Lögberg - 05.11.1953, Blaðsíða 2

2
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN, 5. NÓVEMBER, 1953
<§{iuinirtgin
Eftir DANA BURNAT
NIÐURLAG
„Svo þau stóðu við dyrnar á
húsi Guðs,“ hélt Dr. Angel
áfram, „og maðurinn sagði:
„Við skulum ekki fara inn,
heldur snúa til baka. Hver erum
við, að he.msækja Guð al-
máttugan?“ En konan svaraði:
„Við erum kirkjuræknar og
heiðarlegar manneskjur, og auk
þess þá ætla ég ekki að snúa til
baka nú, eftir að hafa búið mig
og gengið alla þessa leið. —
Komdu,“ sagði hún og gekk upp
að dyrunum á húsi Guðs og drap
á þær með ^ullhamri, og högg-
in endurtóku sig í húsinu, eins
og þórdunur í fjarska.
Engill, sterkur og stæðilegur,
opnaði dyrnar, leit á þau og
spurði: „Hver eruð þið og hvað
er ykkur á höndum?“
Maðunnn tók í ermina á kjól
konu sinnar og hvíslaði að
henni: „Við skulum fara heim.“
Konan svaraði ekki manni
sínum, en sagði við engil-
inn: „Við erum frú og hr. Adam
frá Vestur-Virginíu, og við vilj-
um fá að tala við drottinn í
sambandi við spurningu, sem
kvalið hefir huga okkar og
hjarta, morgun, nótt og dag.“
„Hverslags spurning er það?“
spurði engillinn.
Maðurinn togaði aftur í kjól-
ermina á konu sinni og sagði:
„Komdu í burtu héðan.“
Konan svaraði englinúm og
sagði: „Fyrirgefðu, en það er
spurning, sem liggur okkur
mjög nærri hjarta, og viljum
við síður tala um hana við aðra
en herrann sjálfan.“
„Nú, jæja,“ sagði engillinn
heldur þurlega. Þau fóru inn í
biðsal drotfins og settust niður.
„Ég skal segja drottni að þið
séuð komin,“ sagði engillinn og
fór.
Það var gluggi á biðsalnum
og út um hann mátti sjá sköp-
unarverkið allt — himinhnett-
ina alla, stjörnurnar — nótt og
dag, og tunglið lengst úti í geimn
um. Engillinn kom aftur og
sagði: „Herran kemur bráðlega
ofan.“ Maðurinn og konan stóðu
á fætur og þau sáu stiga með
gullnum tröppum, sem náði
langt upp og þau höfðu ekki
tekið eftir áður. Og lávarður
lífsins kom gangandi ofan stig-
ann, og hann var alveg eins og
sá faðir, sem þú sérð í anda,
þegar þú leggur aftur augun og
segir af heilum huga: „Faðir
vor, þú sem ert á himnum!“
Dr. Angel þagnaði aftur í örfá
augnablik. Frú Hatch leit til
mín eins og hún vildi segja:
Er ekki þessi lýsing á himna-
föðurnum dásamleg? Ég hneigði
höfuðið til samþykkis, og smá-
vaxna koi\an með hvíta hárið
hagræddi sér í sæti sínu.
„Herrann talaði til þeirra og
sagði: „Þið eruð hr. Adam og
frú Adam.“
Konan gaf manni sínum oln-
bogaskot, svo hann tók til máls
og sagði:
„Já, herra.“
„Herrann tók aftur til máls
og spurði manninn: „Hvaða
starfa hefir þú á hendi?“
Maðurinn svaraði: „Ég vinn í
kolanámu herra, er í verka-
mannafélaginu og hefi þar
borgað skyldar og skatta. Ég
vinn í göngum, sem liggja inn í
fjöllin í Vestur-Virginíu sex
daga í viku, en sjöunda daginn
þvæ ég af mér rykið, fer í hrein
föt og fer til kirkju með kon-
unni, sem þarna stendur — hún
er konan mín.“
„Herrann spurði: „Hefir hún
verið þér góð kona?“
„Já, herra,“ svaraði maðurinn.
