Lögberg - 16.11.1933, Side 6

Bls fi
LOGBERG, FIM'I UDAGINN 16. NÓVEMBER, 1933.
150 ára minning
(jiu dtvigs
Hinn 8. sept. síÖastliðinn mintust
Danir eins hins mesta andans vík-
ings þjóðarinnar á síðustu öld,
skáldsins og trúhetjunnar Gundtvig.
Þann dag voru liðin 130 ár, frá
fæðingu hans. Svo margt hefir ver.
ið sameiginlegt í kirkjumálum fs-
lendinga og Dana á undanförnum
öldum, að áhrifa þessa mikilmennis
hefir eigi lítið gætt í íslenzku þjóð-
lífi og er því ástæða til, að Grundt-
vigs sé minst í islenzku blaði i til-
efni af því afmæli. Um hann hefir
ýmislegt verið skrifað á íslenzku og
má þar nefna grein eftir próf. Jón
Aðils sagnfræðing, sem birtist í
Eimreiðinni 1902. Með því að hún
mun nú vera í fárra manna hönd-
um þykir hlýðá að taka hér upp
inngangsorðin á grein próf. Aðils:
“Gamli Gundtvig—svo var hann
venjulega kallaður—er einn af þeim
fáu mönnum, sem hefir auðnast að
njóta sín til fulls í lífinu, að láta alla
þá margföldu hæfileika, sem í hon-
um hafa búiö, ná fullum þroska.
Hann var hátt á níræðisaldri þegar
hann andaðist, hægt og rólega, “eins
og þegar sól hnígur til víðar á
hausti.” Engar þjáningar, engin
banalega var á undan gengið. Herða-
breiður og þrekvaxinn, “þéttur á
velli og þéttur.í lund,” fjörlegur og
garpslegur var hann jafnt í elli sem
æsku. Hann var stæltur og stinnur
til líkamsburða og hafði verið lítt
kvellisjúkur um dagana. í eðli sínu
sameinaði hann tvo gagnstæða eig-
inleika, sem sjaldan fara saman:
risaorku til allra starfa og þvínær
óskiljanlega Iitlar lifskröfur. Þetta
óvenjulega mikla líkamsþrek og
langa aldursskeið studdu hinsvegar
að því, að allar hans eðlisgáfur, öll
frækorn hans andlegú hæfileika,
fengu náð fullum þroska. Hann var
einn af þeim örfáu mönnum, sem
aldrei nema staðar á þroskabraut-
inni, aldrei þverr r.ppsprettumagnið
inni fyrir, heldur eru stöðugt við-
búnir að grípa við nýjum hugsjón-
um, sökkva sér niður í þær og berj-
ast fyrir þeim fram í andlátið með
æskunnar ofsa og eldfjöri. En það
er ólikur blær, sem hvílir yfir æsku-
árum hans og miðaldursskeiði og svo
elliárunum. Á hinum fyrri árum
sínum, baráttu- og hernaðarárun-
um, stendur hann uppi einn síns liðs
eins og veðurbarinn eikarstofn, einn
á móti þéttskipuðum og harðsnún-
um fjandaflokki, með ýms af stór-
inennum þjóðarinnar í broddi fylk-
ingar. Hann gnæfir þar upp þung-
búinn og alvarlegur eins og klettur
úr hafinu, eins og tröllaukinn ber-
serkur, viðbúinn að tvihenda sverð-
ið á móti ofureflinu, á móti öllum
heiminum ef vera skyldi. Á efri ár-
um sínum aftur á móti situr hann
hvítur fyrir hærum í öndvegi eins
og kjörinn þjóðhöfðingi, með spá-
mannsins þrumandi sannleiksorð á
vörunum, átrúnaðargoð þúsunda og
tíþúsunda, heillar kynslóðar. Þegar
hann á miðaldursskeiði sínu stóS
einn uppi fjötraður og vopnlaus,
sakfeldur af dómstólunum, bann-
færður af kirkjunni, bláfátækur og
litilsvirtur, mælti hann þessi karl-
mannlegu djörfungarorð: “Maður
er orðinn úr mér, vesæll að vísu og
lítilmótl.egur í heimsins augum, en
þó maður, sem ekki vill skifta kjör-
um við konunga.” Þegar hann and-
aðist sat að fótum hans heil þjóð,
sém hann hafði vakið af dvala,
kveikt líf í með orðum sínum og haft
dýpri og sterkari áhrif á en nokkur
annar maður á þessari öld.”
