Lögberg - 23.11.1944, Qupperneq 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 23. NÓVEMBER, 1944
7
Stúlkur og drengir:
Þegar gg var ung, þótti mér
fjarska gaman að lesa landafræði.
Eg hélt að eg myndi einhvern
tíma ferðast um víða veröld og
þá vildi eg vita sem mest um
hvert land, sem eg ætlaði að
heimsækja, — hvar það væri á
hnettinum, hvað það væri stórt,
hvort þar væri sléttlendi eða
fjöll, stór vötn og ár, hafnir og
stórar borgir, hvernig loftslagið
væri, um gróður landsins. hvort
þar væru miklir skógar, hvaða
skepnur, tamdar eða viltar væru
þar.
En mest langaði mig þó til að
fræðast um fólkið, sem bjó í land-
inu; hvernig það liti út, hvaða
tungumál það talaði, um aðal
atvinnuvegi þess og um sögu
þess.
Það var eitt land, sem mig
langaði sérstaklega til að lesa
um. Pabbi og mamma höfðu svo
oft minst á þetta land, því þaðan
höfðu afi og amma komið. Þetta
land var Island.
Eg varð fyrir sárum vonbrigð-
um þegar eg fann ekkert um ís-
land í landafræðinni minni. Eg
veit nú, að ástæðan fyrir því að
ekki var minst á það er, að land-
ið er langt í burtu frá öðrum
löndum, þjóðin er fámenn og
hefur fram á síðustu ár haft lítil
afskifti af öðrum þjóðum.
ísland er fagurt land og ólíkt
öðrum löndum og þjóðin á merki-
lega sögu. Eg veit að ykkur lang-
ar til að fræðast um landið og
þjóðina eins og mig langaði til,
þegar eg var ung. Ef til vill ferð-
ist þið einhvern tíma til íslands
sjálf þá væri gaman fyrir ykkur
að vita sem mest um land og
þjóð.
Eg ætla að skrifa fyrir ykkur
stutta kafla um ísland, í hverri
viku. Eg ætla að skrifa þá á
léttu máli svo þið getið auð-
veldlega lesið þá. En til þess að
vera viss um að þið skiljið hvert
eitt einasta orð, þá ætla eg að
láta fylgja hverjum kafla, enskar
þýðingar á sumum orðunum.
Ykkur þykir gaman að safna
hinu og öðru. Væri ekki gaman
að klippa úr blaðinu þessa kafla
og líma þá í “scrapbook”? Þið
gætuð líka safnað úr öðrum blöð-
um, greinum og myndpm af ís-
landi og límt í bókina. Ef þið
gerið þetta, munið þið með tím-
anum fræðast mikið um ættland
ykkar.
Þessi orð, sem hér fylgja, eru
skrifuð alveg eins og þau koma
fyrir í greininni, en munið það
að orðin breytast ofurlít'ð, eftir
því hvernig þau eru notuð í setn-
ingunum:
landafræði — geography
veröld — world
heimsækja — visit
hnettinum — globe
sléttlendi — plains
fjöll —• mountains
vötn — lakes
ár — rivers
hafnir — harbours, ports
borgir — cities
loftslagið — climate
gróður — vegetation
skógur — forests
skepnur — animals
tungumál — language
atvinnuvegi — industries
vonbrigðum — disappointment
ástæðan — reason
fámenn — few people, small
population
afskifti — intercourse
auðveldlega — easily
þýðingar — translations
safna — collect
greinum — articles
breytast — change
setningunum — sentences
Stúlkur og drengir, eg vona
að þið hafið ánægju og gagn af
þessum köflum um ísland. Ef
ykkur langar til að vita eitthvað
sérstakt um landið og þjóðina,
þá skulið þið skrifa mér og eg
skal reyna að senda ykkur þær
upplýsingar sem þið biðjið mig
um.
Utanáskriftin er:
“Huldukona”
The Columbia Press Ltd.,
695 Sargent Ave.,
Winnipeg, Man.
Vegna útbreiðslu Lögbergs
á íslandi.
Eins og fyrir löngu hefir verið
auglýst í blöðunum heima, hefir
hr. Björn Guðmundsson, Reyni-
mel 52, Reykjavík, megin um-
boð fyrir Lögberg á Islandi, og
geta því kaupendur blaðsins þar,
og eins þeir, er gerast vilja nýir
kaupendur, snúið sér til hans
viðvíkjandi áskriftargjöldum.
