Lögberg - 30.07.1942, Blaðsíða 6
6
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 30. JÚLÍ, 1942
Þegar eyðmörkin blómgast
II. KAPITULI
Hver var hann, tígiilegi höfðinginn? Mað-
urinn, sem honum fylgdi, virtist að vera fylgd-
arsveinn hans eða ’einkaritari. Það var þó
einkennilegt fyrir Evrópumann, að hafa aust-
rænan ritara, eins og fylgdarmaðurinn auð-
sjáanlega var. Eða ef til vildi var það ekkert
undarlegt, því hér gat að líkindum hvað eina
átt sér stað sem algeng siðvenja. En hvernig
sem í þessu lá, var auðvitað óhjákvæmilegt
annað en veita því eftirtekt hversu nákvæm-
lega þjónninn annaðist um þarfir herrá síns;
tók við réttunum frá borðstofuþjónunum, setti
þá fyrir höfðingjann og skenkti honum vínið
sem við átti. Fyrir Pauline var þetta sem
hulduleikur og henni þótti vænt um að Cherry
hafði ekki tekið eftir neinu af því.
En fyrir einhverja óviðráðanlega innri
hvöt leit hún nú aftur þvers um salinn.
“Hvað er komið yfir þig, Pauline?” sagði
Cherry óþolinmóðlega. “Þú hefir ekki hlust-
að á neitt af því sem eg hefi verið að segja
við þig. Og nú ertu aftur að verða kafrjóð.”
Er hún svo gerði sig líklega til að líta
um öxl sér, sagði Pauline í angistartón: “Nei,
nei — ekki þetta, góða!” og frænkan starði
undrandi á hana.
Pauline beit á vöruina. “Eg vil ekki að
þú starir þangað,” sagði hún til skýringar.
“Þarna við borðið er — eru fremur athugulir
gestir. Og lítir þú þangað er eg hrædd um
þeim skiljist það, að við séum að veita þeim
eftirtekt.”
En Cherry ætlaði ekki að missa af þessu
augnagamni, greip því vasaspegil sinn og brá
honum upp til þess eins og sýnast mætti að
hún athugaði eigin andlit sitt, en sagði svo
lágt:
“Eg er orðlaus — hver heldur þú hann sé?”
“Um það hefi eg enga hugmynd.” Pauline
hafði nú algerlega náð sér aftur og bætti við:
“Einhver atkvæðamaður, skyldi maður halda.”
“Ásjálegur! En ekki úr mínum flokki,”
sagði Cherry galsalega. Svo deplaði hún aug-
unum, ertnislega og bætti við: “Eg hélt þú
veittir ókunnugum mönnum aldrei nokkra
eftirtekt.”
Er þær luku máltíð sinni sáu þær í sömu
svifum standa upp frá einu borðinu manninn,
sem um morguninn hafði boðið þeim aðstoð
sína, og nálgast verustað þeirra á ný. Er
hann nú nam staðar við borð þeirra, hneigði
hann sig fjálgslega og mælti:
“Mætti eg leyfa mér að bjóða yður, heiðr- ,
uðu hefðarmeyjar, að þiggja kaffi við borðið
hjá mér? Hér í borðsalnum er mjög merkur
maður, sem yður mætti þóknast að heyra
eitthvað um.”
Eftir snuprurnar, sem hann hafði áður
orðið fyrir hjá Pauline var þessi seinni tilraun
hans um aðstoð sína jafn ósvífnislega fráleit
eins og hún var augljós. Pauline varð ham-
stola af gremju og áður en Cherry fékk nokkru
svarað, sagði hún með skærri þóttaraust: “Nei,
þakka yður fyrir, við neytum kaffisins út af
fyrir okkur.”
Þá rauf .þögnina laðandi rödd, er sagt var
rétt að baki þeim: “Fyrirgefið, en eg hygg
mér veitist sá heiður að ávarpa Miss Bassett?”
Pauline hrökk við er hún leit skyndilega
aftur fyrir sig og varð þess áskynja að sá er
nú ávarpaði þær væri einmitt maðurinn, sem
hún hugði vera arabiskan einkaritara álitlega
herramannsins við borðið gegnt þeim hins-
vegar í borðsalnum, er ienkennilega hafði
raskað hugarró hennar.
“Já —” stamaði hún feimnislega.
Maðurinn hneigði sig virðulega og mælti
enn: “Hans hágöfgi, Sir Abdel Amin-Razam
Pasha, sendir virðulega kveðju sína og telur
sér það mikinn heiður og til ánægju ef yður
heiðursmeyjum þóknaðist að þiggja kaffi með
Madame Aziz Razam, frænku sinni, í hans
cigin setuklefa. hér á lestinni. Hans hágöfgi
biður þess einnig getið, að Mrs. Henry Bassett
hafi sagt við hann að dóttir hennar kæmi
að líkindum með þessari lest, og beðið hann
að ná kynningu af yður.”
