Lögberg - 22.04.1954, Síða 1
ANYTIME — ANYWHERE
CALL
TRANSIT - SARGENT
SILVERLINE TAXI
5 Telephone Lines
20-4845
PROMPT
COURTEOUS - DEPENDABLE
ADOLPH'S TAXI
Round The Clock Service ’
59-4444 52-6611
401 PRITCHARD A^E.
SPECIAL RATES
ON COUNTRY TRIPS
WEDDINGS
£UNERALS
67. ÁRGANGUR
WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 22. APRIL 1954
NÚMER 16
Lögberg árnar íslenzka mannfélaginu vestan hafs og austan gleðilegs sumars
Guttormur skáld og frú Jenssna heiðruð með veglegu samsæti
í tilefni af gullbrúðkaupi þeirra
Síðastliðinn föstudag mátti
svo segja, að allar götur stefndi
til Riverton, enda stóð þá mikið
því um kvöldið var haldin
1 samkomuhúsi bæjarins virðu-
leg og afarfjölmenn veizla til
heiðurs þeim Guttormi J. Gutt-
ormssyni skáldi og frú Jensínu
Guttormsson í tilefni af gull-
brúðkaupi þeirra; freklega tvö
hundruð manns sátu hófið, er
fór með ágætum fram; veizlu-
stjórn hafði með höndum hinn
velmetni bæjarstjóri í Riverton,
Mr. S. V. Sigurdson.
Fyrir minni gullbrúðarinnar
^uaelti frú Hólmfríður Daníels-
s°n, en gullbrúðgumans mintist
Pfófessor Finnbogi Guðmunds-
s°n; er þar skemst frá að segja,
að báðar voru ræðurnar hinar
Prýðilegustu og var þeim fagnað
hið bezta; aðrir, sem til máls
ióku, voru Dr. S. O. Thompson
þngmaður Gimli kjördæmis, G.
Thorvaldson, Dr. J. P. Páls-
son frá Victoria, B.C., og Einar
Jónsson.
Fjöldi mikill árnaðaróska
k^rst heiðursgestunum, þar á
meðal frá Þjóðræknisfélagi Is-
iendinga í Vesturheimi, er frú
^ngibjörg Jónsson ritari þess las
UPP; önnur hinna mörgu heilla-
óskaskeyta las Gunnar Sæ-
mundsson og bárust þau frá
eftirgreindu fólki: Dr. og Mrs.
^étur Guttormsson, Watrous,
Susk.; Mr. og Mrs. G. Jóhannes-
s°n, Ashern, Man.; Mr. og Mrs.
Árni Helgason, Wilmette, 111.;
Séra G. Guttormssyni og frú,
^inneota, Minn.; Thor og Elíza-
^etu Brand, Reykjavík; frú Lauf-
eyju Vilhjálmsdóttur, Reykja-
Dr. og Mrs. Vilhjálmur
^uttórmsson, Madera, Cal.; Dr.
^tefán Einarsson, Baltimore;
Prófessor Watson Kirkconnell;
Prófessor Skúla Johnson; Dr.
uichard Beck; séra Albert E.
ivristjánssyni og frú, Blaine;
Gísla Jónssyni ritstjóra; Dr. P.
T. Thorlakson. Winnipeg; Mr.
Mrs. B. J. Hornfjörð; séra
hilip M. Péturssyni og frú
ahobínu Johnson, Seattle, Wash.
Kvæði gullbrúðhjónunum til
heiðurs höfðu ort Finnbogi Guð-
Árnaðaróskir
frá
a í’jóðræknisfélagi Islendinga
í Veslurheimi
r' Guttormur J. Guttormsson
sháld, og frú, Riverton, Man.
