Lögberg - 16.10.1930, Qupperneq 2

Bls. 2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 16. OKTÓBER 1930.
Frá Rússlandi
“Kristilegt Dagblad” birtir ekki
alils fyrir löngu eftirfarandi
grein:
“Sú skoðun virðist almenn, að
trúmálaástandið í Rússlandi hafi
batnað síðustu mánuðina, vegna
þess að Sovjetstjórnin hafi tekið
tillit til þeirra mótmælasamþykta,
sem gerðar voru í vor víða um
heim gegn kristindómsofsóknun-
um. En þótt þessar samþyktir
kunni að hafa haft eitthvað gott
í för með sér, þá er fjarstæða að
a-tla, að alt sé nú í stakasta lagi.
Astandið hefir í raun o>g veru
sáralítið batnað. — Má sjá það m.
a. á því, sem prestur nokkur að
nafni J. Muller, segir um þetta.
Hann var búinn að vera 56 ár 1
Rússlandi, en tókst í aprílmánuði
s. 1. að komast yfir landamærin til
Þýzkalands. Hann segir: “Rétt-
ur og réttlæti er horfið úr Rúss-
landi. Enn er á nokkrum stöðum
leyft að halda trúmálasamkomur,
en það er gert einungis til þess að
villa mönnum sýn. Þeir sem vinna
fyrir málefni drottins, bæði Rúss-
ar oig Þjóðverjar, eru hneptir í
íangelsi fyrir álognar pólitískar
sakir. Eigi að síður eru það
margir, sem snúa sér til guðs, því
að anda hans getur enginn heft.
En trúboð safnaðanna er að mestu
leyti hætt vegna efnaskorts og ó-
frelsis, því að allstaðar eru uafð-
ar nánar gætur á manni. Það er
ekki hægt að halda nokkra sam-
komu án þess að njósnari sé þar
viðstaddur. Sunnudlagsskólar "o!g
æskulýðsstarfsemi er fyrir löngu
bannað. Kristileg tímarit eru
líka að hverfa algerleiga úr sög-
unni. Blað vort “Familienfreund”
(fjölskylduvinurinn), sem var um
tíma stjórnað af systur Braun,
er að vísu ekki beinlínis bannað,
en oss er gersamlega ómögulegt
að fá pappír í það. Þegar svo
virtist í bili, að oss myndi takast
að fá pappír í það með hjálp
amerísks prests, þá ▼ildi engin
prentsmiðja taka að sér að prenta
það. Kristilelg blöð og bækur frá
útlöndum, komast mjög sjaldan
inn fyrir landamærin.
Barnauppeldið í skólunuin er
þannig, að það er hreinasti við-
bjóður að nefna það sínu rétta
nafni. Kennarar, sem fylgja ekki
nákvæmlega forskrift yfirvald-
anna, eru reknir úr stöðum sínum.
Þannig voru tveir kennarar rekn-
ir úr bænum, þar sem eg bjó.
Rit eftir Stalin, þar sem nann
kvaðst vera andstæður gerðum
tékkunnar og lofaði, að hætta
skyldi að eyðileggja kirkjur og
bænahús, og engum skyldi fram-
vegis þröngvað í sambýlin, var
dreift út meðal manna, einn feóð-
an veðurdag; en nóttina eftir
smalaði lögreglan því saman aft-
ur. Þeir háu herrar höfðu hlaup-
ið á sig; þeir höfðu ekki gert ráð
fyrir, að verkalýðurinn í borgun-
um yrði óánægður með þessa á-
kvörðun, en þelgar það kom á dag-
mn, þá urðu þeir þegar að snúa
við blaðinu.
