Lögberg - 01.04.1920, Blaðsíða 1

SPEIRS-PARNELL BAKINGCO.
ábyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta vtrð sem verið
getur. R E Y N IÐ Þ AÐ!
TALSÍMI: Garry 2346 - WINNIPEG
ef ð.
Það er til myndasmiður
í borginni
W. W. ROBSON
490 Main St.
Garry 1320
33. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 1. APRÍL 1920
NUMER 14
FALCONS HOCKEY-LEIKJA KAPPAR CANADA
Á LEIÐ TIL OLYMPISKU-LEIKJANNA í ANTWERP
Allan bikarinn er Falcons unnu.
Nöfn leikendanna.—Þeir sem standa á bak við, talið frá vinstri hlið: Guðnmndur Sigurjónsson (eftirlitsmaður.
H. Benson. Huek Woodman (varamaður). Konráð Jóhannesson. Klliott (varamaður). Kr. Friðfinnsson. —
Framröð, talið frá vinstri hlið: W. Byron. Magnús (í. Goodmann (Mike (íoodman). Frank Fredriokson. Halldór
Halldórsson. B. Benson.
Eins og til stóð, var úrslita leikurinn, eða öllu heldur leikurinn uin jiað, hvort íslenzki Hockey-flokkurinn eða sá
fræknasti Hockey-leikflokkur, sem til er í austurfylkjum Canada bæri sigur úr býtum í þessum hinum mjög svo merki-
lega og þjóðlega leik — og þá líka hljóta heiður þann, sem þeim ber, er fram úr skara hjá heilli þjóð — og líka til
þess, að lialda uppi merki Canada að því er þenna leik snertir, til Olympisku leikanna, sem í hönd fara.
Þegar að þessir íslenzku leiksveinar voru kvaddir á vagnstöðinni hér í Winnipeg at' mannfjölda miklum, voru
tncnn sér þess moðvitandi, «ð sigurinn væri þeirra, og sú varð raunin þegar austur kom á leikvöllinn, að þeir gátu
með sanni sagt eins og Cæsar: “Eg kom, eg sá, eg sigraði.”
íslendingarnir þreyttu þessa úrslita kappleiki í borginni Toronto, á laugardagskvöldið og mánudagskvöldið var,
■og voru þeir aldrei í neinni hættu staddir — voru fljótari á skautum og fimari í leiknum frá bvrjun til enda, heldur
en motstöðupicnnirnir, og þegar báðum leikjunum var Íokið, höfðu íslendingarnir 11 vinninga, en mótstöðumenn
þeirra 5, og iþeir höfðu meira, eftir því sem austanblöðin segja, þeir liöfðu aðdáun og virðingu hvers einasta manns
f'yrir það, hve leikur þeirra var hreinn.
“Sumir halda því fram,” segir blaðið Globe, “að leikflokkurinn frá Sudburv hefði rejmst Islendingunum
snjallari. Slíkt er táldraumur, því það var ekki einasta, að Islendingarnir sýndu, að þeir væru hinir lang-fræknustu
Hoekey-leikarar, sem hér hafa sýnt sig síðan á hiiyim eftirminnanlegu dögum þeirra Yictorias og St. MichaeFs,
heldur líka hvernig að menn ættu .að fara með 'þennan leik, án þess að misbjóða reglum listarinnar.”
Mail and Empire segir um þá: “Eftir að vera búnir að verja Allau bikarinn í tvö ár, verður Austur-Canada að
láta hann af liendi við Fálkana. Þessa menn, sem eru svo fljótir á skautum að undrum sætir, því eftir því sem þeir
léku á laugardagskveldið, getur ekkert minna en kraftaverk varnað þeim frá að senda bikarinn vestur til Wkmipeg,
á meðan að þeir halda sjólfir áfram til Olympisku leikjanna, til þess að vinna sér og landi sínu meiri heiður og ný
verðlaun. Þeir eru verðugir þess, að vera trúað fyrir að halda uppi heiðri Canada við þá leiki.”
