Lögberg - 21.07.1932, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGiNN 21. JÚLí 1932.
Bls. 5.
Samfundir
Saga eftir Niels Meyn.
Erik Terslev var þreyttur. Þeim
sem sáu hann, þreklegan og há-
vaxinn, kynni ef til vill að finn-
ast þetta vera sagt út í hött, en
hann var nú þreyttur samt. Ekki
af því að hann starfaði meira en
kraftar hans leyfðu. Það var
andleg þreyta, sem hafði yfirbug-
að hann. Hann var einn þeirra,
sem finst um sjálfa sig, að þeir
hafi ekki lent á réttri hillu í líf-
inu og starf hans sem lögfræði-
legs ráðunauts í banka, með sjö
hundruð króna launum á mánuði
fullnæ'gði alls ekki þrá hans.
Hann var ekki eins og þúsundir
annara manna, sem gera sig á-
nægða með, að vera lítið hjól í
stórri vél. Líf hans þarna í stór-
bankanum vantaði arnsúginn
sem hann vildi finna til í tilver-
unni. Hver dagurinn var ððrum
líkur, dag eftir dag sat hann yfir
skjölum sínum og samdi varnar-
skjöl í málum, sem ómögulegt var
að verja. Hann öfundaði þá, sem
gátu lifað óre'glubundnu lífi og
fanst æfintýrið og spennihgin
hljóta að vera einskonar nautn.
Þessi þrælbinding við klafann
var honum kvöl. Hann var vanur
að líkja tilveru sinni við lítið
hjól, sem hringsnerist í sífellu,
hringsnerist eins og það ætti
lífið að leysa, án þess að hreyfast
úr stað, áfram eða upp á við. —
Vinna í bankanum frá morgni til
kvölds og heilir bunkar af skjöl-
um í töskunni, til þess að rýna í,
þegar heim væri komið. Aldrei
varð tími til skemtana eða lest-
urs. Hann gekk þreyttur til
rekkju og næsta morlgun fór hann
í bankann á ný til þess að byrja
nýjan dag við skrifborðið sitt inn-
an um þykkar og rykugar skræður
og skjalabækur. Þessi vinna var
sáldrepandi. Þegar hann fór
heim á kvöldin, gat honum stund-
um orðið það á, að standa kyr og
stara langt út í fjarskann við end-
ann á götunni, sem hann var
staddur í. Honum fanst eins og
að þarna úti opnuðust hlið hinn-
ar miklu óþektu tilveru, sem hann
þráði, en aldrei fengi að reyna.
Hann var gramur í huga. Var
ekki heimurinn sólbaðaður gull-
inn hnöttur, opinn öllum, sem
þráðu æfintýrin miklu, sem lokk-
uðu í fjarska og þorðu að reym»
þau ? Þorðu! Já, hann þráði og
vildi — en hann var bundinn.
Bláa hafið og grænu skógarnir —
þetta var ekki ætlað honum. Hann
var lokaður inni í órjúfanlegum
gjörningahring, sem dreginn hafði
verið utan um bankann og heimili
hans.
Hann sat í troðfullum strætis-
vagni og var á leið heim. Það
hafði rignt allan daginn. Þrátt
fyrir sumarið hafði hann orðið
að sitja við ljós allan daginn til
þess að geta unnið og hafðj dag-
urinn verið ömurlegri en ella fyr-
ir það.
Fyrir framan gluggana hjá
honum var há, grá múrgirðing,
sem líktist fangelsismúr. Eigin-
lega hefði honum átt að vera
glatt í skapi þrátt fyrir rign-
inguna, því að um morguninn
hafði hann fengið tilkynningu um
að laun hans hefðu verið hækkuð
og við sama tækifæri hafði hann
fengið að heyra lofsorð um dugn-
að sinn og hæfileika. En þetta
hafði ekki vakið neinn fögnuð
hjá honum. Það hafði þvert á
móti orðið til þess að auka á
gremju hans. Hærra kaup þýddi
meiri vinnu, og nú mundi hann
síður en nokkru sinni fyr fá nokk-
urn tíma aflögu handa sjálfum
sér. Hann var svo sokkinn niður
í hugsanir sínar, að hann gleymdi
hvar hann var staddur og hló
upphátt. Gremjan hafði knúið
fram kaldhæðnishláturinn. í
sama bili tók hann eftir stúlku,
sem sat fyrir framan hann í
vagninum. Hún leit forviða á
hann, en þegar hún sá að henni
var veitt eftirtekt, roðnaði hún
og varð niðurlút. Það var þessi
hláturroka hans, sem hafði kom-
ið henni til að líta upp.
