Lögberg - 01.07.1926, Page 5

4
Nú fœst hjá oss
hið nýja
Export Brew
Drykkurinn sem m æ 1 i r
með sér sjálfur.
Pel issiers
Limited
FORT ROUGE, WINNIPEG
Phones:
brauði, fremur en hver einstak-
lingur. i
Vestur-íslendingum ber líka að
leggja sinn skerf fram til hins
andlega landnáms álfunnar. Þeim
ber að taka þátt í öllum velferðar-
málum þjóðarinar og vera í verki
með að mynda andans stefnur
þær, sem gera þjóðirnar andlega
heilbrigðar, andlega sterkar og
andlega frjálsar. Ef að þeir gjöra
það ekki, þá er alveg sama hvað
hart þeir sækja fram á starfásvið-
unum, þeir geta þá ekki orðið
nema hálfir menn, geta ekki gjört
skyldu sína, nema að hálfu leyti,
og laklega það.
Skyldurnar, sem Vestur-íslend-
ingar hafa við sjálfa sig, eru ná-
skyldar skyldunuim við fóstur-
landið; þeim er jafn nauðsynlegt
að vera sjálfum sér trúir eins og
fósturlandinu. 1 sannleika sagt,
þá er það nauðsynlegra, því í því
tilfelli, eins og öllum öðrum, þá er
undirstöpuna undir allri velferð
einstaklinga og þjóða að finna í i
trúmensku eíinstaklinganna. Sá,
sem í sjálfu sér er ótrúr, getur
aldrei orðið neinum öðrum eða
neinu öðru trúr. Skyldurnar, sem
Vestur-fslendingar hafa við sjálfa
sig, eru margar, en eg vil draga
þær'saman í tvö höfuð atriði, og
þau eru: efnalégt sjálfstæði og
andlegur þroski, eða öllu heldur
ejtt: jafnvægi á milli efnalegs
sjálfstæðis og andlegs þroska.
Um það, að Vestur-íslendingum
sé nauðsynlegt að verða efnalega
sjálfstæðir menn, þarf ekki að fara
mörgum orðum, því það er hverju
barni Ijóst. Um hitt hugsa menn
ef til vill ekki eins oft, eða gjöra
sér ekki eins ljósa grein fyrir, að
efnishyggjan, þegar hún verður
aðal-atriði hjá mönnum, er mein,
sem tjóni er líklegt að valda, bæði
hjá. einstaklingum og heild. Þess
vegna er hver sá maður, eða hvert
það þjóðfélag illa farið, sem læt-
ur hana ná of miklu valdi á sér—•
sem missir jafnvægið á milli efn-
ishyggjunnar og þroskun andans..
Mér virðist að óþarft sé, að brýna
Vestur-íslendinga til þess að
sækja fram á efnishyggju braut-
inni; það er eins og það sé eðli
flestra manna, sameiginlegt, að
vilja verða ríkir, og ef þeim væri
eitthvað ábótavant í þeim efnum,
þá bætir aldarandinn, sem nú rík-
ir, úr því. En hin skyldan, þrosk-
unarskyldan andlega, er naumast
eins samgróin eðli þeirra, og hef-
ir aldrei verið, þó ekki sé rétt að
segja, að þeir hafi vanrækt hana
með öllu, þá hefir þeim ekki skil-
ist, að nWnningarskyldan sé eins
þrýn og eins sjálfsögð og sú, er
hið efnalega sjálfstæði kx;efSv.
LÖGBERG FIMTUDAGINN, 1. JÚLÍ 1926.
Bls. 5.
KEMEKlEMSKlSHSKISMEKEKZKSKEKaKEKEK&MSMEHEMEKíSMæKSKiEMEMæH
E M
H ^ E
M
E
M
E
H
E
H
E
M
|
H
Sendið RJOMA yðar til
I Holland Creameries Co.
s
I
B
H
Z
H
E
H
E
H
E
H
E
K
Limited, Winnipeg
og leyfið oss að sanna yður áreiðanleik vorn.
Ánægja yðar í viðskiftum, er trygging vor.