Kæru hjón:
^ramkvæmdarnefnd Þjóð-
rasknisfélags íslendinga í Vest-
u^heimi finnur sér það ljúft og
? að flytja ykkur hjart-
guar hamingjuóskir í tilefni
gullbrúðkaupi ykkar, sem nú
er hátíðlegt haldið af ættingjum
kar og fjölmennum hóp þakk-
atrar samferðasveitar. — Við
^nnum öll til mikillar þakklætis
j uWar við þig, Guttormur,
Yrir þann glæsilega skerf, sem
u hefir lagt til íslenzkrar
0 enningar með ljóðum þínum
eihritum, og við erum einnig
uiniig þess, hve heimili ykkar
^l°na hefir jafnan staðið í þjóð-
oraut og veitt gestum af Islandi,
vL^'a-kuld öðrum, ástúðlegar
vlotökur.
y/f^^^hvæmdarnefndin árnar
v, ,Ur hjónum og fjölskyldu
l ar Suðs blessunar í bráð og
iengd.
^aldimar J. Eylands. forseti
ngibjörg Jónsson, ritari
mundsson, Dr. S. E. Björnsson,
Dr. Sigurður Júlfus Jóhannes-
son, B. J. Hornfjörð og Lúðvík
Kristjánsson.
Með söng og hljóðfæraslætti
skemtu frú Elma Gíslason og
Mr. Jóhannes Pálsson veizlu-
gestum til ósegjanlegrar ánægju,
en við hljóðfærið nutu þau að-
stoðar frú Jónínu Kristjánsson
og frú Lilju Martin; kornung
stúlka, Rósalind Pálsson sagði
fram ljóð, er vakti aðdáun hlust-
enda.
Svo sem vænta mátti voru hin
mikilsvirtu gullbrúðhjón sæmd
miklum og verðmætum gjöfpm,
bæði frá sifjaliði þeirra og sam-
býlingum; gjafir frá börnum og
barnabörnum afhenti dóttur-
sonur gullbrúðhjónanna, Mr.
Eyjólfsson og fylgdi þeim úr
hlaði með fyndnum ræðustúf;
aðrar gjafir frá sambýlisfólki og
öðrum vinum, — “Chesterfield
suite and golden tea and sugar
service,” — afhenti Mr. S. V.
Sigurdson og bar jafnframt
fram" blessunaróskir samferða-
sveitarinnar.
Þau Guttormur skáld og frú
þökkuðu fagurlega hvort um sig
þá sæmd, er þeim hefði auðsýnd
verið með samsætinu og gjöfun-
um og kváðust þess minnug
verða til daganna enda.
Veitingar voru hinar rík-
mannlegustu og að lokinni veizlu
í"—‘samkomuhúsinu, var harla
gestkvæmt á Víðivöllum, hinu
vingjarnlega heimili gullbrúð-
hjónanna, unz komið var fram-
undir afturelding.
Gul Ibrúðkaupskvæði
Til Guliorms og Jensínu Guiiormsson
(16. apríl 1954)
Ljúf er sú minning, hins liðna dags:
Anguðu blóm af blundi vakin.
Sól var í hlíðum, söngvar í runni:
Vorboðans hugljúfu ástarómar.
Og eftir vatnsins víða geimi
flutu vorský á vængjum dags;
glitmáluð svið og salarklæði,
í litrófi vængjaðra ljóssins strauma.
1 umgjörð þess dags, sem var allur fagur,
var ykkar sólríki brúðkaupsdagur.
Hálfnuð er öld
hér í kvöld:
Því numið er staðar
við stundir glaðar.
Helgi hjónabands
er heill vors lands,
og því fagna ber,
sem fegurst er.
Hefir tímans tönn
tuggið í önn
allt, sem orkað gat,
og allt varð að mat.
Var þó einn sá,
er hún vann ei á;
en hans sverð og svar
var „Sandy Bar“.
4
Svífur yfir aldur
hans sólargaldur.
Bræðir jökulbönd
og brýtur lönd.
Vekur vor í sál
og viljans stál.
Athöfn hans og æði
voru andrík kvæði.
Innviðaríkur,
eldflugu líkur,
svífur yfir landi
sjálflýsandi.
Sér um Víðivöll,
vötn, skóga og fjöll,
skáldið skygni gætt
af Skallagríms ætt.
Heill sé heiðursfrú,
sem hér reisti bú.
Virðing veitist hér,
eins og vera ber.
