvað eg ætla að segja. Jón Sig-
urðsson síðastur og mestur, já,
langmestur.
Og þegar maður svo virðir fyrir
sér það, sem íslenzka þjóðin hefir
orðið að ganga í gegn um, þá get-
ur maður ekki varist því að maður
fyllist oft af hryllingi. En um
leið fyllist maður aðdáun. Eg veit
ekki hvernig það er fyrir ykkur,
en svo er það fyrir mér, að aldrei
veit eg betui: en þá hvað það er að
hlæja með tárin í augunum.
Mínir háttvirtu herrar og frúr!
Enn þá þarf eg að biðja ykkur um
ofurlitla þolinmæði. Eg skal flýta
mér eins mikið og eg get. En mér
er alveg ómögulegt að skilja við
þetta svona.
Eg hefi talað um íslenzku þjóð-
ina og baráttu hennar fyrir til-
veru sinni, reynt að gjöra ykkur
það skiljanlegt, að það verðskuldar
aðdáun, að þjóðin skyldi komast
lifandi í gegn um það, sem hún
hefir orðið að líða, og eftir alt
saman vera eins bráðlifandi og
hún er nú. Fyrir minna en hund-
rað og þrjátíu árum að vera að
eins þrjátíu og átta þúsundir, stödd
á heijar þröminni, en í dag full-
valda ríki. pað er þó ástæða að
gleðja sig yfir.
En þetta er ekki sönnun fyrir
því að íslendingar skari fram úr
öðrum þjóðum að manndómi. Ekki
einu sinni víst að þeir komist þar
til jafns. Má vera að aðrar þjóð-
ir hefðu þolað þetta alt og miklu
meira.
Til þess að komast að þessu
verður maður að hafa samanburð.
Og er þá eðlilegast að snúa sér að
þeim parti íslenzku þjóðarinnar,
sem dvalið hefir erlendis. Verða
þá svo sem að sjálfsögðu fyrst
fyrir manni þeir íslendingar, sem
hafa sezt að í Ameríku; fyrst
þekkir maður þar bezt til og svo
hitt, að hvergi hafa íslendingar
annarsstaðar lent í öðru eins al-
heims-þjóða-mannlífshafi.
Eg ætla mér að koma með fáein
dæmi, og láta ykkur sjálf skera úr,
hvernig fslendingar hafa staðist
það manndóms próf.
Fyrir nokkrum árum síðaii var
barnaskólinn í Selkirk svo óhepp-
inn að hann fékk yfirkennara, sem
ekki reyndist því verki vaxinn
sem þar var um að ræða. Afleið-
ingin var sú, að börnin voru ekki
eins vel undirbúin eins og þau
hafa verið, bæði fyr og síðar.
Mörg af börnunum hættu við að
skrifa fyrir prófin, treystu sér
ekki. Um tuttugu skrifuðu þó og
af þeim komust að eins sjö í gegn-
um prófið og af þeim sjö voru
fimm íslenzk. Hvernig stóðust
þau prófið? En því komust ekki
fleiri íslenzk börn í gegnum próf-
ið? Og verið þið ekki að þessum
spurningum. pau voru að eins 5
sem gengu undir prófið, og fóru
öll í gegn.
Hann dó ungur langt fyrir aldur
fram. En merkið lá ekki lengi
niðri, því brátt komu aðrir sem
farið var að taka eftir, og mætti
nefna Fjeldsted, Leo, Guttormsson
og fl. og fl. Eg man eitt vor, þar
sem eg var að vinna, að blaða-
drengur hljóp fram hjá og veifaði
blaðinu og hrópaði: Háskólapróf-
in! Eg keypti blaðið, því eg sá
að eitthvað var prentað með flanna
stórum rauðum stöfum, sem náðu
yfir hálfa blaðsíðuna. Annars var
það ekki siður þá, að prenta með
svoleiðis letri, nema þegar einhver
stór tíðindi voru á ferðinni. Og
Niðurl. á 7. bls.
Til Mr. og Mrs. Sigfúsar
Pálssonar.
Eftir lát einkasonar þeirra
Sigurjóns.
