Lögberg - 24.12.1942, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 24. DESEMBER, 1942
Æfiminning
Mrs. Gunnvör Hallson.
Sælir eru hógværir, því þeir
munu landið erfa.
Sælir eru þeir, sem hungra og
þyrstir eftir réttlætinu, því
að þeir munu saddir verða.
Sælir eru miskunsamir, því að
þeim mun miskunað verða.
Sælir eru hjartahreinir, því að
þeir munu Guð sjá.
Matteus, 5:5-8.
Þess hefir áður verið getið
í Lögbergi, að föstudaginn 8.
maí þessa árs dó hefðarkonan
Gunnvör Baldvinsdóttir Hallsor.
á heimili dóttur sinnar, frú
Guðrúnar Gladu að Blaine í
Washingtonríki, tæplega 92. ára
að aldri.
Gunnvör sál. var fædd í Málm
ey í Skagafirði þann 23. júní
1850. Hún var dóttir þeirra
hjóna Baldvins Jónssonar og
Guðrúnar Björnsdóttur, sem
sagt er að búið hafi góðu búi
í Málmey, og voru þau hjón
bæði af góðum norðlenskum
ættum. Gunnvör átti einn bróð-
ur Baldvin að nafni og eina
systir Guðrúnu, eru þau bæðí
dáin heima á íslandi.
Gunnvör sál. ólst upp í for-
eldrahúsum, en ung að aldri
giftist hún Jóni Arngrímssyni,
druknaði hann heima á íslandi
eftir tæplega tveggja ára hjóna-
band, þau át'tu saman eitt barn
sem dó í æsku.
Seinni maður Gunnvöru var
Pétur Hallson, giftist hún hon-
um árið 1879, bjuggu þau á ís-
landi þar til árið 1883 að þau
brugðu búi og fluttust til Vest-
urheims, þau settust að í Hall-
sons bygðinni, N. D. og bjuggu
þar í 7 ár. Þá fluttu þau til
Lundarbygðarinnar í Manitoba,
Canada, og bjuggu þar í 24 ár.
Árið 1914 brugðu þau búi í
Lundarbygðinni og fluttu vest-
ur á Kyrrahafsströnd, settust
að í Blaine, Washington, og
bjuggu þar sem eftir var æfinn-
ar. Árið 1919 misti Gunnvör
mann sinn, en eftir það dvaldi
hún að mestu eða öllu leyti hjá
börnum sínum í Blaine bæ.
Gunnvöru og Pétri varð 6
barna auðið, einn dreng og 5
dætur, tvær dæturnar dóu í
æsku en sonurinn og þrjár dæt-
urnar lifa móður sína, eru þau
Jóhanna, nú Mrs. Broun bú-
sett í Nevada. Jóhann Pétur og
Guðrún Gladu, bæði í Blaine,
Wash. og Kristiana, nú Mrs.
Oddson, búandi í Bellingham,
Wash. Öll eru þau hin mSnn-
vænlegustu, og mestu myndar-
börn.
Gunnvör lifði það að verða
bæði amma og langamma, og
lifa hana 7 barnabörn og 7
barnabarnabörn. Einnig lifir
hana fóstursonur, Percy Missi-
ean að nafni, giftur maður og
býr í Bellingham, myndarmað-
ur hinn mesti, hún gekk hon-
um í móðurstað, mentaði hann
og lét hann njóta hinna sömu
gæða og sín eigin börn.
Frú Gunnvör Hallson var
myndarkona hin mesta, tíguleg
að vallarsýn, tignarleg og prúð
í allri framkomu, hún var hóg-
vær í tali, með kristilegan og
kærleiksríkan blæ í öllum til-
svörum, hún þekkti ekkert vont
í neinuum, en talaði vel um
alla, og trúði því að Drottinn
væri altaf að laða og leita mann-
annabörn til betrunar og bless-
unar, og að alt mundi snúast til
blessunar um síðir.
