Lögberg - 13.03.1924, Side 1

Það er til myndasmiður
í borginni
W. W. ROBSON
Athugiö nýja staóinn.
KENNEDY 3L3G. 317 Portage Ave. Mót Eaton

Þetta pláss í blaðinu fæst keypt
35. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 13. MARZ 1924
NUMER
Canada.
Sambandsstjórnin í Ottawa hef-
ir ákveðið að skipa nefnd til þess
að ranmsaka hag og Starfrækslu
Home bankans frá 1915 og fram
að þeim tíma, er ihann varð gjald-
þrota. Eigi er enn kunnugt hverj-
ir eiga muni sæti í nefndinni.
Hinn 4. þ. m. kom upp eld'ur í
bænum Stavely í Alberta fylki um
sjötíu og þrjár mílur suður af
Calgary, er orsakaði nálægt tvö-
hundruð þúsund dala tjón.
Allsnarpar umræður hafa orð-
ið í fylkisþinginu í Ontario, út af
frumvarpi Col. Currie frá Toronto
í sambandi við undirbúning at-
kvæðagreiðslunnar um vínsölu-
málið. Hafa þeir Sinclair leiðtogi
frjálslynda flokksins og Manning
Doherty, foringi bændaflokksþing-
mannanna tjáð sig mótfallna nýrri
atkvæðagreiðslu um málið og telja
núgildandi bannlög hafi reynst
það vel, að ástæðulaust sé að
'broyta til fyrst um sinn. Er búist
Vlð að þeir greiði atkvæði gegn
fjárveitingunni til atkvæðagreiðsl-
unnar ásamt flokksmönnum sín-
um, Eigi
m-un þeim þó Iheppnast,
að hindra framgang málsins, því
stjornin hefir iharðsnúinn meiri-
hluta við að styðjast, sem búast
má við að greiði aticvæði sem einn
maðus með frumvarpi Col. Currie’s
Fi umvarp til laga um löggild-
ing hinna nýju hveitisölusam-
taka Manitoba Wheat Producers
Limited, hefir Ihlotið samþykki
fylkisþingsins. — Hon. T. C.
Norris leiðtogi frjálslynda flokks-
ins kvað. Ihveitisölusamningnum
'víða ábótávant, en atkvæði með
frumvarpinu kvaðst hann samt
sem áður greiða sökum þess að
hann teldi sjálfsagt að forvígis-
mönnum hugmyndar þessarar
yrði óhindrað gefinn kostur á að
sýna 'hverju þeir fengi áorkað í
þessu efni.
Látinn er nýlega hér í borginni
W. A. Windatt forstjóri Windatt
kolaverslunarinnar og einn af
stjórnendum Home Investment
sparisjóðsstofnunarinnar. Hann
var sextíu og þriggja ára að aldri,
fæddur í Ontario, en fluttist á
unga aldri vestur til Manitoba.
Eftir fregum frá Halifax að
dæma, Ihinn 8. þ. m. er helst svo að
sjá, sem Ikolanámamenn í Nova
Scotia fylki ’muni allir sem einn
maður hefja verkfall, einhvern
hinna næstu daga. Vinniveitend-
ur buðu fram kauphækkun, en
ekki það háa, að verkamenn vildu
ganga að henni.
Nýleg lést hér í borginni George
Barlow, rúmlega fertugur að aldri
sá, er fyrstur varð ritari Dominion
verkaflokksins, er .stofnaður var í
Manitoba fyrir nokkrum árum.
Sig George Foster 'hefir komið
fram með þá uppástungu í senat-
inu, að ráðgjöfum sambandsstjórn
arinnar verði fækkað u‘m fimm.
Að í stað seytján, eins og nú á
sér stað, skuli þeir framvegis
verða tólf. Einkennilegt að Sir
Poster skyldi aldrei hugkvæmast
Jætta þjóðráð, meðan hann var
einn af ráðgjöfum Borden stjórn-
arinnar.
Robert G. Dinning hefir verið
skipaður framkvæmdrstjóri hinn-
nr fyriiihuguðu stjórnarvínsölu í
lberta. Vínsölulögin eru rétt um
þa að verða afgreidd frá þing-
inu.