Von er að þið heiðurshjón
hörmulegt sem biðuð tjón,
heit nú fellið hrygðar tár
hjartans djúpt því blæðir sár,
síðan ykkar einkason,
yndælasta gleðivon,
var úr ykkar örmum hrifinn
yfir dauðans huldu klifin.
Meinblandin eru manna kjör,
mega það eflaust flestir játa.
Lífið er eins og óskírð gata,
.skilið ei getum guðasvör.
Uns vér við hafið hinumegin
hljótum að finna sannleiks veginn
lífið er alt á flóttaför.
Æfi vor líður áfram skjótt,
áður en varir ljómar dagur
unaðsríkur og yndisfagur,
eftir hrímkalda nepju nótt.
pá vér ei framar þurfum stríða
þrautir við eða sorg og kvíða;
öðlumst svo nýjan andans þrótt.
par í friðsölum frelsarans
frelsta vini vér aftur sjáum
og þeim tengjast um eilífð fáum,
anægju sönnum krýndir kranz;
þá mun vor græða sorgarsáfin,
.saknaðs og höfug þerra tárin
algildi kraftur kærleikans.
Fylgi þér heilög farsældin
frændi minn, gegnum líf og dauða,
lát þig hugga þá trú ótrauða
sæll að nú lifir sonur þinn,
'guðsdýrðar upp í himni háum,
hann þars vér glögt í anda sjáum,
eilífs til friðar inngenginn.
Aldrei skyldum óttast vér
örlög heljar kífsins,
því að dauðinn að eins er
inngangur til lífsins.
S. J. Jóhannesson.
Miðskólaprófin.
Eins og vér gátum um í síðasta
blaði Lögbergs, þá voru það að
eins nöfn þeirra, sem stóðust þau
próf og gengið höfðu á Jóns
Bjarnasonar skóla, sem birt voru
í blaðinu. Nöfn þeirra sem á aðra
skóla hafa gengið og staðist hafa
prófið, birtum vér nú.
Ein íslenzk stúlka, Nina John-
son, tók verðlaun að upphæð $60,
fyrir ágæta kunnáttu í latínu og
reikningi. Stúlka þessi er frá
Winnipeg og er dóttir Árna heit.
Johnsonar trésmiðs, sem fyrir
skömmu er dáinn, og ekkju hans
Guðríðar Johnson.
9. bekkur, kennaradeildin.
Bjarni Archibald Bjarnson.
Sigurjón Arthur Sigurdson,
báðir með heiðri.
Dóra Margrét Björnson.
Lilja G. Borgfjord.
Jessie Christopherson.
Oluf Sigridur Egilson.
Gudrun Kristin Marteinson.
Kristin Anna Olson.
Laura Pauline Olson.
Clara Mary Marcella Sigurdson.
Christina Athalbjörg Storm.
Sveinfred Storm.
Johanna Sigridur Thompson.
Jonina Olafdon (Geography).
Thora Palson )Geography).
Sigurbjörn Frederickson (Draw
ing).
Hey og beitifóður í Sas-
katchewan.
EFTIR
JOHN BRACKEN, B. S. A.
prófessor í garðrækt við háskólann
í Saskatchewan.
Innlendar jurtir. pær eru notaðar bæði til heytekju
og beitar í öllum nýjum bygðarlögum. pær tegundir, sem
mest voru notaðar á hinum fyrstu búskaparárum í fylkinu,
voru aðallega “Prairie wool” og “Slough hey”. Báðar
tegundirnar hafa allmikið næringargildi, séu þær slegnar
áður en þær ná fullum þroska. En slegnar fullþroska, eða
eftir að hafa frosið, eru þær næsta lélegt fóður. pað
eykur nokkuð á gildi þeirra, að innan um þær vex alla
jafna ýmislegt annað kraftgresi, sem gerir beitina eða
heyið miklu aðgengilegra og Tiollara yfirleitt. par sem
tegundir þessar vaxa þétt, er óþarft að sá nokkrum var-
andi jurtum með, en vaxi þær aftur á móti gisið, er rétt
að sá öðru grasi til uppfylíingar. Sé svo gras það slegið
á réttum tíma, hefir það sæmilega gott fóðurgildi.