Vinfesta bygð
á bjargi og trygð,
er í eðli fest
og yndi mest.
Það bezt var gert,
bezt og mest um vert,
vann hún trútt hér
eins og verðugt er.
Við hennar hlið
varð hans sjónarmið
stærra, og stíll í ritum
með sterkari litum.
Hafa himinvöld
um hálfa öld
fært þeim björg í bú,
börn góð og trú.
Þakka því ber
það, sem var og er,
þeim, er lán léði
og lífsathöfn réði.
Lifi listslyngur
ljóðvíkingur.
Skýri þjóðarsál
hans skáldamál
til andans átaka:
Orð hvert og staka
land vort auglýsi
og því leiðir vísi.
Alúðarkveðja,
S. E. Björnsson
Vinsæl ritgerð
og ræða
Ritgerð dr. Richards Beck um
norska skáldið og íslandsvininn
Hans Hylen, sem brtist nýlega í
þýðingu í merkistímaritinu Syn
og Segn í Osló, eins og getið
var hér í blaðinu, hefir vakið
athygli og hlotið góða dóma í
Noregi. Siavanger Aflenblad.
eitt af hinum stærri og merkari
dagblöðum landsins, birti t. d.
nýlega allítarlegan útdrátt úr
ritgerðinni og fór um hana lof-
samlegum orðum.
Þá hefir ræða sú um „Fra-
ternalism and Freedom", sem dr.
Beck flutti nýlega á meiriháttar
saihkomu í Bísmarck, N. Dakota,
og prentuð var í Lögbergi, einnig
verið prentuð í norsk-ameríska
vikublaðinu Normanden í Fargo
og í hinu víðlesna málgagni
norsk-amerískra þjóðræknisfé-
laga, Sons of Norway. Fór rit-
stjóri þess mánaðarrits þeim
orðum um ræðuna, að hún væri
bæði fögur og eggjandi til um-
hugsunar (“truly beautiful and
thought-provoking”). — Margir
hafa tekið í sama streng í bréf-
um til höfundar.
Fréttir fró ríkisútvarpi íslands
11. APRÍL I forsetahjónunum og konungs-
Hinni opinberu heimsókn for- ! bjónunum í gluggum og íslenzk-
seta íslands, herra Ásgeirs Ás- !ir °S danskir fánar hvarvetna.
geirssonar, og forsetafrúarinnar, j Heimsóknin til Danmerkur fór í
frú Dóru Þórhallsdóttur, til Dan- alia staði eftir áætlun, nema
merkur, lauk síðastliðinn mið- | hvað hátíðasýning í Konunglega
vikudag. Gullfoss kom til Kaup- | leikhúsinu féll niður vegna and-
mannahafnar ,fyrir hádegi á
mánudag og var tekið á móti for-
setahjónunum með mikilli við-
höfn. Dönsku konungshjónin
stigu á skipsfjöl og fylgdu for-
setahjónunum í land. Forseti og
konungur könnuðu liðssveit úr
lífverði konungs, en á bryggj-
unni var mikill mannfjöldi sam-
an kominn og hafnarbakkinn
fagurlega skreyttur. Viðhafnar-
skotum var hleypt af er forseti
steig á land, bæði frá-virkinu
Sixtus og freigátunni Niels
Ebbesen, sem fylgt hafði Gull-
fossi frá Krónborg. Frá hafnar-
bakkanum var ekið í tveimur
skrautlegum vögnum með fjór-
um jörpum hestum fyrir og
voru riddaraliðar á hvítum hest-
um í föruneytinu.. Kaupmanna-
höfn var í hátíðabúningi, fánum
skreytt og víða voru myndir af
Minningarorð um Sigvalda Baldvinsson
Hinn 13. desember síðastliðinn
lézt hér í borginni Sigvaldi
Balvinsson 86 ára að aldri eftir
stutta legu; hann var þrekmað-
ur mikill og heilsugóður alla
ævi.
