Austri - 30.04.1896, Blaðsíða 1

#
Kemur út 3 á m&nuSí eða
36 bVóð til næsta mjárs, og
lcostcír hér á Jandi a.ðeins
3 Jer., erlendis 4 Jer.
Gjalddagi 1 júlí.
TJpps'ögn slcrijieg bvvdin rið
áramót. ÓgiTd nema Jcom-
in sé til ritstj. fyrir 1. olefó-
her. Augh/singar 10 avra
línan, röa 60 a.hrerþnnd.
dóIJi's of/ J/álfv dýrara i á 1.
siðu.
VI
í
SKVDISFfKÐJ, 30. APIIÍL 1896.
KK.
AVITSBÓJCASAFAID k SeyðisRrðí
er opið A laiigard. kl. 4—5 e. m..
SPAKISJÓDUK Seyðisfj. borgar
4°/0 v<‘xti af innlögum.
Hálfyrði mn jarðarhús.
•—o—
J>egar eg' sá fyrir nokkru
í Austra (1. tbl. J». á.) ritdóm
um IX. árg. Búnaðarritsins, og
ab tekin var J>ar upp grein ur
riti>jörö lir. Boga Melsteös .. Pm
ábyrgb á liúsnm o. s. frv,“, J>ar
sem liöf. lieldur J>ví frara, aö
nægileg hús eigi ab fylgja
hverri jörb, korn mér til liug-
ar, að garaall og greindur hóndi,
sem verib liefir leiguliöi allan
sinn húskap, liaföi nýlega sagt
viö raig, ab réttast mundi vera
ab ekkert jar&arliús. fylgdi
neinu hýli, J>vi liib núverandi
fyrirkomulag væri Jnándur í
(lötu fyrir öllum liúsahótum.
Eg gat eigi neitab J>ví, ab liann
liefbi mikib til síns máls, Jiegar
J>ess er gætt, ab J>au hús, ér ab
fornu liafa fylgt jörbunum. Iiafa
flest verib mjög lítil og léleg,
en ?á, sem liefir rábizt i ab
gjöra J>au stærri og reisulegri,
liefir einmitt fyrir J>ab orbib
ab greiba miklu liæfra álag,
J>egar liann liefir vilvibfrá, en hann
liefðji Jmrft ab .láta á liin fornu
hús, og jafnvel liærra en verbi
gömlu húsanna nam.
]>etta J>arf eigi sibur ab
tnka til grelna, J>egar er ab
ræba um endurhót á luisaskipan
her á landi. heldur en að kenna
J>ví einu uni, ab ekki kemst Jag
á hana, ab ,.]>vínær engin húis
fylgi" sumuí'> jöföum. J>ótt J>ab
kunni ab kom,a fyrir, sem liöf.
segir, ab gób liús séu rifin af
J>vi ab viötakandi viljiekkikaupa,
]>á rnun ]>ab elvki vera aöal-orsiik-
in til J>ess, ab liúsabótum miö-
ar seint áfrarn hér á landi, liehl-
ur liitt, ab menn liafa ekki enn
komizt nppá, ab hyggja svo, ab
lengi standi, og Jjarf Jjví „hver
kynslób, ab hy'ggja upp bæ sinn“,
Jiótt enginn fráfarandi rífi nibnr,
og Jjaö annab, ab Jjeir, seirn eigi
húa á sjálfseign, eru tregir til
ab stækka og prýba jaröarhús
meb ærnum kostnabi, J>eg;;r Jioir
eiga á liættu ab Jjurfa ab svara
Jjeim mun hærra álagi síbar, sem
getur jafnvel gjört Jiáeba erfingja
Jjeirra felausa meb öllu. J>ab
væri Jjví ÖIl Jjörf á. aö hugsa
sig vel um, ábur en [>aö yrbi
leitt i lög, ab fjölga jarÖarhús-
um um land allt.
