Lögberg - 28.11.1946, Síða 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 28. NÓVEMBER, 1946
7
Sigríður Karólína
Jónasdóttir
1853 — 1946
Tímabil það, er æfi þessarar
merku konu nær yfir, er hið
söguríkasta í lífi mannanna á
þessari jörð. Það hefir verið háð
svo örum breytingum á öllum
sviðum, að mörgum hefir reynst
það örðugt að fylgjast með og
halda þó andlegu jafnvægi. En
Karólína hafði hlotið í ríkum
mælli iþann þrótt og þé skapfestu
í ættararf, sem gjörði henni
mögulegt að stýra láfsfleyi sínu
heilu í höfn eftir langa og oft
stranga útivist.
Karólína var fædd í Krossavík
í Þistilfirði, í Suður-Þingeyjar
sýslu, 23. febrúar, 1853. Var hún
því komin langt á fjórða árið
yfir nírætt þegar hún dó.
Foreldrar hennar voru Jónas
Pétursson og kona hans, Sigríður
Jónsdóttir. Börn þeirra hjóna
voru 5, en eru nú öll dáin. Einn
hálfbróðir lifir Karólánu: Hans
Jónsson, býr í Glenboro, Mani
toba. Hún ólst upp hjá forelldr-
um sínum til 13 ára aldurs. Misti
hún jþá föður sinn. Varð hún
upp frá því að sjá fyrir sér sjáif.
Var hún í vistum á Húsavík.
Þaðan fór hún til Akureyrar og
nam þar yfirsetukonufræði hjá
Þorgrími lækni. Stundaði hún
síðan ljósmóðurstörf á Akureyri
og í nærliggjandi sveitum.
Árið 1877 giftist hún Jóhanni
Gunnlaugi Jóhannssyni, ættuð-
um úr Skagafirði. Bjuggu þau
í Fljótunum og á Akureyri til
ársins 1886. Fór hann þá vestur
um haf, en hún fór ári síðar.
Dvöldu þau í Winnipeg þar til
árið 1888. Fluttu þá til Argyle-
bygðar og bjuggu þar um 4 ár.
Árið 1892 fluttu þau ti'l Pipe
stone-ibygðarinnar í Manitoba og
bjuggu iþar 16 ár. Þá tóku þau
sig enn upp (árið 1918) og fluttu
vestur að Kyrrahafi. Settust
þau að á Point Roberts, í Wash-
ington ríki. Þar dó Jóhann árið
1928. Eftir fráfali manns síns
var Karóh'na til heimilis hjá syni
sínum Jónasi Gottfred. og konu
hans. Átti hún hjá þeim friðsæla
og góða daga. Þar kyntist sá er
þessar línur ritar henni og dáðist
að því hve hraust, lífsglöð og
skýr hún var þrátt fyrir sinn háa
aldur. Var hún hin virðulegasta
kona ásýndum og hefði verið vel
til þess fallin að sitja í öndvegi
að fornum sið.
Þau Jóhann og Karólina eign
uðust 5 börn. Tvær stúlkur, er
báðarhétu Kristín Dagbjört, dóu
í æsku. Þriðja barn þeirra er
Jónas Gottfred, er áður er getið
(Fjórða ( barnið var Sigur björg
(Mrs. Boiesen), dáin 1910 í Pipe
stone bygð í Manitoba. Yngsta
barnið var Bergrós. Hún dó 10
ára gömul í Brandon, Manitoba
Lífandi afkomendur Karólínu
eru: Einn sonur (Jónas Gott
fred), 3 barnabörn og 3 barna
barnabörn. Hún dó á sjúkrahúsi
í Norður-Bellingham eftir nokk
urra mánaða legu þar, en hélt
ráði og rænu fram í andlátið og
lét sér ant um líðan sína síðustu
dagana sem hún lifði.
Eins og ráða má af því, sem að
ofan er skrifað, var Karólína
mesta þrekkona, en hún var líka
nákvæm og skilningsgóð á þraut
ir og raunir annara. Því heppn-
uðust henni ljósmóðurstörfin svo
vel, sem hún stundaði hvar sem
hún var bæði austan hafs og
vestan. Engar annir og ekkert
óveður öftruðu henni þegar til
hennar var leitað í þeim sökum
Til marks um ósérhlífni hennar
má geta þess að hún ferðaðist
einu sinni (heima á íslandi)
séra Valdimars J. Eylands,
orseta Þjóðræknisfél. ísl.