H
E
H
HSHZHSHZMXHZHSMZHXHSH3HEHZHZH3HSHZHSHEHXHZHEHZH3HZHSM
Þegar eg tala um menningar-
lega afkomu og menningarlegar
skyldur Vestur-íslendinga, þá á
eg ekki eingöngu við hin almennu
þekkingarskilyrði einstaklinga
innan þessa eða hins þjóðfélags-
ins, heldur miklu fremur og sér-
staklega við það, hvernig þeir
hafa ávaxtað og þroskað menn-
ingarþrótt þann, sem almenning-
ur hefir átt yfir að ráða, — hvern-
ig að þeir hafa varið og varðveitt
hið sérkennilega menningarafl, er
þeir tóku í arf frá ættfeðrum sin-
ur, — að hverju leyti þeir hafa
reynst trúir þeirri skyldu, að
þroska hinn sérkennilega menn-
ingarþrótt, er þeir einir áttu og
einir gátu eflt, sér til menningar
og þjóðfélögum þeim, sem þeir eru
búsettir hjá.
Það er dálítið einkennilega á-
statt með Vestur-lslendinga í
þessu máli, eins og reyndar er með
alla aðra þjóðflokka, sem runnir
eru af öðru en brezku bergi. Þeir
tilheyra þessari heimsálfu ekki
nema að hálfu leyti. Hinar and-
legu rætur þeirra standa í jarð-
vegi þjóða þeirra, sem þeir eru
komnir, frá og að þeim hlúir eng-
inn, ef þeir sjálfir gjöra það ekki
Vestur-íslendingar hafa gjört
allmikið til þess að hlúa að því
sérstaka menningarlífi sín á með-
al, og það hefir verið þeim ósegj-
anlegur styrkur í frarr.sókn þeirra
hér. En eg álít, að þeir hafi aldr-
ei gert sér nógu ljósa grein fyrir
því, hve mikla þýðingu að viðhald
þess hefir haft fyrir þá og hefir
enn, því, ef þeir hefðu gjört það,
mundu þeir naumast vera eins
tvístraðir þjóðernislega og þeir
eru. Þeir mundu þá hafa gefið
enn meiri gaum að menningar-
stofnunum þeim, er reistar hafa
verið þessum menningarþroska
þeirra til varnar og viðhalds, en
þeir hafa gjört, og aldrei látið
grasið vaxa í götunni heim að
þeim, eins og nú virðist, að verða
rauuin á.
Vestur-íslendingar verða að vera
og verða vel vakandi yfir hinum
sérkennilega og þjóðlega menn-
ingarþroska sínum, því án hans,
eða frá honum slitnir, eru þeir
eins og stýrislaust skip úti á reg-
inhafi, sem berst varnarlaust fyr-
ir vindi og sjóum.
Þriðja og síðasta skyldan, sem
hér skaj talin, er skyldan við
stofnþjóðtna. Suma menn hefi eg
heyrt segja: “Vér eigum ekkert að
þakka íslandi eða íslenzkri þjCð.
Vér fæddumst þar í fátækt, ólumst
upp í örbirgð, og urðum að fara
þaðan til þess að geta dregið fram
lífið án vandræða.” Á þennan
hugsunarhátt ætla eg ekki að
deila hér. Fyrir hverja beiskju-
blandna hugsun, sem í hug Vest-
ur-lslendinga kann að vera í þessu
sambandi, má færa margar fram,
sem lýsa upp huga manna og
verma upp hjarta þeirra.
Það var ísland, sem gaf okkur
þeim eldri líf, þar nutum vér ást-
ríkis föður og móður. Þar stimpl-
uðust þær fegurstu náttúrumynd-
ir, sem nokkurt land á, á hinar
ungu sálir vorar; þar urðum við
að mönnum í baráttunni fyrir líf-
inu; þar drukkum við með móður-
mjólkinni þann anda hinnar nor-
rænu sálar, sem gat verið blíður
eins og vorblærinn og líka bitur
eins og haglhríð. Þar eignuðumst
við þrek til þess að þola, þraut-
seigju til að stríða og hugrekki til
þess að deyja. Við eigum öll ís-
landi mikið að þakka.