Blaðið Star segir: “Kallið þið þá hvað sem ykkur sýnist, livirfilbylji Vesturlandsins, fellibyl frá Manitoba,
Heita vindstrauma Vestursins, sem ætla að kæfa mann, eða livað annað, sem yður dettur í hug, og sem táknar yfir-
burða hraða, og þér liafið lýsingu af Fálkunum.”
Leikflokkurinn íslenzki heldur nú áfram austur vfir haf, til Belgíu á Olympisku leikina, þar sem þer þreyta
Hockey-leik við leikflokka frá ýmsum löndum, og höfum vér fulla ástæðu til þess að voipist eftir, að þeir beri sigur
úr býtum þar, því vart mun þar að etja við skæðari keppi-nauta, heldur en Islendingarnir hafa nú mætt og yfirunnið.
Þeir sigla þriðja apríl frá St. John með skipinu Melita. En kappleikarnir í Antwerp fara fram í þessum mónuði.
Hugheilar árnaðaróskir Vestur-fslendinga fvlgja þessari kappa-sveit austur vfir hafið.
Bandaríkin
Helztu Viðburðir
Síðustu Viku
Canada.
Á laugardaginn var 27. þ. m.,
var Manitobaþinginu slitið kl. 4,30
r. h. ping þetta hefir verið mjög
afkastamikið 176 ný lög, og laga-
breytingar, hafia verið samþykt,
og eru eum af þeim mjög þýðing-
armikil, og verður frekar minst á
sum þeirra hér í blaðinu síðar.
Einkennilegt atriði kom fyrir í
þinginu á föstudaginn. ping-
maðurinn fyrir Kildonan og St.
Andreas kjördæmið Mr. Geo. C.
W. Prout, sem verið hefir aðal
talemaður sveifia lánfélaganna,
bar fram þá kæru á lvem'dur fjár-
málaráðherra fýlkisins, að hann
hefði frá upphafi verið mótfallin
því fyrirkomulagi, og gert sitt
hezta tii þess að eyðileggja það.
Ástæðan til þess að þingmaðuTÍnn
sem hefir unnið að þessu þarfa
má'li, af ósérplægni mikilli, var sú
að hann hafði farið fram á það
við etjórnina, að sér yrði veitt
laun úr fylkissjóði, til þess að
líta eftir þessu verki, og fengi
líka að halda þingsæti sínu, en
slíkt kom í bága við þingskipunar-
lög fylkisins, og var því ekki veitt.
pessa ákæru sína, og ákærur á
móti stjórninni um atbugaleysi í
sambandi við þetta mát tók þing-
maðurinn til baka á laugardaginn
síðasta þingdaginn, og sagðisl
ekki hafa ihaft neitt til að byggja
kæru sína á, annað en sína eigin
tilfinningu í málinu, og vildi 'þvi
að orð sln, að því er þau snertu
þau atriði málsinis, kæruna á hend
ur fjármálaráðherranum og stjórn
inni, féllu dauð og ómerk, eða
væru æm ótöluð.
í sambandi við þessa 'ákæru, og
áður en að ræðúmaðurinn sjálfur
Mr. Prout, tók hana til baka, kom
traustsyfirlýsing í þinginu á
Norrisstjórnina, og var hún sam-
þykt með 34 atkvæðum á móti 3.
Einn, af þessum iþremur sem at-
kvæði greiddi á mói yfirlýsing-
unni, hefir víst verið Iþingmaður-
inn fyrir Laverandrie, sem þá var
rétt nýbúinn að halda langa ræðu
og fordæma alt sem Norrisstjórn-
in hefði gjört, væri að gera, og
ætlaði að gera. Annar þeirra
sem á njóti var, hefir sjálfsagt
verið þingmaðurinn frá St. Rose
Mr. Hamelin, sem reiðastur var
út af því að Columihía Press hefði
gert prentverk fjrrir Manitoba-
stjórnina. Hver þriðji maðurinn
var, vitum vér ekki, og ekki held-
ur út af hverju hann var reiður.