Rev. Irvin verkaflokks þing-
e aður í sambandsþinginu fyrir
eystri kjördeild (Calgaryborgar
e 'r la^t 'fram frumvarp til laga,
me*rarn á Það fer að nema úr »ildi
landi °frUm tífiótshegningu hér í
kom, X'-,1 hann 1 þess stað láta
^filangt fangelsi.
yfh^fbvf0' Casgrain iýst' nýlega
... - 1 Þingræðu að Canada
ætt, að draga,sifr út úr >jóð.
hið a aglnu’ Reague of Nations,
'föon^nn ^ J1 sta" Pátttakan kostaði
$200.00 a dag 0g væri slíkt alt of
kostnaðarsamt fyrir jafn fámenna
þjoð eigi síst eins og efnahag
hennar nu væri farið. Enn fremur
Ja 1 'Senatorinn ,sig gersamlega
mótfallinn því, að Canada stjóm
stofnaði til sendiherraembættis í
Washington fyrst um sinn.
Hinn 7. þ. m. lést í Montreal,
Walter Joseph Francis, forseti
verkfræðingafélagsins í Canada
fimtíu og tveggja ára að aldri.
Kirkjudeild Presbytera að
Superior í Ontario fylki hefir á
ársþingi sínu nýafstöðnu samþykt
tillögu, er fram á það fer að kon-
um skuli veittur réttur til prests-
embætta. Ennfremur er lagt til
að trúboðskonum skuli heimiluð
útdeiling kvöldmáltíðar sakríf-
mentisins.
Arthur E. Darby auglýsinga-
ráðsmaður fyrir sameinuðu korn-
hlöðufélögin í Saskathcewan hef-
ir verið kosinn einkaritari bænda-
flokksins í sambandsþinginu og
er nýlagður af stað austur til
Ottawa.
James Tomlinson að Hepworth,
Ont., fullyrðir að hann'muni vera
besti fjárræktarmaður þess fylk-
is, ef ekki í Canada yfirleitt. Stað-
hæfing sína byggir (hann á því að
síðastliðnum febrúarmánuði
hafi 'hann eignast tuttugu lömb
undan átta ám. Fjórar voru ærn-
ar tvílemdar en hinn helmingur-
inn þrílemdur.
Harry Leader bændaflokksþing-
maður í sambandsþinginu fyrir
Portage la Prairie hefir tilkynt
að hann ætli sér að flytja þingsá-
lyktunartillögu, er fram á það
fari, að laun ráðgjafanna, leið-
toga hins viðurkenda andstöðu-
flokks og einstakra þingmanna
verði lækkað uvn 12V2 af hundr-
aði.
Mr. Sutherland, afturhalds
þingmaður fyrir South Oxford
kjördæmið hefir borið fram breyt-
ingartillögu við hásætisræðuna
er í sér felur vantraustsyfirlýs-
ingu á Mackenzie King stjórninni.
Engar minstu líkur munu til þess,
að hún nái fram að ganga, því
leiðtogi bændaflokksins Mr. Forke
kvað flokk sinn undir engum kring
umstæðum geta greitt henni at
kvæði.
G. J. Desbart ihefir nýlega verið
skijpaður aðstoðar ' hermálaráð-
gjafi.
Átta þúsund og finrm bundruð
innflytjendur komu til Montreal
í vikunni, ,sem leið, flestir frá
bresku eyjunum, er ætla sér að
taka bólfestu í Sléttufylkjunum.
rfkjanna. Sökum megnrar mót-
spyrnu, er útnefning þessi mætti,
í senatinu og víðar afturkallaði
forseti hana, samkvæmt tilmæl-
um Mr. Ghristian.—
Senator Couzen frá Michigan,
ber fram tillögu til þingsályktun-
ar, er fram á það :fer, að kosin
verði firnrn manna nefnd, til þess
að rannsaka alla starfrækslu stjórn
ardeildar þeirrar, er með höndum
hefir tollheimtumálin.
