Austri - 12.01.1892, Blaðsíða 1
Kemur út 3 á mánuði eða
36 blöð til næsta nýárs, og
kostar aðeins hér á landi 3
kr., erlendis4 kr, Gjalddagj
31. júlí.
Uppeögu, skrifleg, bund-
ín við árarnót. Ogild nema
komin sé til ritstjórans fyrir
i. oktober. Auglýsingar 10
aura linan, sða 60 aura hver
þml. dálks og hálfu dýrara á
fyrstu eíðu.
II. árg.
SEYÐISFIRÐI, 12. .TAY. 1892.
N r. 1.
© 1 © 2 r a in!
yo
c:
,
bSj
Q I
>
o
r I
A hinni nýju skósmíha verkstofu á Fjarbaröldu móttakast
1.3
liéreptir allskonar aðgjörhir á skófatnaSi, er endurtætist
fljótt og billega. Ennfremur fæst allskonar nýr skófatn-
§ | abur eptir máli og nýjasta snibi.
rs
A V A R P
frá ritsíjðranum til kaupendanna.
Kæru kaupendur!
Um leió og Austri byrjar
tuuian árgang sinn jiykir oss vel
viö eiga, að ávarpa ybur meb
nokkrum orbum.
Finnum vér oss þá fyrst og
fremst skylt ab þakka ybur öll-
um, en einkum og sóríiagi ybur
Austfirðingum, J>ingeyingum og
Eyfirðingum, fyrir, hve vel þér baf-
ib tekib þessu nýja blabi ogkeypt
það vel, og það svo mjög fram
yfir vonir vorar, að vér höfum
abeins getaö sent blaóib á stangli
og i eintökum til flestra ammra
hluta landsins, meb því vér höfð-
um ekki vinnukrapt til þess að
leggja fyrstu tölublöbin upp apt-
ur, og sýnir þettá glebilegan vott
um menntunarlöngun alþýbu í
þessum landsfjörbungi, sem ab
upplýsingu, frjálslyndi og fram-
farahug stendur alls ekki á baki
þungeymgum og Eyfirbingum, sem
hafa þótt lengst á veg komnir í
þeim greirium. Enda getur livergi
mannborlegra fólk á landinn en
í Norburþingeyjar- og Múlasýsl-
um. Eitt verðum vér enn ab
taka hér fram, sem í þessu efni
hefir glatt oss. En þab er,hvab
margt af vinnufólki, konur sem
karlar, hefir keypt blabib, því
þab sýnir, hvab menntunarlöngun-
in er orðin hér um pláss almennt
íotgióin, Qg gefur o-ijba von um
ab íramför og framtíb verbi sam-
fara.
Af hrærðu hjarta þökkum
vér þá miklu velvild, er Austfirb-
ingar hafa sýut oss persónuléga,
°g alla þá almennu viburkenn- t
ingu sem vér höfum fengib sem
ritstjóri Austra, sem er ossþví dýr-
mætari, þar sem yér höfum verib
svo óheppinn, ab verba fyrir ó-
núð höíbingjanna, sem grunaður
ab fornu og nýju um ótilhlýbi-
legt frjálslyndi og mebhald meb
„saubsvörtum almúga", og höfum
nýlega abhafzt þá óhæfu, ableyfa
hinum meinta drottinssvikara ?!
meietara Eiríki Magnússyni, rúm
til ab framfæra „neybarvöm14 gegn
hinum þyngstu sakargiptum, sem
hefir um tíma mátt heita varg-
ur í véum hjá höfbingjum lands-
ins og stjórnarhlöbunum, þó ab
hann sé, eba einmitt af því hann
er, einn af þjóbarinnar frjálslynd-
ustu og þjóbhollustu mönnum og
hefir aubsýnt föburlandi sínu og
sérstaklega Austfirbingum stór-
velgjörðir, þá er alþýba átti sem
bágast. Annars álítum vér þab
engan veginn mark og mib góbs
blabs aó vera innundir hjá liöib-
ingjuuum, heldur liittt ab afla sér
almenningsálits og virðingar meb
því, ab fylgja sönnu og réttu máli,
hver sem í hlut á, og finnst oss
þab sambobnara ritstjóranum, ab
liafa sjálfur fasta skobun á mál-
unum og þoi'a ab auglýsa hana
í blabinu, eu ab ganga fyrir hvers
manns dyr og spyrja: „hver er nú
þín meining, minn kæri, hvab
vilt þú ab eg segi“? Samt sem
ábur erum vér f>ó fúsir á ab ljá
rúm í blabinu gagnstæbum skob-
unum, svo málin verbi rædd frá
ýmsu sjónarmibi. Finnst oss, ab
vér sýnum kaupendum vorum
mesta virbingu meb því ab ætla
þeim, að þvílík ritstjórn eigi
bezt vib drenglyndan og vitur-
legan hugsunarhátt sjálfra þeirra.
