Austri - 28.02.1898, Síða 1
Uþpsögn skrifleg hundin vid
áramót. Ógild nema hom-
in sé til ritstj. j-yrir 1. októ-
her. Auglýsingar 10 aura
línaii, eöa 60 a.hvar þuml.
dáik* og hálfu dýrara á 1.
siðn.
Kcmiir út 3 á ntinuöí eða
36 blöð til nœsta nýárs, og
kostar hér á landi aðeins
3 kr., erlendis 4 kr.
Oi'.thldagi I. júJí.
vm. AR. |
AMTSBÓKASAFNIÐ á Seyðisfirði
er’opið á laugard. kl. 4—5 e. m..
Fiskiveið asýningin
í Björgvin.
—0---
J>að má næstum heita að furðu gepni,
hvað blöð landsins hafa lítið minnzt á
pað, að halda á nú fiskiveiðasýningu
í Björgvin á komanda sumri, frá 16.
maí til 30. september. Slík sýning
hefir ekki verið haldin par í full 30
ár, og mun verða hin markverðasta
fyrir annan aðal-atvinnuveg íslands,
og pví nauðsynlegt, að gefa. henni ná-
kvæmar gætur.
Af pví að ritstjóra „Austra" hefir
verið send skýrsla um áætlað fyrir-
komulag sýningarinnar, leyfir hann sér
að gefa mönnum pessar upplýsingar
um sýninguna.
|»eir munir, sem búizt er við, að
komi á sýninguna, eru einkanlega
pessir:
1. Allskonar fiskur, ba:ði nýr og
frosinn eða í is, svo og saltaður, purk-
aður og reyktur, ennfremur niðursoð-
inn eða geymdur í loptlausu húsi. Svo
og lýsi, og áburður og skepnufóður úr
fiskiúrgangi o. fi.
2. Alls konar veiðarfæri: netjagarn,
netjaslöngur og felld net, strengir,
önglar, kútar, dufl, korkur og tilbúin
beita við veiði í sjó; allskonar önnur
beita og meðferð á henni, ýmisleg
verkfæri til hvalveiða, selveiða og i»otn-
vörpuveiða o. fl.
3. Fiskiskip og fiskibátar í náttúr-
legri stærð, sýnishornum og uppdrátt-
um. Nóta,- uetja- og lóða-vindur.
Akkeravindur, akkef, stærri og minni
og festar. Áttavitar, sjónpípur, lopt-
vogir, bárudeyfar, bjargbelti,rek-akker.
4. Salt, borsýra, ís og margt ann-
að til að geyma fisk. Börkur, litur,
olía, farti, tjara og allskonar áburður
á botn skipa, á segldúka og ýmisleg
veiðarfæri.
5. Bátar, hús og búðir til að búa
í, í sýnishornum og uppdráttum.
6. Uppdrættir og sýnishorn af sölt-
unarhúsum, reykingarhúsum, íshúsum
og öðrum frostklefum, og allskonar
ílát til að geyma í fisk: tunnur, fiski-
kassar, dósir o. fl.
7. Yélar og verkfæri til að búa til
ýmislegt, er að fiskiveiðum lýtur; alls-
konar hnífar, ismölunarvélar o. fl. Ým-
islegt, er að pví lýtur, að bræða lýsi,
búa til lím, skipafóður, áburð o. fl.
8. Yerkfæri tilað klekja ut fiski,
ostrum, skelfiski; fiskistigar í sýnis-
hornum og uppdráttum, og margt fleira
pvíumlíkt.
9. Allskonar verkfæri til skemmti-
veiða: fiskistengur, net, strengir, til-
búin beita o. fl.
10. Söfn af fiskum, myndir og
steypur, úttroðnir fuglar, fiskar og
Seyðisflrði, 28.
önnur sjávardýr, verkfæri til að rann-
saka vatn og sjó og botn vatna og
hafs; bækur, timarit og uppdrættir, er
hafa pýðingu fyrir fiskiveiðar.
Af pessu má sjá, að sýningin mun
verða auðug af sýnismunum, pví að
auk pess, sem hér er upp talið, er
ætlazt til að margt íieira verði á henni.
íslendingar munu reyndar ekki hafa
margt, er peir gætu sent á sýninguna,
enda er of áliðið tímans til að geta
haft nokkurn undirbúning með að senda
pangað nokkuð til mnna. Ef einhver
vildi senda einhvern mun á sýninguna,
verður hann að gjöra pað fyrir 15.
april, og senda til forstöðunefndar
sýningarinnar i Björgvín.
En pótt íslendingar geti ekki tekið
pátt í sýningunni til muna, ættu peir
pó að senda fleiri menn á hana, pví
að af henni mætti læra svo fjölda
margt gagnlegt, á pví er enginn efi.