Pjóðþingið í Washington hefir
veitt $56,758,513, til landbúnað-
armálanna fyrir komandi fjár-
hagsár. par af skal $17,000,000
varið til akbrauta. Fjárveitingin í
heild sinni er $16,082,9 0 lægri en
í fyrra.
peir Senator Borah. frá Idaho.
RepubMcan, og Senator Robinson
frá Arkansas, leiðtogi Demokrata
í Senatinu, hafa íhvoir um sig lýst
yfir iþví í þingræðum, að það væri
þjóðinni fyrir beztu, að Daug-
herty dómsmálaráðgjafi, yrði lát-
inn segja af sér hið allra fyrsta.
Erfðafjárskattur í Bandaríkj-
unum heftir verið hækkaður því
sem næst fimtíu af ihundraði frá
því sem nú á sér stað. Skulu
dánarbú, er nema $10,000,000, hér
eftir greiða fjörutíu af ihundraði
í ríkissjóð. Frumvarp, er um
breyting þessa fjallaði, var sam-
þykt neðri málstofunni með 190
atkvæðum gegn 110.
William Philipps frá Massachu
setts, aðstoðar utanríkisráðgjafi,
hefir verið skipaður sendiherra
Bandaríkjanna í Belgíu, í stað
Henry P. Fletoher, er tekist hefir
á hendur sendiherrastöðu á ítalu.
Föstudaginn hinn 7. þ.m. lýsti
Coolidge forseti yfir því, að inn-
flutningstollur á hveiti, hefði vei--
ið hækkaður um 12c á hvern mæli.
Fregnir frá Washington hinn
8. þ.m., láta, þess getið, að rétt fyr-
ir flokksiþing Republicana 1920,
það er útnefndi Warren G. Hard-
ing, hafi Jake Hamon, olíukóngur í
Oklahoma, boðið þeim Harding og
Leonard Wood, hvorum þeirra er
hlutkarpari yrði, fylgi sitt og fé,
gegn því skilyrði, að hann yrði
gerður að innanríkisráðgjafa.
Maður einn, John Harney að
nafni, frá Pottsville í Pennsyl-
vania ríkinu, var nýlega tekinn
ræðu hinn 6. þ. m., á fulltrúaþingi
hinna ý'msu fríkirkudeilda á Eng-
landi. Sagði hann að það sem
mannkyninu riði mest á um þess-
ar mundir, væri hreinn og ómeing-
aður kristindómur. Um 3000 full-
trúar sóttu þingið.
Winston Spencer Churehill fyrr-
um hermálaráðgjafi í bræðings-
ráðuneyti Lloyd George, hefir ver-
ið útnefndur sem óháð þingmanns-
efni í Westminster, Abbey kjör-
deildinni. Hvorugur gömlu flokk-
anna vildi heita honum fylgi.
Mun hann þó standa nær íhalds-
flokknirm 1 s'koðunum, eins og
málum nú er komið. Frjálslyndi
flokkurinn, einkum þó sá fylking
ararmurinn, er fylgdi Asquith
að málum gegn um þykt og þunt,
vill okkert með Ghurchill hafa að
gera og kveðst geta sætt sig miklu
betur' við kosning verkamanns,
eða jafnvel einhvers úr aftur-
haldsliðinu, sem allir viti hvar
standi.
Talsvert hefir verið róstusamt
á írlandi siíðastliðna viku. Ymsir
menn úr hersveitum hins óháða
írska ríkis hafa gert uppreist og
vilja stjórnina feiga. Þó hafa upp-
vöðsluseggir þessir orðið gersa’m
lega undr að því er síðustu fregn-
ir skýra frá. Verslunarráðgjafi
Gosgrave stjórnarinnar Joseph
McGratih, hefir látið af embætti.
ástæðan til þess er enn á huldu.
Mælt er að flotamálaráðuneyt-
ið brezka hafi í hyggju að minkf
til muna flota sinn í Norðursjón-
,um en auka að sama skapi gæslu
M i ð j a r ð a rh af s i ns.
Stjórnarformaður Breta Rt. Hon
Ramsay MacDonald hefir verið
kosinn félagi í Athenaeum klúbbn-
um í Lundúnum. í þann fálagsskap
fá engir aðrir inngöngu én þeir,
sem teljast með me.itu næfileika-
’mönnum Breta.
