Lögberg - 01.05.1958, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 1. MAI 1958
7
Landið sem fólkið flýr
Járntjaldið skiptir Þýzka-
landi í tvo hluta, og enn er
ekki vitað hvenær unnt reyn-
ist að sameina þá. Þótt ótrú-
legt sé þá er Austur-Þýzka-
land eina ríkið í víðri veröld,
þar sem fólki fer fækkandi
þessi árin. Stjórnarvöldin gera
allt sem hugsazt getur til þess
að stöðva flóttamannastraum-
inn til Vestur-Þýzkalands, en
öll ráð reynast árangurs-
laus. Flóttamannastraumurinn
eykst fremur en úr honum
dragi.
Blöðin eru oft fundvís á
gamansögur varðandi alvar-
legustu vandamál. Vestur-
þýzkur kennari á að hafa spurt
einn af nemendum sínum hve-
nær hann teldi líklegt að
Austur- og Vestur-Þýzkaland
yrði sameinað. Nemandinn
hugsaði sig um nokkra hríð og
svaraði síðan: — 1996. —
Þá lék kennaranum forvitni
á að vita hvers vegna nemand-
inn tilnefndi það ár. Og það
stóð ekki á svaraðinu:
Reikni maður samkvæmt tölu
þeirra flóttamanna, sem nú
leita á ári hverju vestur fyrir
verður útkoman sú, að allir
Þjóðverjar búi í einu og sama
landi árið 1996. —
Flóttinn mikli
Vitanlega er saga þessi upp-
spuni, en engu að síður er
mikill sannleikur í henni fólg-
inn. — Samkvæmt nýjustu
skýrslum hafa 3,4 milljónir
manna flúið frá Austur-
Þýzkalandi til Vestur-Þýzka-
lands síðan 1945. Árið 1957
komust meira en 250 þúsundir
Austur-Þjóðverja vestur fyrir
járntjaldið. Fólk þetta yfirgaf
heimili sín, starf, ættingja og
vini til að öðlast frelsið. Aust-
ur-Þýzkaland er smám saman
að tæmast af fólki.
Sé þetta athugað nánar, er
það rétt samkvæmt opinber-
um skýrslum að 261,622 mann-
eskjur flýðu Austur-Þýzka-
land árið 1957. Þar eru því
ekki meðtaldir allir þeir sem
komizt hafa vestur fyrir og
setzt þar að, án þess að sækja
um landvistarleyfi eða gefa
sig fram við yfirvöldin, en
vitað er að fjöldi fólks flýr og
sezt að hjá ættingjum og vin-
um, sem flúið hafa á undan
og fengið staðfestu á Vestur-
Þýzkalandi. Talið er að í
Vestur-Berlín einni séu um
25,000 flóttamanna, sem hvergi
hafa verið skráðar. Samkvæmt
skýrslum var meira en helm-
ingur flóttafólksins 1957 yngri
en 25 ára. 75% var yngra en
45 ára- 65% taldist til verka-
fólks í Austur-Þýzkalandi.
En það er fleira sem ráða
má af þessum opinberu skýrsl-
um. Þessar 3,400,000, sem flúið
hafa síðan 1945 eru því sem
næst 18% af íbúatölu Austur-
Þýzkalands.
Strangar varnarráðstafanir
Eins og áður er sagt gera
stjórnarvöld Austur-Þýzka-
lands allt sem í þeirra valdi
stendur til að stöðva þennan
flóttamannastraum. — Landa-
mæravarðlið héfir verið stór-
aukið og eflt og gripið til ým-
issa varnarráðstafana. Fyrst
og fremst hefir verið reynt að
ala upp þá svikahneigð í al-
menningi, að fólk komi upp
um þá, sem það veit að hyggja
á flótta. Það er ekki langt
síðan Heinrich Toeplitz, full-
trúi í dómsmálaráðuneytinu
austur-þýzka, lét svo um mælt
að það væri borgaraleg skylda
að skýra lögreglunni frá
flóttaundirbúningi.
