Lögberg - 27.04.1950, Side 7

Lögberg - 27.04.1950, Side 7
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 27. APRÍL, 1950. 7 Úr galopnu bréfi til Davíðs Björnssonar bóksala fró Ármanni Björnssyni Ólrúlega satt í bréfi þínu biður þú mig bón- ar, þeirrar, að senda þér „tíu ein- tök complete" — af „Voröld“ litlu — og ekki nóg með það, heldur bætir þú „gráu á svart ofan“ með því að heimta öll fundaboð, auglýsingar og yfir- leitt allt, sem við, ströndungar látum á þrikk út ganga. Já, góði minn; ég veit þú átt hönk upp í bakið á mér — og okkur öllum. Fyrst og fremst mér, fyrir band þitt á mínum gamla Geir, sem svo er frá þinni högu hönd úr garði gert, að hann geti, sem hinir gömlu ísl. draugar, fylgt ættinni í ófyrirsjáanlegar kyn- slóðir — og okkar allra fyrir band þitt á bókum „Hafnar“, sem eins mun endast. En að þú gerðir kröfu til hrygglengjunn- ar allrar, hafði mig ekki órað fyrir. Þessi krafa þín kom mér á svo óvart, að ég neyddi mig til að lesa bréfið þrisvar, í þeirri von, að mér hefði mislesist. Nei ó ekki; þar var engan bilbug á þér að finna. Ekki um að villast, þér var fúlasta alvara. Þótt mér væri þvert um geð, vildi ég þó reyna að verða við, kröfu eða bón þinni, vegna þess, að mér duldist ekki þitt takmarkalausa traust á mér fannst ég ekki skammlaust geta virt að vett- ugi, enda ekki trútt um, að mér findist úr mér togna og ekki ó- verulega — svona okkar á milli. Hefir og margur af minni ástæð um hækkað í lofti. Nú sem ég hafði hreint ekkert þarfara með tímann að gera, en að drepa hann, skaust ég yfir á skrifstof- una. Þótti mér nú bera vel í veiði ei ég fyrirfann þá alla þar. Rit- stjóra, ráðsmann, prentara, út- gefanda og ábyrgðarmann. — Jú, ekki bar á öðru — hér var ekki um að villast, en til vonar og vara, taldi ég þá alla á fingrum annarar handar og stóð heima. Ég kastaði á þá kveðju, sem þeir svöruðu allir einum munni, enda allir í einum og sama manni! Nú sé ég í gegnum holt og hæðir að þú ert orðinn óþarflega langleit- ur, en láttu þér ekki bregða, kannske sé ég skakkt, sé þig í spéspegli? Satt er þetta þó eigi að síður, og ekki athugavert sem eins dæmi. í stjórnartíð Jónasar frá Hriflu, skipaði einn og sami maður þrjú ef ekki fleiri ráð- herraembætti! Þótti sumum þingmönnum sem þeir hefðu slit ið skóxn sínum fyrir lítið, haft hlaup en ekki kaup. Lakara þó, að vera vændur um getu, til að fylla stöðuna. Það er: Ekki álit- inn vaða í vitinu, enda spurðust þessar tiltektir Jónasar misjafn- lega fyrir og sem von var, þótti þeim hjásettu hart að bíða ekki fisk úr roði, frekar en heima- mönnum að Fróðá forðum tíð. En við þessu varð ekki gert. Mussulini íslands — sem hann var kallaður af Stjána X. — hélt fast á sínu, gaf ekki skrattann fyrir véfengda skömm, en hékk á heiðri þriggja embætta meðan tími vannst til, enda áreiðanlega þriggja húskarla maki. En sleppum því. „Áfram með smér- ið“. Ég hugði nú gott til glóðar og bar upp erindi okkar. En viti menn! Það var engu líkara en að ég hefði sýnt honum banatil- ræði, svo brá honum. Hann rauk upp af ásetunni, barði sér í bak og fyrir og hrópaði: „Minnstu ekki á það maður, minnstu ekki á það!