Lögberg - 11.12.1930, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 11. DESEMBER 1930.
Bls. 3.
DODDS
m
KIDNEYá
• ■
PILLS
' 0.du
4
?kKlDNEy>f ,
ÍW^Heumatis
g087 THEPg
1 meir en þriðjung aldar hafa
Dodd’s Kidney Pills verið viður-
kendar rétta meðalið við bakverk,
gi!gt, þvagteppu og mörgum fleiri
sjúkdómum. Fást hjá ðllum lyf-
sölum, fyrir 50c. askajn, eða sex
öskjur fyrir $2.50, eða beint frá
The Dodds Medicine Co., Ltd.,
Toronto, ef borgun fylgir.
Islendingar og Danir
Allmargir Danir komu hingað
á Alþingishátíðina. Og marg-
ir þeirra skrifuðu um ferð sína,
lýstu því, sem fyrir augun bar
og rituðu margt um íslenzk mál
og íslenzka menn. Þótt íslend-
ingum sannast hér sem fyrri, að
Dani skorti skilning á íslending-
um og því, sem íslenzkt er. Og
óneitanlega er það lýsandi, að
meiri skilnings í okkar garð skuli
gæta á meðal stórþjóðanna, held-
ur en meðal sambandsþjóðar vorr-
ar, því á undanförnum árum hef-
ir verið lögð töluverð áherzla á
það, að efla vináttu o'g skilning
meðal íslendinga og Dana. Er það
og skoðun margra góðra íslend-
inga og Dana, að traustur grund
völlur að slíku starfi verið þá
fyrst lagður, er stjórnmálasam-
bandinu hefir verið slitið að fullu
o!g öllu.
Skrif ýmsra danskra manna á
þessu ári hafa leitt í ljós skiln
ingsleysi og skort á samúð í garð
íslenzku þjóðarinnar, en þess ber
að geta, að danskir menn hafa að
undanförnu skrifað af glöggum
skilningi og hlýjum huga um ís
iand, íslendinga og íslenzka menn-
ing. Það er ekki nema réttmætt,
þar sem Danir hafa verið víttir að
makleikum fyrir sín skilnings-
lausu skrif um ísland, að því sé á
lofti haldið, er skrifað er um ís-
land í dönsk blöð. Eg hefi ný-
lega átt kost á að sjá grein um ís-
lartd í dönsku blaði, 'grein, sem
er skrifuð af svo hlýjum huga og
góðum skilningi gagnvart Islend-
ingum, að það mun mjög sjald-
gæft, að þanni'g sjáist skrifað um
íslendinga í döpsk blöð. Hún var
birt í blaði stúdenta, “Akodem-
ikeren”, sem er g?fið út af “Stu-
denterforeningen”. Ritstjóri blaðs-
ins er Victor Vilner, en greinin,
sem um er að ræða, heitir “Efter
Islandsfærden” og er höfundur
hennar Felix Nörgaard. Höf. get-
ur þess þegar í upphafi greinar
sinnar, að íslandsferðin hafi orð-
ið mönnum til óglyemanlegrar á-
nægju. Náttúrufegurð íslands
hafi vakið lotningu og undrun í
hvers manns huga og þjóðin hafi
vakið aðdáun heimsækjendanna.
Þeim tilfinnin'gum, sem öflugastar
voru í hugum heimsækjendanna,
er þeir héldu heim á leið, verði
bezt lýst með orðum Matthasar
Jochumssonar, sem hann kvað
1874:
Eftir þúsund ára spil,
Ægirúnum skrifað,
Eitt er mest: Að ertu til,
Alt, sem þú hefir lifað.
