Lögberg - 24.09.1931, Qupperneq 1

44. ARGANGUR
WíNNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 24. SEPTEMBER 1931
NÚMER 39
Silfurbrúðkaup
Að kveldi þess 12. september síð-
astl. safnaðist múgur og marg-
menni saman í samkomustal lút-
erska safnaðarins í Selkirk,
Manitoba, til að minnast tuttugu
og fimm ára giftingar Runólfs
S. Benson og Björgdísar Skardal
Benson. Hafa þau hjónin og
Benson fjölskyldan verið máttar-
stoðir alls félagslífs meðal ís-
lendinga í Selkirk um fullan
fjórðung aldar.
Forstöðunefnd samsætisins
leysti verk sitt ágætlega af
hendi. Veizlusalurinn, þéttskip-
aður gestum víðsvegar að, var
fagurlega skreyttur. Sóttu veizlu
þessa óefað nær 300 gestir. Veit-
ingar voru ríkmannle!gar og nið-
urröðun öll prýðileg.
Skemtiskrá all-f jölbreytt fór
fram og stýrði séra Jónas A.
Sigurðsson 'þeirri athöfn.
Er silfurbrúðhjónin, börn þeirra
sjö og næsltu náungar höfðu
verið leidd til sætis, sungu gest-
irnir sálmsvers, prestur las ritn-
ingarkafla, flutti stutta bæn, og
lét aftur syngja sálmsvers.
Hófst þá annar þáttur veizl-
unnar. Sungu allir: “Hvað er
svo glatt sem góðra vina fund-
ur”. Þá flutti séra Jónas ræðu,
er einkum var ávarp frá söfnuð-
inu til Mr. Bensons, sem er for-
seti safnaðarins, o!g hefir þjón-
að þeim félagskap í ýmsum em-
bættum nærfelt 20 ár. Auk þess
vék prestur að áhuga brúðgum-
ans og ættmanna hans hvað snerti
öll áhugamál kirkjufélagsins um
langt skeið.
/Ráðgert var, að séra N. S.
Thorlaksson ávarpaði Mr. Ben-
son sérstaklega. En af því varð
þó ekki sökum fjarlægðar séra
Steingríms, er nú þjónar vestur
í Saskatchewan. En sonur hans,
Þorbjörn læknir Thorlakson frá
Winniþeg, flutti (brúðgumanum
ávarp í stað föður síns. Séra
Rúnólfur Marteinsson, er gift
bafði Benson hjónin fyrir 25 ár-
um, talaði fyrir hönd gestanna
til brúðarinnar. A milli ræðanna
söng veizlufólkið.
Er veitingar höfðu verið fram
bornar var enn sungið. Flutti
forseti trúboðsfélagsins og kven-
félagsins, Mrs. Stefanía Sigurðs-
son, þá Mrs. Benson harla vin-
samlegt ávarp frá þeim félögum
báðum.
Á hljóðfæri léku þau Mrs. How-
ard (íslenzk kona) og Leo Odd-
son.
Fjölmörg fagnaðarskeyti bár-
ust' brúðhjónunum, er veizlustjóri
las. Voru sum þeirra aðkomin
alla leið frá New York.
Bar þá Mrs. Steinunn Ander-
son fram dýrmæta og fa!gra gjöf
frá vinum heiðursgestanna, er
þeim var afhent til minja um
kveldið, með nokkrum orðum frá
samkomustjóra. Meðal þeirra er
fluttu ræður, voru: Þórður And-
erson, Klemens Jónasson, Sig-
urður Ingimundarson og Trausti
ísfeld. Mrs. Margrét Sigurðsson
flutti heiðursgestunum kvæði.
Stóð þá upp Mr. Benson og
þakkaði gest'unum með mjög inni-
legum orðum gjöf þéirra og alla
vinsemd auðsýnda honum o!g hús-
félagi hans.
Loks voru enn sungin íslenzk
þjóðlög, og ,að síðustu “ó, guð
vors lands” Var þá komið und-
ir miðnætti, og sá kostur einn
fyrir hendi, að slíta þessum vina-
fundi.
lEr það hvorttveggja, að fáir
íslendingar á þessumj stöðvum
hafa reynst nytsamari en Ben-
sonhjónin og ættlið þeirra, enda
var þessi mannfögnuður með
dæmafáum myndarskap.
