Austri - 28.08.1897, Page 1

Seyðisflrði, 28. ágúst 1897.
Kemur út 3 á nt&nuðí eða
36 blöð til næsta nýárs, og
kostar hér á landi aðeins
3 kr., erlendis 4 kr.
Gjalddagí 1. júlí,
TH. AR.
AMTSBÓKASAFNIÐ á Seyðisfirði
er opið á laugard. kl. 4—5 e. m..
Til kaupenda Austra.
Hérmeð bið eg vinsamlega alla pá
af kaupendum Austra, sem enn bafa
eigi borgað mér andvirði blaðsins, að
gjöra pað nú sem fyrst.
Einkum bið eg pá, er ekki hafa
borgað mér Austra fyrir fleiri undan-
farin ár, að greiða nú andvirði blaðs-
ins til mín sem fyrst, eða skrifa pað
inn til min við eptirfylgjandi verzlanir:
1. Á Austurlandi, við allar ver/lanir,
2. A Norðurlandi, við verzlnnir 0rum
& Wulffs og Gránufélagsins,
3. Á Vesturlandi, við verzlun Lárus-
ar Snorrasonar á Isafirði og Leonh.
Tangs í Stykkishólmi,
4. Á Suðurtandi, við verzlun H. Th.
A. Thomsen í Heykjavík og H. P.
Duus í Keílavík.
Enginn blaðstjóri á Islandi gjörir
kaupendunum svo hcegt fyrir með að
borga bVöð sín.
Seyðisfirði, 27. ágúst 1897.
Skapti Jósepsson.
Til nærsveitamanna.
Eg hefi fengið ýmsar umkvartanir
um pað úr nærsveitunum, að Austri
kæmi svo seint til kaupendanna. En
pað er ritstjóranúm ekki um að kenna,
pví blaðið hefir jafuan komið út á
réttum tíma, og er pá strax sent ann-
að hrort með pósti eða ferðamönnum,
hvert í sína sveit. En pegar svo pang-
að kemur, pá liggur blaðið pví miður
um lengri eða skemmri tíma á bæjun-
um án pess pað sé sent áleiðis, og
stundum gleymist pað jafnvel hér í
búðum eða veitingahúsum, og komið
hefir pað fyrir, að blöðin hafa tapazt
á leiðinni og fundizt á förnum vegi,
eða peim hefir verið flækt í aðrar
sveitir.
Öllu pessu eigum við ritstjór-
arnir bágt við að gjöra. En eg bið
menn að láta roig vita, er peir fá ekki
Austra með skilum, og mun eg pá
enda peim pau blöð, er peir eigi hafa
fengið, pótt eg hafi sent hann áður
rétta boðleið.
En þess vil eg innilega nnelast til
við aVa nœrsveitamenn, að þeir sýni
mér og Austra þá velvitd, að greiða
sem bezt fyrir göngu blaðsins um
sveitirnar sjálfar, bœði í Héraði og
hér í Fjörðum.
Seyðisfirði, 27. ágúst 1897.
Skapti Jósepsson
Hérmeð tilkynnist almenningi, að
pareð herra Carl F. Schiöth á Eski-
firði hefir til bráðabyrgða afhent mér
undirrituðum verzlun sína og eignir á
Eskifirði, pá hefir hann fyrst um siun
ekki rétt eða umboð til að ínnheimta
og kvitta fyrir útistandandi verzlunar-
skuldir, selja, veðsetja eða afhenda
fasteignir, verzlunarvörur eða annað
eða auka skuldir pær, er á verzlun-
inni hvíla, með lántökum.
Eskifirði. 20. ágúst 1897.
Georg Richelsen,
Administrator.
Skriðufallið mikla
á Búðareyri.
—o—
„fiaðan er skriöu von,
er áður hefir fallið“.
það er hætt við, að skriðufallið hafi all
víðtækar afleiðingar, par scm skriðan er
svo ákaflega mikil, að hún hefir peytt
aur og stór-björgum niður nm allt
verzlunarpláss pöntunarfélagsins, svo
par verður mjög ópægilegt fyrir verzl-
unarmenn að athafna sig með farang-
ur sinn, er aílt hlýtur að útatast í
aur og leðju, er rigningar ganga, sem
ætíð má búast við í haustkauptíð, pó
skriðan verði nú einhverntíma fær yfir-
ferðar, sem eigi lítur út fyrir að bæj-
arstjórnin hraði sér ueitt með að gjöra
hana, og er pað pó vanhugsað, pví
eptir pví sem lengra líður frá skriðu-
fallinu, eptir prí iiarðnar skriðan og
veröur erfiðara og kostnaðarsamara að
gjöra veginn svo úr garði, að bænum
sæmi.