Grundtvig var af gömlum presta-
ættum og var settur til guðfræði-
náms við Hafnarháskóla árið 1800,
án þess að hann hefði löngun til
Lauk hann þó embættisprófi þrem-
ur árum síðar, en var algjörlega
trúlaus. Tveimur árum síðar varð
hann heimiliskennari á Langalandi
og þar i næðinu fór Tiann að lesa
fornar bókmentir, einkum Eddurn-
ar og varð hrifinn af. Ræktarsemi
hans við þjóðleg fræði og fortíð
þjóðarinnar efldist mjög við lestur
þenna og honum varð ljóst, að öll
þjóðleg fræði höfðu verið vanrækt
stórlega af mentastofnununum.
Hann ræðst á þær og yfirleitt á
mentamannastéttina og vöktu þessar
árásir mikla eftirtekt, því að mjög
var litið upp til hinna svokölluðu
lærðu stétta í þá daga. Um prestana
segir hann á þessum árum: “Mig
uggir að það megi finna megnið af
prestunum úti við búsannir eða úti
i f jósunum og hesthúsunum, en ekki
við bækurnar,—við spilaborðið en
ekki við skrifborðið. Það væri
gaman að bera bókasöfnin þeirra
saman við mykjuhaugana, eða bók-
salareikninginn saman við vínreikn-
inginn. Og ekki standa læknarnir
og lögfræðingarnir prestunum að
baki í þessu efni.”
Vorið 1808 flyst Grundtvig til
Kaupmannahafnar til þess að geta
notið bókasafnanna við vísindaiðk-
anir sínar og fékk bústað á Walken-
dorffs Gollegíi, en lifði á kenslu.
Sökti hann sér niður í veraldarsögu,
einkum Norðurlandasögu og gaf út
yfirlit yfir norræna goðafræði þetta
ár. Hafði hinn forni átrúnaður
orðið honum einskonar ímynd feg-
urðar og geymdi í sér fegurstu hug-
sjónir, sem hann hefði heyrt um. En
einmitt Ásatrúin verður -til þess að
styrkja hann í kristindóminum.
Hann verður trúaðri en áður og
sterknorrænn í hugsun.
Grundtvig hafði ekki ætlað sér að
verða prestur, en fyrir bænarstað
aldurhnigins f öður síns gerðist hann
aðstoðarprestur hjá honum. Áður
en hann fékk vígslu varð hann að
halda ræðu fyrir prófdómendum sín-
um og gerði þar að umtalsefni
spurninguna: “Hvers vegna er orð
drottins horfið úr húsi hans?” Var
ræðan brennheit áminningarræða til
prestanna og kærðu þeir hana er
hún kom á prent og Grundtvig fékk
áminningu háskólaráðsins fyrir.
Þessi aðstoðarprestsár urðu
Grundtvig vandásöm ár og kvelj-
andi. Hjá honum vaknaði sem sé
spurning um, hvort hann væri sjálf-
ur kristinn, hvort hann hefði leyfi
til að vanda um við aðra, og sam-
viskukvöl hans varð svo mikil, að
honum lá um skeið við vitfirring.
Næstu árin urðu honum baráttu-
skeið við sjálfan sig, en að þeirri
baráttu lokinni stóð hann albrynj-
aður til þess að hef ja hið merka lífs-
starf sitt.
Grundtvig settist nú aftur að í
Kaupmannahöfn og starfaði kapp-
samlega að vísindaiðkunum.—Hann
hafði skömmu áður gefið út ‘rStutt
yfirlit yfir veraldarsöguna,” sérstætt
og einkennilegt rit, sem bygðist á
alt öðrum skilningi í sagnaritun.
Hann vill sameina sögu mannkyns-
ins guðstrúnni og leitar að orsaka-
sambandi milli þessa hvorstveggja.
Á þessum Kaupmannahafnarárum
reit hann hann margt fleira, gaf út
prédikanir, sem skýrðu nánar skoð-
anir hans á guðfræðinni og sam-
bandi hennar við veraldarsögu og
fornan átrúnað, hann skrifaði mik-
ið um bókmentir, orkti f jöldann all-
an af kvæðum og sálmum og þýddi
Danmerkursögu Saxo Grammatic-
usar af latínu á dönsku, og einnig
Heimskringlu og Bjólfskviðu.
