Lögberg - 17.02.1938, Blaðsíða 1
51. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 17. FEBRÍTAR 1938
NÚMER7
Prófcssor G. B. Björnsson
Mr. G. Björn Björnsson, seni flyt-
ur aðalræðuna á árshátíð “Fróns” í
Goodtemplarahúsinu þann 23. þ. m.,
er prófessor i blaðamensku við rik-
isháskólann i North Dakota; hann er
sonur þeirra merkishjónanna Mr.
og Mrs. Gunnar B. Björnsson í
Minneapolis, Minn., og á því ekki
langt að sækja miælsku sína og and-
lega frækni.
MUSSOLINI STAMUR
VIÐ SIG
Frá Londoti hafa nýverið borist
þær fregnir, að Mussolini, hinn
ítalski alræðisaður. hafi ákveðið að
senda fimmtíu þúsundir vígra
manna inn á Spán til stuðnings við
Franco, foringja árásarhersveitanna.
Virðist Mussolini auðsjáanlega stað-
ráðinn í því að láta til skarar skriða
á Spáni, áður en stjórnin fái betur
búið um sig að mannafla og vopna-
birgðum, er líða fer að vori og
greiðara verður umferðar.
A FTURHA LDSMENN
KVEÐJA TIL FUNDAR
Svo hefir skipast til, íyrir at-
beina Mr. Bennetts og flokksbræðra
hans i sambandsþinginu, að kvatt
verður til fundar í Ottawa, sem
standa skal yfir dagana 25. og 26.
þ. m., þar sem mættir verði 'fulltrú-
ar úr öllum fylkjum. Er tilgangur-
inn sagður að vera sá, að blása, ef
auðið yrði, lífsanda :í pólitískar nasir
flokksins, og hervæðast svo eftir
megni fyrir næstu satnbandskosning-
ar.
Til G. T. stúknanna Heklu og Skuldar
í Winnipeg á fvmtíu ára afmceli þeirra
30. desember \937
Nú hafið þið systurnar, Hekla og Skuld
um hálföld í nágrenni hiiið,
og unnið að málum sem ein væri sál
og aldrei af hólminum flúið.
í upphafi völduð þið verkamið það,
að vinna til mannfélags þarfa,
og þið spurðuð aldrei um gróða né gjald,
en genguð með alúð til starfa.
Oss finst stundum mikið um fimtíu ár
—eitt fótmál af ómælis vegi—
en samt verða aldir og augnablik jöfn
í eilífum framsóknar degi.
Því ei verður framsóknin áföngum níæld
í árum ná pundum né gráðum;
en mannþroska sporin frá myrkri til ljóss
þau mælast í betrandi dáðum.
Og hafi því félag og einstakur eins
með ódáðum söguna skrifað,
við dagsbók er skráður á dánarbeð hans
sá dómur: hann ei hafi lifað.
Og ef til vill svíður við seinustu spor
í sárum er eftir liann skildi.
Samt vex yfr slóðina gleymskunnar gras
sem grætt er af kærleikans mildi.
En kærleikur hjartans er mannþroskans magn
svo megi hann sigrast á þrautum.
Og þið hafið starfað í þjónustu hans
og því inni á framsóknar brautum.
Sá kærleikur hjartans er guðsástar gjöf,
sem glæðir til framsóknar þrekið,
og ljúft skyldi að veita af vegnesti því
—það vex þegar af því er tekið.
Þó ýmislegt fengist í farinni leið
er flest enn í brotum og molum.
Við margskifta krafta og misráðin störf
er margt sem í liálfbrunnum kolum.
Eg veit að þið enn munum lialdast í hönd
og liollráð til umbóta finna,
og beita í vindinn og halda í horf,
því hér er svo mikið að vinna.
Því lestirnir ræktast af auðvaldi enn,
til arðráns er leikurinn gerður,
svo f járgróða hyggjunnar fórnarlamb trygt
hinn fákæni smælingi verður;
og stjórnspekin verzlar með veikleika hvern
sem veðtryggir okrarans sjóði;
og enn helgar lögspekin lævísri kló
sitt lögtak á óvitans blóði.
Við stöndum öll saman og stefnum enn fram,
og starfið skal trúlega unnið;
við látum oss nægja það lítið sem vinst
af lífrænum toga er spunnið.
Svo við skulum græskulaust gleðjast í kvöld,
því gott er um vistir og föngin;
við færum þeim systrunum fimtuga þökk
og fléttum í liátíða sönginn.
Hjálmar Gíslason.
■ COL. H. M. HANNESSON.
er flytur ræðu í Sambandskirkjunni á æskulýðsskemtun Þjóð-
ræknisfélagsins þann 22. þessa tnánaðar, klukkan 8 að kveldi.
Að Sólbakka
I löf.: Þórunn Magnúsdóttir.
Útgefandi: Bókaverzlunin
Mimir, h.f. Reykjavik. 1937.