En það er ekki þakklætisskyld-
an, sem eg vildi sérstaklega minn-
ast á, og þó er hún svo mikil, að
vel mætti sýna henni sóma, held-
ur eru það metnaðar og dreng-
skapar skyldur, sem hver ærlegur
og drenglyndur maður hlýtur að
finna til.
Skáldið, Einar Benediktsson,
segir í hinu gullfallega kvæði sínu
"Kveld í Róm”:
“Þú varst til svo eilífð mætti erfa
anda þann, er beindi þínu stáli,
stýrði afli þínu í mynd og máli,
meitlaði þinn svip á andlit heims-
ins.”
gkyldan krefst, að vér Vestur-
íslendingar stýrum anda þeim
hinum norræna, er meitlað þefir
svip sinn í andlit Fjallkonunnar;
kvefst þess að vér séum merkis-
berar 1 þessari heimsálfu, þess
fegursta, sem íslenzk þjóðarsál
hefir lært og reynt í liðinni tíð og
í nútíð. Vér, með því að gjörast
borgarar í þessari heimsálfu, höf-!
um gjörst merkisberar um leið, og (
því ættum vér aldrei að gleyma,
að sómi hinnar íslenzku þjóðar er
í vorum höndum. Viðkynning
þjóðanna, sem vér erum búsettir
hjá við oss, er viðkynning við ís-
lenzku þjóðina í heild, í smáu og
stóru.
Og vér erum í rauninni meira
en merkisberar. Vér erum starfs-
rrenn þjóðarinnar íslenzku, um-
boðsmenn hennar við þjóðarmynd-
un þá, sem fram er að fara beggja
megin landamerkjalínunnar í
Norður Ameríku. Og vér erum
skyldug til þess að sjá um, að
steinarnir, sem vér leggjum í þá
byggingu, séu ósviknir og að í
>þeim megi um aldur og æfi lesa
andlitsmynd Fjallkonunnar, sem
situr “norður við heimskaut í
svalköldum sævi.”
Vestur-íslendingar, reynist verki
yðar trúir í þessari heimsálfu, og
gætið þess, þó að auðurinn
vaxi, að grasið grói aldrei í göt-
ur.ni heim að stofrtunum þeim, er
vernda eiga og varðveita hina
þjóðernislegu menningu og minn-
ingu yðar.
Þakkarávarp.
Við uiydirritpð ekkja og börn
Stefáns heit. Péturssonar, er dó
18. júní s.l., og var jarðaður þ.
24. s. m., vottum hér með öllum
innilegasta þakklæti, sem á eiffn
eður annan hátt létu í ljós hlut-
deild sina með oss, er þennan
sorgaratburð bar að höndum. Sér-
staklega þökkum við öllum þeim
mikla mannfjölda, er heiðraði út-
för hins látna ástvinar vors með
því að fylgja honum til grafar.
Enn fremur þökkum við af alhug
öllum, er lögðu blóm á kistu hans
eða gáfu í blómsveigasjóðinn til
minningar um hann.
Geirþrúður Jón'sdóttir Pétursson.
Kristrún Aðalbjörg Stefánsdóttir
Cröyer,
Guðrún Stefánsdóttir Blöndal.
Jón Stefánsson.
Árni iStefánsson
Hai-aldur Stefánsson.
ÓIi Stefánsson.
Vorið.
Vorið var komið. Það stóð við
gluggann rninn i allan morgun og
kallaöi. Eg fór á fætur og gekk út
á engið. Sólin stóö beint upp af
skóginum, sem var orðinn nokkurn
veginn grænn og ljónftði eins og
Tópas steinn eða gulgrænt haf, sem
breiddi faðminn endurnærandi og
gleðjandi. Það flaug með hugann
fram hjá sorg og sjónhverfing, inn
í umhverfi æskuáranna og gleði-
rikra endurminninga. Þar dvaldi
hugurinn, undrandi yfir hinni óum-
ræðilegu dýrð- og fagnaðarmynd
vorsins.
