Austri - 19.06.1897, Side 2

NR. 17
A IJ S T R I.
66
maðurinn handtekinn, og fannst pá á
honum marghleypt skammbyssa, hlað-
in, og morðkuti, og játaði hann að
hafa ætlað að myrða keisarann, — sér
til frægðar! J>ótti honum paðsárast,
að nú yrði hann aðeins hengdur sem
óvalinn glæpamaður og missti af allri
frægðinni sem keisaramorðingi!
fýzkaland. Rar heíir Yilhjálmur
keisari látið leika leikrit eptir sjálfan
sig, og sagði sjálfur leikendunum til,
hvernig peir ættu að leika. En allt
um pað var lítill rómur gjörður að
leiknum. En ekki er pess getið, að
peir sem eigi vildu klappa að snilld
höfundarins hafi verið sakaðir um
drottinssvik, pó keisarinn sé all- til-
tektasamur um pá hluti.
t Berlínarborg var sá voða-atburð-
ur á einu leikhúsi bæjarins, að af-
bragðs skytta, er par sýndi list sína
á pví að skjóta aptur fyrir sig og
miða eptir spegli er var fyrir framan
hann, — skaut par systur síua til
dauðs. Hann hafði áður opt skotið
spil og ýmislegt annað úr hendi henn-
ar, án pess að hana sakaði. í petta
skipti ætlaði hann að reyna sig á skot-
um peirra Yilhelm Tells og Indriða.
ilbreiða, og skjóta töflu af höfði henni.
En skotið kom beint í munn systur
hans og gekk út um hnakkann, svo
hún lá pegar steindauð. — Sýnir petta,
hve viðbjóðslegum og hryllilegum með-
ulum menn beita til pess að kitla
skemmtnnagræðgi nútímaskríls stór-
borganna.
Járnbrautarslys varð og nýlega í
Rínfylkjunum, par sem járnbrautar-
lestir, er fluttu um 1000 hermenn, rák-
ust á svo hart, að nokkrir vagnar
mölbrotnuðu og 35 ’nermenn fengu
bana af, en miklu fleiri særðust meira
eða minna.
Frakkland. Panamamálinu er nú
loks lokið, pví rannsóknardómarinn
segist ekki muni heimta fleiri pmg-
menn undir ákæru, og er meira en
mál komið að peim ófögnuði linni, er
hefir orðið Frökkum til svo mikils
skaða og skammar pessi síðustu ár.
Ennpá drúpir allt Frakkland af
harmi yfir Bazarbrunanum mikla, og
streyma alltaf gjafirnar inn til pess
að launa peim mönnum, er bezt gengu
fram að bjarga fólki úr eldinum. Hafa
blöðin safnað stórfé til pessara heið-
ursmanna og svo peir sem peirbjörg-
uðu gefið peim stórgjafir, allt upp að
100,000 frönkum, til eins daglauna-
manns, er fór ellefu sinnum inni eld-
inn til pess að bjarga mönnum.
Vilhjálmur pýzkalandskeisari hefir
sent Faure pjóðveldisforseta 10,000
franka til útbýtingar. Og greifafrú
Castellane, dóttir millíónaeigand-
ans Jay Gould, — hefir gefið eina
millíön franka til að reisa nýjabygg-
ingu fyrir, er haldnar verði í fram-
vegis pvílíkar samkomur í velgjörða-
skyni við pá er bágt eiga.
Austurríki. J>ar hafa þjóðverjar
mjög orðið undir í seinni tíð á pinginu
fyrir samtöknm klerkalýðsins og slav-
neska flokksins, er hefir fengið lög-
leiddar pær ákvarðanir, er prengja
mjög kosti pýzkrar tungu í austur-
hluta Austurríkis, fyrir vestan Leitha-
fljót.
pessu una þjóðverjar mjög illa, og
hafa sett allt í uppnám á pinginu í
Vínarborg, haldið par óendanlegar
ræður í marga klt., og komið með
pann aragrúa af hreytingaratkvæðum
og fyrirspurnum, að enginn sér út úr,
og öll pingstjórn hafin, pví forsetarnir
ráða ekkert við, og hafa orðið að slíta
fundum hvað cptir annað fyrir óhljóð-
um, gnuragangi og áflogum.