Gestur.
Frakkar kaupa hveiti
frá Canada
Fyrri hluta ársins, sem er að
líða, keyptu Frakkar mikið af
hveiti frá Canada, en náttúrlega
fyrir lítið verð eins og allir aðrir.
Samt sem áður fá bændur þar af-
ar hátt verð fyrir sitt hveiti. Eft-
ir því sem áætlað er, verður
hveitiuppskeran á Frakklandi í
þetta sinn 275,000,000 mæla og
þar að auki fá þ€ir 6,000,000 mæla
frá Morocco. Er þá gert ráð fyr-
ir, að Frakkar þurfi að kaupa um
55,000,000 m'æla annar staðar frá.
Eru æði miklar líkur til, að þeir
kaupi helminginn af þessu frá
Canada, en ekki virðis það áreið-
anlegt enn þá. Reyna Rússar alt
sem þeir geta til að selja Frökk-
um alt það hveiti sem þeir þurfa,
og bjóða það fyrir lítið verð.
FRÁ ÍSLANDI
Bifreiðarslys.
Reykjavík, 1. sept. 1931.
Um klukkan eitt í nótt vildi
það sorglega slys til á Elliðaár-
veginum, vestast í Sogamýri, að
bifreið fór út af veiginum, og
s’.ösuðust allir, sem í henni voru,
og einn svo mikið, að hann and-
aðist litlu síðar. Það var Guð-
mundur kaupmaður Jóhannesson
frá Brautarholti. — Auk hans
voru í bifreiðinní Páll Þórðar-
sbn bifreiðarstj., HJrefna Þor-
steinsdóttir og Svafa Jónatans-
dóttir, og meiddust þau öll all-
mikið.
Bifreiðin var ný Ford-bifreið
og var að koma til bæjarins. Mun
hún hafa farið mjög hart, þegar
slysið vildi til. Hafði hann kast-
ast marga faðma og var mjög
brotin.
Lögreíglunni var tilkynt slysið
um kl. 1% í nótt, og fór þá Daní-
el Fjeldsted læknir og nokkrir
lögregluþjónar inn eftir til þess
að veita hjálp. Var þá fólkið taf-
arlaust flutt til Landspítalans,
en Gu'ðmundur Jóhannesson
andaðist á leiðinni þangað.
iLögreglan hóf rannsókn út af
slysinu í morgun, en henni er
ekki lokið, þegar þetta er ritað.
— Vísir.
Þrír menn slasast.
Reykjavík, 1. sept. 1931.
Á sunnuda'ginn var flutningabíll
að koma austan úr Þjórsárdal og
var í honum sextán manns —
starfsfólk hjá Efnagerðinni. Þeg-
ar bíllinn var kominn fram hjá
Gaukshöfða og var að beygja nið-
ur íSauðhúsgilið, er þar slæm
bugða á veginum. Mun bíllinn
ekki hafa tekið beygjuna nógu
krappa og farið of utanlega á
brúninni, því að brúnin sprakk og
valt bíllinn þar fram af. Er þar
; há og brött brekka o'g fór bíllinn
I þrjár veltur með fólkið, og stað-
næmdist svo í dálítilli laut. Hafði
þá kassinn aftur á bílstjórahúsið
brotnað í spón, og var engu lík-
ara, en að kassinn hefi verið brot-
inn niður til uppkveikju.
Svo sem 8—10 mínútur eftir að
slysið varð, bar þar að einkabíl,
sem var að koma ofan úr dal.
Voru í honum Gunnar Kvaran
heildsali, G. Guðjónsson mágur
hans og Stefán A. Pálsson heild-
sali. Var þar ljót aðkoma. Fólkið
var að vísu laust við bílinn, sumt
blóðugt og sumt hljóðandi. Allir
voru þó á lífi, og má það merki-
legt heita. En enginn vissi hve
mikil brögð voru að meiðslunum.
Það kom þó brátt í ljós, að tveir
höfðu meiðst mest, Fanny Guð-
mundsdóttir og Si'gfús Vormsson.