Hún kendi börnum sínum hin-
ar guðdómlegu íslenzku bænir
og brýndi fyrir þeim sannan
guðsótta, hún lagði mikla á-
herzlu á það að lifa rétt. Hún
var, sem maður segir guðhrædd
og guðelskandi kona.
Hún var fjarska bókhneigð
manneskja og las afar mikið
énda stál minnug og víða heima,
hún las gleraugnalaust þar til
hún var níræð og að mestu
leyti fram í andlátið, hún elsk-
aði söng enda góð söngkona
sjálf, hún var hagyrðingur góð-
ur, og mun vera nokkuð af
ljóðum til, sem hún orti, en alt
er það andlegs efnis, hún var
heittrúuð lútersk kona en las
allar þær trúarbækur er hún
gat fengið. Hún lagði sérstaka
ástundun á það að kenna börn-
um sínum bæði að lesa og skrifa
íslenzku, því hún var ram ís-
lenzk í anda. Hún átti marga
góða og trúa vini, enda var hún
mjög vel liðin manneskja.
Nokkuð af hinum síðustu ár-
um æfinnar, dvaldi Gunnvör að
mestu leyti hjá tengdadóttur
sinni Mrs. John Hallson í Blaine
enda var Mrs. Hallson mjög góð
hinni öldruðu tengdamóður
sinni og þótti frú Gunnvöru sér-
staklega vænt um tengdadóttir
sína, en þegar kvöld hins langa
æfidags nálgaðist þá óskaði
Gunnvör sál. eftir að mega
dvelja síðustu æfistundirnar
hjá dóttur sinni Mrs. Guðrúnu
Gladu, sem einnig býr í Blaine
og heldur uppi heimili fyrir
aldrað fólk, hefir Mrs. Gladu
starfrækt það heimili í mörg
ár upp á sínar eigin spítur og
gjörir það með hinni mestu
snild. Mun því hvergi heppi-
legri dvalarstaður hér á strönd-
inni fyrir hið aldraða íslenzka
fólk en hjá Mrs. Gladu.
Frú Gunnvör Baldvinsdóttir
Hallson, er nú sæl í orðsins
fylstu merkingu, því hún var
hógvær og hefir þess vegna
erft landið lifandá þar sem
frelsarinn Jesús Kristur hefir
búið þeim stað er hann elskar.
Hún var hungruð og þyrst
eftir því réttlæti, sem fæst fyr-
ir trú á Krist, þess vegna hefir
hún nú södd hinna mörgu líf-
daga fengið svölun hjá lifandi
Guði. Hún var miskunsöm við
aðra, þess vegna hefir henni nú
verið miskunað með hinu eilífa
og himneska frelsi Guðsbarna.
Hennar hjarta var hreint,
vegna sannrar guðrækni og
kristilegrar trúmensku, hún var
því helguð guði sínum og hefir
nú séð hann auglitis til aug-
litis þar sem hún nú fagnar
með herskörum hinnar eilífu
tilveru heima hjá Guði.
Gunnvör sál. var jarðsungin
mánudaginn 11. maí 1942 frá
Lútersku kirkjunni í Blaine,
Wash. kl. 2 e. h. að viðstöddu
fjölmenni. Sá sem þessar línur
ritar talaði yfir líkbörum hinn-
ar látnu og jós hana moldu. að-
stoðaður af Rev. L. Stewart.
Drottinn blessi hennar minn-
ingu.
G. P. J.
Mrs. Guðbjörg Jónasson
landnámskona.
Dánarfregn hennar birtist í
Lögbergi á síðastliðnum vetri:
fáein minningarorð um hana
birtast að þessu sinni — og eiga
að verða samferða stuttri minn-
ingargrein um son hennar Jónas
Magnússon, bónda að Ósi við
Riverton, Man.
Guðbjörð Marteinsdóttir Jón-
asson var fædd að Skriðustekk
í Breiðdal, S.-Múlasýslu 15. sept.