“ „Blaðið er fyrir löngu „uppselt". Fyrstu blöðin verið ófáanleg síðan dögum Nóa, — eða sama sem — þú skilur“. Ég kinkaði kolli til samþykkis. — Hvað annað gat ég gert, en að skjóta þannig skýli yfirgorgræningjann í mér? — Nei; hann skyldi ekki vaða o’ní mig með.........löppunum. Ég innti hann eftir hvort ástandið væri virkilega svona slæmt. „Já; því er nú ver sagði hann“. „Upp- lagið hvarf eins og dropi í sjóinn og ekki eitt blað, ekki eitt, fæst þún ætti ekki afturkvæmt upp á pallborðið. En þetta varð til þess, að nú vill enginn selja, en allir kaupa“. „Hefir þú heyrt síð- ustu bæjarfréttirnar?“ Nei; ja nú er ég hlessa: Það hvað vera myndað hlutafélag sem hefir í hyggju, að fara að fordæmi pá- pískunnar. Þeir kváðu ætla að rista blaðið í ræmur — eina línu í hverri — og selja sem hár af höfði? Ja Gabríels líklega. Þess verður nú naumast langt að bíða, að menn hætti að kaupa stjórnarband og er það illa far- ið, nú í hallærinu". Ég hafði set- ið hljóður undir þessum Jóns bókarlestri, en gat nú ekki orða bundist og sagði: Heldur þú að nokkur trúi þessu? „Trúi! Hverju trúa menn ekki? Hafa þeir ekki keypt hluti í gull- námu, jafnvel þó þeim hafi ver- ið sagt að hún væri sölt. Hafa þeir ekki gerst hluthafar í alls- konar poolum, bara af því, að þeim var talin trú um, að á þann hátt, yrðu þeir ríkir á annara kostnað? En þó skömm sé frá að segja, gæti ég bezt trúað, að þetta væri skynsamlegasta og á- hættuminnsta fyrirtækið sem landar hafa stofnað til. Eða held ur þú að Davíð viti ekki sínu viti?“ Ég hafði gapandi ginið yf- ir tækifærinu til að grípa orðið til andmæla, þegar hann léti það laust, en þessi síðasta athuga- semd sló mig út af laginu. Við henni var ég ekki búinn. Kom til kaups, gildir einu hvað í boði hið fornkveðna: „Sá er ekki all heimskastur sem þegja kann“ og „Enginn má við margn um“. Greip hatt minn og rauk er. Fari það allt í logandi....* — Fyrirgefðu, ég vil síður hafa nafnið eftir, ef þér er sama. — Blaðið hvað hann hafa verið selt á band-hringlandi-snar-vit- lausu verði. Hefði átt að vera 10.00 dalir, til að stemma stigu fyrir þessari gengdarlausu eftir- spurn, strax í byrjun, hefði farið framúr allri áður þekktri vit- leysu. Ég reyndi að vera drýld- inn dálítið og hafði orð á að hann gæti gert að gamni sínu þó illa áraði. Hann glápti á mig sýnilega móðgaður og sagði: „Þetta er því miður jafn satt mörgu öðru sem manni berst til eyrna. Þó ótrúlegt megi virðast, réði þessi gífurlega eftirspurn blaðinu bana. Pappír og — prent sverta — sem fer öll í skammir á stjórnina — ófáanlegt í stórum stíl. Sáum — við, ég — þann kost vænstan til þess að gera öll um jafnt undir höfði, að kippa „Voröld úr umferð. Fýsti oss ekki, að standa í stórræðum lengur og bjuggum svo um, að á dyr. Seed Treatment Now is the time to treat your seed. This may be done during slack periods, as once treated the seed can be stored until it is ready to sow. Thus, it is not necessary to be treating when the busy seeding season is in full swing. To obtain control of smut, barley should be treated at least eight days before seeding. Treated seed should be stored in a well ventilated bin. Ceresan, Leytosan and Panogen will control the covered or ball smut, and the false loose smut. Loose smut