Lögberg - 02.03.1933, Síða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 2. MARZ, i933
Bl.a 7
Árni Hannesson, dáinn
Þann 22. jannar andaöist aS
heimili sínu, Langruth, Man., öld-
ungurinn Árni Hannesson, eftir
stutta legu í lungnabólgu. Árni sál.
var fæddur á Marbæli, í Langholti
í SkagafjarBarsýslu 6. nóv. 1844.
Foreldrar hans voru þau Hannes
Árnason í Fjalli og kona hans Mál-
friÖur, dóttir séra Magnúsar Hall-
dórssonar í Glaumbæ.
Er því Árni sál. korninn af hinni
svokölluöu Fjalls-ætt í Sæmundar-
hlíð í Skagafjarðarsýslu.
11 ára fluttist hann til systur
sinnar á Auðunnarstöðum í Húna-
vatnssýslu og var hjá henni í 5 ár.
Þar næst réðist hann til Jóns Ól-
afssonar söðlasmiðs er lengst bjó í
Sveinsstöðum í Húnavatnssýslu.
Var hann þar vinnumaður í 10 ár.
Frá Sveinsstöðum fluttist hann svo
til séra Eiríks Briem, á Steinnesi í
Húnavatnssýslu, og var þar ráðs-
maður í 8 ár. Svo vel gegndi hann
þessari stöðu, að séra Eiríki fórust
svo orð, að trúrri né ráövandari
ráðsmann væri ekki unt að fá.
Árið 1881 giftist Árni sál. Guð-
rúnu, dóttur Hallgríms Erlendsson-
ar og Margrétar Magnúsdóttur, er
bjuggu á Meðalheiði í Húnavatns-
sýslu.
Margrét móðir Guðrúnar var
systurdóttir Jóns Þorsteinssonar
landlæknis, en systir Guðmundar
Magnússonar prófessors á lækna-
skólanum í Reykjavik.
Vorið 1882 fluttu þau hjón Árni
og Guðrún að Kagarhóli í sömu
sýslu og bjuggu þar í eitt ár. Þaðan
fóru þau að Þorbrandsstöðum í
Langadal. Bjuggu þar 3 ár. Þar-
næst að Björnúlfsstöðum, einnig i
sömu sýslu, og bjuggu þar 2 ár.
Sumarið 1888 íluttust þau hjón
til Ameríku.
Verður það ár minnistætt mörg-
um, en ekki sízt þeim er ætluðu til
Ameríku, því það vor lá hafís fast-
ur við land fram eftir sumri, lengi.
Varð að bíða 7 vikur, þar til loks að
skip komst út.
í Winnipeg var dvalið nokkurn
tíma, en síðar flutt um haustið til
Þingvallanýlendu, þar sem Árni sál.
nam heimilisréttarland, um 5 milur
frá bænum Churchbridge, Sask.
Efni þeirra hjóna voru nú mjög
lítil og því nauðsynlegt að ná í vinnu
sem fyrst, en lítið var um vinnu og
kaup mjög lágt. Gekk Árni alla leið
til Dakota, hafði vinnu einn mán-
uð, gekk svo alla leið heim og hafði
unnjð sér inn $15.00.
í Þingvallanýlendu bjuggu þau í
10 ár, en fluttu svo á land, sem leigt
var í grend við bæinn Binscarth,
Man.', og þaðan fluttu þau eftir 2
ár í hina svonefndu Marshland-bygð
um 9 mílur vestur frá bænum Lan-
gruth, Man. Var það vorið 1900,
sem sest var að í þessari bygð og
sama sumar keypti Árni sál. hálfa
“section” af landi og stundaði mest
griparækt, þar til eftir 27 ár, haust-
ið 1927 að þau hjón brugðu búi og
fluttust til Langruth, þar sem heim-
ili þeirra var síðan.
Þeim hjónum varð 7 barna auðið,
alt drengir. Af þeim eru 5 á lífi,
er nú skal telja: Eggert, bóndi ná-
lægt bænum Tisdale, Sask., giftur
konu af norskum ættum. Jón, rekur
járnvöruverslun í Langruth, Man.,
giftur Helgu Erlendsdóttur Erlend-
son. Hallgrimur, bóndi 5 mílur aust-
ur af Langruth, Man., giftur Maríu
Sesselju Ólafsdóttur Þorleifsson.
