Lögberg - 22.01.1942, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 22. JANÚAR, 1942
5
og hafa þó margir komist í hann
krappan, eins og t. d. ungfrú
Vilborg Jónsdóttir hjúkrunar-
kona, dóttir Jóns Sigurðssonar
frá Blómsturvöllum. Hún starf-
ar á sjúkrahúsi, sem hvað eítir
annað hefir orðið fyrir sprengj-
um. En sjúkrahúsið heldur á-
fram að taka á móti sjúkling-
um, laftir sem áður. Hún sagði
mér að betra væri að vera að
vinna á meðan ósköpin ganga á,
heldur en að vera aðgerðarlaus.
En víst er það, að það er erfitt
að vinna að hjúkrunarstörfum
ineðan á loítárásunum stendur.
Lundúnabúár eru nú að búa
sig undir endurteknar loftárásir
eftir þvi sem næturnar lengir.
Um isíðustu helgi var eitt ár
liðið siðan Þjóðverjar hófu loft-
árásir sinar á London í istórum
stil að næturlagi. Lundúnablöð-
in brýna íþað fyrir almenningi, að
hwnær sem er geti hið sama
endurtekið sig.
Reistur hefir verið fyrsti neð-
anjarðarspítali i Lundúnaborg
og má vera, að fleiri komi á eftir.
Spitali þessi er reistur af aðal-
skrifstofu póstinála og á spítal-
inn að vera fyrir starfsfólk póst-
málanna. Spitalinn er 30 fet
niðri í jörðinni og er bygður úr
jámbentri steinsteypu.
önnur póstskrifstofa hefir
koimið sér upp merkilegu loft-
varnaskýli. Skýli þetta bygðu
rómverskir herinenn fyrir 1900
árum. Er það hluti úr gömlum
borgarvegg, sem fanst árið 1908
og var þá bygt varadað stein-
steypuskýli yfir fornmenjar þess-
ar. — (Mbl. 11. sept.).
--------V---------
Fnjóská verður bezta
bleikjuá landsins
Mr. Fortescue tungumálakenn-
ari og hinn kunni laxveiðimaður
hefir verið á ferðalagi hér á
landi undanfarnar vikur.
Er bann kom inn á skrifstofu
blaðsins i gær, raotaði eg tæki-
færið til að spyrja hann að því,
hvað liði bleikjugöngunni i
Fnjóská. En það var hann, sem
gekst fyrir því sumarið 1937, að
Laufásfossar neðst í ánni voru
gerðir fiskgengir.
Hann kvaðst hafa ifarið upp að
Fjósatungu i Fnjóskadal og rent
i áraa þar um slpðir, til þess að
vita hvað bleikjugöngunni liði.
Veiddi hann þar 12 bleikjur á
skömmum tima. Síðan fór hann
upp i Bleiksmýrardal, spölkorn
upp í óbygðir. En þar reyndist
engin bleikja vera efra.
En Bakkaá rennur í Fnjóská
á dalamótum Bleiksinýrardals.
f þeirri á veiddi hann aftur á
móti 12 bleikjur á 1 Vá klst., sem
voru um 3 kg. að þyngd. Var
þetta alt hrygnur, er voru að því
komnar að hrygna.
Nú er það svor að skilyrði
fyrir klaki og uppvexti ungviðis
eru mikið betri i Bakkaá heldur
en í Fnjóskánni uppi í Bleiks-
mýrardal. í Bakkaá mun vera
lítill ísruðningur. En aftur á
rnóti er þar mikill gróður. Alt
öðru máli er að gegna i Fnjósk-
ánni, þar er minni gróður og
meiri ísruðningur á vetrum.
Bleikjurnar, sem nú eru í
Bakkaá. eru allar aldar upp fyr-
ir neðan Laufásfossa. Stofninn.
sem elst upp af hrognum frá
sumrinu 1937, er ekki svipað
því kominn upp ennþá. Hans
gætir ekki fyr en í fyrsta lagi
1943.
Það sem Mr. Fortescue furð-
aði sig mest á, var, að bleikjur,
sem hafa leitað upp í Fnjóská,
frá upþeldisstöðvum sínum,
skuli einmitt fyrst og fremst
fara í Bakkaá, þar sem skilyrðin
«ru bezt, frekar en fram eftir
Unjóská á Bleiksmýrardal. Rétt
eins og “blessuð skepnan skilji,”
eins og þar stendur, að henni sé
I»ezt borgið í Bakkaánni.
