Lögberg - 11.02.1926, Blaðsíða 7

LrtGRERG fimtudaginn.
II. FEBRÚAR 1926.
Bls. 7.
Ro iln
Sex af sjö verð-
launum
unnin af Robin Hood
brauðum.
i bökunarsamkepn-
inni, aem fram 'fór í
Calgary, unnu Robin
Hood brauðin fyrstu
og önnur verðlaun. Af
sjö verðlaunum, urihu
Robin Hood brauðin
Foringi fallinn.
— Æifiminning Steinólfs Grím-
son, bónda í Mozart bygð, Sask.
er lézt, — eins og áður er um getið
í báðum íslensku blöðunum, — á
sjúkrahúsinu í Wadena, Sask. síð-
astliðinn 19. október.
Með sanni má segja að með
Steinólfi Steinólfssyni Grímson sé
foringi fallinn.
Andlát hans bar skyndilega að.
Það var eorgar- og sársaukafrétt
öllum þeim, er þektu hann að
fornu og nýju. En ekki er hans
sízt saknað einlæglega af íbúum
Vatnabygðar, er notið hafa ná-
vistar hans og fjölbreyttrar starf-
semi, nú samfleytt um 16 ár. Er
hvorttveggja að ekki var það al-
menningi neitt hugðarmál, að sjá
hann hverfa af sjónarsviði lífs
og starfs, enda var síst búist við
svo bráðri burtför. Sjálfur átti
hann hennar ekki beint von, jafn-
vel er honum dauðveikum var ek-
ið' á uppskurðarstaðinn.
En kallið kom, og — kveðjU'
stundin.
Mættu þessi minningarprð, að
eþihverju leyti vera vottúr hins
innilega kveðju- og þakklætisþels,
er hreyfði sér, þá stund í hjörtum
binna fjölmörgu vina hins látna.
Steinólfur heit. var í þennan
^eim bprinn 14. nóvember 1872 að
Eitla Kroppi, Reykholtsdal, Borg-
ai"fjarðarsýslu. Er ætt hans merk
°E kynsæl. Þeim til gamans, sem
abuga hafa á ættfræði, og eins til
Þess, að gefa hugmýnd um hve
^ettstofninn hefir kvíslað út mörg-
máttugum greinum vestan hafs
lns» læt eg hér getið nánustu ætt-
^enna hans.
■*Eöðurafi Steinólfs* var Grímur
^teinólfggon^ kunnur merkisbóndi,
er bjó allan sinn búskap á Gríms-
ftöðum í Reykholtsdal, og dó þar
ar'ð 1864. Hann var kvæntur Guð-
runu, dóttur Þórðar prests Jóns-
sonar að Lundi í Lundareykjadal,
er btt mun hafa átt saraleið með
aamtíð sinni, en fremur með fjár-
yfígjumönnum nútíðar. Grtmi og
^uðrúnu vat 16 barna auðið. Eitt
Peirra var Magnús Grímsson, sem
unnur er fyrir söfnun íslenzkra
Þjóðsagna, síðar í félagi við Jón
Árn
Þe8si
ason. Af systkinunum fóru
sex til Vesturheims:
1. Guðrún — kona Þórðar Árna-
sonar, fluttist vestur árið 1873;
kunnastir af þeirra 6 börnum eru
Þórður læknir Thordarson, Minne-
ota, og Hjörtur Thordarson raf-
fræðingur, Chicago.
2. Steingrímur.— kvæntur Guð-
rúnu Jónsdóttur, þeirrá börn: Jón,
prestur að Gaulverjabæ, faðir
(Steingríms rafstöðvarstjóra í
Reykjavík, Grímur bóndi nálægt
Calgary, Alta, Snæbjörn, bóndi
iMilton, N. Dakota, Guðmundur
ríkislögmaður í N. Dakota og syst-
ur fjórar, Kristín, Guðrún, Stein-
unn og Karítas, allar giftar ís-
lenzkum mönnum nema sú síðast-
nefnda.