Einfaldara ráb til aö koma
í veg fyrir ]>ab, ab einn rífi J>ab
niöur, sem annar bvggir upp,
væri, ab koma á likri reglu um
húsin, og höf. minnist á-umféu-
abinn, nl. Jiegar ábúenda skipti
verba, sé hinn nýj ábúandi skyld-
ur ao kaupa hás Jiait, er álítast
nauösynleg jörbunni, af fráfar-
anda (eptir mati óvilhallra
manna), og ætti Jætta ekki ab
vera ókleyft nú á tímum, Jiegar
mildu aubveldara er ab fá pen-
ingalán en fyrrum var.
J>etta mál er Jiess vert, að
um Jjab væri ritað af Jieim, sem
reynslu og hekkiugu liefðu, og
hefi eg Jiess vegna viljab hreyfa
Jjví meb Jjessum stuttu athuga-
semdmn.
Búi.
Svar
til „Héíaðsbúa,,
i „Þjóðóifi“.
— 0-—
í 7. tbl. „j\jöóólfs“ Jj. á.
stendur ritgjörð eptir „Héraðs-
húa“ nokkurn, sem læst Jjurfa
ab taka framí fvrir „Fjarðarbua “,
sem ritfiÖi í 30. tbl. Austra f. á.,
mn „Eramfarir á Austurlandi“.
Eg ætla ekki ab eyba tima,
eba rúmi i almennu blaði, til
að rekja ritgjörb Jiessa í sund-
ur orb fyrir orb, en abeins henda
„Héraðsbúanum“ á að ritgjörðin
Iians er hreinasti ójjarfi, Jjví eg
fæ ekki séö neitt J>ab í ritgjörð
„Fjarbarbúans“, er sé svo fjarri
sannleikanmn, ab J>ab mætti eigi
standa óáreitt, enda virbist sem
,.Hérabshúinn“ hafi seilzt í liana
aðeins til ab áreita 0. Wathne
Og sverta hann í augurn Jjeirra,
sem minna kynnu ab Jjéklcja til
lians og tilrauna Jjeirra, er liann
liefir gjört meb uppsiglingu í
Lagarfijótsés o. fh.
Að Austri hafi lofab 0. W.
fyrir ab demha vörum uppá
Borgarfjörb sem áttu að fara í
| Ósinn, liefi eg aldrei séb eð r
heyrt, og líklega enginn nema
„Hérabsbúinn". En til að sýna
honum meiri góðgirni en hann
sýnir O. \\r., vil eg hibja menn
ab virba á betra veg fyrir hon-
um, þó hann viti ekki, hvab hann
segir, Jjyí ritgjörð haus virðist
benda á einhverja óart eðajafn-
vel íllgirni gagnvart O. W., sem
eg get ekki ímyndað mér hann
eigi skiliö af' Jjessum „Hérabs-
hú a “.
Mér er vel kunnugt um
feröir O. W. í Lagarfljétsós, og
heyrði hann einnig lýsa éjáuægju
sinni yfir Jiví, Iivað liin síbasta
feí'b hans tókst ílla, sem honum
Jjó, úr Jjví svo var komib, var
ómögulegt ab gjöra vib, en sem
kostabi hann ærna peninga, eins
og allar lians tilraunir vib Osinn
haf'a gjört, fvrir utan J>að að
hafa tapað J>ar heilu skipi meb
rá og reiba, svo eg er J>ess iull-
viss, ab Jjrátt fyrir hinn opinbera
styrk, n’ O. W. var veittur.
immu ferðir hans í Osinn hafa
orðið honum, að öllu samanlögöu,
meira tap en ávinningur.
