Austri - 05.07.1901, Side 1

S.oiíta út 3'l2blað á m&ú. eð >
42 arkir minnst til næsia
nýárs] kost'ir hér á landi
aðeins 3 kr., erlendis 4 Jcr,
Qjalddagi 1. júlí.
Vppsögn slirifleg bundén við
áramót. ógild nema kom-
in sé til ritstj. fyrir 1. eJith-
ler. lnnl. augl. 10 aura
línan, eða 70 a. hverþuml.
dállcs og hálfu dýrara á 1.
síðu.
XI. AE
Seyðisílrði, 5. júlí 1901,
ma. 25
Biðjið ætíð mn
d a ii s k a s ni j 0 r 1 í k I,
sem er alveg eins notadrjúgt og bragðgott og smjör.
Terksmiðjan er hin elzta og stærsta i Danmörku, og hýr til
óefað hina beatu vöru og ödýrustu 1 samanburði við gæðin.
F æ s t h j á k a n p m ö n n n m.
T a k i ð c p t i r!
í verzlan minni er nú mikið af
ágætum bátavið, svo sem: borð í
byrðing, eik í kili og stefni og inn-
viðir njjög pægilegir; ennfremur norska.r
„sjektnr,“ skotsk slldarnet af ýmsum
tegundum, bæði börkuð og felld or
ófelld; einnig margt fleira, sem ekki er
til við aðrar verzlanir.
Mjóafirði, 26. júní 1901.
. K. Hjálmarsson.
AMTSBÓKASAFNIÐ á Seyðisflrði
er opið á laugardögnm frá kl. 4— 5.
Kaiipeiidur Austra
™ land allt eru beðnir að borga
blaðið sem fyrst, einkum peir, sem
það heíir gleymzt fyrir hin fyrirfarandi
árin.
Seyðisfirði, 26. júní 1901.
Skapti Jósepsson.
Consul T"Y7HAYSTEEÍr
Oddeyri i Oíjord
anbefaler sin vel assorterede Handel
til Skibe og Reisende.
Isleuzk umboðsverzlun
kanpir og selur vörur einu n g is
fynr kaupmenn.
Jakob Gunnlögsson,
Niels Juelsgade 14
Kjöbenbavn. K.
B y s s u r og s k o t f æ r i,
og allt byssum tilheyrandi, útvegar
undirritaður með verksmiðjuverði, að
flutningggjaldí viðbættu, frá verksmiðju
peirri í Norvegi, er Friðpjófur Nansen
keypti riíla sína bjá áður en hann fór
í norðurferðina frægu.
Einnig útvega eg, frá sömu verk-
smiðju, skiði, skauta, laxastangir
o. fl.
Halldór Skaptason,
Seyðisfirði.
. Yflrvaldaleysið.
-o—
Allt frá pjórsá á Suðurlandi og
allar götur paðan sunnan, austan og
og norðan um land allt vestur að
jpxnadalskeiði er nú aðeins tinn
einasti sýslumaður, einn einasti dómari
heima, — að ógleymdtim binumöðrura
sýslumannslausu sýslura landsins — og
má nærri geta, bvað sá eini sýslu-
maður oií dómari muni nægja á öllu
pví ílæmi. Og pó skipar stjórnar-
skráin 5. janúar 31. grein svo fyrir: —
„Embættismenn peir, er kosuir verða
til alpingis, purfa ekki leyfi stjórnar-
innar tii pess að piggja kosninguna,
en skyldir eru peir til. án kostnaðar
fyrir landsjóðinn, að annast um, að
enibættisstörfum peírra verði gegnt
á pann hátt, sem stjórnin álítur
nægja.“
þessi fyrirskipun stjórnarskrárinnar
er ötvíræð; hún gjörir viðkomandi
embættismönnum að lagaskyldu
að láta veita embættinu forsvaranlega
forstöðu, öllum hlutaðeigendum, er
purfa að nota embættismanninn, án
frekari tilkostnaðar. Ekðgjafi Islands
hefir bér ekki álitið nægja njinna en
fullkominn lagamann í stað hinna kosnu
sýslumanna og bæjarfógeta, er höfðn
víst flestir verið sér úti um pá í tíma,
sem og var peirra bein skylda við
bæjar- og sýsíubúa sína, svo mikið sem
peir höfðu sumir hverjir sótzt eptir
pvi að verða kosnir alpingismenn.