Fóðurjurta sambland. Undir vissum kringumstæðum
er arðvænlegra að sá saman fleiri en einni tegund, hvort
sem um er að ræða heytekju eða beit. Og í tilraunastöðv-
um kringum Saskatoon, hefir það komið í ljós, að bland-
aðar grastegundir hafa gefið meiri heyfeng, en þar sem
sáð hefir verið aðeins einni tegund.
Eftirfarandi tafla sýnir tegundir þær og hlutföll
þeirra, sem bezt munu eiga við í hinum ýmsu mismunandi
héruðum Saskatchewan fylkis.
1. Western rye 8 pd., brome 6 pd.
2. Western rye 10 pd., Kentucky blue 6 pd.
3. Western rye 10 pd., timothy 3 pd.
4. Western rye 10 pd., alfalfa 3 pd.
5. Brome 8 pd., alfalfa 5 pd.
6. Timothy 5 pd., Alfalfa 5 pd.
- 7. Western rye 8 pd., Kentucky blue 4 pd., alfalfa
3 pund.
8. Western rye 5 pd., brome 3 pd., timothy 2 pd.,
alfalfa 3 pd.
9. Western rye eða brome 8 pd., red top 4 pd., alsike
clover 3 pd.
pær spildurnar, sem innihalda alfalfn, gefa mestan
heyfeng og ætti þær ávalt að vera tvíslegnar. En hinar
spildurnar, sem sáð er í brome grasi, eða brome og alfalfa
til samans, eru undir ölum kringumstæðum langbeztar
til beitar.
í norður eða austur héruðum Saskatchewan fylkis,
gefur sú landspildan venjulegast mestan heyfeng, er
mestu hefír sáð verið af rúginum, um leið og hin svæðin,
með Western rye, alfalfa ogitimothy, skara fram úr þegar
til beitarinnar kemur. — í stöku héruðum má vel nota
timothy í staðinn fyrir Western rye.
1 héruðum, þar sem mjög er láglent, og hætta ðtafar
af flóðum, má hiklaust telja nr. 9 langbezt viðeigandi.
Allstaðar, þar sem jarðveginum er þannig háttað, að
alsike dregur úr grasvextinum, er gott að sá þeim mun
meir af hinni tegundinni, og hætta gersamlgga við alsike.
par sem góð gróðrarskilyrði eru fyrir h*endi, má nota
1—2 pund af red clover alsike, alfalfa, í staðinn fyrir
jafnþyngd einhvers annars útsæðis. pótt ef til vill ýms-
ar smárategundir, að undanskilinni alfalfa, hafi hingað
til eigi reynst sérlega vel yfirleitt, þá er þó hvergi nærri
fullreynt með þær, og í hinum þunga jarðvegi í norður og
austur Saskatchewan geta þær þrifist vel og orðið arð-
vænlegar.
Riennial Crops.
Biennial-fóðurtegundir lifa, eins og nafnið bendir til,
ekki lengur en tvö ár, eða hluta úr tveimur árum, og þá
deyja þær.
Til þess flokks teljast red clover, alsike clover, white
dutch clover, sweet clover, winter rye og rape. Skýringar
á winter rye og rape, eru gefnar seinna í ritgjörð þessari,
undir nafninu “Annual Crops”.
Óblandnar smárategundir — rauðsmári, alsike og
Dutch, eru mjög lítið ræktaðar í Saskatchewan. pær eru
ekki vel fallnar fyrir loftslag það, er einkennir fylkið.
Flestar þola þær illa ofurþurka, og rauðsmári og alsike
eru svo veikbygðar plöntur að þær standast tæplega harð-
an vetur.
Hyggilegast er að sá þessum tegundum aðeins í til-
tölulega litla bletti í hvert sinn, hvort heldur sem um er
að ræða heyfeng eða beit. White og Dutch smári er miklu
harðari og er víða ræktaður á harðvelli saman við Kentucky
blue gras.
