Lögberg - 13.12.1934, Qupperneq 7

LÖGBEÍRG, FIMTUDAGINN 13. DEBEMBER, 1934.
7
MINNINGARORÐ
Frú Þórunn Jónasson
Þegar eg dvaldi vestan hafs sumarið 1918 kyntist eg mörg*
um íslendingum, sem unnu Bjarma og málefnum hans af al-
hug. Ýmsir þeirra eru horfnir nú út yfir hafiS mikla, en ljúft
og skylt er aS minnast þeirra meSan má.
Framarlega í þeim hóp voru þær systur Rut Sölvason og
Þórunn Jónasson, sem þá dvöldu báSar á Gimli í Manitoba.
Frú Rut Sölvason anda'Sist 1929, 85 ára aS aldri, en frú
Þórunn Jónasson andaðist 15. desember s. 1. aS heimili dóttur
sinnar, frú Sigurjónu Halvorson í Regina, Sask.
Hún var fædd 17. des. 1853 í Kolgröf i SkagafirSi. For-
eldrar hennar voru Magnús Andrésson, síSar bóndi á Steiná í
Svartárdal og kona hans Rannveig GuSmundsdóttir frá Mæli-
fellsá. Systkini hennar voru 11, öll dáin nú, voru í þeim hóp:
Séra Jón fyrrum prestur á Mælifclli og Rip d. 1929, KonráS
bóndi á SvSra-Vatni d. 1910 og Ingibjörg, gift Stefáni Magnús-
sýni á Flugu í Vathsdal, dáin fyrir fáum árum.
Þórunn Magnúsdóttir var tvígift. Fyrri maSur hennar var
Jón Þorsteinsson frá Gilhaga, misti hún hann eftir 5 ára hjóna-
band. Þau áttu 3 börn og lifir eitt, Magnús bóndi í grend viS
Gull Lake Sask.
SíSari maSur hennar var Bjarni Jónasson frá Ási i Vatns-
dal (d. 193°) • Þan eignuöust 5 börn, og lifa þær 3 systur.
Sigurlaug gift H. Hochett bónda i grend viS Shannavon, Sask.
Rannveig, gift SigurSi Sölvasyni verkfræSing í Minnesota og
Sigurjóna, gift H. Halvorson, starfsmanni viS barnavernd rik-
isins í Regina.
Frú Þórunn fluttist vestur um haf áriS 1885 og bjuggu
þau hjón um langt skeiS í Hallson-bygS í NorSur Dakota. —
Nákunnugur hefir skýrt Bjarma svo frá: Frú Þórunn var
framúrskarandi verklagin, iSin og ósérhlífin, ljóSelsk og minn-
ug, dýravinur var hún svo, aS hún mátti ekki hlutlaust láta, ef
hún vissi um illa meSferS á skepnum. En aSalstyrkur hennar
á langri og oft erfiSri æfi var óbifandi trúartraust. Fyrirbænir
hennar eru ógleymanlegar börnum hennar og ástvinum, og
trúarþrekiS alt, sem þroskaSist því meir, sem líkamskraftar
þverruSu.
Hinsta stundin varS og í fylsta samræmi viS trú hennar
og heimþrá. — I 3 mánuSi var hún mjög lasin og oft þungt
haldin, en rúmföst aSeins tvær vikur, en hafSi alt af fulla
sálarkrafta og lét skrifa fyrir sig ástúSleg bréf um trúmál,
m. a. til hans, sem þetta ritar. Þann 15. des. komu ensk prests-
hjón, góSvinir f jölskyldu hennar, aS vitja um hana. Hún virtist
ekkert veikari þá en ella, en meSan presturinn var aS flytja
bæn viS rúmiS hennar og dóttir hennar hélt í hönd hennar,
andaSist hún. - - Ljúft var henni aS kenna litlum dóttur-
dætrum sínum íslenzka sálma, og á jólakvöldiS i vetur söng
ein þeirra á 6. ári viS rau^t: “Ó, hve dýrSlegt er aS sjá,” en
bætti svo viS á eftir á ensku: “Eg er aS syngja fyrir ömmu
mína á himnum.”
GuS blessi ástvinum frú Þórunnar allar góSu minningarnar
sem hún lét þeim eftir.