Pauline sagði: “Kæra þökk — Miss Cherry
Bassett, frænka mín hérna — er dóttir Mrs.
Bassett.”
Og nú tók Sherry sjálf til sinna ráða: “Við
hefðum yndi af þessu,” sagði hún. “Tökum
dýrmætu boði hans hágöfgis með þökkum.”
Augu hennar voru nú þrungin tindrandi glettn-
issvip, er hún leit til Pauline.
“Gerið þá svo vel heiðruðu frænkur, að
fylgjast með mér,” sagði sendiboðinn.
Þær risu þegar á fætur úr sætum sínum
við borðið. Og er þær litu yfir að hinu borð-
inu sat enginn við það — að því er snerti
herramanninn, þá var hann horfinn skyndi-
lega allur á burt þaðan, eins og þó hann hefði
aldrei staðnæmst þar.
Er þær gengu yfr pallana frá einum vagn-
inum til annars, hvíslaði Cherry í eyra
Pauline: “Hvílíkur happafengur, sæta frænka!
Það má treysta mömmu til að ná kynnum við
rétta stétt fólksins hér. Eg hygg við hefðum
átt að geta ímyndað okkur hann sem aust-
rænan stórhöfðingja!”
Innfæddan Egypta! Já, Pauline fanst nú
hún hefði vel átt að geta gert sér ljósa grein
fyrir því.
Þau gengu all-langan spöl aftur um lest-
ina áður en leiðsögumaðurinn opnaði hurðina
að skrautlegri setustofu í einkavagni herra
síns. Og Pauline fann sig nú í annað sinn
horfa inn í hin dökku augu Abdel Amin-
Razam. Þrátt fyrir hinn bleika andlitsblæ hans,
átti hún enn bágt' með að átta sig á því að
hann ekki væri Evrópumaður.
Þegar svo ritarinn stundi mjúklega upp
nokkrum afsökunarorðum um leið og ' hann
fjarlægði sig, drógst athygli Pauline að kven-
manni — sem naumast Virtist meira en ungl-
ingur — sitjandi á stóli, er herramaðurinn stóð
við hliðina á. Þetta var fölleit ung kona,
klædd hæstmóðins hvítum fatnaði af lýtalausri
Parísargerð.
Húsráðandinn leit til Cherry með skyndi-
brosi, sem leiftraði á öllu andliti hans, en það
var Pauline, sem hann ávarpaði.
“Eg vona að þér fyrirgefið þessa fremur
óvenjulegu viðkynning,” sagði hann á lýta-
lausri ensku, sem ekki hinn allra minsti út-
lendings hreimur lýsti sér í. “Eg lofaði Mrs.
Bassett að ef svo vildi til að við ferðuðumst á
sömu lestinni og eitthvað væri það er þér þörfn-
uðust aðstoðar við, skyldi eg láta yður hana
í té. Leyfið mér að kynna yður frænku minni
— Mamade Razam.”
Þau settust nú öll að dagsklefa borðinu,
þar sem stofuþjónninn, léttstígur og þögull
Arabi, tilreiddi kaffihófið.
Cherry leit ófeimnum ögrunaraugum til
húsbóndans. “Hvernig í ósköpunum vissuð
þér að þetta værum við?” spurði hún.
“Eg hefi mína aðferð til að komast eftir
slíku — þegar eg þarf þess, og stundum enda
að þarflausu,” svaraði hann henni. “Það var
þó mjög auðvelt núna, — þið eruð einu tvær
ensku stúlkurnar, sem saman ferðist á þess-
ari lest, og — á farangri ykkar eru nöfnin
skráð.”
Hann taldi ekki nauðsynlegt að skýra nú
frá því, að hann hefði alls ekki ásett sér að
leggja sig fram um að sýna dóttur Gertrude
Bassetts, á heimleið úr skóla, nein sérstök virð-
ingarmerki — að hann hefði í raun og veru,
ætlað sér að láta hrygð sína í ljós út af því að
hann hefði ekki náð að hafa upp á henni. En
er hann þá alt í einu hafði heyrt óminn af
skærum ungmeyjar hlátri og séð stúlkuna,
hefði honum hugkvæmst, að ef til vildi væri
það ómaksvert að ná samfundi hennar. Að
minsta kosti teldi hann það þá óviðurkvæmi-
legt að þessar tvær stúlkur væri þarna á ferð
einar síns liðs, og er hann svo kom auga á
manninn, sem við þær ræddi, sannfærðist
enn betur um þetta. Það myndi hafa valdið
undrunar hjá Pauline, hefði henni skilist, að
meðan maðurinn við borðið gagnvart þeim
neytti matar síns, án þess að gefa fólkinu um-
hverfis sig nokkurn minsta gaum, gæti hafa
tekið eftir öllu, sem fram fór við þeirra borð.
