Lögberg - 18.10.1956, Page 6

6
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 18. OKTÓBER 1956
GUÐRÚN FRÁ LUNDI:
DALALÍF
„Það hefur víst verið óskemmtilegt fyrir þig
að hafa þann mann á heimilinu“, sagði Þóra,
„enda hef ég heyrt, að þið Borghildur hafið ekki
verið neitt sérlega ánægðar yfir komu hans“.
„Allt fréttist“, sagði Anna. „Víst vorum við
óánægðar, en samt held ég, að ég hafi haft gott
af ráðleggingum hans, einkanlega því, sem hann
sagði við mig, þegar hann var að fara. Það var
fallegt. Hann var skynsamur, þó að hann væri
orðinn svona geðstirður. Ég var alltaf á glóðum
um að þau færu í hár saman, Borghildur og hann,
þau héldu ekkert hvort af öðru. Ég var alveg að
verða hugsjúk út af því. En ég hefði ekkert þurft
að óttast. — Séra Hallgrímur sagði, að það væri
konunnar að fyrirgefa. En finnst þér karlmenn-
irnir vera of góðir til að fyrirgefa? En það er bara
þannig, að þeir hafa svo lítið að fyrirgefa. Ekki
högum við okkur þannig, að kjassa aðra menn en
þá, sem við eigum“.
„Ekki ég og þú“, sgaði Þóra, „en sjálfsagt eru
þær konur til, sem ekki taka það nærri sér. En nú
skulum við ekki tala meira um þetta. Ég fer að
koma með kaffið — og þú sættist við mann þinn í
kvöld. Það hefði reyndar átt að vera fyrr. Ósköp
hlýtur barninu ykkar að hafa liðið illa að sjá
þessa fáþykkju á milli ykkar“.
„Ég hef forðazt að láta hann skilja það á mér,
að mér væri ekki eins hlýtt til pabba hans og
áður“.
„Hann hefur sjálfsagt orðið var við tómlyndið
eins og aðrir á heimilinu, svona gamalt og skyn-
samt barn. Þú hefur nú líklega æði oft gleymt að
taka tillit til hans — líklega oftar en þegar þú
faldir þig uppi í fjallinu".
„Hver hefur sagt þér það?“ spurði Anna hissa.
„Heldurðu virkilega, góða mín, að allt vinnu-
fólkið þitt sé svo þagmælskt, að það geti ekki um
annað eins og þetta? Þú mátt vera viss um, að
það er komið nokkuð víða, hvernig heimilislífið
hefur verið á þínu heimili síðustu misserin“.
„Ég sá mikið eftir því uppátæki, þegar ég varð
þess vör, hvað drengurinn var hræddur. Ég gerði
þetta til þess að kvelja Jón. Það var svo hræðilegt
að heyra hann kalla og hlæja niðri á stekknum,
þegar hjarta mitt var í sárum af hans völdum.
Þess vegna faldi. ég mig. Það er svo margt, sem
maður hugsar ekki út í, þegar geðsmunirnir eru
svona æstir. Það er ekki von að þeir skilji það,
sem ekki hafa komizt í slíkar raunir. Ég veit að
ég breytti ekki rétt, en samt fannst mér ég ná
mér þó nokkuð niðri á honum“.
„Þú hefðir bara átt að láta það bitna á honum
einum að leita, en ekki Jakobi eða Borghíldi“,
sagði Þóra og brosti ánægjulega.
„Það var seinna, sem hann fékk einn að leita.
Ég skal segja þér það áður en ég fer. En eitt er
það, sem ég er mest hissa á, og það er að ég skyldi
ekki verða brjáluð af þessu öllu“.
„Og þetta er allt liðið, góða mín“, sagði Þóra
hughreystandi. „Nú skaltu bara taka fasta ákvörð-
un og hika ekki. Mér finnst þessi draumur
ískyggilegur“.
„Hann var voðalegur“, sagði Anna. „Ég þarf
ekki annað en að loka augunum, þá sé ég, hvernig
hestur og maður bárust niður ána með
straumnum“.
Þóra fylgdi vinkonu sinni fram á grundirnar.
Þær gengu báðar. Þóra teymdi hestinn og hélt á
reiðpilsinu á handleggnum, alveg eins og þegar
hún fylgdi Lísibetu húsfreyju úr hlaði í síðasta
sinn. Anna sagði henni frá öllum deilum og stríði,
sem henni og manni hennar hafði farið á milli.
Henni virtist Þóra hafa gaman af þeirri frásögn.
„Ég vona, að þú gerir alvöru úr sættunum,
þegar þú kemur heim“, sagði Þóra, þegar þær
kvöddust.
„En ef hann vildi nú bara engar sættir?“ sagði
Anna.
