Lögberg - 11.02.1937, Page 1

PHONE 8G311
Seven Lines
\oV

oí^ , i>°
cVÍ&o*
Cot’
For
Better
Dry Cleaning-
and Laundry
50. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 11. FEBRÚAR 1937
NÚMER 6
Frá Islandi
Fiskimálanefnd
í gær komu átta bátar frá Akra-
nesi og þrír bátar frá Sandgerði
með fisk, sem Fiskimálanefnd
hefir ákveðið að kaupa og láta
flaka og hraðfrysta fyrir Amer-
íkumarkað. Fer flökunin og
hraðfrystingin fram í sænska
frystihúsinu og hófst kl. 7 í gær-
morgun.
Afli bátanna var frá 3—6 smál.
af þorski og auk þess eitthvað af
ýsu, sem bátarnir selja til matar
í bæinn.
Fiskimálanefnd greiðir 9 aura
fyrir kíló af slægðuin þorski með
haus. En lifur og hrogn munu
vera í það góðu verði, að svari til
að fyrir þorskinn fáist 9 aurar á
kg. eins og hann kemur upp úr
sjónum. Er þetta nokkru hærra
verð en greitt var i fyrra.
Dagsveiði þessara báta mun því
nema 300—600 krónum.
Línuveiðarinn Sigríður er far-
in á veiðar, isar hún aflann í því
skyni að selja hann Fiskimála-
nefnd, sem mun kaupa fisk sem
henni býðst fyrir þetta verð, fyrst
um sinn.—Nýja Dagbl. 16. jan.
Snjómokstur
Milli 20 og 30 menn unnu að
því í gær að moka snjó af veg-
inum frá Lögb'ergi í átt að Kol-
viðarhóli.
Þegar þeir komu heim í gær-
kveldi, höfðu þeir þá sögu að
segja, að þeim hefði tekist að
moka veginn að Svínahrauni. En
skafrenningur var þar efra og
fennti svo á véginn, að engar lík-
ur eru taldar til að í dag verði
hægt að komast í bíl nema að
Lögbergi. Þeir unnu fyrir gýg.
Er því ekki gert ráð fyrir að
reynt verði að gera bílfært að Kol-
viðarhóli fyr en þá í næstu viku.
Ekki væri efnilegt, ef þetta ætti
,að vera framtíðar vetrarvegurinn
milli Reykjavíkur og Suðurlág-
lendisins!—Nýja Dagbl. 16. jan.
Sýning á íslenzkri
ágggingarlist erlendis
Háskólinn í Þrándheimi hefir
skrifað próf. Guðjóni Samúels-
syni og beðið hann að útvega sér
uppdrætti af helztu byggingum
hér í Reykjavík, sérstaklega þó
uppdrættina af þeim stórbygging-
um, sem Guðjón sjálfur hefir
teiknað. Ennfremur, skipulags-
uppdrætti helztu kaupstaðanna.
Verða uppdrættirnir sýndir á sýn-
ingu, sem verður fyrst í Þránd-
heimi en síðan í Bergen og Oslo,
og ef til vill víðar.
Stærsta blaðið í Þrándheimi,
Dagsposten, hefir nýlega birt
nokkrar greinar, með ágætum
inyndum, um þrjár helztu stór-
byggingarnar, sem próf. Guðjón
Samúelsson hefir teiknað. Fer
blaðið mörgum lofsamlegum orð-
um um forystu hans í byggingar-
málum íslendinga og sérstaklega
dáist það að Þjóðleikhúsinu. —
Nýja Dagbl. 17. jan.
STYRJÖLDIN Á SPÁNI
Síðustu f r e g n i r af hinni
spænsku heljarslóð hniga í þá
átt, að árásarlið Franco’s hers-
höfðingja sé mjög að vinna á.
Á mánudaginn var náðu árásar-
menn eða Fascistar á vald sitt
hafnarborginni Malaga, sem er
þýðingarmesta hafnarborgin á
suðurströndinni. Mælt er að
þrátt fyrir gefin loforð um hið
gagnstæða hafi stjórn ítalíu sent
15,000 vigra manna til Spánar til
til liðs við árásarher Franco’s.