Fregnir frá Berlín hinn 11. þ.
m., láta þess getið, að Marx stjórn-
in á Þýskalandi hafi ákveðið að
rjúfa þing nú þegar og efna til
nýrrar kosningar, eins fljótt og
frekast verði viðkomið.
Sérfræðinganefnd isú, er setið
hefir á rökstólum undanfarna mán
uði við að rannsaka fjárhagsá-
stand pjóðv-erja og kveða á um I
gjaldþol þeirra, kvað vera í þann!
veginn að ljúka starfi og er búist
við fullnaðarúliti hennar fyrri
part næstu viku.
Þótt en sé eigi við bendi nema
óljósar fregnir af athugunum
nefndarinnar og tillögum hennar,
þá er ,þó það mikið ljóst, að hún
telur hernám Frakka á Ru'hrhéruð-
unum fyllilega réttmætt; kveðst
sannfærð um, að án þes-s mundu
Þjóðverjar ekki hafa greitt græn-
an eyri í skaðabætur, því sýnt sé
að þeir hafi gersamlega ásett sér
að þegja þær fram af sér. Mun það
engum vafa bundið, að nefndin
krefjist þess, að Þjóðverjar verði
látnir borga, þótt upphæðin verði
ef til vill eitthvað lækkuð og
greiðslukjörin bætt.
Bandaríkin.
Þeir senatorarnir Henry Cabot
Lodge, leiðtogi Republicana í
senatinu og George Wharton
Pepper hafa farið 'þess í leit við
Coolidge forseta að 'hann viki
Daugherty dómsmálaráðgjafa úr
embætti, með þvi að sýnt væri, að
hann hefði tapað trausti þjóðar-
innar. Um undirtektir forseta
vita mbnn ekki með vis3U. Lengi
vel framan af’hélt hann þó hlífis-
skilidi yfir dómsmálaráðgjafanum
en eins og olíu.hneykslinu nú er
komið þykir ólíklegt að honum
verði haldið mikið lengur í em-
bætti.
Senator Davis Elikins frá 'West-
Virginia tjáir sig hafa átt hluti í
ýmsum olíufyrirtækjum, en slíkt
standi í engu sambandi við Teapot
Dome farganið. Enda hafa fram
að þessu engar ákærur komið
fram á hendur honum.
ISenator Capper frá Kansas ber
fram tillögu ti-1 þingsályktunar,
er fram á það fer, að beimila for-
seta að setja farst ákvæðisverð á
vörur, ef til þesis kæmi að iþjóðin
lenti í ófriði.
James M. Cox fyrru'm ríkis-
stjóri í Ohio, sá, er um forseta-
tign sótti af hálfu Demokrata
192C' ihefir lýst yfir því, að hann
verði í kjöri við undirbúnings-
kosningarnar þar í ríkinu.
Coolidge skipaði nýlega George
B. Cihristian, fyrrum einkaritara
Hardings forseta í iðnráð Banda-
Hvaðanœfa.
Hjónavígsla fór nýlega fram í
Brussel, höfuðborg Belgíu, er vak-
ið efir allmikla eftirtekt, ekki hvað
síst meðal eldra fólksins. Brúðgum1
inn, Nevremont, er 78 ára, en
brúðurin, Eloise Dupont, 73. Sagt
er, að gamla konan íhafi gengið að
altarinu kafrjóð i framan líkt og
ung blómarós. Faðir hennar 102
ára og 9 mánaða leiddi dóttur
sína við hönd til brúðgumans. En
Orl
iænum.
Hr. 'Bjarni Þorstein-sson skáld
frá Selikirk, Man., kom til borgar-
innar á þriðjudaginn.
Hr. Sveinn Pálmason frá Winni-
peg Beach, kom til borgarinnar
um miðj.a vikuna.
