Lögberg - 22.06.1950, Blaðsíða 8
8
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 22. JÚNÍ, 1950
Leiksýning í Nýja-íslandi
. . . þar setn öllum öðrum Irjám
oílágl þólli að gróa ....
Or borg og bygð
Malreiðslubók
Dorcasfélag Fyrsta lúterska
safnaðar hefir nú til sölu splunk-
urnýja matreiðslubók, er það
hefir safnað til og gefið út; bók
þessi er með svipuðum hætti og
hinar fyrri, vinsælu matreiðslu-
bækur, er Kvenfélög safnaðar-
ins stóðu að; þetta er afar falleg
bók með fjölda gamalla og nýrra
uppskrifta, sem koma sér vel á
hvaða heimili, sem er.
Matreiðslubók þessi kostar
$1.50 að viðbættu 10 centa burð-
argjaldi.
Pantanir, ásamt andvirði, send
ist:
Mrs. H. Halldórson
1014 Dominion Street
Mrs. L. S. Gibson
4 Wakefield Apts.
eða til The Columbia Press Líd..
695 Sargent Ave. Winnipeg
☆
Gefið til Sunrise Lutheran
Camp.
Kvenfélag Árdalssafnaðar $20.
00. Pioneers memorial fund $25.
00. Kvenfélagið ísafold, Vídir,
$10.00.
Meðtekði með innilegu þakklæti
Anna Magnússon,
Box 296 Selkirk, Man.
☆
Starfsskrá sumarsins
í Sunrise Lutheran Camp 1950.
Sunnudagaskólakennara mót
30. júní — 2. júlí. Leiðtogastarf
— (unglingar yfir 14 ára) 3. júlí
til 11. júlí. Drengjahópur (11—14
ára) 12. júlí — 20. júlí. Yngri
drengir (6—10 ára) 21. júlí — 29.
júlí. Yngri stúlkur (6—10 ára)
29. júlí — 6. ágúst. Stúlknahópur
(11—14 ára) 8. ágúst — 16. ágúst.
Handiðnakensla (handicraft)
17. ágúst til 25. ágúst.
Guðsþjónustur verða haldnar
á hverjum sunnudegi í minning-
arskála sumarbúðanna tímabilið
sem sumarstarfið stendur yfir.
Allir eru boðnir og velkomn-
ir. — Veitið auglýsingum því
viðvíkjandi eftirtekt síðar.
Undirritaðar taka á móti um-
sóknum:
Mrs. A. H. Gray,
1125 Valour Rd. Wpg.
Mrs. S. Ólafsson,
Selkirk, Manitoba.
☆
Mr. 'Henry A. Provisor hefir
hlutast til um, að útvarpað verði
ræðum í fimtán mínútur á stutt-
bylgjulengd á D o m i n i o n
daginn þann 1. júlí næstkom-
andi; útvarpið fjallar um þróun
lýðræðis í Canada og gildi þess
fyrir almenning; útvarpið heyr-
ist um alla Evrópu, en til slíks
er stuðlað með hliðsjón af vænt-
anlegum innflytjendum þaðan
og hingað til lands; aðalræðuna
flytur W. J. Lindal dómari.
*
Mr. Sigurður Sigurðsson frá
Silver Bay kom til borgarinnar
seinnipart fyrri viku með konu
sína til lækninga.
☆
Mr. K. W. Johannson bygg-
ingameistari, 20 Alloway Ave.
hér í borginni, brá sér nýlega í
skemtiferð suður til New York
ásamt frú sinni.
☆
Mr. G. A. Williams kaupmað-
ur í Hecla var staddur í borginni
í byrjun yfirstandandi viku.
☆
Mr. Th. Markússon frá Foam
Lake, Sask., var staddur í borg-
inni í vikunni, sem leið.
☆
Mr. J. H. Normann frá Gimli
var staddur í borginni á mánu-
daginn.
☆
Síðastliðinn laugardag voru
gefin saman í hjónaband í
Fyrstu lútersku kirkju John
Donald Thordarson læknaskóla-
stúdent og Jean Beatty Wasson.
Brúðguminn er sonur þeirra Mr.
og Mrs. John Thorðarson hér í
borg, en brúðurin dóttir Was-
sons bankastjóra á Gimli og frú-
ar hans. Séra Valdimar J. Ey-
lands gifti.