Ítalía. þ'ið er nú helzt á orði, að
Italir hætti alveg við uýlendusýkina
og yfirgefi uýlendu pá á austurströnd
Afríku, er peir hafa eytt mörg hundr-
uð millíónum franka í, og orðið sér
bæði til skaða og skammar fyrir, eptir
allar pær ófarir, er peir biðu fyrir
Menelik konungi. En helzt viljaítal-
ir selja Englendingum og Egyptum
eitthvað af vígstöðvum peim, er peir
hafa reist í landinu, en Englar halda
í skildinginn ennpá scm komið er, og
stóð nú á peim samningum.
England. f'ar var allt 1 undirbún-
ingi miklum undir stórbátíð pá, er
halda á pessa dagana í minningu pess
að Viktoría drottning hefir setið par
að ríkjum i 60 ár, eða lengur en nokk-
ur konungur á undan henni. Mæta,
eða láta mæta fyrir sig, við pá hátíð,
flestir stórhöfðinpjar heimsins, og all-
ar nýletidur Englands, sem eru svo
víða um heim, að sólin gengur aldrei
undir í löndum Breta.
Að pessari hátíð verður haldin hin
mesta herflotasýning, er nokkru sinni
hefir átt sér stað í heiminum, og verða
par hátt á annað hundrað enskra her-
skipa sanmn komin í Ermarsundi, er
víst eiga að færa hinum stórveldun-
um heim sanninn fyrir pví, hve óá-
rennilegir Bretar séu heim að sækja
með ófriði.
Spánn. J>ar hafa orðið ráðgjafa-
skipti nýlega, en hvort peim hefir
valdið kjaptshögg pað, er utanríkis-
málaráðherrann, hertoginn af Tetuan
gaf uýlega einum af pingmönnunum í
dyrunum á pingsalnum, eða annað,
látum vér ósagt,
Spánverjum sækist nú betur á Cuba,
og hafa loks rekið uppreistarmenn
burt úr næstu héruðum við höfuðstað-
inn Havanna.
Grikkland. J>ar er nú loks ófnðn-
um lokið, og var farið að ræða um
hinn endilega frið pann 4. p. m.
Dm framgöngu Grikkja í pessum
ófriði, má segja líkt og sagt var um
Rússa 1854, er peir börðust í Dunár-
löndum „að par berðust ljón und-
ir forustu asna“, pví hinir grísku
hermenn hafa víðast barizt ágætlega,
en flestir hershöfðingjarnir og öll yfir-
stjörn hersins verið bráðónýt. Her-
inn hefir verið látinn veita viðnám á
hinum óheppilegustu stöðum, en aptur
flýja úr hinum hentugustu vígstöðum,
ekkert samræmi verið meðal herdeild-
anna, svo hver gæti veitt annari lið er
á purfti að halda. J>annig rak ofursti
Smolenitz Tyrki fjórum sinnum af
höndum sér við Velestino, og hafði pó
helmingi minna lið. En í stað pess
að senda lið í opna skjöldu Tyrkjum,
Smolenitz og hetjum hans til liðveizlu,
er sjálfsagt hefði eyðilagt pann hluta
Tyrkjahers, er par barðist, — pá
skipar yfirherstjórn Grikkja peim Smo-
lenitz að hörfa á hæl frá vigstöðunum
við Velestino, er peir höfðu svo drengi-
lega varið og vökvað hetjublóði, sem
Forn-Grikkir forðum í Laugarskarði.
Og einsog herstjórnin var bráðónýt
á landi, eins var hún á sjó langt fyrir
neðað allt pað, sem neðst hefir verið
talið í peim efnum.
Floti Grikkja var herflota Tyrkja
yfirsterkari, en pó liggur alls ekkert
eptir hann, engin atlaga að herskip-
um Tyrkja, enginin áhlaup á hinar auð-
ugu borgir Tyrkja og hergagnabúr
peirra við Grikklandshaf, og pað sem
allra hörmulegast er, ekkert samband
milli lnndhersins og flotans, sem virt-
ist pó vera mjög létt, par sem pjóð-
vegurinn á austurströnd Grikklands,
er Tyrkir urðu að fara eptir, gengur
víða svo fast með sjónum, að herflot-
inn með duglegu landgönguliði og í
góðu samræmi við landherinn hefði
átt hæglega að geta bannað Tyrkjum
framsöknina og króað pá Tyrki alveg
af, er framhjá voru komnir. En pví-
líkt var ekkert reynt, hvað pá heldur
framkvæmt.