LEIÐBEINING TIL
FISKIMA NNA
Ekki er það óalgengt, að fiski-
framleiðendum í Manitoba berist
hylliboð frá Bandaríkjafélögum
um að senda þeim fisk sinn; fél-
ögum, sem ekki eru það kunn, að
áhættulaust sé að verzla við þau.
Sum eru að sjálfsögðu ábyggileg;
en af reynslunni er fiskimönnum
það vafalaust ljóst, að síður en
svo er að trygt sé að skifta við
öll þeirra. Nú hefir deild sú úr
verzlunarráðuneytinu er “Com-
mercial Intelligence S e r v i c e”
nefnist, fyrir tilstilli fiskiveiða-
deildarinnar í Manitoba, sem telst
til náttúrufriðinda ráðuneytisins
i Manitoba, komið því til vegar að
fiskiframleiðendur geta aflað sér
tryggra upplýsinga um hvaða
fiskikaupmann sem er syðra (í
trúnaði), með því að skrifa Mr.
I). S. Cole, Canadian Trade Com-
missioner, British Empire Build-
ing, Rockefeller Centre, New York
City.
Mega fiskiframleiðendur vera
þakklátir fiskiveiðaráðgjafanum,
Hon. J. S. McDiarmid, fyrir að
hafa komið máli þessu í þetta
horf, og nota þeir sér það von-
andi.
FRÁ SÉRA JÓNI SVEINSSYNI
Séra Jón Sveinsson hefir nú
dvalið nokkrar vikur í San Fran-
cisco við University of San Fran-
cisco, sem er Jesúíta stofnun.
Hefir hann flutt þar nokkra
fyrirlestra á þýzku og frönsku og
einnig á ensku.
Allskæð “Influenza” (kvefsótt)
hefir geysað þar í borginni, og
veiktist séra Jón alvarlega af
henni og hefir legið á spitala, en
eftir síðustu fregnum er hann í
afturbata, og gerir ráð fyrir að
leggja á stað frá San Francisco
með japönsk uskipi áleiðis til
Tokio 18. febr. Gerir hann ráð
fyrir að hafa aðsetur þar við há-
skóla sem þýzkir Jesúítar hafa
stofnað.
Næsti áfangastaður verður
Shanghai í Kina. Þar býst hann
við að dvelja við háskóla sem
franskir Jesúítar eiga. Á hann
von á að mæta þar gömlum skóla-
bræðrum frá Frakklandi, er hann
hefir eigi séð í meir en hálfa öld.
Mikið dáist séra Jón að veður-
bliðunni og náttúrufegurð í San
Francisco. — Þar gefi að líta
græna velli, blóm og pálmatré.
Mikið finst honum einnig um
mannvirkin — fjarðarbrúna
niiklu—8 mílur á lengd—o. fl.
Sanit finst honum sem eitthvað
skorti á heilnæmi í þessu lofts-
lagi, og bezt segir hann að sér
hafi liðið í Winnipeg, þrátt fyrir
kuldann.
ÚTVARP FRÁ REGINA
Athygli skal hér með að þvi
leidd, að á sunnudaginn kemur,
þann 14. febr., kl. 3 e. h. (Moun-
tain Standard Time), verður
skandinavískri músík útvarpað
frá Regina, Sask., yfir CJRM út-
varpskerfið, undir umsjá og for-
ystu Mrs. B. Hjálmarson. Er
þetta fjórða skemtiskráin sem út-
varpað verður í vetur undir hand-
leiðslu Mrs. Hjálmarson.
* * * ★
Á inánudagskveldið næsta á
eftir hefir Women’s Musical Club
í Regina hljómskemtun, þar sem
leikin verða tónverk eftir S. K.
Hall, Frank Thorolfson, Jón Frið-
finnsson og Björgvin Guðmunds-
son.
Starfsskýrsla kristni-
boðans í Kína
1936.