Eg staðnæmdist í skóginum og
sk\’gndist inn á milli trjánna. Trén
stóðu þétt, bein og tiguleg. Krónum-
ar vom ekki en full laufgaðar. Ekki
minsti vindblær hreyfði trén, en þó
fluttu þau sitt dularfulla mál. Mig
sárlangaði til að skilja ræðu þeirra,
en eg fékk alls ekki gert mér grein
fyrir því, sem þau töluðu. Skyldi
maður ætíð vera neyddur til að
segja: “Eg heyri unaðs óma, en
ekert þó eg skil ?”
Mér var reikað út í skógarjaðar-
inn. Þústmdir fugla kváðu þar við
i greinunum. Eg settist og hlýddí
á tun stund og þóttist skilja að þar
væri rætt um ákvarðanir og fyrir-
ætlanir fyrir komandi surnar. Klið-
urinn bar þess vott, að mikið átti
að gerast. Lífið bjó í röddum þess-
umi—það fann eg.
Það var komið undir kvöld. Nú
sat eg við vatnið og horfði á hinar
líðandi öldur þess brotna við strönd-
ina hægt og hljóðlega. Fram undan
lá eyjan vafin gagnsærri huliðs-
blæju. Eg bygði hana fólki, með
ímynduninni—helst huldufólki, frá-
bmgðnu “menskum mönnum.” Eg
reyndi að setja mig inn í ástand
þess og athafnir fyrir þann daginn.
Það var lítill árangur af því.
Mér fanst vatnið og eyjan bera
einhvern undarlegan helgidagssvip
eins og hinn líðandi dagur væri
helgidagur með gleðiríkum messu-
ferðar áhrifum. Nú fann eg sárast
til þess hve bágt það er að skiija ekkv
umræðuefni náttúrunnar. Eg fór að
leggja mig allan við. Mér duttu í
hug orðin dýrðlegu: “Himnarnir
segja frá Guðs dýrð og festingin
kunngjörir verkin hans handa. Hver
dagurinn af öðrum mælir orð, hver
nóttin af annari mælir speki. Engin
ræða, engin orð, ekki heyrist raust
þeirra.” ,■
Þessi orð eru vafalaust rétt og
áýrleg, en þess utan virðast radd-
ir náttúrunnar stýlaðar sérstak-
lega þeim, sem við er rætt í það
og það skiftið. Eg fann að vatnið
talaði til mín persónulega í þetta
sinn. Eg fann að nokkru leyti á-
hrifin, en skildi ekki orðin. Það
var eins og innihaldið nálgaðist
skilninginn, en þunnur millivegg-
ur hamlaði því, að það næði alla
leið. Rödd náttúrunnar kveður
úr huliðsdjúpi hjartans þær radd-
ir, er þar búa, en hinn takmark-
að.i skilningur fær ekki gripið
innihaldið.
Þannig endaði hinn fyrsti vor-
dagur og þannig mættu þeir enda
allir, ef vel er á haldið. Þannig
gæti líka verið hinn stutti dagur
æfinnar. Það vantar hvorki ský
né skugga, en á milli er mikil ljós-
dýrð og fegurð fyrir augum allra,
sem vilja veita athygli. Þeir eiga
bágt, sem ekki elska vötn og
skóga, hinar prýðilegu gersemar
náttúrunnar. Lífið hefir líka
slíka fegurð á boðstólum öllum
þeim, sem setja sér að færa sér
það í nyt. Lífið reynist oft og
iðulega eftir því, hvort maður
leitast við að setja á sig hinar
dimmu eða björtu hliðar þess.
Þar er um skugga og skin að
velja. Lífsgleði vor fer iðulega
eftir því, hvort af þessu tvennu
vér veljum oss til athyglis og í-
hugunar. Það er unt að láta vor-
ið fylgjast með mikinn hluta æf-
innar. Það er líka hægt að mæta
haustinu á miðri leið.
S. S. C.
Frá íslandi.
ísafirði, i. júoí.
