Austri - 05.07.1901, Side 2
NR. 25
A tJ S T R I.
82
hér hefir opt verið minnst, — að pað
stríð mundi kosta Englendinga 10,000
manns og 20 millíönir punda og hlóu
menn pá að pessu sem öfgum
einum. En nú hefir stríðið kostað
Englendinga pegar 70,000 manns og
200 millióiúr punda og kostar 2 mill.
á hverri viku.
Nýdáinn er Pretorius, fyrvorandi
forseti Búa, hin mesta hetja á yngri
árum sínum.
Marokko. J>ar hefir lengi pótt ill
stjórn og grirnm er hefir ónáðað Frakka
í Algier, sem nú gjöra sig liklega til
að leggja landið undir sig eða að
minnsta kosti ná yfirráðunum. En pað
er Englendingum lítið um gefið, og
hafa poir dregið saman voldugan
flota við Gíbraltar kasfcala, til pess
að ógna Frökkum til að hætta við
alla áseilui par syðra. ípað var heldur
eigi laust við að Spánverjum stæði
ótti af pessum iíðsafnaði Engiendinga
við Gibraltar, hafa peir grunað pá um
að viija stækka eignir sínar umhverfis
hamravígi petta.
Tyrkland. Xýlega kviknaði í höll
Soldáns rétt hjá svefnherbeigi hans, og
er grunur á, að pað hafi verið tilgang-
urinn að hrenna hann inni. Eldurinn
varð slökktur, en gjörði pó áður
mikinn fjárskaða, en Soldán sakaði eigi-
Arabar liafa gjört uppreist gegn
Tyrkjum og eru liðmargir, svo Tyrkjar
ráða ekkert við pá.
Italia. I>ar hafa 30 ræningjar nvlega
rænt sumarhöll eins höfðinga, skammt
frá Marsalaborg, og haft á burt 10 vetra
gamlan son hallareigandans og heimta
lausnargjald mikið fyrir hann.
Austurríki. par lítur út að forsætis-
r áðgjaía Koerber ætli að takast
að koma á hetri samvinnu milli J>jóð-
verja ug Tsjekkanna á pinginu en nú
hefir lengi að undanförnu átt sér par
stað.
Nýlega sópaði rigningarflóð miklum
hluta af húsunum í porpinu Nauders
í Tyrol hurtu, og varð bœði tjón á
mönnum og fjármanum.
Rússland. Síðustu fregnir telja pað
víst, að Bobrikoff, böðull Finnlands, sé
fallinní ónáð Rússakeisara, er ætli sér
að vægja eitthvað til við Finna.
A skipasmíðastöðinni við Péturshorg
kom nýlsga upp ákaflegur eldur, og
brunnu par skip í smíðum, og annað,
fyrir 10 mill. rubla.
Voðaleg slys. í grennd við bæinn
Poahonta i Yirginía í Bandaríkjunum
brustu stífiugarðar fyrir vatni á hæð
nokkurri og sópaði vatnsflóðið burtu
fjölda bygginga, 300 manns drukknuðu
og er fjárskaðinn ógurlegur.
Nálægt Kardiff á Englandi kviknaði
í kolanámu og fórust par 77 manns.
Pestin hefir í Honkong í Kina drepið
1131 af 1202, sem sýkzt hafa; og er
pað voðalegt.
Hún er og alltíð á hafnarbæjunum á
Egyptalandi, og fer pá að færast alltaf
nær Evropu.
Andrew Carnegie hoitir skotskuv mað-
ur, er grætt hefir um 1500 milljónir^
kr. í Bandaríkjunurn. par af ætlar
hann erfingjum sínum 500 mill. En
1000 mill. króna ætlar hann að gefa
burtu, en er í mestu varrdræðum hverjir
hljóta skulu happíð. Hann er
pó nú orðinn af með '112 mill. sem
hann hefir gefið föðurlarrdi sínu, 8kot-
landi, og pykir Englendingum og
Amexíknmpnnum nóg um pað örlæti. j
Cari; egie hefir nfl. gefið 50 mill. kr. '
til fátækra stúdenta við alla 4 háskóla
Skoílauds, aðrar 50 mill. til skóla
fyrir sjómenn og iðnaðarmenn, 8 mill.
til hókasafna og 4 mill. til uppfósturs
munaðarleysingja og frískóla. En eptir
eru pá óánafnaðar 888 mill. króna.