Mestar eru varnirnar
landamærunum. Háar gadda-
vírsgirðingar liggja í mörgum
samhliða röðum allt frá
Eystrasalti og 1200 km. inn í
landið. Þar hafa verið reistir
varðturnar með stuttu milli
bili, og gengið svo langt að
heil þorp hafa verið lögð í
auðn til að koma þessum varn
arráðstöfunum fram. Þarna
standa 40 þúsundir austur-
þýzkra lögreglumanna og her-
manna sífellt vörð, en raf
magns-aðvörunarkerfi og varð
hundar verja flóttamönnunum
leið um fimm kílómetra breitt
svæði á bak við gaddavírs-
girðingarnar.
Glugginn til vesturs
Austur-Berlín er í mörgum
skilningi glugginn til vesturs.
Og þetta gera austur-þýzku
stjórnarvöldin sér ljóst. Þess
vegna er eftirlitið á öllum
vegum til Vestur-Berlínar eflt
og styrkt. Allar járnbrautar-
lestir verða að fara um An
halterbrautarstöðina til eftir-
lits. Fyrir þetta eftirlit er
fólki mjög örðugt að flýja þá
leiðina. Eftirlitsmennirnir eru
þjálfaðir frá barnæsku, -
meira að segja skólabörn eru
höfð til að njósna.
En svo er að sjá sem austur-
þýzka stjórnin hafi ekki fullt
vald á þessu varðliði sínu. Á
meðal flóttamanna síðastliðið
ár voru 2,706 landamæra-
verðir.
Dómstólarnir taka ekki
mjúklega á þeim flóttamönn-
um sem nást- Jafnvel ættingj-
ar þeirra verða að bera sér-
stök persónuskírteini.
En allar varúðarráðstafanir
og varnir koma út á eitt. —
Stúdentarnir flýja áróðurinn í
skólunum, bændurnir flýja
samyrkjuskipulagið, verka-
mennirnir flýja í von um
betri laun. En fyrst og fremst
flýja allir í von um aukið
frelsi . . .
Það er ekki að vita nema
nemendinn reynist hafa rétt
fyrir sér. Nema það verði þá
fyrir 1996, sem allir Þjóðverj-
ar búa aftur í einu og sama
landi. —Alþbl. 22. marz
Kaupið Lögberg
VIÐLESNASTA
ÍSLENZKA BLAÐIÐ
NOKKUR MINNINGARORÐ UM
Sigfús Franklín S. Pétursson
Mfnlr vlnlr fara fjöld
feigðln þessa heimtar köld;
ég kem & eftir, kannske í kvöld,
með klofinn hjálm og rofinn skjöld,
brynju slitna, sundrað sverð og
syndagjöld. —II. J.
FRANKLÍN, eins og hann
var ávallt nefndur, var fædd-
ur í Riverton 1. febrúar 1885,
en lézt 14. marz 1958 á Win-
nipeg General Hospital. Hann
var jarðsunginn af séra Valdi-
mar J. Eylands 18- s. m. í
Víðis-grafreit. Foreldrar hans
voru Sigfús Pétursson og
Guðrún Þóra Sveinsdóttir.
Bæði voru þau hjónin ættuð
úr Norður-Múlasýslu. Komu
til Canada 1878 og settust að
við Riverton; námu þar land
og nefndu bæ sinn Skógar-
garð. Eignuðust þau 13 börn,
8 börn þeirra komust til full-
orðinsára, 7 stúlkur og einn
sonur, Franklin; annar sonur
var þeim gefinn, Snorri, er
þau ólu upp frá barnsaldri og
gáfu nafn sitt.
Lengi lifði orðstír þessarar
fjölskyldu eftir að hún flutt-
ist frá Riverton: söngkraft-
anna söknuðu söngstjórar, og
allir söknuðu glaðværðar og
góðvildar þessa fólks. Hjálp-
semi Sigfúsar og Guðrúnar
Þóru er enn viðbrugðið í
Riverton, er minnst er á
gömlu landnemana þar.