3. Auður — átti fyrst Jörund
Sigmundsson. Þeirra börn: Guð
rún, gift Gunnari Friðrikssyni,
Winnipegosis, Björg gift Tay, Guð-
rún gift Jóhannesi Þórðarsyni við
Mozart. iSeinni maður Auðar var
Þórður Gunnarsson. Þeirra börn:
Þórður Gunnarsson við Miozart og
Kristín, gift Gunnari Guðmunds
syni við Wynyard. "
4. Steinólfur, fyrst kvæntur
Guðrúnu Guðmundsdóttur frá
Skáney. Börn þeirra: Grímur
bóndi að Mountain, N. Dak., og
Guðrún er dó ung. Seinni kona
Steinólfs var Ingunn Runólfsdótt-
ir, uppeldisdóttir séra Stefáns
Þórarinssonar að Kálfatjörn. Börn
Steinólfs og hennar, sem upp
komust, voru 2, Steinólfur, hinn
fallni foringi Mozart-bygðar, og
Guðrún, kona Hjartar F. Bjarna-
son við Wynyard.
5. Jóreiður — giff Guðmundi
Guðmundssyni frá Skáney. 6 börn
þeirra komust upp: Guðmundur
G .Goodman, Wynyard, Guðrún,
gift Oakland, Vigdís gift Tscha-
bold, Gunnhildur gift Hanson,
Guðrún, gift Finnsson, og Guðlaug
dó ógift.
6. Daníel, kvæntur Sigríði Þor-
steindóttur. Þeirra börn: Guð-
mundur, bóndi við Mozart, Hall-
grímur póstafgreiðslumaður og
kaupmaður í Mozart, Stefanía,
gift Núpdal, Guðrún, gift Björn-
son, Jón, Valdimar, Vilborg og
Valgerður, gift Auttiony.
Af hinum mörgu og merku
systkinöm lifir Daníel nú einn,
enda þeirra yngstur.
Steinólfur eldri var gildur bóndi
og hreppstjóri árnm saman í bygð
sinni á ísl-andi. En ár 1882, hið
mikla mislinga- og harðinda ár,
hélt hann af stað (ásamt Stein-
grími 0g Auði og þeirra skyldu-
liði) áleiðis til Vesturheims. í
Reykjavík tók Ingunn húsfreyja
farsóttina og andaðist áður en
stigið væri á skip. Þá var Steinólf-
ur ungi 10 ára gamall. Móðurlaus-
an tók hið nýja fósturland hann í
arma sína. Fjölskyldan settist að
er vestur kom í bygðinni fyrir
norðan Gardar, Norður Dakota. Á
þriðja dvalarári þar brunnu íbúð-
arhús þeirra til kaldra kola, og
misti Steinólfur eldri þar aleigu
sína, bækur allar og ættlendar
minjar.------ ,
Snemma tók Steinólfur sonur
hans að vinna fyrir sér hjá bænd-
um þar í bygðinni. Einnig tók
hann akra á leigu 0g vann að þeim
sjálfur. Bar því snemma á fram-
girni hans og sjálfstæðishneigð.
Ár 1896 gekk hann að eiga Krist-
ínu Þorleifsdéttur Gunnarssonar,
sem eins og hann, Var ættuð úr
Borgarfirði. Þau eignuðust þrjú
börn, dó eitt kornungt, en tVeir
synir komust upp, Gunnar korn-
lyftarmaður í Mozart og Sigurður
sem verið hefir til heimilis á föð-
urleyfð sinni við Mqzart.
Samvistir Steinólfs og Kristínar
urðu ekki langvinnar. Hún lést
ár 1900 úr tæringu.
Árið 1904 kvæntist Steinólfur
öðru sinni Jóhönnu Geirhjartar-
dóttur Kristjánssohar, er nú lifir
láann sinn, ásamt þrem börnum
þeirra. Þau eru: Ólöf Louis, upp-
komin stúlka, Geirhjörtur Ingólf-
ur, staðfestur á þessu hausti og
Guðfinna Þórdís Sigríður yngst.