Bara að einhver vildi minna karlinn á
ísland!
Danmörk. Kristján konugur er fyrir
nokkru kominn tii venjulegrar baðvist-
ar sinnar með Hans bróður sínum í
Wiesbaden á fýzkalandi, og var vel
frískur. Krónprins Friðrik er í kon-
ungsstað meðan faðir hans ep par syðra.
Krónprinzinn hefir lagt pað til, að
varið væri 500 kr. af styrktarsjóði
hans til ættingja peirra, er fórust í
sumar við Vestmanneyjar.
Kýdáinn or biskupinn í Rípum á
Sjálandi O. V- Götzsche, fæddur 1833.
Kýdáinn er "Wilhelm Bismarck,
yngri sonur Bismarcks gamla, er kvað
hafa líkst föður sínum í útliti, en að
öðru leyti haft meira af ókostum gamla
mannsins, en kostum. Bismarck pessi
var síðast yfirborgarstjóri í Königs-
berg.
(Eptirrit.)
Til ritstjóra „Bjarka“.
1 fyrsta tbl. „Bjarka“ p, á. stanaa í
greininni „Kóróna kosninganna, pessi
orð: „ . . . . J>egar eg sá að
hann (p. e. verzlunarstjórinn á J>órs-
höfn) hafði hundið alla kjósendurna
með skuldaklafa sínum. Hann hótaði;
að ef einhver brygðist sér að. koma
og kjósa séra Aruljót, pá mætti hann
búast við lögtaki á skuld sinni við
verzlanina........“
Vér undirskrifaðir kjósendur í
Sauðaness- og Svalbarðshreppum,
sem kusum séra Arnljót Olaf'sson, lýs-
um ofungreind orð tilhæfulaus ösann-
indi í heild sinni, og lýgi að pví leyti
se m pau einnig eru meiðandi. Verzl-
| unarstjói'inn, Snæbjörn Arnljótsson,
, b a ð jafnvel e k k i einn einasta kjós-
[ aiida að kjósa föður sinn, pví síður
reyndi liann að pröngva peim til pess
■ á nokkurn hátt. |>að gat pví aldrei kom-
j ið undir pá gjöið, að vér værum hrædd-
? ir með hótunum, og par að auki er sú
l aðdróttun nm heigulsksp, sem hér er
fólgin, ástæðulaus og ómerk ömagaorð.
, Meginporri vor verzlaði einnigsíð-
astl. ár skuldlaustvið verzlun pá
sem Snæbjörn Arnljótsson veitir for-
stöðu. Hér getur pví ekki fremur ver-
’ ið um skuldaklafa að ræða, en um lög-
, tak á vei zlunarskuldum, hvorttveggja
^ er vitleysa úr „klafa“baus höfundar-
i ^ns'
[ Ennfiemur standa pessi orð í sömu
t grein. „Einum mauni, sem hafði gjört
eitthvað lítilsháttar fyrir sér, var hót-
í að, efhann ekki kysi, „Ljót“ pá skyldi
i hann veiða kætður fyrir sýslumanni.“
J>essi orð fola pað í sér, að einhver af
| kjösendum síra Arnljóts hafi gjört
| pað fyrir sér, sem varðaði hegningu,
ef kært yrði, og sá eða peir sem um
petta afhrot hafi vitað, hafi lofazt
til að hyluia yfir með honum, ef hann
kysi síra Arnljót. J>ar sem allir
kjósendur síra Arnljóts eiga hór
óskilið mál, lýsurn vér einnig yfir að
petta er hæfulaus lýgi, bæði að pví
er oss undirskrifaða snortir og alla
pá af peirn sem vér til pekkjum;
höfundur bréfsins er oss ókunnur.