En hér krefur pó miklu meira mál-
efni andsvara, og pað er pað, hvort
Pöntunarfélag Fljótsdælinga geti haft
par á Búðareyri. sem pað nú er, leng-
ur aðalstöð sína, án pess að stofna
félaginu í bersýnilegan voða.
Enginn sá maður, sem hefir vit á
að meta pað, hvílíkt stórmikið gagn
að Pöntunarfélag Fljótsdælinga hefir
gjört öllu Austurlandi í verzlunarsök-
um, með pvi að hafa hin heillavæn-
legustu áhrif á alla verzlun hér aust-
anlands, með að auka landsmönnum
hagfellda samkeppni meðal kaupmanna,
auk pess sem félagið hefir gefið félags-
mönnum sínum betri kjör en kaup-
menn, hversu langt sem peir hafa
reynt til að halda í við pað — getur
vísað peirri spurningu á bug, hvort
ráðlegt sé að hafa aðalstöð og vöru-
byrgðir kaupfélags Fljótsdælinga í
skriðuhlaupi pví, er pað nú stendur
mitt í? Er pá fyrst að aðgæta sjálft
skriðuhlaupið.
Skriðan hefir tekið sig upp hátt
uppí Strandatindi og náð sér bráðum
fram í læk pann, er fellur niðurí sjó
fyrir utan Steinholt og Pöntunarfélags-
húsin. pessi stóra skriða á pað sam-
merkt við aðrar störskriður, að hún
hefir losað mjög um allan jarðveg á
pví svæði, er hún hefir hlaupið um,
svo hann er móttækilegri fyrir rign-
ingavatnið, er holar hann út og gref-
ur sig undir hann, svo par verður
ennpá skriðuhættara en áður, með pví
líka pessi skriða hefir á leið sinni
jafnað veginn fyrir síðari skriðum með
pví að fylla upp dældir pær, er urðu
á vegi hennar, og brjóta af kletta-
snasir í lækjarfarveginum, er voru
pessari skriðu tilnokkurrar fyrirstöðu.
pað er pví miður hætt við pví, að hér
sannist málshátturinn, ,,að þaðan sé
skriðu von, er áður hefir fallið11.
pess ber og að gæta, að pað var
úthýsi veitingamanns Stefáns Stefáns-
sonar i Steinholti, er að pessu sinni
hlífði bezt Pöntunarfélagshúsunum, par
grjót- og torfveggur sá, er var undir
efri hlið úthýsisins, klauf skriðufallið
og minkaði á pví hraðann, eins og lika
veitingahúsið sjálft og loks tók hinn
uppmúraði sterki húsgrunnur á milli
Steinholts og Pöntunarfélagshúsanna,
við miklu af skriðunni. En áður en
skriðan kom á Steinholt hafði hún orð-
ið að fara yfir all-háan klettarana, er
gengur framí bugðu á læknum fyrir
ofan Steinholt og braut úr klettanefi
pessu stórbjörg, sem hús á stærð, og
skoppaði peim pö ofaneptir á undan
sér sem korktappar væru, en fyllti
all-mjög uppí dældina fyrir ofan klett-
ana, svo peir standa síður fyrir fram-
rás næsta skriðufalls, en svo mikill
hluti skriðunnar féll fyrir innan Man-
dalita-húsin, að sá mundi einn hafa riðið
Pöutuuarhúsunum að fullu, hefði hann
komið á pau.
Nú mun pað víst, að Stefán veit-
ingamaður mun flytja sig burtu með
hús sin; syo pau verða eigi til pess að
bera næstu skriðu af Pöntunarfélags-
húsunum, og eigi er heldur víst, að
hún kljúfi sig og fari sem nú að nokkru
leyti sunnan fyrir Mandalitahúsin, par
sem öllu landslagi hallar par út og
ofanað Pöntunarhúsunum. Og eigi
virðist tryggilegt, eðajafnvel mögulegt
að byggja pann varnargarð fyrir ofan
Pöntunarhúsin, að hlífa mundi við pví-
líkum skriðuhlaupum, sem lyptu sér
svo léttilega yfir hinn háa klettarana
fyrir iunan og ofan Steinholt, og féll
par stórgrýtið sem foss ofan af bergi.
pá Pöntunarfélagið hafði hús sín
innar á Búðareyri hlupu par fyrst
smáskriður niður, að oss minnir hvort
árið eptir annað, en svo síðast hin
mesta skriðan, er fór alveg í gegnum
geymsluhús Pöntunarfélagsius, og með
nokkuð af vörum pess útá sjó, og féll
pó sú skriða á svo margfallt styttri
leið en pessi skriða úr Strandatindi.
