Lögberg - 21.01.1943, Blaðsíða 8

8
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 21. JANÚAR, 1943.
V.
Ur borg og bygð
MATREIÐSLUBÓK
Kvenfélags Fyrsta lúterska
safnaðar í Winnipeg. Pantanir
sendist til: Mrs. E. W. Perry,
723 Warsaw Ave.; Mrs. E. S.
Feidsted, 525 Dominion Street.
Verð $1.00. Burðargjald 5c.
•f ♦ -t-
Séra Valdimar J. Eylands,
preslur Fyrsta Lúterska safn
aðar í Winnipeg flytur stutt
erindi við morgunguðsþjónustur
sem sendar verða út yfir CBC
útvarpskerfið, næstu viku 25.—
30. janúar. í sléltufylkjunum og
Dakota heyrist þetta bezl frá
stöðinni Watrous, Sask., 550
KCS. Tíminn er: 9,45 CDT eða
8,45 MST.
♦
♦ ♦ ♦
Tuttugasta og fjórða ársþing
Þjóðræknisfélags Islendinga í
Vesturheimi verður haldið í
Winnipeg dagana 23., 24., og 25.
febrúar n. k. Dagskrá þingsins
verður birt síðar. Deildir víðs-
vegar út um land ættu að taka
sig til í tíma og kjósa fulltrúa
á þetta þing.
♦ ♦
Dr. Ingimundson verður í
Riverton þann 26. janúar.
■♦• > •♦•
Bækur nýkomnar frá íslandi.
Illgresi, ljóðmæli eftir Örn Arn-
arson, 230 bls. í bandi $3,75
Stafsetninga-orðabók, Frey-
steinn Gunnarsson, kennari, 133
bls. í bandi $2,25
Fáeinir smákveðlingar, Bólu-
Hjálmars, með eiginhandar
skrift skáldsins, ljósmynd-
uð $1,95
Ljóð og lög II. 75 söngvar handa
samkórum $2.00
Ljóð og lög III. 25 söngvar
handa karlakórum $1,25
Björnssons Book Store,
702 Sargent Ave.,
Winnipeg, Man.
♦ ♦ ♦
Þann 28. des. s. 1., voru gefin
saman í hjónaband í borginni
Portland í Oregon í Bandaríkj-
unum Mr. Connie Cragan og
Miss Helga Borgfjörð, hjúkrun-
arkona. Hún er yngsta dóttir
þeirra heiðurshjónanna Mr. og
Mrs. Th. Borgfjörð, bygginga-
meistara, sem nú dvelja í
Ottawa.
Mr. Cragan er frá Fergus Falls
í Norður Dakota, af norskum
ættum.
Gullnáma
af hugmyndum
Fellur yður það, sem er
nýtt, fallegt, og af ný-
tízku gerð? Sé svo finn-
ið auðlegð nýrra hug-
mynda milli spjaldanna
á EATON’S verðskrá.
Lítið til dæmis á hús-
gagna og gluggatjalda
blaðsíðurnar, og sann-
færist um hve þær
greiða fyrir við val hús-
muna í dagstofuna, þægi-
legar breytingar, og einn
eða tvo nýja hluti, eða
gluggatjöld, sem fegra
umhverfið.
EATON’S verðskrá flyt-
ur nákvæmar lýsingar af
hinum ýmsu vörum, sem
auka á þægindi, ásamt
myndum, er sýna hverja
vöru eins og hún er, ný
litbrigði og margskonar
verkasparnaður á heimil
inu; nýjustu hugmændir
í nýtízku; alt það, sem
notadrýgst er í karl-
mannafatnaði, og þús-
undir annara hluta, er
þú þarfnast.
Verzlið gegnum EATON'S
verðskrá.
"Búðina milli spjaldanna"
*T. EATON C«.™
WINNIPEG CANADA
EATON'S
Mr. Konnie Jóhannesson flug-
skólastjóri, fór austur til Ottawa
á sunnudagskvöldið var þeirra
erinda, að reyna að fá því fram-
gengt við sambandsstjórn, að
koma á fót í Winnipeg “Glider’--
verksmiðju og “Glider”-skóla;
er hann sakir sérþekkingar og
framtaks, manna líklegastur til
þess að hrinda þessu máli áleið-
is. Mr. Jóhannesson ráðgerir að
verða um tíu daga að heiman.