En úr því þar er svo mikið
af sjórunninni bleikju, til að
grundvalla hinn nýja bleikju-
stofn í ánni, telur Mr. Fortescue
alveg tvimælalaust, að Fnjóská
verði, er fram líða stundir, bezta
bleikjuá landsins.(Mbl.ll. sept.)
AÐ LEIKSLOKUM
Eftir Jón halta.
Skammrar hvildar nú eg naut
naumast varð að bótum,
gengið hef eg grýtta braut
með götuga skó á fótum.
Það sér enginn, þó að eg
þreytist að iraerkjalínum
ef drýpur ei blóð á vondan veg
úr veikum fótum minum.
Hvort eg fer um fold eða sjó
frá jþvi greini’ án tafar:
eg mun aklrei skifta’ um skó
á skeiði lífs til grafar.
Ef heimurinn á mér eitthvað hjá
annað má ei sýna
blóðuga ykkur bendi eg á
barnaskóna mína.
— (Samtíðin).
--------V--------
ÞEIR VITRU SÖGÐU:
Laradbúnaðinum liggur líf við
að losna við að nýta lélegustu
engjarnar og mirastt ræktuðu tún-
in. Heyfengurinn má þó ekki
minka. f stað þess, sem hætt er
að nýta, eiga aðalilega að koma
vel ræktuð, vélunnin tún, svo
senn hvað líður verði allur hey-
fengur tekinn af vélfærum vel
ræktuðum túnum og vélfærum,
arðvænlegum engjum. Þessu
marki verður ekki náð í skjótri
svipan, en víða er nú sótt-að þvi
með drjúgum tökum. Það, sem
við túnræktarmennirnir teljum
mesit um vert í þeirri sókn, er, að
vönduð túnrækt skipi allsstaðar
þann fylsta sess, sem henni ber,
samkvæmt skilyrðum og stað-
háttum og að í því sé miðað við
meira en stundarhag einstakling-
anna. -— Á-rni G. Eylands (í Bún-
aðarritinu 1932).
Það eru til þrir dyggir vinir:
gömul eiginkona, gamall hund-
ur og handbærir peningar. — fí.
Franklin.
Mér er það óskiljanlegt, að
jöfnuður þurfi endilega að vera
í því fólginn, að allir verði jafn-
miklir dónar. Má ekki láta hann
njóta sín alveg eins með hinu,
að allir reyni að vera jafnmikil
prúðmenni. — G. K. Chesterton.
Kurteisin er ein af þeim dygð-
um, sem raútimamönnum þykir
minna til koma en forfeðrum
þeirra. — Sigur&ur Nordal.
—(Samtíðin).
-------V--------
Geðbilaðir
þjóðhöfóingjar
Þegar þjóðhöfðingjar hafa ein-
ræðisvald yfir miljónum manna,
þá hefir það gefist misjafnlega,
frá fyrstu byrjun mannkynssög-
unnar og alt frarn á vora daga.
Það má telja þær þjóðir sælar,
sem hafa átt og eiga því láni að
ifagna að eiga vel ihnrætta og
and'lega heilbrigða þjóðleiðtoga.
En þessir einvaldar hafa stund-
um gert þær kröfur til þeirra,
sem undir þá voru og eru settir,
sem ekki samrýmast við heil-
brigt mannvit Það t. d. er sagt
frá því í Daníels spádómsbók, að
konung hinnar miklu Babiloniu
dreymdi einkennilegan spá-
draum, er olli honum áhyggju,
og heimtaði að vitringar í riki
sínu segðu hvað sig hefði dreymt
ásamt þri að ráða drauminn, og
þó honum væri tjáð, að þeirri
kröfu gætu dauðlegir menn ekki
fulhiægt, þá skipaði hann að líf-
láta þeirra tima vitrustu og beztu
menn. En Daniel gat komið i
veg fyrir það með hjálp æðri
kraftar. Þessu likt kom fyrir,
að því er bókin hermir, hvað eftir
annað; en þessi draumur er all-
inerkilegur og virðist hafa tvö-
falda merkingu. Að þvi er við
kemur konungi þessum sjálf-
um og hans volduga ríki, virðist
þýðing draumsiras bókstaflega
hafa komið fram; einnig virðist
sem táknmynd draums þessa
geti átt við lifsbraut mannkyns
jarðar vorrar i heild, frá vöggu
þess til grafar.