fslendingar, segir* Nörgaard,
hafa átt við óblíð náttúruöfl að
stríða. Landið er afskekt — langt
norður í Atlantshafi. Það er því
ekkert kynlegt, þótt þessi óblíðu
kjör hafi mótað þjóðina. fslend-
ingar séu vinnusamir, nægjusam-
ir, óblíðlyndir, ómannblendnir og
sjálfstæðir. Þungsækin og erfið
barátta fyrir daglegu viðurværi
hefir hert þjóðina, enda verði að
meta íslendinga eftir öðrum mæli-
kvarða en Dani. Höf. drepur því-
næst á gullöld íslands, og hið
langa og erfiða kyrrstöðu tíma-
bil í lífi þjóðarinnar, sem á eftir
henni kom, en nú sé hér sjálf-
stæð, vakandi þjóð að verki, ekki
eingöngu atvinnulífið, heldur og
listirnar beri þess merki. Fer
höfundurinn aðdáunarorðum um
bókmentaáhuga og bókmentastarf-
semi þjóðarinnar frá fyrstu tím
KVEFSYKI
SÁRINDI í HÁLSI og BRJÓSTI
Læknast Hjóit með Zam-Buk
Ointment 50c Medicinal Soap 25c
um. Frændur þeirra, sem til ís
lands fluttu, ortu ekki betur en
Norðurlandabúar yfirleitt, segir
hann. Og hann spyr þvi næst:
Var það endurgróðursetning
þjóðarbrotsins í íslnezkum jarð-
Lækning Við Veiklun
í Nýrunum eða Blöðrunni.
Veikindi í nýrunum eða blöðr-
unni, valda því oft, að fólk verður
að fara iðulega á fætur um næt-
ur til að kasta af sér vatni. — í
Nga-Tone er efni, sem lækna ó-
hægðir og þar með losnar líkam-
inn við þessi óhollu efni. Það
styrkir líka líffærin, gefur betri
matarlyst, ætir meltinguna, veit-
ir endurnærandi svefn og veldur
því, að maður stígur heill og glað-
ur úr rekkju á morgnana.
Nuga-Tone er ágætt fyrir eldra
fólk,' sem er farið að gefa sig og
ekki síður fyrir þá, sem yngri eru,
vegi, sem leysti úr læðingi þessa
miklu bókmentahæfileika? ís-jen eru að verða gamlir fyrir tím-
lenzku sagnaritunina telur höf. »nn. að er ástæðulaust að vera
* , , ,, , . , sí-lasmn, þar sem jafn-agætt með-
með mestu bokmentaafrekum ver- •* a- „
,!al er við hendina, ems og Nuga-
PV1 Tone er. Allir, sem meðul selja,
hafa það. Hafi lyfsalinn það ekki
við hendina, þá láttu hann útvega
Mussolini
aldarinnar. Og hann bætir
við, að áhrif bókmentanna á Is-
lendinga hafi orðið meiri en á
nokkra aðra þjóð. í brunn bók- það frá heildsöluhúsinu
mentanna hafi þjóðin sótt þrek
sitt; þegar mest syrti að, hafi
þjóðin litið um öxl og minst fornra
frægðardaga og stappað í sig stál-
inu. Höf. minnist því næst lof-
samlega hinna mörgu íslenzku
listmálara, sem fram hafa komið
á undanförnum tveimur áratug-
um, og nefnir þessa: Asgrím Jóns-
son, Jón Stefánsson, Gunnlaug
Blöndal, Guðmund Einarsson og
Kristínu Jónsdóttur. í greinar-
lok minnist höf. Einars Jónsson-
ar og segir um verk hans, að þau
geymi kjarna ísienzkra lista. Um-
mæli höf. um Einar Jónsson
hljóða svo í lauslegri þýðingu:
“Ice Box
Cookies”
1 bolli smjör; 2 bollar
sykur; 3% bolll Purity
Flour; 2 egg; 2 teskeið-
ar baking powder; fla-
voring; 1 bolli hnotur og
rúsinur, saxaðar (eftir
vild).