Vesturheimi — í veizlu
aorgarstjórans og borgar-
ráðs Winnipeg-borgar
18. nóv., 1946.
blindbyl og um hánótt til konu
í barnsnauð. Lauk hún þar far
sællega störfum sínum, braust
svo heim í óveðrinu og lagðist
sæng og ól barn sjálf.
Vertu sæl íslenzka ssémdar
kona og prýði ættstofns þíns.
A. E. K.
ÁVARP
Mr. Chairman,
Your Worship, the Mayor,
Ladies and Gentlemen:
It is my very pleasant duty,
Mr. Mayor, and gentlemen of the
City Council to express to you
the heartfelt tihanks of the Ice-
landic Naional League, and of
the Icelandic Community in Win-
nipeg, for your generous invita-
tion to us to attend this luncheon,
tendered by you in honor of the
Icelandic Male Voice Choir of
Reykjavik, Iceland.
Since you have honored the
Icelandic Community by inviting
many of its members, and the
Icelandic National League by in-
viting its executive committee
and our ladies to this luncheon,
permit me to töll you, that our
League was organized in this
city 27 years ago for the purpose,
as stated in the article of its ob-
jectives, to help the Icelandic
immigrants and their descend-
ants to become good citizens of
Canada, to cultivate co-operation
between the Icelandic people on
both sides of the Atlantic, and to
make known to the Canadian
people the principal cultural
traits and traditions of the Ice-
landic nation. Without our
organizaion claiming any credit
for it, I believe I can say without
fear of contradiction, and with-
out boasting, that the Icelandic
people have made reasonably
good citizens of Canada, that
they have manifested unwaver-
ing iloyalty to this land of their
adoption, and that they have
been assimilated more quickly to
the Anglo-Saxon way of life than
some other groups which have
come to these shores. But it is
the abiding conviction of the
League, as well as of many of
our people who are not on the
roll of its members, that every
national group is better off for
knowings something of its back-
ground, and the nature of the
rock fronl which they are hewn.
We believe particularly that Ice-
land, by virtue of its ancient
culture, its social institutions, its
love of liberty, its literary treas-
ures, has a distinctive contri-
bution to make to the spiritual
and cultural edifice, which its
sons and daughters, together
with many other etlhnic groups
are building in this young nation.
We believe our people would be
infinitely poorer, and have much
less to contribute as citizens of
Canada, were they deprived of
the knowledge of these values.
An organization, such as ours,
committed to such a program
as the one just mentioned, was
therefore profoundly interested
in, and welcomes the Icölandic
singers to this hemisphere. They
are by their vocal art hölding
forth to the western world a new
and a hitherto little known
phase of Icelandic cuiture.
This choir is making history
for Iceland, and for their kins-
men in Canada. This is the first
time a öhoir, composed of re-
presentative citizens of Iceland
tours the North American con-
tinent. This is the only city in
Canada on the itinerary of this
choir, the selection no doubt be-
ing made in view of the com-
paratively large number of peo-
ple of Icelandic birth or extrac-
tion among us. It is the only
city on the continent in which
they give two concerts, thanks to
Mr. Fred M. Gee in co-operation
with our League. It is so far as
I know, the only city on the
entire tour which tenders them
a reception. We are profoundly
gratéful to you gentlemen of the
City Council, that you have
helped us so graciously in wel-
ANDLÁTSFREGN
Laugardaginn þann 19. októ-
ber s.l. andaðist á Sjúkrahúsi hér
Bellingham, Jósafat Ásgeir
Pétursson 88 ára að aldri. Hann
var fæddur að Svertingsstöðum
í Miðfirði í Húnavatnssýslu árið
1858. Foreldrar hans voru þau
hjón Pétur Ásgeirsson skagfirsk-
ur að ætt og kona hans Anna
Jósafatsdóttir frá Ásgeirsá
Víðidal.
Ásgeir ólst upp hjá foreldrum
sínum til fullorðinsára, en árið
1894 fluttist hann til Vestur-
heims. Mun hann hafa dvalið
eitthvað í Winnipeg, en fluttist
svo til Duluth, Minn. og vann þar
við mjólkursölu um 15 ára skeið,
síðan fluttist hann til Mouse
River og dvaldi þar í þrjátíu ár,
en árið 1913 flutti hann vestur á
Kyrrahafsströnd og settist að í
Blaine, Wash. og bjó þar til æfi-
loka, að undanteknum 2 árum,
sem hann var á elliheimili
Böllingham.
Ásgeir var maður ráðvandur
og góður í allri daglegri um-
gengni, hann var óvanalega
barnslegur í viðmóti, talaði ekki
illa um aðra, en hafði yndi af að
tala um guðstrú og sagði þá vana-
lega frá hvað Guð hefði verið
góður við sig.