Drottinn spurði: „Hefir hún
fætt þér börn?“
„Já, herra, stúlku, sem fædd-
ist andvana, og son, sem lifði í
tuttugu ár, einn mánuð og sex
daga, en var þá drepinn í stríð-
inu.“ Þegar maðurinn hafði
sagt þetta, þagnaði hann og þau
þögðu öll, svo að það varð þögn
í húsi drottins. Það kom þungur
raunasvipur á andlit Guðs, eins
og þegar skýbólstri lykst um
fjallatind, og hann sagði við
þau: „Engillinn sagði mér, að
þið vilduð leggja fyrir mig
spurningu. Hvaða spurn.ng er
það, sem liggur ykkur á hjarta?“
Maðurinn leit til konu sinnar.
í huga hans komu margar spurn
ingar, sem hann vildi gjarnan fá
svar við, en hann vissi, að kona
hans hafði athugað þær allar og
úr þeim myndað þessa einu, svo
að hann dró sig í hlé, en konan
ávarpaði drottinn ákveðið og
með einurð:
„Hvernig stendur á því, að
drengurinn okkar varð að láta
lífið til þess, ó, herra, að halda
heimi þínum í skefjum?“
Þegar konan hafði þetta sagt,
kom þungur raunasvipur á and-
lit Guðs, og hann sneri sér frá
henni, og það varð dimmt í húsi
Guðs þar sem Adam og frú hans
stóðu.
Svo tók herrann til máls og
sagði: „Hefir ykkur verið kennt
að treysta ráðstöfunum Guðs
ykkar og herra?“
Maðurinn, sem var orðinn
skelkaður, herti upp hugann og
sagði: „Jú, herra, en menn
krefjast þess nú að skilja hlut-
ina líka.“
Guð sagði við manninn, og
það var nokkur þungi í orðum
hans: „Hví dirfist þú að krefjast
þess að skilja vegi og ráðstafan-
Ir Guðs himins og jarðar?“
„Við erum frá Bandaríkjun-
um, herra,“ sagði maðurinn.
„Hvað kemur það málinu
við?“ spurði Guð.
Maðurinn tók aftur til máls
og sagði: „Kennimenn í Banda-
ríkjunum líta ekki á það sem
skort á virðingu, þó menn spyrji
heimildamenn spurninga. Okk-
ur þar finnst, að það sé skylda
okkar að afla okkur sem mestrar
.þekkingar og auka skilning trú-
ar okkar sem mest við getum.“
Þegar herrann heyrði þetta
létti yfir honum og hann sneri
sér að glugganum mikla á bið-
salnum og gekk út að honum.
Stóð þar og horfði út á stjörn-
urnar, tunglið og heimana alla,
sem hann hafði gjört; og til
eyrna þeirra, sem inni voru,
bárust stunur og grátekki, eins
og þungur gnýr frá jörðinni,
sem hann hafði skapað.
Og Guð sneri sér aftur að
manninum og konunni, og allt í
einu sáu þau hann fyrir sér sem
aldurhniginn. Hár hans var
snjóhvítt og bar vitni um þunga
þann, sem sköpunarverkið hafði
lagt honum á herðar um alda-
raðir; og hann sagði við þau:
„Satt segið þið. Tími er kominn
til þess, að betri skilningur
komist á milli föðursins og
barnanna — á milli Guðs og
mannanna.“
„Ég skapaði manninn í minni
eigin mynd,“ sagði herrann —
„mann og konu skapaði ég þá.
Blessaði þau og gaf þeim vald á
jörðinni og ég vonaðist eftir að
þau yrðu mér til ánægju og
gleði, eins og sérhverjum föður
er eðlilegt. En því miður auðn-
aðist mér það ekki, því að valdi
myrkranna var snúið á móti
mér af erkióvini mínum, sem
ég steypti af himnum og niður
í undirdjpúin, og á móti honum
hefi ég barizt frá fyrstu tíð, og
oft hefi ég þráð frið — frið, en
það hefir enginn friður fengist."
Guð leit til þeirra, stundi við
og sagði við þau: „Ég er herra
lífsins og lávarður alls þess,
sem lífsanda dregur, því að í
mér átti allt líf og lífsafl upptök
sín. Ótti, dauði og eyðilegging
eru vopn óvinar míns — myrkra
höfðingjans."