Taugaveikissjúklingar eru 40
bænum og í firðinum, 3 dánir.
engin ný tilfelli síðustu 2 daga. In-
flúenza gengur hér, og liggja
margir. Barst hún hingað með Goða
fossi. — Kuldatíð. Atvinna og
verzlun í dái.
Rvik, 23. maí 1926
Frá Siglufirði var símað í gær,
að þar væri og hefði verið indæl-
asta tíð. Vertíð er ekki byrjuð
þar nyrðra enn, en allir útgerðar-
menn eru samt sem áður að búa
sig undir hana, og mun þorskút-
gerð verða svipuð Norðanlands
og undanfarið.
Þorskafli í Brímsey er enn nokk-
ur, en þó minni, en þegar hann var
mestur. Bátar hafa fengið 10 til
25 skpd. í ferð.
Enginn síldarafli er nú á Ak-
ureyrar polli. En hann hefir jafn-
an verið nokkur um þennan tíma,
hefir með honum verið lagður
grundvöllur undir góða vertíð,
því beitan er eitt aðal skilyrðið
fyrir því, að vel fiskist norðan-
lands á þessum tíma. Samt sem
áður er því spáð, að mikill þorsk-
.afli verði fyrir Norðurlandi í sum-
ar.—M'bl.
Jón Magnússon heitir Vestur-
íslendingur, sem hingaö kom með
Botníu. Á hann heima í Winnipeg.
og hefir dvalið vestra rúm 12 ár
og stundað kaupmensku. Hann er
á leiÖ til Vestfjarða til þess aö sjá
|iiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiiiiMiMmmiuiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiit:
= mjög spennandi saga, fæst nú keypt hjá COLUMBIA =
PRESS LTD., og kostar aðeins
Einn Dollarí
Sagan er 350 bl*. að stœrð, í góðri kápu. =
| Sendið pantanir nú strax ásamt $ 1, því 1
| upplag bókarinnar er af mjög skornum 1
skamti, svo færri fá en vilja,
| The Columbia Press Ltd. |
= Cor. Sargent & Toronto - Winnipeg =
'llMMIMMMIMilMMMMMMIllMMMMMMIMMMMIMMMMMMMMIMMMMIMIIMMIMMMMIMIl'r
fornar stöSvar. Vestur um haf
fer hann aftur i ágúst.
Ummæli um E- J- myndh(%gv-
ara. Bókin með myndtun af verk-
um hans var send Böggild sendi-
herra vestur til Montreal af eánum
vini hans hér, og skrifar hann
þakkarbréf fyrir, og segir m. a.:
“Bókin gladdi mig alveg frábæri-
lega mikiB. Hún er hinn skraut-
legasti vottur um verk dásamlegs
sndllings. Heimsókn mín til Einars
og konu hans, sem bæði eru1 sjald-
gæfar og einkennilegar persónur
er ein af beztu minningunum, sem
eg geymi frá Reykjavík. A8 bókinni
með myndunum af verkum E. J
mun oft veröa dáðst hér vestra.”
Mbl. 27 maí.
WiONDERLAND.
Það hefir sérstaklega verið
vandað til þess, að hafa góða og
fallega mynd að sýna fólkinu 1.
júlí, sem er almennur frídagur.
Myndin, sem auglýst er í þessu
blaði, “iSporting Venus”, er alveg
fyrirtaks góð. Sagan er af 'lista
stúlku, og útsýni fyrirtaks fallegt
frá Skotlandi. Hinir ágætu leik
endur, Blanche Sweet, og Ronald
Colman, leika aðal hlutverkin og
er það nægileg trygging fyrir því
að vel sé með þau farið. Wond-
erland leikhúsið verður opnað k>.
1 á fimtudaginn. Gefið gætur að
leiknum, “The Green Archer”,
sem sýndur verður í köflum.
SKIN EFTIR SKÚR.
Þegar nóttin er dimm,
nepjan gnauðar svo grimm,
götuna fram undan enginn má sjá.
Nálgast ársólin blíð,
gyllir foldina fríð
fagurt er útlits í bygðinni þá.
Þegar loftinu í
myndast skuggaleg ský
og skellur regnstrauma slag-
viðrið á.