Þriðjudaginn 4. mars voru þau
Jón Hannes Thorgilsison frá Vest-
fold, Man. og Anna Ingibjörg
Guðmundsson fá Mary Hill, Man.
gefin saman í Ihjónaband að 493
Lipton street af iséra Rúnólfi
Mairteinssýni. Brúðhjónin fóru
skemtiferð til Arden, þar sem
Mr .og Mrs. Powell tengdabróðir
og systir brúðarinnar búa. Heim-
ili brúð-hjónanna verður að Mary
Hill.
Elín Stefánsdóttir.
Á himni og jörð er heilagt orð,
Sem hneigja englar góðir, —
'Og allir menn um alla storð,
En orðið það er: móðir.
Sá ylur, sem vermdi okkar þjóð,
Var ylur frá móður hjarta. -—
Þú áttir þá helgu himins glóð, —
pað helgilín ibezt mun skarta. —
í lífinu þörf og ljúf og góð,
— pú látin átt framtíð bjarta.
pinn auður var barnsins einföld trú, —
Þú annara byrðar léttir
Og 'mörg var sú fórn -er færðir þú,
En fjarri þér glys og prettir.
En þekkingin, við sitt þrotabú,
Um þenna auð sjaldan fréttir.
Þú þerraðir, móðir, margra tár,
— Við megum því ekki gráta. —
Sem móðir og kona öll þín ár
Þú alt vildir blesað láta. —
Því hefjum í þökk til himins brár,
Nú hrellir ei dauðans gáta.
Þig iblessa og mun-a börnin þín, —
pig blessar hið veika og snauða, —
Því hjálpfús og -einlæg ihógværð skín
f heiminum kærleikssnauða. —
— Og dygðin lifir, er lífið dvín,
pú lifir, — þrátt fyrir dauða.
Jónas A. Sigurðsson.
Gja-fir til Jóns Bjarnasonar skóla.
Vinkona skólans í Winnip. $25.00
Sigurður Antoniusson Baldur
Man...................... 5.00
Ólafur Sigurðsson Mozart
Sask.................... 5.00
'Með einlægu þakklæti
S. W. Melsted. gjaldkeri skólans.
ir brúðarinnar 76 ára að aldri.
fastur -og kærður fyrir ólöglega . _ . . ,,
víns-ölu. Sór -hann fyrst og sárt h„ruðm®yjaI!kyld„nnm gT
við lagði frammi fyrir lögregl-
unni, að hann væri ekki seku-r. Síð-
an kom málið fyrir rétt. En er sak-
borningur sá, að konur einar áttu
Eins og 'áður -h-efir verið getið
um, afnam tyrkneska þingið kal-
sæti í kviðdóminum, skifti hannl ífa-stólinn og gerði kalífafjöl-
um hugarfar, játaði brot sitt og
greiddi möglunarlaust þrjú hund-
ruð dala -sekt.
Blaðið Chicago Tribune, mót-
mælir eindregið hæikkun þeir-ri á
innflutningstolli hveitis, sem
Coolidge forseti hefir nýlega
hrundið í frmkvæmd. pykist blað-
ið sjá í þesisu tiltæki, litla eða
enga bót til handa bændum Norð-
vesturríkjanna, -en mælir í þess
stað einarðlega með gagnskifta-
samningum milili Bandarikjanna
og Canada.
Hinn 9. þ. m. vildi sá sorglegi
atburður til, að Castle Gate, Utah
að kolanáma þar féll saman og
innibyrgði 175 námamenn, er all-
ir munu hafa beðið bana.
Bretland.
Betty aðmírall hefir hótað að
segja af sér þá og þegar, nema þv-í
aðeir^s, að hann fái fulla trygg-
ingu fyrir því, að haldið v-erði á-
fram við her-skipak-vína að Singa-
pore, þar til verkinu sé lokið að
fullu.
Neil MacLean verkaflokkslþing-
maðuir í breska þinginu flutti ný-
lega ræðu í Glasgow, þar sem'hann
hvatti flokksbræður sína til þess
skylduna landræka. Tiltæki þetta
efir vakið megna gremju meðal
múhameðstrúarmanna víðs vegar
um -heim. Hafa múbameðstrúar-
menn í Mesopotamí-u kvatt Huss-
ein konung í Hedjas til kalífatign-
ar. Er búist við að trúarflokkur
sá, bæði á Indlandi og v-íðar, muni
veita honum fulla viðurkenningu,
sem yfirhöfðingja kirkju sinnar.