Ý. Á. Gíslason.
2343 Rae St., Regina, Sask.
4. desember, 1934.
Herra rifstjóri:—
Vissra orsaka vegna hefir lengi dregist aS biSja “Lögberg”
aS birta æfiminningu móSur minnar elskulegu er andaSist aS
heimili mínu fyrir réttu ári síSan. Nú sendi eg “Bjarma” frá
T5. aPr'l s- h °g biS “Lögberg” aS endurprenta “minningarorS”
er þar eru rituS af S. A. Gíslasyni. Eg þakka herra Gíslasvni
kærlega fvrir hans góSu .orS er hann ritaSi alveg ótilkvaddur
og fyrir hans trúarhreystingar bréf og bækur og einnig
“Bjarma” sem svo innilega glöddu móSur mina sálugu svo oft.
ÞaS var hennar yndi aS ræSa og lesa um kristileg mál og koma
öSrum til aS sjá “ljósiS” er lýsti hennar vegi og var hennar
stoS. Hún tók mikinn ])átt í safnaSarstarfi á meSan hún gat:
var heiSingjatrúboS henni sérstakt áhugamál. Mjög var hún
einnig brjóstgóS og hjálpsöm, og kom þaS fram jafnt viS mál-
leysingja sem manneskjur, er hún vissi eiga bágt.
Drottinn blessi okkur systkinunum minningu okkar góSu
móSur, og hjálpi okkur til aS muna og breyta eftir hennar
kristilegu áminningum.
VirSingarfylst,
Jóna Halvorson,
Isfisksalan. í fyrradag seldu í
Grimsby: Andri 1164 vættir fyrir
1243 sterl.pd., Karlsefni 1546 vætt-
ir fyrir 1159 stpd., Hafsteinn 1546
vættir fyrir 1044 stpd., Snorri goSi
seldi í Hull 1417 vættir fyrir 1200
stpd., Þórólfur seldi í Cuxhaven
145 smál. fyrir 25,383 ríkismörk,
Hannes ráSherra seldi í Weser-
munde 138 smál. fyrir 28,703 ríkis-
mörk. I gær seldi í Grimsby: Max
Pemberton 715 vættir fyrir 726
stpd., Ver 1548 vættir fyrir 1186
stpd., Rán 1202 vættir fyrir 718
stpd., \ enus seldi í Cuxhaven 116
smál. fyrir 25,086 ríkismörk.
Veðrið t gœr. Hæg suSaustan og
austan átt um alt land, nema á Vest-
fjörSúm. Þar var allhvöss norS-
austanátt. Rigning um alt land.
Mest úrkoma mæld á SíSumúla í
BorgarfirSi, 10 mm. og næst á
Kirkjubæjarklaustri, 6mm. Hiti frá
2-6 stig.—N. dagbl. 14. nóv.
“Skjótt hefir sól brugðið sumri’
Sú átakanlega harmsaga af skip-
tapanum hérna á Winnipegosis
vatni 18. október siSastliSinn hefir
nú víst bori^t víSar en valur flýgur
vorlangan dag. tslenzku frétta-
blöSin okkar, Lögberg og Heims-
kringla hafa bæSi minst á þetta
hömulega slys, nú fyrir nokkru
síSan. ÞaS væri því ekki nema til
þess aS ýfa upp sollin sár skyld-
menna og venzlafólks þeirra dánu,
ef eg færi aS skrifa um atvikin, sem
orkuSu þessum mikla mannskaSa,
einkum vegna þess aS nefnd frétta-
blöS hafa getiS þeirra atvika áSur;
þó get eg þess sem frétta, aS frá
þeim degi sem fréttin af þessu slysi
barst til bæjarins Winnipegosis,
stóS yfir dagstæS leit frá 20. októ-
ber til 14. nóvember; um 20 menn
tóku þátt i leitinni fyrstu 7 dagana
eftir aS þetta skeSi, en frá 28. okt-
óber til 14. nóvember leituSu dag-
lega 7 menn. Þess skal einnig minst
meS hjartanlegu þakklæti til bæjar-
stjórans okkar, G. E. Hjálmarsson-
ar og meSstjórnarmanna hans, hvaS
innilegan og mannúSlegan þátt þeir
tóku í nefndu tilfelli, hvaS þessa
leit áhrærSi og alt annaS þar aS
lútandi. Nú er leitinni lokiS, þvi
árstíSin meS allri sinni veSravon
hamlar á móti því starfi þetta haust.