Eftir líðandi stund
glitrar sólin á grund
og geislarnir dansa á sléttunni þá.
Þegar lífið er dökt,
lukkan snarast svo snögt
og snýr við þér baki með hráslaga
gljá.
Ef sveimar um sólríkan lund
og blómin þér brosa um stund
bölið er hverfandi huganum frá.
Þegar sorgin er sár,
síga tárin á brár,
kveinkar í hjartanu þolbiluð þrá,
þá er lífsvegur þinn
að leiða guðs geislann inn
og gleðinni aftur í huga þér ná.
Þegar æfin er öll
með sín spillingar spjöll
og sparkað er holdinu sálinni frá;
þá ber dauðinn á dyr,
en dagur ljóssins er kyr,
þá er dýrðlegast drottin að sjá.
Jón Stefánsson.
Ný uppfynding i sam-
bandi við gler.
Eins og menn vita, þá hefir
gler- og glas- framleiðslan tekið
miklum framförum á undanförn-
um árum. En bau spor virðast
smá, í samanburði við þau, er þeir
Dr. Fritz Pollak og Dr. Kurt Ripp-
er í Vínarborg hafa stigið, ef
fréttir af uppfyndingum þeirra í
þessu sambandi eru sannar.
Fréttin segir, að með því að
blanda glerið með efnum, er þeim
sjálfum er kunnugt um, þá geta
þeir framleitt gler, sem ekki er
brothættara en togleður og sem
menn geta beygt á milli handa
sér sem reyr. Þeir geta framleitt
það í föstu formi, og líka í fljót-
andi efni, er líkist lími á þykt og
er glært sem krystall. Þegar þeir
vilja- breyta því í fast form, þá
hita þeir það, unz það nær vissu
hitastigi og er það þá búið að ná
smni vanalegu hörku og lítur þá
út sem algengt gler.
Ekki er hægt að segja fyrir, hve
mikil áhrif að uppfynding þessi
hefir, ekki að eins á gler- og glas-
framleiðsluna, heldur ótalmargt
fleira, því þegar bæði má lita gler-
ið eftir vild og það er orðið eins
óbrotgjarnt eins og togleður, þá
er það til margs nýtilegt. Fyrst
til leikfanga, þau er hægt að
steypa úr gleri með alls lags lit-
um og gerð fyrirhafnarlítið. Bolt-
ar úr gleri hoppa eins léttilega 1
loft upp eins og gúmmí boltar; og
þessi nýi blendingur er helmingi
léttari en vanalegt gler; molnar
ekki, þegar það brotnar, heldur
klofnar í sundur eins og viður eða
brotnar hreint án þess að molna.
Vað er líka ólíkt vanalegu gleri,
að því leyti, að það er betur fallið
til notkunar í sambandi við ,sjón-
auka, en vanalegt gler; enn frem-
ur dregur það að sér og sendir
frá sér ultra-violet geislann, svo
það er ekki ósennilegt, að heilsu-
hælin verði bygð úr þessu efni
áður langt um líður, því vísindin
hafa viðurkent þýðfngu hans fyr-
ir heilsufar manna.
Sökum jarð- og jurtaefna, sem í
þessari glerblöndu er, þá tekur
hún litum vel, sem aftur
gjörir það að verkum, að gler-
blanda þessi er einkar hagnýt til
eftirstælingar á dýrmætum perl-
um og steinum, sem hægt er að
framleiða bæði fljótt og í stórum
stíl.
Það er í fljótu bragði ekki hægt
að segja, hve víðtæk áhrif þess-
arar uppfyndingar kunna að verða.
En auk þess, sem áður er getið, þá
má nefna lampaglös og ljósa-
hjálma, yfirbygging á bifreiðum,
handföng á skrám og svo óendan-
lega margt fleira, og síðast en
ekki sízt á tízku í klæðaburði
kvenna; því aðferð hefir verið
uppgötvuð að prenta eða stimpla
perluraðir og eftirlíkingar af de-
roantsteinum á dúka og fataefni.
Til þess er fljótandi glerblanda
notuð, og næst litur sá ekki úr
dúknum eða fötunum aftur, er þar
eins lengi og fatið endist, með sín-
um upprunalega litblæ og máist
aldrei.