Að vitni sögunnar virðist svo
sem allir keisarar hins forna
Rómaveldis hafi alls ekki verið
alveg lausir við einhverja sál-
sjúkdóma, þegar litið er yfir
fortíð og nútið, virðast slík ó-
höpp oftar koma á daginn en vér
alment tökum eftir.
M. I.
--------V--------
Á FRÓNSFUNDI
Margir íslendingar — þó ekki
eins margir og skyldi — lögðu
leið sína í Goodtemplarahúsið á
Sargent Ave. mánudagskveldið
19. jan. og sátu þar fund þjóð-
ræknisdeildarinnar “Frón”. Þetta
var aðallega skemtifundur og fór
fram hið bezta. Soffanias Thor-
kelsson, forseti deildarinnar,
stýrði samkomunni með lipurð
og prýði. Eftir að hafa ávarpað
samkomugesti nokkrum hvatn-
ingarorðum, kallaði hann á Dr.
Sig. Júl. Jóhannesson, sem talaði
til fundarins af lipurð og fjöri
eins og hans er vandi á ræðu-
palli. Þá voru leikin á grammo-
fón lögin “Draumalandið” og
“Svanasöngur á heiði” sungin af
Mariu MarMkan. Næst las Páll
Hallsson upp kvæðið “Skaga-
fjörður” eftir Matth. Jochumson.
Mrs. Alma Gíslason söng því
næst þrjú lög.
Aðal-ræðumaður fundarins var
Bragi F'reymóðsson háskóla-
nemi frá Akureyri á íslandi;
fjallaði ræða hans um atvinnu-
hætti nútímans á íslandi; hann
flutti mál sitt skýrt og skilmerki-
lega; ra'ðan prýðilega samin. Að
ræðunni lokinni var sungið
“Hvað er svo glatt.”
Að öllu þessu loknu bauö
samkomustjóri fundarmönnum
að taka til máls. Árni Eggertson
skýrði fundinum frá Iþví, að í
ráði væri að halda kvöldverðar-
samsa'ti til heiðurs Walter J.
Lindal, sem nýlega hefir verið
skipaður dómari í Manitoba —
sá fyrsti af íslenzku bergi brot-
inn. Engir fleiri tóku til máls
og má vera að til grundvallar
liggi kenningin í islenzka máls-
hættinum, að fæst orð hafi
minsta ábyrgð. Viðstaddur.
THESE MATERIALS ARE
VITAL T0 WAR INDUSTRY
METALS (
RAGS
PAPER
PART1CULAKLV THOSI \
Ol IKON AND ITlll /
ND BONES
LLiUR stríðsiðnaður hefir þörf fyrir TUSKUR . . . handfylli af tuskum . . . pund af
tuskum . . . smálestir af tuskum. Og þér getið stuðlað að, að leggja þær til.
Án tuskna til þess að strjúka skerandi fitusmurningu af flugvélum, myllum, renníborum.
rennibekkjum, gætu Canadamenn, er að hergagnaframleiðslu vinna, ekki notið sín, fram-
leiðslan þorrið og viðleitni þeirra truflast.
Án tuskna rnyndi framleiðsla i sprengiefna verksmiðjum tefjast, og afköst flugvélaverksmiðja
minka, og hjðl sprengjuverksmiðjanna hægja á sér,
Fáið yður einn af þessum gamaldags tuskupokum NO PEGAR. Allra gamalla, slitinna, of
lítilla, og að öðru leyti ðnothæfra fata, er brýn þörf fyrir stríðsiðnaðinn — alt frá baðm-
ullar nærfatnaði til gamalla skyrtna og hálsbinda — frá rauðu buxunum hans afa til
setulausra strákabuxna sonarsonarins.
Petta’ eru^ raunverulegar stríðsþarfir, sem PÉR getið fullnægt. Sérhver tuska eða úrgangs-
flík í heimili yðar, skal ganga til stríðsiðnaðarins fyrir milligöngu Salvage Committee yðar
Hreinsið til, og gerið upp sakir við Hitler.
