Lögberg - 27.03.1952, Page 7

LÖGBERG, FIMTUDAGINN. 27. MARZ, 1952
7
Skortur á heilbrigðri kirtlostarfsemi
veldur áköfum áfengisþorsta
mér veittist svo ríkulega.11 Þetta
var fyrir 16 árum. Bill var bjarg-
Uudralækningin, er fæddi AA
af sér
íslendingar kannast við höf-
und Bakteríuveiða, dr. Paul de
Kruif, sem er heimskunnur rit-
höfundur og læknir. Hann ritar
grein í Reader’s Digest, október
1950, um áfengissjúklinga og fé-
legsskap þeirra Alcoholics An-
onymous—AA. Þar er rætt um
lækningu áfengissjúklinga, bæði
andlega og líkamlega.—Skortur
á heilbrigðu kirtlastarfi líkamans
veldur stundum áköfum áfengis-
þorsta.
Dr. Kruif minnir á, að í
Bandaríkjunum séu nú 750,000
áfengissjúklinga og þrjár millj-
ónir drykkjumanna muni verða
þar fyrr eða síðar áfengissjúkl-
ingar. Þetta er aðeins ein upp-
skeran af áfengissölunni. Þús-
undir manna hafa drepið sig á
áfengisneyzlunni, 10-25 af hundr-
aði geðveikra manna hefur verið
kennt hinu sama, og svo eru það
sjálfsmorð og ýmsir sjúkdómar
í sambandi við drykkjuskapinn,
sem leggja þúsundir að velli, seg-
ir greinarhöfundur.
Þá kemur rúsínan: „Það eru
’ekki meðul, heldur hin andlega
lækning, hem bezt bjargar þess-
um sjúklingum,“ segir dr. Kruif.
„Félag ónafngreindra áfengis-
sjúklinga (AA), hefur sýnt það
og sannað, að þegar menn í fullri
einlægni sambands við mátt, sem
er þeim æðri og meiri, þá geta
þeir sigrast á þorstanum í áfeng-
ið. Áfengissýkin í algleymi er
furðulegur sjúkdómur.—Til þess
að geta haft sig up úr honum,
þarf maðurinn helzt að verða
næstum brjálaður áður eða kom-
ast dauða næst. Þetta var það,
sem Bill, fyrsti maður samtaka
ónafngreindra áfengissjúklinga,
fékk að reyna árið 1934. Lækn-
irinn hans taldi allt vonlaust.
Bill var orðinn dapureygður og
skalf á beinunum. Þá hitti hann
mann, sem verið hafði óbætan-
legur áfengissjúklingur, en hafði
nú tileinkað sér guðstrú, sigrað
ástríðuna og leit nú út eins og
risinn upp frá dauðum.
„En ég trúi ekki á Guð,“ sagði
Bill.
„Því ekki að reyna þína eigin
hugmynd um Guð?“ svaraði
hinn. „Það veltur aðeins á vilj-
anum til þess að trúa á mátt sér
meiri.“
Mátt honum meiri. Það var nú
ekki erfitt, hann, sem ekki gat
neitt. Hann sneri aftur til sjúkra-
hússins, sem hafði vísað honum
frá sem algerlega vonlausum, og
vildi gera nýja tilraun. Nú lá
hann í rúmi sínu, gersamlega
getulaus, vonlaus og einmana, og
segir upphátt: „Sé nokkur Guð
til, þá sýni hann sig nú hér.“ 1
fyrsta sini á ævinni var Bill það
ljóst, að hann var ekkert og gat
ekkert.
Skyndileg breyting
Alt í einu var sem lyft væri af
honum ógnar fargi. Honum
fannst sem hann lægi í hlýju og
birtu sólarljóssins. Hann kenndi
sér ekki meins. Hann varð hrædd
ur. Hann gerði boð eftir lækni
sínum, dr. William D. Silkworth,
frá New York, sem hafði talið
hann ólæknandi. „Þér sögðuð,
læknir, að ég mundi ganga frá
viti og sönsum. Er þetta það?“
Læknirinn virti fyrir sér hinn
nýja glamja í augum hans, en
Bill lýsti sinni fullkomnu vellíð-
an.
„Eitthvað hefur gerzt með þig,
Bill,“ sagði læknirinn. „Ég skil
það ekki, en ef þú ert genginn af
göflunum, þá er þér bezt að una
því.“
Dr. Silkworth var mikilmenni,
en allur mannlegur máttur og
vísindi hafði brugðizt í þessu til-
felli, en hann var nægilega hóg-
vær til þess að geta notað Guð
sem læknismeðal. Eftir þetta var
Guð Bill allt í öllu. Og nú spurði
hann sjálfan sig: „Eru ekki þús-
undir manna í þessu landi, sem
að til þess að stofna Alcoholics
Anonymous ------- Félag Ónafn-
greindra áfengissjáklinga.