Árið 1909 flutti Steinólfur með
fjölsskyldu sinni norður í Vatna-
bygð og keypti ábúðarjörð þá, er
hann hefir síðan setið. Og — hon-
um búnaðist þar vel, — tókst ágæt
lega að ‘‘gera garðinn frægan”;
enda var hann, að allra sögn, bæði
harðgjör og hygginn við vinnu.
Eigi að síður varði hann manna
mest tíma sínum og kröftum í
þarfir almennra félagsmála. 15 ár
samfleytt var hann forseti skóla-
nefndar síðastl. 10 ár, var sveit-
arnefndarmaður og jáfnlengi for-
seti bændastúku bygðar sinnar,
þ. e. frá stofnun hennar; nú síð-
ustu 4 árin var hann oddviti sveit
arnefndar (Reeve). f safnaðarmál-
um var hann heill og athafnasam-
ur, eins og í öðrum félagsmálum;
hafði jafnan rtieð höndum ábyrgð-
armestu störf Mozartsafnaðar.
í sambandi við alla þessa iðju-
mensku hans, er m. a. tvent, sem
verðskuldar eftirtekt og aðdáun.
Fyrst er það, að hann var manna
gæfastur og samvinnuljúfastur, og
mjög frábitinn því að troða sér
Merkisbóndinn Halldór Jónsson
Spanish Fork, Utah
Að kveldi hins 17. nóvember síðastliðinn, andaðist að
heimili sínu hér í Spanislv Fork, merkisbóndinn ' Halldór
Jónsson. Hann var nýkominn heim frá vinnu, en hné niður
örendur þar sem hann sat við kvöldverðarborðið.
Tlalldór sálugi var fæddur á Sölfhól við Reykjavik 11.
júní 1852. Faðir hans var Jón, Jónssdnar bónda á LangholH
i Meðallandi, Vestur Skaftafellssýslu; en móðir hans var
Ása Mickaelsdóttir ffá Hafnarfirði, var dönsk í föðurætt.
-Halldór sál. misti föður sinn, þegar hann var tveggja
ára gamall, 'og var hann þá tekinn til fósturs af séra Hall-
dóri, presti á Stóra-iMosfelli í Grímsnesi, og konu hans frú
Önnu Jónsdóttur, og dvaldi hann þar meðan fósturforeldrar
hans lifðu. En þá tóku hann og ólu upp, þar til hann var
fullþroska, merkishjónin Guðmundur Þormóðsson og kona
hans Margrét Jónsdóttir prests á Klausturhólmum í Grííhs-
nesi. (Margrét þessi var dóttir frú önnu, konu séra Hall-
dórs, eftir fyrri mann hennar, séra Jón).
Þann 12. nóvember 1880 gekk Halldór að eiga hans nú
eftirlifandi ekkju, ungfrú Þórunni Guðmundsdóttur Þor-
móðssonar og ISnjófríðar Hannesdóttur í Stóru-Sandvík í
Árnessýslu, og eignaðist með henni sjö ,börn, tvo drengi og
fimm stúlkur, og eru fjórar stúlkurnar á lífi og giftar, þrjár
hérlendum mönnum og ein íslenzkum manni að ætt, en hér
fæddum. — Frá íslandi fluttu þan hjón árið 1881, settust
að hér í Spanish Fork, þar sem þau hafa. búið góðu búi alla
tíð síðan.
Halldór sál. var búhöldur. góður, og dugandi maður til
allra starfa, hinn viðkynningarbezti maður, síglaður og
skemtinn, hvar og undir hvaða kringumstæðum sem hann
Kittist, og má með sanni segja, að hann var virtur og vel-
látinn af öllum, sem hann þektu, bæði hérlendum mönnum
og sínum landsmönnum. Hann var mjög skyldurækinn og
x góður húsfaðir, og er því sárt öaknað af sínum nánustu, eins
og öllum, er höfðu kunni,ngsskap við hann. Hann var og
sérlega áreiðanlegur í öllum viðskiftum, og loforðum, sem
æfinlega njátti reiða sig á. Var hann því að flestu leyti
fyrirmynd allra íslendinga hér í bæ.