Valt cr heims lánið
“Shö gæ bú há,” segir Tenge-
how fólk. Veröldin er völt og
flá. Og við sem höfum verið hér
r
um tima erum nú farin að trúa
því. Tæpan helming þessa
mannsaldurs, sem hér hefir ver-
ið unnið að kristniboði, hafa ytri
aðstæður verið með þeim hætti
að þær væru ekki menskum
mönnum boðlegar. öllu öðru
fremur hafa borgarastyrjaldir,
ræningjaóeirðir, óáran og hung-
urneyðir tafið allskonar starfs-
viðleitni fólki hér til heilla.
Fjögur undanfarin ár voru þó
að því leyti undantekning. Góð
starfsskilyrði, öflug trúarvakn-
ing voru helztu einkenni kristni-
boðsins þau árin. Safnaðarmeð-
limum okkar fjölgaði um rúman
þriðjung en trúmenn up í sex
hundruð rúmlega.
1936 varð eitt af verstu ófrið-
arárunum í trúboðsdæmi okkar,
þrátt fyrir að friður hélst víðast
annarsstaðar í héraðinu. óeirð-
irnar byrjuðu í apríl, en þeim
linti ekki fyr en í lok október,
eftir sjö mánuði. Kínversku sam-
verkamennirnir á útstöðvunum 6
fluttu með fjölskyldur sínar til
bæjarins. Alls héldu um 100
flóttamanna til hér á aðalstöð-
inni þenna tíma mestallan.
Ræningjarnir voru svo frjálsir
sinna gerða að þeir dreifðu sér
uin allar jarðir, rændu og brendu
mörg þorp samtímis og drápu
fjölda manna. Þeir hafa tekið
gislir í þúsundatali, sem orðið
hafa að kaupa sér frelsi ærnu
verði. Manni hefir ósjálfrátt
orðið að hugsa til mannveiða og
þrælasölu í Afríku fyr á tímum.
í þorpi einu þar sem eg er ná-
kunnugur, brendu ræningjarnir
flest húsin eftir að þeir höfðu
látið hvert einasta heimili greip-
um sópa. Alt af klæðnaði, mat-
vælum, húsgögnum og áhöldum,
sem þeir ekki gátu haft á burt
með sér, eyðilögðu þeir gersam-
lega og unnu að því heilan dag.
Af 600 manna fullorðinna hafði
tæpum helming tekist að forða
sér, en 320 manns voru teknir til
fanga, þar á meðal 14 kristnir
safnaðarmeðlimir okkar.
Snemma sumars sendi héraðs-
stjórnin hingað 5 þúsundir her-
manna. Þeir áttu oft í höggi við
ræningjana, en svo liðu tveir
mánuðir að þeir ekki unnu bug
á þeim. Loks kom hingað heil
herdeild, 12 þúsundir manna úr
stjórnarhernum, síðustu daga í
október.
Nýjir tímar
Nú má enginn ætla að svona
sé þetta óskaplegt alstaðar í
Kína. Umhverfi Tengchow hefir
um margra ára skeið verið eitt
hið versta ræningjabæli landsins.
En eins og víðast annarsstaðar er
áhrifa stjórnarinnar farið að gæta
hér, svo að margt er farið að fær-
ast í lag. Strangt eftirlit með
embættismönnum, skattar lækk-
aðir svo að í hófi séu; vegabætur
miklar, skólum fjölgað, o. s. frv.
Margt bendir í þá átt einnig i
Tengchow, að við lifum óefað á
merkilegasta framfaratímabili i
sögu kínversku þjóðarinnar, og
að nýjir tímar fari i hönd. Ef
ekki Iogar upp ný borgarstyrjöld
og gerir skjótan endir á öllum
framkvæmdum Nanking stjórn-
arinnar, landi og lýðs til hags og
heilla.
Þann 8. þ. m. lézt á sjúkrahúsi
hér í borginni, Mrs. Aðalbjörg
Pálsdóttir, kona Valdimars Thor-
steinssonar að Husawick, Man.
Hin látna var 71 árs að aldri.
Síðastliðinn fimtudag lézt liér
í bqrginni Mrs. Ingunn Benedikt-
son, 80 ára að aldri. Kveðjuat-
höfn fór fram frá Bardals, er
séra Rúnólfur Marteinsson stýrði.
Síðan var likið sent til Graftpn,
og fór jarðarförin þar fram á
mánudaginn. Hin látna lætur
eftir sig tvær dætur, þær Sigur-
finnu Cain, Winnipeg, og Sigur-
laugu Gróu Johnson, Nash, N. D.