Terslev geðjaðist vel að þess-
ari ungu stúlku. Hún var fríð
sýnum, með stór og barnsleg
augu. En hún var þreytuleg að
sjá og klæðnaður hennar bar þess
vitni, að hún hafði ekki úr miklu
að spila.
Vagnvörðurinn kom og fór að
selja farmiðana. Terslev ákvað
að tstka miða, svo langt sem vagn-
inn færi.
Svo sneri vagnvörðurinn sér að
ungu stúlkunni. Hún greip til
handtösku sinnar og fór að leita
að aurum, og ókyrðist brátt Hún
leitaði og leitaði en blóðroðnaði
svo og kom angistarsvipur á and-
litið. Síðan stakk hún höndunum
í kápuvasana og loks leit hún ör-
væntingaraugum á gólfið. Hún
hafði mist budduna sína.
“Eg hefi mist budduna mína,”
salgði hún svo.
Terslev tók fram eitthvað af
smápeningum og rétti vagnverð-
inum aura fyrir fargjaldinu. Svo
hneigði hann sig fyrir stúlkunni
og sagði: Leyfið þér, að eg borgi
fyrir yður farmiðann, úr því að
svona fór?
Hún svaraði svo lágt, að ekki
heyrðust orða skil. Það sem eft-
ir var leiðarinnar, stalst Terslev
öðru hverju til að líta á hana, en
hún virtist vera í alt öðrum hug-
leiðingum. Særði þetta hann, þó
hann vildi ekki viðurkenna það
fyrir sjálfum sér. Hann starði í
sifellu á Igólfið.
Þegar vagninn staðnæmdist á
endastöðinni, stóð hún sem fljót-
ast upp og stökk út á rennvota
götuna. Það var úrhellisrigning,
en hún var regnhlífarlaus, en
stakk höndunum í vasana, bretti
upp kragann og hélt leiðar sinn-
ar.
Terslev flýtti sér á eftir henni,
eins og hann væri dreginn af seg-
ulmagni. Loks 'gekk hann fram
á hana.
“Þér verðið alveg holdvot,”
sagði hann. “Takið að minsta
kosti regnhlífina mína. Gerið
þér svo vel.”
“Það gildir alveg' einu, hvort
eg verð eða ekki,” svaraði hún án
þess að taka við regnhlífinni, sem
hann hafði rétt henni.
Hann þyktist ekki við svarið,
því að honum hafði orðið það
ljóst, að það væri eitthvað sér-
stakt og mikilvægt, sem á henni
lægi.
“Hafið þér mist eitthvað fleira,
en budduna yðar?” spurði hann.
Hann hafði alt í einu fengið hug-
boð um, að það væri þar, sem
skórinn krepti og á sömu stundu
iðraðist hann hinna nærgöngulu
orða sinna.
Hún svaraði ekki þegar í stað,
og sem snöggvast fanst Terslev
að hún mundi taka undir sig
stökk til þess að komast burt frá
honum. En alt í einu staðnæmd-
ist hún. “Eg hefi mist budduna
mína með aleigunni,” svaraði hún.
‘^Og eg hefi mist meira. Mér var
sagt upp stöðunni í dag.”
Þau gengu áfram og svo sagði
hún honum tildrögin. Þau voru
alls ekki óvenjuleg. Einmana
stúlka, ung og fríð sýnum, í
stöðu hjá nærgöngulum húsbónda.
Þegar hún loksins vísar honum á
bug fyrir fult og alt, missir hún
stöðuna. Hún verður þá alt í
einu óhæf til starfs síns.