Gunnlaugur Óli Hermann, bóndi 14
„mílur suður af Langruth, giftur
Magnúsínu Jónsdóttur Magnússon.
Sigtryggur Ingimar, vinnur við bíla-
viðgerð í bænum Watson, Sask.,
giftur Jónu Alexöndru Jónsdóttur
Alfred. Þrir þeir fyrstnefndu eru
fæddir á íslandi, tveir síðastnefndu
i Þingvallanýlendu.
Árni sál. var glaðlegur í viðmóti,
orðvar og ljúfmenni mesta. Hann
var greindur og fylgdist jafnan ineð
í því sem gerðist, hvort heldur við-
komandi bygðarmálum, stjórnmái-
um eða öðrum almenningsmálum.
Aldrei um æfina var hann það
sem kalla mætti hraustleikamaður né
hafði á miklum kröftum að taka, en
var mesti eljumaður og vanst jafnt,
ef ekki betur en mörgum öðrum, er
knálegar (fóru aö verki.
Stefnufastur var hann og gat vel
komið orði fyrir sig, að verja sitt
mál, ef því var að skifta, án þess að
skeyta skapi eða að brúka móðgun-
arorð.
Árni sál. var brjóstgóður og
hjálpsamur og voru þau hjón vel
saman valin að því leyti, að hvorugt
mátti aumt sjá og voru jafnan sam-
hent í þvi að greiða götu þeirra, er
til þeirra leituðu.
Eins mætti segja um alt þeirra
hjónaband, að alt var sem beggja
og samlindi á heimili þeirra prýði-
legt, bæði gestrisni og greiðvikni.
Sá er þetta ritar er vel kunnugur
þessu framantöldu, eftir meira en
40 ára ánægjulega viökynningu.
Fyrstu frumbýlingsárin voru
mjög erfið, og mörgum örðugleik-
um bundin, líkt og tíðkaðist hjá
flestum er komu að heiman í þá
daga, með lítil eða engin efni. Ein-
virkinn þrælaði og stritaði myrkr-
anna á milli og sá lítið í aðra hönd
fyrir alt erfiðið. Gekk svo með
Árna sál. framan af þar til hann
fór að fá stuðning af drengjum
sínum jafnótt og þeir stálpuðust.
Synir hans, sem alt eru efnis og
vilja menn, unnu vel og lengi for-
eldrum sínum, og hjálpuðu brátt að
koma þeim í góð efni, svo að upp
komst ágætis bú og mesta myndar
heimili.
Eftir Árna sál. lifa ekkjan Guð-
rún, í Langruth, synir hans 5, sem
fyr er getið og mörg barnabörn.
Æfistarfið var langt, gott og
rniklu afkastað. Minning hans varir.
5-. B. O.
Tíða vísur
Tileinkaðar hagyrðingum. Stilað-
ar í miklu hörkunum í febrúar þeg-
ar frostið var 40 fyrir neðan zero
og þar fyrir neðan; miðað við árið
1:955, þegar eg var 7 ára gamall, og
þegar ferðamenn báru sendibréfin
sveita og bæja milli og fluttu bréfin
þá oft fréttir í ljóðlínum. Þá voru
tvö fréttablöð á ættjörðinni okkar.
Heirna á því tímabili sá eg eld sótt-
an frá einum bæ til annars. Eld-
spýtur voru þá ekki algengar og
voru sem varaskeifa ef eldurinn dó
undir felhellunni. Fólkið var nægju-
samt, bar efni og ástæður sínar sam-
an við kjör afa síns og ömmu, og
feðra og mæðra, sem lifðu yfir
“móðuharðindin.” Og þar með tel
eg foreldra mína í sínum tíu barna
hring.- Þá var einn guð—ein trú!
En nú?
Margur er gramur í gullinu rauða;
gleðin býr oft í húsi þess snauða.
Stirðar línur frostafar
fréttir sýna öllum;
ekki hlýnar aldarfar
á Pembínaf jöllum.
Hér hin stranga storma vél
stimplar vangaletur.
Blæs í fang með frost og él
fimbul langi vetur.
Fyr en varði fór um jörð
frostabarði harði.
Kom í garð öll kvikf jár hjörð
kosta arð ei varði.
Krapahriðar kyljan hér
kældi iðju stundir.
Alt frá miðjum október
í þeim viðjum grundir.
Svo var úðasveiflan þung,
sveigði, rúði kvisti.
Björkin prúða, eikin ung
aldinskrúða misti.