Maðurinn og konan stóðu
hissa, en Guð rétti út hendina
í áttina til þeirra, eins og hann
væri að leita athygli þeirra og
aðstoðar, og tárin féllu af aug-
um hans og hann sagði: „Sjáið
föðurinn, sem á vetri aldurs
síns kemur til barnanna, sem
hann skóp, þegar árin voru ung,
til að leita aðstoðar þeirra; því
ég segi yður, að án þeirrar
hjálpar fær afl lífsins ekki sigr-
ast á valdi myrkranna. Án þín,
sem varst nefndur Adam, barna
þinna og þeirra barna, fæ ég
ekki yfirunnið satan, heldur
verður hann mér yfirsterkari og
eyðileggur mig og öll mín verk.“
Það varð þögn í húsi Guðs,
og maðurinn og konan urðu
hissa á því, að Guð skyldi tala
þannig, og gráta. En konan
m.nntist sinna eigin harma og
sagði: „Þú hefir sýnt okkur
mikla velvild, herra, með því
að taka á móti okkur og tala við
okkur, eins og við værum jafn-
ingjar þínir. En fyrirgefðu,
herra, þú hefir ekki enn svarað
spurningu minni: Hvers vegna
þurfti drengurinn minn að fara
og vera drepinn í stríðinu, sem
skall yfir og breidist út yfir
jörðina eins og dagur dómsins?“
Og herrann sagði við hana:
„Vegna þess, að ég varð að kalla
hann og fjölda annara efnilegra
æskumanna, eins og hann var —
kalla á þá í gegnum meðvitund-
arhugboð þeirra mér til handa
til þess að vernda heiminn frá
algjörri eyðilegging.“ — Og
konan spurði undrandi: „Þú ert
Guð almáttugur og þú varst
neyddur til að kalla á drenginn
minn til þess að hjálpa þér til
að bjarga heiminum?"
„Já, það er satt!“ Og hann leit
til konunnar tárvotum augum.
Þegar að herrann hafði þetta
sagt, þá færði maðurinn, sem
nefndur hefir verið Adam, sig
nær konu sinni, og með hörku-
svip á andlitinu tók hann í hönd
henni og sagði: „Við skulum
fara heim í fjallaþorpið og segja
nágrönnum okkar, að þýðingar-
laust sér fyrir dauðlegt fólk að
leita til Guðs, því mér er nú
orðið ljóst, að hann getur ekki
án okkar mannanna verið, og á
meðan við verðum að vinna,
stríða og líða til þess að frelsa
heiminn, þá er ekki sjáanlegt,
að það sé ástæða til þess, að við
sýnum honum lotningu, tilbiðj-
um hann eða höldum boðorð
hans. Máske að viðfangsefnið sé
orðið honum ofvaxið, en hvað
sem um það er, þá er það aug-
ljóst, að við getum ekki lengur
reitt okkur á hann og verðum
því að sjá framtíðarvelferð okk-
ar borgið sjálf.“
Dr. Angel þagnaði í þrðja
sinni í ræðunni og horfði ein-
beittlega á safnaðarfólkið — á
Jón og Hester Calderwood, og
alla hina, sem í kirkjunni voru.
Ég var einn þeirra og var að
brjóta heilann um, hvort safn-
aðarfólkið mundi vera að hugsa
um það sama og ég — um hálf-
leik prestsins að því er reglu-
bundnar kristnidómskenningar
snerti. Ég var að vísu hrifinn
af myndinni, sem hann brá upp
af langþjáðu mannkyni, sem að
síðustu var að rísa á fætur til
þess að taka á herðar sér ábyrgð
ina af sinni eigin sáluhjálp.