Hnoðið deigið og geymið það I
kæliskápnum eða öðrum köld-
um stað yfir nöttina. Skerið
það, niður i sneiðar, bak-
ið við fljótan eld.
fyrir bökun
Sendið 30c fyrir
700 forskriftir
Western Canada Flonr Mills Co. Limitad
Toronto, Winnipeg, Calgary M2
“I útjaðri Reykjavíkur er ein-
kennilegt, grátt hús — listaverka-
safn og bústaður Einars Jónsson-
ar. íslendingar líta á þenna stað
hélt ræðu í okt. s. 1., sem vakti
mikla eftrtekt, enda hefir hann
gefið sig minna að ræðuhöldum
að undanförnu en áður fyrri, þeg-
ar hinar stórroð ræður hans voru
að kalla daglegt brað.
Mussolini kvað allar nágranna-
þjóðir íta'líu búa sig undir nýja
styrjöld. ítalía verði því að víg
búast til að vera við öllu búin. En
við munum hætta vígbúnaði, bætti
hann við, þegar samtök nást um
það meðal allra þjóða. öllum
þjóðum mundi verða hagur að
endurskoðun friðarsamninganna,
bætti hann við. Mssolini drap og
á orð þau, sem hann lét um mælt
í ræðum, sem hann hélt í Flor-
ence og Míianó í vor. Sagði hann
þá, að orð væru fögur, en rifflar,
' vélbyssur, skip, flugvélar og fall-
Jólagjafir sem eru frábrugðnar
FYRIR KARLMENN:
Rafkveikir fyrir Vindla
og Vindlinga
Nýstárleg gjöf og gagnleg
Að eins $2.95.
Borðlampar.
Margar fallegar tegundir
og gerðir.
Frá $2.95.
Auto Engine Heater.
“Aristocrat” gerð, með
hinu fræga Chromotox
Element, sem ekki eyðist.
$9.75.
FYRIR KVENFÓLK:
Rafáhald til að þurka
hár með
Má einnig nota til þess
að þurka blauta skó o. fl,
Frá $7.50 og yfir.
Krullujárn
Með fallega litum sköft-
um. Samlit silkisnúra.
$1.50 og yfir.
Hitunarpúðar
Léttir og mjúkir. Þurfa
ekkert eftirlit.
Frá $9.75 og yfir.
FYRIR BÖRN:
Raf gufukatlar, með reglulearum lúðri og örggis speldi, o. s.frv $13.50
Raf eldavél, sem í raun og veru má elda í. Frá $2.25
' Raf straujárn, gerð eins og litað postu- lín. Fyrir og yf'ir $1.50
Cítij of W&tnípeg
BgdreBcctrfcStjstfin,
5S-S9
PRINCESS ST.
sem helgidóm — og kannske ekki
að ástæðulausu. Einar Jónsson ér
mesti myndhöggvari íslands og
heimsfrægur listamaður. Lista-1 b-vssur væru enn bá fegurrL
maðurinn Einar Jónsson er hug-' Kveðst hann nú hafa látið svo um
sjónamaður og ‘symbolisti’. ÞaðJ mælt’ 411 bess að rífa grímuna af
sem einkennir listaverk Einarsj stjórnmálamönnum þeim, sem væri
Jónssonar, er þrótturinn, fagrar
línur og hugsjónirnar, voldugar
og hreinar, svo Einar Jónsson á
hvergi sinn líka nú á tímum. í
öl'lum verkum hans gætir djúpra,
mannlegra tilfinninga. Öll eru
áhrifamikil, venjandi, vold-
ur kom þarna með. Alt var sam-
talið vingjarnlegt og fór fram
hið bezta. —
1 huga mínum á eg minningar
um dálítinn hóp af skarpgáfuðum
alþýðumönnm, er sumir höfðu
aldrei inn fyrir skóladyr komið,
en sem mér hefir verið verleg á-
nægja og uppbygging í að kynn-
ast. Of þó viðkynning mín við
Odd Þorsteinsson væri ekki yfir-
gripsmikil, þá er hann samt í
þessum útvalda aiþýðumanna-
hóp. Jóh. B.