Forsætisráðherra T. C. Norris,
ávarpaði þingmenn áður en þing-
inu var slitið, og sagði að áður en
næsfia þing kæmi saman, færu
kosningar fram hér í fylkinu, og
sagðist ekki sjá neina ástæðu til
Jæss, að vera að Ihalda því leyndu
fyrir fólki, leins og isiður hefði
verið hjá sumum stjórnmála-
flokkum, sagðist ekki sjá að í því
sambandi væri neitt að fela, eða
neitt að óttast, sagðist ekki geta
sagt með vissu nær að kosning-
arnar færu fram, að nokkum
tíma þyrfti til undirbúnings, en
að þær yrðu að öllu falli um garð
gengnar áður en annir byrjuðu
við uppskeru næsta hausts.
Á fimtudaginn var 25. þ. m.,
komu kosningalögin til annarar
umræðu í þinginu, og urðu umræð-
urnar allhva&sar um þau.
Hon Hugh Guthrie hóf umræð-
urnar, og skýrði lögin, hélt skýra
og skipulega ræðu. Hon Mac-
Kenzie King þakkaði ræðumanni
fyrir hv@ skýrt og skilmerkilega
að hann hefði flutt mál sitt, sagði
að mótstöðumenn stjórnarinnar
hefðu ásett sér að gjöra ekki þetta
mál að pólitískum fótbolta, og
lýsti ánægju sinni yfir því, að
stjórnin skyldi vera komin út úr
þokunni í þessu máli. Sumum
þýkir þessi ummæli Mr. King
dálítið einkennileg, og halda að
eitfihvað muni liggj'a á bak vif
þau.
Mestum hita hleýpti F. Pardee
í 'þessar umræður, iþegar hann
þetta mál, “Jafnvel mæður
drengjanna sem féllu í stríðinu
eru gerðar ómyndugar undir þess-
u;m lögum. Mr. Pardee benti á,
að útlendingar gætu ekki notið
Farbréf mieð\ járnbrautum sem
liggja suður til Bandaríkanna
hafa verið ihækkuð um tíu af
hundraði, frá 29. marz, einnig
innflutningsskattur til Bandaríkj-
réttar síns undir þeim, og bætir { anna úr 3 8(00 og upp { 3 9 2o( sem
við, og engri þjóð hefir vegnað
vel, sem snýr bakinu við fólki því
sem framleiðir mestan hluta af
auð þjóðarinnar.”
Oanadamenn verða að borga hér
eftir. Um er kent, verðmun á
Canada og Bandaríkja peningum.
er fallinn í máli
Hon W. S. Fielding og fleiri i ^viðdomur er laiimn 1 mal
fQ umræðum í verkamanna leiðtoganna 1 Winni
peg, og eru fimm af sjö fundnir
hafa haldið áfram umræöum i
þessu máli, og befir það og snúist
um það, hvort nota skuli fylkis-
kosningarlistana í sambandsþing-
kosningunum, og um það að séð sé
um að óvilhallir menn í stjórn-
málum sjái um samning þeirra, |
þegar nýir listar eru búnir til.
Hið fjórða ársþing hermanna-
félagsins i Ganada stendur yfir i
borginni Montreal. Mörg mál
eru þar rædd sem snertir lög fé-
lagsmanna og hag landsins. Eitt
af því sem þing þetta hefir haft
til meðferðar er, að ríkið borgi
hverjum þeim sem í Canadiska
herinn gekk $ 1,000, og borgi svo
$ 1 á dag uppbót fyrir hvern dag
sem þeir voru í herþjónustu, þar
til uppbótin memur $2,500. pegar
tíminn sem menn voru í herþjón-
ustu er svo langur að hann nemur
1,500 dögum, ,þá eiga mónn að fá |
$ 2,500 útborgaða, annars af-
skamtar tími sá sem þeir voru í
herþjónustu hve mikið eða lítið
ríkið borgi þeim fram yfir $ 1,000.
par sem ættingjar eru, sem hafa
oröið að sjá á bak sínum í stríð-
inu, vilja þeir að tillag þetta borg-
ist til þeirra.