í fjárlögunum er Bjarna fiskifræð-
ing Sæmundssyni veitt fé til að fara
á sýninguna í Björgvín, og öðrum
manni eru veittar 500 kr. til hins sama,
og má ætla, að einhver annar en Aust-
firðingur verði aðnjótandi pessa styrks.
En pað er of lítið að einir 2 menn
af öllu landinu sæki pessa sýningu.
Betur sjá augu en auga, og landið
mundi hafa miklu meira gagn af pví
að 5—6 menn víðsvegar af landinu
færu á pessa' sýningu en einir 2 menn,
og pað ef til vill 2 menn úr sama
landsfjórðungi.
Annar aðal-atvinnuvegur landsins er
sjávarútvegurinn, og pykir nú að hon-
um kreppa að sumu leyti, pótt engin
ástæða sé til að fárast yfir pví, og
telja hug og dug og von úr sjómönn-
um vörum, og er miklu parfara að
hvetja pá til að fylgjast sem bezt með
framförum nútímans á fiskiveiðum og
að nota sér nú sera bezt petta ágæta
tækifæri Jtil pess að læra að pekkja
pessar framfarir í fiskiveiðum og færa
sér pær síðan sem bezt í nyt.
fað má ganga að pví vísn, að á
sýníngunni í Björgvin mætti ýmislegt
sjá, er gæti gefið mönnum hugmynd
um, hvernig koma mætti sjávarútgjörð
vorri í hetra horf og kostnaðarminna, og
hvernig mætti gjörasér að ýmsu leyti
meira fé úr pví, er úr sjónum fæst.
Austfirðingum væri engin ofætlun
að styrkja 2—3 menn til að fara á
sýninguna. Jafnvel 1 stór veiðistaða
gæti kostað pangað 1 mann. Slíkur
kostnaður mundi margfalt borgast apt-
ur seinna, pað porum vér að fullyrða.
]pætti oss vel við eiga, að einn maður
væri sendur á sýninguna frá Yopna-
firði og peim sveitum, er liggja fyrir
norðan Smjörvatnsheiði. Annar frá
Seyðisfirði og kringumliggjandi fjörð-
um, og hinn priðji frá Suðurfjörðun*
um. Álítum vér, að sýslunefndir Múla-
sýslnanna og sveitarfélögin ættu að
styrkja að einhverju leyti pessa 3
. febrúar 1898.
menn til fararinnar, og að pvi fé mundi
vel varið, en aptur ættu pær að ráða
pví, hverjir sendir væru.
fað vill svo heppilega til, að bein-
ar ferðir falla héðan frá Austur- og
Norðurlandi í sumar til Björgvinar með
gufuskipum O. Wathnes, er koma par
við í báðum leiðum á meðan á sýn-
ingunni stendur, og gætupeir sem sendir
yrðu, pá dvalið á sýningunni meðan skip-
in fara fram og aptur milli Björgvinar
og Kaupmannahafnar, er tekur pau um
hálfsmánaðartíma. En öll ferðin verð-
ur eigi lengri en rúmur mánaðartími.
En dýrt mun að vera í Björgvin um
pann tíma, er sýningin stendur, og
mest er pangað aðsókn af mönnum
til hennar, auk allra peirra útlend-
inga, er pangað flykkjast á hverju
sumri. Mætti hver sendimaður eigi
hafa minna fé með sér til fararinnar
en c. 300 kr., og pó gjörum vér rAð
fyrir, að herra O. Wathne mundi vilja
styðja svo gott fyrirtæki með einhverri
ívilnun í fargjaldinu með skipum hans
fram og aptur til sýningarinnar.
Loks teljum vér pað sjálfsagt, að
Eyfirðingar vilji líkanetasér tækifær-
ið til pess að sjá og læra af Norð-
mönnum á pessari fiskisýningu, og
sendi pangað 1 eða 2 af sínum dug-
andi sjómönnum, og gætu peir máske
náð nógu snemma í amtsráð Norður-
amtsins til pess að styrkja mann til
fararinnar, pví pað heldur venjulega
fyrri ársfund sinn en amtsráð Austur-
amtsins; en heimastjórnum vorum í
ömtum og héruðum álítum vér skyld-
ast að bæta úr peirri vangá alpingis,
að veita eigi að minnsta kosti einum
manni úr hverjum amtsfjórðungi lands-
ins, styrk til að heimsækja fiskisýn-
inguna í Björgvin í sumar; minnamátti
pað sannarlega ekki vera í svo strjál-
byggðu landi, og pegar fræðast skal
um annan aðal-atvinnuveg landsins.