Vér sögðum, að það hefðu ver-
ið tveir menn í Austurríki, sem
þessa undra brejrtingu á glerinu
hefðu fundið, eftir margra ára
tilraunir. En þeir njóta ekki á-
vaxtanna af iðju sinni. Það gjöra
Englendingar, er keypt hafa einka-
leyfi af þeim, á allri framleiðslu
og hafa nú þegar sett upp verk-
smiðju í Northampton, þar sem
farið er að prenta perluraðir á
dúka og fataefni úr blöndu þess-
ari.
Ókvartsár og bjartsýnn, þrátt fyr-
ir heilsuleysi og langvarandi veik-
indi. Hann var prúður í umgengni
og svo ástsæll, að allir, sem hon-
um kyntust, unnu honum sem
bróður. Móður sinni var hann
hjartfó’ginn sonur, og systkinum
sínum ástríkur bróðir. Hann bar
í öllu velferð þeirra fyrir brjóstí
og hvatti þau til menta og mann-
dáða. Hann bað þau telja ei eftir
hér örðugleikana, sem óhjákvæmi-
lega mættu fátækum ungmennum
á menningarbrautinni, því þeim
yrði jafnan sigurinn á þeirri leið
farsælastur, sem hann væri dýr-
keyptastur, en kappkosta um fram
alt, að verða sjálfum sér og móð-
ur þeirra til sóma og ánægju, en
samtíð sinjii til gagns og blessuri-
ar. — Þannig reit hann systkin-
um sínum frá sjúkrahælinu. Eru
bréf hans til þeirra þrungin af
bróðurlegum kærleika og áhuga
fyrir framtíðarvelferð þeirra. Þess
má geta, að systkini hans voru þá
bæði á skóla, Soffía í Seattle, en
Sigurður í Bellingham, og höfðu
skrifað honum þaðan. Sjálfur var
Njáll vel gefinn, starfsmaður
SIGURÐUR Á ÁRNESI.
Minningarljóð.
Vertíðin er að verða á enda,
hjá vöskum drengjum landnáms-
ára; ‘
þar sáust kappar seglum venda,
í sogandi hvæstan ölduágára;
bólgnir af þreytu knúar knáir
knútinn leystu af neyðarböndum.
Jafningjar þeirra furðu fáir
finnast nú á Vínlands ströndum.
Tryggur þinna vinur varstu,
vinur kæri minn,
göfugmensku merkið barstu
og manndóms bros á kinn.
Þarfa múrinn háan hlóðstu,
hlúðir að visnum svörð,
á þínum búgarð stöðugur stóðstu,
sem steinn í freðinni jörð.
IX jctli vci niu, o\tti i
Einn af landnáms frægu feðrum | góður, samvizkusamur og skyldu-
fallinn er á láð, í rækinn—í órðsins beztu merking
sem margoft kyntist manndráps- ‘drenpur góður í hvívetna” vinur
veðrum vina sinna og svo vel látinn, að
og misti aldrei dáð. allir vildu vera og voru vinir
Þanri skapadóm fær enginn flúið, ihans, sem hann þektu.
loks fellur hetjan þar, ! Það er heiminum stórtjón, að
en Árnesi er brotfall búið, j slíkir menn deyja á unga aldri.
við brottför Sigurðar. Það er ekki starfið eitt, sem við
.... ., ! það ferst, heldur og hin hin góðu
Eg finn að hun Snjolaug felhr tar áhrif þeirra á samtí8ina, og
og frægur barna hopur valinn.
En guð einn læknar svoddan sár,
sem til hjartans eru talin.
Hann eftir skilur mæta menn
og meyjar fríðar til að stríða.
Fylgi þeim gæfa og gleði í senn
til genginna loka æfitíða.
Og þú, sem hann við störfin
studdir,
stilt og róleg, mild og glöð,
og með honum landnáms leiðir
ruddir,
lífsins til að frjófga stöð.
Gleðstu, þeirra; vissu vona:
þín verður leið til grafar hrein.