Grein Felix Nörgaard ber það
með sér, að fyrir áhrif íslenzkra
lista hefir hann öðlast þann
skilning á landi voru og þjóð, er
svo raunalega marga samlanda
hans skortir. Og það er kannske
ekki úr vegi að minnast á það að
lokum, að einmitt listaverk okkar
mestu manna, hvort sem þeir eru
myndhöggvarar, málarar eða
skáld, eru þeir töfragripir, sem
bera birtu skilnings yfir þjóðlíf-
ið. Mun það betur í ljós koma,
er listaverk snillinga vorra verða
kunnari erendis. Að því þarf að
vinna. Vísir hefir tvívegis bent
málurum vorum á að sýna lista-
verk sín í höfuðborg heimsins,
Lundúnum; einn yngoi listamanna
vorra hefir þar riðið á vaðið með
góðum árangri. Þar eiga fleiyi
eftir að fara. — A.
—Vísir.
að blaðra um friðarstarfsemi á
fundum í Genf, en horfðu á það
með köldu blóði, að heima fyrir
væri unnið að vígbúnaði af kappi.
Menn skiftust að eins í tvo ilokka
nú á dö'gum, sagði Mussólini, með
og móti fascismanum. Þeir, bom
eg hefi rifið af grímurnar, breiða
auðvitað út lýgi, að Evrópufriðn-
um sé mest hætta búin af fas-
cismanum. Facistar séu úlfar í
sauðahjörð. Þetta er barnaskap-
ur. ítalir eru reiðubúnir til að
hætta vígbúnaði, þegar almenn
afvopnun verður trygð. Eg end-
urtek, að fallbyssurnar eru feg-
urri en fögur orð, er enlgan árang-
ur bera. Þegar deilur meðal þjóð-
seiðai anna verða til lykta leiddar fyrir
fyrstur
manna lýsa því yfir, að orðin séu
guðdómleg. ítalir vígbúast til
varnar, ekki í árásar skyni. Fas-
cistar munu aldrei hefja árásar-
styrjöld. Fascistar munu reynast
fastir fyrir gagnvart óvinum sín-
um. Stefna okkar er á hreinskilni
var bygð. Vér teljum það helga skyldu
að efna orð vor, hvað sem verða
vill. — Vísir.
ug. Hann hefir kafað djúp manns-
sálarinnar og í táknmyndum sín-
um lýst þeim. öflum, sem manns-
sálin býr yfir: hvötunum, tilfinn-
ingunum og geðhrifunum. En'gan
listamann hefi eg vitað lýsa ótt-
anum, samvizkubitinu, sorginni,
hugrekkinu, viljaþrekinu, á eins
áhrifamikinn og snildarltgan hátt
og Einar Jónsson í táknmyndum
sínum. Aldx-ei hefi ég séð þau
öfl, sem mannssálin á, og seiðai
hana í áttina til ljóssins, lýst af mátt orðanna. Þa skal eg
jafn-brennheitri trú á sigur hins
góða yfir hinu illa og af eins lýs-
andi hugsjónum, og Einar Jóns-
son gerir í listaverkum sínum.”
Ummælin eru nokkru lengri, en
hér verður staðay numið, því þetta
er orðið lengra mál en til
ætlast.
Oddur Thorsteinsson
MACDONALD'S
Eitte Öit
Bezta tóbak í heimi fyrir þá, sem
búa til sína eigin vindlinga.
Gefinn með
ZIG-JAG
uakki af vindlingapappír.
HALDIÐ SAMAN MYNDASEÐLUNUM
ZTd
Við hann munu flestir Borgfirð-
ingar kannast. Sömuleiðis ýmsir
Mýramenn, því Oddur, foreldrar
hans og systkini, var vel kunnugt
fólk þar um slóðir. Sömuleiðis
vél metið, að eg hygg.
Foreldrar Odds voru þau hjón
Þorsteinn Oddsson og Elka Krist-
jánsdóttir, kona hans. Bjuggu
þau léngi á Reykjum í Lundar-
feykjadal.
Þar mun Oddur vera fæddur.
Eftir því sem eg veit bezt, mun
fæðingardagur hans vera hinn
16. september 1850.