Ásgeir var kirkjunnar maður í
orðsins-iylstu merkingu og gerði
alt sem ihann gat til þess að sýna
það í verki. í mörg ár var hann
sjálfboðaliði í því að hita upp
íslenzku lútersku kirkjuna í
Blaine á hverjum sunnudags-
morgni og þegar þess þurfti við,
og gerði það endurgjaldslaust.
Hann hafði óbifanlega trú á bæn-
inni og kom það fyxir að Ásgeir
fanst á bæn í kirkjunni á vana-
legum rúmhelgum degi, það
sýndi hans innri þrá og löngun
eftir Guði.
Ásgeir kvæntist aldrei en bjó
að mestu leyti einn í litlu húsi,
sem hann átti í Blaine bæ þar
til hann fann að kraftarnir fóru
að bila.
Hann var jarðsunginn fimtu-
daginn 24. október, frá íslenzku,
lútersku kirkjunni í Blaine, að
viðstöddum mörgum vinum og
kunningjum. Séra Guðm. P.
Johnson jarðsöng. Blessuð sé
minning hins látna manns.
—G. P. J.
Góðir gestir
Kaillakór Revkjavíkur var
staddur hér í Chicago simnudag-
inn 10. nóvember. Dr. Árni
Helgason ræðismaður bauð þeim
til hádegisverðar í norska
klúbbnum að 2350 N. Kedzie,
bauð hann einnig æði mörgum
íslendingum hér í Chicago og
1 grendinni til að mæta þeim þar.
Söngmennirnir komu frá Mil-
waukee þennan sama morgun,
sem eru um 90 mílur, svo við
höfðum aðeins tæpa 3 tíma til
að vera með þeim, því áætlaður
tími fyrir þá að syngja í
Orchestra Hall, var kl. 3.30 e. h.
Dr. Helgason bauð gestina vel-
komná með fáeinum orðum, en
Þórhallur Ásgeirsson svaraði
fyrir hönd Kariakórsins, og af-
henti Dr. Helgasyni að gjöf lítinn
íslenzkan fána á málmfæti, sem
á var letrað “17 júní 1944”, sem
1 þakklætisvott frá þeim. Þó lítill
tími væri til viðtals, skiftu
heimamenn sér á milli gestanna
til að kynnast þeim. Eg var svo
heppinn að ná viðtali af séra
Marino Kristinssyni frá Val-
þjófsstað í Fljótsdal. Það er í
Jólagjafir
VINSAMLEG TILMÆLI
UM MERKILEGT MÁL
Eg hefi ákveðið að fá%færan
mann til að rita rækilega æfi-
sögu hins merkilega manns og
brautryðjanda séra Odds V.
Gísdasonar í Grindavík. Því mæl-
ist eg til þess við alla þá, sem
geta gefið gagnlegar upplýsing-
ar — smáar eða stórar — um
þennan gagnmerka mann, að láta
mér þær sem fyrst í té. Getur
þar verið um að ræða bréf frá
honum eða til hans. Handrit að
ræðum hans eða ritgerðum, eða
prentað mál eftir hann eða um
hann. Einnig sögur af honum
eða sagnir um hann, sjóferðir
hans eða ferðalög utanlands og
innan. Mér væri kærast að fá
þetta að láni, — eða a. m. k.
lofa mér að vita af því og líta
á það. — Því eg vildi helst að
það sem um séra Odd yrði skrif-
að, gæti orðið sem sönnust mynd
af lífi hans og merkilega starfi.
Akranesi 6. október, 1946.
Ól. B. Bjömsson.
coming these men, so that Win-
nipeg will stand out in their re-
collections of the entire tour
when it is completed, as the city
which sihowed them a signal
hono«r. In honoring them, you
have also honored us, and may
I suggest that you have honored
them ibecause we were here first.
We can in no way reward you
except by promising you to con-
tinue our lafoours individually
and codlectively to the end that
our people may continue to be
good citizens of Winnipeg, and of
Canada, the land of our, and our
children’s destiny.
nágrenni við mína átthaga, var
mér þvií mikil ánægja af að
kynnast honum, og fá fréttir af
æskustöðvum mínum, líka hafði
eg tal af manni frá Akureyri,
sem heitir Kristinn Þorsteinsson.
Eg gat heyrt á þeim að ferða-
lagið var þreytandi fyrir þá aðal-
lega vegna þess að of fljótt var
farið yfir, það má segja að þeir
hafi engvan tíma fyrir sjálfa sig.