Sigvaldi ólst upp með foreldr-
um sínum til tvítugsaldurs, en
er Baldvin faðir hans fluttist til
Gunnólfsvíkur, sem er nyrsti
bær í Norður-Múlasýslu, réðst
Sigvaldi í vinnumensku til Jóns
í Höfn' og dvaldi þar í nokkur
ár; árið 1895 kvæntist Sigvaldi
Guðrúnu Jónsdóttur af hinni
kunnu Krossavíkurætt, Guð-
Gullbrúðkaupserindi
til
Gullorms og konu hans
1954
Hann Guttormur átti sér æsku,
þá einjaldur rækti hann sitt bú.
Ef tvo kann ég rétt að telja,
þá tvöfaldur er hann nú.
Ég man hann á æskunnar árum,
hans andríka hugsjónamál:
Hann valdi sér góða gyðju,
sem gjörskildi líf hans og sál.
Og það var svo margt til að þekkja
í þeirri fjölbreyttu sál:
Það lærði hans góða gyðja:
Þau gagnskildu andans mál.
Hann „Pegasus“ höndlaði’ í haga
og hleypti’ inn í „Bragatún“.
Þar tíndi hann „Iðunnarepli“
og eplanna gætti hún.
í safnvali ljóða mun lifa,
sem lýsandi kveldstjarna þar,
við þakklæti þjóðar sinnar
hann „Þorri“ og „Sandibar“:
Og lengi mun „Eldflugan“ lýsa
með lifandi sjálfstraust og þrótt.
En ljúfast af Guttorms ljóðum
er ljóðið hans: „Góða nótt“.
Og eplin þau vel hafa valið
og verndað í hálfa öld,
og satt á þeim ótal sálir —
og seðja þær enn í kvöld.
Þeim blessist enn heilsa og hagur
og hamingja þúsundföld. —
Já, fylgi þeim Guð og gæfan
og gefi þeim fagurt kvöld.
mundar sýslumanns, er lézt 1811.
Þau Sigvaldi og frú fluttust til
Vesturheims 1903 og settust að
í North Dakota og þar ólust börn
þeirra upp, sem öll eru vel að
sér til munns og handa, en þau
eru Gunnar, búsettur í Winni-
peg, Ingvar byggingameistari í
San Francisco, Halldór, er geng-
ur undir nafninu Hjálmarsson,
fóstursonur Halldórs Hjálmars-
sonar bónda að Akra, offursti í
Bandaríkjahernum á Islandi
meðan á seinni styrjöldinni stóð,
Elín og Margrét, báðar giftar
hérlendum mönnum, og búnast
þeim vel.
Konu sína, Guðrúnu, misti
Sigvaldi árið 1912.
Sigvaldi kvæntist í annað sinn
og gekk þá að eiga konu af vest-
firzkum ættum, Valgerði, er lifir
mann sinn og reyndist honum
hinn dyggasti förunautur; þau
eignuðust eina dóttur, Helgu,
einkar efnilega stúlku, sem býr
með móður sinni og er kunn
vegna píanóleiks síns.
Af tíu systkinum Sigvalda, er
nú á lífi aðeins einn bróðir,
Sigurður, til heimilis á Gmli.
Sigvaldi var hinn mesti skýr-
leiksmaður og fróður um margt;
hann var ramur að afli, enda af
hraustmennum kominn í bæði
kyn.
iútför Sigvalda var gerð frá
Bardals. Séra Philip M. Péturs-
son jarðsöng.
Sig. Júl. Jóhannesson
Úr borg og bygð
Dr. J. P. Pálsson og frú frá
Victoria, B.C., dvelja um þessar
mundir í Norður-Nýja-lslandi í
heimsókn til ættingja og vina.
☆
Stefán Björnsson læknir lagði
af stað áleiðis til íslands á mánu
daginn; hefir hann dvalið hér í
þrjú ár og eignast marga vini
innan læknastéttarinnar og utan.
Hann siglir frá New York með
Tröllafossi. Gerir hann ráð fyrir
að dvelja heima í tvo mánuði,
en fara síðan til Bretlands og
stunda þar framhaldsnám í sér-
grein sinni.