Blöðin og skríllinn í Apenuborg eru
nú jafn huglaus, sem pau voru áður
spert og ófriðarvekjnndi.
Virðing Grikkja í hinum menntaða
heimi fer mjög pverrandi, og peir eiga
pað aðeins endurminningunni um Forn-
Grikki og virðingu fyrir Georg kon-
ungi að pakka, að stórveldin lofa ekki
Tyrkjum að pröngva kosti peirra.
Yeðrátta hefir verið all-óstöðug suð-
nr í Evrópu í vor, einsog bjá oss. Um
miðjan maí gjörði svo mikið hret í
Austurríki, að víða mátti par í Mun-
díafjalladölunum vaða hnésnjó á lág-
lendinu. 1 Böhmen komu nýlega svo
ákaflegar rigningar, að allt fór á flot
senx losnað gat, og hús og brýr brotn-
uðu og skoluðust burt í vatnsflóðinu,
en margir menn biðu stórmikið eigna-
tjón og sumir misstu lífið.
Hin dansk-íslenzka stórpólitík
hefir víst töluvert verið á ferðinni í
vetur hér milli landa, pó lágt hafi
farið.
Einhver, eða einhverjir alpingis-
manna vorra munu hafa leitað hóf-
anna hjá ráðgjafa Islands með, hvort
hann vildi nú eigi slá til og leita sam-
komulags í milli íslendinga og I)ana
í stjórnarskrármálinu, og mun ráðgjaf-
inn eigi hafa tekið pví máli svo fjærri,
en verið tilleiðanlegur til að skipa
nefnd manna með jafnri tölu xir al-
pingi og ríkisdeginum undir forsæti
J. Nellemanns, sem skyldi leita sam-
komulags i stjórharskrármálinu. Mun
ráðgjafinn hafa falið uppástungumanni
að leita undirtekta alpingismanna
peirra, er til varð náð á hringferð
gufuskipanna undir pessa samkomu-
lagstilraun; og vér vitum með vissu,
að pvílík fyrirspurn kom til eins al-
pingismanns í Reykjavík, sem bar
hana undir pá pingmenn, er hann náði
i i svipinn, sem allir tóku pessu vel
án pess pó að binda sig eða alpingi.
Síðan átti fyrirspurnin að fara boðleið
rétta með skipinu kringum landið til
pingmanna, er óhugsandi er að hafi
neitað slíku tilboði frá Dana háltu í
málinu.
En nú kemur pað merkilega. Skil-
vís maður í Reykjavík sagði oss, að
sá pingmaður, er rak petta erindi milli
ráðgjafa og alpingismanna hafi skýrt
ráðgjafanum svo frá málalokum, að
hinir íslemku álþingismenn vildu ekki
samsinna þessari samlcomulagstilraun
ráðgjajans, en bara ýussuðv við henni.
Oss virðist pað næsta ótrúlegt. að
pingmenn hatí aftekið alla samkomu-
lagstilraun í pví máli, er alpitxgi alltaf
hefir verið að reyna að fá almeunilega
tal af ráðgjafanum í, einmitt til sam-
komulags við oss íslendinga í málinu.
Vér höfum álitið pað skyldu vora
að hreyfa pessu hér í blaðinu, svo
pessar bollaleggingar færu ekki á bak
við alpýðu, er undir skal búa mála-
lokum, og vér vonum pess, að ping-
menn voifir grennslist nákvæmlega eptir
hinu sanna í pessu efni nú á alpingi.
Heyrt höfum vér og, að komið muni
til landsins stjórnarskipunarfrumvarp
með ísleny.kutn ráðgjata, er eigi að
mæta á alþmgi, en eigi pó setu í
ríkisráðí Dana.