Myndin var sannarlega nýtízku
mynd — en átakanleg, þó að
henni væri brugðið upp af út-
sveitarpresti; og sannarlega var
ekki rétt að benda á hugarfar,
sem átti eins vel og þetta við
hinn angistarfulla mannheim
að virða fyrir sér. En myndin
var köld, hana skorti bæði líf
og lit, og þó, eitthvað meira,
sem Dr. Angel hafði auðsjáan-
lega og furðulega neitað henni
um — en það var ylur trúar-
innar. Því þó það sé alveg satt,
að fólk, sem vel er gefið og vel
hugsandi, verði að taka ábyrgð-
ina á framtíð sinni, en varpa
ekki öllum vandamálum sínum
á herðar Guðs, þá er það jafn
satt, að enginn flokkur manna
hefir nokkru sinni slitið sam-
bandi sínu við hann, án þess að
villast út af vegi lífsins.
„Svo maðurinn ógnaði Guði í
hans eigin húsi,“ hélt Dr. Angel
áfram, eins og að hann hefði
lesið hugsanir mínar — „og
hann hefði tekið konuna í burtu
þaðan með sér í mótþróa við
Guð, ef hann hefði ekki talað til
þeirra í rólegum og hlýjum rómi
en djúpum sem nið straum-
þungs fallvatns: — „Farið ekki
frá mér með beiskju í huga og
hugsið ekki til þess að snúa baki
við mér, því að bandið sem
bindur ykkur við mig er of
sterkt til þess að það verði
nokkurn tíma slitið.“
Og maðurinn stanzaði í dyr-
unum á húsi Guðs, og var fullur
mótþróa og andúðar og sagði:
„Það er band á milli okkar og
mannfjöldans sem þjáðst hefir
og liðið eins og við. En á milli
okkar og Guðs, sem lætur sig
litlu varða um kjör okkar. —
Hvaða band ^getur verið á milli
hans og okkar?“
Og konan tók til máls og
sagði við hann: „Já, hvaða sam-
band getur verið á milli hans og
okkar? Við komum til að leita
sannleikans, og við höfum
fundið hann, og sannleikurinn
er sá, að tími sé kominn til þess,
að mennirnir sjálfir verði að
frelsa heiminn frá villu og voða.
En sá sannleikur fyllir ekki
auðn þá, sem í hjarta mér er,
né heldur gefur mér aftur von-
ina um endurleystan mannheim,
það hold af mínu holdi og blóð
af mínu blóði, sem eyðilagt
var;“ og málrómur hennar var
hvellur og skerandi, eins og
angistaróp frá helsærðu hjarta.
„Ég átti son, sem var kallaður 1
stríð gegn óvinunum og þeir
felldu hann og deyddu. Hvernig
ætti ég að njóta nokkurrar hugg-
unar frá þeim Guði, sem ekki
gat verndað líf drengsins míns?
Og hvernig á nokkurt band að
tengja mig við þann Guð, sem
ekki þekkir sorg mína né heldur
getur verið þátttakandi í þunga
hennar?“
Dorttinn leit til konunnar og
sagði: „Ég átti líka son og sendi
hann í heiminn til þess að berj-
ast móti valdi myrkranna, og
óvinir hans tóku hann og kross-
festu hann og deyddu. Hans
nafn var Jesús, sem kallaður
var Kristur.“
Dimmunni, sem hafði um-
kringt þau Adam og konu hans,
létti og birta Ijómaði um allan
biðsalinn, og drottinn talaði til
þeirra og sagði: „Farið í friði, og
látið huggast, því bandið sem
bindur ykkur við mig er band
kærleikans, og ég segi yður, að
það kærleiksband á milli mín og
mannanna skal aldrei slitna.“
Dr. Angel hætti að tala, svo
varð þögn ofurlitla stund og ég
heyrði í leiðslu stuttan sálma-
söng, því að ég var á meðan að
hugsa að ég yrði að fá handritið
af þessari mjög svo einkenni-
legu ræðu.
„Friður Guðs og samfélag
heilags anda sé með yður nú og
ávalt — Amen.“
Messunni var lokið. Fólkið
reis úr sætum sínum, en þá
skeði eitt af þessum einkenni-
legu fyrirbrigðum, sem stund-
um bera við, þegar sameiginleg
hugsun og sameiginleg hrifning
hefir náð valdi á fólki.