Siðastliðinn mánudag átti Capt.
Sigtryggur Jónasson 85 ára af-
mæli, og nýtur sæinilegrar heilsu
að því er vitað er bezt. Capt. Jón-
asson hefir koinið mjög við sögu
íslendinga vestan hafs, sem um-
boðsmaður innflytjendadeildar,
fylkisþingmaður, ritstjóri Lög-
bergs, og erindreki Canadastjórn-
ar á Alþingishátíðinni 1930. Lög-
berg árnar afmælisbarninu allra
heilla.
Þann 31. janúar síðastliðinn
lézt í borginni Detroit, Mich.,
Hilda Thorlakson, systir Mrs.
Benedikt Sæmundsson, 18919
Santa Barbara Drive, þar í borg.
Hin látna var 79 ára að aldri.
Junior Ladies’ Aid Fyrstu lút-
ersku kirkjunnar á Victor stræti,
efnir til samkomu á fimtudaginn
18. febrúar í kirkju safnaðarins.
Hin góðkunna söngkona, Mrs. B.
H. Olson hefir umsjón yfir
skemtiskrá samkomunnar. For-
stöðukonur veitinga eru þær Mrs.
F. Thordarson og Mrs. D. Quig-
gin.
▼ HÁLFNÍRÆÐUR ▼
þ. 3. febrúar. Dálítill hópur af
aðkomnu vina- og venzlafólki var
þar viðstaddur, þar á meðal þeir
bræður Guðmundur og Jóhannes
Christie, og sumt af fólki þeirra,
héðan úr borg. Jarðsett var í
grafreit Gimli-safnaðar. Séra B.
A. Bjarnason jarðsöng.
Kínasambandið norska
Kínasambandið hefir síðan í
fyrra um þetta leyti sent um 30
kristniboða til Mansjúríu og
Kína. Yfir 20 kristniboðar vinna
á vegum þess í Mansjúríu, en 70
í Kína, að konum kristniboðanna
meðtöldum. Fjárhagur félagsins
hefir verið ágætur. Þess vegna
hefir verið hægt að byggja íbúð-
arhús, skóla og samkomuhús í
Mansjúríu, og peningar hafa ver-
ið veittir til að byggja þrjár stór-
ar kirkjur í Kína. I ráði er að
senda þriðja læknirinn til Kína.
Á sjúkrahúsinu í Laohohow hafa
að jafnaði legið um 100 sjúkling-
ar, og yfir 30 þúsundir manna
sóttu lækningastofuna.
f okkar litla félagsskap verður
það talið til aðalviðburða ársins,
að formaður okkar, Knútur Sam-
set frá Rómsdal í Noregi, féll í
hendur ræningja 5. júní s. 1. vor,
og verður enn ekki vitað hvernig
honum ríður af<
Samset var um tveggja ára
skeið samverkamaður okkar í
Tengchow, eða þangað til hann
var kjörinn formaður og fluttist
til Laohokow. Þegar þetta er
skrifað er eg staddur í stórborg-
inni Hankow í mið-Kina. Mér
liafa verið faldar samnings um-
Framh. á bls. 5
ELIHU ROOT LÁTINN
Síðastliðinn sunnudag lézt i
Ne\v York, lögspekingurinn og
stjórnmálamaðurinn víðfrægi,
Elihu Root, 92 ára að aldri. Var
hann alment talinn einn af víð-
skygnustu stjórnvitringum amer-
ísku þjóðarinnar. Ungur tók
hann að gefa sig að stjórnmálum
og átti sæti í ráðuneyti McKin-
ley’s forseta. Þegar Theodore
Roosevelt kom til valda, gerðist
Mr. Root utanrikisráðgjafi hans.
Elihu Root var einn þeirra
manna, er frumkvæði áttu að
stofnun gerðardómsins í Haag og
átti lengi í honum sæti. Hann var
einn hinn ákveðnasti andstæð-
ingur vinbannsstefnunnar, sem
Bandaríkin áttu í eign sinni,
Ur borg og bygð
I)r. Tweed, tannlæknir, verður
í Árborg á föstudaginn 18. þ. m.