En er farið fram á af þinginu,
að þetta mál sé tekið upp á þessu
yfirstandandi þimgi, og útkljáð.
Til þess að veröa við þessari kröfu
hermannanma, er sagt að ríkið
þurfi að borga út $ 215,000,000
En það segja fjármálafræðingar
stjórarinnar að sé ókleyft undir
núverandi kringumstæðum. Enda
hefir fjármálaritari Dominion-
stjórnarinnar McNeill tilkynt
hermanna 'þinginu að Dominion-
stjórnim hafi lýst yfir þvi, að hún
sé með öllu frákverf þessari kröfu
sekir um allar sjö kærurnar sem
á móti þeim voru. pað eru: öld-
urmaður John Queen, séra Wm.
Ivans, W. A. Pritchard, R. J. Johns
og Geo. Armstron.
Einn þeirra R. E. Bray, var
fundinn se’kur um eina kæruna þá
eíðustu. En öldurmaður A. A.
Heap, var fríkendur.
Kærurnar á móti mönnum þess-
um voru:
1. Uppreistar samsæri, til þess
að Mtilsvirða lögin 0g æsa einn
flokk mannfélagsins á móti öðr-
um á árinu 1917, 1918, og 1919.
2 Samsæri í sambandi við fund
sem haldinn va.r -í Walker leikhús-
inu 22. des. 1918.,
3. Samsæri til þess áð hefja ó-
löglegt verkfall.
4. Samsæri til þess að stofna í
hættu, heilsu og lífi fólksins, og
mynda ólöglegan félagsskap á
meðal verkmanna, til þess að
bjóta sína eigin samninga á ár-
unum 1917, 1918 og 1919.
5. Samsæri til þess að eyði-
leggja virðingu manna og traust
á stjórninni í landinu.
6. Samsæri til þess, að koma á
Soviet stjórnar fyrirkprnulagi i
Canada.
7. óviðeigandi breytni þeirra í
apríl, maí og juní 1919, sem með-
borgurum þeirra stóð bæði sfcaði,
og hætta af.
Tollþjónn í Bandaríkjunum að
nafni Verner, kom að manni Sem
var að flytja áfengi frá Canada
og inn í Bandaríkin. Tollþjónn-
inn skipaði manninum að stansa,
en hinn gengdi ekki, svo hann
dró upp byssu sína og skaut mann-
inn. Sá sem fyrir skotinu varð
beið bana, hann hét Van Buren
og var frá ríkinu Main.
Nýr stjórnmálaflokkur er í
myndun í Bandaríkjunum, það eru
verkamenn, og nokkur bænda-
félög, og er sagt að þeir ætli sér
að útnefna menn úr sínum flokki
til að sækja um forseta og vara-
forseta embættin, við næstu for-
seta kosningar.
Til þess að framfleyta 15 ára
gömlum dreng þarf $ 7,500 á ári
eftir því, sem ekkjan Eugene
Kelly bar fram í rétti í New York
nýlega, hafði ihún þetta alt reikn-
að út, ein upphæðin-sem drengur-
inn gat ekki verið án var gasolía,
þurfti hann að eyða $ 294 á ári til
þess að kaupa það. Hvað skyldi
hann þurfa mikið til l'ífsfram-
færslu þessi náungi þegar hann er
oröin fullorðinn.
í skýrslu sem birt var' í New
York í vikunni sem 'leið, stendur
að bindindislögin ihafi gjört það
að verkum, að nú sé meiri flutn-
ingur, út frá Bandaríkjunum en
inn til þeirra.
Námamenn sem vinna í harð-
kolanámum í Bandaríkjunum hafa
krafist kauphækkunar sem nem-
ur 60%. Segast með engu móti
muni 'samþykkja 'hækkun sem
nemi minna en 45 og sjö tíundu%.
Ástæðan fyrir þessari kröfu segja
blöðin að sé óánægja mannanna
út af 'því að munurinn á kaupi
þeirra sem við gröft linkola vinna,
og þeirra sem að harð'kola-
greftri vinna sé nú orðin of lítill.