Þeir geta sjálfsagt fundið ýmsa
galla á bók þessari, seini vita ná-
kvæmlega fyrri fram, hvernig skáld-
saga á að vera^ að forminu til, en
gæta þess ekki, að sögu má segja
á rnarga vegu, og geta allir verið
góðir “fyrir sinn hatt,” ef svo mætti
segja, en að aðalgildi sögu er undir
því komið, hve vel hún lýsir mann-
legum persónum og mannlegum ör-
lögum þannig, að vér hrærumst til
skilnings og samúðar. Og ef vér
leggjum þann mælikvarða á þessa
sögu, þá stenzt hún vel, því að i
henni er lýst sterkri skapgerð og oft
miklum tilfinningum, þar sem aðal
persónan er — í baráttu við örðug
Jiífskjör og hörð örlög, baráttu, sem
endar samt með sigri, þótt að vonum
sjáist á sigurvegaranum ör eftir bar-
dagana. Og þessu er lýst þann veg,
að vér skiljum hugarhræringar
Finnbjargar og tökum þátt í sigrum
hennar og ósigrum, Og einkanlega
í lýsingunum á sumum aukapersón-
unum, t. d. Vigdísi á Bala, kernur
fram hófsemi höfundar'í mannlýs-
ingum og næmur skilningur á þvi.
að mennirnir eru ekki úr einum toga
spunnir, — að þeir eru “undarlegt
sambland af frosti og funa.” Og
þessi hófsemi er eitt aðaleinkenni
höfundarins.
Þórunn Magnúsdóttir heíir áður
gefið út tvö stuásagnasöfn (Dætur
Reykjayíkur,” I. og II.), sem báru
vott um góða hæfileika til ritstarfa.
en með þessari sögu hefir hún færst
meira í fang og leyst það yfirleitt
vel af hendi. Virðist því öll ástæða
til að spá góðu um framtíð hennar
sem rithöfundar.
Jakob Jóh. Smári.
—Alþ.bl. 20. des.
VEL OG DRENGILEGA
MÆLT
Mr. Pattullo, forsætisráðherra
British Columbiafylkis, flutti fyrir
skömmú ræðu í Vancouver, þar sem
hann lét svo um mælt, að áður en
langt um liði, myndi hann gera al-
menningi heyrinkunnar fyrirætlanir
sínar, er í þá átt gengi, að tryggja
sérhverri vinnufærri mannveru inn-
an vébanda fylkisins, fulla atvinnu í
næstkomandi tíu ár.—
EKKI MYRKUR / MÁLI
Hon. J. S. McDiarmid,
náttúrufríðindaráðgjafi Manitoba
Á öðrum stað hér í blaðinu birtist
ávarp frá Mr. McDiarmid til íslend-
inga í tilefni af ársþingi Þjóðræknis-
félagsins, er nú fer í hönd, ásamt
skýrslu yfir framleiðslu náttúru-
auðæfa fylkisins á árinu sem leið.
Mr. Leslie Mutch, sambandsþing-
maður fyrir Suður-Winnipeg kjör-
dæmið, flutti í vikunni sem leið
ihyglisverða ræðu í sambandsþing-
inu, þar sem hann veittist allþung-
lega að stjórninni fyrir stefnu henn-
ar og aðgerðir i tollmálunum ; kvaðst
hann, sem liberal þingmaður og
flokksbróðir stjórfiarinnar, draga
það i nokkurn, vafa hve drengilega
hún hefði efnt kosningaloforðin frá
1935 viðvíkjandi lækkun tollvernd-
ar; vék hann í því sambandi að toll-
vernd á húsgagnframleiðslunni, sem
nú væri hærri en nokkru sinni fyr,
auk þess sem verndartoljar á land-
búnaðaráhöldum væri óhæfilega
háir.
MEN’S CLUB
Það væri synd að segja að ekki
væri glatt á hjalla í samkomusal
Fyrstu lútersku kirkjunni á
mánudagskveldið var; hinn rúmi-
góði salur svo að segja þétt-
skipaður glöðurn gestum, og veizlu-
kostur allur hinn ríkmannlegasti.
Tvær deildir úr kvenfélagi safnað-
arins undirbjuggu matföng og gengu
um beina. Karlaklúbbur Fvrsta
lúterska safnaðar átti frumkvæði að
þvi að konur voru gestir klúbbsins
þetta áminsta kveld, og gafst sú
ráðstöfun vel; var þetta nýrnæli,
seín hinn ötuli og áhugasami forseti
klúbbsins, Mr. Norman Bergman,
átti frumkvæði að ; skipaði hann for-
sæti á þessu fjölsótta móti, og leysti
þann starfa. af hendi með miklurn
skörungsskap. Allmikið var þarna
um ræðuhöld, auk uppilesturs og
söngva. í síðasta blaði var frá því
skýrt hverjir þátt tæki í skemtiskrá,
og því óþarft að bæta þar við að
öðru leyti en því, að hlutverkum
öllum vortt gerð hin beztu skil.
