Lögberg - 23.08.1951, Síða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 23. ÁGÚST, 1951
Höstetg
GeflC út hvern fimtudag af
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
695 SARGBNT AVENUE, WINNIPEG, MANITOBA
Utanáslcrift ritstjórans:
HDITOR LÖGBERG, 695 SARGENT AVENUE, WINNIPEG, MAN.
PHONE 21 804
Rritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Verð $5.00 um árið—Borgist fyrirfram
The "Lögberg'' is prinfed and published by The Columbia Press Ltd.
695 Sargent Avenue, Winnipeg, Manitoba, Canada.
Authorized as Second Class Mail, Post Office Departnient, Ottawa
Blaðamannaþing
1 vikunni, sem leið, hélt vikublaðasambandið cana-
díska ársþing sitt hér í borginni við afar mikla aðsókn
úr öllum landshlutum.
í>að er engan veginn víst, að aimenningur hafi gert
sér þess Ijósa grein hve blaðamannasamband þetta er
umfangsmikið og hve margþætt áhrif þess eru innan
vébanda þjóðfélagsins; til sambandsins teljast 544
vikublöð, sem gefin eru út á ýmissum tunguníálum,
þótt þau séu vitaskuld í meirihluta, sem beita fyrir sig
enskri tungu, eða útbreiddasta málinu, en eins og vitað
er, gengur franskan enskunni næst að útbreiðslu og
nýtur sömu stjórnskipulegra réttinda, og er, ef svo
býður við að horfa, viðhöfð í sambandsþinginu af full-
trúum Quebecfylkis og jafnvel víðar frá.
Svo sem vænta mátti, komu til umræðu og úrslita
á áminstu blaðasambandsþingi ýmis mál, er varða sam-
eiginlega hagsmuni vikublaða yfirleitt; má þar til telja
öflun auglýsinga og prentverk, sem slíkum blöðum á
að falla og þarf að falla í skaut, eigi þau að geta staðið
straum af hinum síhækkandi útgáfukostnaði; þá komu
og raddir fram um það, hve mikilvægt, og í rauninni
alveg óumflýjanlegt það væri, að lögð yrði aukin rækt
við ritstjórnargreinar blaðanna, varðandi innihald
þeirra og stíl; enda verður sú staðreynd eigi umflúin,
að sérhvert blað, hvortheldur dagblað eða vikublað,
svipmerkist fyrst og fremst af ritstjórnargreinum sín-
um hvað áhrærir efni og orðaval.
Á gestrisnum og góðum heimilum, þar sem gott
fólk býr, skipar öndvegi sá fagri siður, að taka vel á
móti gestum, hvernig svo sem ferðum þeirra og högum
er háttað, og þar eru allir, ef svo mætti að orði kveða,
jafnir fyrir lögunum, enginn greinarmunur gerður á
stéttum; þó munu naumast verða skiptar skoðanir um
það, að fárra gesta sé beðið með ábærilegri óþreyju en
vikublaðsins, sem væntanlegt er til kaupenda sama
daginn ár út og ár inn; það er $ngu líkara en vikublaðið
sé orðið óaðskiljanlegur hluti heimilislífsins, og þar,
sem svo hagar til, er auðsætt að ekki hefir verið til
einskis barist og útgáfustarfsemin ekki verið unnin fyr-
ir gýg; um þetta hefir ritstjóri Lögbergs sannfærst af
ferðalögum sínum um allmörg, íslenzk bygðarlög þessa
fylki í sumar, og það hefir verið honum ósegjanlegt
fagnaðarefni, að verða persónulega var þeirrar fang-
víðu góðvildar, sem Lögberg hvarvetna nýtur.
Og, „þótt margt hafi breytzt síðan bygð var reist“,
er það auðsætt og óvéfengjanlegt, að enn þurfa Vestur-
íslendingar hugsjóna sinna og sjálfsvirðingar sinnar
vegna á íslenzkum blöðum að halda, en þeir þurfa líka
að afla þeim útbreiðslu og greiða andvirði þeirra reglu-
bundið.