can only be controlled by hot water treatment. The hot water treat- ment is a slow and exacting operation, it can only be done on small amounts of seed and only when the water can be maintained at a uniform temperature. The mecuric com- poujids, in addition to controlling the covered and false loose smuts, will control or reduce other seed-borne diseases and will also protect the seed from some of the soil-bome disease such as root-rot. Seed treatment with these compounds has increased the yield by as much as two to five bushels per acre. Care must be taken to avoid inhaling the dust. A dust mask or even a handkerchief tied over the mouth and nose will give good protection. If a liquid is used, it should not be allowed to come in contact with the hands or face. Treated seed should not be fed to livestock. For further information, write the Barley Improvement Institute, 206 Grain Exchange Building, for circular on “Treating Seed Barley”. Sixth of series of advertisements. Clip for scrap book. This space contributed by SHEA'S WINNIPEG BREWERY LTD. MD-254 Kauplaus hlaup Á heimleiðinni hugleiddi ég framanskráð, eins og María orð Símonar og önnu spákonu forð- um, hugði ráð fyrir mér og hug- leiddi málpróf og ályktun fimmt ardómsins. En hér reyndist úr vöndu að ráða. Líkum og ólík- um, gengu svo jafnt vitni, að ekki varð á milli séð, hvað hafa skyldi, eða hverju hafna. Komu mér meðal annars tvö bréf í hug, sem mér höfðu borist í ritstjórn- artíð minni hér fyr á árum. — Nú jæja, allt sýndist nú svo langt til baka. — Var annað frá góðvini mínum og gat ummæla Einars bónda, þeirra, að blaðið væri alltof dýrt. Hitt var nafn- laust en hélt því sama fram að því er mér skildist — var í vand- ræðum með það. — Já, þú átt kollgátuna, póstmerkið sagði til, enda snarvitlaust og að engu hafandi. önnur tvö höfðu mér og borist. Fór annað fram á að verðið yrði hækkað upp í 3.00 dali. Hitt kom seinna og kvað að ekki væri farandi fram á minna en 5.00 dali. Gat bréfrit- ari þess, til sönnunar sinni skoð- un, að nágrannar hans væru búnir að lesa blaðið í tuskur — hafði lánað þeim það — og að það myndi seljast á þessu verði eins og „Hot dogs“. Brúnin hækkaði nú á mér sem Agli forð- um. Fann þó að ég gat ekki tal- ist óvilhallur dómari og lagði bréfin að jöfnu, þó mér bölvað þætti, enda seig nú önnur brún- in á kinn niður. Mér varð nú ljóst, að með til- styrk eigin dómgreindar, ein- göngu, kæmi mér seint vitneskja um, hvað sannast væri í þessu máli, ákvað því að leggja land undir fót, ganga fyrir hvers manns dyr að dæmi Ganglera forðum. Ólíklega hefði ég þó ekki lagt upp í þann leiðangur, hefði mér verið kunnugt um, hve dreifðir landar eru um borg- ina. Borgina vissi ég vera 44 ferhyrningsmílur, en hitt, að landar fyrirfindust ekki nær hver öðrum en 10—12 mílna milli, hefði ég fyrir svarið, en svo reyndist mér það samt. Eld- hætta er mikil í borginni, sem af ýmsu stafar og ekki gerandi leikur til, að auka hana að ó- þörfu, þar eð ábyrgðarfélög öll eru á hausnum. Já, ég lagði upp með nesti og nýja skó — sem nærri má geta — varð skólaus þó. Já, þetta var þrælslegur kippur. Ég otaði tota okkar, samt mátti eins vel fara úr rassi skammt. Jú, kom