Allmikið tjón af landskjálfta
hefir orðið víðsvegar í Costa Rica.
Bærinn Sane Jose hrundi til
grunna að meira en helmingi og
létu nokkrir þar líf -sitt, en margir
sættu ‘meiri og minni meið-slum.
um.
Lögreglan í ítalíu hefir haft á
spöðunum undanfarandi, við að
elta uppi betlara, sem verið hafa
á flækingi um landið þvert og
-en-dilangt. í Catanía á Sikiley
voru tuttugu betlara-r handteknir
sama daginn. Við frekari rann-
sókn ko'm það í ljós, að þeir voru
allir stórríkir menn. Einn þeirra
átti fé á banka -er nam tuttugu
þúsundum dala, en ýmsir hinna
áttu arðberandi sölubúðir
fjölda húsa.
og
Df- G. Gautier nafnkunnur
franskur víisindamaður, kveðst
hafa eftir tuttugu og sjö ára til-
„ „ ráunir fundið upp óyggiandi
að vaaa a verði, því tvísýnt væri meðaI við hrotum í svefni. Telur
hyort Eþjorninm reyndist kimft að.hann toturnar stafa af því, að
sitja við vold ut næsta sumar og öndunarholið frá nefinu og niðu-
Hásœtisræðan.
Við setningu Sambandsþingsins.
Eins og þegar er kunnugt, var
sa'mbandsþingið í Ottawa sett
fimtudaginn hinn 28. f. m. kl. 3
síðdegis. Las landsstjórinn lá-
varður Byng af Vimy upp eftirfar-
andi hásætisræðu eða stjórnar
boðskap í þingsal efri málstof-
unnar:
Háttvirtir Senatorar og neðri
málsofuþingmenn!
P.að fær mér ósegjanlegrar á-
nægju að geta samfagnað yður
við þetta tækifæri í tilefni af hin-
um margvíslegu sannanagögnum,
er ótvírætt benda á aukna vel-
m-egun þjóðarinnar.
Þótt fjárhagsástandið beri enn
minjar ófriðarins mikla, þá sýna
þó skýrslur allar, að fra'mleiðsla,
v-erslun og atvinnumál hafa stór-
um breyst til ihins betra víðsveg-
ar um þetta mikla meginland. At-
vinnuleysi hefir iþorrið til muna
og viðskiftavelta aukist jafnt og
þétt. Hefir almenningur -sérstaka
ástæðu til að fagna yfir því, hve
tekjurnar hafa aukist, en útgjöld-
in minlcað.
Eg er sannfærður um, að lækk-
un skatta, lækkun framleiðslu-
kostnaðar 0g flutningsgjalda, mið
ig veg nýjum tilraunum til starf-
rækslu náttúruauðlegðar lands-
ins og lækka til muna kostnað við
lífsframfærsluna.
Frumvarp til laga verður lagt
fyrir þingið að tilhlutan ráðu-
neytisins, er fram á það fer, að
sameina allar tollheimtudeildir
stjórnarinnar ií eina heil-d. Með
það fyrir augum. að gera toll-
heimtuna auðveldari, er ráðgert
að skipa sérstaka nefnd, er rann-
saka skuli á sem flestum isviðum
nýjustu stefnur í tollheimtu og
skattamálum.
Innbyrðis þjóðarsamræmi engu
síður en innbyrði-s’ þjóðarhagsæld,
er undir því komið hv-e vel tekst,
.að yfirstíga ágreiningsatriði þau,
er miðað -hafa til þess að víkka
gjána milli Austur- og Vestur-
landsins og orðið þrándur 1 götu
þeirra manna, er að öðrum kosti
hefðu numið hér land og tekið sér
framtíðar bólfestu. Má í þessu efni
benda á hinar mismunandi skoð-
anir á tollmálum, og í sambandi
við 'markað landbúnaðarafurða
flutningsgjöld og fleira.