* * *
Mr. Oddur H. Oddson, bygg-
ingarmeistari frá Chicago, kom
til borgarinnar um síðustu helgi
á leið norður til Lundar, þar
sem hann venju samkvæmt dvel
ur að vetrarlagi um tveggja
mánaða skeið.
♦ ♦ ♦
í skránni yfir Islendinga í her
þjónustu er birtist í síðasta Lög-
bergi, var misritað í handriti
nafn eins manns; þar stóð Einar
Magnússon. en átti að vera
Elmur A. Magnússon; en for-
eldrar hans eru þau Mr. og
Mrs. Ari G. Magnússon, 145
Evanson St.
♦ ♦ ♦
Samkvæt símskeyti til þeirra
Mr. og Mrs. Víglundur Vigfús-
son, 587 Langside St. hér í borg-
inn, lézt þann 13. þ. m. að heim-
ili sínu í Campbell River, B.
C., bændaöldungurinn Svein-
björn Loptson, fæddur árið
1861. Sveinbjörn heitinn vai
ættaður frá Hlíðarenda í Flóka-
dal í Borgarfirði hinum syðra.
Hann lætur eftir sig ekkju,
Steinunni Ásmundsdóttur frá
Hurðarbaki í Borgarfirði; meðal
barna þeirra er Ásmundur, fyrr-
um fylkisþingmaður í Saskatc-
hewan, búsettur í Bredenbury
þar í fylkinu.
♦ ♦ ♦
í greininni um Dr. Sivertz
með fyrirsögninni ‘Tslenzkur
vísindamaður”, er sagt að for-
eldrar hans, Christján Sivezt og
kona hans eigi heima að 1278
Denman St. Londou, Ontario.
í bréfi frá föður doktorsins,
segir hann mér að þetta sé mis-
skilningur, gömlu hjónin eiga
heima að 1278 Deriman St. í
Victoria, B. C., eiga þau fleiri
syni en þennan, alla frábæri-
lega vel gefna og hámentaða.
Sig. Júl Jóhannesson.
♦ ♦ ♦
Fundarboð.
Ársfundur þjóðræknisdeildar -
innar “Isafold” verður haldinn
4. febr. n. k. í Parish Hall í
Riverton, kl. 9 að kveldi.
Á eftir starfsfundi fer fram
stutt skemtiskrá, og svo veiting-
ar á eftir eins og að undan-
förnu.
Allir velkomnir!
Komið og skemmtið ykkur
með okkur og talið við gamla
kunningja á okkar “ástkæra yl-
hýra máli”.
Fjölmennið.
♦ ♦ ♦
Kosningar fulltrúanefndar
íslenzkra Góðtemplara í Winni-
peg, fara fram þann 8. febr. n.
k. þessir meðlimir st. Heklu,
nr. 33 og Skuld, nr. 34 eru í
vali.
Beck, J. Th.
Bjarnason, Guðm. M.
Eggertson, Ásbj.
Eydal, S.
Einarson, S.
Gíslason, H.
ísfeld, H.
Jóhannson, Mrs. G.
Magnússon, Mrs. Vala
Magnússon, Mrs. Árný
Skaftfeld, H.
♦ ♦ ♦
Frónsfundur, verður haldinn
í Goodtemplarahúsinu á fimtu-
dagskvöldið þann 21. þ. m., kl.
8. Forseti Fróns, Mr. J. J. Bild-
fell, stýrir fundi. Mr. Finnur
Johnson flytux erindi, frú Soffía
Wathne, skemtir með upplestri,
auk þess, sem forseti Fróns,
sýnir myndir norðan af hjara
heims; þá verður og skemt með
píanóleik og söng.
Látin er nýlega í Spanish
Fork, Utah, Mrs. R. Runólfsson,
ekkja séra Runólfs, sem þar
gengdi um eitt skeið prestsem-
bætti; hún var kona allmjög
hnigin að aldri.
♦ ♦ ♦
Úivarpsmessa.
Guðsþjónustu verður útvarp-
að frá Sambandskirkjunni í
Winnipeg n. k. sunnudagskvöld
24. þ. m. Séra Eyjólfur J. Melan,
prestur Sambandssafnaðar í
Nýja-íslandi messar. Söngflokk-
urinn verður undir stjórn Pét-
urs Magnús. Miss Lóa David-
son syngur einsöng. Gunnar
Erlendsson, spilar undir á orgel.