Nú er vatniS aS leggja undir ís og
öll sund lokuS. Þrír af þeim, sem
fórust hafa fundist. Þeir eru þess-
ír: Kári Vilbert Goodman, Gísli
Bjarnason Árnason og enska stúlk-
an May Bickel. Mín ætlun meS
þessum linum verSur því aSeins sú
aS minnast æfiferils Ólafs heitins
og hans vandafólks. ViS Ólafur
vorum svo lengi samferSamenn í
lestaferS lífsins, oft sem bræSur, en
ávalt 'sem kunningjar. Nú hafa
vegir skiliS; hann hefir nú runniS
æfiskeiS sitt til hinzta áfangastaS-
ar, en eg er nú bráSum kominn aS
skeiSsenda.
F. Hjálmarsson.
ÆFIMINNING
ÓLAFURJÓHANNESSON
var fæddur i BlönduhlíS i HörSudal i Dalasýslu á íslandi 20.
febrúar 1858: foreldrar hans voru Jóhannes Grímsson og kona
hans Herdís SigurSardóttir þá búandi hjón í BlönduhliS. Ólafur
var ungur aS árum þegar móSir hans dó, og fáum árum scinna
dó faSir hans. Var honum því fremur ókunnugt um ættir
sinar, þó sagSi hann mér aS móSir sín hefSi veriS komin af
hinni fjölmennu Dunkár-ætt þar i BreiSaf jarSardölum. Fyrstu
æskiiár sín ólst Ólafur upp meS foreldrum sinum og tveimur
systrum sínum á áöurnefndu heimili; systur hans hétu Dagbjört
og Svanhildur. Dagbjört giftist manni, sem Oddur hét, þau
bjuggu um langt skeiS þar heima í dölunum. Dagbjört, dáin
fvrir fáum árum, þá á niræSis aldri. En Svanhildur dó 18 ára
gömul. AS foreldrum sínum dánum ólst hann upp hjá vanda-
lausu fólki, þar til hann náSi fullorSins aldri. Ungur vandist
hann allri sveitavinnu, og viS sjóróSra var hann fimm vertíSir,
þrjár af þeim viS ísafjarSardjúp, en tvær suSur viS Faxaflóa.
Frá ættjörS sinni og æskusveit fluttist hann til þessa lands áriS
1882, þá á 24. aldursári. Fyrsta áriS í þessu landi mun hann
hafa átt heima í Winnipeg, en þaSan fór hann til North Dakota
og vann þar hjá samlöndum sínum og þjóSbræSrum viS akur-
yrkju og ýmsa aSra vinnu. VoriS 1887 giftist hann ungfrú
ValgerSi GuSmundsdóttur SigurSssonar og konu hans ASal-
bjargar Jónsdóttur, sem lengi bjuggu góSu búi á Skálum á
Langanesi í NorSur-Þingevjarsýslu, Ólafur og VálgerSur
fluttu til bæjarins Grafton í N. Dakota, keyptu bæjarlóS og
bygSu þar upp fyrsta heimili sitt; í Grafton bjuggu þau til
haustsins 1899; fluttu þaSan búferlum til bæjarins Wjnnipeg-
osis í Manitoba og voru þar til haustsins 1900; fluttu þá til
íslenzku bygSarinnar á Red Deer Point. Þar var sú bygS aS-
eins í byrjun. Þar bjuggu þau til vorsins 1911, stunduSu bæöi
kvikfjárrækt og fiskveiSi og búnaSist vel. HingaS til bæjarins
fluttu þau áSurnefnt vor, keyptu þrjár bæjarlóSir og bygSu á
þeim gott timburhús og aSrar nauSsynlegar byggingar; var
þetta heimili þeirra vel hýst og lýsti þrifnaSi húsbændarna úti
sem inni. Eftir aS þau fluttu hingaS var aSalstarf Ólafs fisk-
veiSi yfir vetrarvertíSir. Veturinn 1929 hætti hann því starfi,
hafSi þá veriö 30 vetrarvertíSir og 9 vor- og haustvertíSir hér
á Winniptgosis vatni viS nefnda atvinnu; 5 vertíSir var hann
viS sjóróSra heima á fslandi, eins og getiS er hér aS framan,
svo alls verSa þá vertiSirnar 44. Þá var líka starfsmaSurinn
orSinn 71 árs gamall. SagSi hann aS aldur sinn og Manitoba
veturnir hefSu þá veriS búnir fyrir alvöru aS rifja upp fyrir
sér gamla málsháttinn, aS þaS væri lakur skúti, sem ekki væri
betri en úti. Ólafur var góSur fiskimaSur og mjög vandur aS
allri meSferS á þeirri vöru, enda fékk hann orS fyrir aS vera
ráSvandur í öllum viSskiftum. Hann var greindur maSur og
skemtilegur í viSræSum, mikill bókavinur, víSlesinn og fróSur
um fornt og nýtt og fylgdist vel meS uppgötvunum nútímans.