„Það hefur mér aldrei dottið í hug, að hann
myndi hafna þeim“, sagði Þóra, „en ef hann gerir
það, á hann ekki skilið að þú búir saman við hann
lengur. Þú kemur þá aftur á morgun og talar við
mig eða gerir mér orð“.
„Hvað ætlarðu þá að gera?“ spurði Anna
forvitin. «
„Ég reyni að tala við hann sjálf. En það
kemur ekki til þess. Ég veit, að hann vill sættast".
Þær kvöddust enn einu sinni. Þóra stóð kyrr
dálitla stund og horfði á eftir nágranna konunni
eins og í fyrra skiptið. En nú skeði ekkert uggvæn-
legt. Stjarni skeiðaði án þess að detta. Þegar hann
var kominn fram yfir merkjalækinn sneri hún
heimleiðis. Eiginlega væri það mátulegt handa
Jóni að stríða við þetta ögn lengur. En það er hún
og drengurinn. Þau eru búin að líða allt of mikið.
Ég er hissa á, hvað aumingja Anna litla hefur þó
getað. Honum hefur þó stundum hlotið að svíða.
Þannig hugsaði Þóra á heimleiðinni.
Anna reið heim glöð í hjarta sínu. „Sælir eru
þeir, sem friðinn semja“, stendur í biblíunni. Hún
vonaði, að allt gengi vel. En ef hann vildi nú ekki
neinar sættir — flýtti sér kannske í burtu, svo að
hún gæti ekki talað meira við hann? Stór lóu-
hópur flaug upp úr merkjaholtinu rétt fyrir fram-
an hestinn. Það heyrðist lágur þytur frá litlu
vængjunum, en Stjarni var orðinn of gamall til
að láta sér bregða við svona lítilræði. „Aumingj-
arnir litlu“, sagði Anna, „nú eruð þið að búa ykkur
til ferðar úr dalnum mínum og farið langt í burtu,
þar sem sólin er heitari. Ykkur fylgir alltaf sólin
og sumarið. Hversu margar af ykkur skyldu nú
koma næsta sumar? Einu sinni datt mér í hug að
gerast farfugl og fara til annars lands, en nú til-
heyrir sú umhugsun ömurlegri fortíð. Ég ætla að
lifa og deyja í dalnum mínuni“. Lóurnar flugu í
sveig út fyrir merkin og komu svo aftur. Hún
minntist þess ekki að hafa tekið eftir lóum í
dalnum fyrr á þessu sumri. Brosandi veifaði hún
svipunni í áttina til litlu sumargestanna: „Verið
þið sælar, litlu vinkonur, og komið þið allar aftur.
Þá vona ég, að verði bjartara yfir og ég taki fyrr
eftir ykkur“. Sjálfsagt var langt til snjóa, fyrst
lóurnar voru ekki farnar ennþá. Það hafði fóstri
hennar sagt, að slíkt vissi á góða tíð fram að sól-
stöðum. En ef þær hyrfu fyrir göngur, boðaði það
að veturinn legðist snemma að.
SÆTTIR
Jón hreppstjóri kom út á tröðina á móti konu
sinni og tók hana úr söðlinum. Hún heilsaði honum
með hlýjum kossi.
„Þú hefðir átt að taka þér þennan reiðtúr fyrir
löngu; hann hefur haft góð áhrif á þig“, sagði hann
brosandi. „Það hefur náttúrlega verið gaman að
heimsækja Þóru eins og vant er“.
„Já, það mátti nú segja. Það var indælt. Ég
borðaði hjá henni heit svið“, svaraði hún brosandi.
Hann hló. „Fórstu til þess að fá að borða svið?
'Ég hélt að það væri nóg til af þeim mat heima“.
„Ó, að þér skuli detta í hug, að ég hafi farið á
bæi til þess að fá mér mat. Ég fór bara svona —“.
„Að gamni þínu náttúrlega“, botnaði hann,
„og það hefðirðu átt að gera mikið oftar“.
„Já, Þóra var bæði að sjóða svið og líka að
svíða og krakkarnir með henni. Það var svo gaman
að sjá þau koma krímótt í framan. Mér datt í hug,
hvernig Jakob myndi taka sig út, ef hann ætti að
halda á fæti yfir glóð og verða svona í framan.
Það er nú meiri dugnaðurinn í þeirri konu“, sagði
hún og gekk við hlið manns síns heim að skemmu-
dyrunum. Jón samþykkti með einu „jái“. Hann
þekkti. að það var ekki heppilegt að hæla Þóru
mikið í áheyrn konunnar. Sízt mátti koma henni
úr þessu sólskinsskapi, sem hún var komin í svona
allt í einu.