1852. Foreldrak- hennar voru
Marteinn Jónsson og Sigríður
Einarsdóttir, var Einar móður-
faðir Guðbjargar bóndi á Stóra-
steinsvaði í Hjaltastaðaþinghá,
Gíslason, bróðir Þorvarðar Gísla
sonar stórbónda á Höskulds-
stöðum í Breiðdal, sem var
mjög afkomendaríkur austur
þar; þótt ekki kunni eg þær
ættir að rekja; hygg þó að
,Cand Eiríkur Magnússon, M. A.
í Cambridge og dr. Stefán
Einarsson í Baltimore, munu af
þeim ættlegg komnir vera.
Meðal systkyna Guðbjargar,
sem til fullorðins ára komust
voru Guðmundur Marteinsson
landnámsmaður að Garði í
Fljótsbygð, í Nýja-Jslandi, Helga
kona Einars Eiríkssonar fyrrum
við Akra, N. Dak. og Kristín
kona Björns Eiríkssonar bónda
að Höskuldsstaðaseli í Breiðdal
í S.-Múlasýslu.
Þann 5. júní 1873, gekk hún
að eiga Magnús Jónasson, frá
Höskuldsstaðaseli, og reistu þau
bú og bjuggu að Höskuldstaða-
seli í 5 ár. Árið 1878 fluttu þau
til Vesturheims og settust að í
Nýja-lslandi. Magnús var son-
ur Jónasar Magnússonar og Ing-
veldar Þorvarðardóttur, voru
þau því þremenningar að frænd-
semi. — Er hingað kom fluttu
þau fyrst að Nesi, siðar að
Garði, en síðast að Skrúðsmýn;
þá dvöldu þau í Winnipeg um
hríð, en fluttu svo til Nýja-
íslands á ný, og bjuggu á Greni-
mörk frá 1882—1905. Þá námu
þau land í hinni nýju Víðis-
bygð, áttu þau þar heima til
æfiloka. Höfðu þau tvisvar stofn
að til landnáms í hinu vestræna
fósturlandi. — Magnús dó 16.
nóv. 1930; átti Guðbjörg eftir
það heima hjá Þorsteini bónda
Kristjánssyni og Sigríði Lárus-
dóttur Sölvasonar konu hans, er
var fósturdóttir Jónassons hjón-
anna. Hjá þeim átti hún indæla
elli, þar andaðist hún þann 28.
janúar 1942, eftir stutta legu,
fór útför hennar fram þann 31.
janúar, var hún’lögð til hvíldar
í Víðisgrafreit við hlið manns
síns, er hún hafði svo dyggilega
stutt, og staðið við hliðina á í
57 ár. Hún var jarðsungin af
sóknarprestinum séra B. A.
Bjarnasyni; — birtist dánarfregn
hennar í Lögbergi stuttu síðar.
Börn hjónanna á Grenimörk
eru hér talin:
Jónas, bóndi að Ósi, við ís-
lendingafljót, kvæntur Stefaníu
Bjarnfríði Lárusdóttir Björns-
sonar, Jónas dó 16. nóv. 1942.
Sigríður, dó barn að aldri.
Mðrteinn, póstafgreiðslumað-
ur, Árborg, Man., kvæntur Þor-
björgu Finnbogadóttir Finnboga
sonar.
Jóhanna Guðrún, dó um tví-
tugsaldur.
Haraldur, dó ungbarn.
Fósturdóttir þeirra er Sig-
ríður kona Þorsteins bónda
Kristjánssonar í Víðisbygð,
fyrrnefnd.