Engin hjón hefi eg þekt gestrisnari en Ólaf og konu hans.
eSa hýrari heimsóknar, aldrei undu þau hjúskapardögum sínum
betur, en þegar þau höfSu húsfylli af gestum, svo þau gætu glatt
■sem flesta meS hlýju viSmóti í orSi og athöfnum. Þá minnist
eg þess aS þaS var vani húsbóndans, aS seilast i bókaskápinn
sinn, taka þar út blaS eSa bók, sem inni hafSi aS halda snjalla
ritgerS eSa sögu og skemta gestum sínum meS lestri þess, meSan
konan útbjó veitingarnar handa þeim. Þá þótti engum stundin
löng, sem sátu undir lestrinum hjá Ólafi, því áhcvrilegri eSa
betri lesari en hann var, er vandfundinn. Þá verSa mér ógleym-
anlegar þær unaSssemdir, sem eg átti á heimili Ólafs, þegar
presturinn Jónas A. SigurSsson var staddur þar. ÞaS heimili
var jafnan sjálfsagt prestssetriS, meSan hann dvaldi hér; þá
var hann einn þátturinn i fjölskyldu þess heimilis, jafningi
þeirra fullorSnu og barn meS börnunum. Þá var ég þar dag-
legur heimagangur, og ávalt boSinn og velkominn. Margt varS
okkur aS umtalsefni, frá næstu daglátum allar götur fram í
fornaldir: Noregskonunga sögurnar, íslendingasögurnar, Edd-
urnar, Sturlunga, rímurnar, þjóSsögurnar skáldsögurnar, sálma-
skáldskapur og annar ljóSaskáldskapur, og man eg, aS erfiSast
áttum viS meS þaS að deila ljóskáldunum réttan hlut fyrir
þeirra verk. Var þá Jónas oftast oddamaSurinn í þeirri hlut-
deild, og létum viS Ólafur okkur þaS vel líka. En hvaS sem
öllum bókmentum liSur, var samtal okkar um þær aldrei eins
innilegt, eins og þegar viS sendurn hugi okkar heim til föSur-
landsins, íslands, heim á æskustöSvarnar. Þar áttum viS allir
okkar dýrmætustu auSæfi í samfélagi, mynd landsins, þanka
GuSs, í hans eigin sköpunarverki, náttúrunni. Þessi höfuS-
djásn hlutum viS i tannfé og vöggugjafir frá foreldrum okkar.
Ólafur átti HörSudalinn og Þórutind, þeir voru hans tannfé;
Jónas átti VíSidalinn og Ásmundargnúpinn, vöggugjafir hans
og hjartans auSur, en í minn hlut komu Tjörnes og Tungu-
gnúpur. Um þessi hugans hnoss gátum viS talaS frá morgni
til kvölds. Nú hafa báSir þessir vinir mínir og samtíSarmenn
séÖ ljósaskifti tveggja heima.