Forvitnin óx hjá Terslev, fyrst
og fremst af því að honum leizt
mjög vel á þessa ungu stúlku, og
í öðru lagi af því, að hann þekti
manninn, sem í hlut átti. Það var
Segerstedt stórkaupmaður og
hann hafði einmitt verið í samn-
ingum við bankann hans um lán.
Terslev átti að hafa tal við hann
í bankanum einn næstu daga.
Honum fanst eins og forlögin
hefðu látið fundum hans og stúlk-
unnar bera saman einmitt nú, og
að það væri eins og þarna hefði
alt í einu vottað fyrir æfintýri í
lífi sínu og eins og tilbreytingin
væri komin inn í hið einmana-
lega líf hans.
Þau gleymdu tímanum og rign-
ingunni þarna sem þau gengu
saman. Það var farið að rökkva
þégar þau staðnæmdust fyrir ut-
an lítið veitingahús. Terslev
spurði hvort hún vildi gera sér
þann greiða, að borða með sér
miðdegisverð. Hún hlyti að vera
svöng. Þegar þau höfðu snætt,
fylgdi hann henni að fremur fá-
tæklegum gististað í nágrenninu,
þar sem hún átti heima.
Það hafði kostað hann mikla
fyrirhöfn að að fá hana til þess
að þiggja boð hans um, að fá fim-
tíu krónur að láni hjá sér, til þess
að hafa eitthvað úr að spila fyrstu
dagana. “Þegar þér fáið stöðu
næst, þá borgið þér mér þær aft-
ur,” sagði hann. “Og annars er
það ekki ómögulegt, að eg geti út-
vegað yður stöðu.”
Það sem eftir var dagsins, gat
Terslev ekki um annað hugsað en
Mögdu Hansen, og hún var líka
í huga hans nokkrum dögum
seinna, þegar Segerstedt stór-
kaupmaður sat hjá honum í bank-
anum og var að ræða um lántöku
við hann.
“Það var satt,” sagði Terslev,
rétt þegar þeir voru að skilja, og
eftir að hann hafði kurteislega
afþakkað að borða með honum
hádgeisverð, “það hefir komið
til mála, að ráða hingað unga
stúlku, sem heitir Magda Hansen,
og sem hefir starfað hjá yður.
Getið þér gefið henni meðmæli?”
Segerstedt hugsaði sig um.
“Hm . . . . ja — hún er að vísu
fremur vel að sér og dugleg, en
hún varð að fara frá mér nokkuð
skyndilega. Það var einkalíf
hennar — skiljið þér. Ja, eg segi
þetta aðeins yðar vegna.”
“Þakka yður fyrir,” svaraði
Terslev stuttlega og fylgdi kaup-
manninum til dyra.
Sama kvöldið fór hann og heim-
sótti Mögdu. Hann hringdi dyra-
bjöllunni í gistihúsinu og subbu-
leg vinnukona kom til dyra. Stúlk-
an virtist ganga að því vísu, að
hann væri einn af miðdegisgest-
unum og lét hann eiga sig þar
sem hann var kominn í dimmu
anddyrinu. Hann staldraði við
til þess að venjast dimmunni áð-
ur en hann gæti ráðið við sig
hvert hann ætti að fara, en brátt
varð hann var við hurð rétt hjá
sér, sem honum datt í hug að
berja á, þegar hún laukst upp í
hálfa gátt í sömu svifum og hann
heyrði rödd sem hann kannaðist
vel við þarna inni — rödd Seger-
stedts stórkaupmanns.
“Hættið þér nú að Iáta eins og
yður þyki. Þér skuluð ekki geta
talið mér trú um, að þér séuð
hóti betri en annað kvenfólk,”
heyrðist hann segja. “Hvers
vegna í ósköpunum eigið þér
heima á svona stað, þegar þér
getið fengið íbúð handa sjálfri
yður og allan þann íburð, sem
þér getið látið yður detta í hug?”
“Viljið þér gera svo vel að láta
mig í friði,” heyrði hann Mögdu
segja. “Eg þarf ekki á íburði
yðar að halda og þér hafið engan
rétt til þess að koma hingað og
móðga mig.”