Blessuð sé minning hans.
Vinur hins látna
bar það með, sér hvaðan honum
kom þetta upplag hans — spak-
lyndið. Eins og m. a. nafn hans
og feðra hans og magra ættingja
ber vott um, hafa ýmsar erfðir
fornaldarinnar varðveizt fram á
síðustu tírtia með ætt þessari:
Mdðirin, sem son elur, og gefur
honum nafnið Steinólfur, leynir
ekki þjóðernislegum og menning-
arlegnm skyldleik sínum við mæð-
ur fornaldar, er létu sér enga
skömm að því þykja að eiga
Skarphéðna, Vésteina, Kolskeggja.
Kormáka og Glúma að sonum. Sú
móðir er bersýnilega ósnortin af
þeim tæpitungumóð, sem leitar
uppi allskyns gómsæt “Do-do”-
nöfh, eftir óíslenzkum -fyrirmynd-
um, og heyrir ekki framar hríf-
andi hreim máttar, skaps og eggj-
unar í hinum fornu, hrjúfu heit-
um.—Þrátt fyrir hagsýna holl-
ustu Steinólfs heitins við fóstur-
landið, var hann þó islenzkur
maður fyr^t og fremst. Skapgerð
hans var í alíslenzkri umgjörð.
Auðgert var að láta lundarlag
hans, fas og yfirbragð minna sig
á hin ákveðnu íslenzku ættarein-
kenni, sem rekja má óslitið, í ýms-
um beztu ættum vorum, aftur til
spakra manna fornaldar.
Uppáhald Pabba og Mömmu
Fyrir Kverkar, Brjóst og Lungu
Það er engin betri vörn gegn
kvefi, kulda, inflúenzu, sár-
indum í hálsi og hósta. held-
ur en Peps plöturnar í silf-
ur umbúðunum.
Það að taka Peps reglu-
lega meðan kuldatíð stend-
ur ýfir, heldur hinum við;
kvæmu hlutum líkamans í
góðu lagi, varðveitir brjóstið
Bjart er um minningu hins fallna |
foringja. í fjölda þeirra um-
mæla, sem eg hefi leitað mér I
víðsvegar að, síðan hann dó, finn j
eg ekkert hnjóðsyrði, engih þung
ámæli. Ekki svo að skilja, að
frekar þurfi að búast við því um
hann, en yfirleitt önnur mann- mun ábyrgðarmeiri í sínum eigm
anna börn, a& hann hafi algjör! ummælum. Alt fyrir það mun
verið. Óefað hefir hann átt sína andi hans hafa dvalið öruggur i
og lungun., 1 hverri plötu af
Peps er geymt sterkt meðal,
sem þrengir sér gegn um
kokið og lungnapípurnar inn
í lungun, er maður andar að
sér eimnum af þeim.
Dr. Gordon Stable og aðnr
sem vit hafa á, mæla sterk-
lega með Peps fyrir yngri
og eldri.
ifteduced Price 25c box

sálar og siðgæðisbaráttu á þroska-
leið lífdaganna. Áreiðanlega hef-
morgunheiði trúarlegs trausts og |
bjartsýni. Hann var æðrulaus íj
hans, og bera það svo hátt, og
svo hreint, sem hann?
Ff. A. Fr.
ir skapgerð hans, eins og flestral sinni frjáls-heilbrigðu lífsskoðun.j
einkum þeirra, sem nokkuð er í j Akkerisfestan í sáWrlífi hans, eins j
og frjálslyndra manna yfirleitt, |
spunnið, orðið að “vaxa að vizikui
og náð” á vegum freistingar, falls
og viðreisnar.' En—eftirtektavert
er hitt, hve afaralment hann er
talinn verið hafa maður óvenju-
lega; hagsýnn og afkastamikill og
—drengur hinn bezti. Samverka-
mönnúm tillátssamur, nágrönnum
góðgjarn og hjálpfús, ástvinum
sínum hollur og hugulsamur, enda
virtpr vel af þeim eigi síður en
öðrum.