En hvernig skilur svo landshöfðing-
inn pessi fyrirmæli stjórnarskrárinnar?
það lítur út fyrir að hann álíti nægja
að til sé einn einasti sýsliimaður heima
á nærri pví helmingi landsins til pess
að gæta allra fyrirfallandi dómara og
yfirvalds starfa. Vér skulum nú gæta
að pvi, hvort petta muni rétt.
Tökum til dæmis, að framinn yrði
enn bér á Seyðisfirði stórpjófnaður,
og pað sé steikur grunur á pví, hver
hann bafi framið; sá sé yfirheyrður
af hinum setta fógets, er finnur nægar
sakir til pess að setja bann í höpt(
en hann vantar myndugleika til pess
að kveða upp fangelsisúrskurð; söku-
dólgur gengur pví laus raeðanveiið er
að ná í Steingnm sýslumann norðan
af Húsavík, og er strokinn vestur til
prestanna í Ameríku áður en Stein-
grímur sýslumaður er hingað kominn.
— Og hver borgar svo ferð sýslu-
manns? Landssjóður eður alpingis-
maðurinn?
Tökum annað dæmi: Eg*á stóra
skuld hjá manni er eg veit að ætlar
sér til Ameriku, og mér liggnr mjög
á pví að geta kyrsett eigur hans áður
en hann fer. En hinn setti fógeti hér
á staðnum getur pað eigi, og áður en
eg get náð í Steingrím sýslumanu að
norðan, er dóninn allur á burta vestur
í hina ameríksku sæluvist. Hver
borgar svo Steingrími?
Loks komum vér hér með skeða
hluti, en ekki dæmi:
Vér höfum kært ritstjóra forstein
Gíslason fyrir ærumeiðandi uppnefni
fyrir sáttanefnd, og er málinu vísað
til landslaga og réttar. Vér álítum
nú að vér höfum fyllsta rétt til pess
að geta haldið málinu áfram hér við-
stöðulaust og án frekari tilkostnaðar,
annað eða minna virðLt ekki „nægja“,
samkvæmt 31, gr. stjskr. in íine. —
Fyrir pví, álítum vér oss hafa rétt til
að krefjast pess, að aratmaðurinn út-
vegi oss sem fyrst dómarnnn hér á
staðinn án nokkurs frekari tilkostnaðar
frá vorri hendi en venjulegt er, pá er
hinn venjulegi dömari er heima,
Ennfremur höfum vér ófullnægðan
hirtan dóm yfir Injuriantinum porsteini
Gíslasyni. Hver potar lionum nú í
„holið“ í pessu sýslumannsleysi, ef
hann ekki borgar?
Og hvernig á að réttlæta pað að
fara með iagabrotsmenn á sjó hér
fvrir Austurlandi norður nm land til
að láta dæma pá? Englendingarhafa
fundið miaua grand í mat sínum en
pann ójöfnuð. >
Vér porum ekki a.ð fovtaka pað, að
einhverjum landssjóðsgjaldendum kuuni
að koma til hugar, hvort við ekki
gætum verið án yfiivaldanna á veturna,
fyrst út lítur fyrir að pau megi missa
sig um suraartíraann, er vanalega er
mest að starfa.
fað er hálf óviðkunnanlegt að
ókunnir útlendÍDgar gjöri sér meira
far um að menn séu hér jafnir fvrir
lögunum, en landsins eigin synir.
Oss finnst sjálfsagt að alpingi athugi,
hvort pessi skilningur háyfirvaldanna
á 31. gr. stjórnarskrárinnar sé réttur
ogafnemiumleið kjörgengi
sýslumanna í sínu eigin
kjördæmi.
