Lögberg - 07.04.1932, Blaðsíða 6

Bls. 6
LÖGBERG, FIMTUPAGINN 7. APRÍL 1932.
Spámac$urinn og þjónninn
Eftir Joseph C. TÁncoln.
Eitt borðið hægra megin við dyrnar hafði
verið tilreitt handa þeim. Þar settust þau
sem kóngur og drotning í hásæti. Ein stúlk-
an gekk yfir að borðinu til þeirra.
Eg lirökk upj> af svefnmóki mínu. Þetta
var alt langt á undan hugsun minni, en nvi
var eg loks að átta mig. Grrínið var að kom-
ast inn í mitt ferkantaða höfuð. Eg mundi
hvað Effie liafði beðið mig ura, svo eg sagði
mynduglega:
“Susshanna, þetta er sérstakur heiður,
sem okkur hefir verið sýndur með þessari
heimsókn, mér er ant um að alt fari vel úr
hendi, svo þér er bezt að ganga fyrir beina.”
Pig vildi þið hefðuð séð það augnaráð,
scm Susshanna seiuli mér um leið og hún
leit til mín. Fyrir svo sem augnabliki hélt
eg að eg hefði byrjað uppreisn. En sökum
þess, að hún var ekki of vis« um stöðu sína,
lét hún alt kyrt — bara leit á mig — og gekk
vfir að botðinu.
.Tonadab hafði lagt sig í framkróka að
gera máltíðina sem bezta og fullkomnasta,
en þau borðuðu ólundarlega, eins og þeim
hálf byði við matnum. Þau fundu nálega að
öllu, en einkum og sérílagi að því, hvernig
Susshanna sá um borðhaldið. Hvernig þau
gátu sniiið henni í kring um sig! — þjón-
ustustúlka á grij)abát hefir helgidaga í sam-
anburði við alla þá snúninga. Er þau höfðu
lokið við máltíðina, sagði Effie svo hátt að
allir heyrðu:
“Maturinn héraa er ekki sem verstur, en
hvernig hann er fram borinn er alveg hrvlli-
legt En hvað um það, Albert,” sagði hún
og sneri sér að stóra manninum, “þú ættir
samt að gefa henni hina venjulegu drykkju-
peninga. Mér sýnist hún svo hungursleg,
auminginn” ! ^
Svo stóðu þau upp og'gengu út.^ Maður-
inn hafði skilið eftir fimtíu eenta pening á
borðinu, og eg sá Susshönnu handleika hann
nokkrum sinnum, þar til hún þeytti honum
eins og hún væri að henda honum alla leið
til Jeríkó-borgar.
Billinn var kominn upp að hliðinu og þar
stóðu þeir hjá honum, ökumaðurinn og
Butler, bíðandi eftir gestum okkar. En
þegar sá síðarnefndi sá Effie, sem nú hafði
dregið slörið frá andlitinu, varð honum svo
hverft við, að hann var nærri dottinn undir
hjólin, er hann hafði svo nýlega þvegið með
liinum mestu harmkvælum og skömmum er
sögur fóru af í Gamla-Heimilis-Húsinu, og
eftir öllu útliti hans að dæma, hefði hann
helzt kosið, að þau rynnu nú yfir hann.
“Hamingjan góða!” sagði Effie um leið
og hún skoðaði hjólin að utan og innan.
“Ekki hálf gert; alveg eins og mig grunaði.
Pig vissi, eftir öllu útliti að dæma, að þessi
— þessi persóna getur ekkert gert almenni-
lega. Gefðu honum ekki mikið, Albert, hann
hefir sannarlega ekki unnið fyrir neinu.”
Þau stigu svo inn í bílinn. Ökumaðurinn
settist við stýrið og alt var tilbúið að leggja
' á stað, en mér var ómögulegt að halda mér
saman lengur, svo eg hljóp út til þeirra.
“Heyrðu — heyrðu, Effie!” hálf kallaði
eg til þeirra. “Hvað í ósköpunum meinar
alt þetta? Er þetta maðurinn — maður-
inn—”
“Já, þetta er maðurinn minn,” greip
Effie fram í fyrir mér, og augu hennar
leiftruðu. “Sagði eg þér ekki, að þú skyld-
ir sanna til, að spádómurinn mundi rætast?
P3r hann ekki fallegur og höfðinglegur, al-
veg eins og eg .sagði ? Vertu sæll, Mr. Win-
gate; kannske við sjáumst einhvern tíma
aftur.”
Bíllinn rann á stað, en eg rann með fram
honum nokkur skref segjandi:
“En, Effie, segðu mér—heitir hann—?”