Kraftaverk og tölur
Kraftaverk verða þá fyrst virt
í heimi læknisfræðinnar, er þau
hrúga upp tölulegum staðreynd-
um, viðurkenndum af vísindun-
um.—1944 voru þegar 20 þúsund-
ir áfengissjúklinga í félagsskapn-
um AA.—Allir algáðir og starf-
andi. Það sem mér þótti þó furðu
legast, var ekki eingöngu það, að
þessir AA menn, sem ég hitti,
voru alltaf algáðir, heldur hitt,
að þeir voru gersamlega nýjar
mannverur.
Earl, sem ég hef nú þekkt
mjög vel árum saman, hefur
stofnað þróttmikið AA félag í
stórborg. Á honum sjást nú ekki
merki margra ára niðurlægingar.
Hann er hinn traustasti og ljóm-
ar af heilsu og hreysti.—Hann
stundar atvinnu sína vel en eyðir
helmingi tíma síns í að hjálpa
drykkjumönnum, og færist
aldrei undan, ef aðstoðar hans er
leitað, nótt eða dag. Hann er á
sína vísu fjallræðan gangandi."
Guðstrúinn yfirgnœfandi máttur
Hingað til hefur dr. Kruif haft
orðið í frásögn þessari. Hann seg-
ir svo greinilega frá því, hvernig
Earl sigraði áfengissýkina. ---
Hann varð ekki fyrir neinni
skyndilegri endurfæðingu eins
og Bill, en smátt og smátt varð
guðstrúin að yfirgnæfandi mátti
í lífi hans. Síðan eru liðin 13 ár.
Hann var 13. maðurinn í AA. Nú
munu þeir vera um 100 þúsund,
segir dr. Kruif, og í 3,000 deild-
um.—Þannig hjálpa fyrrverandi
áfengissjúklingar áfertgissjúkl-
ingum, en allir voru þeir komnir
dauða næst. Þeir taka áfengis-
sjúklingana heim til sín. — Þeir
útvega þeim atvinnu og þeir
hjálpa þeim til að rétta við fjár-
hagslega. Þeir heimhækja réttar-
salinn, fangelsin og geðveikra-
hælin. Þeir spara enga fyrirhöfn
og ekkert erfiði, en nfeð því að
bjarga öðrum, bjarga þeir sjálf-
um sér.
Margir læknar hafa sent á-
fengissjúklinga, sem þeir hafa
gefizt upp við, til AA manna. En
svo segir dr. Kruif í síðari hluta
greinar sinnar, frá meðulum —
nýjum meðulum, sem komi að
góðum notum og lofi miklu í
baráttunni við áfengissýkina, en
hér verður sú saga ekki rakin.
Svo eru það verk hinna
Já, er ekki öll þessi hjálpar-
starfsemi dásamleg?—Vissulega.
Þar er fögur fyrirmynd, en hvað
segið þið svo, góðir hálsar, um
verk hinna, sem rækta áfengis-
sýkina? Rækta hana með áfengis-
sölu og áfengisveitingum. Ef
hitt er dásamlegt, hvað er þá
slíkur verknaður?
AA-mennirnir hafa sagt að hið
sorglega við þetta allt sé það, að
á meðan þeir bjargi einum, séu
hundrað áfengissjúklingar fram-
leiddir. Hér kemur þetta stóra,
ægilega, sem vitnar gegn heim-
inum og menningunni.
Hvað eigum við að gera við
þetta? Biðja því vægðar? „Hver
illgresi banvænu biður hlíf, hann
bælir og traðkar í eyði.“ segir
skáldið.
Við skulum ekki vera í hópi
þeirra, sem „bæla og traðka í
eyði.“
— EINING
H
Hjúkrunarkonur í flugvélum
Eftir HELEN ELY, hjúkrunarkonu í flugliði U. S. A.
J Ú KRUN ARKONURN AR
Brezkir skólapiltar munu
heimsækja öræfin í sumar
Fyrirlestur um íslandsför
í Lundúnum
Rannsóknarfélag brezkra
skóla, sem á síðasta sumri
efndi til hópferðar skóla-
pilta hingað til lands, hefir
ákveðið að efna á ný til ís-
landsferðar á sumri kom-
andi. Munu piltarnir dvelj-
ast í tjöldum í óbyggðum og
vinna að ýmis konar nátt-
úrufræðirannsóknum.