Við vorum öll staðin á fætur,
en enginn hreyfði sig til út-
göngu, nema Jón og Hester
Calderwood. Við hin stóðum
hreyfingarlaus eins og í hálf-
gerðri dáleiðslu, sem í senn var
viðurkenning á áhrifum þeim,
er dæmisaga Dr. Angels hafði
haft á okkur og á tign þeirri,
er krýndi þessi miðaldra hjón,
þegar þau gengu fram kirkju-
gólfið. Ég held, að enginn, sem
í kirkjunni var, hafi verið í vafa
um, að þau hafi litið þannig út,
þegar þau gengu út úr húsi
Guðs, enda var engin ástæða til
þess, því ég var sannfærður um
nærveru hans í litlu fjallakirkj-
unni þennan sunnudagsmorgun.
„Sástu andlitið á henni?“
spurði frú Hatch í hálfum hljóð-
um við hliðina á mér.
„Já,“ svaraði ég.
Hester Calderwood hafði
gengið rétt fram hjá mér, þegar
hún með manni sínum gekk út
ganginn á milli bekkjanna í
kirkjunni, og ég held, að ég
gleymi aldrei svipnum á andht-
inu á henni, sem ég sá svo skýrt.
Hann bar vott um hugarró, sem
gaf til kynna, að hún hefði
fundið — ef ekki svar upp á
spurningu sína — þá áreiðan-
lega andlegan þrótt til þess að
sætta sig við kringumstæðurnar
eins og þær voru — og svarið,
sem hún fékk.
J. J. Bíldfell, þýddi
Gjafir til Höfn
4. OKTÓBER 1953
Mrs. Emily Thorson, Van-
couver, $100.00; Mr. og Mrs. O.
G. Guðlaugsson, White Rock,
50.00; Mr. Skúli Benjamínsson,
Winnipeg, 50.00; Miss E. Johann-
son, Vancouver í minningu um
móður E. Johannson 50.00; Mr.
og Mrs. Vigfús Baldwinson,
Vancouver, í minningu um
Halldóru Josephson, 25.00; Mr.
B. Sveinsson, Keewatin, 25.00;
Mr. S. Sigmundson, Vancouver,
15.00; Miss Ann Eyford 10.00;
Mr. og Mrs. Guy Sveinbjörns-
son 10.00; Mr. og Mrs. G. Stefáns
son 10.00; Mr. og Mrs. C. ísford
10.00; Mr. John Sigurdson 10.00;
Mr. og Mrs. Leo Sigurdson 10.00;
Mr. og Mrs. Bogi Bjarnason
10.00; Mr. og Mrs. T. H. Thor-
lakson 10.00; Mr. og Mrs. Fred
Johnson 5.00; Mr. H. Dalman
5.00; Mrs. C. S. Samis 5.00; Mr.
og Mrs. O. V. Jónsson 5.00; Miss
Dóra Peterson 5.00; Mr. J. E.
Sumarliðason 5.00; Mr. Jóhann
Sigmundson 5.00; Mr. Jón Gísla-
son 5.00; Miss Mary K. Ander-
son 5.00; Miss Nan Dall 5.00;
Mrs. Guðrún Schaldemose 5.00;
Mrs. J. Jóhannesson 5.00; Mr. og
Mrs. Thor Gunnarson 5.00; Mrs.
Ena Anderson 5.00; Mrs. Hildur
Friðleifsson 5.00; Mrs. G. Essex
5.00; Mr. og Mrs. Campbell 5.00;
Mr. Frank Fredrikson 5.00; Mrs.
Sigurdson 5.00; Dr. J. Friðleifs-
son 5.00; Mr. og Mrs. F. O. Lyng-
dal í minningu um Jónas Stef-
ánsson frá Kaldbak 5.00; Mr. og
Mrs. Sam Johnson 8.00; Miss
Dóra Davidson 4.00; Mrs. J.
Sturluson 4.00; Mr. D. Oliver
2.00; Mrs. Jónína Johnson 2.00;
Mrs. Anna Peterson, Winnipeg,
2.00; Mrs. Ingibjörg Johnson,
Vancouver, 2.00; Mrs. Rafnkels-
son 2.00; Mrs. C. Johnson 1.00;
Mr. og Mrs. Gunnlaugur Gísla-
son 4.00; Silver Collection $98.65;
Sale of Skyr 50.35.