Hún svaraði ekki — veitti Sim Butler og
konu hans of mikla athygli til þess. Sim
var rétt í þann veginn að beygja sig eftir
tuttugu og fimm centa’pening, er “Prinzinn
af Wales” hafði hent í * hann, er hvein í
Susshönnu í gegn um eldhúsgluggann, þar
sem hún hafði kosið sér vígi, meðan þrum-
an reið hjá:
“Snertu ekki á þessum pening!” orgaði
Susshanna, “ekki með þínum minsta fingri.
Hefir þú enga sjálfsvirðingu, aulabárður!
Þú útlifaði ræfill, sníkju fífl og flækingur”
o. fl., sem ónauðsynlegt er hér eftir að hafa.
Og á meðan á þessu stóð, sá eg brosandi
andlitið á Effie út úr bílnum, skemtandi sér
mæta vel við vitnisburð þann, er Susshanna
gaf sínum elskaða eiginmanni.
Að síðustu hvarf bíllinn í sínu eigin rvki,
en eg gekk til baka til Jonadabs, sem allur
var ein spuming um það, sem hvorugur
okkar gat svarað.
Þetta ætti nú að enda héraa, — en það
gerir það ekki; það er nokkuð eftir enn.
Tveim vikum seinna fór eg og heimsótti
edderbum-hjónin á sumarbústað þeirra í
Wapatomac, eins og eg hafði lofað. Þetta
líeimili þeirra var nógu stóit til þess að
kallast hótel, og svo fínt, að þótt eg væri í
sunnudagafötunum mínum, þá hálf skamm-
aðist eg mín fyrir að snerta dyrabjölluna.
En eg hringdi samt. Maðurinn, sem kom
tii dyranna, var bæði hár og beinvaxinn,
með kolsvarta vangabarta, en í þetta sinn
klæddur í þjónsbúning prýddum með lát-
únshnöppum.
“Komdu sæll, Mr, Wingate!” sagði hann.
“Gerðu 'Svo vel að koma inn. Hjónin’ eru
úti að skemta sér rétt núna, en þau koma
mjög bráðlega. Eg er viss nm, að þeim þyk-
ir vænt uin að sjá })ig. í]g skal taka við hatt-
inum þínum og töskunni. Gerðu svo vel að
setjast inn í setustofuna meðan þú bíður.
Kannske,” bætti hann við eftir litla þö.gn,
og það brá glampa fyrir í augasteinum
hans, en annars var andlit lians eins hreyf-
ingarlaust og kirkjuhurð, “kannske þú ósk-
ir að tala nokkur orð við konuná mína með-
an ;þú bíður? Með þínu leyfi, skal eg kalla
á hana.”
Kg settist í bláröndóttan hægindastól og
var að brjóta heilann um hvort mig væri að
dreyma, eða hvort eg væri að tapa vitinu,
er Effie kom inn til mín, klædd í þjónustu
stúlku föt með hettu og svuntu. Hún var
hæglát og siðprúð, en samt gat eg séð, að
það lá vel á henni, og að hana langaði að
1( ika við hvem sinn fingur.
“Effie,” sagði eg, “hvað — hvað í ósköp-
únum—?”.
Hún hoppaði upp. “Já,” sagði hún, “eg
er þjónustustúlka héraa, og mér líður vel.
Þakka þér fyrir að hafa komið mér hing-
að.” ■
“En — en þetta um daginn. Bíllinn —
silkiklæðnaðnrinn — alt fíneríið — og — ?”
“Hr. Van Wedderburn lánaði mér alt,”
sagði hún í flýti, “hann og kona hans. Hann
lánaði mér bílinn og “shofer”-inn líka. Eg
hafði sagt honum frá öllu, sem fyrir mig
kom á* Gamla-Heimilis-Húsinu, og hann hélt
það mundi verða gaman fvrir mig, að koma
þangað sem hefðarfrú. Hann er mesti grín-
isti — hann hr. Wadderburn.”
“En þessi maður?” spurði eg. “Eigin-
maður þinn? Þú sagðir liann væri það.”
“Já, hann er það,” sagði hún. “Við er-
um búin að vera gift nærri sex mánuði. Spá-
dómarnir hafa allir komið fram. Eg náði
mér sannarlega niðri á Susshönnu og þess-
um svokállaða bónda hennar. Ha, ha, ha!”
Hún klappaði saman höndunum og nærri
steig dans fyrir framan mig, svo var hún
ánægð með sjálfa sig. *
“En lieitir hann Butler?” spurði eg.