Alsike er nokkru þolnari jurt en rauðsmári og á bet-
ur við þar sem um láglendi er að ræða. Ýmsar rauðsmára-
tegundir, sem fluttar hafa verið inn frá Síberíu, éru sæmi-
lega harðgerðar, og því líklegar til að geta þegar fram í
sækir, orðið að miklu gagni í landi þessu. Hinn hvíti
smári er svo lágur, að hann má teljast óhæfur með öllu
til heytekju, en þar sem hann vex innan um annað gra^,
er hann dágóður til beitar. Enda ætti aldrei að rækta þa
tegund eina sér, í Saskatchewan fylki, nema þar sem um
er að ræða tilraunir í grasrækt.
Hæfilegt mun vera að sá í ekru hverja frá 10—12
pundum af rauðsmára, 7—10 af alsike og 6—8 of hvít-,
smára.
Sweet clover (Meliotus alba) er hávaxin, biennial
fóðurjurt, með hrjúfan greinóttan stöngul og hvít blóm,
blöðin eru fá, nema rétt fyrst í stað, meðan jurtin er sér-
staklega ung. Jurt þessi er álíka lífseig og alfalfa, ef
hún er inoculated og fær nóg af köfnunarefni úr loftinu.
Sweet clover hefir ýmsa annmarka, sem draga nokkuð
úr gildi hans. Hann er afar beiskur á bragðið, einkum
þó á meðan hann er að þroskast, og þegar hann er full-
vaxinn verður hann harður og meltist illa. Stundum get-
ur sweet clover, einkum innan um alfalfa, orðið að reglu-
legu illgresi.
Aðalkostirnir, sem Sweet clover hefir til að bera eru
þeir, að hann á vel við veðráttufar fylkisins, gefur af sér
mikla eftirtekju, og er biennial. Hann þrífst einnig
flestum tegundum betur í héruðum þeim, sem hætt er
við hvassviðrum og foki. Sweet clover vex venjulega
mánuði fyr en Corn, og helzt grænn mánuði lengur. Vor
og haust frost verða honum sjaldan að tjóni, og er hann
jafnvel af þeirri einú ústæðu vel til ræktunar fallinn í
Vestur Canada. 1 kringum Saskatoon, hefir Sweet clover,
þegar honumihefir verið sáð í raðir, gefið meiri uppskeru
en nokkrar aðrar fóðurtegundir, jafnvel meiri en Corn.
Á hverju meðal sumri, mun Sweet clover verða frá
1—3 feta hár, fyrsta árið sem honum er sáð. Má nota
þann grasvöxt, hvort heldur sem vera vill til heyskapar
eða beitar. Næsta ár á eftir, er fyrri uppskeran venju-
legast það snemma þroskuð, að hana má slá seinni hluta
júnímánaðar. Síðari slátturinn fer oftast nær fram um
og eftir tuttugasta júlí. petta frá 4—15 pund af útsæði
fara í ekruna, eftir því hvað breitt er bilið milli raðanna.
Eins og nú standa sakir, hefir Sweet clover mest
gildi frá sjónarmiði bænda í Vestur Canada, sem beitijurt.
Sumstaðar er hann þó sleginn, með sæmilegun* árangri,
fari slátturinn nógu snemma fram. — Verði það leitt í
ljós, sem er engan veginn ólíklegt, að Sweet clover, þoli
vel vetrarharðindin, ef honum er sáð með nurse crop, þá
verður þar með ráðin ein af flóknustu gátunum í sam-
bandi við útbeitina, og jafnvel hvað viðvíkur heytekjúnni
einnig, í bygðarlögum þeim þar sem hvorki rauðsmári né
alfalfa njóta sínj
Annual Crops.
Hinar beztu tegundir fyrir hey, beit og “green feed”
eru hafrar, baunir, bygg, vetrarrúgur, Millets, Corn og
rape.
....Hafrar í Saskatchewan fylki eru notaðir margfalt
meira en nokkur önnur fóðurtegund. Á mörgum búgörð-
um, þar sem innlent fóðurgras ekki vex, nema þá í litlum
mæli, eru hafrar og hafrastrá, hér um bil eina hestafóðrið.
Eigi slikt fóður að gefast reglulega vel, er um að gera að
það sé snemmslegið. Skuli það notað verða til kýrfóðurs,
þarf einnig að slá það meðan að það hefir ekkert mist af
safanum.