Guðbjörg var úr hópi frum-
landnámsfólks íslendinga í
Nýja-íslandi, eða svo má þaö
telja, þótt ekki kæmu þau hjón-
in hingað til lands, fyr en 1878;
en þá voru nokkur eyktarmót
í sögu landnámsins; brottflutn-
ingur úr nýlendunni var þá í
undirbúningi, vatnsflóð og sjúk-
dómsstríð, óánægja með hið af-
skekta hérað var ofarlega í hug-
um margra — svo á árunum
fyrir 1880, rétt um það leyti er
þau Guðbjörg og Magnús komu,
mun segja mega að héraðsbúar
voru að ganga í gegnum sínar
sárustu eldraunir. Munu þær og
hafa hart að þeim gengið. Um
sum hin fyrstu ár er þau dvöldu
hér ríkti atvinnuleysi mikið,
svo lítt var unnt fyrir karl-
menn að fá atvinnu. Um mörg
hin fyrri ár tíðkaðist það að
konur og stúlkur úr lýlendunni
leituðu til Winnipeg, stóð þeirn
opin atvinna í vistum; þótt lítt
væri hún launuð. Að sögn lezta
fólks var það all-títt á þeim
árum að fólk gekk alla leið til
Winnipeg í atvinnuleit, yfir 80
mílna veg. — Um sum fyrri
árin er þau dvöldu í Breiðuvík
mun Guðbjörg hafa verið í hópi
þeirra húsmæðra er þannig
lögðu sitt ítrasta til, að greiða
fram úr fátækt og vandræðum
er flestir áttu við að stríða. Sýn-
ir það ljóslega þann kjark og
dug íslenzku landnámskvenn-
mannanna, hverra stríð var, að
öllu athuguðu, enn nú tilfinnan-
legra en karlmannanna; sjaldan,
ef nokkru sinni, í hinni löngu
sögu íslenzku þjóðarinnar gekk
fólk í gegnum slíka eldvígslu,
sem á landnámsárunum fyrr —
og síðar; þurfti mikið líkams-
þrek og sálarstyrk til að þola
þá raun, og standast það próf,
er eldraunir þessara löngu liðnu
tíma höfðu að færa.
En Guðbjörg á Grenimörk
hafði mikið og gott veganesti
að vöggugjöf þegið; áræði til
athafna, praktíska og hagvirka
hönd, og hugarstyrk, er óx við
að mæta þungum róðri lífsnis.
Hún var kona gædd miklum og
góðum hæfileikum, er voru af-
farasælir en yfirlætislausir;
festa ,í vilja og áformunarheil-
steypt skap, samfara langsýnni
greind og góðum skilningi,
gerðu hana ógleimanlega ást-
vinum hennar og öllum þeim
er lærðu að þekkja hana.
Þau hjón voru affarasælt og
ágætt stuðningsfólk kristilegrar
safnaðarstarfsemi; einnig á þess-
um fyrstu löngu liðnu árum í
Breiðavík, vann hún af mikilli
dygð og áræði í kvennfélagi
bygðar sinnar, þannig mun hún
jafnan starfað hafa. Aldurhnig-
in var hún, er kynning okkar
hófst, — þá búsett í Víðisbygð,
alt hið andlega bar hún mjög
fyrir brjósti, og unni því af al-
hug til æfiloka. Vert er og að
geta þess, að um langá hríð
stundaði hún ljósmóðurstörf, og
þótti farast þau mjög vel úr
hendi. — Voru þau, eins og öll
öll ferðalög voru vegleysum háð,
störf í þeirri líð, unnin undir
erfiðum kringumstæðum, þegar
og eini vegur til að ferðast á
landi var sá að fara gangandi,
eða þá eftir Winnipeg-vatni, er
um lengri ferðir var að ræða.
Guðbjörg lifir í minni eftir-
skildra ástvina sinna, sem ein-
huga og þróttlunduð kona hvað
helzt sem að höndum bar, er
var trú öllum þeim málefnupn
er hún unnf og lét sig skifta,
ávalt reiðubúin til að fórna
sjálfri sér í þarfir þess er hún
unni. Hún var kona mjög starf-
söm og innrætti börnum sín-
um • þá helgu skyldu að nota
tímann vel. Hún var mjög fram-
takssöm og úrræðagóð í fátækt
og þröngum kjörum fyrri tíma.
Virtist hún hafa nærri óbilandi
starfsþol til hinztu æfistunda.