í sambandi við flutningsgjöld á
korni frá Vötnunum miklu til cana
diskra sjávarhafha og þaðan til
Liverpool skal þess getið að stjórn-
in hefir það mál nú með -höndum og
mun gera í því þær einar tillögur,
er tryggi sem best -hag al'menn-
ings.
Með það fyrir augum, að láta
ekkert það ógert, er til þess mið-
ar að lækka kostnað við flutníng
á framleiðslu bænda þeirra, er í
Vestur landinu búa, sem og á
framleiðslu Austurfylkjanna, er
stjórnin að hrinda í fra'mkvæmd
bættum og auknum innanlands
siglingum. Má í þvi sambandi
benda á Welland skipaskurðinn,
sem stöðugt er verið að vinna að.
Þess er og vert að geta, að
samkomulagstilraunir hafa staðið
yfir milli Canadastjórnar og
stjórnarinnar í Bandaríkjunum,
að því er snertir hina fyrirhugs-
uðu St. Laurence siglingaleið.
Ráðgjafar mínir eru þeirrar skoð
unar, að með tilliti til þess um
ar til þess að veita fjármagni inn
í landið, til stofnunar og starf-j hvert stórmál sé -hér að ræða sé
rækslu nýrra iðnfyrirtækja svo
og til þess, að veita hingað nýjum
fólksstraumu'm, en alt þetta er
bráðnauðsynlegt til eflingar fjár
nauðsynlegt að frekari rannsókn-
ir fari fra'm, áður því verði ráðið
til lykta.
pá hefir stjórnin og tekið til ná-
hags og viðskiftaþroska þjóðar- kævmrar athufcunar skipatrygging
ínnar.
Ráðgjafar mínir eru eindregið
þeirrar skoðunar að lækkun skatta
sé stórþýðingarmikið atriði og að
sparnaðar á almennings fé verði
gætt á séhhverju sviði, eins og
-framast megi koma við.
Ráðgjafar mínir eru fremur
þeirrar skoðunar, að sökum spar-
semdarráðstafana, sem þegar
hafa verið gerðar, þá muni istjórn-
sem og varanlegan jöfnuð á flutn-
ingsgjaldi canadisks hveitis með
skipum. Enn fremur hefir stjórnin
beitt sér fyrir að koma á meiri
jöfnuði í flutningi á öðrum af-
urðum sjóleiðis, en hingað til hefir
átt sér stað.
í þeim tilgangi að hvetja til auk-
innar búpeningsframleiðslu og
ihrinda landbúnaðinum meira áleið-
is hefir stjórnin tekið að sér að
væri því vissara fyrir flokkinn að
vera búinn við kosningum.
All-snarpra, jarðskjálftakippa
varð vart síðastliðinn föstudag í
D-erby og Nottingham héruðunum,
og fyrri part laugardagsins. Lítið
tjón hlaust þó af.
Rt. Hon. Ramsay MacDonald,
stjórnarf-ormaður Breta flutti
í hálsinn sé of þröngt. Meðal þetta
rýmki svo til, að ófagnaðar þes-sa
verði eigi framar vart. Enn frem-
ur lækni það heyrnardeyfð, höfuð-
verk og mæði.
Þess var nýlega getið, að Theun
isstjórnin -í Belgíu hefir farið frá
völdum. Nú hefir Theunis mynd-
að ráðuneyti é ný.
í fyrsta skiftið síðan 1912—1913,
að láta tekjur og gjöild standast á,
svo að tekjuhaili á fjárlögunum
inni reynast kleift að þessu sinni | reyna að fá lækkuð flutnings-
gjöld á öllum förmum canadiskra
nautgripa.
Þá verður og ekkert það látið
hverfi úr sögunni. Þeir eru einn-i ógert, er miðar til þess að auka
ing sannfærðir iím, að þegar fjár-- viðskifti til canadiskra hafna og
lögin verði Iögð fram þá muni það| trá þeim.
koma áþreifanlega í ljós, að hlut-| 'Gleðiefni hlýtur það öllum að
föllin milli útgjalda og inntekta! verðá, hv-e mjög fjárhagur þjóð-
verði slkt, að lækka megi skatta
að einíhverju leyti þegar í stað.