Hr. Björn Guðmundsson er fé-
hirðir við Grænmetisverzlun
íslenzka ríkisins í höfuðstaðnum
og þar af leiðandi er hægt um
vik fyrir borgarbúa, að setja sig í
samband við hann.
íslendingur í kjöri
— kjósið hann
íslendingar hafa átt nokkra
fulltrúa í bæjarstjórninni í
Winnipeg, og hafa þeir yfirleitt
reynst vel, látið allmikið til sín
taka og verið löndum sínum til
sóma.
Árni Eggertson var þar at-
kvæðamikill og vann það frægð-
arverk að leggja grundvöllinn
undir “aflstöðina” svo nefndu,
þrátt fyrir harðvítuga mótstöðu.
Sú stofnun er honum mest að
þakka, þótt aðrir hlytu heiður-
inn, sparaði hann með því Win-
nipeg búum miljónir dala. Þá
var Jón Vopni einn hinna fram-
kvæmdamestu manna í bæjar-
ráðinu á sinni tíð, en þeir V. B.
Anderson og Páll Bardal hafa
áunnið sér þar traust og álit
miklu meira en alment gerist.
Það hefir verið siður Islend-
inga, þrátt fyrir alt sundurlyndið
— að styðja hvern þann íslend-
ing, sem um opinbera stöðu hef-
ir sótt, hafi hann verið þeim
kostum búinn, sem til stöðunnar
þyrfti.
Nú hagar þannig til í Winnipeg,
að í annari kjördeild (Mið-Win-
nipeg), eru Islendingar svo fjöl-
mennir að séu þeir samtaka og
styðja allir einhvern sérstakan
mann, þá á hann nokkurn veg-
inn vísa kosningu, þannig var það
um alllangt skeið að þeir Ander-
son og Bardal voru altaf kosnir
sitt árið hvor.
Síðan Bardal varð þingmaður,
hefir Anderson verið eini land-
inn í bæjarráðinu. En nú er í
kjöri maður af íslenzku bergi
brotinn; gefst því tækifæri til
þess að hafa þar tvo íslenzka
fulltrúa, eins og verði hefir að
undanförnu, ætti því að mega
vænta þess að allir íslendingar
greiði þessum landa atkvæði sín.
Þessi maður er Roy Shefley,
móðir hans er íslenzk, heitir
Ingibjörg Jóhannesdóttir Shefley
og hefir um langt skeið rekið
bókaverzlun hér í Winnipeg.
Hér er um ungan og eínilegan
dugnaðarmann að ræða, mann
sem skipað hefir trúnaðar- og
ábyrgðarstöður. Hann vann lengi
við hraðskeyta störf hjá N.N.R.
félaginu, þangað til 1941, en er
nú skipulagsstjóri fyrir “Labor
Progressive” samtökin hér í
Winnipeg. Hann hefir tekið mik-
inn þátt í málum verkamanna
og unnið allmikið í íslenzkum
félagsmáium. Hann hefir verið
nýtur maður og afkastamikill í
þeim störfum, sem hann hefir
stundað, og þess má vænta að
hann eigi fyrir sér starfsríka
framtíð í stjórn bæjarins, ef hann
kemst þangað, sem tæplega get-
ur brugðist ef landar bregðast
honum ekki við atkvæðagreiðsl-
una.
Sig Júl. JÖhannesson.
ted was Miss Gudrun Eggertson,
Mrs. Lára B. Sigurdson, Dr. L.
A- Sigurdson.
A dance will be held in the
Marlborough Hotel on Friday,
Dec lst. Arrangements are in
the hands of the social com-
mittee.
The program was a very en-
lightening one. Mrs. V. J. Ey-
lands gave a paper entitled “A
Pioneer Postman in Iceland”.
Postal service in Iceland was
first publicly maintained in 1782.
The postmen walked the dist-
ance of 150 miles, covering the
territory about three times a
year. The salary was about
$10.00 per trip.
Mrs. T. Adlam gave two
delightful readings. Mrs. A.
Blondal moved the vote of
thanks.
While the refreshments were
served everyone enjoyed a visit
with his neighbor. Watch the
papers for the next meeting of
the Icelandic Canadian Club.
Shall we see you there?
