Austri - 11.08.1901, Blaðsíða 1

KoWtt út S'jyblad á Mián. > 6 «•
42' arhir minnst til nmsia
nýárs; 'costar hér á landi
abeifis 3 kr., erlendis 4 hr.
Qjalddagi 1. júlí.
Uppsögn skrifleg hunÍinpTt
áramót. ógiid n&mtc KÍtýi-
in sí til ritstj. fyrir 1. éfcti-
ber. Innl. mugl 1$ at{T*
línun,eöa 70 *. hverþUM.
dállcs og hilfu ihýriLrt i ií
síðu.
XI. Aít !i
Seyðisflrði, 11. ágúst 1901.
yjLiaujum m
XR. 29
Biðjið ætíð imi
d a ii s k a s 111 j 0 r 1 í k i,
sem er alveg eins notadrjúgt og bragðgott og smjör.
Verksmiðjan er hin elzta og stærsta i Danmörku, og býr til
óefað bina beztu vöru og ödýrustu 1 samanburði við gæðin.
Fæst hjá kanpmönnum.

Auglýsiug
um fjárbaðanir og fjáríiutnin?, smn
prentuð er í 26. nr. Austra 1900 og
32. nr. Bjarka s. á., er hérmeð, sam
kvæmt ályktun amtsráðsins í Austur-
amtinu á síðasta aðalfundi þess, úr
gildi numið, að því er snertir bann
á fjárflutningi yfir Jökulsá á Brú,
en að öðru leyti stendur nefnd
auglýsing í fullu gildi.
Skrifstofu Norður- og Austuramtsins.
Akureyri 3. ágúst 1901.
Páll Briem.
AMTSBÓKASAFNIÐ á Seyðisfirði
er opið á laugardögum frá kl. 4— 5.
A 1 þ i n g i.
—O—
pessi pingmál hafa bætzt við hin
áður upp töldu í s. tbl. Austra.
Nýtt tollafr u m v a r p, þar
sem bætt er við tolli á ýmsum aðflutt-
um vörum, og tolllöggjöf vor
dregin saman í eitt.
Landsspítalafrv, stjórnarinn
er töluvert breytt í nefndinni; lækkað
landsjóðstillagið ofaní 65,000 kr. en
hækkað tillag Beykjavíkur uppí 25,000
kr, en gamla spítalann skal gjöra svo
við fyrir 1200 kr., að nota megi til
læknaskólahalds.
Laxaveiðalögunum gömlu
skal nokkuð breyta að ýmsu leyti.
Brunabótasjóð skal stofna
fyrir land allt.
Heilbrigðisnefndir vilja
þeir bæjarfógetarnir, Hannes og Jó-
hannes, stofna í kaupstöðum, kaup-
túnum og sjóþorpum.
Almannafriður á helgidögum
þjóðkirkjunnar skal nákvæmar til-
tekinn.
S e 1 skal eigi lengur friða, eptir
frv. frá þingmönnum Árnesinga.
B r ú vilja þingmenn Bangæinga
leggja á Ytrirangá fyrir 25000 kr. úr
landsjóði og 7000 kr. úr sýslusjóði,
Kjörgengi kvenna vill Sk.
Th. fá lögleitt.
Einholtssókn í Bjarnarnes-
prestakalli vill ól. Ól. gjöra að sér-
skildu brauði.
Skipun læknahéraða í
Stranda- og Húnavatnssýslu vill Guð-
jón Guðl. fá breytt.
Friðun hreindýra vill Gutt.
Vigf. lengja.
V erkkaup vill Sk. Th. láta
greiða í peningum, en eigi í innskriptum.
Banna skal innflutning
ósútaðra húða og skinna að
viðlögðum 200 — 1000 kr. sektum,
Stafsetning vill St. St. að
nefnd sé kosin til að fast ákreða í
öllum opinberum skólum landsins.
Gjafsókn embættismanna
vilja þeir Pétur Jónsson og Sk. Tb.
fá af nurnda.
Síldarnætur innfluttar roá eigi
flytja út úr landi aptur í næstu 6
mánuði. Samþykkt í e. d.