FOR COLLECTION — TELEPHONE
DON’T THROW IT AWAY
THROW IT AT HITLTRI^Z
24 202
Department of National War Services
Ott
a wa
Honourable J. T. Thorson
Minister
SKULI JOHNSON:
Guiimar’s Holmn
(Translaled from the Icelandic of Jónas Hallgrímsson)
•
Shone o’er the land the sun on summer’s way;
The silv’ry-bluish peak of Isle-Fells’ bowers
Blazoned its gold-red gleam, at close of day.
Out of the east their mighty image towers
High o’er the district; they their heads bright hold
In the fair azure fount that heaven dowers.
Cataract roaring chats with fell-friend old
O’er chasms rushing at the glacier’s root,
Where Frost and Fialar guard the hidden gold.
But these confronting, standing firm of foot,
In sable cloaks clad, Summit-mountains show;
On valley-folds a girdle green they’ve put.
With helmets polished, white as purest snow,
Over the heath-lakes azure-blue they gaze,
Whence waters fall, o’er Rang’s fair plain that flow.
There happy little peasant-homes find place,
Scattered o’er verdant plots and green-grown fields.
At North’s rim, Hecla her high heights doth raise:
^ \
Her peak shows ice; below, she fire-founts shields;
Here in dread depths, where tight-bound bonds entwine,
Death ever dwells, and his wild terrors wields,
While mirrored high in azure air there shine
The agate gables og her sombre halls.
Thence one may view a rural region fine,
Where Mark-stream in a wooded dale down falls,
And ’twixt wide banks upraises its loud voice:
Cornfields and meadows choice hear the calls.
Thence up the hillsides high a veil deploys
Glittering, on which tiny flow’rets gleam.
Yellow-clawed eagles o’er the catch rejoice,
For fish-shoals here abound in every stream.
Aloft, in swarms, flit birchwood-throstles rare
That rouse the woods with rowan-boles agleam.
Now steeds twain turn them so as forth to fare
From Lithe-end’s highest garth of goodly worth,
Whereto is borne the billows’ sound, for there,
In seasons mild, the surging knows no dearth,
As the sea rages, on the Island-Sands,
A war incessant, ageless as the earth.
Nigh the shore tarries, bound by trusty bands,
A ship well-decked; with sails on every yard,
And with beak gaping ’gainst the sea, it stands.
•
On it two brothers, urged by ill-luck hard,
Must both, though noble, leave their native shore,
For lengthy years will their return be barred,
They now must wander many strange lands o’er,
Leaving for long the friends that they hold dear:
Such was the verdict Fate had held in store.
Now on its way is borne the beaming spear
From Lithe-end lofty; forth doth Gunnar ride,
With his sharp halberd decked, and him anear,
A goodly wight, with sword blue at his side,
Across the lea lets his steed blood-red bound:
Coalbeard could plainly there by all be eyed.
Thus for a time the twain course o’er the ground,
And their swift chargers reach the river’s way:
Coalbeard keeps gazing out o’er Island-Sound;
Gunnar on Lithe-side holds his eyes alway,
And now his hero-heart can feel no dread
Of foemen’s number, nor their threats to slay.
“Ere now I saw not such fair verdure: spread
O’er pastures green, the flocks range dale and fell,
By yellow cornfields gleam the roses red.
Here I am fain for all my days to dwell,
Aye, all the days that God for me has willed;
Brother and friend,” — so tells the tale, — “Farewell!”
For Gunnar chose to bide and to be killed
Than to depart from his dear native strands,
And cruel foes, in foulest trick’ry skilled,
The noble wight enfettered in Death’s bands.
With gentle thoughts of Gunnar’s tale I’m filled,
As I still marvel on these icy sands
At ocean’s onslaughts eager to gain sway
O’er Gunnar’s holm, engeared in green array.
Where cornfields erst o’er all the plain outspread,
Now Cross-stream raging rolls down over sands;
Still see the agéd sun-kissed summits red
The stream’s strong current mar the meadow-lands;
Dwarfs have departed, mountain-trolls are dead,
Districts are dull, men droop ’neath Need’s demands:
But pow’rs unseen the humble holm watch o’er,
Where Gunnar turned his homeward way of yore.