Austri - 06.09.1900, Page 1

Komtt út 3'lzblað á mttn. ebx
42 arkir minnst til nqyttá
nýárs-, kostar hér á landi
aðeins 3 hr., erlendis 4 Jcr.
Gjalddagí 1. júlí.
Uppsogn sknfltf tundín vi
áramií. Ógád nmntt fatp-
in sí til riittj. ýitrk 1
bcr. Innl. augl 10 *W*
línan, eða 70 «. hvtrþvml.
dállcs og liálfn dýrara i 1.
síðu.
X. AR. Seyðisfirði, 6. september 1900. NR. 31
B o r g ■ i ð andvirði Anstra! V altýingar Rangárfundarins, peir sýslumaður Jöhannes og síra Einar í Hoftegi, og fengu flesta fundarmenn tiL^ið gleypa fiuguna, og byrluðu peim svo inn, að nú væri mikil og góð bót orðin á Valtýskunni. En komu pví enn fremur til leiðar að fundar- nefnan sampykkti pessa Valtýsku lýst pvi yfir, að eg mundi eigi optar eyða tíma mínum til að svara slíku um sjálfan mig, og stend við pað. En svo lélegt álit, sem eg áður hafði á „Bjarka“ og ritstjórn pess, pá hefði eg pó svarið fyrir, að blaðgrey petta gripi til svo lúalegs og heimsku- legs bragðs til pess að fegra málstað pví sem birtist í ræðum og ritum, pá finnst mér nú pó keyra svo fram úr hófi: ruddaskapur, athugaleysi og ó- rökstuddar getsakir pessara blaða til einstakra manna, í tilefni af hinum í hönd farandi pingkosningum, að eg get eigi á mér setið án pess að fara nokkrum orðum um ísafoldargreinina
Auglý&ing til Héraðsmanna.
Gufuskipið „Angelus11 kemur hingað
2. október til pess að flytja fé mitt
til Englands. Eru pví allir, sem hafa
lofað mér fé, heðnir að koma pví i
tæka tíð hingað ofan yfir, helzt ekki
seinna en 30. |). m.
Seyðisfirði, 5. september 1900.
Sig. Johansen.
öllum ógreiddum skuldum við
verzlan mína á Borgarfirði verður
reiknuð 6°/0 verðupphækkun við næsta
nýár.
Seyðisfirði 15. ágúst 1900.
í*orst. Jónsson.
"Dareð amtsráð Austuramtsins hefir
falið mér umsjón með bólusetn-
ingu á sauðfé í amtinu og útbýtingu
á bóluefninu, vil eg hérmeð biðja
lircppsnefndirnar í peim hreppum, sem
fárið kemur fyrir í, að útvega sér
mann, er geti komið til min í haust
og lært að bólusetja, nema í peim
hreppum sem einhverjir eru sem hafa
lært pað hjá mér eða hinum læknun-
um eða dýralækninum. En peir, sem
fengizt lmfa við bólusetningar áður,
ættu að láta mig sem fyrst vita, hve
mikið böluefni peir purfa að fá, og
hvort peir purfa að fá áhöld, svo eg
geti útvegað pau, ef pau, sem eg hef,
skyldu eigi hrökkva.
Vopnafirði, 23. ágúst 1900.
Jón Jónsson,
læknir.
Mergur málsins
-:o:—
það, sem líklega ræður úrslitum við
alpingiskosningar í Múlasýslum að
pessu sinni, er sá skilningur, sem
lagður verður í „fiugu“ Yaltýinga
f'rá Rangárfundinum, þingrœðið. —
Hjá oss íslendingum getur petta
pingræði eigi orðið annað eða meira
nú, en að alpingi sjálft ráði málunum,
geti fyrir sitt leyti leitt pau
til lykta. Lengra getur ekki pingræði
alpingis náð, par sem pað hefir engin
áhrifá kosningu hins íslenzka ráðgjafa,
sem einungis er og verður valinn af
konungi og pví danska ráðaneyti í
sameiningu, og situr par í ráðaneyti
eins lengi og konungi og pví póknast,
án nokkurs tillits til, hvort alpingi
líkar pað betur eða ver. |>etta
pingiæði er alveg einskis virði í stjórn-
arlegu tilliti og útrýmir ekki laga-
synjunum, ekki einu sinni á fjárhags-
lögunum. petta sáu peir „hroinu"
án pess skilyrðisað fækkað
yrði konungkjörnum í efri deild og
61. grein stjórnarskrárinnar stæði
óbreytt einsog Jón á Sleðbrjót lagði
fyrst til að yrði, og létu par með
pví svo hreinskilnislega í ijósi, hve
„einlœgir frelsisvinir! /“ peir eru,
einsog trolarablaðið „Bjarki,“ svo
fagurlega kemst að orði!