Gjafir af garðamat, niðursoðn-
ir ávextir, sykur, kjöt, épli o. s.
frv. — Koddaver, þurkur, leir-
tau, sápa o. s. frv. frá:
Mrs. Jackson, Mrs. Davis, Mrs.
Reid, Miss Thompson, Mrs. O.
V. Jónsson, Mrs. Margaret John-
son, Mrs. H. Friðleifson, Mrs.
Morley, Mrs. Thor Gunnarson,
Mrs. Ogg, Mrs. B. Fisher, Miss
Lily Sigurdson, Mr. George
Ólafsson, Mr. Erling Bjarnason,
Mr. K. Kristjánsson Kelowna. —
Ljóðabók, Mr. P. Bjarnason.
Hjartans þakkir fyrir allar
þessar gjafir.
F. h. stjórnarnefndarinnar
Mrs. Emily Thorson, féhirðir
Sherman P.O.
West Vancouver.
Búskaour í þorpum
og kauptúnum fer
stöðugt vaxandi
Margir verkamenn og sjómenn
við sjávarsíðuna stunda búsltap
vegna slopullar atvinnu.
Á stríðsárunum dó að miklu
leyti út búskapur í þorpum
og kauptúnum vegna hins
góða atvinnuástands við
sjávarsíðuna. Frá stríðslok-
um hefir búskapur í þorpum
og kauptúnum þó stöðugt
farið vaxandi og stunda nú
margir á ný búskap sam-
hliða sjósókn og landvinnu.
Eins og kunnugt er, hefir bú-
skapur í bæjum og kauptúnum
tíðkast um langt skeið hér á
landi.
Minnkaði á stríðsárunum
Sveiflur hafa þó verið á hon-
um eítir því hvernig atvmnu-
ástandið hefir verið í landinu.
1 góðæri stríðsáranna dróst bú-
skapur þorpa og kauptúna mjög
mikið saman eins og reyndar
búskapur til sveita.
Frá stríðslokum hefir svo bú-
skapur þorpa og kauptúna vaxið
í réttu hlutfalli við minnkandi
atvinnu við sjávarsíðuna.
Mikið um sauðfjárrækl
Einkum hafa verkamenn og
sjómenn reynt að afla sér sauð-
íjár. Minna hafa þeir hugsað um
að fá sér kýr, enda er mun mexri
vinna að sjá um þær en sauðfé.
Er niðurskurði sauðíjár lauk
Norðanlands og tekið var að
ílytja sauðfé norður á ný keppt-
ust verkamenn og sjómenn í
kauptúnum norðan lands um að
kaupa sauðfé.
Er það eðlileg afleiðing minnk
andi atvinnu norðan lands.
Þannig hefir þetta verið víða
um land.
Nautgriparækt í Glerárþorpi
Nautgriparækt í þorpum og
kauptúnum hefir einnig ætíð
i verið talsverð og fer vaxandi. I
Glerárþorpi t. d. eiga margir
verkamenn 2—3 kýr hver. Þann-
ig er þetta í mörgum þorpum
úti á landi. Og eftir því sem
atvinnan minnkar við sjávar-
síðuna, eykst sauðfjárrækt og
nautgriparækt í þorpum og
kauptúnum. —Alþbl., 25. sept.
f
Styrktir f-iS néms
við erlenda húskóla
Forsætisráðuneytið hefir fyrir
nokkru veitt læknunum Ragnari
Karlssyni og Stefáni P. Björns-
syni 2000 kr. styrk hvorum úr
Canadasjóði til framhaldsnáms
í læknisfræði í Canada.
Þá hefir ráðuneytið veitt
þessa styrki úr Snorrasjóði: —
Davíð Stefánssyni stúdent til
náms í jarðfræði við háskólann
í Osló kr. 1200. Ingvari Hall-
grímssyni stúdent til náms í
fiskifræði við háskólann í Osló
kr. 1000. Jóni R. Hjálmarssyni
cand. mag. til framhaldsnáms í
sagnfræði við háskólann í Osló
kr. 1400. Kristni Björnssyni stú-
dent til náms í sálarfræði við
háskólann í Osló kr. 1000.