Stjórnin er þeirrar skoðunar að
sú skattalækkun ætti fyrst að ná
til áhalda þeirra, sem nauðsynleg
eru til framleiðslu og gyeiða þann-
eignakerfisins —Canadian Nat-
ional Railways, hefir breyst til
hins betra í seinni tíð.
Geta má þess, að stjórnin hefir
skipað nefnd manna til þess að
rannsaka eldsn-eytisforða þjóðar-
innar og gera tillögur að loknu
starfi, með það fyrir augum, að
gera 'Canada eins óháð erlendum
þjóðum og framast má verða, að
því er þessu efni viðvíkur. Árang-
urinn af starfi nefdarinnar hefir
þegar orðið mikill og 'mun stjórn-
in leggja fyrir þingið frumvarp
til laga, er í þá átt gengur að
auka kolafram-leiðslu innan lands
og hvetja fólk til þess að nota
canadis-k kol.
Endurs-koðun -bankalaganna á
síðasta þingi, leiddi til betri trygg-
ingar fyrir almenning hvað banka-
viðskifti áhrærir. Það fólk, er
átti inni sparifé í Home 'bankan-
um hefir farið þess á 1-eit við
stjórnina, að hún endurgreiði
þeim tap þeirra. Ráðgjafar mínir
töldu mál þetta það mikilvægt, að
nefnd var skipuð í þeim tilgangi
að rannsaka það til hlítar frá
öllum hliðum.
pá verður og lagt fyrir þingið
frumvarp til laga um nýja kjör-
dæmaskipun. Gert er meðal ann-
ans ráð fyrir þeirri breytingu á
núgildandi kosningarlögum, að
lögleiddar skuli ihlutfallskosning
ar í einmennis kjördæmum. Einn-
ig verður lagt fram fyrir þingið
frumvarp um byggingu ýmsra
nýrra auka og hliðarlína út frá
meginlínum þjóðeignabrautanna—
Canadian ÍNational Railways.
Sömuleiðis frumvarp um löggjöf
í sambandi við ágreining milli
vinnuveitenda og vinnuþiggjenda,
svo og um (race track) veðmál.
Einnig eru ráðgerðar breytingar
á eftirlaunalöggjöfinni, er miða
til aukinnar sparsemi. Þá kemur
og til athugunar breyting á her-
lögum, að því er snertir útboð
herliðs til aðstoðar hinu borgara-
lega valdi.
pá verður og lögð fyrir þingið
skýrsla um mál þau, er til um-
ræðu komu á bresku alríkisstefn-
unni, sem haldin var í Lundúnum
í oktober og nóvember síðastlið-
ið ár, er þátt tóku í fulltrúar allra
nýlendanna, sem og frá Indlandi.
Bar þar margt á góma, er breska
veldið varðar mikið, sem og hverja
einstaka nýlendu.
Neðri málstofu þingmenn:
Fjárlögin fyrir -síðastliðið fjár-
hagsár, ásamt fjárhagsáætlun fyr-
ir næsta ár verða lögð fyrir
þingið eins fljótt og því má við
koma. Af fjárlögunum munuð þér
sjá að ráðuneytið -hefir fundið til
nauðsynjarinnar að spara. bæði i
sambandi við stjórnþjónustu kerf-
ið og opinber verk, og að fresta
framkvæmd ýmsra slíkra fyrir-
tækja og mannvirkja, -þar til
skattar hafi verið lækkaðir. En
við allra fyrstu hentugleika, er
fjárhagurinn leyfir verður slík-
um fyrirtækjum haldið áfram og
byrjað á nýjum.
Háttvirtir Senatorar og neðri
málstofumenn:
Hinar glæsilegu uppskeruhorf-
ur i lok síðasta þings rættust í
fylsta mæli. Fullnaðarskýrslu
sýna að uppskeran á árinu 1923,
var meiri en dæmi eru til í sögu
þjóðarinnar.— Um leið og eg fel
yður á ný, öll hin mörgu og merku
mál til meðferðar, sem fyrir þing-
ið koma, bið eg og ihina guðlegu
forsjón, sem haldið hefir verndar-
hendi sinni yfir landi voru, að
blessa allar yðar athafnir.