Kona Sigfúsar hafði líka meiðst
nokkuð og fengið “shock”. Hitt
fólkið var og meira og minna
hruflað og meitt. Það kom seinna
í ljós. Fanny hafði upphand-
leggsbrotnað og gengið úr liði á
hinum handleggnum um öxl. Vig-
fús Vormsson hafði síðubrotnað,
þrjú eða fjögur rif.
Þarna var ekki um gott að gera,
því að óraleið er til læknis og í
síma. Þeir Gunnar Kvaran tóku
þá, sem mest öfðu slasast, í sinn
bíl og lögðu á stað með þá, en urðu
að aka ákaflega hægt, því að
stúlkan var viðþolslaus af kvöl-
um. Voru þeir nær fjórar stundir
niður að Húsatóftum, en þar gátu
þeir náð í síma og var nú símað
niður á Eyrarbakka til Lúðvíks
Nordals læknis og hann beðinn að
mæta bílnum á Selfossi. Stóð það
og á endum, að þegar bíllinn kom
að Selfossi, var Lúðvík læknir
þangað kominn. Tók hann nú að
gera við meiðslin, en svo hafði
hlaupið mikil bólga að liðhlaupi
stúlkunnar og beinbroti, að það
varð að svæfa hana tvisvar sinn-
um áður en kipt varð í liðinn og
bundið um brotið.
Sjúklingarnir urðu eftir á Sel-
fossi, en hitt fólkið mun hafa
komið til bæjarins í gærmorgun.
— Mgbl.
Úr Húnaþingi, 29. ág. 1931.
Fyrri hluta júlímán. var norð-
læg átt og oft kalt. Grasspretta
ill, nema á flæðiengjum og heiða-
löndum. Heyskapur byrjaði víð-
ast um miðjan júlí. Töður nýttust
vel, en urðu um einum fjórða
minni en í fyrra, sums staðar var
munurinn enn meiri. — Seinni
hluta júlí snerist áttin til suðurs.
Hefir grassprettu síðan farið mik-
ið fram.
Fiskafli á Húnaflóa hefir verið
allgóður, en oft hefir orðið að
sækja aflann langt norður og
vestur í flóann.—Laxveiði í yám
beð allra minsta móti.
Þann 26. júlí héldu Vatnsdælir
hálfrar aldar minning Búnaðar-
félags Vatnsdæla. Samkoman var
haldin að Kornsá. Búnaðarfélag
Vatnsdæla var stofnað vorið
1881. Björn hreppstjóri Sigfús-
son var einn af stofnendum þess
og meðlimur þess alla tíð og for-
seti þess fjórtán ár. Frá Bún-
aðarfélaginu var honum afhentur
hægindastóll að gjöf, en konu hans,
frú Ingunni Jónsdóttur, bókagjöf
frá sveitungum hennar. Áletrun
á stólnum var á silfurskildi. —
Mgbl.
Minnisvarði Leifs heppna
Reykjavík, 1. sept.
Með “íslandi” kom hingað mað-
ur að nafni Ligner frá Bandaríkj-
unum, sendur af stjórninni til
þess að koma upp fótstallinum að
minnismerki Leifs heppna, sem er
gjöf Bandaríkjanna til íslands á
Alþingishátíðinni. Með íslandi
kom fótstallurinn líka, en líknesk-
ið sjálft kemur ekki fyr en að vori.
í dag verður byrjað á því að grafa
fyrir undirstöðu minnisverkisins
og flytja þangað grjót. Líknesk-
inu er valinn staður fyrir enda
skólavörðustígsins, skamt frá
Skólavörðunni, og verður hún nú
að víkja — verður brotin niður.
Þegar grunnurinn hefir verið
steyptur, verður fótstallinum kom-
ið fyrir. Er hann tilhöggvinn, en
í mörgum stykkjum, sem eru alls
fjörutíu tonn. Á hann að tákna
stafn á skipi, og er með grunni
fimtán fet ensk á hæð. Verður
fótstallurinn fullgerður í haust
— er búist við að það taki ekki
mjög langan tíma — og bíður svo
eftir líkneskinu. — Mgbl.
Ferð um Grænlands ísa
í sumar fóru tveir un!gir Norð-
menp, Martin Mehren stúdent og'-
Arne Höygaard læknir, til Græn-'
lands, og ætluðu sér að ganga
þvert yfir landið, þar sem enginn
hefir farið áður. Er það þar 1000
km. breitt.