Meiga það vonforigði heita eftir
að hafa ferðast svo langa leið,
fæstir af þeim munu hafa komið
hingað áður, og margir búast
kannske ekki við að koma hingað
aftur. Margt hefði verið að sjá ef
tíma hefði verið til.
Það má líikja því við, ef við
hér • að vestan værum á ferð í
Reykjavík og fengur að eins að
sjá safuhúsbygginguna hans Ein-
ars Jónssonar að utan en hefðum
ekki tJíma til að koma um og sjá
verk hans.
Þenna dag kl. hálf f jögur byrj-
aði söngsamkoman í Orchestra
Hall 220 S. Michigan Ave. Því
miður var hún ekki eins vel sótt
og skyldi, mun orsökin hafa ver-
ið sú að það var ekki nóg aug-
lýst áður, því alstaðar þar sem
þeir höfðu verið að undanförnu
hafði húsfyllir verið. Islendingar
voru fjölmennir þarna. en okkar
hópur er ekki stór og gætir látið
í svo stórum sal þar sem sæti
eru fyrir þúsundir fólks. Allir
þeir, sem eg talaði við luku lofs-
orði á sönginn. Af sérþekkingu
get eg ekki dæmt um hann, en
verð aðeins að dæma eftir þeim
áhrifum, sem söngurinn hafði á
mig, svo eftir mínum mælikvarða
var söngurinn ágætur. Eg beið
með eftirvæntingu eftir hverju
númeri á söngskránni. Það er
auðvitað oft mikið tillit tekið til
dóms sérfræðinga og ritdómara í
hverri grein, en almannarómur-
inn er oft bezti dómarinn.
Eitt var, sem skygði á sam
komuna og það var, að tenór
söngvari kórsins, Stefán Islandi
var veikur af kvefi, gat þVí ekki
komið fram á prógramminu, en
hans pláss tók Guðmundur Jóns-
son, baritón-söngvari flokksins;
hefir hann mjög sterka rödd og
hreimþýða; var hann kallaður
fram hvað eftir annað með dynj-
andi. lófaklappi; eins var. með
heila flokkinn, að hann varð að
syngja aukalög.
Þökk fyrir komuna, kæru ís-
lenzku söngmenn. Það var á-
nægjullegt að mæta ykkur og
kynnast. Það var gleðilegt að
sjá jafn glæsilegan hóp söng-
manna ferðast um með þessari
miklu Bandaríkjaþjóð. Það
gleður okkur að þið nú með
þessu ferðalagi ykkar kynnið Is
land og íslenzka sönglist. Banda-
rlíkjaþjóðin er yfirleitt frekar
fáfróð um íslenzka menningu
eða var sérstaklega fyrir síðasta
stríð. Auðvitað meðan setulið
Bandaríkjanna var á Islandi,
Það er siður meðal allra krist-
inna þjóða að vinir og vandafólk
skiftist á gjöfum um jólin.
En það er stundum vandasamt
að velja þessar gjafir, einkum
þegar roiskið fólk á í hlut. Gjaf-
irnar þurfa þá að vera tvent í
senn: gagnlegar og gleðjandi.
Það sem mest gleður börn og
unglinga er, ef til vill, ekki altaf
eins vel til þess fallið að flytja
sólskin inn í hug og hjarta hinna
öldruðu, en það er tilgangur jóla-
gjafanna.
Eitt er það, sem öðru fremur
bendir til þess hvað líklegt sé til
þess að gleðja aldurhnigna fólkið
hér í landi: Þið hafið sjálfsagt
öll tekið eftir því, hvað aldraða
fólkið talar oftast um þegar það
mætist: því þykir það skemtilieg-
ast að ryfja upp gamlar endur
minningar frá löngu liðnum
dögum; segja frá því, sem skeði
á landnámsárunum; hversu út-
litið var stundum ískyggilegt;
hversu oft rættist úr raununum;
ívernig þessi og hinn lenti hér
með tvær hendur tómar; hvemig
íslenzki kjarkurinn og íslenzka
og kærstar. Það er áreiðanlegt
að engin jólagjöf er betri né
kærri öldruðum Islendingum hér
í landi en þessi bók:
“Saga íslendinga í Vestur-
heimi” eftir Þ. Þ. Þ. Útsölu-
menn hafa tekið að sér sölu bók-
arinnar í flestum íslenzkum
bygðum vestan hafs og fara nöfn
þeirra hér á eftir. Enn þá er
nægur tími til þess að panta
bókina fyrir jólin.
S. J. J.
þrekið kom þeim að góðu haldi;
hvernig drottinn blessaði litla
björg, var í verki með þessu út-
lenda fólki og heyrði bænir þess.