Séra C. A. Flugge í Kassel hef-
ir safnað og gefið út 60 bréf, sem
skrifuð eru í Rússlandi á tíma-
bilinu 2. janúar til 30. apríl 1930,
af ættingjum og vinum þeirra
Þjóðverja, sem tókst í byrjun árs-
ins að komast út fyrir landamær-
in. Bókin heitir “Neyðaróp frá
Rússlandi) o!g er það sannarlega
réttnefni. Menn sem þjást af ó-
skaplegu ástandi láta í ljós til-
finningar sínar með átakanlegum
neyðarópum. Og óskaplegast af
öllu finst þeim afnám heimilanna
hefir verið af foreldrunum, er annars komist svo að orði í sgýrsl-
gersneytt öllu siðígæði. Við þettaj unni:
bætast svo áhyggjur vegna þeirra! Þegar nægileg reynsla er fen!g-
vandamanna, sem saklausir eruj jn af tilraunaferðum brezku loft-
hneptir í fangelsi, óttinn við að
verað e. t. v. þröngvað í sambýl-
in og efnaskortur o!g neyð þeirra,
sem sviftir hafa verið bæði eign-
um sínum og borgaralegum rétt-
indum. Þeir þrá það eitt, að kom-
ast burt úr Paradís Lenins og
Stalins, en þeim er bannað að
flytja úr landi. —
Lausl. þýtt, V. S.. — Vísir.
slikri eilífri endurtekningu
Fagrar konur úr
sögunni?
Dagar fagurra kvenna eru tald-
ir, eða svo er haft eftir dr. Mar-
celles Peillon, einhverjum þekt-
asta sérfræðingi Frakklands í
öllu því, er að kvenfegurð og
fegrun lýtur. Það er nýtízkulífið,
sem á að gera út af viðkvenfeg-
urðina, það eru *vindlin!garnir,
vínið, fegurðarráðstafánir og
skemtanavökurnar. Þetta er alt
óholt og spillir fegurðinni, segir
doktorinn og ef ekki verður fljót-
lega farið að hamla upp á móti
þessu, verður fagur litarháttur.
björt augu, raðar varir, og fjör-
ug lund—alt búið að vera og ein-
ungis til í skáldsögum eftir nokk-
urt skeið. Áfengi er versti ó-
vinur fegurðarinnar, segir dokt-
orinn enn fremur og þá vindling-
arnir og þá fegurðarmeðulin. Sól-
skinið er bezta fegurðarmeðalið,
ásamt hæfilegri hreyfingu og böð-
um. Konur, sem átt hafa börn,
verða að jafnaði fegurri en aðr-
ar, ef varúðar er !gætt um heilsu
og hjúkrun. Konur ættu að
hætta því, að smyrja sig, mála sig,
strengja sig og láta “laga” sig með
nuddi og öðrum tilfæringum. En
þær eiga samt ekki að vanrækja
líkama sinn og fegurð sína. Þær
eiga einungis að styðja náttúruna
sjálfa í því að koma fram eðli-
legri starfsemi sinni og ekki að
aðhafast það, sem henni er til
baga eða áhollustu. Ef þær gerðu
þetta og litu í spe!gil eftir hálfan
mánuð, mundu þær sjá, að þær
væru fegurri, hraustlegri og glað
iegri. — Lögr.
hins en við máti búast, minnir á heims-
sama? j styrjöldina. Það eru helzt her-
Um uppruna efnisins o'g um rnanna !greftrunarstaðirnir, sem að
andann eða samband þeirra vita' minna menn á styjöldina. Menn
faranna R-100 og R-101, þá er í' vísindin hinsvegar ekki og fá lík-j fara ekki langt, áður en slíkur
ráði, að koma á fót relglubUndn-' iega aldrei að vita. Það minkarj staður kemur í Ijós og ef lengra
um flugferðum milli Cardington engan veginn veg vísindanna. Það er haldið, annar og fleiri. Þar
sýnir einungis hreinskilnislega hvíla þeir í tugþúsunda tali, sem
(í Engandi), Montreal (í Can-
ada); og New York bor'gar. Sjálf-
ar flugleiðirnar munu vera breyti-
legar eftir árstíðum og veður-
borfum.
En sennilegt er, að þessar þrjár
höfuðleiðir verði farnar:
1. Nyrzta leiðin um Cape Fare-
well, syðsta odda Grænlands.
2. Beinasta leiðin um Nýfundna-
land.