B r ú a vill P. J. láta Jökulsá í
Axarfirði, og verja þar til 50,000 kr.
úr landssjóði.
Fátækra hluta vilja þeir H.
H. 'og dr. Valtýr hafa jafnan hlut
háseta.
*
Arnarhólstún vill Tr G. eigi
láta telja með tekjum landshöfðingja
við næstu landshöfðingjaskipti, en
Beykjavik sé þá gjört túnið falt til að
byggja á því. Um þetta flytur þm.
þingsályktunartill.
Ónotuð féfong.
— 0--
pað kveður jafnan við frá Vestur-
heimsförum og málgögnum þeirra og
leigutólum, að eigi sé lifandi hér á
íslandi fyrir sulti og seyru. Og þó
láta menn stórfé fara hér að mestu
til ónýtis. Viljum vér að þessu sinni
aðeins benda á hvílíkt voðalegt fjár-
tjón útvegsmenn vorir gjöra sér með
því að kasta mestum hluta af h a u s -
um og hryggjum fiskjar þe,ss, er
þeir afla. En sannfróður Norðmaður
hefir sagt oss, að vel mætti fá 1 kr.
fyrir 100 þorskhausa og hryggi til
samans hjá hiuum norsku áburðarverk-
smiðjum. Er þá auðsætt hvilíkt kapi-
tal fer hér á ári hverju að forgörð-
um umhverfis land allt. Mætti því
eigi dragast lengi þar til vér íslend-
ingar sjálfir fáum menningu til að komai
upp hjá oss þvílíkum áburðarverk-
smiðjum; mundi verða að því ómetan-
legur hagnaður fyrir landbúnað vorn,
sem vantar svo skaðlega áburð til
hinna auknu jarðræktar. En þennan
tilbúna verksmjuáburð er vel kleyft
að flytja frá sjávarsíðunni upp til
sveita. HÖfum vér það eptir gagn-
kunnugum manni, að vel mundi mega
koma á fót þvílíkri áburðarverksmiðju
með 10,000 kr. stofnfé. fætti oís
nauðsyn til bera, að alþingi íhugað
þetta mál vandlega, þareð nægur og
góður áburður er aðal-hyrningarsteinn-
inn undir jarðrækt landsins.
Menn munu ætla, að illt muni fyrir
maðki að geyma þorskhausa og dálka,
en það kvað vel mega takast með því
að uppleysa kalk í vatni og dýfa haus-
unum og dálkunum ofan í og hengja
þá svo á vír, er spenntur sé á milli
staura, eða svo liátt, að flugur nái
ekki að sækja á það.
Hinn nýi kvennasköli
a Blöndnós.
fegar eg kom hingað með „Ceres**
, 5. júlí blasti við frá höfninni reisulegt
| hús á bakkanum norðanvert við
t Blöndu, 30 faðma frá ánni; á bakvið
j húsið í nokkurri fjarlægð sáust grænar
| hæðir, sem mynda stóran og fallegan
hvamm norðanmegin við Blönduós.
fetta hús er hinn nýreisti kvennaskóli
Skagfirðinga og Húnvetninga (fyrv.
Ytrieyjarskóli), sem timburmeistari og
kaupmaður Snorri Jónsson á Akur-
eyri hefir tekið að sér að smíða og
hafa lokið við til fulkominnar ibúðar
fvrir 1. okt. í haust.
Húsið er 32 álnir að lengd og 16
á breydd með 23 herbergjum, 5
forstofum uppi og niðri, 3 göngum og
marngengu hálopti eptir endilöngu
húsinu. Húsið er hátt einloptað hús,
sem kallað er, með tveimur kvistura.
Neðst er kjallari, lítið niðurgrafinn,
eu rúmar 3 álnir upp úr jörð, gluggar
á honum eru því eins stórir og í
hverri annari stofu, enda er þar borð-
stofa og er hún 16 álnir að lengd,
einnig eldhús, búr, þvottahús, baðhús,
2 geymsluherbergi og 2 útgangar.