]Jað er hvorttveggja, að Björgvinar-
búar munu vera taldir einna stórhug-
aðastir og áræðismestir Norvegsmanna,
enda sjáum vér nú á lýsingu á sýn-
ingarbyggingunni, að peir ætla ekki
að láta pessa sýningu verða sér til
vansæmdar.
Sýningarhöllin er nú pegar reist og
stendur hún í fögrum trjágarði utan
til í borginni við svonefnda Sólheims-
vík. Lengd sýningarbyggingíjrinnar
verður 279 álnir, og yfir henni miðri
er hvelfing 65 metra að pvermáli og
38 metra há og ofaná henni merki
Björgvinar-bæjar, og inngangur í sýn-
ingarhöllina hinn skrautlegasti. En
utanum pessa höfuðbyggingu sýningar-
innar verða reist mörg sýningarhýsi
bæði af Norðmönnum sjálfum, og svo
erlendum pjóðum, er senda ætla muni
á sýninguna, sem auk Norðurlanda,
verða Frakkar, Hollendingar, Belgar,
Túnverjar, Japansmenn og Ameríku-
menn, og líklega hafa nú enn fleiri
pjóðir bætzt við.
NR. 6
Yið fiskiveiðasýníngu pessa ætla svo
Norðmenn að tengja innlenda blóma-
og matjurtasýningu, er líka verður
bæði fróðlegt og skemmtilegt að skoða.
Úr Kljótsdalshéraði.
Allt er liéðan meinlítið að frétta.
Tíðarfarið hefir verið einkar gott til
pessa, frostalítið og hlákur öðruhvoru,
enda er efri hluti Lagarfljóts ekki enn
undir ísi, og pykir slíkt óvanalegt ept-
ir miðjan J>orra. Mönnum hefir pví
ekki enn gefizt kostur á, að reyna
gæðinga sína á ísnum og dregur pað
mjög úr öllum samgöngum og varpar
eins og deyfðarblæju á allt félagslíf
manna, en eigi verður á allt kosið, og
mun hitt betra til frambúðar, að fara
á mis við skemmtanir, en fénaður all-
ur dafni eptir horsæld hins fyrra árs.
Hey voru einnig með minna móti í
haust, pví fyrningar voru pví nær eng-
ar undan vetrinum og vorinu, og hefðu
menn pví ekki komizt klakklaust af,
ef hart hefði árað; en bót var pó í
máli, að hey hirtust vel undan sumr-
inu.
Kvillasamt heíir pó verið venju
fremur, pað sem af er, bæði í mönn-
um og skepnuin; pað er rétt eins og
pað hafl ekki verið nógu kalt á bakt-
eriunum! Kvef-vesöld hefir t. d. stung-
ið sér niður víða, með kverkabólgu,
langvinnum purra hósta, magaveiki,
hlustarverk og hellu fyrir eyrum o. s.
frv. Fáir hafa dáið; pó hefir fréttzt,
að nýlega sé dáinn þorsteinn vinnu-
maður Vigfússon á Egilsstöðum. Hann
var talinn fyrirtaks fjármaður, en peir
gjörast nú helzt til fáir.
I sauðfénaði hefir með meira móti
brytt á bráðafári, jafnvel par sem
pess hefir áður lítið gætt. Einkum
hefir drepizt fé á annan vetur. Jón
héraðslæknir Jónsson á Vopnafirði
sendi hingað austur bóluefni í 300
fjár, er liann hafði fengið frá land-
búnaðarbáskólakennara Jensen í Kaup-
manuahöfn. Bóluefnið var reynt á 3
bæjum í Fljótsdal og 1 bæ í Fellum.
Bólusetningin heppnaðist vel; og tók
pá pvínær fyrir fArið í hinu bólusetta
— að eins 2 kindur drepizt síðan, að
sögn — par sem pestin hélt áfram í
hinu óbólusetta fé á sömu bæjum. Er
pví full ástæða til að vænta sér góðs
árangurs af pessari pörfu uppgötvun,
— jafnvel pótt engin víðtæk reynsla
sé enn fengin í pessu efni, sérstaklega,
hvort bólusetja purfi sömu kind optar
en einusinni. — Vérviljum pví vona,
að kollhríð pessarar landplágu standi
nú yfir; margt hefir skeð ólíklegra á
19. öldinni, en hún yrði kveðin niður.
Bólusetningaraðferðin er í sjálfu sér
ekki vandlærð, en mikillar nákvæmni
parf að gæta, og viðhafa meira hrein-
læti en almennt pekkist.
Heyrzt hefir, að Ólafur læknir Thor-
lacius á Djúpavog, hafi reynt samskon-