Lögberg - 08.05.1941, Page 1

PHONE 86 311
Seven Lines

L%0<
d
d Ð*S,lSS°l
a"
Cot-
ersO-^M'B'
Servioe
and
Satisfaction
PHONE 86 311
Seven Lines
&

Cot-
* * %£/f&
v
pry y^(
For Better *
Dry Cleaning
and Laundry
54. ARGANGUE
LÖGBERG, FIMTUDAGÍNN 8. MAÍ, 1941
NÚMER 19
Beaverbrook lávarður skipaður
aðstoðarforsætisráðherra Bretlands
Kirkjuþing
Hið fimtugasta og sjöunda ársþing Hins evangeliska
lúterska kirkjufélags íslendinga í Vesturheimi verður
haldið i kirkju Fyrsta lúterska safnaðar í Winnipeg dagana
20.—24. júní, 1941. Það hefst með þingsetníngarguðs-
þjónustu og altarisgöngu kl. 8 að kvöldi föstudagsins 20.
júní. Allir söfnuðir eru ámintir að senda erindreka á
þingið eftir því, sem þeim er heimilað að lögum, einn full-
trúa fyrir hvert hundrað fermdra meðlima eða brot af
hundraði, en þó svo að enginn söfnuður hafi fl'eiri en fjóra
erindreka á þingi. Ennfremur eiga sæti á þinginu allir
prestar og embættismenn félagsins. Allar skýrslur ber að
leggja fram á fyrsta þingdegi.
K. K. ólafson,
Dagsett í Seattle, Watsh., forseti kirkjufélagsins.
28. apríl, 1941.
Þann 2. yfirstandandi mánað-
ar lýsti Churchill forsætisráð-
herra yfir því, að hann hefði
valið Beaverbrook lávarð til
þess að takast á hendur aðstoð-
arforsætisráðherra embætti; mun
þessi ráðstöfun fela í sér það, að
ra?ðismaður yfir allri hergagna-
framleiðslu brezku þjóðarinnar;
aður hafði hann með fágætri
rögg veitt forustu þeirri stjórn-
ardeild, sem umsjón hafði með
flugvélaframleiðslunni; v a r ð
honum á tiltölulega skömmum
únia svo mikið ágengt í því em-
bætti, að aðdáun vakti vítt um
heim; enda verður þar jafnan
eitthvað undan að láta, er
Beaverbrook gengur að verki,
þvi hann er maður naumast ein-
haniur að því er vinnubrögð á-
hrærir.
Beaverbrook var, áður en hann
Haut lávarðstign, William Max-
^vell Aitken; hann fæddist í
Rfend við Aurora í Ontario þann
niaí árið 1879; Faðir hans
var prestur af skozkum ættum;
bmsát Þjóðverja um
Tobruk svo að segja
óbreytt
Undanfarna hálfu þriðju viku
hafa Þjóðverjar, með nokkrunr
iiðsstyrk af hálfu ftala, sótt mjög
að hafnarborginni Tobruk í
Uibyu; hafa þessar árásir orðið
þeim ærið kostnaðarsamar, og
þ°rið lítinn árangur. Fyrir tveim-
hr dögum lánaðist þeim, með
^rnuni tilkostnaði, að rjúfa yztu
varnarlínuna, en lengra komust
þeir heldur ekki, því svo tóku
þinir brezku verjendur borgar-
lfinar vasklega á móti, að árásar-
Sveitirnar sáu þann kost vænst-
ari að hörfa til baka; mannfall
at hálfu Þjóðverja og ítala í
^essari viðureign, varð gífur-
e8t> en mannfall á hlið Breta
naumast teljandi.
^kipaður
dómsmálaráðherra
Úon. James McLenaghen, þing-
^aður St. Andrews og Kildonan
þjördæmisins, hefir verið skip-
aðiir dómsmálaráðhera Bracken-
stJórnarinnar í stað Hon. W. J.
M. •
ajors, er nýlega var veitt dóin-
araembætti í leonungsrétti Mani-
tobafyikis. Mr. McLenaghen
gfrðist heilbrigðismálaráðherra i
^ðuneyti Mr. Brackens á önd-
erðum síðastliðnum vetri sem
ln° af fulltrúum ihaldsflokks-
’’ er samvinnustjórnin var
^ýnduð.
sú eina skólamentun, sem
Beaverbrook hlaut, var algeng
barnaskólamentun; hina afar
víðtæku þekkingu sína, hefir
hann sótt i skóla lífsreynslunn-
ar; snemma fékst hann við
blaðasölu, og hefir þá sennilega
ekki órað fyrir því, að hann yrði
miljónamæringur og einna á-
hrifamestur blaðaútgefandi sinn-
ar samtíðar á Bretlandi hinu
mikla. Hér í landi græddist
Beaverbrook allmikið fé, eða
eitthvað um 5 miljónir, vegna
samsteypu ýmissa cementsfyrir-
tækja, er hann náði haldi á. Það
er mælt, að Beaverbrook hafi
átt í því verulegan þátt í síðustu
heimsstyrjöld, að steypa Herberl
Asquith af stóli og gera Lloyd
George að eftirmanni hans.