Blöðum tíðrætt um förina.
Brezkum blöðum hefir orðið
mjög tíðrætt um för skólapilt-
anna. Hafa þau átt viðtal við
ýmsa þeirra, aðrir hafa skrifað í
þau ferðaþætti. Hefir dvölinni
upp við Hofsjökul verið lýst, en
þar voru þeir í tjöldum, dagleg-
um störfum og árangri. Höfðu
skólapiltarnir meðferðis heim
til Bretlands allmikið af ýmis-
konar náttúrugripum. Eru þeir
varðveittir í náttúrufræðideild
brezka safnahússins.
Skömmu eftir áramótin var
haldinn í Lundúnum fræðslu-
fundur á vegum Hins konung-
lega landfræðifélags. Var þessi
fyrirlestur tileinkaður Islands-
för skólapiltanna. — Forseti
Rannsóknarfélagsins, sem er
biskupinn í Portsmouth, dr.
Flemming flutti þar ræðu. Hann
gat þess, að hætt hefði verið við
fyrirhugaða fræðsluför skóla-
piltanna til ríkisins British
Columbia í Kanada, sem ráð-
gert var að fara á sumri kom-
andi. í ^stað þess yrði efnt til
annarar farar til íslands. Ferðin
til Kanada er svo kostnáðarsöm,
að hún verður að bíða til næsta
árs. Biskupinn gat þess að tak-
mark félagsskapar þessa væri
að kenna brezkum skólapiltum
að treysta sjálfum sér og eigin
framtakssemi.
enda voru stórmenni svo sem
Lord Mountbatten og jarlinn af
Athlone.
Mbl., 24. jan.
Koreu hafa komist að því,
ekki síður en aðrir, að stríðið þar
er meiri frumstæð grimd og þar
er barist með frumstæðari vopn-
um. Hermennirnir verða að læra
nýjar bardagaaðferðir. Þeir eru
orðnir því alvanir að ganga 1
höggorustu, og stundum berjast
þeir með öllu því er hönd á fest-
ir, hnífum, kylfum og steinum.
Enginn gengur vopnlaus. Lækn-
arnir, matreiðslumennirnir og
annað starfslið er vopnað marg-
hleypum. Og aldrei hefur reynt
meira á hjúkrunarkonur en í
þessu stríði, bæði á vigvöllunum
og í loftinu.
I Evrópu eru vegir og þar er
hægt að hafa sjúkravagna og
sjúkralestir sem flytja hina
særðu menn til sæmilegra spít-
ala. í Korea er öðru máli að
gegna. Þar er eina vonin fyrir
ir úr landi eins fljótt og unt er.
hina særðu menn að þeir sé flutt-
Þeir eru fluttir í flutningaflug-
vélum til Japan og þaðan til Ha-
waii. Þessar flugvélar koma svo
með hergögn til baka. Oft fara
flugmennirnir ekki úr sætum
sínum, því að jafnótt og sjúkling-
arnir eru teknir úr flugvélunum,
eru þær hlaðnar með sprengi-
efni, og svo verður að rjúka á
stað.
Það er ekki mikuð um frí hjá
hjúkrunarkonunum. I stríði eins
og þessu taka þær sér ekki frí
nema því aðeins að þær sé veik-
ari heldur en sjáklingarnir, sem
þær eiga að gæta. En hermenn-
irnir á sjúkrabörunum eru hræð-
ilega særðir, veikari og þreyttari
en nokkrir menn, sem ég hef séð.
Ég held að þeir mundu flestir
deyja, ef þeir fengi ekki kvala-
stillandi meðul og það væri flog-
ið með þá úr landi.
HjúkrunarkonUrnar hafa enga
ákveðna tíma til svefns né matar.
Þær halda áfram að vinna þang-
að til starfi þeirra er lokið. Þegar
hjúkrunarkona, sem hefur farið
með sjúkraflugvél frá Tokyo til
Hawaii, kemur heim aftur, þá er
n
Eyfirðingur" fórst við Hjaltlandseyjar
með allri áhöfn
Þau hörmulegu tíðindi bár-
ust hingað til lands í gær-
dag, að vélskipið Eyfirðingur
frá Akureyri hefði farist
með allri áhöfn, sjö mönn-
um, á aldrinum 21 til 48 ára,
á Hjaltlandseyjum á mið-
vikudaginn var. Skipið
strandaði og sökk. — Ey-
firðingur, sem var 174 rúm-
lestir, var á leið til Belgíu,
er slysið bar að höndum. —
Eyfirðingur er þriðja skipið
í flotanum, sem ferst með
allri áhöfn síðan um áramót.