Árið 1905 fluttist Franklin
ásamt föður sínum til Víðis-
byggðar, sem þá var óðum að
byggjast, námu þeir þar sitt
landið hvor. Eftir fráfall Sig-
fúsar starfrækti Franklin
bæði löndin. Þann 13. marz
1912 kvæntist Franklin eftir-
lifandi ekkju sinni, Aldísi
Magnúsdóttur Þorgilssonar og
konu hans Ragnheiðar Jóns-
dóttur; ætt Aldísar er að
mestu leyti í Grímsnesi í Ár-
nessýslu. Franklin og Aldís
eignuðust fimm börn, eru þau
öll á lífi og mjög mannvænleg
sem kyn þeirra allt. Börn
þeirra eru hér talin eftir
aldursröð: — Ragna Líndal,
Pétur, Brynhildur (Mrs. Victor
Jóhannesson), Guðrún Þóra
(Mrs. Valdimar Jóhannesson),
Halldóra (Mrs. William Odd-
leifsson). Barnabörn þeirra eru
fjögur. Fjórar systur Franklins
heitins eru enn á lífi: Sigur-
borg Reykdal, Transcona;
Halldóra Pétursson, Van-
couver; Bergrós Pálsson, Van-
couver; Sigríður Pálsson,
Langford, B.C.
Franklin og Aldís voru mjög
samhent og heppnaðist þeim
búskapurinn með meiri ágæt-'
um en almennt gerðist í hinni
frjósömu Víðir-byggð- Eftir 40
ára búskap þar brugðu þessi
mætu hjón búi, fluttu til Ár-
borg, keyptu þar hús og
dvöldu þar í 12 ár. Síðastliðið
ár fluttu þau til Betel, bæði
mjög farin að heilsu eftir
langt og erfitt dagsverk. Þess
skal getið, að báðum þeim
hjónum féll vistin á Betel
mjög vel, og heldur Aldís á-
fram að vera þar, þótt henni
standi til boða að vera hjá
dætrum sínum, sem allar eiga
ágæt heimili.
Franklin var góður félags-
maður og lagði lið öllum mál-
um, er hann áleit miða til
bóta fyrir samferðamenn sína.
Hann var höfðingi í lund og
lagði óspart fram fé úr eiginn
sjóði til hjálpar einstakling-
um, er þurftu hjálpar við;
sömuleiðis ýmsum fyrirtækj-
um, er miðuðu almenningi til
heilla. Hann var réttsýnn í
öllum viðskiptum svo af bar
og vildi ekki vamm sitt vita í
neinu. Yfirlætislausari mann
er ekki gott að finna. Væri
honum hælt fýrir eitthvað,
sem hann hafði gert, mislíkaði
honum það og lét mann vita,
að slíkt ætti ekki við hans
skap. Flestir þeir, er þekktu
Franklin vel myndu kjósa að
líkjast honum sem mest, ættu
þeir kost á slíku. Þar er til
grafar genginn góður drengur,
trúr sjálfum sér og trúr öðr-
um til æviloka. —T. B.
— Ég hef heyrt að konan
þín sé stungin af með bílinn.
— Já, það er satt, en ég læt
mér það í léttu rúmi liggja;
bíllinn er orðinn m e s t i
skrjóður.
Til þess að geta hætt að
reykja, verður maður að eiga
óvenju viljasterka konu!
I
Rtqidcii
* uiifh IIOUA 6!

uiifh IjOUA 6HtplojJ6|i
-Tortlie MANITOBA HOSPITAL
SERVICES PLAN

Þar sem eru fimm eða
fleiri persónur í vinnu
Samkvæmt Hospital Service tryggingalögunum, alt starfsfólk,
fimm eða fleiri, verða að láta skrásetja sig hjá vinnuveitanda sínum.
Þetta verður að gerast þann 10. MAÍ 1958 eða áður.
Skrásetningareyðublöð hafa verið látin í té af Manitoba Hospital
Service Plan. Vinnuveitandi yðar hefir þessi eyðublöð nú þegar-

THE MANITOBA HOSPITAL SERVICES PLAN
«. W. BEND, Ministor o. L PICKERING, Commtuion*r
I?