f>á fer „Hérabshiiinn“ nokkr-
um snörpum orbum um stórverzl-
anina. En J>ó hún hafi máske
ekki veriö eptir „Hérabsbúans"
kokkabök, J>á viðurkenna víst
allir, að allstabar J>ar sem hún
nábi til, gjörbi hún óm'etanlegt
gagn ogOiafði hin mikilvægustu
áhrif á verblag á vörum nl. hvab
h;nar útlendu vörur féllu í verbi,
og sem sjálfur „Ilérabsbúinn“ —
ef hans er annars svo mikils ab
geta í mannfélaginu, að hann
kaupi nokkrar vörur •—- hefir
hlotib ab verba tiltölulega lilut-
takandi í, Eg vil líka minna
„Héraðsbú'ann“ á, að eins og
mikið má Jtakká' O. \\r. verzlun-
arkeppniná í seinni tíb, eins má
líka þakka lionurn liinar tibu og
vaxandi skipaferbir milli landa
og með landi, sem og alla drift
lians og dugnab, sem liefir veitt
fjölda ítiamiá atvinnu og lífsviður-
væri og orðið landinu að stór-
inntektum, svo eg er hræddur
um, ab „Hérabsbiiinn“ fyllti
ekki upp skarbið, ef O. W.
„hrökklabist úr landi“, einsog
hann kemst að orði.
Mér finnst J;ab annars mjög
óheppilegt, J egar jafn ástæbu-
lausar íllgiruísglósur birtast á
prenti, eimog ,.Hérabsbúinn“
hefir hrökklast með inní „|>jóð-
ólf“, og er „Jjjöbólfur“ lika alltof
gott blað til ab flytja slíkt til
kaupenda sinna á Austfjörðum.
*Eg kveb svo ,.Héraðsbúann“,
að sinni, meb Jjeirri ósk og von,
að ef hann ritar optar nm lands-
ins gagn og nanbsynjar, J>á segi
hann til nafns sins og flnni Jjíí
einhveru heppilegri höggstab og
höggvi drengijegar en í þetta
skiptið, því skeð gæti ab einhver
austfirski „kappit.n“ vrbi lionum
svo skeinudrjúgur, ab hann þyrfti
ekki ab gefa horiuni kappanafn-
ið í skopi, einsog mér virbist
hann gjiira, þegar hann minnist
á „austfirsku kappana“.
Gaiuall Héraðshúi.
jKjíðan grein mín 1. ]>. m. var skrifuð
(og scm prentuð var í síðasta tl>l.
Austra) hefir liingað komið eimskipið
„Egil';. scnt af hr. 0. Wathne til pess
að fylgja eða draga ,.Vestn“ austur
tyrir Ijanganes. Enpareðnú er hráð-
um lokið viðgjörðinni á stýrinu, og sú
íiðgjörð álitin svo úr garði gjörð, að
skipið geti án hjálpar komizt til Eng-
lands, pö pað sé, eigi álitið f;ert að
fara með vörur og farpcgja kringum
landið, álítur skipstjóri slíka f'vlgd
„Egils“ ónauðsynlega. J’essvegna hefi
eg reynt að fá „Egil“ til að Jialda
áfram ferð „Yestuý, og hoðið umboðs-
manni 600.0 kr. fyrir; en umhoðsmaður
og skipstjóri ..Egils“, segjast ekki
hafa leyíi til að gjöra slikan samning.
þeir vilja, að „Egillf fylgi „Vestu“.
Ennfrenmr liefi eg reynt að fá „Egil“
tíl að í’ara með póst og farpegja til
Sauöárkróks og Isafjarðar, en pað
fékkst ekici. — það eru pví miður öll
líkindi til pess, að J-V. A.sgeirsson“
komi okki úr possu, eða neitt annað
oimskip að vestan. Keyndar hefi cg
einnig skrifað öllum hvalveiðamönnum
á Vestfjörðmn, og heðið pá að sýna
mér píi velvild, að láta eitthvert veiði-
skip sitt koma hér inn, <;f pau kæmu
við A Sigluíirði cinsog opt :i sér stað
um petta loyti árs. — .. \resta“ mun
fara héðan eptir 3—4 daga, og for eg
með henui til Enghuids, en á leiðinni
niun eg reyna að fá skip á Austur-
landi til að koma áfram vörunum, og
er vonandi að pa.ð takizt.
Akureyri 8. ajivil 18!>6.
Virðingarfyilst
D. Thomson.
. Vér liöfum tekið possa grein hér
í hlaðið eptir tilmadum farstjóra, og
sýnir Hún, a.ð Imnu hofirgjört sittýtrasta
Á