þaðan snauður og og slippur. Var ég þó vel úr garði geröur, með álitlega fé- fúlgu og Passíusálmana upp á vasann, sem ég hugðist að bjóða í kaupbæti ef í það versta færi. En allt kom fyrir ekki. Þú hefð- ir átt að sjá framan í þá, suma hverja, þegar ég otaði að þeim totanum, kaupbætinum. Las ég í hug þeirra sem opna bók, sem þeir vildu spyrja, — þess sem þeir þó ekki spurðu — hvort ég hefði ekki lesið grein Páls, sem ég heyri utan að mér, að teljist ekki, ja bein meðmæli. Lakara þó, að síðari villan, virðist verri hinni fyrri — sem stundum kem ur fyrir — sú, að menn virðast heldur hallast að því, að það sé satt, sem Páll segi núna! Svo bar og annað til, — óvenjulegt að vísu. — Þeir reynast nú fleiri með hverju árinu sem líður, sem þekkja gullið frá glingrinu og sem þú getur nærri, var mér ekki beinlínis til fyrirgreiðslu. Þriðja og langsamlega mikil- vægasta ástæðan fyrir gengis- leysi mínu og úrræðaleysi, við- leitni minnar, er sú, að svo virð- ist sem kaupendur blaðsins hafi tekið í sig — samtakalaust — að hanga á blaðinu. Vitandi að það flytur þeim ekki fréttir af hinum lifandi — í náinni fram- tíð, hugsa þeir sér að hafa þar af þeim framliðnu er fram líða stundir. Þykir þeim sem betri sé hálfur skaði en allur og verð- ur það naumast lagt þeim út til ámælis, sem það er miklum mun vissari leið og vanda-minni til viðkynningar en borðdans í handaskilalausu myrkri. * Já, satt er það. „Sjaldan er ein báran stök“, þessi hvolfdist yfir mig sem holskefla. Eru þær mótbárur krappastar og háska- legastar sem á grunnsævi rísa. Enda spónbraut hún, fley mitt og farkost við feigsbrjót þann sem öllum er ægilegri. Á ég nú að því leyti sammerkt við Sind- bað farmann, að ég hefi gert mér fleka úr afhnoðinu og fleyt- ist á honum inn í ginnungagapið, með eilífðarvonina í eftirdragi, þar að „Voröld“ litla mæti mér við landtöku, skrýdd útfarar- sálmi Kaldbaks yztum fata. Að vísu er ég ekki enn risinn úr rotinu, en þar eð öllu virðist nú treystandi er ég kvíðalaus. Veit og enda ekki rjúkandi ráð mitt frekar en Sindbað, en bíð og sé hvað setur. Um sextíu skipulagsskyldir staðir eru nú á öllu landinu Heimildir til sögu vesiurheimsk- íslenzkrar blaðamennsku Já. Ég er maður óframsýnn, — eins og prestar vita, sem og öðrum ósamrínn eins um spón og bita. Ja; ég get gjarna viðurkennt þá skammsýni mína. Hitt veit ég þá og líka, að ég er maður hóg- vær, hver svo sem eftirköstin fyrir þá dygð verða, en því hefi ég nú gleymt. Þig mun því undra það þeim mun minna — sem þú þekkir mig nú betur — að ég hefi verið að velta því fyrir mér, nú í fullan mánuð, hvað til grundvallar lægi fyrir áfergju- legri græðgi þinni í blaðið. Kom auðvitað það ólíklegasta fyrst í hug — ekki svo að skilja að ég sé beint að hæla mér af því. — Það, að líf þitt lægi við, en flögr- aði frá þeii;ri hugsun í bili. Lagði hana til hliðar til frekari athugunar síðar. Jú, ég neita því ekki að mér kom margt í hug, of margt til að dreifa því öllu hér. Hér áður þóttist ég slaga hátt upp í Heiðrek kong ef ekki jafnsnjall honum í því að ráða gátur. Ekki rekur mig minni til — að mig þryti áður vit eða litum brigði — við ráðning gátu. „En einu sinni verður allt fyrst“. Ég er í