íslenzkur blaðamaður ryður sér braut
Það vekur að sjálfsögðu fögnuð hjá okkur Vest-
mönnum, er ættbræður okkar ryðja sér braut til vegs,
eigi aðeins í heimahögum, heldur stækka jafnframt
landnám íslenzkrar menningar á erlendum vettvangi,
en það er einmitt þetta, sem íslenzkur blaðamaður,
ívar Guðmundsson, hefir nú alveg nýverið gert, með
því að takast á hendur mikilvæga stöðu í New York
hjá sameinuðu þjóðunum. ívar Guðmundsson er Reyk-
víkingur í húð og hár og enn maður á betza aldri; að
loknu mentaskólanámi gekk hann í þjónustu Morgun-
blaðsins í Reykjavík og hefir árum saman haft frétta-
ritstjórn þess með höndum; hann hefir verið maður
víðförull og rækt fjölþætt skyldustörf sín af mikilli
samvizkusemi; verður ívar „Press Officer“ 1. flokks í
blaðadeild upplýsingaþjónustu hinna sameinuðu þjóða.
Verkefni ívars Guðmundssonar á hinu nýja starfs-
sviði, verður með þessum hætti, að því er Morgunblað-
inu segist frá:
„Hann á að starfa sem blaðafulltrúi og flytja fréttir
af aðalsamkomum Sameinuðu þjóðanna, frá nefndar-
fundum og allsherjarþingum. Hann á að annast rit-
stjórn fréttatilkynninga og fréttaskeyta, rita sérstakar
greinar og annast ritstjórn á öðru skrifuðu máli, sem
sent er frá Sameinuðu þjóðunum eða í nafni þeirra,
gefa blaðamönnum munnlegar upplýsingar og leiðbeina
þeim viðvíkjandi störfum og framkvæmdum Sameinuðu
þjóðanna“.
Af þessu má glögt sjá, hve viðfangsefni þau, sem
ívari Guðmundssyni eru ætluð verða umfangsmikil og
margþætt, og hve mikil ábyrgð er þeim samfara.
Þau ívar Guðmundsson og frú heimsóttu Winnipeg
fyrir nokkrum árum og eiga hér margt vina frá þeim
tíma; og komi þau hingað öðru sinni mega þau eiga þess
vísa von, að þeim verði vel fagnað og að þeirra bíði hlý
handtök.
Þorsteinn Sigurður Kórdal
Fæddur 18. júní 1847 — Dáinn 17. júlí 1951
„Þa íók þögnin við og henni sagðisl betur"
Ýmsir atburðir í lífi manna —
þar á meðal góðvinamissir — eru
svo örlagaríkir, að öll lýsingar-
orð og upphrópanir verða mátt-
vana og meiningarlaus, í sam-
bandi við það er segja skal og’
hugann fýsir að framkalla. Þeg-
ar svo verður, er- eina úrlausnin
að hneigja höfuðið í algjörðri
þögn og votta þannig söknuð og
harm við gröf hins látna og og
samhygð með eftirlifandi ást-
vinum og vandamönnum.
Svo fór mér, er ég frétti and-
lát Þorsteins Kárdals, ekki af
því að mér kæmi það svo mjög á
óvart, eftir öllum kringumstæð-
um, heldur hinu að ég varð sem
steini lostinn yfir miskunnar-
leysi hins alkunna og oft hataða
sláttumanns, er slær í himinháa
múga jafnt góðgresi og blóm-
jurtir, sem þyrna og þistla. Til-
finningum, skynsemi og trúar-
hneigð manna er stundum svo
mjög fullboðið, að þá er þögnin
bezt.