Beaverbrook átti um alllangt
skeið sæti í neðri málstofu
brezka þingsins, en var hafinn til
lávarðstignar árið 1918. Og nú
er þessi Canada-fæddi vinnuvík-
ingur orðinn annar áhrifamesti
valdamaður hrezku þjóðarinnar
á yfirstandandi reynslu- og al-
vörutíð.
Bretar koma undan
megin liðsafla sínum
á Grikklandi
Nú er það upplýst að fullu, að
Bretar hafi komið undan heilu
og höldnu megin liðsafla sinum á
Grikklandi, eða eitthvað um
fjörytíu og finnn þúsund her-
mönnum. Mr. Churchill lýsti
yfir því í þinginu þann 30. apríl
síðastliðinn, að tala fallinna og
særðra hermanna af hálfu Breta
færi ekki fram úr þrem þúsund-
um; nokkur þúsund þykir lík-
legt að Þjóðverjar hafi tekið til
fanga; við brottflutning hersins
mistu Bretar tvö beitiskip og
þrjú vöru flutningaskip af völd-
um þýzkra orustuflugvéla.
Canadiskt flutningaskip
ferst
himdrað tutiugu og tveir
menn týna Ufi.
Flotamálaráðherra sarri-
bandsstjórnar, Hon. Angus
Macdonald, lýsti yfir því í
þingi á þriðjudaglnn, að ný-
lega befði farist canadiskt
flutningaskip, og að víst mætti
telja, að hundrað tuttugu og
tveir menn hefði týnt lífi af
þessum orsökum; af mönnum
þessum voru sjötíu og fimm í
herþjónustu, þar á meðal ýms-
ir embættismenn hersins víðs-
vegar úr Vesturlandinu, þar á
meðal frá Winnipeg. Hvorki
er enn getið um nafn skipsins,
né með hverjum hætti það liafi
farist.
Sambandsstjórn
gengur röggsam-
lega til verks
f verksmiðjubænum Hamilton
í Ontariofylkinu, var fyrir
nokkru stofnað til verkfalls í
verksmiðjum National Steel Car
félagsins, er bundið var samn-
ingum við þá deild Sambands-
stjórnar, er um hergagnafram-
leiðslu annast, um framleiðslu
stálvarnings vegna stríðsins; á-
stæðan til verkfallsins var fólg-
in í því, að framkvæmdarstjórn
áminsts verksmiðjufyrirtækis
vísaði á brott úr þjónustu sinni
forseta samtaka stáliðnaðar-
manna þar í bænum, Mr. George
A. Tanner; þessu undu félags-
bræður hans illa, og ákváðu loks
að hefja verkfall í mótmæla
skyni; verkfallið stóð einungis
yfir í tvo daga vegna þess hve
Sambandsstjórn skarst röggsam-
lega í leikinn; málamiðlunar-
nefnd hafði mælt með því að Mr.
Tanner yrði tekinn til baka, en
forráðamenn verksmiðjunnar
færðust undan því að verða við
slíkum tilmælum; leiddi þetta til
þess, að Sambandsstjórn tók
framkvæmd verksmiðjunnar í
sinar hendur og starfrækir hana
upp á eigin reikning. Maður sá,
er \ið framkvæmdarstjórn verk-
smiðjunnar tók fyrir stjórnar-
innar hönd, er Mr. E. J. Brun-
ning, aðstoðar framkvæmdar-
stjóri hergagnadeildar sambands-
stjórnar. Röggsemi sambands-
stjórnar í meðferð þessa máls,
hefir hvarvetna mælst hið bezta
fvrir.
Hermálaráðherra
Bandaríkjanna
flytur alvarlega rœðu
Hon. Henry L. Stimson, her-
málaráðherra Bandaríkjastjórn-
ar flutti á síðastliðið þriðjudags-
kvöld eina þá allra alvarlegustu
ræðu um viðhorf Bandaríkjaþjóð
-arinnar til stríðsins, sem enn
hefir haldin verið; taldi hann
það með öllu óviðunandi, að
ameríska þjóðin léti það við-
gangast, að þeim vörubirgðum
og vopnum þaðan úr landi, er
ætlað væri að ná til Englands,
brezku þjóðinni til varnar í
frelsisstríði hennar, yrði sökt
af völdum þýzkra kafbáta.
Bandarílcin ætti öflugan sjóflota,
sem tafarlaust ætti að ganga til
verks otg tryggja flutning á-
minstra birgða til Englands; í
þessu lægi framtíðaröryggi
Bandaríkjaþjóðarinnar sjálfrar,
og til slíks ætti að vera tekið
fult tillit, áður en það yrði um
seinan; ef Hitler lánaðist að
gera brezka flotann óvigan, tap-
aði Bandaríkjaflotinn við það svo
miklu af áhrifamagni sínu, að
hann yrði eigi nema annars
flokks varnartrygging, eða tæp-
lega það; undir yfirráðunum á
hafinu yrði það komið, hvernig
til tækist um verndun lýðræðis-
ins í framtíðinni.
