Austri - 31.12.1892, Síða 2
Níl. 36
142
T lv I
Hmn grimnia val ei fyrri sorgir ssrra
en sinnar bráðar oprtar hjartaslóð,
eins finnum vér nú fyrst, ó móðir kæra.
að fósturjörðin á vort lif og blóð.
Og þegar sjórinn þina tínda Iiylur,
og þurrum augum störum vér í tóm,
pá fyrst oss, Island. ekkert framar skilur,
því allir lilutir fá þinn svip og róm.
þú ert, þú verðr.r innst i voru hjarta,
vor æra, tign og hrós í lífi og deyð.
pú ert vér sjálfir, ástarlandið bjarta!
vér elskum þig, þó fiýjum böl og neyð.
0 móðir. móðir, sollin þúsund sárum.
hve sorgardjúp er harma þinna lind!
og mæða vor er nieiri en svari tárum,
að mega ei græða þína píslarmynd!
Ó ísland, gjör oss enn að sterkum hetjum,
sem ekkert stöðvar, hvorki land né sjár;
vér sverjum eið og hver þess annan hvetjum,
að hefna fyrir öll þín blóðug sár!
Sein helfró bregði ljóma á liðna ævi,
eius litum vér nú undur frána sýn:
vér heyruin eins og hörpuslátt á sievi,
og horfum, Frón. á gjörvöll forlög þín.
Vér sjáum alla sögn þinna alda
sem sjónarleik, er styttir t:ð og rúm,
og litum s inast ljóinann þinna falda
sem loga rós á bak við deyð og húm!
Vér sjáum gegnum þína þúsund dali
og þckkjnm allt sein bernsku vorrar svið.
vér sjáuin þína helgu Huldar sali
og hvern þinn minnsta ljósálf könnumst víð;
vér sjáum Egil. Gretti, Gunnar, Kára,
og Grest og Njál — ó rnanna, og svanna val! —
og logar Heklu, ljómi Geysis tára,
oss leiptra gegnum hjartans disasal’.
En tárin, tárin, andans útsýn dylja
og aptur hyrgja þessa dýrðarsjón,
því aldrei fyr en nú er skulum skilja
oss skildust þinar raunir, kæra Frón!
Og samt — þú de.yrð ei — deyrð ei, gamla móðir.
þó dauðínn héðan sópi — þinum lýð:
þ!n sál fer bnrt og byggir nýjar slóðir.
með betri frægð og miklu stærri tíö!
Ver sæl, vcr sæl, vér sverjum þig að mund,
vér sverjum allir þess að verðamenn,
vér sverjum hvergi yndi að fá né una
ef ei þér manngjöld borgum tvenn og þrenn.
Far vel, far vel, ó fósturjörðirr kæra, —
í fátækt þinni gafst’ oss meir en auð, —
vér síglum burt að sækja þér og færa
frá sigurströndum frelsi, lif og brauð!
Matth. Joch.
(íáfuinaðurinn EÍíiEF GllðlleiSOIL
Jjjóð vor er gáfnaþjóð og á sfr marga menn. er bafa hæfileika til
fagurra listat. d. málaralistar. likamsmiðis. sönglistar. en einkum þó skáld-
skapar. Á þeirri list ber langrnest hjá oss. Sumir gáfumenn eru til bjá
oss. sem hafa hæfileíka til fleiri enri einnar fagurrar listar, í einu, Vér
veitum þeim ónóg athygli. Vér heiðrum „höfuðskáld“ vor með lofræðum,
hróskvæðum og beiðursgreinum. Vér kaupum rit þeirra og launum þeim-
stnndum að fé. þótt lítið sé. Kit hinna „smærri skálda“ og hagyrðinga
látum vér m a ð k a. Síst maðka þó af flestu Simonar rit! En fyrirlitum-
eigi hina „smáu“ og síst þá „smáu“, er þykjast sinærri en þeir eru.
Einn af mönnum þessum er E i n a r Guðnason. Hann er fæddur að
Sleggjulæk í Stafholtstungum 1835. Hann fór snemma að yrkja, einkum
sálma, erfiljóð og ljóðabréf. Hann málaði ýmsar myndír og útskar tré á
ýmsan liátt. Hann var einnig söngmaður góður, laglegur smiðnr, stund-
aði nokkuð grasafræði og lækningar með .ínrtum. En skáldlistin sat í
fyrirrúmí fyrir öllum hæfileikum hans. Hann hafði mikla ánægju af kveð-
skap. og eg veit til þess, að hann ekki aðeins gladdi, hcldur einnig lióf
og göfgaði hug og hjarta manna með óði sínum.
En fáir þokktu hæfileika hans. Hann hefir ætíð verið hæglátur og
dulur og viljað lítið láta bera á kveðskap sínum.
Fátækt og heilsuleysi hafa hindrað hann frá að geta aflað sér þeirrar
menningar, sem liann óskaði að ná. Svipuð urðu kjör bræðra hans
■■ jj'órólfs og P é t u r s.
I liöfðu g fu til ljóðá, siings o. fl- —
H.-f'u þessir nienn liiáð á öðr-
um tima eða í öðru landi, þá er
I **igi óliklegt. að þeir heföu orðið frægir
listaineun eða íþróttameun.
Menntaskortiirinn, eða réttara
s»Kt. tilniiiiiiig liaus. ásamt mörgu
fleiru. gjörir !if þessliáttar manna
bungl'iert oz opt gleöisriautt.