Messuboð
Fyrsia lúierska kirkja, Winnipeg
Séra Valdimar J. Eylands,
prestur
776 Victor St.—Phone 29 017
Guðsþjónusta á hverjum
sunnudegi.
Á ensku kl. 11 f. h.
Á íslenzku kl. 7. e. h.
Sunnudagaskóli kl. 12:15.
Allir æfinlega velkomnir.
* * *
Lúlerska kirkjan í Selkirk:
Sunnudaginn 24. janúar.
Sunnudagaskólinn kl. 11 árd.
Islenzk messa kl. 7 síðd.
Allir boðnir velkomnir.
S. Ólafsson.
♦ ♦ ♦
Áæilaðar messur
í Gimli-presiakalli:
Áætlað er að messað verði í
Víðinessöfnuði, við Húsavick,
sunnudaginn 31. jan. kl. 2. e. h.
Ársfundur safnaðarins að aflok-
inni messugjörð. Fólk er vin-
samlega beðið að sækia fund
og messu.
S. Ólafsson.
♦ ♦ ♦
Sunnudaginn 24. janúar, mess-
ar séra H. Sigmar í Garðar kl
2. e. h. Á undan messu mætir
séra Sigmar fermingarbörnun-
um í kirkjunni á Garðar. Alli1:
eru boðnir og velkomnir.
Frjáls veröld
Efiir Sir Norman Angell.
Höf. hlaut Nóbelsverðlaun 1933.
Þýtt úr “Free World”
Jónbjörn Gíslason.
I.
Éftirfarandi umræðuefni er
ekki haft í hámælum; þess er
jafnvel tæplega getið meðai
vandfýsinna og varkárra betri
manna, hvorki frá hægri né
vinstri. Það er þess vegna á-
nægjulegt að sjá ritstjóra “Free
World” taka þetta efni til með-
ferðar.
Þetta tímarit og• sá félagsskap-
ur, sem að því stendur, eru
málsvarar kröfunnar um nýj-
ann heim fyrir frjálsa menn og
óháða efnalega og stjórnarfars-
lega, — en takið eftir, ekki fyrir
okkar þjóð, eða neina aðra sér-
staklega, heldur allar þjóðir —
heims, er menn geta lifað í
frjálsir andlega og efnalega og
notið að jöfnu, ekki einungis
ávaxta jarðarinnar, heldur jarð-
arinnar sjálfrar; heim, sem ekki
verður mældur út handa fáum
einkaréttinda einstaklingum,
sem hafa tekið hann eignar-
námi og njóta aflsmunar sér til
verndar, heldur þeim sem eru
reiðubúnir að leggja fram
krafta sína til allra nauðsyn-
legra verka; í fáum orðum: heim
sem allir hafa leyfi og tækifæri
til að njóta.
Á liðnum tíma hefir allmikið
verið rætt um rétt hinna vinn-
andi manna til náttúrugæða
heimisins. Óteljandi hugsjóna-
menn, umbótamenn, jafnaðar-
menn og róttækir menn sér-
staklega, hafa gjörst málsvarar
og talsmenn olnbogabarnanna
gegn yfirgangi auðvaldsins.
Fyrir nokkrum árum varð
ákveðin atvikakeðja þess vald-
andi að hundruðum þúsunda
MINNIST BETEL
í ERFÐASKRÁM YÐAR
hinna ágætustu manna var
þröngvað í hinar hræðilegustu
kringumstæður, ekki eingöngu
fátæktar og áþjánar, heldur
voðalegustu pyntinga og líf •
láts.
Vitanlega á eg hér við örlög
flóttamanna undan yfirráðum
Nasista annarsvegar, og hegðun
lýðræðisríkjanna gagnvart þeim
hinsvegar, fjórum eða fimm ár-
um fyrir stríðsbyrjun; það var
harmleikur, sem nú virðist vera
að fullu gleymdur. Eg minnist
þessa nú vegna þess, að ef þær
hugsjónir er vinstri menn héldu
þá fram, eiga að ráða við mynd-
un hins komandi friðar, mun
sorgarleikur liðins tíma endur-
takast og vonin um bættann og
betri heim glatast með öllu.