Guð er með þér, góða kona,
og græðir öll þín sorgar mein.
Jón Stefánsson.
Njáll
Soffoníasson
Baldwinson.
F. 6. oct. 1900. d. 27. mar. 1926.
fNjáll S. Baldwinson var fæddur
6. okt. árið 1900, að Bakka í Svarf-
aðardal í Eyjafjarðarsýslu. For-
eldrar hans voru þau hjónin, Sof-
fonias Baldvinsson (hálfbróðir
Sveinbjörns bónda Soffoníassonar
að Blaine, Wash., sjá ætt hans í
Almanaki O. S. Th., Blaine, þáttinn
1926) og Sigurveigar dóttur Sig.
bónda Sigurðssonar og konu hans
Rósu Sveinsdóttur, sem lengi
bjuggu í Tunguseli í Svarfaðar-
dal s. s. Að Tungufelli fluttist
Njáll með foreldrum sínum, þeg-
ar hann var á fyrsta ári, og það-
an rúmlega þriggja ára gamall að
Akureyri. Þar ólst hann upp til
17 ára aldurs. Var þá tvö ár hjá
móðursystur sinni, húsfrú Elínu
Árnadóttur, og manni hennar, sem
þá bjuggu að Sökku í Vallnahr. í
s. s. En þaðan fór hann til Rvík-
ur og var þar þangað til úrið 1922,
að hann flutti vestur um haf með
móður sinni og systkinum, Soffíu
og Sigurði, báðum yngri en hann
var. Þau fóru þegar vestur að
hafi til Bellingham, Wash., þar
sem móðir hans hafði áður verið
með yngsta son sinn, en fór heim
aftur til að sækja eldri börn sín.
í Bellingham vann Njáll hjá
fiskifélögum meðan heilsan, sem
aldrei hafði verið góð. Svo bilaði
hún til fulls og hann fór á River-
ton tæringarhælið í Seattle. Þar
var hann kringum eitt ár, og von-
uðu læknar hans að þeim mundi
takast að koma honum til heilsu.,
En þá tók flúin hann þeim heljar-
tökum, að ekki varð rönd við|
reist. Þegar útséð þótti um lífj
hans, var hann fluttur heim til!
móður sinnar til að deyja. Hjáj
henni lézt hann eftir viku legu þ.
27. marz s.l. og var jarðsunginní
30. s.m. í Bellingham af séra Hall- j
dóri E. Johnson.
Njáll sál. var fallegur piltur,!
hár og grannur og vel vaxinn;j
ljóshærður, með blá augu og eygð-
ur vel. Hann var dulur\ í skapi
og fámáll, eins og flestir þeir, sem
mikið hugsa um alvörumál lífsins.l
er
I þar tjónið tilfinnanlegast, því á
: þess konar áhrifum gjörist nú æ
meiri þörf, sem þau eru fátíðari,
en fleiri og fleiri leiðir til léttúð-
ar og ábyrgðarleysis opnast ár-
lega æskulýðnum, og þær eru jafn-
an auðrataðar.
Bréf hins látna ungmennis tií
systkina hans tala alvarlega til
allra, sem þau lesa. Þau eru ekki
löng og í engum venjulegum pré-
dikunaranda. Þau eru blátt áfram
hjartans mál, ástrík, einlæg, full
af samúð og skilningi; tilgerðar-
laus hvatning til hins bezta í sál-
um þeirra. Þau mundu og tala á
sama hátt til annara ungmenna—
ef þau væru sett á prent, og þaff
ættu þau skilið. Aufc þess lýsa þau
þessu sjaldgæfa ungmenni betur
en nokkuð annað gæti gjört. Ef
fsland er enn auðugt af slíkum
mannsefnum, ætti framtíð þess að
vera vel borgið. — Guð gefi að svo
sé. guð hjálpi syrgjendunum
að bera sorg sína.
-Vinur.
Alveg óviðjafnanlegur
drykkur
Sökum þess hve efni og útbúnaður er
fuílkominn.
Kievel Brewiny Co. Limited
St. lloniface
Phones: N1178
N1179