‘ 4 þessa liefir Einar fundið, er
h.inn k vað visur þessar:
’ C’latast stundir f.leðiunnr,
gi'yfast puutlið hiýtur
11*r2i unikr fátæktar
fjötri huinlið ánauðar“.
„Mitt hefir fengið sár við sár
s ruin sfungið hjarta.
út sér þrengja tár við tár
t'r þó engiu vætí hrár.
Alþýðnn .skilnr eigi þessa menn
rétt. þótt hún finni að þeir liati gáfur
og þótt húu metí þaar nokkurs. þá
hefir liún sjaldan dáð í sér til að
hvetja. og i'jörga þessháttar menn og
hjálpa. þeim á fvamfæri.
S e ! t é r n i n g a r. eða likar
þeirrn. ern allt of fáir hér á landi.
En nÓ2 er af þeim, er niðnrbada
góðar g'fur. Ættu þvílikir helzt að
detta úr sögnnni.
f>að væri synd að segja um Ein-
ar Guðnason. nð hann hafi gjört sig
sekan i ofiniklu sjálfsáliti eða viljað
trana sér fram. pað sem prentað
er eptir Irnmi. mun að miklu leyti
vera prentað án viiju hans.
En of lít.ið sjálisálit og of mikið
hæglati kenmr mörgam gáfum í
grafinna punda reit.
Ekki aðeins fátækt oglieilsuleysi,
heldur einnig kjarkleysi veldur þvi
að vorir mörgu gáfumenn njóta sín
svo lítið. Oss vantnr ekki gáfur,
heldúr k'jark. H.'efileika nienn höfum
vér nóga, en of fáa stérhuga, áræðna,
þolna og staðfasta framkvæmdamenn.
Vér þurfum íneim sem vilja
beita og getn be.tt hæfileikum sín-
um og sem hjálpa hinum kjnrkminni
gáfumönnum á stað með ráðum og
dáð.
Vér þurfum að læra að v i r ð n
i þá og verk þeirra betur eu vér
h ö f u m gjört.
Scm sýnisliorn af óðgáfu Einars
set eg hér kvæði og kvaiðisbrot:
TÁRIB OH IÍSOSIB.
T á r i ð:
„Systir! ó hve ertu fögur
um nær leikur glnða kinn;
hrar er systir sæl, þinn líki?
Sorg burt rekur máttur þinn.
Mennirnir þig allir elska,
en hið vesla forðast tár.
sem að fætt af fylgsnum hjartans
fæðist þvi að veita sár“.
B r o s i ð:
„Tárið blíðn. himinhreina,
hví fram berðu klögnn þá?
œ hve langt á baki búa
bros.ð verðleik þínum má;
eins og jörð er himni hærri
hærri mér þinn verðleik met,
þú ert himni æðri orðin
orð við þessi: Jesús grét!“
T A r i ð.
„Enn þó tárið eigi fylgja
upp til himins sælu mií.
herrans dýrð og helgur friður
hryggð þar allri rýmir frá.
pitt er veldi, systir sæla,
í sælu himins eilifri:
rl l'.r má þverra, ,það nni deyja,
þott, af Guði helgað sé!“
B r o s i ð;
„Ekki deyja, en umbreytast
—aðskilin vér ferðumst hér.
börn þótt séum sömu móður
sjaldan faðmast náum vér;
eitt vér síðar eilít verðum
upp nær duptið vekur hár
Herrans kraptur, blíðu boúí
bros þá skin í gegnum tar.“
Bros og tárið lireína lielgað
liefir bæði Drottinn klár,
bann, sem yfir hörmuug vorri
hér á jörðu felldí tár;
þér, sem harmið, huggun finnið
hvert við stigið sorgar fet;
í yðar hjartans helgum tónum
hljómi orð þau: „Jesús grét“.
pegar Herrann blíður blessa
börnin forðum réði smá,
hann þá brosið helga réði
hjartans gleði sprottið frá;
eins num fagna Herrann hæzti
hverjum trúr sem finnast réð,
heim velkominn liann og segja
helgu friðar brosi með.
Eínar Guðnason.
Sé ekki skáldskapur í kvæði
þessu, þá veit e g ekki, hvað skáld-
skapur er.
(Niðurl. næst),
l’óstur kom í kvöld.
TAKIÐ EPTIlt!
peir sem skulda mér fyrir skó-
fatnað frá fyrirfarandi árum, eru vin-
samlega beðnir að borga mér skuldir
síriar sem allra fyrst, þareð eg annars
get ekki haldið áfram liandiðu minni.
Ekkert lánað framvegis.
Búðareyri 28. des. 1892
Erlendar Erlendssuii.
(skósmiður.)
Hér með auglýsi* eg, að eg
hér eptir sel gestum og gang-
andi venjulegan greiða, er þeir
kunna með að þurfa, en skuld-
bind mig ekki til að hafa allt
það til sölu er um kann að verða
beðið.
Melstað við Seyðisfjörð, 30. des, 1892:
Jón Vestmann:
Bókbandsverksto fa
á Ilrolfi við Seyðisfjörð.
Bókbindari Brvnjólfur Brynj-
ólfsson tekur bækur til bands
og aðgjörðar vandað band og
með mjög vægu verði.
í verzlan Magnúsar Ein-
arssonar á Vestdalseyrivið Seyðis-
fjörð, fást ágæt vasaúr og margs
konar vandaðar vörur með góðu
verði.
Áb y r g ð á r m a ð u r og ritstjóri:
Cand. phil. Skapti Jósepsson.
Preutari: Sig. Gímsson.
s«
m einmg