Ef við ekki nú þegar náum
réttum tökum á þessu vanda-
máli, sem væntanlegir atburðir
munu gjöra sérlega mikilsvarð-
andi innan skamms, er senni-
legt að pólitískar ráðagjörðir
lýðræðisríkjanna nái ekki fram
að ganga, og vel má svo fara að
ósigur á þeim vettvangi leiði
af sér aðra, stærri og afdrifa-
ríkari.
Að stríðslokum munu margar
miljónir manna og kvenna, hafa
verið fluttar úr einu landi í
annað eins og kvikfénaður;
þeirra upprunalega heimili
brunarústir einar og minnis-
merki harmleika og þjáninga,
er þetta sárþjáða fólk þráir um
fram alt að gleyma.
Frá fjárhagslegu sjónarmiði
mundi því mjög torvelt að
hverfa heim aftur; allar aðstæð -
ur er áður gáfu lífsframfærslu
yrðu gjörbreyttar; verksmiðjur
vélamannsins horfnar; skjólstæð
ingar unga lögfræðingsins farn-
ir eða ef til vill dauðir; um-
hverfið þar sem sölubúðin
blómgaðist fyrrum, svo um-
breytt að þar væri engin búð
líkleg til að þrífast lengur. Því
síður mundi þessu fólki hugn-
ast að dvelja þar, sem þræla-
sölum Nasista þóknaðist að
kasta því af höndum sér. Það
mundi um fram alt þrá að byrja
nýtt líf, helzt í nýju landi; það
mundi kjósa leiðina er margar
gengnar Norðurálfukynslóðir
hafa áður farið, til ungra og
víðáttumikilla landa til að
gleyma þar sorgum og þjáning-
um liðins tíma.
Það mun líta löngunarfullum
augum til Bandaríkjanna og
Kanada, til ónumdu svæðanna í
Ástralíu og Nýja Sjálandi, Suður
Afríku, Ródesíu, Kenya, einnig
til Argentínu og annara ríkja í
Suður-Ameríku.
Það mun vissulega spyrja,
hvort því sé ekki leyfilegt eins
og forfeðrum þeirra að nema
auð og ósnert lönd í veröld er
það sjálft fórnaði öllu til að
gjöra frjálsa og byggilega mann-
legum verum. Hver1 verða svör
lýðræðisstjórna þeirra sömu
ríkja við þeim málaleitunum?
Ef við, hinir enskumælandi
lýðræðismenn, gjörum það ekki
öllum lýðum ljóst nú þegar, að
við höfum varpað fyrir borð
þeim hugsjónum er fram til
þessa hafa ráðið athöfnum okk-
ar í þessum málum, þá hafa
þessi fórnardýr Nasista ekki
mikla framtíðarvon.
Látum okkur eitt augnablik
rifja upp kringumstæður þeirra
FUNDARBOÐ
Til Vestur-íslenzkra hluthafa í H.F.
Eimskipafélagi íslands
Útnefningarfundur verður haldinn að 910 Palerston
Ave. föstudaginn 26. febrúar 1943, kl. 7,30 e. h..
Fundurinn útnefnir tvo menn til að vera 1 vali að
kjósa um á aðalfundi félagsins, sem haldinn verður í
Reykjavík í júní-mánuði næstkomandi, í stað Ár'na G.
Eggertsson, K. C., sem þá verður búinn að útenda
sitt eins árs kjörtímabil. x
Winnipeg, 15. janúar 1943
Ásmundur P. Jóhannsson. Árni G. Eggertsor..
University of Manitoba Students’ Symphony Orchestra
FINAL CONCERT
Thursdiy, Jan. 28th - 8.30 p.m. - Walker Theatre
Frank Thorolfson, Conductor Tickets 75c 50c 35c
manna er óskuðu að flýja. og
finna griðastað, á fyrstu árum
ágangs og ofsóknar Nasista. Við
sögðum við íbúa Þýzkalands og
Austurríkis að loknu síðasta
stríði árið 1918: “Kastið burtu
hinum gömlu einræðis og of-
beldisskoðunum ykkar og gróð-
ursetjið lýðræðisfyrirkomulag í
löndum ykkar.” Nokkur hluti
þessara þjóða tók bendingu okk-
ar og aðhyltist hinar vestrænu
hugsjónir um stjórnarfar; af-
leiðingin varð sú að einmitt
þeir hinir sömu urðu fyrstu
fórnardýr ógnaraldar Nasista.