3. Syðsta leiðin um Azoreyjar.
í Bandaríkjunum hafa verið
gerðar áætlanir um fljótandi
flughafnir, sem la'gðar yrði með
300 enskra mílna millibili á haf-
inu’frá New York til Azoreyja og
þaðan til Plymouth. Ein slík
þá vaxandi sannfæringu, að insti'tróðu blóðugan valinn á þessum
o!g hinsti veruleiki alheimsins er
vísindunum og skilningi mann-
anna nú um megn. Það er senni-
legt, að málarinn einn geti skilið
til fulls þá mynd, sem hann hefir
málað, en að slíkt verði ávalt
ómögulegt fyrir nokkura bletti í
málverkinu sjálfu. — Lögr.
Viðreisnarstarfið
í Frakklandi.
Menn munu alment minnast þess
cnn í dag, að fyrstu vikur heims-
styrjaldarinnar bjuggust meiyt
flughöfn hefir þegar verið smíð- alment við því um allan heim, að
uð og reynd á grunnum sjó. En fljótlelga fyndi itl skarar skríða
síðar verða tilraunir gerðar úti áj __ að eftir nokkra mánuði í allra
hafi.
Til þess er ætlast, að þessum
fiothöfnum fyllgi öll þau þægindi,
slóðum fyrir liðlega áratug. Sár
foldarinnar hafa græðst, en
krossaraðirnar hvitu og óendan-
legu, eru þögult vitni þess sem
var.
—Vísir. A.
Að Álafossi
í gær voru liðin tíu ár síðan að
Sigurjón Pétursson lét leiða heitt
vatn í íbúðarhúsin og verksmiðj-
una á Álafossi í Mosfellssveit. í
tilefni af þessu bauð hann nokkr-
um blaðamönnum og íþróttamönn-
um að skoða Álafoss.
Fyrst sýndi hann gestunum
verksmiðjuna og skýrði frá vinnu-
brögðum hverrar vélar og starfi.
Voru sumar vélarnar afkastamikl-
ar, eins og t. d. 325 þráða band-
Flugf erðir um Atlantshaf
Flugvélar og loftför taka mikl-
um og stöðugum breytingum til
batnaðar með ári hverj, og notk-
un þessara nýjustu samgöngu-
tækja, sem menhirnir hafa gert
sér, fer óðum í vöxt.
Fullan áratug höfðu Islending-
ar ekki nema sögusagnir af þess-
um furðulegu farartækjum, en nú
er svo komið, að flestir lands-
menn hafa séð flugvél, eina eða
íleiri, og á þessu sumri hefir hið
fyrsta loftfar flogið hingað. Hið
sköruleíga flug von Gronau og fé
laga hans hefir vakið vakið nýjar
vonir um, að ísland kunni að
verða viðkomustaður þeirra, sem
fljúga um Atlantshaf, þegar
reglubundnar ferðir hefjast milli
Evrópu og Canada, en þó er því
ekki að leyna, að margir hyggja
á aðrar leiðir, o!g má vera, að ís-
land verði útundan og hafi minna
gagn af flugferðum þessum en
landsmenn hafa, gert sér vonir
um.
Brezka flugmálaráðuneytið hef-
ir nýlega gefið út skýrslu, þar sem
rætt er um væntanleg flug brezkra
loftfara um Atlantshaf, og þar er
talið líklegt, að þess verði skamt
að bíða, að reglubundnar ferðir
lengsta lagi yrði friður komiun á.
Þessir spádómar rættust ekki.
Strjöldin hófst, sem kunnugt er
sem kostur er á í flughöfnum við um mánaðamótin júlí og ágúst
land. Þar verða bensínbirgðir 1914 og vopnahlé var ekki samið vélin; var fróðlegt að skoða verk-
og viðgerðartæki, sem flugmönn-1 fyr en þ. 11. nóv. 1918. Því leng-j smoðjuna. Alt af er Sigurjón að
um er óhætt að treysta. | ur sem leið, því lengur sem barist lata vinna fleiri og fleiri dúka-
Enn er verið að rannsaka eina Var og unnið að því tað le'ggja í efni. og nú hefir hann saumaverk-
leið, 1 nágrenni heimskautsbaugs- eyði mannvirki, jukust áhyggjur stæði þar efra, og lætur m. a.