Mr. Hjálmar A. Bergman, K C„
kom austan frá Ottawa á sunnu-
dagsmorguninn frá því að flytja
mál fyrir hæztarétti Canada.
Séra Jakob Jónsson frá Wyn-
yard, Sask., kom til borgarinnar
á laugardaginn var og dvaldi hér
fram á mánudagskveld.
Mr. G. J. Oleson frá Glenboro
kom til borgarinnar seinni part
fyrri viku til þess að vitja Kristj-
áns bróður sins, sem skorinn var
upp og liggur þungt haldinn á
Almenna spítalanum.
Hinn 29. janúar síðastl. and-
aðist að heimili sonar síns, Guð-
mundar Jónassonar fyrir norð-
an Glenboro, ekkjan Sigríður Ás-
grímsson, eftir langvarandi van-
heilsu.
Sigríður var dóttir Bjarna Þor-
leifssonar og Hólmfríðar Magn-
úsdóttur frá Vík í Sæmundarhlíð
í Skagafirði, og kom vestur um
haf 1888. ;
Hún var á 87. aldursári er hún
fékk hvíld eftir viðburðaríkt og
reynslufult líf, þar sem hún hafði
jafnan barist sem hetja til hinstu
stundar. Jarðarför hennar fór
fram 1. febr. s. 1. að viðstöddum
ættingjum og vinum, frá lútersku
kirkjunni í Glenboro. Hún hvílir
í grafreit Glenboro-bæjar. Séra
E. H. Fáfnis jarðsöng.
Mánudaginn þann 1. febr. s. 1.
andaðiSt á gamalmenna heimil-
inu Betel á Gimli, Sigríður
Bjarnadóttir 78 ára görnul. Var
fædd í Langadal í Húnavatns-
sýslu þ. 24. okt. 1858. Foreldrar
hennar voru Bjarni Jónsson og
Halldóra Jónsdóttir. Sigríður
flutti vestur um haf árið 1889.
Átti lengi heima á Elgin Avenue
hér í borg, eða þar til hún, fyrir
nokkurum árum, flutti til Betel.
Jarðarförin fór fram frá Betel
Stúkan Vonin, Nr. 137, I.O.G.T.
á Gimli, var endurreist 18. jan.
1937. Fyrsta febr. voru eftir-
fylgjandi meðlimir settir í em-
bætti:
Æ.T.—Mrs. C. O. L. Chiswell
F. Æ.T.—Mrs. Gisli Benson
V.T.—Mrs. Inga Daniels
Ritari—Adolf L. Holm
Fjárm. Rit.—Miss Rúna John-
son
Gjaldkeri—Miss Gertrude
Thomsen
Kapilán—Mrs. Th. Jónasson
Dróttseti—Miss F. Thorkelson
I. Vörður—Mrs. H. G. Helgason
Umboðsm.—Rev. B. A. Bjarna-
son
G. U.T.—Mrs. C. O. L. Chiswell
A. L. HOLM, Ritari.
MÁLVERIÍ EMILE WALTERS
•
Svo hefir skipast til, að sýning
á málverkum Emile Walters af
íslandi, fer fram í Seattle Art
Museum, Volunteer Park, Seattle,
Wash., frá 10. þ. m. til hins 7.
marz. Málverk þessi eru mörg
hver undur falleg, og bregða upp
sönnum myndum af íslenzkri
náttúrudýrð. Þess vegna má
víst telja að íslendingar í Seattle
fjölmenni á sýninguna, og færi
sér i nyt þann unað, er hún hefir
að bjóða.
Um fjárpestina
Fjárpestin í Borgarfirði hefir
gert mjög mikinn usla á sum-
um bæjum undanfarið. Virðist
hún vera enn magnaðri en í
haust, sérstaklega á þeim bæjum,
þar sem hennar hefir ekki orðið
vart nema uni skamma hrið. Eru
erfiðleikar á því fyrir inarga
bændur að gera sér verð úr því
kjöti, sem til fellur, þar sem um
miklu meira er að ræða en hægt
er að nota til heimilisþarfa.—N,
Dagbl. 17. jan.