Útlendar fréttir.

Eína. J>að er nú ár liðið síðan að
öll stórveldi hins svo kallaða menntaða
heims lögðu upp samflota til pess í
orði kveðnu að hefna á Kínverjum
fyrir morð á sendiherrum fjóöverja
og Japansmanna, og kristinna trúboða.
En aðaleiindi stórveldanna pangað
austur var reyndar að efla sem
mest völd sín par og stækka lands-
hluta pá, er flest stórveldauna hafa
áður pröngvað Kínverjum til að láta.
af hendi. Og fyiir pennan mikla
lieðangur var skipaður einhver ágæt-
asti herforingi f>jóðverja, Waldersee
marskálkur.
j En árangurinn af öllum pessum
; mikla h’iðangri hefir orðið fjarska
lítill. B-eyndar hefir her stórveldimna
j barið á Boxunum, unnið Peking, og
j rænt par keisai ahöllina! og tekið
; hansana af nokkrum ráðgjöfura. En
• úppreistina út um landið hafa stór-
j veldin eigi getað hælt niðnr, og for-
1 ingjar uppreisnarinnar lifa flestir enn
! góð.i lífi. Keisaraekkjan, aðalhvata-
i maður að morðunum á sendiherrunura
i tveimur og bristniboðurunum, situr enn
i að völdum, og stórveldin hafa eigi
j porað einu sinni að vogaliði sínn inri í
i miðbik Kínaveldis á eptir uppreisnar-
! mönnunum og keisara og keisaraekkj-
: unni, sem stórveldin urða að gefast
j upp við að eltast við og hafa orðið að
; láta sér nægja góð loforð frá, sera
j jafnan hafa viljað reynast nokkuð
j ötrygg hjá Kínverjum, og varla munu
í borga panr. milliarðkróna, er
leiðangurinn hefir kostað, pó Kinverjar
hafi lofuð að greiða stórveldunnm
herkostnaðinn á pappírnum.
J>að eina stórveldi, sem hefir haft
nokkuð verulegt upp úr vesturförinni,
; er Bússland, er með harðfylgi og
! kænsku hefir náð f pann hluta Mant-
! sjúríisins, er járnbrantin síbiriska á
I að ganga um og Ilússurr. var ómissandi
j að ná yfirráðum yfir.
j Stórveldin fækka nú óðum liðsafla
■ síuum par eystra, yfirforingiun, Wal-
í dersee, er nú á heimleið og stór sendi-
j nefnd á leiðinni til pess að biðja
I Iþýzkalandskeisara fyrirgefningar á
! morði sendiherra von Kette'er.
| En vinir munu Kinverjar engu meiri
j Vesturpjóðanna nú en áður, kristnir
1 menn par í landi engu óhultari og að-
\ gangur að landinu engu greiðari, —
og er pví árangurinn af herferð stór-
veldauna á hendur Kínverjum harla
lítill, og ólíkur pví, er Ása ]>ór herj-
aði forðuna í Austurveg og barði par
á tröllum.
Búar. pað hefir allt reynzt rugl, er
ýms blöð hafa verið að skýra frá, að
Búar væru að biðjast friðar og að
kona Botha færi hingað fil Norður-
álfunnar í peim erindagiörðum, pví
hún hefir fyllyrt, að maður hennar
mundi berjast „t i 1 s í ð a s t a manns
og síðasta skot s“. Og saraa
sinnis eru peir de Wett og Delarey
sagðir að vera, enda heyrist nú ura
ýmsar ófarir Englendinga fyrir Búum,
og að peir hafi par enn mikinn
hluta af Kaplandinu á sínu valdi og
að Zulukaffar hafi um 25,000 slegizt
í lið með Búum. Svo að útlitið er
ennpá mjög ísbyggilegt fyrir Englend-
inga par syðra. Englendingum er og
mjög álasað fyrir illa meðferð á konum
og börnum Búa.
Áður en Búastriðið byrjaði sagði
hinn frægi ritstjóri <W. T. títead, er