Systkini Odds Þorsteinssonar,
þau er eg veit um og upp komust,
voru sjö að tölu. Munu þrjú af
þeim vera enn á lífi. Þau eru:
Þóra, ekkja Jóns sál. Bergssonar,
er bjó Jen'gi á Ekru í Breiðuvík, í
Nýja íslandi; Sveinbjörn Þor-
steinsson, í Reykjavík á íslandi,
og Guðrún, húsfreyja í Neðri
Hrepp, í Andakíl. —
1 Þau, sem látin munu Veta, eru:
Sigríður, síðari kona Tómasar
bónda á Skarði, í Lundarreykja-
dal; Elka, er var húsfreyja á
Skálabrekku í Þingvallasveit;-
Kristján, er lengi átti heima á
Skarði, hjá systur sinni og Tómasi
bónda, manni hennar; og Guð-
mundur, er bjó á Akranesi. Mun
hann hafa druknað, eins. og marg-
ir aðrir vaskir og góðir drengir
á íslandi, o'g raunar víðar.
Fram að fimtugsaldri átti Odd-
Borgarfjarðar undirlendinu á ís
landi. Hygg eg að hann hafi ver-
ið til fullorðinsaldurs með for
eldrum sínum, á Reykjum, en síð-
ar mun hann hafa átt um nokk-
urra ára skeið, heima hjá Árna
hreppstjóra Sveinbjarnarsyni,
Oddsstöðum í Lundarreykjadal,
föður Hlöðvers Árnasonar, í Riv
erton, tengdasonar Sveins kaup-
nanns Thorvaldssonar. í allmörg
ár átti hann og heima í Forna-
hvammi, í Norðurárdal, þegar
Davíð Bjarnason bjó þar.
Það mun hafa verið aldamóta-
árið, sem Oddur flutti af íslandi
hingað vestur. Ekki er eg viss
um, að hann hafi hvergi átt heima
hér vestra, nema í Nýja íslandi
en hitt er víst, að meginhluta æfi
sinnar hér megin hafsins, eyddi
hann þar. Oddur bjó í býsna
mörg ár, þar sem heitir
Bjarnastöðum, í Ánesbygð, en síð-
ar í svo nefndri ísafoldarbygð
norður af Riverton. Mun honum
hafa búnast sæmilega og yfir höf-
uð hafa liðið fremur vel hér
vestra, þar til aldurinn fór að fær-
ast yfir hann o'g heilsubrestur, er
! ellinni oftast fylgir, fór að á-
sækja hann. —
Nokkur ár eru nú liðin síðan að
Oddur lét af búskap. Dvaldi hann
þá fyrst um sinn hjá ýmsum vin-
um sínum, og ættingjum, þar á
meðal þeim hjónum Bjarna Jó'
hannssyni og Steinþóru konu
hans, er búa í Engihlíð í Géysis-
bygð, og hjá þeim Hlöðver Árna-
syni og Önnu konu hans í River
ton. Voru þeir náfrændur, Árni
hreppstjóri á Oddsstöðum, faðir
Hlöðvers, og Oddur Þorsteins-
son, vorn systrasynir, ef eg man
rétt.
Efni hafði Oddur nægileg, er
hann hætti búskapnum, og gat
hann að því leyti séð sjálfum sér
farborða til hins síðasta.
Oddur flutti til gamalmenna-
heimilisins Betel, á Gimli, í ágúst-
mánuði 1929. Gat hann þá fyrst
um sinn verið á fótum, en svo fór
hei'lsu hans óðum hnignandi og
var hann rúmfastur meiri hlut-
annn af tímanum þar. Naut hann
þar allrar hjúkrunar, er unt var
að veita. Einn af vistmönnum á
Betel, Sveinn Sveinsson, er áður
átti lengi heima 1 Winnipeg, er
frábærlega laginn, þolinmóður o'g
duglegur að stunda veika. Var
Oddur í hans umsjá nótt og dag
síðustu vikurnar, og fórst Sveini
það hjúkrunarstarf alveg snild-
arlega. —
Oddur Þorsteinsson andaðist að
Betel þ. 18. nóvember. Fyrir fjár-
haldsmann sinn hafði Oddur sett
Svein kaupmann Thorvaldsson, í
Riverton, og var hann þarna við-
staddur o’g sömuleiðis frú hans.