Klakinn gegn um bol og börk
bjó úr regni strenginn;
dauðahegning bar á björk,
braut. Hversvegna ? Engin!
Frétta óð og stoðir sleit
stormsins móður andi.
Lagði gróður líf og sveit
loka hljóðum brandi.
Versta þrenging vengi á
votta strengir sagna.
Spruttu engisprettur frá
sporum Þengils ragna.
Likt og eldur yfir jörð
allan feldu gróður.
Þess nú geldur gripahjörð,
gugnar hreldur, móður.
Alt blómkál og kartöflur
kjaftagálur átu.
Hvorki stál né strokverjur
stöðvað fálur gátu.
Brestur fóður, þraut er það
Þyrm oss góði andi.
Vandaróður verður að
vorsins gróðurlandi.
Vetrarskreið er frost og fjúk
felli reið hans lifir,
þótt hann breiði bjartan dúk
blómaleiðin yfir.
Herðir klaka hörkubál,
hermir opið letur.
Mælir í skopi mannsins sál,
Manitoba vetur.
Vetur hlýtur vera sál
vítis griti seldur,
á hann bítur ekkert stál,
áðeins Hvíti-eldur.
Ei má hopa honum frá,
hans skal lopi unninn.
Kvásis dropa dreyra á
drekk við opinn brunninn.
Vik að morgni vermandi,
von, sem ornar landi.
Heill þér forni Hársfálki,
himinborni andi.
Þín var lengi glöðust glóð,
glædd á strengi vísa,
kvaðst í þrenging kjark hjá þjóð
kvast á vengi ísa.
Vísa meðan býr í borg,
bundin téðum vana,
eykur gleði, eyðir sorg,
ef þú kveður hana.
Til að draga deyfö úr lund,
duldum haga sefans,
þá skal Braga bjarta stund,
bæla daga efans.
ENROLL NOW!
Take advantage of the low
tuition rates now prevailing
Day School $12 per month
Night School $4 per month
SUBJECTS
SHORTHAND BOOKKEEPING
TYPEWRITING PENMANSHIP
rapid calculation ARITHMETIC
SPELLING CORRESPONDENCE
SECRETARIAL PRACTICE, ETC.
Call or write for descriptive folder.
Empire Buslness College
212 Enderton Building Portage and Hargrave
TELEPHONE
(Next to Eaton’s) 252 Winnipeg
Vetur sjáðu varma sól,
virtu þráða sporið;
þér mun bráðum steypa af stól
Stylbóns náífer vorið.
\
Vonir stækka, vorsins þrá
vetrar lækkka rætur.
Sólin hækkar himni á,
húmsins fækka nætur.
Hverju er að hverfa frá,
kalda alda veldi.
Hverju lofar líknin há?
Lifsins helga eldi!
En sú dásemd dylst oss hér;
dauðinn á þær bætur.
Lífsins fráa fylling ber
frumlu smáar rætur.
PÁLL FRIÐFINNSON
Fæddur 7. febrúar, 1859—Dáinn 1. janúar, i932
Páll var fæddur á Þorvaldsstöðum í Breiðdal, 7. febrúar 1859.
Foreldrar hans voru hjónin Friðfinnur Jónsson og Halldóra Páls-
dóttir. Arið 1876 þegar svo margir fluttu af íslandi vestur um
haf, fluttist Páll ásamt foreldrum sínum og systkinum, hingað
vestur og varð áfangastaðurinn Nýja ísland. Þetta var um haust-
ið, og veturinn næsti varð hinn ilræmdi bóluvetur. Festu margir
því ekki yndi á þeim slóðum heldur fluttu bráðlega þaðan og inn
til Winnipeg. Svo fór einnig fyrir Friðfinnsons f jölskyldunni, og
tjnnu þeir því nokkur ár í Winnipeg viö smíðar helst, dg annað
er bjargvænlegt var.
Lista undrin sýna sig
i sál og mundar fimni,
en framundan óþekt stig,
að sjöunda himni.
Ei skal þvinga orða prjál
óðs á þingi ringur,
greitt þó syngi gaman mál,
gamall Þingeyingur.
Hróður kell á minnismörk,
meinum ellin veldur.
Þegar fellur bogin björk,
blómið velli heldur.
Mitt er nafn i málrúnum
mælt rétt fram til gamans;
eftir fornum rímreglum,
en ruglað stöfum saman.