Þeir komu til vesturstrandar
Grænlands að morgni hins 5. júli
— mikið seinna en þeir höfðu
upphaflega gert ráð ryrir. Þótti
varla álitlegt, að leggja á jöklana
svo síðla sumars, en samt gerðu
þeir ráð fyrir að komast til aust-
urstrandarinnar um 1. september.
Ferðin gekk betur en þeir höfðu
búist við, því að hinn 18. ágúst
komust þeir til austurstrandar-
innar.
Þeir komust ekki á stað í ferða-
lagið fyr en 16. júlí og hafa því
verið rúman mánuð á leiðinni.
Þeir fengu vonda færð fyrstu dag-
ana. Sextán hunda höfðu þeir, en
skömmu eftir að þeir lögðu af stað
mistu þeir þrjá þeirra í jökul-
sprungu. Farangur þeirra var
alls 600 kg. og var honum skift á
tvo sleða.
Þeir lögðu leið sína norðar
heldur en Wegeners leiðangurinn
fór upp á jöklana, o'g hefir enginn
maður farið þar yfir á undan
þeim. Áður hafa þó nokkrir faric?
þvert yfir Grænland, Friðþjófur
Nansen árið 1888, Peary fór yfir
það nyrzt 1892 og 1895. Á sömu
slóðum fór Knud Rasmussen yfir
landið 1912 og 1917. Svisslending-
urinn de Quervain árið 1912 sunn-
ar en þessir tveir Norðmenn, og
Daninn J. P. Koch 1912—13 norð-
an við leið þeirra. í sumar fóru
Englendingarnir Scott, Stephen-
son og Lindsay yfir landið mjög
sunnarlega og er það ekki breið-
ara þar en 700 km. En leið þeirra
Mehrens og Höygaards er sem
sagt um 1000 km. Þykir þessi för
hin frækilegasta, o!g nokkur vís-
indalegur árangur verður eflaust
af henni, þar sem þeir hafa kann-
að algerlega ókunna stigu, strand-
anna á milli. — Mgbl.
Jarðskjálftar
Á sunnudalginn varð jarðsjálfta
vart á nokkrum stöðum í Banda-
ríkjunum, aðallega í Ohio-ríkinu
vestanverðu og austarlega í Indi-
anaríkinu. í einum smábæ í
Ohio, sem Anna heitir, skemdust
öll íbúðarhúsin, 'og þar að auki
kirkjur tvær og skóli. í bænum
Sidney í sama ríki, urðu líka
nokkrar skemdir. Ýmsir aðrir
bæir urðu líka fyrir nokkrum
skemdum, en hvergi urðu þeir
stórkostlegir og ekkert mann-
tjón .
Fyrsti hveitifarmurinn
frá Churchill
Á föstudaginn í vikunni sem
leið, 18. september, kl. 10.30 f. h„
lagði brezka vöruflutningsskipið
Farnworth af stað frá Churchill
áleiðis til London, með fyrsta
hveitifarminn, sem fluttur er frá
Vestur-Canada til Evrópu Hudson-
flóa leiðina. í hálfa öld að minsta
kosti hefir fólkið í Vestur-Canada
látið sig dreyma um Hudsonflóa
zbrautina og siglingar um flóann.
Nú er sá draumur orðinn að veru-
leik. Brautin er bygð, höfnin sömu-
leiðis og kornhlaða, sem tekur
2,500,000 mæla hveitis. Nú vant-
ar ekkert nema reynsluna, en hún
hún kemur með tímanum. Marg-
ir hafa orðið til þess, að spá illa
fyrir þessu fyrirtæki og sumir gera
það jafnvel enn. Hinir munu þó
miklu fleiri nú orðið, sem sjá og
viðurkenna nytsemi þess og 'gera
sér miklar vonir um, að af því
muni mikið gott leiða fyrir land
og lýð. Annað skip er nú að leggja
af stað frá Churchill, hlaðið
hveiti. Það sem bæði skipin flytja
eru 545 þúsundir mæla hveitis, sem
alt er frá Saskatchewan. Meira
hveiti verður ekki sent þessa leið
í haust.