“Já, ” svaraði hún með kátínu. “Hann
er kallaður ‘butler’ hér, þó hans rétta nafn
st eiginlega Jenkins; og ‘butler’ er hærra
og vandameira embætti, en margir liafa —
liærra en þjónustustúlka kemst nokkurn-
tíma. Þú skilur það, lir,- Wingate,” bætti
hún við, “að það var alt mér að kenna. Þeg-
ar austurlenzki spámaðurinn á gripasýning-
unni sagði mér, að eg ætti að giftast ‘butler’,
gleymdi eg að spyrja hann, hvort hann staf-
aði nafnið með litlu eða stóru B.”
Sv. 0. þýddi.
Henry bróðir minn
Eftir J. M. Barrie.
I hreinustu alvöru talað, hefi eg aldrei átt
bróður, er Henry heitir eða hét, samt er
hann engin svikapersóna. Iíann skapaðist á
mjög einkennilegan hátt, og eg get hugsað
til hans án allrar illgirai — eins og hvers
annars draumabarns. 1 fyrsta sinn, sem
eg heyrði hann nefndan, yar í húsi vinar
míns, Pettigrew að nafni, sem heima á í
einni undirborg Lundúna, og ekki lengra
en það frá heimili mínu, .að eg get komist
fram og til baka á einum degi. Þennan dag
var eg gð reyna nýtt fíólín, sem Pettigrew
hafði nýlega keypt, er hann sagði mér, að
hann hefði borðað miðdagsverð hjá manni,
sem kvaðst hafa þekt Henry bróður minn.
En þar eð eg átti ekki nema einn bróður,
Alexander að nafni, benti eg honum á, að
liann hefði hlotið að taka rangt eftir. “Ó, nei,
nei,” sagði Pettigrew; “hann mintist Ifka ó
Alexander.” Eg varð engu nær fyrir þessu,
svo eg spurði Pettigrew hvað þessi maður
liefði heitið. Hann sagði hann héti Scuda-
mour, og hefði sagt sér, að hann hefði mætt
báðum bræðrum mínum, Alexander og
Henry, í París fyrir nokkrum árum. Eg
mundi þá eftir Scudamour, og að við Alex-
ander hefðum mætt honum í París, er við
vorum þar báðir, og að liann hefði alt af
kallað mig Henry, þó nafn mitt sé James.
Mér kom því til hugar, að ske kynni, að þessi
Henry væri eg sjálfur. Eg skýrði alt þetta
fyrir Pettigrew, sem gerði sig ánægðan með
útskýring mína. Eg liélt eg væri þar með
laus við og búinn með Henry, en það var alt
öðru nær.
Skömmu eftir þetta fór eg að heyra
hingað og þangað, þar sem Scudamour hafði
komið, að hann langaði að sjá mig, því hann
þekti vel Henry bróður minn. Að síðustu
bar fundum okkar saman heima í húsi kunn-
ingja míns. En tæplega hafði Scudamour
lieilsað mér, áður en hann spurði mig hvar
Henry væri. Þetta var það sem eg óttaðist
mest. Eg lít út eins og drengur. Það eru
fáir menn í London, sem hafa haldið ung-
lmgs útliti sínu eins vel og eg á mínum aldri,
og sannleikurinn er sá, að það hefir verið
mér til mestu skapraunar í lífinu. Jafnvel
þó eg sé nú orðinn þrjátíu ára, lít eg út eins
og tvítugur. Og oftar en einu sinni hefi eg
komið eldri mönnum til að hleypa brúnum,
ef mér hefir orðið það á, að segja eitthvert
orð af viti eða hella aftur í vínglasið mitt.
Þar fyrir var það ekkert ónáttúrlegt, er
Scudamour sagði, að Henry hefði verið á
sama aldri, er hann mætti honum, og eg liti
út fyrir að hafa nú náð. Alt hefði nú samt
farið betur fyrir mér, hefði eg útskýrt mál-
ið lietur við þennan átroðning3sama mann,
en það gerði eg ekki, heldur þvert á móti
lét hann spvrja og svara sjálfum sér, og
hafði mesta yndi af að heyra hann hæla
Iíenry sem allra most. Þegar eg hefi beð-
ið um tímatöflu, én fengið almanak í stað-
inn, liefi eg tekið á móti því athugasemda-
laust; eins gerði eg núna, og datt ekki í liug
að eyðileggja skemtun mín með því að segja
Scudamour að eg væri þessi Henry bróðir
minn. Það voru heldur engar líkur til, að
hann vrði oft á vegi mínum, svo eg áleit að
það mundi verða þægilegasta og skemtileg-
asta aðferðin að losna við hann, væri að lofa
honum að halda sinni skoðun í þessum efn-
um. Af þessu leiddi það, að eg sagði hon-
um, að Henry væri á Indlandi, væri kvænt-
ur, ættr tvö böra og liði vel. “Mundu eftir
að skila kveðju minni, þegar þú skrifar hon-
um næst,” voru síðustu orð Scudamour
]>etta kvöld við mig.