Bókhneigð var hún, þótt lengst
æfinnar gæfist lítil tækifæri til
lesturs. Lærði hún að lesa ensk-
ar bækur og hafði góð not af
lestri þeirra, mun það hafa verið
fremur fágætt meðal land-
námskvenna. Fremur var hún
sein til vina, en vinföst og trygg
þar sem hún tók því. Mjög vai
hún skemtin í samtali, fróð, og
ánægja við hana að tala eina
eða í fámenni, en væru margir
samankomnir lagði hún fátt til
mála. Dul og fáorð að eðlisfari,
sagði hún þó jafnan hispurs-
laust meiningu sína hver sem í
hlut átti.
Eins og kunnugt er voru börn
Grenimerkurhjóna vel gefin og
synir þeirra Jónas og Marteinn
óvenjulega vel gefnir, gáfaðir og
námfúsir. Ljúfasti draumur Guð
bjargar var að hlynna að mennt-
un þeirra, voru það henni bitur
og sár vonbrigði að ástæður
leyfðu það ekki; sýndi hún þar,
sem í hvívetna, hin sönnu ein-
kenni góðrar móður, er vill
leggja alt í sölurnar til þess að
greiða braut barna sinna, í þá
átt, er hæfileikar þeirra stefndu
til. Hún var hjartfólgin börn-
um sínum, fósturdóttur, tengda-
dætrum og vinum; mátti með
sanni segja, að elli hennar var
eins björt og ellin getur verið.
Man eg eftir því hve fróðlegt
var að eiga tal við hana; minn-
ið var traust, skilgreining at-
burða frá langri æfi hennar ljós
og athugul; traustið á alföður
lífsins grundvallað í bjartri trú
er hafði verið ljós á vegum
hennar. Geymi ’eg mynd af
henni háaldraðri, mér í huga er
seint mun firnast; hin fyrri er
af henni frá þessum kynningar-
árum, er hún, í hlýja aftan æfi-
dags síns, naut sín svo vel á
heimili fósturdóttur sinnar, og
manns hennar, sat umkringd
af efnilegum börnum þeirra, og
var óþreytandi að fræða þau
og segja þeim fagrar sögur úr
heilagri ritningu, veitti þeim til-
sögn í lestri íslenzks máls, og
miðlaði þeim af svo mörgu fögru
er hugur hennar bjó yfir. En
unun í elli hennar, sem á und-
angenginni æfi, var að gleðja
aðra, og láta birta til á eðli-
legan og affærasælan hátt, í
hugum þeirra er urðu á leið
hennar. Hin minningin um hana
er frá efstu æfiárum hennar er
hún, þá háöldruð gekk að borði
drottins í síðasta sinn — er eg
til man — ásamt ungum dætrum
fósturdóttur sinnar; virtist mér
dýrleg birta ljóma upp andlit
hennar, innri fegurð lýsti sér í
ásjónu hennar, sigrandi trú á
gæzku og náð drottins er hafði
verið henni Ijós á leið — og lýsti
henni upp á sigurhæðir langr-
ar æfi — og varpaði bjarma
sínum inn á eilífðarlandið, er
óðum nálgaðist. Um hana mátti
með öllum sanni heimfæra hin
fögru orð Steingríms Thorsteins-
sonar skálds:
“Fögur sál er ávalt ung,
undir silfurhærum.”
Guð blessi minningu hennar,
hún lifir í þakklátu minni ást-
vina hennar og vina.
S. Ólafsson.
Frú Anna Benedikts-
dóttir, Sigtryg
Dáin 26. nóv. 1942.
Anna heitin var fædd 25.
des. 1850 að Mosfelli í Svína-
dal í Húnavatnssýslu. Foreldr-
ar hennalr voru þau hiónin
Benedikt Jónsson frá Steiná í
Húnavatnssýslu og Kristín
Kristjánsdóttir frá Stóradal í
sömu sýslu, systir séra Bene-
dikts Kristjánssonar á Grenj-
aðarstað í S.-Þingeyjarsýslu.