Vessa sárið, vogur, reið,
vindsals skjár og klaki,
pallur, gljár, um skötu skeið,
skýja tár, og mikil neyð.
Brown, Man., 15. febrúar. 1933.
Sigurjón Bergvinsson.
Islenzkir sjómenn
heiðraðir af þýska ríkinu fyrir
frœkilega björgun
F.B. 5. febrúar.
Eins og kunnugt er strandaði
þýski botnvörpungurinn Lubeck við
suðurströnd íslands þ. 5. marz s. 1.
ár, en skipsmenn á Dettifossi björg-
iiðu skipshöfninni.
í dag, sunnudag, 5. febrúar, af-
henti fulltrúi þýska ríkisins, Herr
Haubokþ skipstjóranum á Detti-
fossi töflu úr eir, til minningar um
björgunina. Afhenti Herr Haubold
töfluna fyrir hönd þýska ríkisins og
verður hún fest upp í skipinu.
Viðstaddir afhendingu hennar
voru, auk Haubolds og skipstjór-
ans, skipsmenn þeir, sent mestan
þátt tóku í björuninni, að undan-
teknum Lárusi Þ. Blöndal, sem nú
er stýrimaður á Goöafossi.—Einnig
voru þeir viðstaddir Guðmundur
Vilhjálmsson, framkv.stjóri Eim-
skipafélags íslands, dr. Max Keil og
Theódór Siemsen, form. Germaniu.
Taflan er gerð úr eir sem fyr
segir og er efst á henni grein með
níu laufum og á þeim orðið Detti-
foss, einn stafur á hverju laufi.
Fyrir neðan laufin eru skráðar
þakkir þýska ríkisins og nöfn björg-
unarmanna.—Eru þakkarorðin und-
irskrifuð af forseta þýska ríkisins,
von Hindenburg, og undir nafni
hans er innsigli ríkisforsetans.
Nöfn björgunarmanna eru þessi:
Einar Stefánsson skipstjóri, Lárus
Þ. Blöndal 1. stýrimaður, Valdimar
Einarsson loftskeytam., Jón Aðal-
steinn Sveinsson 2. vélstj. Guðlaug-
ur Þorsteinn Þorsteinsson bátsmað-
ur, Gunnlaugur Fannberg Gunn-
laugsson háseti, Magnús Blöndal
Jóhannesson háseti og Guðráður Jó-
hann Grímur Sigurðsson háseti.
Björgunarmennirnir hver um sig
fengu vel gerða innrammaða ljós-
mynd af minningartöflunni.
Við afhendinguna hélt Herr Hau-
bold stutta ræðu og mintist hlýlegum
þakksamlegum orðum á afrek björg-
unarmanna, en því næst töluðu þeir
Einar skipstjóri og Guðmundur Vil-
hjálmsson framkv.stjóri. Mintist
hinn síðarnefndi á efling verslunar-
sambandsins milli íslendinga og
Þjóðverja og hvern þátt íslenzku
skipin ætti í að treysta þau og auka.
Mbl.
Um 1880 opnaðist Argyle bygðin og fóru því margir íslend-
ingar þangað til að leita sér heimilisréttarlands; var það því árið
1882 að þeir feðgar konni til Argyle og festu sér tvö lönd hvort hjá
öðru í austur parti bygðarinnar. Tveimur árum síðar giftist Páll,
Guðnýju dóttur Jóns Ólafssonar og konu hans Helgu Jónsdóttur
ættaðri af norðurlandi. Jón Ólafsson var mörgum kunnur og hafði
póstafgreiðslu á hendi við Brú pósthús um langt skeið. Hin ungu
hjón Páll og Guðný—þannig þekkir samtíðarfólkið þau bezt—
settust að á landi sínu og tóku þátt í þroskun bygðarinnar með
öðrum frumbyggjum og farðnaðist vel. Þeim varð þriggja barna
auðið, ein stúlka, er dó í bernsku, Helga að nafni, og tveir dreng-
ir, báðir nú uppkomnir myndarmenn og móður sinni mjög hugs-
unarsamir og ástríkir synir; heitir sá eldri Jón og á heima í Mawer,
Sask. en hinn yngri Friðfinnur Victor og býr að Wawota, Sask.
Báðir vinna þeir bræður hjá Imperial Lumber Supply Ltd., eru
giftir og komast vel af.