ins. Sú leið liggur um Færeyjar, manna að sama skapi um það,j sauma Þar treyjur með rennilás,
ísland og- yfir hálendi Grsenlands hve'rnig ganga mundi að reisa alt smekklegar og afar hentug-
og alla leið til Winnipeg, jafnvel ýr rÚ3tum á þei msvæðum, þar! ar a^a útivinnu.
til Vancouver á Kyrrahaf.sströnd S€m farið hafði verið yflr með' ,Eftir að menn höfðu séð aJia
Leiðangur, undir forustu Mr. báli og brandi, sumstaðar m«rg- verksmiðjuna, var haldið upp í
H. G. Watkins, er nú í Grænlandi^ um sinnum. Og þefear loks hildar-! sundlaug. Var þar margt af verk-
og rannsakar meðal annars vænt- leiknum lauk, bjuggust menn við, j smiðjufólkinu að baða si'g, og
anlegan lendin'garstað á þessari að viðreisnarstarfið mundi takaj mátti sjá þar vei synt 0g ágætar
leið. Stjórnir Bretlands og Can- aratugi. En þeir spádómar hafa dýfur af 3 st stökkpalli. Rafljós
ada leggja fé til þessa leiðangurs. neldur ekki staðist. Viðreisnar-' ar við iaugina) svo vistlegt var
Þó Þessi leið sem nú var nefnd starfið hefir víðast gengið langt- að synda þar tíg skemtii€gt.
víki nokkuð norður af beinni leið um betur en nokkur maður gerði Ætti bæjarstjórn Rvíkur að fara
rnilli Bretlands tíg Winnipeg, þá sér vonir um á þeidm tíma. Til að dæmi sigurjóns og láta rafljós
lylgir henni sá kostur, að veður-^ fróðlieks skal nú minnast nokkuð við sundiaugarnar hér, eins o:g í-
íar er þar betra en annars stað- a viðreisnarstearfið í einu héraði þróttamenn vorir hafa óskað Og
krakklands, þar sem miklar orust- heðið um Undanfarin ár. Mætti
ar.
Vísir.
Heimsendir
Skoðun Sir James Jeans.
Hvað verður
heiminn allan?
verði teknar upp í stað einstakra
og að barnauppeldið, sem tekið' og strjálla flugferða. Er meðal
DUSTLESS
COAL and COKE
/ V
Chemically Treated in Our Own Yard
Phone: 87 308 t8K
D. D. WOOD & SONS
LIMITED
WARMING WINNIPEG HOMES
SINCE “82”
ur voru margsinnis háðar í heims- þa nota sundlaugarnar bæði leng-
styrjöldinni. Er óþarft að geta um ur og betui.( eftir að farið er að
viðreisnarstarfið í öllum ófriðar- skyggja.
héruðunum, því að viðreisnar-
starfssagan er svipuð í þeim öll- Frá auudlauginni var haldið að
um jörðina og um. Sommehéraðið, vesturhluti útileikhúsinu, sem Sigurjón lét
Sumir sértrúar-( Picardie) er 6 277 fer.kiiom. a byg!gja í sumar. Voru gestunum
flokkar boða heimsendi á hverjujstærð og íbúatahm var 1921 um sýndar tvær böglar skrautsýning-
ári isvo ajð segja. Náttúruvís- j 425)0(H). Höfuðstaður héraðsins,1 ar; var önnur af Vilhjálmi Stef-
indin hafa líka sínar skýringar sem er kent við ána SommC) er ánssyni í norðurhöfum, en hin af
á heimsendi. Þau trúa á heims-| Amiens. Þó ber þess að geta, að Ingólfl landnámsmanni, er hann
endi, þó hans sé langt að bíða.jonnur hérug á Frakkiandi u’rðu' stóð a Arnarhóli 872. Nutu sýn-
Sir James Jeans, hinn fnegi! enn ver áti. Þó var barist oft og ingarnar sín hið betza, við raf-
stjörnufræðin'gur, hefir skýrt frá mikið j Sommehéraði öll styrjald- Ijósaútbúnaðinn, og ólíkt tilkomu-
skoðun stjörnufræðinnar á þessu. arárim Þjoðverjar logðu áherzlu' meiri’ en við dag^ljósið.