Þótt það sé mjög samkvæmt
venju að rita eftirmæli látinna
manna, er slíkt í mörgum til-
fellum algjört óþarfaverk, vegna
þess að æviferill mannsins sjálfs
og öll hans breytni við samferða-
fólkið á lífsleiðinni, eru beztu
og sönnustu eftirmælin, rituð af
honum sjálfum hvern einasta
dag frá vöggu til grafar. Slíkur
vitnisburður verður ekki vé-
fengdur, hann er ritaður á minn-
ingarspjöld allra er manninn
þektu og á tungumáli er hvert
barnið skilur — tungumáli
bræðralags og mannkærleika.
Ævisaga Kárdals, þannig rit-
uð er mjög merkileg og athyglis-
verð þegar allra staðhátta er
gætt. í æsku hans var fátt til
framdráttar, nema ágætar gáfur
samfara óbilandi trú á alt hið
göfga og góða — trú á Guð í
sínu eigin brjósti. Þetta tvent
þó ekkert sé annað talið, éru svo
dýrmætar vöggugjafir, að þær
gjöra einstaklingnum mögulegt
að lyfta mörgum svokölluðum
Grettistökum, sem annars væru
honum óviðráðanleg. Meðal ann-
ara ágætra kosta hans var sá, er
ég hefi ætíð talið hið fyrsta boð-
orð í siðalærdómsbók mann-
kynsins, að taka svari hins undir
okaða og þjáða og rétta hluta
hans eftir mætti. Slíkt sannaði
hann bezt með afskiptum sínum
og áhrifum gagnvart þeim fé-
lagsskap, er hann helgaði krafta
sína hin síðustu ár og fórnaði
sér fyrir í þess orðs sönnustu og
dýpstu merkingu, og væri vel
að hlutaðeigendur væru þess
minnugir. •
Hann var gæfumaður á marga.
lund, hann átti ágæta konu og
mannvænleg börn. Kona hans
reyndist hinn tryggasti föru-
nautur, ekki einungis á björtu
sólskinsdögunum, heldur einnig
og sér í lagi þegar á daginn leið
og dimma tók, þegar mest reynir
á þrek og hugrekki einstaklings-
ins.
Kárdal var vina- og kunningja
margur sem vænta mátti, en
ekki fyrir áhrif innantómra
fagurmæla, heldur þá reglu er
hann fylgdi alt sitt líf, að breyta
ráðvandlega við alla menn í hví-
vetna. Slíkt vakti trú manna og
traust á manngildi hans og trú-
mensku.
Hann var bjartsýnn gleði-
maður að upplagi, vitanlega
duldist honum ekki að skugg-
arnir á mannsævinni eru marg-
víslegir og dimmir, en hann á-
leit hlýju og birtu sólskinsdag-
anna bera svo langsamlega sigur
úr býtum, að þess bæri aðeins
að minnast við uppgjör allra
reikninga.
Þorsteinn Sigurður K á r d a 1
fæddist í Kárdalstungu í Vatns-
dal, Húnavatnssýslu. Foreldrar
hans voru þau Jón bóndi Kon-
ráðsson og kona hans Guðfinna
Þorsteinsdóttir.
Systkyni Þorsteins eru sem
hér segir:
Þorsteinn Sigurður Kárdal
Konráð og Elinborg, bæði á
íslandi; Sumarliði, bóndi við
Finns, Man.; Mrs. Stefánsson
(Guðrún), Vancouver, B.C.; Mrs.
Einarsson (Jónína), Árnes, Man.;
Ólafur K á r d a 1, söngmaður.
Gimli, Man.; Finnbogi, fiskimað-
ur, Gimli, Man.; Páll, Ninnette,
Man.
Vegna stórrar fjölskyldu og
þröngra kosta, varð Þorsteinn
þegar snemma í æsku að fara
úr foreldrahúsum til þess að
vinna fyrir sínu eigin framfæri.