Enn fremur voru þar viðstaudir
þeir Hlöðver Árnason, frændi
Odds, og Gunnlaugur, sonur þeirra
hjóna, Bjarna Jóhannssonar og
konu hans í Engihlíð í Geysis-
bygð. Sá er línur þessar ritar,
flutti við það tækifæri kveðjuorð-
in síðustu.
Oddur Þorsteinsson var maðurj
ágætlega skýr, fróðr og lesinn.
Er mér minnisstæð næturgisting
eirl í Fornahvammi, er hann átti
þar heima. Var þar oft gestkvæmt,
því Fornihvammur er í þjóðbraut,
sem kunnugt' er. Samnátta mér
voru tveir menn aðrir, Var ann-
ar þeirra skarpgreindur maður og
talsvert lesinn, að eg hygg. Hafði
eg hvorugan manninn áður séð né
heyrt. Þeir tóku tal saman Odd-
ur og hann. Töluðu þeir um forn-
sögur, þjóðsagnir, íslenzka nátt-
úru, skáldskap o. fl. Var eg þá
unglingur um tvítugt. Oft hafði
eg heyrt greinda menn og fróða
tala saman áður. Þó varð mér
þetta samtal einhvern veginn sér-
staklega minnisstætt, og það að-
alle'ga fyrir skarplegar og jafnvel
ur heima á ýmsum stöðum á frumlegar athugasemdir, er Odd-
United Grain Growers
LIMITED
IN BUSINESS 25 YEARS
Paid-up Capital $3,180,803.37
Reserve and Surplus $2,490,981.11
Total Paid-up Capital,
Reserve and Surplus
Lct this Company Handle Your Grain
FISHERMEN S SUPPLIES LIMITED
c.
V erðlækkun
LINEN—30/3 — 35/3 — 40/3— 45/3 og 50/3, sérstök auka
verðlækkun 10% af verðskrár verði
Sea Island Cotton”* 60/6‘‘—'70/6'og''80/6™Sé'rstakur '
afsláttur 15% af verðskrár verði.
Natco Cotton — 60/6 og 70/6 3% möskvar.
Þessi net reyndust mjög vei á Winnipegvatni í fyrra vet-
ur. Sérstakt verð gegn peningum $2.95 pundið.
Sérstök verðlækkun á saumþræði og öðru, sem að netum
lýtur. — Mikið upplag í Winnipeg. — Net feld ef óskað er.
Skrifið oss og spyrjið um verðlista, eða komið og finnið oss.
FISHERMEN’S SUPPLIES LTD.
132 Princess St., Cor. William & Princess, Winnipeg
Telephone 28 071
DUSTLESS
COAL and COKE
Chemically Treated in Our Own Yard
Phone: 87 308
THREE
LINES
D. D. W00D & S0NS
LIMITED
WARMING WINNIPEG HOMES
SINCE “82”
FERÐIST ÞENNAN VETUR!
LAG FARGJÖLD
AUSTUR CANADA
og
KYRRAHAFSSTRANDAR
Gerið nú ráðstafanir fyrir frídögum í
vetur. Sérstaklega lág fargjöld til
margra staða í Canada, sem byrja í
desember, tryggja yður ánægjulega ferð
fyrir minsta verð. Leytið fullra upplýs-
inga lijá næsta Canadian National um-
boðsmanni, eða skrifið
W. J. Quinlan, D.P.A., Winnipeg, Man.
CANADIAN NATIONAL
W-69
ROSEDALE KOL
. MORE HEAT----LESS ASH
Exclusive Retailers in Greater Winnipeg
Lump $12.00 Egg $11.00
Coke9 all kinds, Stove or Nut $15.5!L
Souris, for real economy, $7.00 per ton
Poca Lump — Foothills
Canmore Bricquets
Credit to responsible parties
THOS. JACKSON & SONS
370 Colony St. Phone 37 021