En að hvei'ju leyti vér erum bætt-
ari með pví, að draga petta litla vald
frá landshöfðingja, og útúr landinu
ofaní ríkisráðið danska, pað mun flestra
skilningi ofvaxið.
Gufuskipaferðir, 19 talsins, á 3 skip-
um, býður nú hið sanxeinaða gufuskipa-
félag oss Islendingum fyi-ir einar 35,000
króna tillag, og er puð miklu betra
tilboð en vér höfum nokkurn tíma átt
að sæta frá féiaginu, og varla áhorfs-
mál fyrii' lanclið, að ganga að pví, ef
nokkur breyting fæst á ferðaáætlun-
inni.
Ef oss minnir rétt eptir áætluninni,
sem vér sáúm í tíýti í Reykjavík —
pá eru pessxir 19 ferðir ætlaðar Reykja-
vik og Vest nannaeyjum! Vestui'land
heíir og góðar aukaferðir allt árið um
ki'ine frá Reykjavík. En Austiirlánd
og Norðurland er nokkuð afskipt með
ferðirnar.
Rtxð mun nú boxúð fyrir, að hætta
sé of mikil að fara um háveturinn
norður fyrir Langanes og Horn á stór-
um skipum að vitalausu Noi'ðurlandi,
enda krókur mikill, og mjög lítið að
ílytja á norðurhafnirnar venjulega að
vetrinum til, sem ekki gildir pó, er
síld fiskast á Eyjafirði.
Exi hingað tii Austurlandsins xetti
skipið að koma, að minnsta kosti á
leiðinni til Reykjavíkur og vita pá
urn „fragt“ niður aptui’, sem opt mun
vera fremur lítið um í Reykjavík um
háveturinn, en optnógaf hér á Aust-
urlandi, er vel veiðist síldin.
Norðurland gæti og lxaft gagn af
viðkomum skipanna hér urn vetrartím-
ann, pví opt er hér svo smá-gufuskip-
um á skipað um pað leyti, að fást
mundu pau til pess að hlaupa með
vörur, ef með pyrfti, til Norðurlands-
ins.
Jpað er og vonandi, að eigi líði á
löngu áður en góður viti verði reist-
ur á Seley, svo að pað verði ennpá
aðgengilegra aðsi.glahér upp að land-
inu á vetrum en víðasthvar annars-
staðar, og vonutti vér pess sterklega,
að alpingismenn vorir beri pað mál
fi'am á alpingi í sumar, pó pað kæm-
ist ekki til reglulegrar umræðu á mál-
fundi Múlasýslanna, er bæði kom af
tímaleysi, og pví, að helztu flyténdur
málsins, sýslumaður A. V. Tulinius
og ritstjóri Austra, gátu eigi mætt á
fundinum.
Loks ber pví ekki að gleyma, að
vér eigum víst petta góða tilboð gufu-
skipafélagsins mikið „Vesta“-ferðunum
að pakka. Að minnsta kosti hafa pær
stórum flýtt fyrir framkomu pess, og
ber pví að færa henui og alpingi petta
til inngjalda.
Emhættaskipan. Cand. med. & chir.
Sæmundi Bjarnhéð.nssyni' er veitt hér-
aðslækniseinbættið í Skagafirði. Kom
hann nú upp með „Vesta“ til Reykja-
víkur pg ætlaði paðan" landveg norður.
Assistent i ísl. ráðaneytinu, cand.
jur. Steingrímur Jónsson er settur
sýslumaður í pingeyjarsýslu, og kemur
nú líklega upp hingað til landsins með
„Botnia“.
Sunnanför
—o—
Sigld’ í oss sækonungshugirm,
sigld’ í oss feðranira móð,
sigld' í oss sálina’ og duginn.
sigld’ i oss víkingablóð.
Matth. Joch.
Eg fór með „Vesta“ til Vestmanna-
eyja, af pví eg vildí ekki fara með
„Ágli“ á hina ýmsu viðkomustaði hans
á Eaxaflóa, og af pví mig langaði til
að sjá betur hinar einkennilegu fögru
Vestmannaeyjar, og dvelja dálítinn
tíma hjá mínum kæra skólahróður, hér-
aðslækni þorsteini Jónssyni, allsherj-
argoða Vestmannaeyinga.