Hafrahey reynist yfirleitt vel, þar sem skepnum er
ekki gefið of mikið af því, en sé það slegið fnllþroskað, er
það nokkuð örðugt fyrir meltinguna, og getuT einkum orðið
hestum að tjöni.
Búast má við þetta frá 2%—3 tonnum af þurkuðu
heyi af ekru hverri, þar sem um meðalgott land er að ræða.
pó verður uppskeran nokkuð lægri i annað og þriðja sinn
frá plægingu.
Baunir og hafrar. — S&mbland af baunum og höfr-
um, gefur oft talsvert betri uppskeru en eintómir hafrar.
Grastegundir þessar hafa viða reynst ágætlega og stund-
um verið notaðar til súrheygerðar, t. d. í Lacombe, Alta.
Einnig eru þær allgóðar til beitar. Arthur peas og
Bannes eiga einknm vel saman. Victory og Abundance
hafrar blandast einnig vel. Baunaskerfurinn er þetta
venjulega frá %—1 bushel á móts við 2 bushel af höfrum.
par sem jarðvegurinn er sérlega frjósamur skal nota
minna af baununum.
peir bændur, sem ieggja stund á mjólkurgriparækt
eru nákunnugir þessum fóðurjurtategundum, því þær eru
einkar vel fallnar til fóðurs fyrír kýr, þótt góðar séu
einnig öðrum skepnum.
Bygg er ekki talið að vera eíns gott til heytekju og
hafrar, en í héruðum þar sem um illgresi er að ræða, svo
sem vilta hafra, er það nokkuð notað. pað er miklu bráð-
þroskaðra en hafrarnir, og uppskera þess er að jafnaði
miklu hreinni. Uppskerumagnið er að jafnaði nokkru
minna en af höfrum. Beztu tegundirnar eru Success og
White Hulless, enda er allvíða ræktað mikið af þeim.
Vetrar-rúgur er að eins lítið notaður til fóðurs. pó
er hann stundum sleginn og notaður dálítið til heygerðar.
Beztu hlunnindin í sambandi við vetrarrúg eru þau. hvað
bráðþroska hann er. Uppskerumagnið er álíka og af höfr-
um. Margar aðrar tegundir gefa af sér betra hey, en
engar eru þroskaðar jafnsnemma á vorin.
Sé rúgur notaður til heygerðar, þarf að slá hann
snemma, áður en stöngullinn harðnar, því að öðrum kosti
verður hann bæði óaðgengilegur og lítt meltanlegur.
prautseigasta rúgtegundin er N. D. No. 959. — Sé rúgi
sáð snemma að vorinu, má nota hann dálítið til beitar þeg-
ar fram á haustið líður. Sé vetrarrúgur gefinn mjólkur-
kúm, meðan hann er grænn, spillir hann mjólkurgæðunum,
nema því aðeins að gefinn sé undireins og búið er að
mjólka. Sá skal rúgi þessum eigi síðar en í annari viku
ágústmánaðar, og er eitt bushel talið fullnægjandi fyrir
ekruna. Vor-rúgur hefir eigi jafnmikið uppskerumagn
iOg hafrar, nema því aðeins að um mjög léttan jarðveg
sé að ræða.
The Millets eru ársjurtir, sem notaðar eru einungis
til skepnufóðurs í Vestur Canada. Allar þessar tegundir
vaxa fljótt, þola allvel þurka en standast illa frost, hvort
heldur fyrri part sumars eða að haustinu. par sem jarð-
vegurinn er kaldur og saggasamur, þroskast þær mjög
dræmt. Eiginlega eiga jurtir þessar bezt heima þar sem
hitinn er mestur. pær eru alment kallaðar “Catch crops”,
sökum þess, að þeim er oft sáð í stað annara fóðurjurta
sem brugðist hafa, eða sýnast ætla að bregðast. Á plægðu
landi í kringum Saskatoon, er uppskera þessara fóðurjurta
álíka mikil og af höfrum. —
Almennast eru þrjár tegundir ræktaðar af Millets,
Barmyard millets, Broom corn eða Proso millets og Fox-
tail millets. Hinar tvær fyrnefndu eru betur fallnar fyrir
gróðrarskilyrði Vesturlandsins. Nafnkunnustu tegundirn-
ar eru Foxtail millets, Hungarian, Siberian og Kursk.