Og pessa stjórnarsinna, pessa mót-
gangsmenn pjóðfrelsis vors, hefir
,,Bjarki“ pá djörfung að ætlast til
að híorðmýlingar kjösinú fyrir alping-
ismenn sína, peir sömu Norðmýlingar,
sem á öllum undirbúningsfundum
kjördæmisins 1899 — að undanskildu
hinu eina seyðfirzka hreiðri Valtýsk-
unnar — létu fulla andstyggð sina
í Ijós á peirri stefnu, er alls engin
breyting til batnaðar er á komin,
prátt fyrir pessa flugu, er Jóhannesi
og Einari í Hoftegi tókst að láta
líangárfundinn gína yfír.
Oss finnst pað mjög svo meiðandi,
að ætla kjósendum Norður-Múlasýslu
pvílíkan vindhanashap, eða að peir
fari nú að gjörast almennt jttbrœður
og háðir pessari litlu seyðfirzku
Valtýs- og trolara „klikku.“ — En
allra merldlegast væri pað, ef seyð-
firzkir útvegsbændur færu nú að fylla
hóp tsollaraklikkunnar við alpingis-
kosningarnar á Fossvöllum. •
En Sunnmýlinga viljum vör minna
á pað, að peir á fjórum undirbúuings-
fundum vorið 1899 bannsungu rækilega
Valtýskuua, svo að vér skulum ekki
trúa pví að peir gjöri sig svo hlœgilega
í augum annara landsmanna, að peir
kjósi nú Valtýsliða á ping, sem vér
höfum áður hér í blaðinu (29. tbl.)
sýnt, að er ótvírætt banatilræði við
pað frelsi, er núverandi stjórnarskrá
veitir oss með 1. gr. sinni.
JRögburðm*
„Bjarka“.
I 34. tbl. sínu p. á. vegur ,,Bjarki“
enn með peim einu vopnum, sem hon-
um, vesalingnum, virðast vera handhæg:
rógi, níði og lygum. Blaðið var áður
búið að sýna, að pað treystist ekki
til að hrekja að neinu leyti grein
mína um Ilangárpólitíkina, og eg átti
pví ekki hér eptir von á öðru úr
peirri átt, en níði um sjálfan mig;
enda liggur mér pað í lóttu rúmi og
kýs lieldur last pess, en lof, pví
„vondra last ei veldur smán, en vondra
lof er heiðurs rán“. ' Eg hefi áður
sinn og skjólstæðinga sinna, eins og
að reyna að bera pann róg í menn,
að 0rum & "VVulff ætli sér að ráða
pingkosningum hér í sýslu og beiti
pvingun við menn til að fá pá til að
kjósa eptir vilja sínum. Slík aðferð
skipar blaðinu á bekk með vissri teg-
und erlendra blaða, sem eg víst eigi
parf að segja, hvað kölluð eru af
almenningi. Og pað er einmitt vegna
pess, að 0rum & Wulffs verzlun skip-
ar „Bjarka“ á bekk með pessum
blöðum, að hún eigi virðir hann svo
mikils, sem að hölða mál á móti hon-
um, sem annars hefði legið beint við,
ef um annarskonar blað hefði verið að
ræða.
En mér er óhætt að fullvissa „Bjarka“
um pað, að ef hann álítur Orum &
Wulff-i verzlan svo óvinsæla í Vopna-
firði og annarsstaðar. í kjördæminu, að
hann með pví að blanda henni í petta
mál geti fælt kjósendur frá að fram-
fylgja réttu málefni, eða að hann geti
skaðað hana sjálfa að nokkru leyti,
pá fer hann alveg villtur vegar. Ivjós-
endur vita vel, að 0rum & AVulff skipta
sér eigi af íslenzkri pólitík, en láta
bæði mig og aðra sjálfráða um skoð-
anir á peim málum, og 0rum &
Wulffs gamla verzlunarnafn polir pað
vel pó lélegasta blað landsins, troll-
arablaðið, narti i pað. Hitt væri
miklu líklegra, að blaðið með pessu
gæti brotið úr sér eittvað af peim
fáu tönnum, sem pað hefir eptir til
að narta með.