Prestarnir höfðú horn í síðu
Grundtvigs og kölluðu hann villu-
trúarmann eða að minsta kosti sér-
trúarmann, en þó fékk hann á næstu
árum aðstoðarprestsembættið við
frelsarakirkjuna i Kaupmannahöfn.
Um þessar mundir varð guðfræð-
ingurinn H. N. Clausen prófessor
helsti maður skynsemistrúarmanna
og gaf út bók árið 1825 um saman-
burð á siðum og stjórn kaþólsku og
lútersku kirkjunnar. Grundtvig
svaraði samstundis með harðvítugri
árás á skynsemistrúna og hennar
menn og fór hörðum orðum um
Clausen og sagði að hann “hafi snú-
ist, í lið með f jandmönnum kristi-
legrar kirkju og afneitendum guðs
orðs.” ’ Grundtvig féklc sekt fyrir
ummælin og var honum bannað að
láta prenta nokkuð eftir sig, nema
það hefði verið ritskoðað áður. Var
hann þannig sviftur frelsi til að láta
í ljós skoðanir sínar og hélst þetta
bann í fjögur ár. Hann þóttist ekki
geta gegnt prestsembætti við svo bú-
ið og sagði af sér.
Næstu ár Grundtvigs voru neyð-
arár. Llann var svo til atvinnulaus,
en átti fyrir konu og börnum að
sjá. Styrk nokkurn fékk hann á
þessum árum til þess að dvelja í
Englandi við fornritarannsókn og
var í Englandi þrjú sumur. Varð
Englandsdvölin honum til mikillar
gagnsemdar, því að hann kyntist þar
nýjum þjóðarhögum og rýmra borg-
aralegu frelsi en þá var í Danmörku.
Hinar nýju skoðanir Grundvigs á
þjóðfélagsmálum birtust almenningi
af fyrirlestrum þeim sem hann hélt
árið 1838 í Kaupmannahöfn. Fyrir-
lestraflokkur þessi var um helstu
viðburði í Evrópu síðustu hálfa öld-
ina. Vöktu fyrirlestrar þessir afar
mikla athygli og komu af stað vakn-
ingu meðal áheyrendanna. Grundt-
vig fann þetta sjálfur og nú þrosk-
aðist hjá honum það- áform, sem
síðar komst í framkvæmd og hefir
haft svo ósegjanlega mikla þýðingu
fyrir menningu Dana: að koma upp
lýðháskólum.
Skólar þessir skyldu verða með
nýju móti. Orðið er máttugra en
bókin, sagði Grundtvig, og þess-
vegna skyldi einkum kent með fyr-
irlestrum á þessum nýju skólum, en
bókagrúskið og bókstafslærdómur-
inn bannfærður.
Á lýðháskólunum skyldi fyrst og
fremst lögð áhersla á móðurmáls-
kenslu og þjóðleg fræði yfileitt. Sú
fræðsla átti að ganga fyrir öllu og
verða undirstaða allrar annarar
mentunar. Grundtvig vildi láta reisa
fyrsta lýðháskólann í Sórey, þar sem
Absalon biskup lægi grafinn og þar
hafði Ludvig Holberg ánafnað rík-
inu jarðeign, sem honum þótti til-
kjörið skólasetur. En eins og vita
mátti gekk svona nýjung ekki orða-
laust fram. Ýmsir mestu áhrifa-
menn þjóðarinnar börðust gegn
henni. En Grundtvig var óbilandi í
baráttunni fyrir lýðskólunum og
tókst að fá Kristján konung áttunda
til þess að gefa út tilskipun um
svona skóla 1847, en konungur dó
áður en nokkuð yrði af framkvæmd-
um. Einn lýðháskóli var að vísu
stofnaður 1945 í Rödding í Suður-
Jótlandi, sá er siðar fluttist til
Askov, og á næstu á'rum stofnaði
Kristen Kold skóla sinn í Ryslinge,
sem síðan fluttist til Dalby og þá til
Dalum. En verulegur ávöxtur kom
ekki í hreyfinguna fyr en eftir 1864,
með þeim Ludvig Scröder, Ernst
Trier, Kristoffer Baagö og Jens
Nörregaard.—Og það eru eigi að-
eins lýðskólarnir í Danmörku, sem
eiga rót sina að rekja til áhrifa
Grundtvig, heldur breiddist hreyf-
ingin líka til Noregs og Sviþjóðar.