Að vígluathöfn lokinni var
setin fjölmenn og virðuleg brúð-
kaupsveizla í Moore’s gildaskál-
anum; fyrir minni brúðarinnar
mælti skörulega Mrs. Tergesen
á Gimli; við giftinguna söng
Ólafur N. Kárdal tenórsöngvari
tvö lög við mikla hrifningu hins
mikla mannfjölda. Ungu hjónin
fóru samdægurs í ferðalag suð-
ur til Minneapolis, en framtíð-
arheimili þeirra verður hér í
borginni.
☆
Mr. Carl Dalsted frá Svold, N.
Dak., var nýlega skorinn upp á
Almenna sjúkrahúsinu hér í
borginni og var á góðum bata-
vegi, er síðast fréttist; kona hans
dvelur hér einnig þessa dagana.
☆
W. J. Lindal dómari lagði af
stað austur til Ottawa á mánu-
daginn til að sitja þar fund
Canadian Citizenship Council,
en hann er einn af forráðamönn-
um þess félagskapar. Lindal
dómari gerði ráð fyrir að koma
heim næsta laugardag.
☆
Tvær ungar stúlkur leggja af
stað áleiðis til Islands á sunnu-
daginn kemur, þær Svava Bryn-
íslendingar hafa jafnan verið
unnendur framsagnarlistar. 1
elztu sögum segir er hirðskáld-
in þuldu háttasnjallar oddgnýs-
drápur og höfuðlausnir yfir
Norðurlandakónginn og tóku að
launum gullbauga af sverðs-
oddum, hafbúna knerri eða höf-
uð sín. Síðar róa þulir og kvæða-
menn fram .í koluglætuna í bað-
stofukytrum, kveðandi rímur,
stökur, mansöngva og hetju-
kvæði, með tilheyrandi hnykkj-
um og langtónum, og þiggja að
launum koss heimasætunnar
með smelli. Sögur voru samdar,
annálar skráðir og kvæði kveð-
in. Orðsins list var ódýrasta list-
in, og varð brátt djúprætt í eðli
þjóðarinnar. —
Það var því ekki að undra að
leiklistin skyldi halda svo glæsi-
lega innreið í hjarta þjóðarinn-
ar, og hefjast frá hlöðum, tómt-
húsum og skúrum til virðulegri
salarkynna og síðast í sitt eigið
musteri, eitt hið veglegasta hjá
norrænum þjóðum.
— Á íslandi er leiklistin í
miklum hávegum. Mörg smá-
þorp og sveitir út um land hafa
haldið uppi allt að því árlegum
leiksýningum í hálfa öld, og
stundum betur.
Hér í Vesturheimi hefur leik-
listaráhugi íslendinga verið jafn
mikill, og átt við jafnvel meiri
örðugleika að etja en heima.
Landsmenn flestir svo daufir og
óupplýstir á því sviði, að leik-
list má heita óþekkt í mörgum
fylkjum Kanada, utan „niður*-
soðinnar leiklistar frá Holly-
wood“, eins og Árni Sigurðsson
kemst að orði. Dreifbýli gríðar-
legt, fámenn byggðarlög, fátækt
og basl mikið í byrjun. Engin
hérlend íslenzk miðstöð í leik-
list, er leiðbeint gæti sveitahér-
uðum, eða lánað svið og bún-
inga. Yngri kynslóðin óðum að
losna úr tengslum við sögu og
menningu þjóðar sinnar, víðast
hvar, og ótal aðrir staðbundnir
og mannlegir annmarkar til
tálmunar. —
Hefur þetta allt, með ýmsu
fleiru, leitt til þess að leiklist
er nú, um skeið að minnsta kosti,
að leggjast niður meðal Vestur-
íslendinga, og áhugi þeirra
sjálfra að dvína. —
Það var því eins og að rekast
óvænt á svalan vinjareit í eyði-
mörku, er ég heyrði að ein af
fámennari og afskekktari byggð
unum í Nýja-íslandi ætlaði að
sýna á Islenzku velþekktan
gamanleik að heiman, „Orust-
una á Hálogalandi", og það í
spánýju samkomuhúsi, sem þeir
hafa sjálfir byggt og kostað. —
Mér þótti þetta svo merkilegt,
að ég dreif mig niður að Geysir
Hall á föstudaginn var, 16. júní,
sá leikinn og átti tal við ýmsa
Geysisbúa, leikendur og aðra.