Margt siórmenni.
Fyrirlesarinn var foringi leið-
angursins, F. G. Hannell, og
sýndi hann litkvikmynd máli
þarfnast þeirrar hjálpar, sem sínu til skýringar. Meðal áheyr-
Eftir því, sem Mbl. tókst að
afla sér upplýsinga um í gær, er
einn hinna látnu sjómanna fjöl-
skyldumaður. Um annan var
ekki vitað. Hinir mennirnir
voru einhleypir. Sjömenning-
arnir áttu allir heima hér í bæn-
um, að einum undanskyldum.
Skipshöfnin var þessi:
Benedikt Krisijánsson, skip-
er stjóri, 46 ára, Skipasundi 19. —
Hann lætur eftir sig konu og
eitt barn, tveggja ára, og tvö
stjúpbörn, 11 og 14 ára. — Hann
var fæddur í A.-Skaftafellssýslu.
Marvin Ágúsisson, stýrimaður
hefði orðið þrítugur á sunnu-
daginn kemur, til heimilis að
Nesvegi 58. Fæddur í N.-ísa-
fjarðarsýslu.
Erlendur Pálsson, vélstjóri, 47
ára, Laugarneskampi 10. Hann
var Seyðfirðingur.
Vernharður Eggerisson, mat-
sveinn, 42 ára, Suðurlandsbraut
9. Vernharður gekk undir nafn-
inu „Dagur Austan.“ Hann var
Akureyringur.
Guðmundur Kr. Gestsson, há-
seti, 25 ára. Hann átti annað
hvort heima á Laugaveg 5B, eða
að Bragagötu 29A. Hann var
Reykvíkingur.
Sigurður G. Gunnlaugsson, há
seti, 21 árs, Brávallagötu 12. —
Hann var Eyfirðingur.
Guðmundur Sigurðsson, há-
seti. Hann var elzti maður á Ey-
firðingi, 48 ára að aldri .Hann
átti heima að Leiti í Dýrafirði
og var Dýrfirðingur.
Með broiajárn.
Eyfirðingur fór héðan frá
Reykjavík laust fyrir miðnætti
miðvikudaginn, 6. febrúar. Hér
hafði skipið lestað brotajárn og
átti að flytja það til Belgíu. —
Ekki er kunnugt um hvar á
Hjaltlandseyjum skipið fórst og
ekki er kunnugt um aðdraganda
þessa sviplega sjóslyss.
nafn hennar sett neðst á lista
hjúkrunarkvennanna, því að þær
fljúga eftir röð. Þegar aðeins fjór
ar eru fyrir ofan hana má hún
búast við því að kallið komi þá
og þegar. Og þegar hún er önnur
á listanum, verður hún að vera
viðbúin á hvaða stund sem er,
hún má ekkert víkja sér frá, ekki
fara í bað og ekki afklæða sig.
Þegar svo kallið kemur þá veit
hún að 30—40 helsærðir menn
eiga að fara í flugvélina og að
hún á að annast um þá. Fyrst
kynnir hún sér hvernig ástand
hvers eins er og hvernig sárum
hans er háttað. Svo ákveður hún
hvar hver þeirra eiga að liggja
og hvernig eigi að fara um þá.
Þeir, sem eru hættulega sjúkir,
eru hafðir fremst, Menn, sem
hafa fengið slæm sár á mjaðmir
eða fætur, eru lagðir þannig að
sárin snúi að rúmstokknum. Ef
menn hefur kalið háskalega á
höndum eða fótum, verður að
koma þeim þannig fyrir að hjúk-
runarkonan geti hækkað og lækk
að til skiftis undir höndum eða
fótum. Menn, sem hafa fengið
sár á andlit eða háls, verða að
liggja þannig að hjúkrunarkon-
an geti gefið þeim næringu gegn-
um slöngu á ferðinni. Hjúkrunar-
konan verður sjálf að ráða fram
úr öllu og sjá um sjúklingana
ein.
Ef óvenjulega marga sjúka og
særða menn verður að flytja, þá
eru gerðar flatsængur á gólfinu
í flugvélinni. Og á milli þeirra
verður svo hjúkrunarkonan að
stikla með meðul, hægindi, vatn,
mat og bindi.
Flutningavélarnar verða að
bera eins mikið og unt er, og þess
vegna eru ekki í þeim neinar
þiljur til þess að útiloka hávaða.