☆
Mr. B. J. Lifman frá Árborg
kom til borgarinnar um helgma
á leið vestur til Glenboro.
☆
Mr. Guðmundur Björnsson
frá Árborg var staddur í borg-
inni síðastliðinn mánudag.
láts Mörthu, krónprinsessu Nor-
egs, sem andaðist að morgni
síðastliðins mánudags. Heim-
sókn forsetahjónanna til Noregs
fellur niður vegna andláts krón-
prinsessunnar, en* forsetahjónin
munu verða við útförina, sem ‘
gerð verður miðvikudaginn eftir
eftir páska. Heimsókn forseta-
hjónanna til Svíþjóðar seinkar
um einn dag. Heimsækja for-
setahjónin Svíþjóð dagana 22.
og 23. þessa mánaðar, en halda
síðan til Finnlands í opinbera
heimsókn eins og ráð hafði verið
fyrir gert. Dr. Kristinn Guð-
mundsson utanríkisráðherra, er
var í fylgdarliði forsetahjón-
anna, kom heim á fimmtu-
dagskvöldið. — Fórust honum
þannig orð um heimsóknina:
„Mér fannst framkoma Dana
við okkur íslendinga mjög inni-
leg. Var auðséð á öllu, að það
voru ekki innantóm kurteisis-
orð, sem til okkar voru töluð.
Danir vilja áreiðanlega sýna það
í verki, að þeir beri ekki neinn
kala til okkar. Þeir vilja að nor-
rænn bróðurhugur ríki á milli
þessara landa. Og þeir vilja á-
reiðanelga leysa okkar ágrein-
ingsmál í slíkum anda, þótt lausn
á viðkvæmu máli hafi farið
miður en skyldi í bili“. — For-
setahjónin dveljast nú í Fred-
ensborg á Sjálandi og munu
halda þar kyrru fyrir fram yfir
páska.
☆
Mikið annríki er nú á Alþingi,
enda líður að þingslitum. Fjár-
málaráðherra flutti í gær í sam-
einuðu þingi yfirlit um fjárhag
ríkisins 1953. Ætlunin er að
reyna að ljúka þingstörfum svo
hægt verði að slíta þingi á mið-
vikudag fyrir páska.
☆
Síðastliðna viku hefir veður
verið milt, en umhleypingasamt
hér á landi. Vindur hefir ýmist
verið suðaustan eða suðvestan og
flesta dagana rekið á hvassviðri
með regni eða slyddu á Suður-
og Vesturlandi. Nyrðra hefir tíð-
arfar verið mun stilltara og þurr-
viðrasamara. Jörð er alauð í lág-
sveitum um land allt. Um há-
degi í fyrradag var 5—8 stiga
hiti um allt land.
☆
Marzmánuður hefir orðið afla-
sæll á Vestfjörðum, eftir því sem
þar er um að ræða. Einkum er
óvenjulegt að aflabrögð séu svo
jafn góð í öllum verstöðvum,
allt frá Steingrímsfirði til Pat-
reksfjarðar. Mikið bar á stein-
bíti í afla Vestfjarðabáta undir
lok mánaðarins. í Austfirðinga-
fjórðungi hafa gæftir verið mis-
jafnar, en sums staðar góðar og
afli vel sæmilegur. — Heita má
að aflalaust hafi verið á Eyja-
firði í vetur þar til í fyrri viku,
er nokkrir bátar fengu ágætan
afla næstum uppi í landssteinum
við Hjalteyri.
☆
Síðastliðinn þriðjudag gerði
afspyrnu rok sunnanlands og
fékk þá vélbáturinn Skrúður
frá Eskifirði sjó á sig fyrir utan
Sandgerði og brotnaði af honum
stýrishúsið. Skipverjar björguð-
ust allir yfir í vélbátinn Auð-
björn. Nóttina ^ftir rak Skrúð
á land skammt frá Sandgerði og
skemmdist stórlega. — Vélbát-
urinn Sjöfn frá Flateyri fékk á
sig mikinn bratsjó síðastliðinn
Framhald á bls. 8