Efrnð er hvorki oendanlegt né ei- á( að ná Amiens á sitt vald. Enj Eg veit ekki, hvort bæjarbúar
i t, og orkan ekki heldur. Sólin þa8 fór líkt um Amiens og Ver- hafa tekið eftir þvi> hve lnikið
var 360,000 miljonum smalesta: dun og Rheims. Um allar þessar menningarstarf Sigurjón er að
þyngn i gær en hun er í dag og borgir var barist af mikilli heifC vinna að Álafossi, með því að end-
s a ar það af geislum, sem fra|Cg þær voru allar lagðar í eyði að urbæta staðinn á hverju ári. Ála-
enni hafa streymt ut i rumið og, ruiklu leyti. En pjóðverjar náðu f0Ss er nú þegar orðinn fjölbreytt-
ver a þar a einlægum erli alt til.þeim ekki á sitt va]d Þó komust' agti og bezti skemtistaður) oem
oka. timans. Jorðin lettist einn-, Þjóðverjar eitt sinn inn í Amiens,' bæjarbúar eiga völ á hér í
i|g ag ega um 90 puncl af sömu ,,n urðu aftur að horfa undan. —1 grenninu. Og ættu
* ' I ' beir naðu borginni á sitt vald 2. styrkja Sigurjón til þess að geta
.... V£\ er.það þa’ sem he!dur, sept. 1914 og héldu henni þangað komið áhugamálum sínum í fram-
cllum heiminum við og á sífeldrr
hreyfingu? Orkan, sögðu vísind-
iii, eða réttara þykir nú að segja,
breyting orku úr einni mynd
na-
menn að
til í Marneorustunni 14. sept.) — kvæmd. Margir hafa Iært sund í
Talið er, að 280,000 íbúanna hafi
neyðst til þess að hverfa á braut
11 frá heimilum sínum í Sommehér-
aðra. Þessar breytingar valdajaði á ófriðarárunum. Þó telja
þyí, að þótt segja megi, að alt af sumir að þesgi ta]a gé of há. En
sé jafnmikil roka til, verður ekki ábyggile'gri tölur eru fyrir hendi
alt af til jafn mikilsverð orka, um> hvað lagt var j eyði j hérað.
ekkijafngóð. En þessi orkurýrn- inu> sem sé: 448 sveitaþorp, 596
un dr«'«ur að lokum til heimsend-! skólarj 40)335 hús (aigeriega))
is. Það er álíka skynsamlegt að( 18)766 (að meira eða minna leyti)t
segja, að orka alheimsins geti 800>000 ekrur lan(fS) þar af 381>.
ekki minkað og þess vegna muni
heimurinn ávalt standa, eins og
að segja, að af því að kólfur í
klukku minki ekki, hljóti vísir-
arnir að snúast að eilífu.
Fyr eða seinna kemur sú stund,
að orka alheimsins er eydd, hún
verður að vísu til, en hefir mist
hæfileika sína til þess að breyt-
ast og þar með hæfileikann til
þess að halda heiminum við. Hún'
er óvirk. Hún verður eins og
vatn í stöðupolli — vatn eftir
sem áður, en getur ekki knúð
neina aflstöð eins og hrynjandi
vatnið. Alheimurinn verður bá
dauður, en ef til vill heitur sem
áður. Alheimurinn getur að eins
íarið eina leið, alveg eins og ein-
staklingrinn, leiðina til dauðans
og grafarinnar.
Þetta er, segir Sir James, skoð-
un vísindanna (thermodynamics).
Sumir ímynnda sér, að orkan
I geti endurnýjað sjálfa sig, geti
j breytt sér í ný elektron og proton
I o!g þannig geti myndast nýir himn-
400 af fullræktuðu landi, 1,099
verksmiðjur, 7,144 km. þjóðvega
og 220 km. járnbrauta. En hvað
hefir þá verið gert á þessum slóð-
um þessi tólf ár, sem liðin eru síð-
an heimsstyrjöldinni lauk?