Bartsýnismaður hefir Steinólf-
ur án efa verið. Til þess að gjör-
ast stórvirkur iðjumaður, þarf
mikla, ákveðna bjartsýni. Sagt
er mér og, að sem ungur maður
hafi hann verið einkar glaðsinna
og léttlyndur. Þess mátti enn þá
vel sjá merki þessi síðustu ár æfi
hans, er eg þekti hann. Því þótt
fas hans væri kyrlátt og svipur
hans jafnan djúp-alvarlegur, svar-
aði bann, ef á hann var yrt, með
brosi, sem l^æði var hýrt og nátt-
úrlegt.
. Um trúarútsýn sína yfir mann-
lífið og alheiminn varð honum
yfirleitt ■ ekki margrætt, þótt ekki
forðaðist hann, hins vegar, við-
ræður um þau efni. En hann var
“játningamaður” lítill, og þeim-
þrátt fyrir alt játnihgaleysið, var
án efa sú djúptæka þróandi játn-
ing, er felst í þessum óbrotnu
orðum skáldsins:
“Vertu róleg, sála mín,
þvi að drottinn gjörir vel til
þín.”
Og hver þorir^svo að efa, að
bjartsýni, góðgjarni iðjumaður;
‘Kinn hafi, við andlát sitt, gengið
óhindraður inn til velgjörða al-
kærleikans?
Fallinn er íslenzki, frjálslyndi
foringinn og merkisberinn! Hver
ætli verði til þess að grípa merkið
Gráglettur til Stefáns.
Að brjósti engra berðu nað,
svo bjartur skyldi andans ljóri.
Sílin mega — sérðu það? —
synda eins og laxinn stóri.
Á brynjuna þótt bíti ei geir,
brjóst þitt mætti hlýna;
gjarnan kæmi að gagni leir
á grjóthleðsluna þína.
Ef að þraga bátur min
brotnar úti á hafi,
næsta reikull niúckvinn
nærri liggur kafi.
þinn
Leirskáld.
fram fyrir aðra menn. Er þessa
fallega minst i grein, sem núver-
andi skrifari Elfrossveitar U. F. Rj.
Aird reit um hann í blöðin “Thé
Wynyard Advance” t)g “The Westi
ern Review,” skömmu eftir,andlát
hans.
Hitt er það, að um mörg sí|5ustu
ár æfi sinnar gekk hann sízt ‘‘heill
til skógar”.' Þótt sárustu þrautir
lægju niðri með köflum, reyndi
lamandi vanheilsa mjög á líkams-
og sálarþrek hans. Bendir alt til
þess, að vanheilsa þessi hafi löng-
um verið sama eðlis og það sjúk-
dómsfár, er nú, að afstöðnum
uppskurði, leiddi hann til bana,
mánudagskvöldið siðastliðinn 19.
október. Dauðameinið var botn-
langabólga. Hann var aðeins 53
ára að aldri, — þ. e. enn í fullum
starfsblóma lífsins.
“iSœll er sá maður, er öðlast hefir
speki,
sá maður, er hyggindi hlotnast ...
Spekin er lífstré þeim, er grípur
hana;
sæll er sá maður, er heldur fast í
' hana.”
Þessi orð Orðskviðanna, held eg
að eigi við,, ef nokkra tilraun
skyldi gera til þess, að lýsa lund-
arlagi eða skapgerð Steinólfs heit-
ins. Hann var spakur maður—eða
svo skildi eg hann.