M. Halldorson, Secy.
WARD
TWO
RE-ELECT
H. B.
SCOTT
The Candidate
With a Record for
Getting Things
Done
Ondefxeude+vt
YOUR FIRST CHOICE WILL RE-ELECT
H. B. SCOTT
Radio Address by
Ald. V. B. Anderson
in support of the
Incinerator By-Law
Good Evening Ladies and
Gentlemen:
Friday, November 24th is
Civic Election Day in Winnipeg,
and all of you, who are rate-
payers in this City, will have an
opportunity to vote on a Money-
By-Law, authorizing an expendi-
ture, for the purpose of the
erection of an up-to-date, modern
incineration plant, in the City of
Winnipeg.
The present method of refuse
disposal, ís old and antiquated,
consisting of two incinerators,
built a long number of years
ago, one situated in Elmwood
and the other on Saskatchewan
Ave. in the central part of the
West-end of the City.
Winnipeg should have an
incinerator, capable of disposing
of 230 tons of refuse daily, but
the plants at present in operation,
are only capable of handling one-
third of this amount, conse-
quently, the other two-thirds,
are put onto our dumps which
are located alongside the incin-
arators, creating conditions in
this City, which are very under-
able, and the citizens of Win-
nipeg should not be asked, to
tolerate these methods any long-
er.
These dumps are ill-smelling,
vermin-and rat-infested areas,
which are a constant danger, to
the health and wellbeing of our
community, and a very large
area, og same of the best resi-
dential property, in this City is
lying vacant, and unusable,
because of its proximity xo
these sore spots.
No other City that I know of,
on this continent, is so backward
and out of date, in its methods
of garbage-disposal, as the City
of Winnipeg, and our ratapayers,
now that they have an oppor-
tunity, to bring into use the
best-known, modern methods of
incineration, should avail them-
selves of this opp>ortunity, and
give their united support to this
by-law.
The Winnipeg Board of Trade,
the largest businessmen’s Organ-
ization, in Western Canda, has
gone on record, as being unani-
mous in its support of this meas-
ure, and has urged, all of its
members to individually, and
collectively, do all in t.heir power,
to gain every support possible
for this by- law.
Speaking on behalf of the Win-
nipeg and District Trades and
Labor Council, I want to urge all
of the Workers in Winnipeg, who
are home or property owners,
in this City, to give their unquali-
fied support, to this by-law
also.
The ordinary working-class
ratepayers, in this City constitute
the largest number of property
owners in our community, and
they can, by their support, make
the passing of this by-law
absolutly certain.
No class of people have more
to gain, from á clean, healthy,
and beautiful city, than the
ordinary home owner in our
midst, and no class suffers, as
much from the present ill-smell-
ing, rat and vermin infested,
incineration methods now being
employed, for the disposal gar-
bage in our City.
So, I want to urge you, as
home-owners, to go to the polls
on Friday, November 24th, and
mark your ballot, in favor of the
by-law, to raise the necessary
funds, to build in Winnipeg, the
most modern and up-to-date in-
cinerator plant, that it is possible
to secure, so that we may have
cleaner, healthier, more bautiful
surroundings in, which to live.
Go to .the Polls on Friday,
November 24th. Urge your
friends, your neighbors and your
fellow-vorkers to do iikewise
and make the support for this
By-law, unaninsous and repres-
entative of the wishes and disires
of all good citizes.
Thank you and Good night.
Lögfræðingur var að verja
mann sem ákærður var fyrir inn-
brot, og sagði: “Herra dómari,
eg staðhæfi, að skjólstæðingur
minn hafi alls ekki brotist inn
í húsið. Hann kom þar að opn-
um glugga, rétti inn handlegg-
inn og tók einhverja muni á
borðinu fyrir innan gluggann.
Nú er handleggur skjólstæðings
míns ekki hann sjálfur, og eg
get ekki séð, hvernig þér getið
refsað öllum manninum fyrir
það, sem handleggurinn hans
hefir gert.”
Dómarinn hugsaði sig um
nokkur augnablik og sagði svo:
“Þér eruð rökfimur maður. Og
rökréttan dóm skal eg kveða
upp. Eg dæmi handlegg skjól-
stæðings yðar í eins árs fang-
elsi. Maðurinn ræður því svo
sjálfur, hvort hann vill verða
handleggnum samferða , eða
ekki.”
Verjandinn brosti, en ákærði
losaði af sér gerfihandlegg, lagði
hann á borðið fyrir framan dóm-
arann og gekk út.