Grænlandsdeilan og ísland
Reykjavík, 27. ágúst.
Tilkynning frá ráðuneyti for-
sætisráðherra:
Um það leyti, er lögð var fyrir
Alþingi tillaga til þingsályktunar
um gæslu hagsmuna íslands út af
deilu þeirri, er risin er milli Dan-
merkur og Noregs um réttinn til
yfirráða á Austur-Grænlandi, barst
forsætisráðherra tilkynning frá
alþjóðadómstólnum í Hague, um
að deilunni hafi, af hálfu Dan-
merkur, verið skotið til alþjóða-
dómstólsins.
Um leið og Alþingi samþykti
þingsályktunartilöguna, sendi for-
sætisráðherra því, í sambandi við
utanríkismálanefnd, alþjóðadóm-
stólnum í Hague viðurkenningu
fyrir móttöku tilkynningarinnar,
en auk þess var því lýst yfir, að
ísland teldi sig hafa hagsmuna að
gæta í sambandi við þetta mál. —
Hefir utanríkisráðherrum Dan-
merkur og Noregs verið tilkynt
þetta.
Loks hefir forsætisráðherra í
samráði við utanríkismálanefnd,
falið Einari prófessor Arnórssyni
að gera skýrslu um Grænlands-
málið, og koma fram með tillögur
um frekari meðferð þess. — Mgbl.
Búskapur Dana
Snemma í á!gúst var haldin al-
menn búnaðarréðstefna í Árósum,
þar sem rætt var tim hina gífur-
legu erfiðleika, sem danskir
bændur nú ei!ga við að stríða, sak-
ir hins mikla verðfalls á afurðum'
þeirra.
Hinn víðkunni danski búnaðar-
hagfræðinugur, G. H. Larsen pró-
fessor, hélt því fram á fundi þess-
um, að danskur landbúnaður hefði
ekki verið í annari eins kreppu
og nú, síðan um 1820.
í ræðu, Sem hann hélt á fundi
þessum, skýrði hann frá m. a. að
sagkvæmt hagfræðilegum útreikn-
ingum yfir uppskeruna árið sem
leið, mætti gera ráð fyrir, að
danskir bændur hefðu að jafnaði
tapað 105 krónum á jarðrækt sinni
fyrir hvern hektara sáðlands.
Búfjárræktin hefði verið lítið
betri; svínaræktin hefði alls ekki
borið sig. Hænsnaræktin væri sú
einasta grein búfjárræktar, er al-
ment hefði gefið arð.
Til þess að gera grein fyrir örð-
ugleikum danskra bænda. nefndi
O. H. Larsen samanburðartölur á
verðlagi á landbúnaðarafurðum
og nokkrum nauðsynjum bænd-
anna árin 1910 og 1930.
Árið 1910 þurftu bændur 52
tunnur af byggi til þess að greiða
vinnumanni árskaup, en nú 101
tunnu, þá 10 slátursvín, en nú 22,
þá 314 kg. af smjöri, en nú 611 kg.
Fjós, sem þá var hægt að byggja
fyrir verð 10 kúa, eða 1100 kg.
smjörs, er nú ekki hægt að reisa
fyrir minna en 20 kýrverð og
2096 kg. smjörs.
Vikukaup handiðnarmanna, svo
sem smiða, jafngilti þá verði
tveggja byggtunna, 25 kg. flesks,
eða 12 kg. smjörs, en er nú 7V4
býggtunna, 105 kg. flesks eða 45
kg. smjörs.
— Fróðlegt væri fyrir íslenka
bændur að gera verðsamanburð
með svipuðum hætti, gera sér
grein fyrir breytingunum á afurð-
um sínum og bera saman við verð-
breytingar á ýmsum nauðsynjum
sínum. — Mgbl
Winnipeg Hydro
Stjórn raforkustöðvanna við
Winnipe'g ána, þeirra er Winnipeg-
bær á og starfrækir, bauð mörgum
gestum frá Winnipeg að koma
þangað á laugardaginn í vikunni
sem leið, og skoða þau miklu
mannvirki, sem þar hafa gerð ver-
ið. Stjórn þessa mikla fyrirtækis,
Winnipeg Hydro, fór vel með gesti
sína og veitti þeim meðal annars
tvær góðar máltíðir í sínum mikla
samkomuskála við Pointe du Bois.