Samkvæmt tilskipun 9. maí 1855
II gr. krefjumst vér pess, að pér
auglýsið pessa leiðréttingar greinvora
í fyrsta eða öðru tölublaði af blaðinu
,,Bjarka“ eptir að pér liafið feugið
hana í hendur.
Rórshöfn í marz og apríl 1901
• Jóhann Gunnlögsson bóndi í |>órshöfn.
Sigfús Jónsson bóndi á Syðra-Alandi.
Sigfús Yigfússon bóndi á Hvammi
Sveinbjörn Jónsson bóndi á Garði.
Arnljótur Gíslason bóndi á Ytra-Lóni
pórarinn Benjamínss. bóndi í Lixárdal.
Grímur Jóusson bóndi á Tunguseli.
Björn Guðmundsson bóndi á
Hallgilsstöðum.
Daniel Jónsson bóndi á Eiði.
Guðmundur |>orsteinss. bóndi á Flögu.
Kristján Jóhannsson bóndi á
Kerastöðuin.
Gestur Sigmundsson bóndi ú
Fjallalækjarseli
Jón Sigurðsson bondi á Hlíð.
Jóhannes Jönsson bóndi á
Eldjárnstöðum,
Tryggi Iilugason böndi á Brimuesi.
Jóhannes Friðbjarnarson hóndi á
Brekknakoti.
Aðalsteinn Jónasson bóndi á Hvammi.
Jóhaimes Jónsjon hóndi á Ásseli.
Yilhjálmur Davíðsson bóndi á Heiði.
Hjortur j>orkelIsson hreppstjóri á
Ytra-Álandi.
Yilhjálmur Guðmundsson bóudi á
Ytri-brekkum.
Björn Guðmundson kaupraaður í
Jórshöfn.
Hj örtur Davíðsson bóndi á Heiði.
Jón Bárðdal bóndi á Hlíð.
Páll J. Hjaltalín prestur á Svalbarði.
Kristján Magnússon böndi á Skoruvík.
Guðmundur MagDÚss. — - — —
Benjnmín Jósefsson bóndi á
Hafurstöðum.
Jósafat Gíslasou bóndi á Flauta:elli.
Aðalmundur Jónsson bóridi á
Eldjárnsstöðum.
Vigfús Jösefsson hóndi á Grímsstöðum.
Jón Jóhannsson bóndi á Syðra Lóni.
Vigfús Kristjánsson bóndi á Kumlavík.
Gunnlögur Jónasson bóndi á Eiði.
Jón Ólafsson hóndi á Læknisstöðum.
! Sigurður Jónsson bóndi á Eagrauesi.
jjorsteinn Gíslason ritst. „Bjarka“
hefir ekki viljað taka til birtingar í
blaðiau ofauprentaða leiðréttingu, og
hefir pað í sjálfu sér ekki aðrar
afleið-ngar, en pær, að hún birtist nú
ekki í landsins versta blaði, heldur
bezta. Af pví ritstj. á svo óhlut-
drægan cfomara yfir sér, myndi hann
ékki hafa, vegna málsóknar, porað
að neita leiðréttingunni upptöku í
blaðið, nema sérstakar ástæður hafi
verið til að vernda haun frá fjárút-
látum og nauðungar hlýðni. Að vissu
leyti hafa pær nú verið til um langan
tima, pví hann á okkert verðmætt til
í vitum sínum, hvar sem leitað er,
og getur pví engu tapað öðru en pví,
sem aðrir væru ver farnir með að
hafa en ekki. j>að eru peir, sem
blaðgarminum halda við, sem að öllu
sjálfráðu mvndu borga fyrir hrafninu.