Segerstedt hló. “Þér skuluð
ekki hika við að taka ákvörðun,”
sagði hann og var ísmeygilega
vingjarnlegur í málrómnum. “Eg
hefi ásett mér, að þér skuluð verða
mín og eg skal ekki láta undan
fyr en eg hefi fengið óskum mín-
um fullnægt.”
“Nú bið eg yður í síðasta sinn
um að fara,” svaraði Magda.
“Jæjað eg skal fara, en þér
skuluð gera yður grein fyrir af-
leiðingunum. Þér munuð hvergi
fá stöðu án þess að fá meðmæli
frá mér, og að mér heilum og lif-
andi fáið þér þau ekki. Þér haf-
ið þegar sótt um eina stöðu, en
eg lofa yður því lengstra orða, að
þér fáið hana ekki.”
“Hefi eg sótt um stöðu?”
hváði hún forviða.
“Já, en munið það sem eg hefi
sagt.”
Meðan þau voru að tala síðustu
orðin hafði hurðin lokist upp að
fullu og Magda hafði einmitt
komið auga á Terslev, þegar hún
var að biðja Segerstedt um að
fara í síðasta skifti.
Læknar Nýrnaveiki og
Blöðrus j úkdóma.
Veikindl I nýrunum og blöðrunni eru
þess valdandi að maður >arf oft að fara
upp úr rúminu á nóttunni til að kasta
af sér vatni og nýtur því ekki hvíldar
og heilsan verður ekki góð. Orsökin er
sú að hægðirnar eru ekki í lagi og úhoil
efni safnast fyrir í líkamanum og valda
veikindum. í Nuga-Tone eru efni, sem
lækna hægðaleysi og hreinsa öholl efni
úr likamanum. pað styrkir liffærin,
eykur matarlystina, bætir meltinguna,
og gefur þér svefnfrið, svo þú verður
glaður og hraustur á morgnana.
Nuga-Tone er ógætt fyrir eldra fólk,
sem farið er að missa heilsu og krafta.
eins og þá sem yngri eru, en farnir að
eldast fyrir timann. Pað er ástæðulaust
að vera lasinn og láta sér líða illa, þar
sem hægt er að fá þetta ágæta meðal,
Nuga-Tone. Allir sem versla með meðul,
selja Nuga-Tone. Hafi lyfsalinn það
ekki við hendina, þá láttu hann útvega
það frá heildsöluhúsinu.
Grímsey
Eftir Guðmund Friðjónsson.
Terslev kom nú inn úr dyrun-
um. Hann mældi stórkaupmann-
inn frá toppi til táar. Svo þreif
hann í frakkakraga hans og snar-
aði honum út í ganginn. Stór-
kaupmanninum varð fótaskortur
en kom brátt fyrir sig fótunum
aftur.
“Þessa skal yður iðra!” hróp-
aði hann ógnandi og ætlaði að
bæta einhverju við, þegar Terslev
■greip aftur i kraga hans og henti
honum út.
Hávaðinn hafði vakið grunsemd
fólksins í húsinu og það kom þjót-
andi á ganginn. Jafnvel húsmóð-
irin sjálf kom að, með uppbrettar
ermar og köflótta eldhússvuntu .
“Hvað gengur á hér?” spurði
hún og rendi augunum til skiftis
á Mögdu og ókunnga manninn.
“Það var maður hér, sem gerð-
ist nærgöngull við — unnustu
mína.” Orðin voru komin yfir
varir Terslevs áður en þau voru
hugsuð, en honum fanst við nán-
ari yfirvegun, að þau væru hin
einu, sem hann hefði getað sagt,
,ef hann ætti að veita stúlkunni
fulla vernd.
Þegar þau voru komin út á göt-
una, skýrði hann málið fyrir
henni og sagði, að erindi sitt
hefði verið það, að bjóða henni
stöðu í bankanum. Þegar hann sá
þakklætiskendina, sem skein úr
augum hennar, þessum stóru og
barnslegu augúm, fann hann
skyndilega, að þessi stúlka gæti
stilt alla þrá og óró í brjósti
hans. Hann fann að til var sæla,
sem var miklu meira verð en
öll lokkandi æfintýri og um leið
var það afráðið, að staðan sem
hann ætlaði að bjoða henni, væri
margfalt mikilsverðari en skrif-
arastaða í bankanum.