Ummælum blaðsins um Vopnfirðinga
ætla eg engu að svara. Eg vona að
peir svari sjálfir fyíir sig á kjörfundi
p. 10., en hvort pað verður „Bjarka“
og hans mönnum í vil, mun sjást pá
er par að kemur.
Vopnafirði, 31 ágúst 1900.
Ó. F. Davíðsson.
Nokkurorð
til
„ísafoldar“
og
„Bjarka“.
Motto: „1 sama mæli og þér mælið 0ðrum,
skal yður mæitverða11.
Eg hefi fyrir nokkru lesið 47. tbl.
„ísafoldar“ og frá 28. júlí, og núhefi
eg ný lagt frá mér 34. tbl. „Bjarka“
frá 25. ágúst.
fö eg sé óvanur við að k'oroa fram
í blöðunum með skoðanir mínar yfir
í áminnstu tbl. með yfirskriptinni:
„Vídalín og kosningarnar“, og Bjarka-
greinina: „ pingkosningar“.
Greinir pessar, sem báðar stefna í
eina átt, eiga auðvitað að vera „agí-
tationsmeðal“ fyrir stjórnarstefnu
blaðanna, Valtýskunni. Eu pað er pví
miður illa valið; og pað : er illa gjört
af blaðstjórunum, að skrifa pvílíkar
greinir. Blaðstjórar ættu að vera
hin leiðandi stjarna fyrir hinn lítið
hugsandi almúga, og ræða hin mikils-
varðandi mál landsins með skynsemd,
og rökstyðja skoðanir sínar, en ekki
að taka einstaka menn fyrir og skamma
ástæðulausum skömmum, pó peir hafi
aðra stjórnmálastefnu en blaðstjórarnir.
Ritstjórar nísafoldar“ og „Bjarka“
munu bráðlega sanna, að aldrei hefir
meiri tálgröf verið grafin málefni
peirra, Valtýskunni, en einmitt pessar
greiuir, sem auðsjáanloga eru slcrif-
aðar til pess, að kasta ryki í augu
almennings. þeir ætla sér með pessu,
er peir taka kaupmennina og bendla
pá við einokun og kúgun, að æsa al-
múgann gegn skoðunum peirra, og leiða
hann yfir á sitt band og sína skoðun;
en peir gæta pess ekki, peir góðu
herrar, að pað eru fleiri en peir sem
skynja og skilja, og að hver og einn,
sem greinirnar les, hlýtur óðara að
sjá, hvar fiskur liggur par undir steini.
Skyldi maður nú taka greinir possar
og málefnið, Valtýskuna, og setja í
dæmi, t. d. príliðu, pá virðist, frá
skynsömu sjónarmiði, fyrsti liðurinn
hefði átt að vera: ágæti málefnisins,
annar liðurinn: röksemdaleiðsla, og
priðji liðurinn: sannanir; pá hefði
„Fasit“ orðið gott og sannfærandi.
En hjá peim herrum er fyrsti liðurinn:
eitt stört 0. annar liðurinn: illkvitni
og getsakir, og priðji liðurinn: tómar
skammir; ergo verður „Fasit“ ekki
annað en ástæðulausar og margfaldar
skammir sera ekkert sanna.
En nóg um petta, nú vil eg snúa
mér að pví, sem eg hefi aðallega út á
Bjarkagreinina að setja, sem einn af
kjósendum úr Vopnafirði.
„Bjarki“ segir, að 0rum & Wulff
ætli sér nú að ráða pingkosningunum
vor Norðmýlinga, og reyna að eyða
stjórnarbót vorri. Stjórnarbót vorri!!
Bjarki vill sjálfsagt kalla Valtýsk-
una, sem hann mest og bezt hefir
barizt fyrir, „stjórnarbót11. En Bjarki
verður að fyrirgefa mér og fleiri
Vopnfirðingum, pó vér séum annarar
skoðunar.
það er stórkostlegt last á oss
kjósendur í Vopnafirði, er „Bjarki“