Og ekki heyrist mannsins mál
þar inni fyrir hvininum í hreyfl-
unum. Það er líkt að vera í þeim
eins og maður væri í stáltunnu,
sem er lamin utan. Ekkert heyr-
ist þótt sjúklingar kalli. Hjúkr-
unarkonan verður því stöðugt að
að vera á ferðinni til þes að líta
eftir þeim og sjáum að ekkert
fara aflaga.
Ekki má þrengja að í flugvél-
inni með því að hafa þar súrefnis
geyma og áhöld til að blanda and
rúmsloftið súrefni. Þegar flug-
vélin er komin í 12,000 feta hæð,
þá fá menn höfuðverk, og þegar
komið er 14,000 feta hæð líður
hjúkrunarkonuni svo illa að hún
mundi tæplega geta skrifað nafn-
ið sitt. En þegar flogið er svona
hátt, þá þurfa sjáklingarnir enn
nákvæmari hjúkrunar við en
ella. Sár hafast öðru vísi við, úr
þeim blæðir meira og úr þeim
vessar meira en áður, sumir eiga
erfitt um andardrátt, gasefni og
vessar aukast í líkamanum, en
meðul hafa máske engin áhrif.
Hjúkrunarkonan v e r ð u r að
skifta tíðar um sáraumbúðir,
sjúklingarnir spú og hún verður
að hreinsa það. Hún verður að
gefa þeim súrefni og kvalastill-
andi meðul. Hún verður að horfa
upp á menn deya og gæta þess
að hinir fái ekki vitneskju um
það.'
Áður en flugvélin kemur til
Hickam-flugvallar á Hawaii verð
ur að útfylla skýrslu um líðan
hvers manns, 30 eða 40 talsins. Á
flugvéllinum verður hún að sjá
um flutning hinna sjúku úr flug-
vélinni og gefa skýrslu. Ef flug-
vélin fer þegar um hæl til baka,
eða önnur flugvél er á förum,
þá fer hjúkrunarkonan með
henni. þar fær hún máske fyrsta
matarbitann, sem hún hefur
bragðað í 15 klukkustundir. Og
svo legst hún ofan á sprengiefna-
kassana og sofnar fast við drun-
ur hreyflanna.
Þegar til Tokyo kemur á hún
að vera tilbúin að leggja upp í
aðra ferð.
— LESB. MBL.
FJAÐRAFOK
I Danmörku hafa menn orðið
þess áskynja, að helmingurinn af
öldr.uðu fólki, sem kemur til elli-
heimilanna, þjáist af næringar-
skorti. Flest af því losnar við
slenið og sjónleikann þegar það
fær góðan og nærandi mat. Á-
stæðan fyrir því að gamla fólkið
hættir að borða vel er oft vegna
líkamlegs slappleika og hættir
það þá að hugsa fyrir^jörfum sín-
um, verður dapurt og kærulaust
vegna einstæðingsskapar, sinnu
laust vegna þess að það hefur
ekkert að gera. Gamla fólkið
fær oft matarlystina aftur þegar
það finnur að einhver lætur sér
annt um það. Gamlar konur eru
venjulega betur settar en gamlir
menn, vegna þess að konurnar
finna sér venjulega eitthvað til
föndurs, til dæmis handavinnu.
Það bezta fyrir þær er að halda
eins lengi áfram að vinna eins og
mögulegt er. Helmingurinn af
öldruðum k a r 1 m ö n n u m hafa
kvartað yfir því að hafa ekki nóg
að starfa, en aðeins fimmti hluti
af gömlu konnunum kvartar um
það sama.
Það er sagt að íslenzkir karl-
menn séu einir af mestu „stæl-
mönnum“ heimsins, en samt
finnast þó nokkrir meðal þeirra,
sem ekki eru það.
Þrír íslendingar voru staddir
í næturklúbb í New York, og
átti að fara fram samkeppni um
það, hver karlmaður væri ó-
smekklegast klæddur. Voru allir
karlmennirnir látnir bretta upp
buxnaskálmar sínar og síðan var
dæmt eftir því, hvernig þeir
voru til fara um fæturna. Veita
átti þrenn verðlaun, þeim þrem-
ur mönnúm, sem væru poka-
legastir. íslendingarnir hrepptu
verðlaunin, þeir voru allir í síð-
um nærbuxum og með sokka-
bönd!
Ekki skal það fylgja með sög-
unni, hvort hún sé sönn eður ei,
slíkt er ómögulegt að segja með
vissu.
NYTT
"SEAL-TITE
LOK
Heldur
vindlingatóbaki
þínu fersku