bobba og mér fer sem Heiðreki. Ég ætla samt að segja þér, hver ég hygg að sé ráðn- ingin, þó ég afsegi það með öllu, að eiga það á hættu, að verða drepinn á næstunni, ef tilgáta mín reynist röng, enda ekki veð- mál um að ræða. Það sem gerir gátuna óræðna, er hið sama sem Heiðrekur flaskaði á. Ekkert við að styðjast. En hvað um það, þessi er þá uppágeta mín. Jú ég Rúmur helmingur hefur fengið fast skipulag CKIPULAGSSKYLDIR staðir Ö eru samtals um 60 á öllu land- inu, að því er segir í skýrslu skipulagsstjóra um starfsemi teiknistofu skipulagsins. Rúmur helmingur þessara staða hefur nú þegar fengið fast skipulag, en skipulagsskyldir eru allir þeir staðir, er hafa 200 íbúa eða fleiri. Samkvæmt skipulagslögunum er verksvið teiknistofu skipulags ins fyrst og fremst skipulagning bæja, kaupstaða og sjávarþorpa, auk staða svo sem skólahverfa, sveitaþorpa, sumarbústaða- hverfa, auk þeirra, sem myndast við orkuver. Er gert ráð fyrir að endurskoðun uppdrátta fimmta hvert ár, en ör vöxtur kaupstaða og þorpa hin síðari ár, hefur leitt til þess, að endurskoða þarf skipulagsuppdrætti hinna fjöl mennari staða oftar en lög gera ráð fyrir. Hin síðari ár hafa risið upp allfjölmenn byggðahverfi víðs vegar um landið. Hafa þannig 14 skólastaðir og smærri. sveita þorp verið tekin til skipulags- meðferðar, og flest þegarTengið úrlausn. Þó er svo, að enn hefur eigi tekizt að sinna mörgum smærri byggðalögum, sökum skorts á vinnuafli í teiknistofu Landmælingar er annað höfuð verkefni teiknistofu skipulags ins, og undirstaða skipulagsvinn unnar. 1 lögum er gert ráð fyrir því, að sveitarstjórnirnar annist roælingarnar sjálfar, enda séu þau störf unnin af sérfræðing' um, er stjórnraráðið samþykkir Utan Reykjavíkur er eigi nema takmarkaður kostur kunnáttumönnum til mælingar starfanna, enda lætur nærri, að um helmingur af allri starfsemi teiknistofu skipulagsins gangi ti þeirra starfa. í skjalasafni stofnunarinnar eru nú þegar til fullkomnir mæl ingaruppdrættir og kort allra kaupstaðanna, en vel flest skipu- lagsskyld kauptún og þorp hafa verið mæld. Viðbótarmælingar eru og iðulega framkvæmdar þar sem þess gerist þörf vegna framtíðar fyrirætlana. Frá því skipulagslögin gengu í gildi árið 1921 og fram til 1938, höfðu allir kaupstaðirnir, auk margra kauptúna, fengið stað- festan skipulagsuppdrátt. Reyk- javíkurbær var þó undanskilinn. Síðustu tvö árin hafa þessir staðir verið mældir og kortlagð- ir: Reykhólar, Kaldrananes, Kópasker, Breiðdalsvík, Kirkju- bæjarklaustur, Vík í Mýrdal, Hvolsvöllur, Hella, Kópavogur, Seltjarnarnes, Flúðir, Stokks- eyri, en um þessar mundir er unnið að kortagerð fyrir: Flatey, Hrísey og Reyðarfjörð. Viðbótarmælingar hafa verið gerðar af Akureyri, Siglufirði, Ólafsfirði, Norðfirði, Blönduósi, Bolungarvík og Selfossi. Skipulagsuppdrættir hafa ver- ið gerðir fyrir þessa staði: Hólmavík, Drangsnes, Hófsós, Ivammstanga, Skagaströnd, Egilsstaði, Höfn í Hornafirði, Hvolsvöll, Hveragerði, Ytri- Njarðvíkur, Hellissand og Grindavík. En að sjálfsögðu eiga margir þessara staða lengri að- dragnanda en s. 1. tvö ár. Um þessar mundir eru eftir- taldir staðir í undirbúningi um skipulag, og unnið er að korta- gerð fyrir Brúarland, Reykhóla, Kaldrananes, Laugaskóla, Vopna fjörð, Breiðdalsvík, Þorlákshöfn, Innri Njarðvíkur, Seltjarnes og Kópavogsland. Þá eru og til meðferðar endur- skoðun á skipulagi þessir staðir: Vestmannaeyjar, Akureyri, Ól- afsvík, Patreksfjörður, Isafjörð- ur, Siglufjörður, Húsavík, Nes- kaupstaður, Selfoss og Keflavík. Skipulag Reykjavíkur er eitt höfuðverkefnið og jafnaðarlega unnið að endurskoðun þess og nýjum uppdráttum fyrir einstök bæjarhverfi. 