Veganesti hans úr foreldrahús-
um voru fyrirbænir og árnaðar-
óskir föður og móður, sem áreið-
anlega hafa. átt sinn stóra þátt í
að gjöra hann að þeim manni
sem hann varð. Hann varð brátt
kunnur að trúmensku og dugn-
aði við hvert verk er hann vann
og jafnframt að því, að láta eng-
an ganga á hluta sinn að ástæðu-
lausu. Vel má vera, að vanmátt-
arkend og einstæðingsskap hafi
skotið upp í huga hans á stund-
um og tilfinningar hans og lífs-
skoðanir því fallið í þennan
vissa og ákveðna farveg, er setti
sérstakan svip á lífsstarf hans
hin síðustu ár.
Til Kanada kom Þorsteinn
1922. Stundaði framan af fiski-
mensku, sem hann þó varð að
láta af um skeið vegna heilsu-
bilunar; lærði hann þá rakara-
iðn hér í Winnipeg og stundaði
hana bæði hér í borginni og út
í Langruth. Þar giftist hann árið
1927 eftirlifandi konu sinni,
Lilju, sem nú er búsett á Gimli.
Frá Langruth kom hann til
Winnipeg 1928 og vann að iðn
sinni, þar til hann gaf sig að
fiskiveiðum að nýju. Frá 1929
til 1944 var hann fiskimaður, að
undanteknum 3 árum sem hann
var rakari.
Árið 1944 var hann kosinn for-
seti fiskimannasamtakanna í
Manitoba og 1950 tók hann við
samvinnusölu á afurðum fiski-
manna. Það voru hans síðustu
verk og hvorttveggja þetta leysti
hann af hendi með ágætum.
Börn Þorsteins og Lilju konu
hans eru:
Mrs. Connie Johnson á Gimli;
Yrving, búsettur í Selkirk, Man.;
Hilmar í Selkirk, Man.; Guð-
finna á Gimli; Arnold á Gimli
Tvö barnabörn eru 1 fjölskyld-
unni.
Ef dæma skal einstaklinginn
eftir sönnum manndómi og
drengskap, fremur en magni
tímanlegra verðmæta, er hér
fallinn í valinn einn af merkari
íslendingum þessa umhverfis.
Þótt undarlegt megi virðast,
er ég við þetta tækifæri bæði
hryggur og glaður í senn. Ég
harma fráfall hans sem ævilangs
vinar og mikilhæfs manns, en
ég gleðst yfir því að hann bar
gæfu til að halda skildi sínum
hreinum og óflekkuðum til
dauðadags; það er ekki alveg al-
gengt fyrirbrigði nú í dag.
Kárdals mun ætíð verða minst
í tölu þeirra manna er efldu
hróður íslendinga hér í þessu
landi og má það vera gleðiefnf
öllum vinum hans.
Jónbjörn Gíslason
NORTHERIX CAElEORDilA
Newslettcr
Our picnic days at 1152 Laur-
el Street are numbered. There-
fore we hope to see you all here
on August 26th for a real Gar-
den Party. Circumstances are
making it necessary for us to
move to a smaller place but the
heartroom will continue to
have space enough for you all,
so whenever we move we hope
you will continue to honor us
with your friendship and fellow
ship. The picnics will go on, pro-
viding we stay on in this area.
At the forthcoming picnic we
have three months of birth-
days to catch up with, and
other events to commemorate
☆
We have just received a let-
ter from His Excellency, the
Icelandic Minister at Washing-
ton, D. C., that he and Mrs. T.
will arrive in San Francisco on
the 23rd. At once we sent them
a telegram inviting them to
stay over the 26th and honor us
with their presence at our pic-
nic. This we sincerely hope they
will do. (They have accepted.)
Then, too, Halfdan Thorlaksson,
Consul for Iceland in Vancou-
ver, B.C., has written that he
will be here from the 20th, at-
tending a business men’s con-
vention at the Claremont Hotel.
We will stay over the 26th. So
here’s a special invitation for all
of you to come and enjoy these
special friends. WELCOME.