Fáum vikum seinna klappaði einhver á
öxl mína, er eg var á gangi á Oxford stræti.
Það var Scudamour. “Hefirðu heyrt nokk-
uð frá Henrv?” spurði hann mig undir eins.
Eg sagðist hafa fengið bréf frá honum með
síðasta pósti. “Voru nokkrar sérstakar
fréttir?” spurði hann. Mér fanst það ekki
viðeigandi að segja, að ekkert sérstakt væri
í bréfi, sem hefði komið alla leið frá ' Ind-
landi, svo eg gaf honum í skvn, að Henry
væri í óþægilegum kringumstæðum viðvíkj-
andi konu sinni. Með þessu meinti eg, að
konan væri veik, en Scudamour skildi það
á annan veg, og eg nenti ekki að leiðrétta
liann. “Ha! ha!” sagði hann spekingslegá
og hristi höfuðið. “Mér þykir fyrir að
heyra þetta. Aumingja Hcnra!” bætti hann
svo við. “Vesalings Henry!” var það
eina, sem mér datt í hug að segja. “Hvað
verður um bömin?” spurði hann. “Ohj
börnin,” át eg upp eftir honum, “}>au verða
send til Englands bráðum,” bætti eg svo við
eftir nokkr/i umhugsun. “Og Alexander
bróðir ykkar tekur náttúrlega á móti
þeim?” spurði hann. Eg svaraði honum á
] á leið, að þeirra væri von um miðjan næsta
mánuð, og að Alexanderm undi sjá um þau.
Með það skildi Scudamour við mig, taut-
andi fyrir munni sér: “Aumingja Henry!
Aumingja Henry!” — Innan' mánaðar rák-
umst við aftur hvor á annan. “Hefir þú
heyrt nokkuð frá Henry? Kemur hann hing-
að bráðum?” spurði hann. Eg svaraði held-
ur stutt, og sagði honum að Henrys væi'i
ekki von heim í mörg ár, þar hann hefði flutt
alfarinn til Bombav. Scudamour veitti því
eftirtekt, að það var eitthvað stutt í mér, en
í stað þess að skilja við mig, dregur hann
mig afsíðis, til þess að hafa meira tal af
mér. “Þér hefir líklega mislíkað, að eg
sagði Pettigrew um daginn, að kona Henry
hefði hlaupið frá honum,” sagði hann.
“ Sannleikurinn er, að eg þóttist gera þér
það alt í vil. Mér varð á, að minnast á
Henry við Pettigrew, en hann sagði, að það
væri enginn þess konar maður til. Auðvitað
hió eg bara að honum og sagði, að ekki ein-
ungis hefði eg orðið fyrir þeirri ánægju, að
kynnast honum persónulega, heldur hefð-
um við (eg og þú) talað um hann í hvert
sinn, er við hefðum mæzt. ‘Jæja,” sagði
Pettigrew, ‘þetta er eitthvað það merkileg-
asta, sem fyrir mig hefir komið um dagana,
])ví hann :— meinandi þig — sagði við mig
hér í þessu herbergi, sitjandi í stólnum
þama, að Alexander væri sinn eini bróðir.’
Eg sá það á Pcttigrew, að honum mislíkaði
að þú skyldir leyna hann vitneskju um
Henry, svo eg áleit það vinarbragð af mér,
að segja honum að það mundi koma til af
því, að þú vildir ekki auglýsa misfellur
bióður þíns í lijónabandinu. Af þeim orsök-
um vildir þú ekki tala um bróður þinn við
nokkurn mann.”—Eg tók í hendina á Scuda-
mour, þakkaði fyrir góðan greiða, en ef eg
hefði ó því augnabliki haft tækifæri að
stinga hann í bakið, þá hefði -eg gert það.
Eftir þetta sá eg ekki Scudamour í langan
tíma, einla passaði eg' að vei ða ekki á vegi
hans; en eg heyrði fvrst frá honum og svo
af hbnum. Einn daginn fékk eg bréf frá
honum, þar sem hann gat þess, að bróðúr-
sonur sinn ætlaði bráðlega til Bombay, og
Imð mig um að skrifa Henry viðvíkjandi
diengnum. Einnig bauð hann mér til mið-
dagsverðar ásamt þessum bróðursyni. Eg
afþakkaði miðdagsverðinn, en meðmæla-
bréf sendi eg lionum til Henry um piltinn.