Og síðast en ekki sízt talar aldna
fóikið um það hvernig hamingj-
an hafi leitt bömin — ungu kyn-
slóðina, út úr öllu baslinu inn á
brautir gæfu og gengis, sjálf-
stæðis og sigurvinninga.
Um alt þetta talar aldurhnigna
fólkið þegar það mætist — talar
um það aftur og aftur og frá
ýrnsum hliðum. Og ýmist ljóma
andlitin af gleðibrosi eða augun
fyllast af tárum. —
Það eru sællustundir þessa
fólks að mætast og ryfja þetta
alt upp aftur og aftur.
Þegar þið athugið þetta getur
ykkur ekki blandast hugur um
það, hver sé bezta jólagjöfin
handa aldna fólkinu; það er
Saga Islendinga í Vesturheimi,”
þar er frá þvá öllu sagt með fögr-
um og hrífandi orðum, sem aldr-
aða fólkið vill heyra, hugsa um
og minnast. Þar getur það lesið
aftur og aftur um allar þær end-
urminningar, sem því eru næstar
jókst þekkjng þess að nokkru, en
er samt enn mjög ófullikomin. Nú
rétt nýlega benti maður mér á
grein í einu stórfolaðinu hér í
Chicago, þar sem hinar fáránleg-
ustu hugmyndir komu fram um
ísland; slíkt kemur fyrir altaf
öðru foverju. Eg er því að vona
að þið á þessari ferð ykkar komið
fólki í skilning um að við erum
ekki Eskimóar, og að við erum
fólk, sem er stolt af okkar þjóð-
erni og stolt af þeirri menningu,
sem með okkar þjóð býr, og sem
við eruð nú að túlka hluta af,
ykkur sjálfum og þjóðinni til
sóma. Eg mundi þvl vilja kalla
ykkur sendiboða friðar og vel-
vilja.
Þökk fyrir komuna og góða
ferð.
S. Ámason.
Chicago, 111.
Vancouver, B.C.—F. O. Lyngdal.
Árborg, Man.—Fr. Sæmundsson
og Mrs. Júlíana Guðmundson.
Cypress River, Man.—Haraldur
Björnsson.
Geysir, Man.—Kristján Sigurd-
son.
GimM, Man.—Elías Ólafsson.
Glenboro, Man.—G. Lamfoertsen.
Kenville, Man.—J. A. Vopni.
Hecla, Man.—Mrs. H. W. Sigur-
geirson.
Hnausa, Man.—Dan. Halldórson.
Lundar, Man.—Dan. J. Lindal.
Morden, Man.—T. J. Gislason.
Riverton, Man. — Dr. S. O.
Thompson.
Silver Bay, Man.—B. Th. Jonas-
son.
Selkirk, Man.—Einar Magnusson.
Winnipeg, Man.—Davíð Björns-
son, Vilking Press, Columfoia
Press.
Kandáhar, Sask.—S. S. Anderson.
Saskatoon, Sask.—Prof. Th. Thor-
valdson.
Wynyard, Sask.—Sigurður John-
son.
Blaine, Wash.—Andrew Daniel-
son.
Evanston, 111.—S. Arnason.
Fargo, N.D.—T. W. Thordarson.
Ivanhoe, Minn.—S. A. Sigvalda-
son.
Los Angeles, Calif.—S. V. Barne-
son.
Mountain, N. D.—Hjörtur Hjalta-
lín.
New York City, N.Y.—Grettir
Eggertson.
Point Roberts, Wash.—Mrs. G. E.
Gudmundson.
Rugby, N.D.—Judge G. Grimson.
San Diego, Calif.—Mrs. K. Magn-
usson.
Seattle, Wash.—K. S. Thordar-
son.
Minnist
BETEL
í erfðaskrám yðar
Ertu hræddur við að borða ?
Áttu vi8 a8 strlSa meltingarleysl,
belging og náblt?
pa8 er óþarfl fyrir þig aS láta
slíkt kvelja þig. P&8u þér New
Discovery “GOLDEN STOMACH
TÖFLUR.” 360 töflur duga I 90
daga og kosta $5.00; 120 duga I
30 daga, $2.00; 55 I 14 daga og
kosta $1.00; Til reynslu, 10 centa
dós — fæst 1 öllum lyfjabúöum.
FORGANGA
VEGNA
GÆÐA
HJÁ MATVÖRUBÚÐ-
UM, KEÐJU- og
DEILDABÚÐUM
A HUDSON S BAY COMPANY PR0DUCT