Hann hefði tekið eftir vandræðaþrungnum
gremjuorðum hennar og þá ekki hikað eitt
augnablik við að senda þeim aðstoð sína. Og
meðan hann nú ræddi við Cherry, var það
eiginlega eldri stúlkan, sem vakti aðdáun hans.
En það lokkasafn og hvílík augu! Hið fyr-
nefnda glóandi, sem nýr koparpeningur, og
augnaliturinn líkari blæbrigðum enskrar fjólu
en hann mintist að hafa nokkru sinni áður
litið í ungmeyjar ásjónu. Og samkvæmt því,
er Madame Gertrude hafði talað, skildist hon-
um að dóttir hennar ferðaðist í umsjá eldri
frænku sinnar, er hann hugði vera myndi
svipuð því sem við mætti búast í nánum ættar-
tengslum við hinn lofsverða mann, fornfræða-
prófessorinn. Ekki þó svo að hann hefði mis-
þóknun á prófessornum — í raun og veru geðj -
aðist honum hann miklu betur heldur en hin
kæna frúv hans, sem svo iðin var í að feta sig
upp eftir samkvæmiströppum heldra fólksins.
Það snerti við háðskendum kímnisstreng, sem
sjaldan lét á sér bæra hjá honum. Madame
Gertrude átti vissulega einhverri þrautraun
cftir að mæta.
Cherry litla var ásjálegur unglingur. En
hin unga Pauline—? Og yndislegi roðablærinn,
sem svo mjúklega breiddist um andlit henni
þegar hún var ávörpuð.
1
i
MIKILVÆG TÍMAMÓT í SÖGU
ÍSLANDS
Árið 1874 olli slraumhvörfum í sögu Islands. hins frjálsa og
óháða ríkis, sem nú er þýðingarmikið varnarvirki í barátlu
Sameinuðu þjóðanna; það kemur einnig við sögu íslenzkra
nýbyggja í þessu landi; með umbóta stjórnarskránni, veilti
konungur Danmerkur það ár, íslandi fullkomið löggjafarvald.
Og þetta sama ár komu fyrstu, íslenzku frumherjarnir til
Canada; þá voru þeim trygð samskonar borgaraleg réltindi,
og aðrir þegnar Canada nutu; sá sátlmáli var haldinn af hálfu
beggja aðilja. íslendingar lögðu fram með árvekni sinni,
iðju og næmum skilningi á þegnréttindum sínum, mikilvægt
menningartillag til hins nýja kjörlands.
í styrjöldinni miklu frá 1914—18, tók fjöldi hinna nýju borg-
ara af íslenzkum siofni, þátt í orustum í Frakklandi og í
Flanders; létu margir þeirra þar líf sitt í hinni miklu baráttu
gegn áþján og ofbeldi.. Ekkeri fólk í heimi hefir sterkari trú
á mannlegu frelsi og frjálsum mannfélagsstofnunum, en ís-
lendingar. Og þegar á árinu 874, komu þeir á fót hjá sér
viturlegum lögum, sem vernduðu frumburðarétt hins frjáls-
borna manns, málfrelsi og önnur réttindi, ásamt því að hrinda
í framkvæmd kviðdóms fyrirkomulaginu.
Um þessar mundir halda íslendingar sinn árlega þjóðminning-
ardag, og skýrist þá að sjálfsögðu fyrir þeim, engu síður en
fyrir öðrum, sú djúpa alvara, sem lýðfrelsisþjóðirnar horfast
í augu við í baráttu þeirra gegn ofstopa möndulveldanna; í
þessu felst lögeggjan til allra þegna þessa lands um aukin
áiök unz yfir lýkur með fullum sigri á vora hlið. Margir
af hinni yngri kynslóð hafa innritast í canadiskar varnar-
sveitir; til allra hinna er skorin upp herör á þessum háska-
tímum um aukið þol, aukna framleiðslu fæðutegunda og það
alt annað, sem nauðsynlegt er til sigurs.
Með tilliti til hins árlega þjóðminningardags, telur landbúnað-
arráðuneyti sambandsstjórnarinnar sér það óblandið ánægju-
efni, að geta þakkað fólkinu, sem hér býr, og fætt var á
íslandi. og þeim, sem hér eru fæddir af íslenzkum stofni, hið
mikilvæga tillag í þágu hins canadiska landbúnaðar.
DEPARTMENT
OF AGRICULTURE
/
HON. JAMES G. GARDINER,
Minister
DR. G. S. H. BARTON,
Deputy Minister