í stuttu máli: í Sommehéraði
hafa styrjaldarsárin verið grædd
að mestu. Skotgrafir sjást nú
hvergi, þjóðvegirnir hafa verið
lagðir að nýju eða endurbættír og
| járnbrautirnar í héraðinu eru nú
68 km. lengri en árið 1914. íveru-
hús og gripahús hafa verið end-
urreist. Þau eru óbrotnari á að
sjá, en þau, sem fyrir voru 1914
og minna í flest borið, en þau eru
j yfirleitt betur bygð og þæfilegri
til íbúðar 'en gömlu húsin. Dóm-
kirkjan í Amiens hefir verið bygð
upp, eftir því sem þurfa þóttí, fyr-
ir gjafafé frá Bretlandi og Banda-
ríkjunum. Að vísu þurfti ekki að
byggja Amiens upp frá grunni,
lauginni við Álafoss, og þar ei!ga
sennilega margir enn eftir að læra
þá nytsömu íþrótt. Og um leið
og Sigurjón er að efla íþróttalíf
landsmanna, þá er hann og að efla
sjálfstæði landsins með sínum
innlenda iðnaði. Allir, er kaupa
innlendan varning, eru að vinna
að sjálfstæði landsins.
Það er fjárhagurinn, sem mest
á veltur; verðum við fjárha'gslega
sjálfstæðir, þá er alt fengið. AIl-
ir sannir íslendingar kaupa alt sem
íslenzkt er, og styðja innlendan
iðnað.
2. 9. ’30. Gunnar.
-—Vísir.
Lifandi Sauðfé
sent til Danmerkur.
Þegar ísland fór héðan seinast,
hafði það innanborðs 200 dilka á
fæti, sem fara áttu til Kaupmanna-
hafnar. Voru þeir seldir fyrir-
fram fyrir dágott verð. Annars er
þetta aðeins tilraun um það, hvort
ekki er hægt að fá markað í Dan-
mörku framve!gis fyrir lifandi
sauðfé héðan. Eru góðar horfur
á því, að vel takist með þessa
sendingu, því að skeyti hefir kom
ar og ný jörð úr ösku hins gamla. . . , , „
. . ,. , ... ! Amiens Var hægt að byggja gomlu
En vismdm geta engan stuðnmg . , * ,
ið frá íslandi um það, að lömbun-
eins og segja má um Arras t. d.,j um líði ágætlega og að þau éti og
en þar eru þó heil svæði, þar sem drekki með beztu lyst.
eingöngu .eru ný hús. Allvíða í
Að undanförnu hefir verið flutt
nokkuð af kældu kindakjöti til
... ,,, . T húsin upp.— Þó iðnaður sé nokk-
veitt sliku, segir Sir James, og er , . ... „ .. ,, , ! Danmerkur og selt þar. Hefir það
1 ur í Sommeheraði lifa flestir íbu-
ef til vill bættur skaðinn, bætir'
hann við, því hvaða gróði væri að
anna á landbúnaði. Yfirleitt stend-'
ur þar alt í blóma; miklu færra
líkað ágætlega og fengist gott
verð fyrir það. — Mgbl. 13. sep.
Islendingabók
í ár hafa komið út tvær nýjar
útgáfur yíslendinlgabókar Ara
fróða, önnur í íslandicasafninu,
eftir dr. Halldór Hermannsson,
hin gefin út af dansk-íslenzka
sáttmálasjóðnum, eftir dr. Finn
Jónsson. Fyrnefndu útgáfunni
fylgir langur inngangur, ensk
þýðing og skýringar. Þeirri sið-
ari, sem er ljósprentuð útgáfa
handritsins 113 B í Árnasafni,
fylgir dönsk þýðing. Báðar út-
gáfurnar eru vandaðar og fróð-
iegar. Eru þá í alt til 14 útgáfur
íslendingabókar (og sumar í fleiri
en einni prentun), og 11 þýðing-
ar á erlend mál, á latínu, þýzku,
ensku, dönsku olg frönsku, enda
er þetta litla kver grundvallarrit
í íslenzkri sagnritun. — Lögr.