Spekihugtakið innan gamla
testamentisins og annara fornbóR-
menta á sína ákveðnu sögu, eins
og kunnugt er-. Speki þeirra löngu
liðnu tíma átti ekki mikið sam-
merkt við hina vísindalegu heim-
speki vorra tíma. Hún var ekki
“heimspeki,” heldur lifshyggindi,
,—það athugula vakandi vit, sem
tekst að greina á milli þeirra
hluta á lífsbraut mannanna, sem
leiða til gagnsamrar gæfu, og
hinna, sem aðeins eru flan eftir
fánýti. Átt var við það holla
hyggjuvit, er viðwrkennir í alvöfu
að þá fyrst sé mannlegt Hf ein-
hvers virði, og nokkurnveginn
trygt, er meiin taka að ástunda
grandvarleik í hegðun, ósvikvísa
skyldurækni, ráðvendiii, dugnað-
arlegan manndóm og drenglyndi
í hvívetna. Spekin var sú viska, er
lýsir sér í fagurri breytni; þessum
siðgæðisblæ andar svo skýrt til
vor íslendinga frá forníslenzka
orðinu “spakur.” Spakir menn
sagna vorra voru yfirleitt kyrlátir,
hyggnir — góðir menn.
En því að eins er um þetta fjöU
yrt hér, að svo kom mér Stein-.
ólfur heitinn fyrir sjónir, að hann
væri cinn þeifra tiltölulega fáu
manna nú á dögum, sem beiitt
verðskulda að kallast “spakir”.
Hann var hæglátur, ófx;amhleyp-
inn vitsmunamaður, Bem beitti
hyggindum sínum til blessunar
heimili sínu og héraði. Og hann
SAMVINNA—
er ekki aðeins einn vegur til að
gera viðskifti; það er vegur lífs-
ins,“~U.S. Secretary of Agricul-
ture, Jardine.
HVEITISAMLAGIÐ-
Læknar Eru að Læra Um Nýju
Læknisaðferðina.
Það er merkilegt, hvað þessi lækn-
isaðferð getur gert fyrir þá,
sem eru taugaveiklaðir, ó-
styrkir, hafa mist kraft-
ana, menn og konur,
sem mist hafa móð-
inn.
Ef læknirinn hefir ekki þegar
ráðlagt þér þéð, þá farðft sjálfur
til lyfsalans og fáðu þetta nýja
meðal, Nuga-Tone, og reyndu það.
Þig mun furða hversu fljótt þér
fer að liða etur. Það gerir það,
sem það á að gera, og gerir það
fljótt. Þaði er ekkert eins gott
fyrir slæma meltingu og óreglu í
maganum, höfuðverk og veiki í
lifrinni. Það gefur veikum taug-
um og vöðvum aftur fjör sitt ,og
brótt. Þeir, sem þetta lesa, munu
finna Nuga-Tone undurSamlega
hjálp í slíkum tilfellum, Það er
svo einfalt og þægilegt og áhrifa-
mikið, að þig furðar hversu miklu
betur þér líður eftir fáa daga.
Það endurnýjar þrek þitt og
styrk; vggir upp blóðið. taugarn-
ar og líkamann allan: veitir sæt-
an. endurnærandi svefn og kemur
fUótlega reglu á meltingarfærin.
Þeir. sem búa það til, vita svo vel
hvað Nuga-Tone gerir, að þeir
leggia fyrir alla lyfsala að á-
byrgjast það og skila aftur nen-
ingunum. ef þú ert ekki ánægður.
Líttu á ábyrgðina á pakkanum.—
Meðmæli. ábyrgð og til sölu hjá
öl’um lyfsölum.
er algerlega laust við að vera
gróðafyrirtæki, það er samvinnu
\ v I
félagsskapur.
> V
Grundvallarstefna—
hveitisamlagsins er sú.aðtekjurn-
ar gangi ekki til þeirra sem leggja
til peninga, heldur til þeirra sem
leggja til framleiðslu.
Professor C. R. Fay
Fullkomnari œfikjör—
fyrir vissar tekjur. Nútíðar að-
ferð í verzlun naer einnig til akur-
yrkju. /
Spyrjið nágrannayðar sem er í hveitisamlaginu.
/