Stalin gerist
forsœtisráðherra
Joseph Stalin, þó ráðið hafi
lofum og lögum á Rússlandi frá
því á dögum rauðu byltingar-
innar, hefir aldrei átt sæti í
/
ráðuneyti þjóðar sinnar; hann
hefir verið skrifari kommúnista-
flokksins síðan 1922, og lítt ver-
ið á almannafæri. En nú hafa
Haile Selassie tekur við
ríkisstjórn á ný
Haile Selassie keisari
Þau stórmerku tíðindi gerðust
síðastliðinn þriðjudag, að Haile
Selassie, fyrrum keisari í Ethi-
ópíu, hóf innreið sína i höfuð-
borg ríkis síns, Addis Ababa,
sem fullvalda drotnari þjóðar
sinnar, eftir nákvæmlega fimm
ára útlegð frá þeim tíma, er
MusSolini lagði undir sig landið;
var komu keisarans fagnað með
óhemju fagnaðarlátum af þegn-
um hans. Ethiópia er fyrsta ríkið,
sem Bretar í núverandi styrjöld
hafa frelsað úr óvinaklóm, og
þau verða fleiri, er á svipaðan
hátt fagna endurheimt frelsis
síns áður en langt um líður.
þeir óvæntu atburðir gerst, að
Stalin hefir sjálfur tekist á
hendur forsætisráðherra em-
bætti, en Molotoff, sem áður
hafði það emliætti ineð höndum,
gefur sig einvörðungu við með-
ferð utanrikismálanna.
Endurkosinn forseti
Dr. Richard Beck, prófessor i
norrænum fræðum við ríkishá-
skólann i Norður Dakota, var
endurkosinn forseti fræðafélags-
ins “Society for the Advance-
ment of Scandinavian Study” á
ársfundi þess, er haldinn var á
North Park College í Chicago á
föstudaginn og laugardaginn.
Sóttu hann kennarar og aðrir
frá ýmsum háskólum og menta-
skólum í Miðvesturlandinu.
Síðdegis á föstudaginn flutti
dr. Beck erindi um Johan Falk-
bergert, skáldsagnahöfundurinn
norska; þá um kvöldið var hann
einn af ræðumönnum i samsæti,
er haldið var í sambandi við
ársfundinn; og síðar sama kvöld
.flutti hann ræðu um ísland
(“Iceland in a War-Torn
World”) á fundi íslendingafé-
lagsins “Vísir”, sem er sam-
bandsdeild í Þjóðræknisfélaginu.
Kveðjur félagsins flutti ræðu-
maður á islenzku og las upp
frumort sumarmálakvæði.
Á heimleiðinni dvaldi dr. Beck
á sunnudaginn í Minneapolis og
sat allfjölmennan mannfagnað
á heimili þeirra Mr. og Mrs. G.
T. Athelstan; söngflokkur ís-
lenzkra kvenna í Minneapolis,
sem vinnur sér vaxandi orðstír,
skemti þar með söng; stuttar
ræður voru einnig haldnar og
talaði dr. Beck þar um vestur-
íslenzk félagsmál og þakkaði
söngflokknum og söngstjóra
hans, Harry hljómfræðing Lárus-
son, verðmætt þjóðræknisstarf.
Brezki loftflotinn heldur
uppi látlausum árásum
á þýzkar hafnarborgir
og meginsstöðvar
hergagnaframleiðslunnar
Á aðfaranótt þriðjudagsins
gerði brezki loftflotinn ítrekaðar
sprengjuárásir á ýmsar inikil-
vægustu hafnarborgirnar við
strendur þess hluta Frakklands,
er Þjóðverjar hafa á valdi sínu,
og orsökuðu þar geysilegt tjón;
einna harðast mun þó hafa ver-
ið sorfið að hafnarborginni
Brest, þar sem tvö stærstu her-
skip Þjóðverja hafa bækistöðv-
ar; er nú opinberlega staðhæft,
að þau hafi sætt allverulegum
skemdum. f Brest hafa Þjóðverj-
ar einnig umfangsmiklar kaf-
bátastöðvar, sem Bretar leggja
alt hugsanlgt kapp á að gera ó-
starfhæfar; hefir þeim þegar
orðið mikið ágengt, og gera svo
að segja daglegar árásir á þessa
útungunarstöð þýzkra neðan-
sjávarvítisvéla.
Þjóðverjar tapa 23
orustuflugvélum
í tveggja nótta árás
á Belfast og Liverpool
Á mánudagsnóttina var gerðu
þýzkar flugvélar afar illvíga árás
á Belfast, auk þess sem þeir
þá veittust að Liverpool fjórðu
nóttina í röð; varð tjón mikið á
báðum stöðum, en kostaði Þjóð-
verja lika tuttugu og þrjár
orustuflugvélar.
Mynd þessi er frá þeim tíma í vetur sem leið, er Bretar náðu á vald sitt virkisborginni Benghasi f Lybiu;
voru Italir höggnir niður, en þeir, sem eftir llfðu flýðu eins og fætur toguðu f allar áítir vopna- og
verjulausir; flugstöðvar Itala voru að mestu eyðilagðar, og feiknin öll af hergögnum ýmiskonar.