Hún giftist 1878 Sigtryggi Krist-
jánssyni í Kasthvammi í S-
þingeyjarsýslu. Þau fluttust frá
íslandi árið 1907 og settust að
í Blaine, Wash. Árið 1909 fluttu
þau til Seattle í sama ríki, en
1927 til San Francisco, Calif.
Þar dó Sigíryggur 8. maí 1936.
Þau eignuðust 4 börn og 1
barnabarn, öll á lífi. Eru börn-
in þessi: Regína, Benedikt, Ás-
kell og Ragnar E. Ragnar og
Regina, bæði gift.
Var hin látna búin að vera
við bilaða heilsu síðan í febr.
1940. Þá meiddi hún sig í ann-
ari hendi í þvottavindu. Við
þetta bættist svo vond gigt,
sem olli henni mikilla þrauta.
öðru hvoru til æfiloka. Fékk
hún loks hvíld á þakklætisdag-
inn þ. 26. nóv. kl. 3,40 e. h.
Hún var þakklát þegar hún
vissi að lausnarstundin nálg-
aðist, hún skildi við þjáningar-
laust skömmu eftir að hún
hafði sagt við elstu börnin sín,
sem hjá henni voru: “Nú verð-
ur ekki biðin löng.” Undirrit-
aður, sem framkvæmdi útfarar-
athöfnina á íslenzku, fór að
heimsækja hana, en þegar hann
kom hafði hún hvatt hálfum
tíma fyr.
Hún var lögð til hvíldar i
Cypress Lawn grafreitnum í
San Francisco. Heimilisfang
fjölskyldunnar er 570 Ramsell
St. í borginni. Biður hún blöð-
in á íslandi að birta dánar-
fregnina.
S. O. Thorlaksson
Frá Hecla P. 0.
Herra ritstjóri
Einar P. Jónsson.
Hér með læt eg fylgja þriggja
stefa gátuna hans Finnboga
Hjálmarssonar og ráðningu
hennar, og bið þig að gera svo
vel að gefa mér rúm í blaði
þínu.
Stefin eru svona.
Vinnumaðurinn vildi fá,
Verkalau sín bónda hjá.
Sá eg fljúa fugla þrjá,
förum út og veiðum þá.
í alin legg eg andir tvær,
álftin jöfn við fjórar þær,
Titlingana tíu nær,
tók eg fyrir alinin í gær.
* »
Af fuglakyni þessu þá,
til þrjátíu álna reikna má.
Þó vil eg ekki fleiri fá,
en fuglar og álnir standist á.
Ráðning.
14 álftir gera 28 álnir, og þa
vantar 2 álnirnar og 16 fuglana.
— 15 smáfuglar og 1 önd gerir
2 álnir — og þá eru komnir 30
fuglar og 30 álnir, eins og stend-
ur í stefunum.
Með vinsemd og virðing.
Ingólfur Pálsson
FARÞEGAR MEÐ SÍÐUSTU
FERÐ GOÐAFOSS
TIL NEW-VORK.
Hr. Hafliði Magnússon, stú-
dent, Hr. Jóhann Jakobsson,
stúdent. Frk. Elinborg Thoraren-
sen, stúdent. Frk. Soffía S. O.
Axelsdóttir, stúdent. Hr. Garðar
Þorsteinsson, verzlunarmaður.
Hr. Agnar Bogascfn, stúdent.
Hr. Einar Eyfells, stúdent. Hr.
Grímur Thorberg, stúdent. Hr.
Stefán Linnet, stúdent. Hr.
Ingibergur Lövdal, stúdent. Hr.
Halldór Laxdal.
'Vrvmvywmw»vctwm'vvvvv>yT''r'VTvyTVTWCTVX
\erzlunarskola
NÁMSSKEIÐ
Það borgar sig fyrir yður
að 1 eita upplýsinga á
skrifátofu Lögbergs, við-
víkjandi námsskeiðum
við beztu verzlunarskól-
ana í Winnipeg ....
Veitið þessu athygli f
nú þegar*
'*A*AWAWMW.*MWA*A>VAAA*AM*.‘>M*MWy