La!gt var af stað kl. 8 um morg-
uninn frá C. P. R. stöðvunum og
ekki komið þangað aftur fyr en
klukkan nærri tíu um kveldið, svo
dagurinn var vel notaður. Milli
Winnipeg og Lac du Bonnet eru
70 mílur. Sá bær er á vestur-
bakka Winnipegárinnar. Þar er
áin afar breið og líkari stöðuvatni
heldur en á, enda bendir nafnið
til þess, því “lac” er sama sem
stöðuvatn. í Lac du Bonnet eru
flugvélastöðvar og notar stjórnin
þær flugvélar til ýmsra þarfa, en
sérstaklega til að hafa gætur á
skógareldum.
Járnbrautin frá Lac du Bonnet
til orkustöðvanna við Pointe du
Bois, 26 mílur, er bygð af Winnipeg
Hydro, og því fyrirtæki tilheyr-
andi. Yfir ána hefir nú rétt ný-
lega verið bygð ný brú, sem er
1,006 feta löng. Hún er gerð úr
stáli og steinsteypu og er mikið
mannvirki. Gamla timburbrúin ef
þar þó enn, en ósköp er hún lítil-
fjörleg, í samanburði við þessa
nýju brú.
Aldarfjórðungur er nú liðinn
síðan Winnipegbúar réðu það við
sig, að byrja orkustöðvarnar við
Pointe du Bois, og fimm árum
seinna voru þær teknar til afnota.
Fyrst voru þarna framleidd að-
eins 28,000 hestsöfl, en síðan hafa
orkustöðvarnar verið auknar, síð-
an 1927 eru þar framleidd 102,000
hestsöfl af raforku. Pointe
du Bois er ofurlítill bær, eitthvað
um 35 fjölskyldur o!g ámóta marg-
ir einhleypir menn, alt verkamenn
hjá Winnipeg Hydro. Sá bær er
ekki á sandi bygður, heldur kletti,
því alt bæjarstæðið eru klappir
einar.
Frá Pointe du Bois er farið
nokkrar mílur upp með ánni og
kemur maður þá til Slave Falls
(Þrælafossa). En þetta eru engir
fossar, eftir því sem vér íslend-
ingar skiljum það orð, heldur
bara flúðir. Sama er að segja um
alla aðra fossa í Winnipeg-ánni.
Til er munnmælasaga um það,
hvernig nafnið, Slave Falls, hafi
orðið til. Einhvern tíma fyrir
löngu, löngu, rændi Indíáni ungri
stúlku af öðrum Indíána kynflokki
en hann var sjálfur. Þrælkaði
hann hana svo, og fór svo illa með
hana, að hún gat með engu móti
unað lífinu. Einu sinni komst hún
út í lítinn bát, sem var á ánni, los-
aði hann frá landi og lét svo
strauminn bera sig í bátnum ofan
fyrir fossana, út í dauðann — og
frelsið. *
Eins og kunnugt er, hefir Win-
nipeg Hydro látið byggja þar nýj-
ar rokustöðvar, og voru þær tekn-
ar til afnota nú fyrir skömmu.
Framleiða þær nú 24,000 hestöfl,
en auka má við þær svo þær fram-
leiði 96,000 hestsöfl, en þess er
ekki þörf enn sem komið er. Það
sem maður veitir hér fyrst af öllu
eftirtekt, er það, hve hér er ein-
staklega smekklega og fallega frá
öllu gengið, o!g hve alt er hér
hreint og fágað. Ekki er þó svo
að skilja, eð ekki sé líka mikils
hreinlætis gætt við Pointe du Bois.
Vélarnar er líka af nýrri gerð og
fallegri og geta framleitt meira
rafmagn með minna vatnskrafti.
Sumar þessar vélar eru til búnar
í Svíþjóð og hafa verið fluttar
þaðan og settar upp hér. Það er
stundum talað með heldur lítilli
virðingu um “vélaöldina’’, sem
við lifum á, en aðdáanlegar eru
vélarnar mar!gar engu að síður,
ekki sízt rafvélarnar.