Fannst mér, eftir á, að framtak
þeirra, áhugi og kjarkur væri
svo lofsvert afreksverk að ekki
mætti láta þess ógetið. —
Áður fyrri héldu flest vestur-
íslenzk byggðarlög uppi tals-
verðri leikstarfsemi. Er sú saga
allýtarlega rakin af Árna Sig-
urðssyni í Tímariti Þjóðræknis-
félagsins 1947. Segir þar að
„ekkert einasta ár hafi fallið úr,
að ekki væri sýndur sjónleikur
á íslenzku, einhversstaðar í
jólfsson úr Reykjavík, er dvalið
hefir síðastliðin tvö ár í Winni-
peg, og Guðrún Hjörleifsson
ættuð frá Riverton, sem aldrei
hefir áður ísland augum litið;
þær ferðast austur til New York
með járnbrautarlest, en sigla svo
þaðan heim með Tröllafossi.
☆
Ágætt herbergi með húsgögn-
um fæst til leigu nú þegar að 58
Pearl Street hér í broginni; her-
bergið er á neðsta gólfi; spyrjist
fyrir um skilmála hjá Jens Elías
syni að áminstu heimilisfangi.
☆
Frú Anna Austmann frá Vídir
Man., var stödd í borginni í
fyrri viku.
byggðum íslendinga vestan hafs
í 63 ár —
En Geysir-byggðin mun vera
sú eina sem „kemur fram á svið-
ið“ í ár, á sjötugustu og fimmtu
ártíð landnámsins, að því er ég
bezt veit. Hafa Geysis-menn
einnig um langt skeið verið
helztu forkólfar og merkisberar
landa, bæði hvað snertir leik-
sýningar og varðveizlu tungu
sinnar. Er þessi byggð líklega
ein íslenzkasta byggð í Vestur-
heimi í dag. Jafnvel börn þeirra
tala enn íslenzku.
— Þótt Geysisbúar hafi, af
Undraverðum áhuga oft sett á
svið stærri og erfiðari leiki en
Orustuna á Hálogalandi, ætlaði
þeim að reynast erfitt að koma
henni upp í vor. Eitt óhappið rak
annað frá því að undirbúningur
leiksins var hafinn. En heil-
steypt alúð og þrek listunnand-
ans lætur sér fátt til tálmunar
verða. Saga leiklistarinnar með-
al íslendinga hér og heima ber
þess aðdáunarvert vitni.
• — Einar Benjamínsson, leik-
stjóri þeirrá í síðastliðin 2 til 3
ár, hafði lagt sérstaka alúð við
leikinn, varð alvarlega veikur
er þeir voru langt komnir með
æfingar. Þurftu þeir því að
skipta um leikstjórn og suma
leikendur. Tók við leikstjórn
Tímoteus Böðvarsson, einn af
ötulustu forvígismönnum um
leiklist um langt skeið í hérað-
Benedikt Gröndal:
TVÖ KVÆÐI
Kvæði þessi, sem bæði munu
vera frá háskólaárum skáldsins
(ort ca. 1847—1850), hafa ekki
verið prentuð áður. Prentuð
eftir eiginhandarriti í J. Sig.
400, 4to.
ÖRN og MÁNI.
Ský veður máninn mær,
og marar út um straum
lábrostnum ljóma slær,
ljósálfa gullindraum.
í nætur örmum rótt
eyglóar sofa börn.
Einn vakir æ um nótt.
Máni:
„Glóandi geislinn minn
glampar þér brúnum á;
hví ferðu eigi inn
ungum að blunda hjá?
Dagur er lífsins leið,
ljósið til vinnu skín;
sædjúpt um svefna skeið
sveipar það blæjan mín“.
Örn:
„Þú gegnur glaður nótt
guðs þíns um himinskaut;
ég sit um svarta nótt
svangur við ægis braut;
mig særir öld og ár
unganna sultarhljóð;
ég gef þeim grimmdartár,
gullmengað dauðablóð".
VORVÍSA
Blíðir vindar blása á foldu,
burtu vetrarkuldi fór,
blómin rísa úr myrkri moldu
margskreytt litum, smá og stór;
syngur á engjum sumarlóa,
svífur kría hátt við ský,
en mýrum í,
þá gellur hátt í gráum spóa
og lofti í,
vorgaukur blómin boðar ný.