Við sáninguna er venjulegast notuð sáðvél, og fara frá
20—30 pund í ekruna. Sáning skal fram fara seinni
partinn í maí, eða fyrstu dagana í júní. Nota má fóður-
jurtir þessar hvort heldur til heygerðar eða útbeitar, en
þó þurfa þær sérstaklega góða þurka, ef vel á að vera,
sökum þess hve blöðin eru þykk og safamikil.
Gefa má öllum skepnum heytegund þessa, en þó er
hún einha helzt gefin kúm. Sé tegund þessi síðslegin, er
sagt að hún sé skaðleg fyrir nýrun, einkum þó þegar um
er að ræða hesta.
Corn (Zea Mays) er lítið ræktað til fóðurs í Vestur
Canada og er það þó ein allra arðvænlegasta tegundin,
sem hægt er að sá. Sé öll vandvirkni viðhöfð gefur hún
af sér frá 8 til 20 smálestir af ekrunni. Tegund þessi er
sérlega vel faHin til súrheys gerðar, og sem þurkað hey,
er hún eitt hið ágætasta fóður.
Algengustu tegundirnar eru Compton’s Early, Dakota
White Flint og Longfellow, og veita þær mestu uppsker-
una. Free Press, Gehu og Quebec Eight Rowed þroskast
fyr, en hafa minna fóðurgildi.
f Saskatchewan fylki sá menn Corn venjulegast sein-
ustu tíu dagana í maímánuði.
Jurt þessi er afar veikbygð, og þess vegna er nauð-
synlegt að sá henni undir eins og frost er úr jörðu og
hættan af nýju frosti um garð gengin.
Velja skal mjúkan og frjósaman jarðveg fyrir Corn.
Pegar Corn er ræktað til fóðurs er því venjulega sáð
með sáningarvél, þótt stnndum sé því einnig sáð með
höndunum, á líkan hátt og gert er við kartöflur. Fyrri
aðferðin gefur því meiri eftirtekju, en kemur ekki yfirleitt
eins vel í veg fyrir þroskun illgresisins. Ef sáð er með
vél skal millibilið vera frá 36—42 þumlungar, en 20—30
pund af fræi skal nota í ekru hverja. Ef sáð er með hinm
aðferðinni, nægja 15—20 pund. — pangað til plantan er
orðin frá 6—8 þumlunga löng, er gott að viðhafa “light
drag harrows cultivation”, til þess að koma í veg fyrir að
illgresið nái að þroskast, og eins til þess að halda jarð-
veginum í góðu ásigkomulagi. Nauðsynlegt er að viðhafa
Interillage með 2 hesta Cultivator. Slík aðferð verð-
ur til þess að jarðvegurinn heldur betur í sér nauðsynleg-
um raka, svo að minni hætta stafar af ofþurki. Eigi upp-
skeran að vera notuð til súrheysgerðar, er hún slegin með
Corn harvestor og flutt tafarlaust til geymslustaðarins.
En sé um að ræða þurkað hey, þá er það venjulega sett i
stakk á akrinum.
Undir öllum kringumstæðum verður að. slá þesea teg-
und áður en frostin koma. Sé um súrhey að ræða, þarf
að láta síga úr alt vatn, áður en það er sett saman, til
þess að það geti varist myglu.
Uppskeran fer venjulegast fram seinustu dagana í
ágúst, eða þá fyrstu í septembei*.
Rape (Brassioc Napus) er biennial fóðurjurt. Hún
hefir ákaflega mikið gróðurmagn og gefur oft frá 10 til
30 smálestir af ekrunni. Nota má jurt þessa jöfnum hönd-
um til heytekju og beitar. Blöðin eru mjög safamikil og
er því oft örðugt að þurka heyið svo vel sé. — Til beitar
er fóðurjurt þessi aðallega seinni hluta sumars og að
haustinu, fyrir kindur, svín og nautgripi.