Kappróður.
Glímufél. Ármann efnir til inn-
anfélags kappróðurs kl. 3 í dag.
Kept verður í 2 flokkum, á bát-
um félagsins Gretti og Ármanni.
Keppa sömu menn og s. 1. sunnu-
d:i!g, en þannig, að 2 úr A-flokki
og 2 úr B-flokki róa saman, svo
flokkarnir verði jafnari. Róið
verður frá Laugarnestanga að
hafnarmynninu, og geta því allir
séð róðurinn, sem vilja, bæði af
Skúlagötunni og Hafnargarðin-
um. — Vísir.
f
Anna Vigfúsdóttir
Vigfússon
F. 28. ágúst 1956,
D. 12. marz 1930.
“Eg man önnu fyrst, er eg var
drengur í Ásbjarnarnesi, fyrir
innan eða um fermingaraldur.
Kirkjusókn áttum við þá til Vest-
urhópshóla. Þar bjuggu þau Þor-
lákur Þorláksson, prests Stefáns-
sonar frá Undirfelli, bróðir sókn-
arprestsins, séra Jóns og Mar-
grét Jónsdóttir, prests Eiríksson-
ar, einnig frá Undirfelli. Sonur
þeirra Þorláks og Margrétar, er
Jón Þórláksson, fyr ráðherra. Hjá
þeim var Anna umsjónarstúlka
| innan húss í sjúknaði húsfreyju.
Hún var 9 árum eldri en eg. Man
e!g því gerla eftir henni, er hún
var á bezta aldursskeiði.
Þegar við síðar, bæði aldur-
hnigin fundumst hér vestra, kom
eg enn til hennar, og manns henn-
ar og barna, sem gestur. Rifjað-
íst þá upp með móðurlegum
kærleika endurminningar yngri
ára. Varð eg þess þá fyrst vís-
ari, hve hollan og ágætan vin eg
hafði ávalt átt þar sem hún var.
Um 40 ár hafði fundum okk’ar
ekki borið saman. En stöðugt
hafði hún þó í raun og veru hald-
ið fram mínum hlut, studdi mig
ósýnilega og fylti þann flokk, er
lætur mig njóta æskuáranna.
Um æfiferil hennar er mér þó
ekki full kunnugt. Þótt föðurætt
mín sé úr Borgarfirði, er eg norð-
lenzkur.
Uppruni önnu var suður í Mos-
fellssveit. Foreldrar hennar voru
í Álsnesi og hétu Vigfús Arn-
grímsson olg Margrét Vigfúsdótt-
ir. En sýnilega hefir hún fer.g-
ið gott uppeldi og mannast betur
samtíð sinni. Vestur um haf fór
Anna 1887. Ári síðar giftist hún
Narfa Vigfússyni, er eg tel hik-
laust í hópi hinna beztu og
þörfustu bænda íslenzkra hér
vestra. Hvern þátt hin látna á í
góðum sigri þeirra hjóna og barna
þeirra, verður hér ekki lagt á
vogarskál. En eg minnist margra
ástúðlegra orða í hennar 'garð frá
eiginmanni hennar. Sá vitnis-
burður varðar mestu.
Fyrstu hjúskaparárin bjuggu
hjón þessi í Keewatin, Ont., en
fluttu bygð sína til Tantallon,
Sask., 1892. Var þar þá »uðn
Magnesia bezt við
meltingarleysi
Margt fólk, sem þjáðist annað
hvort með köflum, eða án afláts,
sökum gasþenslu eða ólgu í mag-
r.num, og ekki neytti nema vissra
rétta, er nú búið að fá heilsu sína
aftur og getur borðað hvaða mat
sem er, eftir að það þekti og fór
að nota Bisurated Magnesia. Taka
skal inn eftir hverja máltíð svo
sem teskeið af dufti í vatni, eða
þá fjórar töflur — Þeir, sem nota
Bisurated Magnesia, þurfa ekki
að setjast til borðs með hálfum
huga; þeim er óhætt að treysta
því, að þeim verði gott af matn-
um. Meðal þetta losar magann
við allar óhollar sýrur, skerpir
meltinguna og eykur matarlyst-
ina. Reynið meðalið og sannfær-
ist um gildi þess. — Verið viss um
að kaupa aðeins þá tegund Bisur-
ated Magnesia, sem á við maga-
veiki.
ein. En brátt urðu þau hjón odd-
vitar allra framfara í héraðinu.