Fagurt blika friðarbogar
um fögur himintjöldin blá,
gylla sólar geisla-logar
grund og fjall og djúpan sjá,
leikur fiskur í lygnum straumi
og lognskínandi um mararsund,
þá glymur grund
af himinbúa glöðum glaumi
um aftanstund
unz næturdimman býður blund.
(Alþýðuhelgin)
Húsmóðirin: „En hvers vegna
viljið þér fara.María? Við, sem
förum með yður eins og eina af
fjölskyldunni*.
María: „Já, og það ætla ég
mér ekki að þola lengur“.
inu, og tókst þeim að halda
leiknum áfram, þrátt fyrir allt.
Hafa þeir þegar sýnt tvisvar,
fyrir fullu húsi. —
Það má segja að leikurinn í
heild sinni hafi tekist mjög vel,
þrátt fyrir erfiðar aðstæður, og
þótt nokkrar áfellur væru á,
einkum hvað snertir eðlilegan
leikhraða í einstaka atriðum.
Samhengi leiksins yfirleitt, var
gott, og „brandararnir“ nutu sín
vel, þeir sem ekki voru of stað-
bundnir að heiman. Var auð-
velt að lifa sig inn í leikinn, og
var hlegið dátt frá upphafi til
enda. —
— Er auðvelt að sjá að sumir
leikendur í Geysir eru sviðvan-
ir, skildu hlutverk sín til fulls,
og völdu sér góð gerfi. Má þar
einkum nefna Jónas Skúlason,
sem var vesældarlegur útlits
eftir grasát og tuktun kellu sinn-
ar, þótt hann hefði mátt vera
heldur holdgrennri eftir slíka
meðferð. Sýndi hann ágætan
leik. Grímur Magnússon hafði
ágætt gerfi, var þjáll og hraður,-
slunginn að snúa og ljúga sig
út úr klípum, og kom ekkert á
óvart. Hrund Skúlason lék konu
Hermanns svikaglímukappa
með reisn og talsverðum tilþrif-
um. Björn Bjarnason, alþekkt
eftirherma og grín-gopi í sveit-
inni, lék sífullan svikaref af lofs-
verðum skilningi. Ásta Pálsson,
sem kom þó inn í leikinn er liðið
var langt á æfingar, lék ráðrík-
an eiginkonuvarg af mikilli
rögg. En heldur virtist hún vera
íeimin við að sýna sig „ölvaða á
almannafæri“, og olli það nokkr
um vonbrigðum. Hinn sanna
glímukóng lék Gunnlaugur Jó-
hannsson þokkalega, stæltur vel,
en nokkuð óþjáll í ástasenum.
Raunar má svo segja að ástasen-
urnar hafi verið yfirleitt nokkuð
í stirðara lagi, enda viðvaning-
ar (á leiksviði), sem með þær
fóru. Þá verður að lofa frammi-
stöðu Svövu Pálsson, sem lék
léttúðuga danska stelpu mjög
lipurlega, þó kannske í við um of
gantalega stundum. Hin hlut-
verkin, vinnukona, heimasæta
og ungur sonur eru smá, en góð
fyrir byrjendur, sem stóðu sig
bara sæmilega. —
— Húsið var troðfullt, og hygg
ég óhætt að fullyrða að allir
skemmtu sér hið bezta. —
Áhugi og hæfni þessa fólks er
lofsverður og mjög til fyrir-
myndar. Árna ég þeim allra
heilla, og vona að hið nýja og
reisulega samkomuhús eigi eftir
að örfa leikstarfsemi þeirra um
MESSUBOÐ
Fyrsta Lúterska Kirkja
Séra Valdimar J. Eylanda.
Heimili 776 Victor Street. Sími
29017. —
Guðsþjónustur á hverjum
sunnudegi:
Á ensku kl. 11 f. h.
Á íslenzku kl. 7 e. h.
Sunnudagaskóli kl. 12:15 e. h.
• ☆
Árborg-Riverton Preslaköll
Kirkjuþings sunnudaginn
25. júní.
Betel, messa kl. 10.30 f. h.,
séra G. Guttormsson. Gimli,
ensk messa kl. 11 f. h., Séra Eirc
H. Sigmar. Árnes, íslenzk messa
kl. 11 f. h., séra Jóhann Fredriks-
son. Hnausa, íslenzk messa kl.
11 f. h., séra Sigurður Ólafsson.