☆
Do we need to write about
our Icelandic National Indepen-
dence Day Affair? Those of
you who w e r e there were
unanimous in your appreciation
of the arrangements made for
the event by your committee
and seemed to enjoy yourselves
to the limit. The main speaker
on this o ccasion was our own
Johann Hannesson, who gave
us the young Icelander’s version
of the meaning of June 17th.
Those of you who were not
present really missed a treat.
☆
WEDDING BELLS
On June 23rd wedding bells
rang for Shirley Benjamin and
Chester Vincent of Berkeley.
This was our “Census Romance.
The groom and the bride’s fath-
er were on our census team last
year when the young folks be-
came acquainted. On their hon-
eymoon they spent two delight-
ful days at Sherwood Lodge,
Yachats, Oregon, where Marion
Irwin, formerly of Blaine, now
reigns as hostess.
☆
On June 24th for Ethel Potter
and Robert Richardson, of Oak-
land. The groom’s mother is Ice-
landic, nee Helga Thordarson,
formerly of Blaine, Wash., and
sister of Mrs. Ellis Stoneson of
San Francisco.
☆
On June 30th for Marye
Kruegel and George de Young
of Palo Alto. The groom’s moth-
er is Icelandic; Wilma, daughter
of Horace (Hosias) Thorvaldson
who came west from North
Dakota and settled at Fresno,
California.
☆
On July lst for Leona Odd-
stad of San Francisco and Mar-
cus Gordon of Berk. Leona is
one of our songbirds and daugh-
ter of Dr. and Mrs. A. F. Odd-
stad. The groom is a Professor
of Music at the University of
California at Berkeley.
☆
On August llth for Lois Bow-
ers and Hugh Warren of U. C.
Berkeley. The bride is the
daughter of one of our Norweg-
ian cousins. Many of you have
met her at our Icelandic picnics
during the past two years.
Our congratulations and best
wishes attend these newlyweds.
☆
During the summer months in
this area, when most people go
off on holidays, many preachers
get time off too;1 which means
that they have to scout around
for Supply Pastors. Our preach-
ing schedule has been quite full,
and on June 24th, when we
preached at Vallejo, it was our
privilege to baptize Lynn Roger
son of Mr. and Mrs. John A.
Freeman of Vallejo, formerly of
North Dakota.
☆
CRADLE ROLL
Born to Mr. and Mrs. Charles
Losee on July 30, a daughter,
Dorothy Lucille. Mrs. Losee is
Dovaine, daughter of Ellis and
Thorley Johnson o f Albany.
Best wishes and congratulations
☆
On June 3rd, about sixty
friends and well-wishers fore-
gathered at the Phillips home in
Palo Alto to be with Sigurjon
Olafsson on his eightieth birth-
day. Sigurjon was in good spir-
its all day, as well he might be.
for not only was he surrounded
by much friendly attention, but
also Louise, his granddaughter,
together with Mr. and Mrs.
Phillips, had presented h i m
with a beautiful television set
with which he might while a-
way the long hours of his con-
finement. T h e refreshments
served were all that vould be
desired—turkey and ham and
all the trimmings. Mr. and
Mrs. Phillips have asked us
to express to you on their behalf
their heartfelt appreciation of
a 11 y o u r thoughtfulness and
many kindnesses to Sigurjon
during the years of his illness,
and especially for the tokens of
friendship manifested by the T.
V. lamp and adjustable bed ta-
ble left behind as birthday gifts.
Rovalzos Flower Shop
253 Notre Dame Aye.
W’INNIPEO IVf ANTTOBA
Bns. Phone 27 989—Res. Phone 36 151
Our Specialtles:
WEDDING CORSAGES
COLONIAL BOUQUETS
I'UNK'KAL DraTONS
Mlss (, Christte, Proprletress
Formerly with Robinson & Co
Shop With CONFIDENCE
. . . at EATON'S
"Goods Satisfactory or Money Refunded”
A Constant Safeguard for Your Shopping Dollars!
^T. EATON C^o