A næstu hæð eru 2 ‘ forstofur, 3 skóla-
stofur og 5 minni herbergi, ætluð sitt
til hvers. |>ar fyrir ofan er lopt með
háu porti og tveimur kvistum þvert í
gegn um mitt húsið, hver um sig
12 álnir að lengd. J»ar í er 1 forstofa
og 7 herbergi, 6 ætluð til að sofa í
og eitt til geymslu. Efst er háalopt,
ætlað til þurklopts og geymslu. tít i
gangana eru dyr úr öllum herbergjum
skólans og auk þess dyr á milli
herbergja eins og þurfa þykir. í
húsinu eru 16 ofnar, 1 strauofn, 1
baðofn með baðkeri, þvottapottur og
tvöí'öld eldavél. 3 múrpípur eru í
húsinu; eru þær allar hlaðnar tvöfaldar
og annað hólfið ætlað til lopthreinsan-
ar. AUs eru 26 ventilar 1 húsin«,
svo vel er séð fyrir þrí scm öðru,
að hægt sé að hafa gott lopt í her-
bergjunum. Úr eldhúsi, þvottahúsi
og báðum efri göngunum ern vaskar
með skólprennum út í aðalrennuna
frá húsinu. í kring um nllt húsið er
5 álna breið stétt, sem hallar Ktið
eitt frá húsinu, þaðan tokur við fyrir
framan aðalhlið húsins s'éttur gras-
flötur fram á árbakka. Frá hvaða
r hlið sem lítið er, er skólahús þetta
mjög ásjálegt og fallegt til að sjá.
Forstöðunefod kvennaskólnns hefir
sýnt framúrskarandi dngnað í ölbs
| þessu byggingarmáli og valið sér
l beztu menn til aðstoðar og má sér*
! staklega nefna til þess sýslumann
þeirra Gisla ísleifsson og amtmann
Pál Briem á Akureyri, sem þeir fólu
} að semja við timburmeistara Snorra
1 Jóusson, cr sent liafði teikningu og
tilboð um að taka að sóf byggingu
á skólanum. Um leið og Samning«tr
j voro gjörðir var ýmsu bætt við, tfl-
^ högun brcytt til mikilla bóta og auk
þess gjörð ákvæði um ýmislegt, er
I miðuðu til þess að gjöra húsið vand-
aðra og traustara, en í fyrstu var
áætlað, en jafnframt hlaat það að
verða nokkuð dýrara. Eins og Snorri
Jónson skilar því í haust kostar það
18,600 krónur.
Kenslukonur skólans eru þessar: 1.
Elin Eyjólfsson f. Buem, 2, Kristíu
Jónsdðttir frá Auðólfsstöðura f Langa-
dal, fyrverandi kennarakona, en nú
um nokkur ár við nára í Kaupmanna-
höfn, 3. Jórunn þórðardóttir úr
Reykjavík, sem heér gjört fatasaum
að aðalstarfi sinu. Hinar 2 fyrnefndu
kenslukonur hafa bóklegu kennsluna á
hendi og auk þess handavinnu-keauslu
að meiru eða minna leyti. Akveðið
er að hafa góðan kennara i sðng og
orgelspili, en ekki er fullráðið enn
hver hann verður. Yefnað er ákveðið
að kenna við skólann, þeim sem þess
óska, bæði almcnnau vefnað og út-
vefnað eins og tíðkast f saraskonar
skólum í útlöndum. Yefnaður er
bæði gagnleg og skemmtileg vinna og
stendur viða á heimilum svo á, að
einhver hefir tíma til þess að sinna
vefnaði að vetrinum, ef kunnáttu til
þess vantaði ekki. J»að er tilkoma-
mikið að koma upp allri álnavöru á
sjálfu heimilinn, því þrátt fyrir það,
þó kaupa þurfi nokkuð af efni, svo
sem tvist, hör o. fl., verður það eigi
að síður notadrýgra og ódýrara, en
að kaupa því nær hverja al. í kaap-
staðnum. Vefstaðir pantaðir frá
útlöndum með öllum áhöldum kosta
viðlíka mikið og góð sanmavól og
eru svo laglegir útlits, að þeir mega
heita stofuprýði, en annars má vefa
mjög margbreyttan vefnað í hvaða
vefstól sem vera skal, aðeins með því
að bæta við nokkrum áhöldum.