Borgið LÖGBERG
AÐVORUN TIL VINNUVEITENDA
OG VINNUMANNA ÞEIRRA
að bændum meðtöldum
Samkvæmt tilskipun, undirskrifaðri 15. ágúst 1944,
af verkamálaráðherra, og í samræmi við
National Selective Seívice Mobilization reglugerðina 1944:
lcelandic Canadian Club News.
A very interesting meeting of
the Icelandic Canadian Club took
place Sunday evening, Nov.
12th in the Antique Tea Rooms.
The main business of the
meeting was to elect three mem-
bers on the Icelandic Canadian
Magazine Committee i. e., the
Chairman of the Editorial Board,
the Business manager and the
Circulation Manager. In second-
ing Dr. Sigurdson’s motion that
the present members, (Judge W.
J. Lindal, Miss Grace Reykdal,
and Mr. H. J. Danielson) he
asked to continue, Mr. Eggert-
son said that the work of the
present committee was of such
a high calibne that it would be
very difficult-to replace them.
The Icelandic Canadian is receiv-
ing widespread acclaim and we
are assured of it’s continued
sucess in the hands of the ex-
cellent committee in charge.
It was decided to send
Christmas News Letter to our
absent members overseas and in
Canada. The committee appoin
1. Byrjað með 22. ágúst 1944, er hverjum
vinnuveitanda gert skylt; að grandskoða
skilríki vinnumanna sinna nýrra, innan 7
daga frá ráðningartíma, til þess að ganga úr
skugga um, að alt sé í réttu lagi um hag
hlutaðeigandi viðvíkjandi National Select-
ive Service Mobilization reglugerðunum
1944 (með tilliti til herkvaðningar):
2. Sérhver vinnuveitandi verður að full-
nægja kvöð 9 hjá skrásetjara Mobilization
deildar, ef hann veit að einhver vinnuþegi
hans fullnægir ekki áminstum atriðum:
3. Sérhver vinnuveitandi er jafnframt
krafinn um, að yfirfara skilríki vinnuþega
síns, er áður voru eigi skoðuð, og gera
Skrásetjara Mobilization Deildar þegar að-
vart um, ef þau fullnægja eigi áminstum
kröfum.
4. Sérhverjum vinnuþega, sem hér um
ræðir, er skylt, að fá vinnuveitanda öll skil-
ríki sín til skoðunar.
5. 1 ÞESSU TILLITI NÆR “VINNUVEIT-
ANDI” EINNIG TIL BÆNDA, SEM REKA
BÚ OG HAFA VINNUMENN I ÞJÓN-
USTU.
6. Gert er ráð fyrir sektum til handa þeim
vinnuveitendum og virinuþegum, er eigi
fullnægja áminstum ákvæðum.
Sámkvæmt eldrl tilskipan, var vinnuveitendum grert að skyldu, að yfirfara skilríki f’innu-
Þega sinna og gera aðvart um hvernig þeim væri háttað fyrri 1. mai, jafnt i vafatilfellum
sem þeitn, þar sem vinnumaður hafði eigi skilríki við hendi.
Vinnuveitendur skulu festa i minni. aö þcir þurfa enga skýrslu aö gefa um menn, sem
hafa skilriki sin í lagi, heldur aðeins í þeim tilfellum, þar sem vinnumenn leggja eigi
fram skilríki sin til skoöunar, eöa vafi leikur á horrt skilríki squ fullnœgjandi eöa ekki.
Vinnuveitendur i Canada, aö meötöldum bwndum. sýndu i vcrki samvinnu þýölcik viö
áminsta skilríkjsakoöun 1. mai síöastliöinn. tslik samvinna kom-aö miklum notum þá, og
var metin mikils. Nú er alvartega mœlst til þess, aö samskonar samvinna haldist áfram.
Reglugerð 9. um tilkynningar til skrásetjara og aðrar skýringar varðandi áminst skil-
ríki fást á næstu Employment og Selective Service skrifstofu.
Bændum, sem losnað geta að heiman yjir veturinn, og takast vilja á hendur störf
í öðrum nauðsynlegum atvinnugreinum, verður veitt framhaldsfrestun frá heræf•
ingum meðan þeir eru í burtu frá búum sínum.
NATIONAL SELECTIVE SERVICE
HUMPHREY MITCHELL
Minister of iMbour
A. MacNAMARA
IHrector, National Selective Service
W-F-21-10-44
/