• Þegar staðið hafði verið við hjá
Slave Falls nálega tvo klukku-
tíma, var aftur farið til Pointe
du Bois og svo heimleiðis til Win-
nipeg. Veðrið var þurt allan dag-
inn, nema á heimleiðinni, og ferð-
in var í alla staði hin ánægjuleg-
asta.
Winnipegáin er mikil á og merki-
leg. Þar er framleidd öll raforka,
sem notuð er í Winnipeg, og mest-
öll rafroka, sem notuð er í Mani-
toba. Áin er svo að se!gja á aust-
urtakmörkum fylkisins, en nú er
raforka þaðan leidd um allan suð-
urhluta fylkisins, alt að vestur-
takmörkum þess.
an
Sérstakur flokkur prédikaua verður fluttur
í Fyrstu lútersku kirkju all-marga sunnudaga
þá, sem nú fara í hönd, kl. 7 síðdegis. Verður
aðal-efni allra þeirra prédikana:
GUÐSRÍKI.
Efninu verður skift í þessa sjö þætti:
1. Sunnudaginn 20. september:
“Upphaf ríkisins hér í heimi”
2. Sunnudaginn 27. september:
“ Konungur ríkisins.”
3. Sunnudaginn 4. október:
“Þegnar ríkisins.”
4. Sunnudaginn 11. október:
“Löggjöf ríkisins.”
5. Sunnudaginn 18. október:
“ Stofnmúr ríkisins• ”
6. Sunnudaginn 25. október:
“Útbreiðsla rikisins.”
7. Sunnudaginn 1. nóvember:
‘ ‘ F'ullkomwan ríkisjns, ’ ’
Isienzku fólki í Winnipeg er vinsamlega
boðið að hlýða á þessi erindi. Þau taka við,
eitt af öðru, að efni til, og þyrfti því helzt að
hlýða á þau öll, til þess að njóta þeirra.

Kosningalög Manitoba-
I-----jfvlkis
Fundið hefir verið til þess, að
kosningalög Manitobafylkis, hvað
dæmaskiftingu o. fl„ væri ekki
snerti töjlu þingmanna, kjör-
dæmaskiftingu o. fl„ væru ekki
eins réttlát og heppileg eins og
vera mætti. Á síðasta þingi var
nefnd skipuð til að athuga þetta
mál o'g koma fram með þær breyt-
inga tillögur við kosningalögin,
sem hún teldi heppilegar. í
nefnd þeirri eru menn úr öllum
þingflokkum. Þrír af ráðherrun-
um eiga sæti í nefndinni, Brack-
en, Major og MoLeod. Major dóms-
málaráðherra er formaður nefnd-
arinnar.
Nefnd þessi hélt sinn fyrsta
fund í vikunni sem leið. Þar kom
Mr. Major fram með þá tillögu
um breytingu á kosningalögun-
um, sem var svo óvænt, að hinir
nefndarmennirnir áttuðu sig naum-
ast á þeim. Gat hann þess, að tií-
lagan væri sín ei'gin, en ekki fram-
borin í samráði við hina ráðherr-
ana, eða þann þingflokk, sem
stjórnin styðst við. Tillagan er í
stuttu máli sú, að í staðinn fyrir
55 þingmenn, sem nú eru, verði
þeir að eins 35, eða fylkisþing-
mönnum skuli fækkað um tutt-
ugu. Sé gert ráð fyrir $2,000 árs-
þóknun handa hverjum þing-
manni, sparar þetta fylkinu um
$40,000 á ári. önnur breytingin
er sú, að fækka kjördæmunum úr
46 ofan 1 13. Skulu hlutfallskosn-
ingar viðhafðar í þeim öllum,
nema fjórum, Brandon, St. Boni-
face, The Pas og Rupert’s Land.
Skal að eins kosinn einn þing-
maður í hverju þessu kjördæmi.
í Winnipeg ei'ga þingmennirnir að
vera sjö í stað tíu, sem nú eru,
Þau átta kjördæmi, sem þá eru
eftir, kjósa þrjá þingmenn hvert,
eða alls tuttugu og fjóra þing-
menn. Er þá komin full talan,
þrjátíu og fimm. Þó þingmönn-
unum í Winnipeg sé þannig fækk-
að, þá yrðu þeir samt tiltölulega
fult eins margir eins og nú. í Win-
nipeg er hér um bil einn þriðji
hluti fylkisbúa, en bor'gin hefði
eftir þessu einn fimta hluta þing-
manna.