Segja að það sé miklu vanda-
meira að grafa harðkolin, og þeir
eigi því heimtingu á hærra
kaupi.
Fellibylur geisaði yfir Illinois
Massuri og Wisconsiu ríkin á
sunnudaginn var. Fjöldi fólks
lét lífið, og eignatjón nemur
inörgum miljónum dollara.
Bylur þessi var skæðastur í út-
jöðrum Cicagoborgar að vestan,
og í Elgin þar vita menn um 23
dauðsföll. Menn meiddust þar
svo hiindruðum skiftir. Hús tré
talsímar og ritsímastaurar, og
jafnvel járnbrautarvagna, og
járnbrautarteina reif þessi voða-
legi bylur og molaði, og færði úr
lagi.
Og ;í bænum Elgin sem er 36
mílurwestur fsá Cicago, er eigna-
tjónið metið á 4,000,000.
Wilsori forséti hefis tilnefnt
Joseph Greiv jsem sendiherira
Bandaríkjnna í Danmörku.
Bretland
Mrs. Humphrey Ward
nafnfræg skáldkona látin.
Sagði í ræðu sem hann hélt um hermannanna.
Billy Sunday segist vera reiðu-
búin að sækja um forsetakosn-
ingu í Bandaríkjunum við næstu
forsetakosningar, og segist vera
búin að hugsa sér ráðaneytið ef
hann nái kosningu.
Maður einn að nafni John R.
Taylor hefir heiðurinn af því að
leggja til flesta liðsmenn í stríðið
af öllum fjölskyldu feðrum i
Bandaríkjunum. Mr. Taylor
giftist þegar hann vaf ungur, og
átti 1Ó börn með þeirri konu áður
en hann misti _ hana, og voru 6
drengir orönir fullorönir þegar
Bandaríkin fóru í stríðið, innrit-
uðúst þeir al'lir í herinn.
í annað sinn giftist Taylor,
ekkju sem átti fimrn börn, sem
fjölguðu tölu fjölskyldunnar upp
í 21, og við þá tölu bættust 6 börn
sem Taylor átti með seinni konu
sinni sem komu tölunni upp í 27.
Fyrir nokkrum mánuðum síðan
misti Taylor þá konu sína, og er
nú giftur lí þriðja sinn ekkju frá
Miss. sem átti fjögur börn, sem
gjörir tölu barnanna sem Taylor
hefir þurft að sjá um og annast
31.
Allmörg af þessum börnum eru
nú gift og hafa átt börn svo börn,
og barna börn Mr. Taylor eru nú,
rúmlega hundrað að tölu. Ekki
svo ómyndarlegt af manni sem en
er ekki sextugur.
Nýlega voru fasteignir Henry
Astor í New York seldar við opin-
bert uppboð, »og iseldust fyrir
$ 159075.
Mrs.Humphrey Ward, er talin
hefir verið ein ágætasta slkáld-
kona Breta, var fædd í Hobart,
Tasmania, þann 11. dag júnímán.
1851. Faðir hennar var Thomas
Arnold, sonur Dr Thomas Arnold
Rugby, er nafnkunnur varö af
sagnritum sínum, einkum þó Róm-
verjasögunni. En föðurbróðir
skáldkonunnar var rithöfundur-
agæti Malthen Arnold. Mary
Augusta Arnold tók að gefa sig
við ritstörfum þegar á ungum
8.1 dri og lagði þá mikla stund á
spönsk fræði, og eru eftir hana
margar ritgerðir um sögu og sið-
venjur Spánverja á “Dictionary of
Spanish Biography.”
n
Árið 1872 giftist hún Dr. Hump-
hrey Thomas Ward rithöfundi, og
frá þeim fiíma ritar hún allar
tiækur sínar undir nafninu “Mrs.
Humphrey Ward.”
Helztu bækur er ihún reit munu
vera þessar: “Millie and Ollie,'
gefin út 1881. “History of David
Grieve,” 1892, og tveimur árum
síðar “Marcellla”. Næsta bók
hennar “George .Trerady,” var
prentuð 1896, og efitir það komu
árlega út eftir hana ein'hverjar
ritsmíðar.