Jurtín hefir eigi góð áhrif á mjólkurkýr — það er að
segja mjólkin missir nokkuð af gildi sínu, og tapar nokkru
af sínum eðlilega lit nema því aðeins, að hey þetta sé gefið
undir eins að loknum mjöltum. Rape þolir vel frost, og
er því oft bezta fóðurjurtin þegar langt fram á haust
líður. —
Sáning fer fram með venjulegri sáðvél, með 2—3 feta
millibili, á landi sem vel er undirbúið. Gott er að beita
gripum á lönd þau, sem rape er sáð í, sökum áburðarins.
Hætta getur verið á því, að nautgripir og kindur fái
uppþembing af jurt þessari, nema því aðeins að hafa
verið vanin við hana smátt og smátt. Einkum er þó hætt-
an mest eftir frost, eða þegar mikil dögg er á jörðu.
prjú til fjögur pund af útsæði nægja í ekruna.
Soiling Crops.
Tegundir þær, sem ílestra orsaka vegna eru bezt
fallnar til ræktunar í Saskatchewan, eru winter rye,
alfalfa (fyrstai uppskeran), hafrar, baunir, corn og rape.
Allar þessar fóðurjurtir má nota annað hvort til beit-
ar, eða þá sem green feed frá 1. maí og þangað til í nóvem-
ber. — Hafrar, baunir og rape eru oft hentugustu og
nauðsynlegustu tegundirnar á þeim tímum, þegar aðrar
fóðurjurtir eru ekki í því ástandi, sem þær ættu að vera.
Mixtures fyrir árlega uppskeru til heys og beitar.
Hinar algengustu mixture tegundir, sem notaðar hafa
verið, eru baunir og hafrar, en stundum er blandað saman
byggi og höfrum, og sumstaðar einnig höfrum og vorrúgi.
pær tvær síðarnefndu eru þó oftast nær notaðar eingöngu
til beitar. Bezta beitijurtablöndun er venjulega samsett
þannig: baunir 60, hafrar 34, millet 2, rape 2. — Sé slík
beit ætluð mjólkurkúm, er bezt að sá sem minstu af rape,
helzt engu.
Niðurstaða.
1. Hinar beztu varandi, fóðurjurtategundir — það
er að segja bezt fallnar til ræktunar í Saskatchewan, eru
Western rye, brome gras og alfalfa.
En af árlegum heytegundum, má telja hafra, baunir,
bygg og vetrarrúg þær beztu.
2. Ágætar heytegundir má einnig telja timothy,
sweet clover og millets.
2. Til beitar er að jafnaði bezt brome gras, eða sam-
bland þéss við alfalfa. par næst má telja Kentucky blue
og red top blande* innan um timothy og alfalfa.
4. Beztu tegundir til árlegrar beitar, eru vetrarrúg-
ur, hafrar, baunir, bygg og rape til samans. — Sweet
clover getur að líkindum einnig orðið allgóð beitijurt,
þegar menn eru orðnir vanari við að nota hana.
3. Fullkomnustu og beztu tegundir Soiling Crops,
mun óhætt mega telja vetrarrúg, alfalfa, baunir, hafra,
corn og rape, sökum þess hve þær þroskast fljótt, og eru
snemma nothæfar.
FOÐURJURTIR I SASKATCHEWAN
Tafla þessi veitir upplýsingar f sambandi við hinar algengustu tegundir.
Uppskera S&ning ÁætlaS verB fræsins pyngd fræs & ekruna Venjuleg uppskera, í sæmilega gótSum jarSvegi
Air Dry Weight Green Weight Dry Matter
Alfalfa (Grimm) Early June Per Lb. 20o to 60c Lbs. 2 to 10 1 14 to 1 6-8 tons 5 to 614 tons 2,200-2,800 lbs.
Western Rye Grass Early June lOc to 16c 12 to 16 1 14 tons 2,400-2,800 lbs.
Brome Grass Early June lOc to 15c 12 to 16 1 14 tons 2,400-2,700 lbs.
Kentucky Blue Grass Early June 15c to 20c 18 to 20 1 ton 1,500-1,800 lbs.
Timothy Early June 7c to llc 6 to 10 1 ton 1,700-1,800 lbs.
Red Top Early June 25c to 36c 15 to 20 1 ton 1,800-1,900 lbs.
Meadow Fescue Early June 20c to 25c i 20 to 30 1 ton 1,700-1,800 lbs.