—Þó að Grundtvig gæti varla
kallast að vera starfandi prestur,
voru áhrif hans á kirkju og kristin-
dóm í Danmörku harla víðtæk allan
seinni, hluta æfi hans. Hann var
prestur lítils safnaðar í Vartovkirkju
og var þetta eins konar fríkirkju-
söfnuður innan þióðkirkjunnar. Á
þeim árum kenmr hann fram sem
sálmaskáld. Fyrstu sálmarnir voru
orktir fyrir hátíðisdaga kirkjunnar
og gefnir út í smáheftum, t. d. “í
Betlehem er barn oss fætt,” sem
fyrst var sungið í Vartovkirkju á
jóladaginn 1845. Árið 1850 kom út
hefti með 30 sálmum og fram að
dauða Grundtvigs urðu þessi hefti
tíu, með samtals 311 sálmum.
Grundtvig naut lítils stuðnings
kirkjunnar manna í starfi sínu.
Jafnvel Martensen biskup, sem hafði
starfað með honum í sálmaútgáf-
unni sneri við honum bakinu, eftir
að hann var orðinn biskup .og voru
mismunandi stjórnmálaskoðanir
aðalástæðan til þessa.
En álit Grundtvigs, sem kenni-
manns fór vaxandi. Árið 1857 setti
hann fyrsta norræna kirkjumótið í
Kaupmannahöfn og árið 1871 var
hann aðsópsmesti maðurinn á 4.
samskonar þingi sem þá var haldið.
Á 50 ára prestskaparafmæli sínu,
1861, fékk hann sömu metorð og
Sjálandsbiskup og Caroþne Mat-
hilde ekkjudrotning, sem lengi hafði
verið hlynt Grundtvig afhenti hon-
um sjöskifta kertastiku úr gulli og
minnispeningur úr gulli var sleginn
og afhentur honum að gjöf. Þannig
fékk þessi andans höfðingi fulla
uppreisn fyrir það, að hann hafði
forðum verið sviftur ritfrelsi og
verið í ónáð mikils meirihluta hinna
ráðandi manna þjóðkirkjunnar.
Og enn í dag gætir áhrifa hans í
dönsku þjóðkirkjunni jafnvel sterk-
ar en nokkurs manns annars, sem
verið hefir í hennar þjónustu.
Þegar Grundtvig dó, 2. september
1872 var það lieil þjóð, sem harmaði
fráfall hans. Hann hafði í sann-
leika sagt vakið þjóð sína. Vakið
hana til viðurkenningar og umhugs-
unar um fortíð sína og forn norræn-
ar bókmentir. Vakið hana til dáða í
verklegum efnum, mentað hana og
mannað. Vakið hana til umhugs-
unar um lifandi trú. Hrint burt
doðanum og dáðleysinu. Danir eru
taldir einna best mentaða þjóðin á
Norðurlöndum, eigi sízt hvað félags-
líf og samtök snertir. Þeir eiga lit-
ið land en hafa þrautræktað það,
dönsk bændastétt hefir í mörgu til-
liti verið brauðtryðjandi annara
norðurlandaþjóða, svo sem i sam-
vinnufélagsskapnum. Og það má
eflaust þakka það hinni öflugu
vakningu Grundtvigs, að þjóðin
stendur á þvi þroskastigi nú, sem
raun ber vitni. —Fálkinn.
Sjálfsvernd Þýskalands
Ríkisstjórnin hefir birt ný lög
sem sett hafa verið til verndar þjóð-
ernisjafnaðarmönnum, einkanlega
dómurum, lögregluþjónum o. fl. í
þeim lögum eru ákvæði um lífláts-
hegningar fyrir sérhvern þann sem
bruggar embættis- og starfsmönnum
ríkisins banaráð og alt að 15 ára
fangelsi fyrir sérhvern þann, sem
flytur inn í landið og breiðir út blöð
og tímarit, sem flytja óhróður um
Þýskaland,
POLLYANNA ÞROSKAST
Eftir ELEANOR II. PORTER
------*-----
tJr augnaráði Jimmy’s tindruðu neistar
bæði forundrunar og fylztu hreinskilni.
“Eg held ekki. Ég er í rauninni alveg
hárviss um að fundum okkar hefir aldrei fyr
borið saman,” sagði hann með viðkvæmnis-
legu brosi, um leið og hann leit til Mrs. Carew.
“Eg man eftir öllum, sem eg á annað borð
hefi hitt.” Hann lagði slíka áherzlu á orðin,
að þeir, sem viðctaddir voru, gátu ekki varist
hlátri. John Pendleton beinlínis stóð á önd-
inni.