J> essar sérstöku ástæður hefi eg heyrt
að væru pær, að j>. G. myndi ætla
sér að fara til Ameríku í sumar, frá
ýmsum' vandræðum fornum og nýum;
sbr. meðal annars auglýsingu Yald-
Ásmundssonar um árið í Fjallkonuuni,
og ef svo yrði, væri ekki hægt að
telja vesturheimsferðirnar að öllu
skaðlegar fyrir ísland. Eg læt nú
petta flakka, en ætla að snúa, mér að
öðrum atriðum í neitunaryfírlýsing
ritstj. í 22. tbl. „Bjarka“ p. á. J>ar
segir svo: „Ritstj. Bjarka hefir
nýlega fengið' skjal, sem margir af
kjósendum síra Aruljóts á Sauðanesi
hafa verið látnir rita nöfn sín undir
til að bera pað af verzlunarstjóranum
á J>órshöfn..........u J>etta er að
minnsta kosti tvöföld ósannindi, ef
ekki tvöföld lýgi. Hör var enginn
1 á t i n n skrifa undir, pví hér er um
enga præla að gjöra, hvað sem ritstj.
líður, og hór voru menn að bera af
sérsjálfum loginn óhróður, eins og
hver maður ineð fullu ráði getur sóð
sem les leiðréttínguna, pð ritstj.
„Bjarka“ sjái pað ekki. Verzlunar-
stjórinn purfti alls ekki varnar við,
hann var búinn að stefna ritstj. fyrir
lygaáburð blaðsins og stóð ritstj. par
uppi atlra varna og sannindalaus.
Ekki svo mikið sem einum einasta
Keldhverfiiug var til að dreifa, pegar
til kom.
Hvort sem fyrri bréfritarinn gengur
piisklæddur eins og Drauga-Jóka eða
ekki, pá muu hann vera henni og
ritstj. skyldari en Keldhverfingum.
Leiðréttingin var skriiuð og undir-
skrifuð af nálega öllum meðan verzl-
uuarstjórinn var erlendis, og án milli-
göngu hans, eða uokkurs annars en
undirskrií'tarmannanna sjaifra. J>að
veit hvert mannsbain hór um slóðir að
verzlunarstjórinn lét kosningarnar
afskiftalausar, og að pað sem báðir
bréíritararnir í „Bjarka“ hafa sagt
par á móti, hafa peir logið frá eigin
brjóiti, og ritstj. Bjarka síðan gjörzt
nierkisberi peirrar lýgi. Að undan-
tekinni pessari prenmngu hefir eflaust
liver maður heyrt og lesið petta með
fyrirlitningu og peir auðvitað mest
sem pekkja höfunda fyrra og seinua
brófsins, og vita að ritstj. hefir ekkert
annað en gott af verzlunarstjóranum
að segja, hefir tekið á móti óverð-
skuldaðri peningagjöf af honum. og
ekki borgaö liaua nemu öðru en pví,
að gjörast liutningsmaður að lognum
sakargittum um velgjörðamann sinn.
J>e3si hegðun ritstj. er verri en eg
veit dæmi til að nokkur huudur hafi
sýnt af sér, en hún er svona engu
að síður, og heíir á sér petta alpekta
ættarmót, sem koppagljáanu leggur
af út á nyrztu tá landsins.
Mér og öðrum kemur pví ekki
ókurmuglega fyrir, pó að ritstj. segist
ekki geta gjört peim (undirskriftar-
mönnum?) pá ánægju að taka vitnis-
burð pessa skjals trúanlegan. Langt
frá pví! Leiðréttingin er skýlaus
sannleikur, staðfestar af 36 mönnum
og eg býst ekki við að ritstj. verði
annarsvegar í pessu máli en öðrum.
J>órshöfn, 26. júní 1901,
Jóhann Gumilögsson.
Framkvæmdarstjóri C. B. Herrmaim
hefir beðið oss að biita pað í Austra,
að hatin hafi haldið aðalfund í Garðars-
fólaginu með hluthöfum pess, að við-
stöddum málafærslumanni félagsins og
notaríus publicus — í Ymuiden á
Hollandi pann 5 júni, og gjörði aðal-
fundur possi iierra Berrmann að
aðalumhoðsmanni Gurðasfólagsins, á-
kvað að lögsækja fyrir „Civil og
Criminalrétti11 4 íslendinga, 2
Hollendinga og 3 Englendinga, og að pað
hafi par sannast að pau hlutabréf, er
Hansen og halarófa hans hafi útgefið;