Mr. Haig, íhaldsmaður, lagði
til, að þingmönnum væri fækkað
um 15, eða ofan í 40. Hann vill,
að þriðjungur þingmanna sé í
Winnipeg, því hér sé þriðjungur
fylkisbúa. Hann er sjálfur einn
af Winnipeg þingmönnunum.
Mr. Breakey, fulltrúi frjálslynda
flokksins í nefndinni, lagði það
til, að láta kosningalö!gin eiga sig
og breyta engu í þeim efnum frá
því sem nú er.
Mr. Farmer, verkamannafull-
trúi, hafði enga tillögu fram að
bera á þessum fyrsta fundi
nefndarinnar.
Eftir að nefndarmenn höfðu
talað um þetta mál góða stund,
var fundinum frestað í tvær vik-
ur. Litlar líkur eru til, að nefnd-
in verði hér á eitt sátt eða þingið.
Karlakór Islendinga
í Winnipeg
Hr. Brynjólfur Thorláksson,
hefir verið ráðinn söngstjóri
flokksins yfir komandi starfsár;
hefir hann starfað að undirbún-
ingi nú um all-lan!gt skeið, valið
lög og raddsett eftir því sem við
ábti. Brynjólfur þarfnast engra
meðmæla, því svo er hann orðinn
kunnur fyrir starf sitt í þágu söng-
mentarinnar meðal íslendinga hér
í álfu.
Ákveðið hefir verið, að fyrsba
æfing flokksins fari fram i Good-
templarahúsinu á miðvikudags-
kveldið þann 30. þ. m. kl. 8. Óþarft
er að taka það fram, hve afar-
áríðandi það er, að meðlimir sæki
æfingar vel; ekki aðeins þessa
fyrstu æfingu, heldur allar aðrar
æfingar flokksins líka.
Ferð frá Churchill til
Evrópu
Farið er nú þegar að tala um að
gera út fólksflutningsskip, sem
fari á næsta sumri, þegar ísa leys-
ir, frá Churchill til Evrópu og
þangað aftur, með eins margt fólk
frá Vestur-Canada eins og hægt
er að fá til að fara þá ferð. Þykir
þetta vel við eigandi byrjun á
fólksflutningi milli Canada og
Evrópu, Hudsonflóa leiðina. Alt
er þetta þó óráðið. Ekki nema
bara hugmynd enn þá.
Ófriður milli Kínverja
og Japana
Til ófriðar hefir dregið milli
þessara frændþjóða og nágranna
í Austurheimi, út af Manchuríu-
málinu. Hefir lent í bardögum
milli herflokka beggja þjóðanna
og nokkurt1 mannfall hefir orðið
af báðum, en miklu meira af Kín-
verjum. Ekki er hægt að segja,
að þetta sé neitt stórkostlegt, enn
sem komið er, til hvers sem draga
kann.
JOHN ARBUTHNOT,
fyrrum borgarstjóri í Winnipeg,
andaðist í Victoria, B. C„ í vikunni
sem leið, sjötugur að aldri.
Miklar úrkomur í Alberta
Miklar úrkomur, bæði regn og
snjór, hafa gengið í Alberta nú
að undanförnu, og hefir það taf-
ið mikið fyrir uppskeruvinnu, sem
er með seinna móti, og ekki nærri
lokið þar enn, ekki einu sinni
hveitislætti. Ekki er þó haldið,
að miklir skaðar hafi orðið að
þessu, enn sem komið er.
UGLUR.
Með meira móti virðist hafa
borið á uglum hér á Suðurlandi í
sumar. Hefir Morgunblaðið frétt,
að þrenn ugluhjón verptu í Aust-
ur-Landeyjum, og eitt ugluhreið-
ur fanst í sandgræðslugirðingu
við Kaldárholt í sömu sýslu, og
yfirgáfu ungarnir það hreiður 24.
júní. 1 Hornafirði hafa uglur gert
vart við sig meira en tíðkast þar
| um slóðir, en um ugluhreiður þar
1 hefir ekki frétt. — Mgbl.