“Þá kláraðir þig sannarlega vel af þessu,
ekki eldri en þú ert; mér hefði ekki tekist það
hálfa vel til. ’ ’
Mrs. Carew stokkroðnaði í augnablikinu,
en hún náði sér fljótt aftur, og hló nú eins og
hitt fólkið.
“En þrátt fyrir alt þetta,” sagði hún,
“koma andlitsdrættir þínir og svipbrigði ó-
venjulega kunnuglega fyrir. Mér finst endi-
lega eg hafa komist í kynni við þig einhvern-
tíma áður, þó eg geri mér þess ekki beinlínis
ljósa grein. ”
“Mér þykir það engan veginn óhugsan-
legt að fundum ykkar kunni að hafa borið
saman,” greip Pollyanna fram í. Fyrirætlan-
ir hans um framtíðina, þegar hann dvaldi í
Boston, voru hreint engin smásmíði; hann
ætlaði að smíða brýr, gera voldugar flóðlokur,
það er að segja þegar hann yrði stór. Henni
varð litið á Jimmy, þenna sex -feta háa ungl-
ing, er enn stóð beint fyrir framan Mrs.
Carew.
Allir hlógu enn. Nei, ekki allir! Jamie
hló ekki. Líklegast höfðu ekki aðrir veitt því
eins nána efti'rtekt og Sadie Dean, hve alvar-
legur Jamie var á svipinn, og hve nærri sér
hann virtist taka það, sem fram fór. Sadie
var líka eina viðstadda manneskjan, er gert
gat sér grein fyrir ástæðunni. Það var líka
Sadie, er varð þess valdandi, að umtalsefnið
breyttist; henni var það ljóst að það var ekki
til nokkúrs skapaðs hlutar að tala um brýr og
flóðlokur, er pilturinn myndi aldrei nokkru
sinni geta bygt; enda var það lionum marg-
falt kærkomnara, að talið snerist .um blóm,
bækur og fugla, eða hvað það annað, er fegr-
að gæti hið andlega viðhorf.
Þegar að þeir Pendleton félagar voru
farnir gat Mrs. Carew ekki varist þess að
endurtaka sín fyrri ummæli um það, hve kunn-
uglega hinn ungi maður hefði komið sér fyrir
sjónir. “Eg hefi ef til vill hitt hann í Bos-
ton, en . . . .; hún lauk ekki við setninguna.
“Hann er yndislegur, ungur maður, hvort
sem eg hefi áður kynst honum, eða ekki.”
“Mér þykir undur vænt um að heyra að
þér fellur Jimmy í geð,” sagði Pollyanna.
“Eg hefi ávalt haft miklar mætur á honum,
og er sannfærð um að hann í hvívetna er hinn
bezti drengur.”
“Þú hefir víst þekt hann æði lengi, eða
er ekki svo?” greip Jamie fram í.”
“Já, eg hefi þekt hann í mörg herrans
ár; já, síðan eg var örlítill telpuhnokki. Hann
hét Jimmy Bean.”
“Jimmy Bean! Er hann ekki sonur
Pendletons?” spurði Mrs. Carew undrunar-
full.
“Nei! Aðeins kjörsonur.”
“TCjörsonur,” hrópaði Jamie upp yfir
sig. “Það er þá að líkindum svipað ástatt
með okkur báða. ” Það var titringur í rödd-
inni.
Mr. Pendleton átti engin böm; hann
kvongaðist aldrei. Hann hafði einu sinni í
hyggju að gifta sig, en það fórst fyrir. Polly-
anna stokkroðnaði í framan; í huga hennar
kallaðist fram minningin um það, að það var
móðir hennar, já, hennar eigin móðir, er synj-
að hafði John Pendleton; það var hún, sem
var orsökin í hans einmanalega lífi.
Jafnvel þó þeim Mrs. Carew og Jamie
væri þetta með öllu ókunnugt áður, þá var þó
auðsætt af undrun þeirra, að þeim í raun og
veru datt nákvæmlega þetta sama í hug.
XXI.