Karlaklúbburinn á þakkir skyldar
fyrir að hafa hrundið mannfagnaði
þessum af stokkunum, eins rögg-
samlega og alt fór þar fram; stuðl-
Mr. Ólafur N. Kárdal, tenórsöngvari
Mr. Kárdal verður eini einsöngv-
arinn á Frónshátiðinni þann 23. þ.
m. Hann hefir fagra og mikla rödd,
og láta þeir svo ummælt, er hlustað
hafa nýverið á söng hans, að hann
sé á hröðu framfaraskeiði í list sinni.
Föstudaginn 18. febrúar verður
skemtun í I^abor Hall. Nokkur ís-
lenzk ungmenni skemta jýir með
söng, bljóðfæraslætti og ýmsu fleiru.
Veitingar verða frambornar. Inn-
gangur ókeypis, en samskota leitað.
Allir velkomnir.
ATHYGLI
Sérstakra orsaka vegna, verða
fundir St. Hektu á þriðjudögum í
stað fimtudags, er verið hefir. Næsti
fundur þriðjudaginn 22. þ. m. —
Félagar atíhugi þetta og f jölmenrw.
Kvenfélag Fyrsta lúterska safn-
aðar heldur fund í samkomusal
kirkjunnar á fimtudaginn þann 17.
þ. m. kl. 3 e. h.
Mr. Chris. Johnson frá Baldur,
Man., hefir dvalið i borginni nokkra
tindanfarna daga.
Mr. J. H. Hanson frá McCreary,
Man., er staddur í borginni um þess-
ar mundir.
ar sl'íkt mjög að glæddri samvinnu
innan vébanda safnaðarins, og er þá
vel.
VARAR VIÐ STRIHS-
HÆTTU
Senator W. E. Borah frá Idaho,
flutti i vikunni sem leið harðorða
ræðu i iildungadeild þjóðþingsins í
Washington, um það að þjóðin ætti
það á hættu að verða dregin inn í
stríð vegna þess að alþjóðaáli hneigð
ist í þá átt, að leynilegt samband um
berskipasmiði ætti sér stað milli
Bretlands og Bandaríkjanna og jæssi
skoðun leiddi jafnframt til aukir.s
vigbúnaðar með öðrum þjóðum.
Senator Pittman, Demokrat frá
Nevada, lýsti yfir því skýrt og skor-
inort, að staðhæfingar Senator
Borah væri allar saman út í hött.
0 ...
MISS ELIN ANDERSON
í afmælisblaði Lögbergs þann 22.
desember síðastliðinn, birtist mynd
af ungfrú Elínu Anderson, forstjóra
við Winnipeg Family Bureau, og
var þá jafnframt stuttlega getið
hinnar nýju bókar hennar “We
Americans.” Nú hefir hún hlotið
þúsund dollara verðlaun fyrir þessa
bók, sem þykir vel samin með ágæt-
um. íslenzka mannfélagið fagnar
yfir þeirri miklu sæmd, sem Miss
Anderson hefir með þessu fallið í
skaut, og árnar henni allra heilla.
Miss Anderson flytur ræðu í
Sambandskirkjunni á fyrsta kveldi
Þjöðræknisþingsins, þann 22. þ- m.,
sem helgað er æskulýðsdeild Þjóð-
ræknissamtakanna, undir forustu
Mr. Ed. Qlsons.
Or borg og bygð
ANNUAL GENERAI.
MEETING
“The Young Icelanders” are hold-
ing a General Meeting at the Jon
Bjarnason Academy, Monday night,
February 2ist at 8 o’clock. All
members and pending members are
requested to attend.
Business of the meeting is varied
and interesting:—Election of new
executive, approval of name, con-
stitution and important announce-
ments.
All are cordially invited to attend.
The Committee.
1 félagi presta og guðfræðinga
Winnipeg borgar flutti Dr. Björn
B. Jónsson fyrirlestur 7. þ. m. um
efnið; The Church’s Tribulation in
The Totalitarian States, og þótti svo
mikið til erindisins konia, að beðið
hefir verið um afskrift af því úr
ýmsum áttum.
Hljómboðar
Sönglög cftir Þórarinn Jónsson.
Þessi nýútkomna sönglagabók
inniheldur 40 sönglög við ágætis-
kvæði merkra skálda austan hafs og
vestan. Þau eru öll þýð og sönghæf,
á mátulegu raddsviði fyrir alþýðu-
söng og undirraddirnar svo auð-
veldar, að hver sá, sem eitthvað
leikur á stofuorgel eða pianó, getur
haft þeirra full not. Prentun er
skýr og góð aflestrar, og svipar
mjög að frágangi til alþýðusöngv-
anna islenzku, sem surnir nefna
“Kindabækur” eða “Fjárlög,’ þó
stærri í brotum. Þessi bók er góð
viðbót við íslenzka alþýðusöngva, og
ætti að vera kærkominn gestur allra
sem hljóðfæri hafa og heimilissöng
iðka.
Örfá eintök hafa borist hingað
vestur, og verða send eftir pöntun-
uni aðeins. Þau fást hjá ritstjóra
Lögbergs, E. P. Jónssyni, og ritara
Þjóðræknisfélagsins, Gisla Jónssyni,
906 Banning St., Winnipeg, og
kosta póstfrítt 2 dali.
t