“Helbeck og Bannisdale” birtist
á prenti haustið 1898, en leikritið
“Eleanor” kojn út aldamótavetur-
inn 1900, 'og var sýnt á kounng-
iega leikhúsinu í Lundúnum þeg-
ar í stað. Árið 1903 kom út
“Lady Rose’s Daughter”, en 1905
“The Marriage of William Ashe.’
pað sama ár var einnig prentaður
í fyrsta sinn leikurinn “Agatha”
og sýndur sömuleiðis á hinu kon-
unglega leiikhúsi. —
Eftir Mrs. Humphrey Ward
liggja einni-g ósköpin öll af ræð-
um og ritgjörðum, margt af þvi
prentað í blöðum og tímaritum.
Mrs. Humphrey Ward átti
frumkvæði að ýmsum líknarstofn
unum á Bretlandi. Hún var á-
kveðinn andstæðingur 'kvennrétt-
indamálsins; kvað konifr hafa
öðru þarfara að sinna, en vasast í
stjórnmálum.
veittist hann mjög að Lloyd Ge-
orges stjórninni fyrir bruðlun og
fvri rhyggju 1 evsi í fjármálum.
Fór hann einnig höröum’oröum
um afskifti stjórarinnar af heima-
stjórnarkröfum Ira, og kvað hið
nýja sjálfstjórnarfrumvarp eigi
annað vera, en vandræðafálm út
í loftið. ,
Verkfall í kolanámum á Eng-
landi hefir vofað yfir að undan-
förnu, hafa námamenn krafist
hærri launa og breyttra vinnu-
skilmála. Vinnuveitendur þar
synjuðu framan af að verða við
kröfum verkamanna og stjórnin
vildi sem allra minst skifta sér
af málinu. En samkvæmt fregn-
um frá London hinn 26. þ. m., er
talið líklegt að verkfallinu muni
verða afstýrt, að eirihver sú til-
slökun verði gerð af hálfu beggja,
er leiða muni til samkomúlags.
Stjórnarbylting í Dau-
mörku.
Danakonungur hefir neytt ráðu-
neyti Zahle’s til þess að leggja
niður völd Ágreiningur út úr
atkvæðagreiðslunni í Flensborg
og héruðunum í kring, gefinn að
orsök. M. Neergaard falin mynd-
un nýs ráðuneytis.—
Kaupmannahöfn, 30. marz 1920
Jafnaðarmannaflokkurinn hefir í
sambandi við gerbötamenn, kraf-
ist þess af konungi að hann setji
ráðuneyti það er Zahle hefir veitt
for-stöðu -síðan 1913, aftur inn í
embætti. Konungur hefir þver-
neiitað, en verka-mlannafélögin
hótuðu samstundis verkfalli um
land ailt.
pingið hefir verið kallað saman,
konungur skorað á Neegaard að
mynda nýja stjórn, en ófrétt um
málalok.
Alliar aðalgötur borgarinnar
voru krökar af fólki síðastliðna
nótt, er hrópaði í ákafa “Lengi
lifi danska lýðveldið”.
Stjórnarmyndun á
Islandi.
í ræðu, sem Hierbert Asquit
fyrverandi yfirráðgafi Breta,
flu-tti nýlega í Neðri Málstofunni,
Henni% hefir miðar hægfara og
hafa ýmsir verið nefndir manna
á milli hverjir ilíklegastÍT þættu
til að taka við með Jónf Magnús-
syni.
í da£ tnun hin nýja stjórn
loksins hlaupa af stokkunum. Á
Pétur Jón-sson frá Gautlöndum að
veröa atvinnumálaráðherra, en
Magnús Guðmund-sson skrifstofu-
stjóri fjármálaráðherra.
Him nýýa stjóm mun hafa feng-
itt loforð um fylgi 21 þingm. og
fjórir aðrir hafa heitið þvi, að
bregða ekki fyrir hana fæti.