Aður en Carews fólkið kom, hafði Polly-
anna þráfaldlega látið þá ósk í ljós við Jimmy,
að hann gerði alt, sem í hans valdi stæði, til
þess að hjálpa sér til að gera þeim dvölina
sem allra ánægjulegasta. Engin ákveðin svör
hafði Jimmy samt gefið í þá átt. En eftir
að gestirnir komu, fann hann til ósegjanlegrar
ánægju í því að skemta þeim og gera þeim líf-
ið sem allra ljúfast. Enda kom hann eins oft
og nokkur tök voru til, og bauð Carews sín
fullkomnustu og beztu ferðatæki, hesta eða
bíl, til afnota. Og áður en langt um leið liafði
tekist með þeim Mrs. Carew hin innilegasta
vinátta. Þau gengu oft langar leiðir hlið við
hlið, töluðu um fegurð og yndisleika náttúr-
unnar, og bollalögðu hitt 0g þetta í sambandi
við skóla fyrir umkomulausar stúlkur, þegar
Jimmy kæmi aftur til Boston. Synd væri að
segja að gengið væri fram hjá Sadie Dean,
því svo að segja í hvert einasta skifti sem þau
Mrs. Carew og Jimmy sátu á ráðstefnu, var
álits liennar ávalt leitað líka.
Pollyanna hafði sjaldan verið í jafngóðu,
hvað þá heldur betra skapi; henni féll æ betur
og betur við Carews fólkið, og hún fann til
margfaldrar ánægju yfir því, live vel fór á
með því og Pendletons. Mrs. Carew átaldi
Pollyönnu, þó í góðu væri, fyrir það hve ó-
þarflega liart hún legði að sér við heimilis-
störfin; henni fanst hún ætti að minsta kosti
endrum og eins, að skemta sér úti með hinu
fólkinu.
“Þú verður að koma með okkur í dag,”
sagði Jamie, morgun einn í eldhúsinu. “Það
get eg ekki undir nokkrum kringumstæðum, ”
svaraði Pollyanna. “Þú þarft ekki að hafa
mikið fyrir matreiðslu í dag; við ætlum að
bregða okkur kippkorn út í sveitina, og þurf-
um ekki að hafa með okkur nema svolítinn
bita.”
“ Jamie, blessaður góði Jamie, segðu ekki
þetta.- Maturinn er að mestu tilbúinn, og
hvað verður um ískökuna, ef eg lileyp í burtu
frá hennif Nei, það nær ekki nokkurri átt.”
“Við viljum ekkert með ísköku hafa að gera
í þessu veðri; okkur nægir dálítið af mjólk og
tvíliökum, eða einhverju því um líku. Okkur
þykir meira um vert, að þú komir með okkur
í ferðalagið, en hitt, hvers sælgætis við neyt-
um. Flýttu þér nú; láttu á þig hattinn, og
komdu með okkur út í guðs græna náttúruna.
Eg hitti Betty í borðstofunni, og hún sagðist
skvldi ganga frá nestinu. Flýttu þér nú. ’ ’
‘ ‘ Jamie! Þú lætur eins og flón; heimilis-
skyldumar verða ávalt að sitja í fyrirrúmi.
Eg get ekki undir nokkrum kringumstæðum
farið þessa ferð.”
Hún fór samt. 0g hvernig í ósköpunum
gat hjá því farið, við slíkt ofurefli sem hún
átti að etja, þar sem Jamie, Jimmy, Mr.
Pendleton, Mrs. Carew, Sadie Dean, og jafn-
vel sjálf frænka hennar, Polly, vom öll á einu
máli. ----------------
IIAUST
Nákaldur nálgast vetur,
nístandi fögur blóm,
syngur nú sumar gýðjan
sorgblöndnum kveðjuróm.
Blikandi blöð til foldar
berast frá skógargrein,
söngfugla himnesk hljóðin
heyrast ei lengur nein.
Nátúran höfuð lineigir,
himininn fellir tár;
vötnin af vindum gárað,
völlurinn hélugrár.
Ilimneskri hönd er Jeikið.
hinsta við sumardag,
hjartans á hulda strengi
hrífandi sorgarlag.
Alt það, sem gott og göfugt
guð á í þinni sál,
vek þú nú til að vinna;
vinna fyrir drottins mál.
Viðir þótt verði’ að hlýða
vetrarins hörðum dóm,
lát þér í hjarta lifa
líknar- 0g kærleiksblóm.
Guð minn, ef skærir skuggar
skyggja um lönd 0g ál,
gjör mig að litlu ljósi,
lýsandi hverri sál.
Guð minn ef einliver grætur
—grátur ber vott um sár—
gjör mig að mjúkri hendi,
megnandi’ að þerra tár.
Sig. Júl. Jóhannesson.