Það næsta, sem eg heyrði um Scudamour
var hjá Pettigrew. “Meðal annara orða,”
sagði liann, “])á er Scudamour í Edinborg
núna.” Það kom kökkur í hálsinn á mér,
því þar býr Alexander bróðir minn. “Hvað
kom lionum til að fara þangað?” spurði eg
eins kæruleysislega og mér var unt. Petti-
grew hélt hann hefði farið þangað í verzl-
unarerindum, “en,” bætti hann við, “liann
bað mig að segja þér, að hann ætlaði að sjá
Alexander bróður þinn, því sig langaði til
að 'sjá börn Henrv.’ — Fáum dögum síðar
fékk eg símskeyti frá Alexander, sem venju-
lega símar mér í stað þess að skrifa:
“Þekkirðu mann með nafninu Scuda-
mour? Svar,” hljóðaði símskeytið. 1 fvrstu
datt mér í liug að segja, að við hefðum mætt
manni með því nafni í París, er við vorum
þar saman fyrir nokkram árum, en eftir
nánarí athugun símaði eg: ‘Nei, ])ekki engan
með ]>ví nafni’.”
Fvrir hér um bil tveimur mánuðum, mætti
eg Scudamour í Regent götu, en hann sýndi
mér 'stökustu fyrirlitningu og vildi ekkcrt
við mig tala. Mér hefði staðið á sama um
það, ef eg hefði þar með losnað við Henry,
en það var öðru nær, því eg vissi að um
þessar mundir var Scudamour önnum kaf-
inn að segja öllum um konu Ilenrys.
Talsvért seinna fékk eg bréf frá kunningja
mínum, sem vildi fá að vita'livort það væri
satt, sem hann hefði heyrt, að Alexander
bróðir minn væri á förum til Bombav
skömmu seinna skrifaði Alexander mér,
og sagðist hafa heyrt úr ýmsum áttum, að
cg væri á förum þangað. Af þessu og ýmsu
fleiru, sem eg lieyrði, só eg í liendi minni, að
mál myndi komið að fyrirfara Henry. Svo
eg sagði Pettigrew með sorgarrómi að Henry
hefði dáið úr guluveikinni, og bað liann
longstra orða að segja. Scudamour það, því
hann hefði haft miklar mætur á hinum látna.
Seinna sagði Pettigrew mér, að hann væri
búinn að flytja skilaboðin. “Hvernig tók
hann andlátsfregninni?” spuiði eg. —
“Svona,” svaraði Pettigrew með kýmnis-
svip. “Hann sagði mér, að meðan liann
hefði verið í Edinborg, hefði sér og Alex-
ander ekki komið meira en svo vel saman.
Og einnig taldi hann eitthvað grunsamt við
það, hvað orðið hefði af börnum Henrys”—
‘ Ó, já,” ,sagði eg, “bæði börnin druknuðu
í Forth-flóanum — sorgaratburður, sem við
þolum ekki að talað sé mikið um.”
Það eru lítil líkiiuli til, að Scudamour
verði mikið á vegi okkar Alexanders fram-
vegis, því nú gengur hann manna á milli,
segjándi hvérjum, sem á hann vill hlusta,
að sá eini af okkur bræðranum, sem sér liafi
fallið í geð, hafi verið Henry sálugi.
Sv. 0. þýddi.
ÍSLANDSVÍSUR.
Ó, gott áttu, svifhraði, suðræni blær
í sólgeisladýrðinni þinni,
því konungur lífsins þér flugvængi fær;
þú flýgur að ströndinni minni.
Og jökull með lotningu lítur þig nær,
hann lyftir upp íshúfu sinni;
og vatnið og fljótið og fjörðurinn lilær,
því fagnað er heimkomu þinni.
Með fjörkijipum lækurinn flissar og hlær,
í fanginu’ á hlíðinni minni;
og fossbúinn hvellari hátónum nær
úr hljómsterku gígjunni sinni.
)
0g dvergur í grásteini gullhörpu slær
og góðvættir syngja þar inni,
en dansandi tröllið með tryllingi hlær
í traustbygðu höllinni sinni.
Og draumsjónir bjartar hvert fornmenni
fær
í friðhelgu gröfinni sinni,
og brennandi hjartað með blóðþunga slær
í brjóstinu’ á foldinni minni.
Og skínandi kveldsól á haffleti hlær
í hárauðu skikkjunni sinni;
með titrandi gluggaugu brosir hver bær
í blessaðri sveitinni minni.
Sig. Júl. Jóhamnesson.
—'Kvistir.