Það varð brátt ljóst að þessir
ógæfusömu og ofsóttu menn
voru reiðubúnir að flýja land
sitt og leita hælis sem innflytj-
endur í hinum nýja heimi, en
þeirri lífsnauðsyn þeirra var
tafarlaust svarað með ströngum
skorðum gegn öllum slíkum að-
skotagestum. Að vísu var höfð-
ingleg hjálp og aðstoð veitt þess-
um veslings flóttamönnum af
fjölda einstaklinga, en hin opin-
bera afstaða stjórnarvaldanna
til þessara mála, gjörði þá vel-
meintu hjálp og aðstoð fremur
gagnlitla, enda var þörfin meiri
en svo að henni yrði fyllilega
svarað með einstaklings ölmusu-
gjöfum, jafnvel þá engar tálm-
anir hefðu verið lagðar á þá
leið.
Næstum daglega birtust hrylli
legar frásögur um flóttamenn,
er voru handsamaðir og fluttir
til baka í píningaklefa Nasista
af því vegabréf þeirra voru í
ólagi. Menn og konur voru bund
in í flutningsflugvélum, svo þau
gætu ekki kastað sér út og
stytt sér þannig aldur. Fúnum
og lekum skipum hlöðnúm mæðr
um og börnum þeirra, er flúðu
frá Þýzkalandi, var vísað heim
aftur. I einu tilfelli heppnaðist
900 flóttamönnum að taka skip
á leigu og sigla á haf út, í þeirri
von að finna einhvers staðar
griðastað. Vikur og mánuði
sigldu þeir um heimshöfin og
leituðu; þeir komust til Kúba
og Flórida, sneru þar við inn í
Atlantshafið, fengu hvergi land-
gönguleifi. Að síðustu bauðst
þeim dvalarstaður í Bretlandi.
Belgíu og Hollandi — aðeins um
stundarsakir.
Frh.
/ KAUPIÐ ÁVALT
L IJ MB E 13
THE EMPIRE SASH & DOOR CO. LTD.
HENRY AVENUE and ARGYLE STREET
Winnipeg, Man. - Phone 95 551
Húsráðendum til athugunar
Eins og sakir sianda, höfum við nægar birgðir
fyrirliggjandi af flesium íegundum kola, en það er
engan veginn víst, hve lengi slíkt helzt við.
Vegna takmarkaðs mannafla í námum, og rýrnandi
framleiðslu af þeim sökum, ásamt örðugleikum við
flutninga, má því nær víst lelja, að hörgull verði á
vissum eldsneytistegundum í veiur.
Vér mælum með því, að þér birgið yður þegar upp,
og eigið ekkert á hættu með það, að verða eldsneytis-
lausir, er fram á líður. Vér mælum með því, að þér
sendið pantanir yðar nokkrum dögum áður en þér
þarfnist eldsneytisins, vegna aukinna flutningsörðug
leika.
TRYGGIÐ VELLÍÐAN YÐAR MEÐ ÞVÍ AÐ FYLLA
KOLAKLEFANN NÚ ÞEGAR!
McCurdy Supply Co., Ltd.
Byggingarefni og Kol
1034 ARLINGTON STREET
SÍMAR: 23 811 —23 812
WARTIME NOTICE
THE MANTTOBA COMMERCIAL COLLEGE, the originators of the Grade XI admittance standard,
give notice that due to:
L The increased demand for trained office help—
2. The lowering of minimum age limits and educational requirements by both govemment and
private employers—
3. The sharp decline in the number of persons available for business training—
they will, in the interests of Canada’s AU-Out War effort, waive their strict adherence to the
Grade XI admitttance requirement until further notice, and will admit selected students with less
than a Grade XI High School standing.
NOTE—New classes will start each Monday. We suggest that you make your reservation now
and begin your course as soon as possible in order to qualify for employment at an earlier date.
THE MANITOBA COMMERCIAL COLLEGE
The Business College of Tomorrow — TODAY
300 ENDERTON BLDG., 334 Portage Ave. (4th door west of Eaton’s) Phone 26 565
Write or Telephonc for Our 1942 Prospectus