Þegar Terslev hitti Segerstedt.
í bankanum daginn eftir, reyndi
Af gróðurmold og grasailm
er Grímsey rík
og silfri og gulli — er sólin skín
í Súlubrík.
Og Eyjan sama og áður fyrri
ávöxt ber:
á fiski og eggjum fullvel getur
fóðrað her.
Hún lifir sjálfstæð, landi þó að
lúti mót.
í röst, sem nálgast ríki Dumbs
hún rekur Fót.*
Þar blása í lúður byljir fyr en
brestur á.
Um undirspilið Unnur sér
við Eyjar tá.
Þó brotni á Eynni í byljauppreisn
bylkjuköst,
hún stimpast við. á steyptum
grunni
stendur föst.
Og það er gáta, þeim er naumast
þola él,
hve Eyjan stendur af sér hafsins
aðsúg vel.
Það á sig veit, er útá líður
undirsær:
að borgaherinn byr í seglin
bláu fær.
Því njósn með straumi neðan-
sjávar
norðan berst,
og áð’r en varir uppi og niðri
í odda skerst.
sá síðarnefndi að vera eins burð-
ugur og merkilegur og hann gat.
“Þér munuð ætla að biðja mig
fyrirgefningar,” sagði hann.
“Ónei, þvert á móti,” svaraði
Terslev. “Eg var í mínum fulla
rétti, er eg varði unnustu mína
egn nærgöngli yðar!”
Meira var ekki talað um það
mál, en Terslev skildi, að það
hlaut að vera hart aðgöngu fyrir
hinn, að vera sviftur allri von um
Mörtu.
En sjálfur fann hann til þög-
ullar sælu við þá tilfinning, að
einstæðingshátturinn, sem hann
hafði haft mest af að segja alla
sína æfi, var að hverfa fyrir
sælufullum samvistum við yndis-
lega konu, sem með svo einkenni-
legu móti hafði rekist á hann á
lífsbrautinni. — Fálkinn.
1 meir en þriSjung aidar hafa Dodd’s
Kidney Pills veriB viBurkendar rétta
meBaliB viB bakverk, gigt, þvagteppu
og mörgum fleíri sjúkdömum. Fást hJA
öllum lyfsölum, fyrir 50c askjan, eBa
sex öskjur fyrir $2.50, eBa beint fr& The
Dodd’s Medicine Co., Ltd., Toronto, ef
borgun fylgir.
Á bölverk þenna Bjargey starir
bruna glæst,
og af sér þegir ákalsið,
uns árbót fæst.
Það björgin Eyjar blákalt votta
og bráðfeit mold:
að bein er hún af beinum Fróns,
þess holdi hold.
Er glóbjart norðrið gerir sér
við Grímsey dátt:
Þeir stara á hana, er stórhug
kenna,
en standa lágt.
Sem loftkastali, í logni er hún
úr landi að sjá,
er sumardísir svala í verki
sinni þrá.
í faðm sér tekur himinn hana,
er hilling gefst
og sævarblámi sólarljósi
saman vefst.
Á háborg þessa hýru auga
horfa má,
er heldur í skefjum hafi og
vindum
heiði þlá,.
Og upprisa er út frá þarna
auga birt,
er endurfæðist Eyjan, bláum
Ægi girt.
í háu bjargi hreiðurfuglar
hafa látt,
er guðsþjónustu í Grímsey fremur
glóbjört nátt.
Og hugur þeirra, er heyra og
skynja,
að himni snýst.
Sjá altaristöflu: Eyjarbjargið
óttu lýst.
— Lesb.
*) Fótur heitir nyrzti oddinn.
Þegar þér þarfniát
Prentunar
þá lítið inn eða skrifið til
The Golumbia Press Ltd.
sem mun fullnægja
þörfum yðar