Oats Last half May or as needed lc and up 1 % to 2 14 bus. 214 to 2% tons 9 to 12 tons 3,800-4,800 lbs.
Peas and Oats Last half May or as needed Peas 2c and up 100 to 125 2 % to 2 % tons 9 to 12 tons 3,800-4,800 lbs.
Beardless Barley Last half May or as needed 1 %c and up 70 to 90 2 to 2% tons 8 to 10 tens 3,300-4,300 lbs.
Winter Rye Last half Aug, or as needed 1 %c and up 1 bushel 214 to 2% tons 8 to 11 tons 3,800-4,800 lbs.
Hungarian Millet Late May or early June 3c to 6c 20 to 30 2 to 2 % tons 7 to 11 tons 3,000-4,500 lbs.
Corn May 20 to 30 4c to lOc 12 to 30 3 to 414 tons 10 to 15 tons 3,600-5,000 lbs.
Rape Sweet Clover May 20 to June 20 June 8c to 15c 20c to 30c 4 to 5 4 to 15 2% to 314 tons 12 to 18 tons 8 to 14 tons 4,000-5,000 lbs.
Árleg uppskera af plægðu landi.
Jón Peter Sigvaldason (Draw-
ing).
Wm. Fred Frederickson (Saga
Canada).
9. bekkur, Combined Course.
Guðrún Ingjaldson,
Thelma Jónína Johannson, báð-
ar með heiðri.
Lúðvík Erlendur Anderson.
Karitas Gudlief Brekman.
Bergthor Einarson.
Josephine Lilian Halldorson.
Ingibjörg Johnson.
Laura Lindal.
Laura Helga Solmundson.
X. bekkur, Combined Course.
Anna Ingibjörg Gudmundson,
Florence Isabella Long,
Freda Johanna Long,
Sigríður Eggertson, allar með
heiðri.
Guðrún Vigfússon.
X. bekkur, kennaradeildin.
Guðrún Victoria Thordarson,
með heiðri.
XI. bekkur, kennaradeildin.
Guðlaug Bjarnason.
Jóhanna Sigurlína Jóhannsson.
Kristín Guðrún Johnson.
Sigurlaug Soffia Johnson.
Margaret Polson.
Elizabet O. Thiðrikson.
Lára Eyford (Composition).
Thuríður Johiíson (Physics).

Ljótunn Guðríður Thorsteinson
(Physics).
Clara Anná Johnson (bókm.)
Sigurbjörg Johnson.
XI. bekkur, Combined Course.
Nina Johnson, með heiðri.
Hannes Hannesson.
Eyjólfur Jonsson.
IX. bekkur, Arts Matriculation.
Arni Benedictson.
Ingolfur Einarson.
Thorvaldur Peturson.
Chris. Thorwaldur Snidal.
Harold Freeman Stephenson.
IX. bekkur, Engineering Matric.
Mundi Björnsson, með heiðri.
N^rman Olson.
Russell Freeman Stephenson.
Part I. Arts Matriculation.
Albert P. Halldorson (Saga
Canada).
Oliver Olson, 1 B.
Part I. Engineering Matric.
Geir Thorgeirson, 1 B.
Part I. Arts Matriculation.
IX. og X. bekkur, Combinad Course
Lillian Thorlakson (Arithmetic)
Guðrún Vigfússon, 1 A.
Part II. Arts Matriculation.
XI. bekkur, Combined Course.
Hannes Hannesson.
Eyjólfur Johnson.
Olive E. Thorlakson (latnesk
málfræði og bókmentir).
Part II. Engineering Matric.
Ingi Borgfjord.
George F. Long (réttritun).
Part II. Arts Matriculation.
Jón Ragnar Johnson.
KENNARA VANTAR
við Odda skóla No. 1830 í 7 mán-
;uði, n. 1. frá 15. sept. til 15. des.
,1919; og frá 1. marz til 30. júní
1920. Umsækjendur tiltaki menta-
stig, æfing og kaup, er þeir óska
að fá. Einnig þekkingu sína í tón-
fræði og orgelspili. — Tilboðum
veitt móttaka til 1. sept. 1919.
.... Thor. Stephanson, Sec. Treas.