\’ar Narfi um langt skeið í sveit-
arstjórn og sveitaroddviti. íslend-
ingurinn reyndist þar sem víðar
sjálfkjörinn sveitarhöfðingi. Er
búskapur þeirra, bústaður og
barnauppeldi, alt fyrirmynd. Börn
þeirra eru þrjú, og auk þeirra eru
þrjú fosturbörn. Hefi eg kynst
þeim, einkum þeim sem heima
búa, og taka þau hvort ögðru fram
að kostum og manngildi. Munu
þau bera merki foreldra sinna mað
sæmd, enda var það hjartfólgið
ábugamál móðurinnar látnu.
í vetur er leið, héldu vinir og
vandamenn Vigfússon hjónanna
þeim heiðurssamsæti. Er þess ít-
arlega getið í blaðinu Lögberg, er
út kom 6. marz síðastl. í vitnis-
spurði sveitarmanna er rækilega
lýst lífsstarfi, kostum og kyni
þeirra. Tvö bréf fjarlægra vina
eru og prentuð, annað frá séra G.
Guttormssyni, en hitt frá undir-
rituðum. Vísa eg til þeirra orða
um hina látnu, mann hennar og
börn.
En þá voru dagar hinnar góðu
lconu nálegá allir. Hún dó 12.
marz 1930. Eg fylgdi henni til
garfar 14. sama mánaðar. Óveð-
ur mikið var á þann dag, og
íylgdu henni því færri en vildu
síðasta áfangann.
Anna var gáfuð kona og góð-
söm. Hún var ljóðelsk og ísleuzk.
Hún hvatti mann sinn til kær-
leiksverka og börn sín til guðs-
ótta. Hún var hjarta heimilis-
ins. Verkmaður var hún ágætur,
auðug að skilnin'gi og smekkvísi,
bæði í hugsun og starfi. Og hún
var gæfukona, hvað hag, mann og
börn snerti. Er þar skarð fyrir
skildi, er hún féll, og bætir sízt
úr, að hinum kappgjarna, viti-
borna og vaska mannj, er var
förunautur hennar, hnignar nú
óðum, sem Agli og öðrum hetjum,
er Elli ein getur komið á knc.
Fáein orð hripuð þegar hugur-
inn er sundurtættur af áhyggj-
um og sársauka, tákna fátæklega
hlýhug minn til hennar og ást-
vina hennar á þessum vegamótum
lifs og dauða. Og þó eru þau það
ema, sem eg get látið í té.
Sem niðurlagsorð er það eitt
hið dýrmætasta í lífi góðra
manna, sem elg vil hér minna á, því
hún átti það í ríkum mæli. Það
var trygðin. Trygðin við ættjörð
sína og ættjarðarfræðin, trygð
við hið íslenzka atgerfi og mann-
kosti, trygð við ástvini og forna
samferðamenn, og trygð við trúna
á klett aldanna.
“Ættgeng er í Egils kyni,
órofa trygð við forna vini,
Vér höfum aldrei getað gleymt.”
Jónas A. Sigurðsson.”
Athugasemd til ritstjórans: —
Æfiminning þessa hefi eg verið
beðinn af aðstandendum, að senda
t.il birtingar í Lögbergi. Var þess
cg getið, að þangað hefði henni
verað ætlað í fyrstu. Treysti ég
fúsleik þínum í þessu efni.
Virðingarfylst,
Sig. S. Christopherson.
Sendið korn yðar
tii
UN1TED GRAIN Growers H
TD
Bank of Hamilton Chambers
WINNIPEG
Lougheed Building
CALGARY
Fáið beztu tryggingu sem hugsanleg er