En kaupendum Austra er þab
bezt kunnugt, að vér ekki liöf-
um leitab á merm að fyrraliragði;
en hitt kann ab reynaet satt, ab
vér flýjum ekki afhólmi, ef á oss
i er leitaft, því vér förum varla
í að taka þann ösib upp 4 gam-
als aldri, er vér lítt tömdum oss,
þá er vér vorum yngri.
Á þessu ári fram fara nýj-
ar kosningar til alþingis, sem nú
ætti aft búa sem bezt undir, svo
ab næstu 3 þing yrbu afkasta-
meiri og lieilladrjúgari fyrir land-
ift en liinn síbasti 6 ára þingtuni, I
sem mest hefir gengift til aft þrefa !
um st j órnarski ármálib án
þess ab {oka því e'nu hœnufeti
áleibis, því aldrei liafa flokkarnir
stabið andstæftari hvor oðrum og
illvigari en á síbasta þingi, sem
þingtíbindin bera sorglegan vott
um. Ekld einu sinni hinirþjóft-
kjörnu alþingismúiiii hafa líkt því
getab koœib sér sarnan umhvern-
ig stjórnfrelsi landsins yrftitryggt
sem beat, sem jafnan verbur örb-
ugt, og vart falltryggjandi eptir
þeíin stjórnarskrárfrumvörpum, er
eim eru fram komin. Sú Dana-
stjórn,ernú situr ab völdum, þver-
tekur fyrir alla tilslökun i málinu,
og þab (r víst, ab meban hún
situr vib stýrib, fáuin vér íslend-
ingar enga leiftréttiug á stjórn-
armáli voru. J>ab er og öefab,
að liib nýja fyrirkomulag á stjórn
landsins mebjarli,ráðgjöfum skrif-
stofustjórum o. fl. o. fl. verbm*
inikill kostnabarauki fyrir landið
og ótilhlakkanleg orsök til nýrra
skatta og tolla.
Ef því væri unnt ab finna j
þab stjörnarfyrirkomulager trygbi
fullt svo vel réttindi landsins, en
væri þar ab auki miklu kostn-
aðarminna, en hin ráftgjörba
stjórnarskrá sýslum. Benedikts
j Sveinssonar og Briemanna, þá
virbist varla áhorfsmál ab hallast
að slíku fyrirkomulagi; og í til-
efni af því leyfum vér oss ab
leiba athygli lesenda Austra ab
eptzrfylgjandi ritgjörð eptir ein-
hvern hinn vitrasta og góbgjarn-
asta mann landsins. Til þeirrar
stjórnar, sem nú situr ab völdum
þurfum vér ekki að taka tillit í
þessu máli, því hún hefir neitað
öllu samkomulagi við oss. Yér
eigum nú aðeins ab taka tillit
til þess, sem er tryggilegast og
um leib ódýrasta fyrirkomulagib
á stjörn vorri, svo vér séum full-
vissir um, ab lenda eigi á næstu
árum i nýju stjórnarskrárþrefi,
sein tefur mjög fyrir öðrumnaub-
synjamálum landsins. Yér fs-
lendingar verbum ab liafa búib
stjórnarskrármálið svo vel undir,
að þab só þegar til taks, er ný
stjórnarráftsskipti verða í Dan-
mörku og hinn frjálslyndari flolck-
ur kemst til valda. En sá flokk-
ur liefir opt látift þab i Ijós, ab
honum þætti sanngjarnt, að ís-
lendingar rébu öllu sjálfir um
sín eigin mál.
Annab eitthvert mesta vel-
ferbarmál vor íslendinga ersam-
göngumálib. f>ab er víst ab
enginn landsfjórbunganna hefir
orðib eins ílla útundan meb greið-
ar samgöngur á landi og umbæt-
ur á alförnustu þjóbvegum sem
Austfirbingafjórbungurinn. Allt
frá Reykja- og Tunguheibi á Tjör-
nesi og alla leið austur hingað
má ekki heita ab hafi verib tek-
inn steinn úr götu eba brúub á.
Engir fjallvegir ruddir og fáir
varðabir ab nokkru gagni. En
abalpöstleibin lögb um fjöll og
firnindi, en ekki um byggðir lands-
ins. En á sjc fer öll Norbur-
þingeyjars. hjáhagsmunum þeim,
er liún gæti haft af strandferða-
skipunum. f>etta er liróplegt
ranglæti, ab láta þennan hluta
landsins, (sem víst inun þó leggja
ríflega í landsjóð að sínum hluta)
verba svo herfilega útundan, er
um helztu umbætur er ab ræba
í samg'öngum á sjó og landi. Al-
þingi gleymir alv»g Norburþing-
eyingum í strandferbamálinu, og
landstjórnin gjörir engar umbæt-
ur á póstgöngunum, þrátt fyrir
tillögur alþingis. Ab umbætur
fáist á samgöngum vorum ásjó og
landi ogávegumvorum, vill Austri
styðjn af fremsta megni.
þriðja mál, sem Austri mun
veita sérlegt athygli, er skatta-
og tolllöggjöf vor, sem oss
finnst ekki sem réttlátust, og