Riverton, ensk messa kl. 11 f. h.,
séra R. H. Gerberding D.D., full-
trúi United Lutheran kirkjunn-
ar. Árborg, ensk messa kl. 11
f. h., séra Egill H. Fáfnis. Geysir,
íslenzk messa kl. 2 e. h., séra R.
Marteinsson D.D., 60 ára afmæli
safnaðarins. Víðir, ensk messa
kl. 8.30 e. h., séra Eric H. Sig-
mar.
B. A. Bjarnason
Þegar Siggi
varð 65 ára
Eftir farið ferðalag
fanst oss gott að mega
líta yfir liðinn dag
lífdrykk saman teyga.
Þá er eins og geisla gljá
gömul ævisaga,
minnum þar að muna hjá
marga glaða daga.
Fram á horfna háskastund
horfa’ og vini muna,
sem að eftir létu lund
ljúfu kynninguna.
Víst við geymum gullin tár,
gamla munum drauga.
Hið sextugasta og sjötta ár
sé þér ljós í auga.
GRASSHOPPER
CONTROL IN BARLEY
The Dominion Entomological Laboratory at Bran-
don, Manitoba, estimated grasshopper eggs have been
deposited on approximately double the area as that
infected in 1949.
The most common is the two-striped grasshopper
which lays its eggs on roadsides, headlands, etc. There
is also, in some sections south of the Riding Mountains
and in the southwest part of the province, quite an
infestation of the lesser migratory grasshopper. These
lay their eggs all through the field. With the two-
striped, if the treatment is done early, just as they
hatch, it is usually necessary to treat just the roadsides,
headlands and ditches, and one or two widths of the
sprayer into the field. While with the lesser migratory
the whole of the field must be treated.
There are three chemicals used for grasshopper
control: Chlordane, toxaphene and aldrin. In most
cases these insecticides can be mixed with water and
sprayed by means of the weed sprayers.
The Department of Agriculture will assist in the
purchase of the chemicals. For an outline of the plan,
write Weeds Branch, Department of Agriculture, Win-
nipeg, for Publication No. 229, Grasshopper Control.
Tenth of series of advertisements. Clip for scrap
book.
This space contributed by
SHEA'S WINNIPEG BREWERY LTD.
MD-258
langa framtíð.
Björn Jónsson
J. J. Kalman
KIRKJUÞING
Hins ev. Lúterska Kirkjufélags íslendinga í Vesturheimi.
ARBORG-RIVERTON PRESTAKALL:
22.-26. júní 1950.
Þingpresíur: Sr. V. J. Eylands
STARFSSKRÁ:
Fimmtudaginn 22. júní. íslenzk þingsetningar guðs-
þjónusta og altarisganga í kirkju Bræðrasafn-
aðar í Riverton, kl. 8. (Standard Time). Forseti
Kirkjufélagsins, sr. E. H. Fáfnis, prédikar. Þing-
setning. Kjörbréfum framvísað.
Föstudaginn 23. júní. 1 Árborg, kirkju Árdalssafn-
aðar. Kl. 9—12 þingfundur. Ársskýrslur em-
bættismanna og nefnda. Kl. 1.30—5.30 þingfund-
ur. Nýr söfnuður gengur inn. Kl. 8 e. h. Kvöld-
samkoma. (English). Ræðumaður: Dr. R. H.
Gerberding. Executive Secretary, Board of
American Missions, ULCA.
Laugardaginn 24. júní. í kirkju Geysissafnaðar. Kl.
8 e. h. Kvöldsamkoma (Islenzk). Ræðumaður: sr.
G. Guttormsson. Efni: „Kristin mentun“. Einnig
sýnd hin ágæta enska kvikmynd, The Differ-
ence“.
Sunnudaginn 25. júní. Messur í kirkjum presta-
kallsins, kl. 11 f. h. í kirkju Geysissafnaðar
kl. 2 e. h. Kl. 3.30 Útisamkoma á Iðavöllum.
Mánudaginn 26. júní. I kirkju Bræðrasafnaðar
Riverton. Kl. 9—12 þingfundur. Kosningar em-
bættismanna. Þingstörf. Kl. 1.30 þingstörf og
þingslit.
Sextíu og fimm ára afmælis kirkjufélagsins verður minnst
við morgunguðsþjónustur hvers dags, af þingpresti.
Dagsett að Árborg, Manitoba, 19. júní 1950.
Sr. E. H. Fáfnis, forseti
Sr. B. A. Bjarnason, skrifari.