1 teiknistofu skipulagsins eru starfandi þrír arkitektar, tveir mælingaverkfræðingar og tveir aðstoðarteiknarar. Reykjavíkur- bær hefur starfandi sjálfstæða skipulagsdeild, er að mestu sér um uppdráttagerð í skipulags- málum bæjarins. Alþhl. 19. feh. Gjafir til elliheimilisins „Höfn" 3498 Osler Streei Vancouver, B. C. í N MEMORY OF Mr. John Christopherson: — Mr. og Mrs. R. Bushnell Mr.‘ og Mrs. S. vil hafa vaðið fyrir neðan mig, svo ég spyr bara svona hinsegin. Þú ert þó vænti ég ekki að semja sögu vestur-íslenzkrar blaðamensku? Já „grunaði ekki Gvend!“ Þar beit ég Heiðrek! Nú fyrst svo er, dettur mér ekki í lifandi hug að skerast úr leik eða láta mitt eftir liggja. Það væri nú ekki annað eftir, eftir öll önnur mín axarsköft en ég skyti loku fyrir þá möguleika að sjá nafn mitt í fullum stöfum á prenti eftir allt. Nei fari það í, hum. Nei það happ slæ ég ekki úr hendi minni. Nei; ég hef hreint ekkert fengist við sögu- ritun, og veit þar af leiðandi ekkert um, á hverjum endanum — framan eða aftan — þeir fróðu menn byrja. Get þó til að þeir fari aftan að siðunum, þ. e. byrji aftur í.........forneskju. Veit þó af skáldsagnalestri að byrjað er á að segja frá ungum manni, sem verður gamall með aldrinum — þó óvenjulegt sé — að hann lifi söguna af. En viti menn: Þegar manni finnst að sagan ætli að fara að segja frá einhverju, dettur úr henni botn- inn, maður glápir út í bláinn og undrast yfir hvað orðið hafi af honum. Ég ætla nú að fara eins að, en láta þig um að botna sög una. (Framhald) Brynjolfson $ 10.00 Port Alherni, B.C. — Mr. A. Bergman 5.00 Mr. A. Gislason 10.00 Mr. C. M. Gislason 5.00 Mr. L. Kjernisted 5.00 Mr. S. Magnuson 10.00 Mr. J. Sigurdson 5.00 Osland, B.C. Mr. og Mrs. K. Einarsson 10.00 Mr. og Mrs. G. Jonsson 10.00 Mr. og Mrs. O. V. Jonsson 10.00 Vancouver, B.C. Mrs. K. Gillis 7.00 Mrs. E. Johannson 3.00 Mrs. John Sigurdson 50.00 Mr. O. Sigurdson 25.00 „Sólskin“ og „Strönd" .... 334.00 „íslendingadagurinn í Blaine, Wash. 200.00 Mr. S. Kristianson 5.00 Mr. Julius Davidson, Winnipeg, Manitoba 10.00 Mrs. F. Sigurdson, Leslie, Sask. 15.00 Mr. D. Kristmansson— Proceeds Dances, Prince Rupert, B.C 379.35 Correction from previous publication— Mr. and Mrs. Carl Thorlakson, Winnipeg, Manitoba $10.00. Aðrar gjafir: One case of Sockeye Salmon: M. Phillipson. Ice Cream each Sunday for one year: Mrs. Sigurdson. 3 lbs. Coffee, 51bs. Sugar: Mrs. Alla Jones. One autographed copy Rev. J. A. Sigurdsons Poems: Mrs. Stefania Sigurdson. One Oak Library Table: Mrs. Matthildur Frederickson. Nefndin vottar innilegt þakk- læti fyrir allar þessar kærkom- nu gjafir. B. T. H. Marteinsson, 925 West Georgia, Vancouver, B. C.

x

Lögberg

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.