Um 1890 myndaSist lúterskur söfnuSur meSal íslending-
anna, sem þá voru búsettir í bænum Grafton, N. Dakota. Ólafur
var forgöngumaSur aÖ þeim félagsskap og forseti hans flest
þau ár, sem hann bjó þar. Lestrarfélag stofnaÖi hann þar líka
og var forseti þess. Tvisvar sat liann á kirkjuþingi fyrir þenn-
an söínuð, sem hét Grafton-söfnuSur. öll þau störf sem honum
voru falin, rækti hann meS alúð og trúmensku; fyrir því gekst
hann einnig aS þessi umgetni söfnuSur bygSi þar kirkju—mjög
myndarlegt hús. Ólafur og ValgerSur eignuSust sex börn, þrjú
dóu í fyrstu æsku, en hin komust til fullorSinsára. Jóhannes
Kjartan dó 1910, þá rúmt tvítugur; bezti drengur. Vilhjálmur
nú rúmt fertugur aÖ aldri, ógiítur, og sá eini, scm eftir lifir
af þeirri fjölskyldu. Svanhildur, kona Kára Vilberts Good-
man, nú dáin. ValgerSur kona Ólafs dó 20. apríl 1928, vinsæl
kona og velmetin af öllum, sem henni kyntust.
ÆFI M I N N I N G
KÁRI VILBERT GOODMAN
var fæddur í íslenzku bygðinni viS Little Salt í rikinu North
Dakota, U. S., 8. desember 1894. Sonur ASaljóns GuSmunds-
sonar frá Sköruvík á Langanesi og konu hans Ólafar Sigur-
veigar Jónsdóttur frá Gunnólísvík i sömu sveit. Kár> ólst upp
meS foreldrum sínum viS Little Salt til hattsfsins 1899; fluttist
þá meS þeim til bæjarins Winnipegosis í Manitoba.. ÞaS sama
haust dó faSir hans. VoriS 1900 fluttist hann meS móSur sinni
og systkinum norÖur á Red Deer Point, tanga, sem skagar hér
norSur i vatniÖ. Þar varS móSir hans fyrsta landnámskonan;
þaS ár hófst íslendingabygö þar og stendur enn. ÁriÖ 1906
giftist móÖir hans Ágúst Jónssyni frá Hvanneyri í BorgarfirSi
sySra, hjá þeim ólst hann upp til þroskaaldurs. 13. apríl 1916
gekk hann sem sjálfboÖi í stríSiS rnikla; hann tilhevrSi 223.
herdeildinni; tók þátt í mörgum orustum á Frakklandi. SærS-
ist þar 5. nóvember 1917, lá í þeim sárum um tíma í sjúkra-
húsi á Englandi, fór aftur á herstöSvarnar og særSist enn á ný
í orustu 1. október 1918. Eftir þá sjúkdómsvist kom hann
heim til þessa lands nokkurn veginn hraustur aS heilsu, 1. apríl
1919, og settist þá aftur aS heimili sínu hér í Winnipegosis hjá
móSur sinni og stjúpföSur. Kári giftist ungfrú Svanhildi
Ólafsdóttur, sem getiS er hér að framan. 23. apríl 1924 flutti
hann þá á heimili konu sinnar og bjuggu ungu hjónin i félags-
búi þar þangaÖ til ValgerSur kona Ólafs dó; eftir þaS höfSu
þau öll búforráS þar meSan þau lifSu, og ræktu sömu rausn
og gestrisni, sem ávalt hafSi ríkt á því heimili, og voru alment
vinsæl.
Kári og Svanhildur eignuSust 3 börn; þau hétu Ólafur
Rjartan, náSi 8 ára aldri; ValgerSur AÖalbjörg, 6 ára og Vera
Margrét á öSru ári; öll voru börnin mjög mannvænleg eftir
aldri. Gamli maSurinn, Ólafur, þessi umgetnu ungu hjón og
börn þeirra fórust öll i skiptapanum hér á vatninu Winnipeg-
osis, fimtudaginn 18. október síSastliðinn. ViS fráfall þessarar
góSu fjölskyldu hefir höggvist stórt skarS í hóp okkar íslend-
inga i þessari bygS. OrS Hallgríms Réturssonar sálmaskálds-
ins mikla “Á snöggu augabragÖi,” minna okkur, sem lifum enn
þá á þaS, hvaS mannlegt líf getur endaS skjótt. ViS þetta
hörmulega tilfelli hefir mikiÖ sorgarský grúft yfir heimilum
skyldmenna og vina þessa dána fólks. Straumur tímans og
rás hans breiSir aS einhverju leyti yfir alla harma. Von og trú
þeirra, sem lifa, gefur þeim vit og þrótt til aS bera þetta mikla
sorgartilfelli í öruggu trausti á alheimsstjórnarann mikla, sem
nú hefir látiS bartara ljós skina á veg hinna dánu og boriS þá
hærra til sin upp i daginn mikla.