Þau hjónin Páll og kona hans bjuggu á landi sinu þar til
haustið 1930 að þau brugöu búi og fluttu til Baldur; bjuggu þar
um sig við hæfi þeirra er eytt hafa kröftum sínum í baráttu við
frumbyggja erfiðleika og kjósa þvi að draga inn nokkuð af segl-
unum er nær dregur friðarhöfninni. Þar höfðu þau dvalið rúmt
ár er Páll andaðist af afleiðingum lungnabólgu á nýársdag 1932.
Hann átti þrjú systkini, sem komust til fulolrðins ára og eru þau:
Guðný, gift Jóni S. Jónssyni síðast bónda í Baldur, dáinn fyrir
nokkrum árum; Jón, tónskáld í Winnipeg, og Ragnheiður, gift
enskum manni McLean í Glenboro, Man.
Páll var tæplega meðalmaður á hæð en þéttvaxinn og svaraði
sér vel, léttur í spori og unglegur alla tíð. Verður manm þetta því
minnisstæðara sem maður sér yngri menn nú gjörast þungstíga
um ár og ástæður fram. Þetta gátu ekki árin af honum nítt.
Sjaldan mætti heldur nokkur honum öðruvísi en glöðum í bragði,
og átti hann þar eiginleika sem okkur öllum er ómissandi nú á
tímuin, enda bar þetta glaðlyndi hann yfir mörg erfið spor, sem
hver frumbyggi hlýtur að stiga, auk þess að gefa heimilislífi hans
fegurri og ljúfari blæ. Betri nágranna varð ekki á kosið, því hann
var jafnan, og þau hjón bæði, reiðubúin að leggja hönd til að
hjálpa hvar og hvenær sem þörf var á. Einnig gleymist engum
gestrisni sú, er hver sá mætti, er að garði bar.
Við bú sitt var hann iðinn og öll hans umgengni sýndi snyrti-
mensku og verklægni; bar þar greinilega ávöxtu í lífi hans smíða-
kunnáttan og auga fyrir það, er bezt mátti fara. Enda bygði
hann gott timburhús á landi sínu. ,
í framkomu sinni var hann hógvær og einlægur og vann sér
því vináttu og traust margra. Hann var um tíma einn í fulltrúa-
nefnd Fríkirkju safnaðar og leysti þar störf sín af hendi með
sömu samvizkusemi og hógværð er jafnan fylgdu honum^ og i
þeim söfnuði stóðu þau hjónin þar til þau fluttu'til Baldur. Hann
var ágætur félagsmaður og lá aldrei á liði sínu að styrkja og
styðja góðan félagsskap. Verður okkur, sem við félagsmál erum
riðin, þeir menn jafnan kærir er samvinnuhug eiga og kjósa fúsir
að fórna þar nokkru heldur en sitja að sérstæðingsskap sínum og
einræningshag.
En ljúfust verður mér hugsunin um Pál, vegna þess hve
bjargfasta trú hann átti, og hve einlægt trausWhann bar til alls
þess er sönnum kristindómi tilheyrir. Bar þetta skýran ávöxt í lífi
hans því fá munu þau tækifæri tilbeiðslu og lofgjörðar hafa verið
sem hann notaði ekki til þess að svala sál sinni í návist Guðs. Og
síðustu stundirnar hafði hann yfir hjartfólgnustu erindin úr
passíusálmunum, þvi þau bergmáluðu trú hans.
Við frá fall Páls hefir ekkert ofurmenni horfið, en vér höfum
mist einn af þeim mönnum, sem prýddu hópinn með nærveru sinni
vegna hógværrar gleði og einlægrar vinfestu er jafnan fylgdu
honum, og því biðjum vér blessunar yfir minning hans.
KVEÐJA EKKJUNNAR
Eg finn til þess vinur hve ein eg er ,
og örðugra leiðina’ að ganga;
því nú er ei hönd þín að hjálpa mér,
svo hjarta mitt sorgina aleitt ber.
—Mér finst varla vorblómin anga.—
Mitt hjarta er af minningum helgum fylt
um hann, sem var vinurinn bezti.
—Ó, Drottinn! sem einn getur stormana stilt
og styrkt mig í þraut,—gef kvöld sem er milt.—
Frá æsku eg ást til þin festi.
Já, svo bíð eg örugg uns aftaninn sá
að enduðum degi, mig gistir.
Hve hugljúft mér verður þar höfninni að ná
og hjartkæran ástvin við ströndina sjá.
—Sú lendingin auganu lystir.
E. H. F.