En liún sannaði pó máltækið, að „pað-
an sé skriðu von, er áður hefir fallið;‘,
og hafi Pöntunarfélaginu ekki pótt
fýsilegt að vera par lengur, pá virðist
oss pó hættan hér maigfalt geigvæn-
legri hjá Steinholti, pví par hafa skriðu-
hlaupin hátt fja.ll að lirapa úr, en á
Búðareyri, aðeins eina melbrelcku fyrir
neðau Botna.
Hér er nú skriðuhættast haust og
vor, í haustrigningunum og leysingun-
um á vorin, og á báðum peim tímum
ársins eru vanalega mestar vörur í
Pöntunarfélagshúsunum, og pví miklir
fjármunir í hættu lagðir fyrir félags-
Uppsögn shrifieg lundiit við
áramót. Ógild nema kom-
in sé til ritstj. fyrir 1. okfó-
ber. Auglýsingar 10 aura
línan, eða 60 a. hver þuml.
dálks og liálfu dýrara á 1.
síðu.
NR. 24
mönnum og framtíð félagsins í voða
stödd, ef óhapp vildi til. Og hér við
bætist, að grunni peim, er Pöntunar-
húsin standa á, er alls eigi óhætt fyr-
ir snjóflóðum ofanúr Strandatindi; pví
pað sannar alls eigi, að par sé óhætt
fyrir snjóflóði, pó eigi liafi enn fallið
par, er landslagið í Strandatindi er
pvílíku snjóflóðshlaupi enganveginn til
fyrirstöðu, og Ströndinni útundan
Pöntuninni allri mjög hætt af snjó-
flóðum.
Af pví oss er svo vel við Pöntun-
arfélag Fljótsdælinga, og sjáum og
viðurkennum pað stórmikla gagn, er
pað hefir gjört pessum landsfjórðungi
undir forustu hins vinsæla, ósérplægna,
dugandi pöntunarstjóra, Snorra 11 iium,
er bar svo undraverða gæfu til að
komast lífs úr pessu voðalega skriðu-
hlaupi miðju, er nálega féll á tær
honum — en óttumst svo framtíð fé-
lagsins parna — pá höfum vér sem
ritstjóri álitið pað beina skyldu vora,
að leiða athygli Pöntunarfélagsstjórn-
arinnar og Pöntunarfélagsmanna allra
að hættu peirri, er parna vofir yfir
húsum og öðrum eignum félagsins og
rnáske lífi manna, og getur, ef til vill,
verið spursniál um pað, hvort yfirvald-
ið og bæjarstjórnin á að láta petta
mál hlutlaust. Yarla mundi bæjar-
stjórnin leyfa byggingar á pví svæði,
er snjóflóðið mikla fór mest yfir. En
pað var ápreifanleg guðs mildi, er
aðrir munu kalla tilviljun, að hér varð
eigi ,lika stórkostlegt manntjón bæði
í Steinholti og á skipunum, er lágu
við bryggjurnar og menn flestir í fasta
svefni, er skriðan hljóp.
Að öllum kringumstæðum vel að
gættum, virðist oss ekki áhorfsmál, að
flytja nú Pöntuuarfélagshúsin úr skriðu-
hættu peirri er pau eru nú í stödd,
og pað sem fyrst.
Að vísu hefir Pöntunarfélagið lagt
par í allmildnn kostnað við góða bryggj-
byggingu, en sú bryggja mætti eins
koma að liði sem útskipunarbryggja
á pöntunarfélagsfé eptir senr áður, ef
félagið flytti sig eigi útúr kaupstaðn-
um; en hús eru enn eigi fullgjör, og
átti steintópt sú, er tók við nokkru
af skriðuhlaupinu, að bera nýtt hús,
er mikil var pörf á, við svo stóra
verzlun, sero nú er orðin í félaginu.
En pá kemur spursmálið um, hvort
flytja skuli Pöntunarfélagshúsin, svo
óhætt sé, bæði fyrir snjóflóðum og
skriðuhlaupum.
Yirðist pá enginn staður vel óhætt-
ur á Búðareyri, er nú er óbyggður,
nema pá. svo innarlega á eyrinni, að
par er eigi tiltök að byggja verzlun-
arhús fyrir útgrynningum úr ánni, og
sama er að segja um allan neðri hluta
Oldunnar, enda par ekki byggingar-
stæði til, en efri hluti Oldunnar ligg-
ur allur í hættu fyrir snjóflóðum og
skriðuföllum, eins og dæmin sýna ljós-
ust merki til.