Útför Kára heitins var f jölmenn og í alla staði hin vegleg- ’
asta.
F, Hjálmarsson.
Jarðskjálftasjóður
(Framh. frá bls. 3)
SigurSsson, 50C; Miss Gracie Sig-
urSsson, 50C; Mr. og Mrs. S. A.
SigurÖsson, $2.00.
Alls ..........$6.00
Safnað af Mrs. F. E. lnge,
Foarn l.ake, Sask.
Mr. og Mrs. S. E. Inge, Foam
Lake, $1.00; Thorsteinn Markús-
son, Foam Lake, $1.00; John S.
Árnason, Edfield, Sask., 25C; Miss
Anna Margrét Inge, Foam Lake,
250; Miss Lillian Inge, Foam Lake,
25C; Miss T. C. Thomas, Foam
Lake, ioc; Miss Jóna K. Th. Inge,
Foam Lake, 25C; Miss Troanna, G.
K. Inge, Foam Lake, 25C; Ónefnd-
ur, Foam Lake, 57C; Master Dixie
Thomas, Foam Lake, ioc; Mr. og
Mrs. H. C. Ólafson, Foam Lake,
25C; Mrs. Sigfús Gísláson, Foam
Lake, 25C; H. B. Narfason, Foam
Lake, 25C; J. G. BreiSdal, Foam
Lake, 25C; V. Anderson, Foam
Lake, 25C; Mrs. Halldóra Helga-
son, Foam Lake, 25C; Mrs. H. J.
Helgason, Foam Lake, 25C; H. G.
SigurSsson, Foam Lake, 2.00; N.
A. Narfason, Foam Lake, $1.00;
Mrs. Joe Paulson, Edfield, 50C;
Mrs. C. Ölafson, Edfield, 50C; Mrs.
Jórunn Johnson, Foam Lake, 250;
Master Ingimundur Jones Seyrup,
Foam Lake, i8c; Miss T. Björg
Seyrup, Foam Lake. ioc; Miss
Henrietta Sigurrós Seyrup. Foatn
Lake, ioc; Miss Erma Steinunn
Seyrup, Foam Lake, 25C, Miss
EHen Irene Seyrup, Foam Lake 23c;
Miss Lillian May Seyrup, Foam
Lake ioc.
Alls..............$11.00
Safnað af Gísla SigmUndsson,
Hnausa, Man.
H. G. Helgason, $1.00; G. Sig-
mundsson, $1.00.
Alls .............$2.00
GuÖmundur AustfjörÖ, Hecla .26
Stefán Einarsson,
Minitonas, Man..............2.90
Jón Björnsson, Silver Bay.. .50
Samtals...........$1,200.60
LeiSréttingar viS listann frá Sil-
ver Bay, Man.: Árni Thorlacius 50C,
H. Hallson 25C; á aS vera Árni
Thorlacius 25C; H. Hallson 50C.
Klúbburinn “Helgi magri” mæl-
ist til þess vinsamlegast aö þeir sem
hafi söfnunarlista, og hverjir aSr-
ir, er hefSu í huga aS leggja í jarS-
sjálfta sjóSinn, sendi gjafir sínar
viS fyrstu hentugleika til gjaldkera
sjóSsins, Soffonías Thorkelsson,
1331 Spruce St., Winnipeg.
Nefndin.
STÖKUR
iÆfin mín er orSin löng,
arSur dagsins naumur;
leiÖin bæSi ljúf og ströng
líkt sem horfinn draumur.
Stunda skál af valdi veitt
veikir stáliÖ þátta,
húmar sál og sinni þreytt,
senn er mál aS hátta.
Þegar síSsta sólarlag
signir hérvistina,
fagna eg við fegri hag
fundi minna vina.
M. Markússon.