Anna strauk Stjarna yfir makkann, meðan
hann spretti af söðlinum. „Þóra sagði að Stjarni
færi að verða allt of gamall, ég yrði að eignast
ungan reiðhest. En mér finnst Stjarni minn alltaf
svo elskulegur“.
„Það eru líka til nóg hestsefni handa þér, ef
heilsan fer að batna svo mikið, að þú komir á
hestbak oftar en einu sinni á ári“, sagði hann um
leið og hann tók söðulinn af hestinum og beizlið,
strauk aftur hrygginn og klappaði honum á lend-
ina. Þetta gerði hann alltaf, þegar hann spretti
reiðtygjum af hesti. Hún hafði svo oft dáðst að
því, hvað hann var góður við hestana. Stjarni rölti
út í varpann og greip niður.
Anna horfði á eftir hestinum, en hélt áfram
að masa eins og kátur krakki: „Þóra ætlar að láta
Björn fara í skóla. Þeir verða skólabræður, hann
og Jakob. Við höfum oft talað um það áður, hvað
við yrðum þá hreyknar af drengjunum okkar.
Hún segir alltaf að sér þyki vænst um Björn.
Náttúrlega þykir henni vænt um þau öll. Skyldi
okkur ekki hafa þótt jafnvænt um öll börnin
okkar, ef þau hefðu lifað hjá okkur?“
„Það er eðlilegt að henni þyki vænst um
Björn, hann er svo líkur henni og gamla mannin-
um, afa sínum“, sagði hann. Hinu svaraði hann
ekki.
Þau skildu við bæjardyrnar. Hann fór eitt-
hvað suður fyrir bæ, en hún inn. Stúlkurnar voru
önnum kafnar í slátrunum. Borghildur var að
hita miðaftanskaffið. Hún sagði Önnu, að Doddi á
Jarðbrú hefði komið, meðan hún var í burtu. Það
væri búið að skíra litlu stúlkuna hans. Hún héti
Hildur. Anna var hissa á því, að Lína skyldi ekki
láta skíra hana í kirkjunni.
„Ó-nei, hann er nú óðum að leggjast niður,
sá siður“, sagði Borghildur. „Hún hefur heldur
ekki komið hingað á heimilið síðan hún fór úr
vistinni, nema þegar hún hefur mátt til“. Anna
jánkaði dauflega. Borghildur hélt áfram með
fréttirnar: „Nú er Siggi okkar búinn að eignast
aðra litla stúlku — hún fæddist í fyrrinótt“.
„Nú er ég alveg hissa. Mér finnst svo stutt
síðan ég sá Lísibetu nýfædda“, sagði Anna.
„Jón talar sjálfsagt við þig í kvöld“, bætti
Borghildur við brosandi. „Ég ætla ekki að segja
meira“.
„Hvað heldurðu að hann tali við mig? Líklega
ekki nema þetta vanalega um veðrið“, sagði Anna.
Önnu fannst kvöldið aldrei ætla að líða. Hvað
gat það verið, sem Jón ætlaði að tala við hana?
Hún brann af forvitni eins og krakki. En þegar
þau loksins voru komin inn og Jakob var háttaður
og farinn að lesa, settist Jón við skriftir. Hún f°r
að hekla til þess að sitja ekki aðgerðarlaus. Hann
spurði hana, hvort hún ætlaði ekki að fara að
hátta, án þess þó að líta upp úr skriftunum.
„Jú, bráðum“, sagði hún og hélt áfram
hekla.
Jakob lagði bókina bráðlega frá sér, bauð góða
nótt og var sofnaður eftir stutta stund. Nú var
tækifærið komið. Hún var hálfkvíðandi, en herti
þó upp hugann.
„Ætlarðu alltaf að vera að skrifa?“ spurði hún-
„Ég þarf að klára þennan reikning", svaraði
hann og hélt áfram.
„Ég þurfti að tala við þig“, sagði hún. „Skyldi
hann meta skriftirnar meira?“ spurði hún sjálf3
sig.
Hann lagði frá sér pennastöngina og sneri ser
að henni. „Var það eitthvað sérstakt — eitthvað,
sem ekki má bíða?“ spurði hann og brosti glettms-
lega. „Eitthvað líklega, sem Þóra hefur sagt. Hva
var það?“
„Það er ekkert eftir Þóru“, sagði hún. Þetta
yrði erfitt — það fann hún. En samt hélt hun
áfram: „Mig dreymdi hræðilegan draum í nótt-
•Eiginlega fór ég út eftir til þess að láta Þóru
ráða hann“.
„Nú, er hún orðin góð að ráða drauma?“ grelP
hann fram í glettnislega. Þetta varð allt erfiðar^
fyrir önnu, vegna þess að hann gat ekki teki
þessu alvarlega. „Sá var munurinn, að m1^
dreymdi fallegan draum“, bætti hann við.